SJv
HOEDEN
Frans van Camp
*v!ïï leende kerk trok *een
1.45
i -° I
J
L
im m mm
i trm m
m
a
W-
oïer Mn Missi™
isrr im wuiem K°°y'en he'
Goudschs
Vraagbaak
1933
lerland't ware gezicht.
Vanonder11 beTanriSkt^a'efn
r*d
r4vk'%'rökd\andere^d™»^
Veilige en Economische
«vtrr4oor rmg-
Damrubriek.
Mijnhardt s Laxeartabletten
TT
1
1
1 mmm
i
i
Ons Pluimvss.
thuis de kleeden werden bewaard, einw bii
een sterfgeval het doodskleed op de Mat
leggen en kreeg daarvoor een fooi, waarvan
v™k V<U1 de ^^"'«nisklasse.
rZw! ^tr°kken van den
ZuWeke WaS 'vt"" Sinda den l»d van ie
«•publiek eigenlgk geen verandering ge-
te«5' officiWe doodkleed werd ge-
tarief IZ ff"?? Wetd volgens Wosse-
Tegenwoordig Is dit gebruik geheel ver-
tagên"'mA* d<">dskIeed komt met den ljjk-
ooJlnhlft enj W.° pas op het laatste
oogenblik over de kist gespreid.
„5 Oct regtdag
"2 wZ ™ttmge» "kende Mevrouw
.,de. Weduwe van der Burg, gesteld in
"Ivertalert^Terh
komst schrdve" beoogde weer de tusschen-
komst vim de Gqudsche overheid. Mevrouw
dlren J? V00rtge»aa" P'OK-
SS "taat had noch de gerechtskosten
■Si de rekening vaii haar nieuwen
Mlvocaat, ,,den Hof Fiscael Speckhuhn" be
taald. Het Goudsche stadsbestuur sag blijk
baar geen kans om een eenvoudigen Duit-
jartalen, want s« stelde het
XnsuLr" 0Ve" in h8Bde"
„Missive vaij. Burgermeesteren van
„Amsterdam, versoeken te ontslaan als
„predicant Westerhoff beroepen aldaar
„geapprobeert (goedgekeurd) en illico
„d Extentie gelesen en mede geappro-
„heert (terstond het desbetreffende be-
„Sluit voorgelezen en mede goedgekeurd)
Da. Westerhoff was in 1762 naar Gouda
beroepen; zijn verblijf hier ter stede was
dus slechts van^orten duur geweest.
„14 Oct Geschouwen Smiddags 4 Uuren
„t doode lyk van C Lout gevonden in
"smo ft leggende op de Gouwe Ke
ts t doode ltfk" is voor ons een eenigszins
zonderlinge uitdrukking. Het woord „lgk"
wordt hier in zgn oorspronkelijke beteeke-
His van „lichaam" gebezigd.
„28 Oct Extra ordinaris Magistraat
„(Buitengewone zitting van den Magi
straat)
„De Heer Officier geeft over de
„iichouwlyst en informatie (verslag van
„het ingestelde onderzoek) van't dood
gestoken lyk van Willem Kooy ver-
„moort op de raam door Adrianus de
„Jong alias Adrianüs de Koek op den 19
„October 1763 Savonts tusschen 9 en ya
„10 Uuren, en versoek apprehentie Cor
poreel op (en vérzoekt in hechtenis te
„mogen nemen) de persoon, en na schry-
„ving in de Couranten (en. opsporing te
„mogen verzoeken in de kranten) 't eer
ste gedecerneert (besloten) en't 2de
„gerenvoyeerd aan Burgermeesteren (in
„handen gesteld van de burgemeesters).
Zie de etalage bij
air de stad had verlaten, na den brugae-
hebben verzocht om niet te v«
tellen, dat deze hem had gezien.
tot tiid»rgemeester£ be3l0ten om »van
tot tpd eon „advertensie" in de couranten
te doen opnemen. Deze advertentie, dóór
van der Hoeve in zgn dagboek ontrenomen
luidde als volgt: opgenomen,
„Alzoo Adriaen de Jong, alias adriaen de
,Aoek, een varendsgesel, geboortig van
'lh"o hUd fï/r-- 'Ag °P Woens<lag den
„19 October 1768 savonds om 9 Uure, heeft
„schuldig gemaakt aan een Execrable (af
schuwelijke) Moort, door hem gepleegt aan
"de Juftit^n StC, geleegen 'egt (on or
„de Justitie zeer veel aan is gelegen), dat
„zoodamg een gruweldaad met de condigne
„(btf dien daad passende) Straffe werd ge-
„punieert (gestraft); zoo is t, dat aen een
„legelyk by desen belooft werd een premie
„van 200 gl, te betaalen uyt de Thesaurie
„(kas van den ontvanger) der Stad Gouda;
„die de voornoemde ad de Jong, alias Ad de
„Koek, sal weeten te ontdekken, en aan te
„wysen, sodanig dat de zelve in handen van
„de Justitie geraeke, en van het fact over
tuig werde (en dat zijn schuld aan het feit
„bewezen wordt); zullende des aanbrengers
„naem [desbegeerende] werden gesecreteerd
„(geheim worden gehouden)
„Gemelde Ad de Jong is middelmatig van
„lengte, schraal en maager, met sproeten
„m t aangesigt, invallende koonen, spits van
„neus, scherp van kin, Blauwe oogen, bruyn
„van haair, dragende een korte Swarte Sa-
„jette paruyk (pruik), aangehad hebhpndp
„een ligtblaauw Camisool, een roode baye
„Hembrok met gladde Swarte knoopen, don
der blauwe broek, en ligte blauwe kousen,
„en op syn Schoenen groote tinne gladde
De Jong droeg een kort staartpruikje,
blijkbaar van goedkoope kwaliteit; het was
tenminste niet van haar. Een Camisool was,
zooals reeds eerder is medegedeeld, een
lang vest met mouwen. Hoewel het er niet
bij is vermeld, omdat dat toenmaals de alge-
meene dracht was, was hg gekleed8 met
korte broek. Daaronder uit kwamen de
„ligte blauwe kousen".
„2 November 1763 De Heer Dekker
„Solliciteert na de Admiraliteyt
„Burch Solliciteert na de Hollandse
Uit het informatieboek big kt, dat Willem
Kooy, „de vleeshouder van Gouderak" in
den avond van 19 October had staan praten
met Clasina van Heukelom, de huisvrouw
van Adriaan de Jong. Op een gegeven
oogenblik had deze haar man zien aan
komen en was toen gillende weggevlucht.
Dadeltfk daarna had Adriaan de Jong Kooy
een messteek toegebracht. Clasina verklaar
de, dat Willem Kooy haar was wezen manen
om vier en een halve gulden, die zij van
hem had geleend. Ztf verklaarde tevens, dat
haör man tegenover haar reeds vroeger be
dreigingen ten aanzien van Kooy had geuit.
Niettegenstaande dat zou volgens de heer-
schende rechtsopvattingen deze „exeerable
moort" toch als doodslag zgn beschouwd.
Een vrouw aan den anderen kant van de
Raam had het feit zien plegen. Zy deelde
mede, wat Adriaan de Jong had geroepen,
toen h(j op Willem Kooy afstoof. Daaruit
waB op te maken, dat Willem Kooy regel
matig bij Clasina bezoeken bracht en dat
die bezoeken aan Kooy onwelgevallig waren.
Uit de verklaring van den bruggeman van
de „Haestrechtse Brugge" bleek, dat
Adriaan dienzelfden avond omstreeks 10
Er moet arbeid met de handen verricht
worden, anders zou niemand onzer kun-
nen leven. Er moet arbeid met de her
senen verricht worden, anders zou ons
leven niet waard zijn geleefd te worden.
En dezelfde menschen kunnen niet beide
doen.
Mr. Willem Decker, de oud „waterfiscael
van Batavia" was pas sinds Januari weer
lid van de vroedschap. Hij was nu blijkbaar
al weer lang genoeg in Gouda geweest en
wenschte eens een poosje in Amsterdam te
(Wordt vervolgd.)
Dr. Mr. J. SMIT
Nadruk verboden.
HEBT C DE
AL IN BEZIT?
Zoo niet, bestel', er dan direct
een bij Uwen Boekhandel of de
Uitgevers
A. BRINKMAN ZOON
MARKT 31.
HSf Zie de advertentie op de
achterpagina van dit blad.
ONS ZATERDAG-FEUILLETON.
Ue lieveling der Goden.
51
uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
Zg zweeg, gedurende enkele oogenblik-
ken heerschte er diepe stilte in de duister-
ws; alleen-het gekabbel van het water tegen
de marmeren treden, klonk met geltfke tus-
schenruimten als een zwak geprevel van
omlaag.
„Verwondert het u, dat ik sinds dat
oogenblik steeds verlangd heb, die plek
terug te zien, dat ik Sen-tur gebeden heb
mg daarheen te leiden, want ik geloof, dat
h(j weet wat ik den zachten dood verzocht
heb mij te brengen door die donkere vallei,
opdat ik Isis nog eens mocht aanschouwen
en aan haar voeten aanbidden... met iemand
anders..die een deel zou zgn... neen' ge
heel mijn leven... die zou liefhebben en toch
ni©t aanbidden... ik zou willen aanbidden,
zou leven voor een glimlach, zou sterven
voor een kus Ik, die laf en zwak zou zgn
en trotscher op die zwakte dan op den dub
belen kroon van Kamt. Maar de troon van
Isis is voor mgn blik verborgen. Hij staat
voor de armen en lagen. De rtfke prinses
mag daar niet binnengaan."
Hugh zeide „iets, dadelijk daarop hoor
den wjj een voetstap, het geritsel van z(jde
en juweelen, een laatsten zucht in de avond
lucht en z(j was heengegaan achter zich
latend eefi geur van exotische bloemen ,vau
hcerljjk r(jpe vruchten, van weelderige,
vrouwelijke bekoorlijkheid, die i„ dit
vreemde land tot ons sprak van vaderland
en tehuis. Gedurende de eerstvolgende da
gen sprak het veranderlijke en grillige
meisje geen woord tot Hugh. Z(j scheen zij»
tegenwoordigheid te ignoreeren, en al haar
lieftalligheden werden met kwistige hand
over den heiligen Pharaoh uitgestort. Ik
begon veel belang te stellen j„ m„„ ver.
heven patiënt e„ was zelfs begonnen te
deelen ln zijn geestelijke moeielnkheden.
Hij haatte Hugh, den persoon, aan wlen ik
op aarde het meest gehecht was, maar ik
kon niet anders dan toegeven dat hij alle
reden voor z«„ haat had. Doch nu scheen
Neit-akrit rich tot taak gesteld te hebben
hem al zjjn leed te doen vergeten e„ zij
slaagde er volkomen in, door al haar be
koring en lieftalligheid over hem uit te
storten. Weer kwam ik in mijn rol van
«cheux trolsième en ofschoon de Pharaoh
verlangde, dat ik op alle ure„ van den dag
bg hem was en zelf 's nachts waren er
toch veel oogen blikken, waarop ik het ver
standiger vond op ee„ afstand te blijven.
Het was een vreemde soort flirt en gedu
rende deze enkele gedenkwaardige dagen
De „los van Engeland"-beweging,
Een interessante beschouwing,
door
SEAN T. O'CEALLAIGH,
Vice-president van den
Uitvorenden Raad van Ierland.
In Ierland is het in velerlei
zicht lang nog niet. in orde. Wij
weten er liier betrekkelijk weinig
van, vandaar dat wij hierbij een ar-
tikel publiceeïen, dal een" van Ier-
land's bekende mannen ter infjrma-
tie van de Europeesche lezers schreef
Ierland bestaat uit 32 graafschappen,
waarvan er slechts 26 deel uitmaken van
den Ierschen Vrijstaat. Zee graafschappen
in het N.O. worden voor alle belangrijke
aangelegenheden rechtstreeks bestuurd door
de Engelsche regeoring. Het Engelsch-
lersche verdrag van 1921 heeft de andere
26 graafschappen overgedragen aan de Ier
sche- regeering, doch bij datzelfde verdrag
wordt dé erkenning der Britsche suprematie
goeiseht. Geen gekozen afgevaardigde kon
zitting nemen in het parlement van den
rijstaat zonder den eed van trouw aan den
Engelschen Koning en aan de unie met
Groot-Brittannië .te hebben afgelegd. Deze
eed, die aanvankelijk onder bedreiging met
een oorlog wérd opgelegd, is jaren lang een
oorzaak van strijd en verdeeldheid in Ier
land geweest. De tegenwoordige regeering
van den Vrijstaat die sinds Maart 1932 het
bewind voert, is gekozen door hen, die den
eed afgeschaft willen zien. Zij heeft dan
ook een wetsontwerp, van deze strekking
ingediend eu vanaf 1 Januari 1933 is de ge-
noemde eed automatize]: uit de grondwet
van den ierBcheu Vrijztaat verdwenen Het
handhaven van dien eed, tegau de wenschen
dor bevolking is, zou absoluut met in over-
«•natemming zijn met de politieke vrijheid.
Door den eed af te schaffen, verzekeren
•vij den binneniandeohen vrede en herstel
len wij de eenheid in de nationale beweging
weike verloren ia gegaan toen een geringe
meerderheid zich voor het verdrag had uit
gesproken. Het Iersche volk wenacht
u landschappelijke relaties te onderhouden
met het Engelsche, doch dit zal altijd moei
lijk blijven, zoolang de Engelsche regeering
zich in de Iersche» kwesties tracht, te men
gen en poiitieken oi economisohen druk uit-
oefent. Verder dient men te bedenken dat
de Iersche Vrijstaat in zijn tegouwoordigen
vorm nog niet geheel Ierland omval. De
t-ekomstige .constitutie van Ierland /.al
door de vrije wilsuiting yan geheel Ierland
tot stand moeten komen. Hoe ver wij ook
nog van de nationale eenheid verwijderd
''schijnen, de Ieren kunnen nooit een rege
ling. die hun land verdeeld Jioudte als an
ders dan voorloopdg beschouwen
De economische onderdrukking,
liet lerscne volk d, practised van aard.
Zoolang de Iersche Vrijstaat zgn tegenwooi
digen vorm behoudt, trachten allen, die
binuenzijn grenzen 'wonen, het land zool
welvarend mogelijk te maken. Docli voor
dat wij spreken ovef*onze plannen op'eco-
nohuBch gebied, willen wij in liet kort Ier-
land's economische geschiedenis voor het
Engelsch—Iersche vefdrag van 1921 nagaan
He geschiedeuiia van Ierland levert het
meest sprekende voorbeeld op van de m-
dustrieeie onderdrukking van het ceiie land
door liet andere. Iu de achttiende eeuw was
de politiek van het Engelsche parlement
gericht op de onderdrukking van de Iersche
industrie, zoodat. afgezien van den handel
ai linnen en eetwaren Ierland practisch
beroofd werd van alle industrie, juist in
den tijd toen er ih de industrie rjidicale
veranderingen werden ingevoerd, loen liet
land onder de regeering van het „Giatian's
1 ariiurnent" gedurende korten tijd (1783—
80°) op fiscaa' gebied onafhankelijk was,
beleefde het een kortstondige, doch opmer
kelijke opleving van de weivaart. Burggraaf
Glare, de Iersche kanselier, verklaarde in
1798: Er is geen volk op de geheele be-
le aardoppervlakte, dat in ditzelfde
tijdperk zoo snelle vorderingen in bescha
ming handel en industrie heeft gemaakt ui»
liet Iersche".
De industneele opleving' kwam plotseling
tot een einde door de unie van 1800, toep de
aatste beschermende rechten verdwenen en
bovendien de Bntöche en de Iersche schat
kist na enkele jaren werdten samengesrtiol-
ten. De kleine, doch talrijke Iersche fabric-
sluiten elkaar niet uit. Huishoudelijk werk
is geen beletsel voor het bezit van zachte,
gave, fraaie handen. Mits U maar Purol
gebruikt en van tgd tot tgd Uw handen
daarmede inwrgft. Doos 30 en 60 ct. Tube
80 ct. Bg Apoth. en Drogisten.
ken konden niet concur ree ren met de En
gelsche, waar nieuwe productiemethoden
waren ingevoerd. De Iersch© steden kwijn
den eg het Iersche volk werd bij gebrek
aan andere arbeidsmogelijkheden meer dan
ooit voor zijn bestaan afhankelijk" vau den
landbouw. De groote hongersnood van 1846
en 1847, waardoor in Ierland meer dan een
millioen menscthen zijn omgekomen, was
net onvermijdelijke gevolg van de funeste
o-geeringspolitaek
De economische gevolgen van de gedwon
gen unie met Groot-Brittannië bewakend*
voor Ierland een bijna volkomen ondergang.
De hulpbronnen, de middelen van oestaan
en do staatkundige behoeften der beide lan
den verschilden geheel en al en het w.as
onvermijdelijk dat de regeering dei- Urne
en liet Londensche parlement allereerst
aandacht schonken aan de behoeiten en
verlangens van het rijkste en dichtst be
volkte deel. Het slechte bestuur van Ierland
werd belicht door het in 1896 uitgebrachte
upport van een koninklijke oommissie, wel
ke ontdekte, dat Ierland toen reeds vele
jaren lang 2j millioen pond per jaar te veel
aan belasting had betaald
Bij het begin vag de twintigste eeuw
Me Ierland nog vier millioen inwoners
minder dan na den grooten hongersnood
en nog steeds nam do bevolking snel af; de
linnenweverijen en de Ulstersclie scheeps
werven uitgezonderd had het ook vrijwel
g"en industrie. Een iandbouwlaud kon men
liet echter evenmin noemenhet fokken van
vee voor den export was liet voornaamste
middel van bestaan geworden. Het bebouw
de oppervlak in de 26 gramschappen, welke
thans den Ierschen Vrijetaat vormen,, is
van 2.634 989 acres in 1847 verminderd tob
790.783 acres in 1930. Het met koren be
bouwde oppervlak in die 26 graafschappen
was van 671.448 tot 26.740 acres verminderd
en wat betreft het percentage van zijn tota
le oppervlakte, dat met koren was bebouwd,
was de Iersche Vrijstaat er in dat jaar ver
moedelijk slechter aan toe dan eenig ander
land ter wereld.
Naar het economisch herstel.
Door liet verdrag van 1921 heeft de Ier
sche Vrijstaat na Moedigen strijd zijn
financieele onafhankelijkheid verkregen. Dr
economische opbouw werd echter ernstig
belemmerd door de \erdeeling van letland
en het verlies van de zes Ulstersche Graaf
schappen, waarin ook Belfast lag, het voor
naamste industneele centrum van het land.
Ulster is voor Ierland, wat Elzas-Lobharin
gen voor Frankrijk is. De Iersche Vrijstaat
kan nu echter zijn industrie beschermen
en zijn landbouwpolitiek herzien in nauw
verband met de behoeften van zijn bevol-
king. Zoo gemakkelijk on spel kon echter
niet verbéterd worden, wat door vele gene
raties achtereen was bedorven. Na den we
reldoorlog had Ierland vOor zijn vee- en
landbouwproducten goede prijzen behaald
oi> de Engelsche markt «n daarom heeft de
Iersche Vrijstaat er jarenlang naar ge
streefd om het Engelsche afzetgebied te be
houden e» uit te breiden.
Het economische stelsel, dat in den loop
van de negentiende eeuw aan Terland waB
opgelegd, was verkeerd opgezet en volko
men ongeschikt voor de behoeften van zijn
bevolking. De thans heereehende economi
sche wereldcrisis en de daardoor veroor
zaakte prijsdaling hebben deze kwestie ech
ter bijzondei dringend gemaakt, zoodat de
niéuwe regeering van den Vrijstaat aller
eerst daaraan haar aandacht zal moeten
wijden. De regeering heeft reeds zooveel
mogelijk gedaan om de oprichting en Uit
breiding van bedrijvpn bevorderen, waar
bij ?,ij niet alleen een passieve rol heeft ge
speeld, doch ook in sommige gevallen het
internationale «riapiwïr
en de kinine.
De griep woedt internationaal a
kan het niet verwonderen d.t
middel tegen griep?" en bespreekt
resultaat. "spreekt nut
Het gaat hier, volgens Gumoert „m
wederontdekking, welke in de Gen^u^
too dikwyls voorkomt. Kinine Sj
weet, het ideale voorbehoed- en
del tegen malaria. Elke soldaat die
Oostelijke fronten gestreden W d'
op den Balkan of ,n Turkfe? SnTÏ
tiin zorgvuldig bewaarde schat van kini
tabletten. Het lag voor de hand „etT
invloed van kinine op andere infec'tletóktej
van b.v. griep te onderzoeken. Graeser h™5
tijdens de hevige griepepidemie van 188!
een dagelij ksche dosis kinine van 0 J
in wat brandewijn aan. Men „.V
ruiterregiment te Bonn de proef R«
dagelijksehe toediening van 0.Ö gram kin",
m 16 gram brandewgn werden van 91 ,„i
laten sleehts 7 ziek en wel allen binnen
dagen na het begin van de proefnemimr
Na dien t(|d bleef het escadron geheel 5'
19, 42 en dl zwken kregen. Ook b(j «n
regiment te Sistof (Bulgarije) hielfcn
invoering van de kininedosis na 8 tot 4 da
gen de ziektegevallen geheel op, terwijl
sin™ Te P was vast te
stellen. Te Preisen werd een gezin van 19
personen heelemaal ziek, behalve het hoofd
van het gezin, dat dagelijks kinine ingeno.
en had.
Waarom heeft n^en dit zoo veel belovende
voorbehoedmiddel tegen griep weer in de
vergetelheid laten verzinken? Vermoedelijk
zgn teleurstellingen daarvan de oorzaak,
want het komt bg de proefneming vooral
op orde en regelmaat aan. Van belang is
ook, op den juisten tgd te beginnen. Uit de
geschiedenis der proeven bl(jkt toch, dat de
beschermende invloed steeds pas na eenige
dagen optreedt. Als derde oorzaak is waar-
schgnlgk aan te merken de omstandigheid,
dat te groote dosis werd ingenomen, waar
de onaangename bg-invloeden der kinine
konden optreden.
Prof. Spitta was bgzonder gevoelig voor
griep en daarom is htf nu reeds 15 jaar
bezig met stelselmatige griepbestrgding in
de kritieke maanden. Daarbg is gebleken
dat men jreeds met een tiende deel van den
voorgeschreven dosis, dus met een absoluut
onschadelijken dosis, kan volstaan. Spitta
nam in de gevaarlijkste periode eiken mor
gen 60 m.g. kinine hydroclor, in. Alleen op
het hoogtepunt van griepgolven nam hg des
middags nog 50 mg. met het gevolg dat hü
en zijn gezin en zgn kennissen die zgn raad
volgden, in 15 jaar geen griep meer hebben
gehad, ook niet in de ernstige griepjaren
1918 en 1928-'29.
De beroemde grieponderüoeker dr. Pfeif
fer heeft onlangs op het Interc. Bacteriolo-
gencongres o.m. gezegd: „De influenza
belettin* ren Uw Kas- en Spaargelden
Spaarbank 3.J4
GEMEENTE Giro- Stprtinga- 2.52
en Ophaaldienst) rente
GOUWE 2 - GOUDA.I*0d*"0'd"1
I kwam nu en.dan ee„ zonderling gevoel in
n.jjn prozaiach hart, b(j het zien van dit
schoone meisje, stralend van jeugd en ge
zondheid, naaat den ziekelgken, uitgemer-
gelden man, die met een voet in het graf
stond.
Hg was even zwggzaam als altgd, maar
c leelgke rimpel was bgna geheel verdwe
nen, tusschen zgn oogen, en ook hg ver
meed, dicht bg Hugh te komen of hem toe
te spreken
Dien halven dag en den volgenden zat
Neit-akrit naast hem, op de rustbank, die
uitzicht gaf op het meer, en babbelde met
hem op een vrooljjke manier over duizend
beuzelingen, die hem meer verheugden dan
een koor nachtegale»; z^j nam een harp
en liet haar alanke vingera zacht glijden
langs de snaren e„ zong lieve vreemde lied-
les, die hem in een ruatigen droomloozen
slaap braehten.
Ala Jdi sliep bleef z)j Mg nilaBt hel„
zacht baar eentonige wijsjes neuriënd, ge
reed hem met een zonmgen lach te begroe
ten, als hjj de oogen -sou openen, als ik dan
beproefde met haar te spreken, bracht z(j
een waarschuwenden vinger aau haar mond
en rk zat haar gade te slaan, terwijl z(j
acht gaf op den machtigen Pharaoh en een
paar keer zag ik dikke tranen langs haar
wangen druppelen Z(j bracht m(J in de war.
initiatief heeft genomen en iu andere de
noodige leiding heeft gegeven. Zonder met
beleid vastgestelde beecliepinende rechten
was liet onmogelijk geweest om de Iersche
industrie tot ontwikkeling te brengen. Iu
de laatste jaren heeft de invoer in den Ier-
seftèn Vrijstaat den uitvoer belangrijk over
troffen en de protectionistische politiek der
regeering had ten doel om, behalve werk te
erschaffen voor do werkloozen, ook de
handelsbalans te verbeteren en niet slechte
een' tijdelijk, dooli een blijvend /oordeel
voor het volk to bereiken Er zijn maat-
regeleu genomen 0111 de "zuivelindustrie te
beschermen, die door d6 prijsdaling op de
Engelsche markt met den ondergang werd
bedreigd en om dc meel industrie té reor-
ganiseeren, waar tot dusverre bijna ai het
meel moest worden ingevoerd. Thans wordt
er per jaar 340.000 ton graan vermalen,
waarvan sle'chts 18.000 ton Iersch graan.
Nu wordt Je graanbouw aangemoedigd door
minimumpfijzeri voor het graan vast te
stellen en *te molenaars ta verplichten een
bepaald peacentiage binnen!andsch graan te
gebruiken .Zoo hopen wij hef. doel te berei
ken, dat Ierland zoo spoedig mogelijk in
staat is om ziohzelf te
lbkfl bezat voor een jong en «hoon
,c' evemnta wilde ik bekepnen, dat z(j
oen wreed spel speelde teneinde de jaloezie
van Hugh op te wekken.
Wat Girüe betrof, hjj was zonderling
stil over de prinses, en een paar keer, toen
ik haar naam noemde, veranderde hij plot
seling van onderwerp. Ik meende, dat de
opwinding of misschien de drukkende lucht
van Kamt invloed op hem bego„ te krjjgen.
Hü zag zeer bleek en ui.geput, en ik wist,
dat hij 's nachts niet sliep. Zjjn hand voel
de warm en koortsachtig, evenals in die
vreeseljjke jaren toen hij op zich nam het
werk zijns vaders, te voltooien; als ik mli
beangst over hem toonde, lachte h(j slechts
droogjes en sarcastisch, geheel anders dan
met zjjn gewonen, helderen en zonniger:
lach.
Laat in den avond gelukte het mg einde-
lgk alleen met hem te zgn. Hg had ver
schillende deputaties ontvangen, had toe
spraken gehouden en aangehoord, gedu
rende den geheelén morgen, geen wonder
dat hg vermoeid was en big in gedachten
Egypte te verlaten eh een poos in Engeland
rund te dwalen.
„Maat-kha heeft den wensch geuit," zei-
de hü plotseling, „dat wp binnen een maand
zullen trouwen.
De stad Tanis heeft heden reeds een de
putatie gezonden om te melden, dat ze ge-
reed ia ons te ontvangen. Ik heb vernomen
dat de tempel van Isis, waarin de voraten
van dit land altijd worden getrouwd in
lams Staat en ik wenach mijn huwelijk niet
uit te stellen."
„Girlie, ik vraag m(j af, of je begrijpt,
welk een «ntzettenden
gaat
ernstigen stap je
Mogen de plechtigheden hei-
zgn, het huwelgk is altgd een hei
lige band gn ofschoon je verwijderd woont
van je geboorteland, moet je tehuis altijd
naast je vwww zgn waar zg ook moge zjjn.
„Ik weet- het, beste Mark, ik weet het.
Ik heb over de zaak nagedacht, maar je
moet bedenken, dat er dingen zijn, die even
heilig z(jn als het huwelijk en een van deze
is het woord van een Engelschman."
,4k hoor je zoo niet £raag spreken, Girlie.
Ik vrees, dat je in dit wilde avontuur iets
van je geluk waagt."
„Oh, wat een tragedie, Mark!" zeide hg
met een gedwongen lach. „Mgn geluk? Wel,
dat is volmaakt. Heb ik het doel van mijn
leven niet bereikt Kan ik nu niet bewijzen,
dat krankzinnige Tankerville en ztfn dwaas
vas een zoon noch dweepers noch leugenaaos
v/aren. Ben ik in werkelijkheid niet koning
van het schoonste land op aarde Wel, mijn
waarder wij kwamen hier terwille van dë
wetenschap, niet voor zulk een nietig doel
uls mjjn geluk."
„Dat is alles heel goed, Girlie, maar met
al je wetenschappelijke enthousiasme heb je
ergens een groot en goed hart en dat lijkt
mij niet geheel tevreden."
(Wordt vervolgd
ei de ziekte, die in de laatste jaren het
ootste aantal menschenlevens heeft ver-
Ltied. Zij maakte na de groote ziektegolf
van 1918 millioenen slachtoffers, dit aantal
ziektegevallen is met honderden millioenen
niet te hoog geraamd. De vroeger zoo ge
vreesde pest, cholera en zelfs de malaria
treden in vergelijking met de griep op den
achtergrond."
Het is dan ook, meent Gumpert, aller
plicht het zooveel succes belovende genees-
middel toe te passen.
Spitta geeft nog de volgende aanwijzing:
De griep heeft meestal een duidelijk winter-
hoogtepunt: December, Januari, Februari
en de eerste helft van Maart zgn de ge
vaarlijkste perioden. Men moet dus zoo
vroeg mogelijk in December, wanneer niet
reeds vroeger het naderen van griep gemeld
wordt, beginnen en het middel tot Maart
blijven toepassen. Als men eiken dag 0.05
kinine hydrachlor, inneemt, dan kost dit
per maand 48 ct.! Per maand krijgt men
dan 1.5 gr- kinine binnen, wat zeker niet
.schadelijk voor de gezondheid kan zgn. Het
is niet raadzaam met het voorbehoedmiddel
te beginnen, zoo lang men reeds verkouden
is, daar het normale verloop van een ver-
koudheid door de kinine vertraagd kan wor
den. De schrijver besluit zgn artikel met
den raad aan groote bedrijven, leger, politie,
verkeersmiddelen enz., om de kininebehan-
deling toe te passen, ook om absolute zeker
heid te verkrijgen, dat kinine het afweer-
wapen in de toekomst moet zjjn.
Onder redactie van de Damclub „Gouda"
Secretarie de la Rejjlaan 14, lokaal der
club, Markt 49.
met Verstopping of moeilijken, tregen
onregelmatigen Stoelgang zjjn
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of
Wjn. Bg Apothekers en Drogisten. Doos
60 ct.
Probleem No. 875.
Zwart schijven op: 7/0, 14, lo, 16, 18, 20,
21, 45, dam op 46.
"Wit schijven op: 25, 29/33, 37, 42/44.
Probleem No. 876.
Hjl«g
i
VOOR KLEINE TUINEN.
Het bestelk-n van zaden voor den moestuin.
We hebben zé weer ontvangen de prijs
couranten van zaden en planten en we kun
nen beginnen aan een prettig werkje n.l.
het -bestellen van een en ander. Om dit be
hoorlijk te kunnen doen maken we een plan
voor de beplanting onzer tuin, zoodat we
ongeveer kunnen berekenen hoeveel we van
alles noodig hebben. Zonder dat kuranen we
eigenlgk met bestellen. We weten dan im
mers niet of er voldoende ruimte voor een
en ander aanwezig is. Dit geldt zoowel voor
den siertuin als voor den groententuin.
V oor laatstgenoemden is het maken van een
taeltplan met zoo erg moeilgk We hebben
dan gewoonlgk een terrein dat in den win
ter geheel leeg is8 zoodat de beschikbare
ruimte gemakkelgk is te overzien en op te
meten. We bepalen nu wat we zullen teelen
en welke oppervlakte voor de verschillende
gewassen zal worden benut. Hierbij houden
we rekening met wisselteelt, zoodat b.v. de
zelfde of overeenkomstige gewassen niet
steeds op vde zeilde plaats komen, met het
oog op plantenziekten en de aanwezige voe
dingsstoffen in den bodem. Daarna kunnen
we berekenen hoeveel zaad ofwel hoeveel
pianten we ongeveer noodig hebben. Ook
houden we er rekening meue, dat bepaalde
soorten in combinatie met elkander kunnen
worden geteeld, zoodat dan 2 of zelfs 3
soorten op een en hetzelfde grondstuk
komen. Hierbg cenken we b.v. aan spinazie
tusschen erwten, peulen of tuinboonen,
kropsla tusschen bloemkool of stamboonen,
peen waardoor radgs wordt gezaaid enz.
Hier volgen de benoodigde hoeveelheden
zaaizaad van de voornaamste groentensoor-
ten. Voor het bezaaien van 10 M2. is on
geveer noodig: van spinazie 4 èt 5 ons, van
tuinboonen 2'u ons, van halfhooge of hooge
doperwten 1 ons, van stam- of kruiperwten
ons, van schorseneeren 15 gram, van
raapstelen, radgs en uien ons, van veld
sla 10 gram, van zomerpeen 15 20 gram,
van winterpeen 10 a 15 gram, van postelein
2 ons en van witlof 4 gram. Op zaaibedden
om later uit te planten, zaaien we o.s. ver
schillende koolsoorten, kropsla en andgvie,
Van kropsla nemen we een vroege soort
eer. soort voor den zomer: hetzelfde kun
nen we doen met andgvie. Voor de zaaibed
den is van al deze soorten de kleinst ver
krijgbare hoeveelheid, bijvoorbeeld een pak
je, voor eigen gebruik in de meeste geval
len ruim voldoende. Bestel uw zaden vooral
bg een soiled adres; alleen goed zaad kan
goede planten leveren.
S*"rt schjjven op: 8, 10, 11, 13, 14, 17/21.
40 48 49'™ 0I" 22' 28, 29' 32' 34' 37, SS'
Oplossing van Probleem No. 871.
'I*6"-' 2420, 38—28, 8S
Ï7-32, 40-34, 36—31, 41 6.
Oplossing van Probleem No. 872.
Wit speelt: 84-30, 37—82, 29—23,
413.
RUILBUREAU
»oor bons til plaatjes
Verzonden aan:
wj. Van E te Gouda: 86 LeVer's bons.
P a u 2*Grav®1and77 Lever's bons.
w p P^ïuda: 18 Lever'8 bon«-
J Aa\va Gouda:.6 Lever's bons.
C I n _Gouda: 124 cactussen bons.
C v t o ^uda: 216 netplanten bons.
On- D^it 65 linnenkastbons.
b ww Ruilbureau te Soest: 50 van Houten's
W"'Platen. 0udewater: 123 DoM»'-
V' E' te Gouda: 59 Dobbelmann's pla-
E je"vUi t °0"da-' 34 Drost«'s hone.
v. A. te Gouda: 17 Droate's bons.
C J g *arn' 26 Droste'a bons.
Js Q n, r T"' 9 Drost«'8 b™».
J v.„ da: 2 Dro8le's bons.
te Gouda: 28 Dönszelmann's
A. Dönszelmann's bons.
Hakk te Gouda:
Rebben
*SJ.
1 genoteerd voor:
1 Dönszelmann's bons.
tc verdeeleif 9?uda: 848 punten, onder
G. v. v V £ellkane" of Hnnenkastbons.
tr*chten kl 6 1888 Punten. Zullen
anders bemachtigen,
sorteerd. ns' of
ievrNte0G'>Uda: 80 Vetplantenbona.
lever's hnn i V' Gouda: 952 punten,
fen, hebbTo We onm°gelÜk notee-
»'el 2 jaar v^f noteeringen nog misschien
®oteeren? Wat kunnen we voor
Goïda: ^bOon Uw Rille's
ander» k 'abriek ruilt deze om
Hebben 8 ^«os-
mann's k011o n°g 'n voorraad Dönszel-
achWetiketL agWap6nz€gels' Van Nelle'
De voordeelen van middelmatig zware
hoenderrassen.
Vleeech en eieren tegel ijker tgd.
Eenige wenken voor fokkers,
door
M. HARRINGTON.
Ook ervaren fokkers, die hun fokdieren
uitzoeken volgens alle regelen der kunst,
kiggen weieens tegenvallers vooral wan
neer zg behalve op het leggen ook letten
op goed vleesch voor de consumptie. Het
lgkt zoo mooi; mocht er eens een slechte
legster zgn, dan is het dier nog altgd in
de keuken goed te gebruiken, maar in de
praktgk is het niet altgd zoo gemakkelgk.
De meeste fokkers van middelmatig
groote rassen letten Allereerst op lichaams
bouw en kleur en de meest bekende rassen
van deze groep: Wyandottes, Orpingtons,
Plymouth Rocks an Rhode Islands zgn met
hun zware vederkleed en hun overvloedig
vlcesch ideaal voor een tentoonstelling, doch
te zwaar o» goed^ legkippen te kunnen
wezen. Wil men ze daartoe opfokken dan
dient men het tentoonstellingsideaal
eenigszins te veranderen. De kenmerkende
lichaamsbouw moet natuurigk ongewijzigd
blyven, doch men zal er wat naar moeten
streven, dat de dieren slanker worden.
Reeds als kuiken verraden de hennetjes
haar aard door er lui bij te staa^ dan wel
ijverig te krabben en jacht te maken op
wormpjès en insecten, door in een hoek of
onder de vleugels van een kloek te kruipen,
dan wei of het zoekt naar lekkere hapjes
tusschen het stroo in het kippenhok. Luie,
luistelooze kuikens wordeji nooit goede leg
kippen; zgn ze bgzonder mooi van vorm
en teekening; dan ontwikkelt er zich mis
schien een dier voor de tentoonstelling uit
of wel een zwaar mestdier.
De verwachtingen, die men van de jonge
hennetjes mag koesteren, hangen niet
aiieen af van uiterlijke kenteekenen, maar
ook van het feit, of de moeder- en groot-
moederdieren goede legsters zgn geweest.
Waar die eigenschappen dikwijls een gene
ratie overspringen, kan men kuikens van
goede legsters in elk geval in leven laten,
ook al leggen zij self niet goed, omdat zij
op hun beurt weer goede legsters leveren,
die soms nog beter zün dan de grootmoeder-
ldp.
Natuurlijk moet van alle dieren een stam
boek worden bijgehouden, benevens sche
ma's, die een duidelijk overzicht geven van
^'etiketten, caïtu^nhon»' 1 ^jn dfn lo°P der jaren bereikte resultaten.
Va* HouW» ï!ür Rademakers W(j zeiden reeds, hoe op het gedrag der
ciiH?uton'! bons.
p«bniari a", T? nog tot 22
iï»»'det.i;Wg.raeer'1M,arta-8-
HET RUILBUREAU.
het laatste op. Wg wezen er ook reeds op,
dat een goede legster niet zoo zwaar moet
zijn als de officieele standaard veor deze
middelmatig groote rassen vereiacht. Borst,
rug en achterlijf moeten ongeveer even
breed zgn; de pooten moeten ver uit elkaar
geplaatst en niet te lang zgn, de hals noch
dik, noch kort en de kop niet te groot. Jonge
hennen met een smalle, platte borst zgn
ondeugdelijk, evenals die met een smal plat
achterlijf. Ook de uitdrukking der oogen
zegt zeer veel; een diepe kleur en een leven
dige uitdrukking wijzen op een goede ge
zondheid en levenskracht, evenals glanzende
veeren, die glad over elkaar liggen en een
schoonen snavel en pooten. Nog voordat ze
gaan leggen, moeten kam en keellappen
vuurrood worden.
Eerst wanneer al deze kenteekenen aan
wezig zgn, kan men gaan letten op de kleur
der veeren. Dit punt wordt niet geheel uit
het oog verloren, want althans in dit op
zicht kunnen wg nog üooveel mogelijk trach
ten vast te houden aan de standaardeischen.
Bij witte rassen is het ideaal natuurigk ge
makkelijk te bereiken; bg de andere wordt
dikwijls slechts door eenjarige dieren vol
daan aan de strenge eisctyen, die worden
gesteld, en dat nog lang niet altijd. Het
mooie bruinrood van de Rhode Islands, het
schitterende geel van de Orpingtons ver
bleekt na de eerste legperiode en in het
tweede levensjaar zeer sterk, en dat des te
meer, naarmate de betrokken kip beter heeft
gelegd.
Hetzelfde wat wg va» de kippen zeiden,
geldt ook voor de hanen. Terwille van de
eierproductie moeten zij wat slanker wor
den; voor het overige houden wg vast aan
de standaardeischen. Bij een haan is het
uiterlijk van meer belang dan bg een kip,
aangezien het door een grooter aantal kui
kens wórdt overgeërfd; het uiterlijk van
vader- en moederdier hebben echter ten op
zichte van één bepaald kuiken een even
grooten invloed. Hetzelfde geldt van de
grootte der eieren, die het kuiken later zal
leggen; heeft men een goede legster, die ech
ter kleine eieren produceert, dan moet daar
bij een haan gekozen worden, waarvan de
moeder groote eieren legt.
Ondanks dit alles zgn de middelmatig
groote rassen toch geen echte eierenleggers,
zooals vele kleine rassen. Een gemiddelde
productie van 170 180 eieren per jaar is
zeer goed en daarmee kunnen wij ook te
vreden zijn, want behalve eieren producee-
ren deze rassen ook veel met vleesch. Jonge
hennen, die na de eerste legperiode worden
gemest, en oude hennen van 6 4 7 pond
maken de geringere eierproductie weer ten
volle goed.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
kuikens gelet moet worden; er dient ook
aandacht te worden gegeven aan het ge
drag der kippen 's morgens en 's avonds.
Goede legkippen vliegen 's morgens het
eerst van de Stok en vliegen er ya avonds
v UkTiiai-
Programma voor Zondag 19 Febr.
K. N. V.
At dealing i.
ZiOeeo,
Zaandam: Z.F-C-—'t Gooi.'
Den ilitag H.B.S.—H.-D-V.S.
Haarlem: R.C. 11—Blauw Wit.
RotterdamFeijenourd—A.D.O.
V eisen V.S.V.—D.H.C.
4e klasse E
Utrecht: E.A.O.Voorwaarts.
Utrecht; P.V.C.—Soest.
WoerdenWoerden—Quick.
Amer&foort. Amersf. Boys—A.P.W-C.
HilversumVictoria—Jvanipong.
AtdeeUng 11.
Ie klasse.
Dordrecht; D.F.O.—Stormvogels.
Rotterdam: SpartaWest-Frisia.
Amsterdam; Ajax—Haarlem.
Den Haag: V.U.C-K.F.C.
Hilversum- Hilversum—Xerxes
2e klasse A.
üorinciiem. Umtas—D.C.L.
Delft: B.E.C.Neptunus.
Gouda: O.N.A.—Öt. Hooger,
RotterdamR.F.C.—O.D.8.
Den Haag: H.V.V.Quick,
2e klasae B
Den Haag V.I.O.S.—Gouda.
Rotterdam V.Ü.C.—C.V.V.
Maassluis: V.D.L.Overmaas,
behiedam: S.V.V.—Olympia
V1 aardingenForfcuna— Excelsior.
3e klasse A.
Deo Haag B.M.T.—U.V.8.
Den Haag.- Celeritas—Scheveningen.
Delft: D.V.U.—L.F.C.
BodegravenBodegraven—Laakkwartier.
Alphen AlphiaRijswijk.
3e klasse» C
Delft: Concordia—de Hollandlaan.
Delft: DelftK.D.M.
Rotterdam: CoalSt. Volharden.
Rotterdam: de Musschen—G.8.V
Schiedam; D.H.8.—E.D.S
4e klasse C.
Lekkerk Lekkerkerk—8.IO.D
Rotterdam 'Crooswijk—8.M V.
Rotterdam D.D.C.—Waddinxveen.
GouderakGouderak—Moordrecht.
Reserve le klasje.
Delft: D HC. 2—V.U.C. 2.
Rotterdam: Excelsior 2—Feijenoord 2.
Rotterdam: C.V.V. 2— Bparta
Gouda: Gouda 2—H.B.8. 2.
Reserve 2e klasse A
Gouda: Olympta 2—Fortuna 2.
Den Haag: Quick 2—8.V.V. 2.
Den Haag: H.B.8. 3—B.E.C. 2.
Schiedam: H.-D.V.S. 2-V.I.0.8 2.
Reserve 5e klasse C
Ttrecht: Kampong 2—Alphia 2.
Gouda: G.S.V. 2—Bodegraven 2.
Alphen Alphen 2—Hercules 3.
Afdeeling III.
le klasse.
Tilburg: LO.N.G.A—Eindhovep.
Maastricht M.V. V—Bleijerheide.
Breda: N.A.C.-B.V.V.
EindhovenP.S.V.—Middelburg.
Af deeling V
le klasse.
LeeuwardenLeeuwarden—Be Quick?.
Veendam: Veendam-i-Frisia
Groningen: Velocitas—Aicides
Werser Kraufl
de talentvolle Duitsche acteur, speelt de hoofdrol in de film
,J)e man zonder naam" in de Schouwburg-Bioscoop. Wg her
inneren aan zgn schitterende creatie als York de Rebel van
1812.
Met Werner Kraus treden in deze film op zgn echtgenoote,
Maria Bard, Helena Thimig, Hertha Thiele, Julius Falkenateyn,
Frits Grunbaum, Hans Braussewetter e.a. De regie van deze
Ufa-film is van Gustav Ucicky.
Groningen G.V.A.V.Achilles,
bneekSneek—Friesland.
G, V. B.
'le klasse.
Gouda 4O.N.A. i, 11 uur.
Olympia 3Zwervers 1, 11 uur.
Moordrecht 2—Gouda 3.
Dilettant 1— Moercapelle 1
Boek. Boys 1—Nieuwerkerk 1, 2.30 uur.
2e klasse A.
Waddinxveen 2—Ammerstol 1.
Schoonhoven 2—Lekkerkerk 2.
O.8.V. 3—O.N A. 4, 11 uur.
Gfoot-Ammers 1—Dilettant 2.
2e klasse B.
Zwervers 2—Waddinxveen 3.
O.N.A. 5—Bosk. Boys 2, 11 uur.
Haastrecht 2—G.S.V. 4.
Oudewater 1—OJjmpia 4.
'3e klasse A.
Bosk. Boys 3— Nieuwerkerk 2, 12 uur.
üroeneweg 1—O.N A. 6.
Voorwaarts 1—Stolwijk 2.
Woerden 3—Nieuwveen 1. 11.30 uur.
Gouda 5—Zwervers 3.
3e klasse B.
Stolwijk 3—Lekkerkerk 3.
Ammerstol 2—Schoonhoven 3.
Haastrecht 3—Boek. Boys 4, 12 uur.
3e klasse C.
Stolwijk 4—Gouderak 3, 12 uur.
Ammerstol 3—Oudewater 2, 12 uur.
O.N.A. 7—Zwervers 4, 11 uur.
GouUa 7—N Jeu werker k 4, 11 uur.
3e klasse D.
Moordrecht 3— Gouda 6, 12 uur.
Voorwaarts 2Groeneweg 2.
Nieuwveen 2—Moercape^je 2-
Buiten de competitie.
Arnhem: Oostelijk elftal—Bristol Rovers.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Het kermisvraagatuk.
M, de Red.
Wilt U de goedheid hebben ons eenige
gastvrijheid te verleenen voor het kermis-
vraagstuk' Het is een brandende kwestie.
'Bg voorbaat onzen dank.
Om kort en zakelgk te zgn zou ik een
voudig kunnen zeggen: „Kermis stopzetten
in Nederland, is 30.000.000.uit de geld
circulatie houden ,of wel 30.000.000.aan
loon en omzet aerven, die dan zeker voor
60% vastgehouden of door bemiddeling van
internationale inrichtingen en reizen naar
het buitenland verhuizen."
Kermis is overal, even als malaise. In
Amerika, in Frankrgk ,in Italië, in heel
Europa. Ja zelfs in het over 't algemeen
puriteinsche Engeland is de kermis alofh
verbreid 'en wordt in verschillende plaatsen
door de vorstelgke personen bezocht niet
alleen, maar de Prinsen en Prinsessen van
den bloede achten het «iet beneden hun
vaardigheid om ook wel eens in den draai
molen of een dergelgke inrichting te toeren.
Kermis is een bron van weltkart voor de
geheele gemeenschap. Want in ons land
'worden in normale tgden jaarlijks circa
30.000.000.men leze goed: circa dertig
millioen gulden, in beweging gebracht door
kermissen en volksfeesten. Dat is op een
bevolking van 8.000.000 zielen, 3.75 per
hoofd per jaar, of ruim een cent per hoofd
.per dag. Daarvan besteden de kermis
exploitanten meer dan 10.000.000.— aan
exploitatie, die door Nederlanders
verdiend en dus ook #eer in Nederland
den uitgegeven, enz. enz.
Zg betalen circa 3.500.000.at
en gemeentekassen.
Zg doen jaarlijks van 35.000 tot 40.000
ton materiaal door de Nederlandsche Spoor
wegen vervoeren.
En hun eventueele winsten, als er dus
geen verlies is, verteren zg bgna allen in
ons vaderland, waardoor de Nederlandsche
handel- en de industrie weer in beweging
komt, die weer uitgeeft «nz. enz.
Alle overige millioenen worden omgezet in
waren, die men traditioneel in zooveel
plaatsen nog steeds met „kermis" koopt.
Maar een goed deel komt het reizigers-
vervoer ten goede zoowel per spoor, ais bus
fcn dergelgfcen. Dan eerst komt de vertering,
(be tenslotte langs den weg van het Galé,
of Restaurant, oi Hotel weer voor een flink
deel in staats- en gemeentekassen korot,
waardoor het mogelgk is ambtenaren te
betalen, werkeloozen te steunen, waardoor
weer omzet ontstaat, dus slgtage, dus ver
bruik, dus productie, dus, enz. enz.
Moet men nu het routeeren van dat geld
stopzetten
ls het al niet erg genoeg, dat land en
tuinbouw kwgnen V Dat de bouwvakken lam
liggen? Dat de fabrieken meer en meer,
door gebrek aan orders stop gezet woraen
Dat voeduigs- en genotmiddelen door gebrek
aan afzet, ten gevolge der bezuinigingen,
met ernstige werkeloosheid worden be
dreigd
Moeten de vermakelg'kheden, die even
goed de ernst der malaise reeds zoo ter
dege voelen, machteloos worden gemaakt,
waardoor zg hun zoo balangrgke economi
sche taak, het doen circuleeren van geid,
niet meer kunnen volbrengen Is het 'geld
weggesmeten ,dat door ons bedrgf weer in
millioenen handen komt?
Meent men werkelgk het algemeen belang
te dienen, als men de kermis stop zet, zon
der eenige compensatie om geld te trek*
ken?
Meent men werkelijk, dat men dezen
geldstroom een andere richting kan geven
Waarheen Naar het buitenland voor reis
jes?
Moeten werkelgk zoo als ik „in 't kort"
zei: 60% van die dertig millioen worden
lamgelegd of over de grenzen worden ge
jaagd
Me» moet wel verstokt tegenstander ztfn
obi daar ja, op te zeggen.
In dezen tgd, nu het vertrouwen in beurs
en ondernemingen het geld doen vasthou
den en de omzet van alles bèperkt is, is het
geen daad van wtfs beleid om uit vrees voor
enkele verkwisters onder de economisch
zwakken, een bedrgf stop te zetten, dat
door zgn eigenaardigheid het sterkste mid
del is om geld los te makeg daar waar 't zit.
Kermis is een instituut met enorme voor
deelen voor het algemeen, waarvoor prin
cipes, vooroordeelen en persoonlijke belan
gen moeten wtfken.
Wie kermis bestrtfdt, bestrtfdt handel en
industrie.
P. WIGMAN,
Propagandist Ned/ Ver. van
Kermisvakgenooten „Ons Belang".
(Van redactiewege bekort).
Wie vond de telefoon uit?
Het beginsel van de telefoon werd reed*
1677 gedemonstreerd door Robert Hook,
doeh eerst in 1821 maakte prof, Wheatstone
er praotipch gebruik van bij zijn „Betao-
le lier", waarmede hij muziek uit een
muziekdoos, die in den kelder was opge-
hteld, overbracht naar de bovenveidieping.
De eerste uitvinder van de spreek-telefoon
was echter de Duitsche geleerde prof. Jo-
hann Philipp Reis te Friedrichadorf. Hij
demonstreerde zijn telefoon Ie" Frankfort
den 25 April 1861* doch hoewel het instru
ment alle beginselen der tegenwoordige te-,
lefoon bevatte, werd er weinig aandacht
aan geschonken Reis stierf in 1874 als een
■gebroken mafi.
Zijn idee werd in Amerika uitgewerkt
door prof Elisha Gray on prof A .0. Bell.
12 Febr. 1877 werfl Bell's telefoon te Boa-
ton en Salem (Mass.) beproefd en daarna
in Amerika en Europa ingevoerd. Edison
verbeterde in 1878 deze telefoon aanmerke
lijk.