t
V
Twee Wetenschappelijk® jubilea
binnenland.
TUmü-MELvr»;
!RP
Ongeluk of opzet?
cÜ fa?Mchoot: 'l ®Mtunr v- d-
Laatste Berichten.
beurs van Amsterdam.
ZIT-SLAAPKAMER,
Van bevoegde zyde wordt medegedeeld,
nat "het thans zeker is dat communistische
leiders van de brandstichting in het Rijks-
•laggebouw op hoogte waren en dat
daden van communistische terreur in voor
bereiding waren waartegen een spoedig in-
ffrypen met de scherpste middelen noodza
kelijk is.
»e gearresteerde Nederlander heefL^er-
l 'aard met de Boc.-demoeratische^eideBfin
contact te zijn geweest.
Het Rijksdaggebouw zal minstens voor
een jaar niet bruikbaar zijn.
Het aantal gearresteerden te Berlijn is In
den loop van den ochtend tot 130 gestegen.
(Zie verder Laatste Berichten).
JUJ1TKNLANPSCH NIEUWS.
VER. STATEN. r"
Mijnongeluk by Johannesburg.
14 slachtoffers.
in een staatskolenmyn nabü Johannes
burg stortte een lichtkooi met arbeiders
raar beneden. Twee blanken twaalf in-
Ixioaigigen werden gdcóod.
Het ongeluk is vermoedelijk veroorzaakt
'door een storing in den electrischen
stroom, die de automatische remm^b in de
i i cntkoo i doen werken.
De Kamerverkiezingen,
Candidate,, van de Liberale Staatspartij.
He candidate» lijst vo#r de kieskringen
Groningen, l.eeuiwai*ten en Ao&en van de
Lmoruie :?tUBtspariij do Vrijheidsbond is
thans definitief vastgesteld. Zij luidt als
vuige: 1. dr. S. E. B. Bieremu, Usqurat, 2.
inr. cü'. J. 1'. Hoogland, Leeuwardeu; 3. H.
Lampers, Coevarden4. H. D. Louwoe,
Westpoider (UJruni); 5. A. Burgmana, Gro
ningen; 6. mevrouw mr. <J. Bakker—van
Bosse; 7. H. A. Meijering, Gieten; 8. H.
Vlumen, Leeuwarden, 9. di i. H. J. Vos,
Amsterdam; 10. E. H. Ebels, Nieuw-Beerta-
Al. L. S. lielaridea.' Pingjuui; 12. mr J.
Linthorst Hornan, Vieddei-; 13 N. de Jager
Groningen14 mr. A. T. Vos, Appuigedam
16, dr. J. J. Boswijk, Oude-Pekeda.
Prof. Dr. Albert Schweitzer.
Vertrekt naar Afrika. De roep van
Lambarene. Zijn assistenten.
Heden of morgen zou prof. Albert Schweit
zer weder naar zijn ziekenhui» te LambJ.-
ïeae in Afrika vertrekken. Hij heeft thans
zijn nieuwe werk over„He niysties van
den eerbied voor het Jeven" voltooid. Uit
mi binnenkort bij Beek te Mündien ver-
seh,ijn«i. Op zijn terugreis naai- Afrika
gaan een arts, zijn assistente Mathilda Kott-
maun on nog een pleegzuster mede He ver
pleegster Marie Sécrétau gaat niet weer
niee, zij zal fin don loop van dit jaar m het
huwelijk treden met een neef van prof.
prof. SchJeiwgjv
De Leipziger Voorjaarw-Meeee.
Extra trein op 4 Maart.
Naar liet Leipziger Messamt mededeelt,
i» de toetreding van exposanten tot de op
5 Maart beginnende voorjaarsbeurs bevre
digend en zullen er evenals vroeger ook nu
veie collectieve buitenlandsche inzendingen
zijn, o.a. uit Japan, Engelsch-Indië, Rus
land, Italië, Spanje, Oostenrijk en Tsjecho-
Slowakye. Bovendien zullen deelnemers uit
vferschillende vreemde naties aanwezig zijn
in de groepen, waartoe hun artikelen be
hoor en. Dit geldt ook voor Nederland, al
fs het aantal onder d^ moeilijke tijdsom
standigheden minder dan gewoonlijk. Als
beiangrijk feit kan vermeld worden, dat de
steeds zeer druk bezochté afdeeling voor
nieuwe vindingen voor tet eerst door Ne-
derlandsche uitvinders \vordt deelgenomen.
Weliswaar geschiedt dit nog in bescheiden
omvang, omdat verschillende uitvinders met
de voorbereidende werkzaamneden niet in-
tijds gereed konden zijn, doch van verschil
lende zijden is belangstelling betuigd en
daarom mag een herhaling van deze proef
neming op grootere schaal waarschijnlijk
heeten;
Voor de Neclerlandsche bezoekers zullen
volgens gewoonte op Zaetrdag 4 Maart
's morgens en 's avonds extra treinen naar
Leipzig vertrekken, tegen rerminderd ta
rief. Afzonderlijke reizigers genieten re-
Réaumurs 230e geboortedag op 28 Februari.
Honderd jaar telegrafie,
door
Prof. Pr. P. KERSBERGEN.
W at heeft nu Réaumur te maken met de
telegrafie zal men geneigd z(jn te vragen.
Wat heeft de geboortedag van Kéanmur op
2J> f ebruari 1683 te maken met het feit,-
dat tn 1838 de beroemde Göttinger profes
sor Gauss een telegrafietoestel construeer
de met medewerking van zjjn collega
Weber? Dat zullen wü zien.
Réaumur is een van de meest bekende ge
leerden van alle tijden, maar tevens een
voorbeeld van de omstandigheid, dat menig
een niet bekend wordt door z(jn beste werk,
aoch door iets van ondergeschikt belang,
ledereen weet dat Réaumur een' thermome-
terschaat heeft ontworpen,, doch er zhK er
maar weinigen, die daarnaast nog iets an
ders van hem afweten. Toch was zijn alco
hol-thermometer uit het jaar 1730 niets bij
zonders; de thermometers van den glasbla
zer Fahrenheit zijn niet alleen 16 jaar
ouder, doch deze man heeft bovendien drie
der voornaamste wetenschappelijke resulta
ten der achttiende eeuw bereikt. Hü zag in,
(lat de uitzetting van een vloeistof de meest
geschikte grondslag was voor het meten
van temperaturen, hü stelde vast ,dat kwik
en alcohol voor dit doel de meest geschikte
vloeistoffen waren en hü zag tenslotte ook
m, dat het vriespunt en het kookpunt van
water de basis moesten vormen van elke
thermometerschaal. Daarbp vergeleken is
het idee van Réaumur, om het tempera
tuursverschil tusschen die beide punten in
80 graden te verdeelen (inplaats van in 180,
zooals Fahrenheit deed) en het-nulpunt met
het vriespunt te laten samenvallen, niet var.
zóóveel beteekenis; de 100-grade,, thermo
meter van Celsius verdringt de beide ande-
«h meer en meer, en terecht! Intusschen
is ook Celsius' grootste verdienste niet zyn
thermometerschaal, doch het feit, dat hü de
sterrewacht te Upsala heef opgericht.
Réaumur was als geleerde een zeer nierk.
waardige en belangrijke figuur. Hoewel hü
oorspronkelük jurist was; wüdde hü zich al
spoedig aan de natuurwetenschappen, waar
mee hü zooveel succes had, dat hü reeds
op 25-jarigen leeftpd lid var. de Parüsche
academie was. Zün beteekenis als zoöloog
was nog grooter als die van natuurkundige.
Hü was zün rijd ver vooruit en stelde zich
met tevreden met het beschrijven van den
lichaamsbouw der dieren, doch bestudeerde
ook hun levenswüze. Het liefst hield hü zich
bezig met de büen. Hü had een büenkorf
met glazen wanden en nam de diertjes zoo
uveng waar, dat hp ontdekte, welke rol de
koningin, de werkbü'en en de darren in den
büenstaat spelen, dingen, welke thans alge
meen bekend zün. In een werk van zes dee-
len over de insecten heeft hij al deze waar
nemingen beschreven. Door dit alles en nidt
alleen door zün bekende thermometer is
Réaumur geworden tot een der merkwaar
digste figuren uit de geschiedenis der na
tuurwetenschappen.
JZoo onbeteekenend als in Réaumur's
ductie voor het Duitsche gedeelte, dus van
de grens naar Leipzig met de gewone trei
nen, mits zü voorzien zün van een bewüs
van toegang tot de Messe, hetwelk ver-
kipgbaar is bü de vertegenwoordiging van
het Leipziger Messamt te Amsterdam. De
verlaging in Duitschland geldt ook voor de
terugreis.
Hilversum: S.30 Jeugdhalfuur, 6—
Causerxe door Freule E. Bodaert; 6.10 Gra-
mofoon; R.V.U. 6.30 Radio Volks Universi
teit, 7.— Pianorecital; 7.30 Engelsche les
voor beginners; 8.- Vas Dias; 8.06 Concert
door het Omroeporkest en optreden van
9— ..Een dokters dilemma";
9.60 Kavoc Lajos; 11.- Vas diaz; 11.10 Ko-
vac Lajos.
Huizen: 5.80 De ontwikkeling der mo
derne vioolsonate, door Louis Wüngaarden;
6.30 Esperantocursus; 6.60 Vervolg concert;
7.20 Gnamofoon; 7.46 Verbondskwartiertje;
Dr. L. H. M. Berger over „Opvoeding
cn geestelüke gezondheid"; 8.20 Gramofoon;
8.30—12 Vroolpke avond; van 8.30—8.35 en
van 1111.05 Nieuwsberichten.
leven zpn theifcometer was, zoo onbeteeke-
nend was voor Gauss en Weber hun tefe-
giafietoestel. Op zichzelf was het niet be
langrijk genoeg om hen beroemd te maken
en zü hebben nr dan ook in tegenstelling
met Réaumur geen roem door geoogst.
Niet alleen was de telegraaf van Morse eer.
weimg ouder «Morse heeft z»n eigenlüke
uitvinding gedaan op 13 October 1832),
maar bovendien was hun telegraaf niet
practiseh. Dat was ook niet hun bedoeling.
Wat zü noodig hadden was een hulpmiddel
by hun eigenlijke werk: een middel om on-
middellük contact tot stand te brengén tus
schen het natuurkundig laboratorium van
W ober en de 3 K.M. verder gelegen sterre
wacht van Gauss. Zü begrepen wel, dat ook
voor andere doeleinden eet, dergelpke tele
graaf van groot nut zou zün, doch het ver-
der uitwerken der practische inogelükheden
eten zü aan anderen over; hun systeem,
dat op de afwpkingen van een magneet
naald berustte, was overigens weinig ge
schikt voor de practpk. Hun toestel getuigt
slechts van het energiek overwinnen van
hindernissen en daarnaast van een veelzp-
dige kennis en een technische waardigheid,
welke althans voor dien tüd groot was. Het
is echter van weinig belang, als wü het ver-
gelü'ken met hun andere werk of met de
andere groote uitvindingen uit de geschie
denis der telegrafie. Zonder hun toestel zou
(loze geschiedenis niet anders zün verloo-
pen, at heeft Morse zün uitvinding eerst ni
1835 gepubliceerd. Morse heeft van het toe
stel van Gauss en Weber vermoedelük niets
afgeweten; hü was zelf eveneens een merk
waardige figuur, want hoewel hü van huls
uit schilder was, legde hp' eeu grootere
technische begaafdheid aan den dag dan de
beide Göttinger profpssoren. Zooals bekend
.s zpn telegrafietoestel bp uitstek practiseh
bruikbaar.
Wilhelm Weber heeft zün telegrafietoe
stel nog büna zestig-, jaar overleefd; zün
grootste verdienste is zün idee om ook de
electriciteit te meten met verschillende een
heden. Men heeft Volta, Ampère, Ohm en
andere terecht geëerd, door één van dié
eenheden hun naam te geven doch zeker
had de naam van Weber in dit verband niet
mogen ontbreken.
Niettemin was zpn oudere vri(4d Gauss
een geleerde van veel grootere beteekenis,
vooral om zün buitengewoon diep wiskun
dig inzicht, maar toch ook om zgn ongeloof
de veelzpdigheid op wetenschappelijk ge
bied, waardoor hp' in de astronomie, in de
geodesie en op verschillend gebied in de
natuurkunde, een werkelpk geniale pionier
is geworden. Hü is een waardig tegenbeéld
van den Griek Archimedes.
Het eeuwfeest van zyn merkwaardige,
hoewel weinig feelangryke telegrafietoestel
past dus hieronyn hetzelfde verband als de
herdenking vaniRéaumur, ^gezien het
evenmin als <Jè thermometerschaal van
Itéaumur het voornaamste werk vertegen-
woordigt van een in beide gevallen geniaal
en veelzüdig ontwikkeld geleerde.
De muiterij
op „De Zeven Provinciën",
Uti de Indische Luchtpost.
He met het Zondag aangekomen postvlieg
tuig uit Indië ontvangen berichten inzake
de muiterij en de overgave van het panteex-
Bchip hebben, geen feitelijk nieuws van be
lang meer kunnen brengen. Aan beschou
wingen en opmerkingen in Indische bladen
zij echter nog het volgende ontleend
De wacht aan boord.
Onder de met de Van Outehoorn te Bata-
via aangebrachte leden der bemanning van
He Zeven Provinciën bevond 2ich ook de
luitenant-ter-zee le klasse W. F. J Fels die
toen de muiterij uitbrak officier van de
wacht was, maar over boord sprong ten
einde den commandant te waarschuwen,
Afgescheiden van het feit, dat ook anderen
overboord gesprongen zijn en dus evengoed
den commandant konden waarschuwen,
schrijft het Bat. Nbl-, had de beer Fels zijn
post nooit mogen veriatan. Zijn handeiirig
levert Volgens liet blad overtreding op van
artikel 129 van het wetboek van militair
strafrecht, en waarschijnlijk zal de heer
Fels de«
129,
reis deswege worden vervol
voor zoover hier- van belang, luidt;
„He schildwacht, die zijn post eigcudun-
keknk verlaat, celn als zo.'danig op hem rus-
ttafejtarpUcfati* niet nakomt, of zich in
een gestand brengt of laat brengen, waar
in hij zijn dienst als sclüktwacht met naar
bahooreu kan verrichten, wordt gestrufi met
eeu gevangenisstraf van tenboogste 3 jaren.
Met gelijke straf wordt gestraft de of fi
ller van de wacht aan boord van een oor
logsvaartuig of <ie militair die hem tijdelijk
vervangt, d« machinist, hoofd der wacht
aan boord vair* eeu oorlogsvaartuig, die als
zoodanig gelijke handelingen plegen
Hok de verdere, tot de wacht aan boord
oer .Zeven' behooreode officieren, onder
officieren en minderen staan aan oen straf
vervolging wegens gelyke handelingen
(waaronder dus ook behoort het zich aouder
■-lag of stoot overgeyen aan de muitelingen,
zijnde „zich laten brengen in een toestand"
cU bloot, vooi hen echter is de maximum-
»trat anderhalf jaar.
Het feit, dat de commandant met tijdig
acht geslagen heeft op waarschuwingen, die
hem van verschillende zijden vroeg genoeg
gewerden, schijnt geen overtreding van
«enig artikel van het militair strafwetboek
op te leveren, noch van het gemeene straf
recht, voor zoover op militairen van toe-
passing.
GEMENGDE BËHICHTJBLN
Roofmoord t« Maastricht.
Een byna 80-jarige ingezetene in zijn
V woning in den afgeloopen nacht om
het leven gebracht.
Gisternacht is te Maaszicht de bejaarde
heer L. 'IJ. J, Melotte dood in 'zijn woning
aan de Maast rich terbmgst mat gevonden
mei ingeslagen schedel.
He heer Melotte, die de volgende maand
Wen leeftijd van tachtig jaar zou bereiken,
'is een algemeen geacht inwoner van de
stad. Sedert eemge jaren bewoonde hij eeu
'►ovenhuls in de genoemde straat, m een-
perceel, waarin sedert meusolienJieugeius
eon za«k ui sigaren en tabuk gedreven
I wordt.
He medebewoner» vau hek hutt kwamen
vannacht te ongeveer halféén thuis. Zij von
den tot Hun schrik de huisdeur open On
raad vermoedende, togen zij op onderzoek
uit. in de woonkamer van den heer Melotte
gekomen vonden zij daar den grijsaard
levenloos opv den grond, met een zware
hoofdwon<ie boven de oogen, mmoedehjk
met een hard voorwerp toegebracht.
Het onderzoek der dadelijk ontboden
recherche heeft volgens de Telegraaf, voor
zoover bekend, nog niet tot een spoor van
de daders geleid.
In ieder geval staat wei vaal, dat roof de
aanleiding tot de gruweldaad geweest is.
Bloedsporen die van de slaapkamer, op de
tweede verdieping gelegen, naar een bene-
denkftmer ieidden wijzen er op, dat de oude
heer aldaar om het leven is gebracht Het
opeu té bi-éken, hetgeen niet gniuiit ig.
Wel heeit nton iiet ItovenstnJc e, aige-
haald, maar bi; die poging ib het. gebleven.
De moordenaars nebben het gouden horloge
eu het geld, dat de verslagen,, in zijn zak
had, onaangeroerd gelaten.
Nog tot gisteravond negen uur was de
heer M. hij zijn broer, ir. Melotte, op be
zoekdie in de voorstad-wijk woon', Alleen
was hij naar zijn huis gewandeld.
INGEZONDEN,
(Buiten verentwoorfleljftheld der Re^
Een oproep om ateun vaiTïü
Vrouwen Vredebond.
Hot seoret&riaot van de aid Uoun,
(le Alg. Ned. Vrouwen Vredebond
oil opnan» van liét volgend,
In de Sunday, Express lezen wij het vol-
Fred Shipley uit Toronto was op zijn ilat
bezig met een legkaart, toen er „Brand-"
geroepen werd.
Maar Shipley ging door met zijn puzzie.
Toen klonk geschuifel van voetonge
schreeuw van vrouwen, geronk van de mo
toren van brandspuiten en gesis van water
straten
Shipley ging door met zijn puzzle.
Hrandwachts drongen zijn Ilat binnen en
droegen hem naar buiten Hij was onge
kleed en liet zijn kleeren achter, rnaax zijn
puzzie had hij in do hand. De brandwachta
zetten hem neer op straat, op Bet trottoir
tegenover zijn brandende huis,
Shipley ging door met zijn puzzie
Wie den hemel niet.in zichzelf draagt,
die zoekt hem vergeefs boven lucht en
wolken.
FEUILLETON.
Nflhr het Engelach van
J. S. FLETCHER,
55 Nadruk verboden.
Hij heeft ïete ontdekt ik weet niet wat
bel is, maai' ik ken hem genoog om te be
grijpen,. dal hel belangrijk is. En mi hij
heeft uw officiëeJe hulp n<J>dhg. Ik geloof
dal zei hij tenminste Jlat er iemand ge
arresteerd moet worden. Twee van uw men-
sciien uit de stad zijn o/k onderweg.
Marrows, die met kammende verbazang
geluisterd had, keek ndv Calvert en wend
de zich' toen weer tot£liadal.
Wilt u oven de kamer uitgaan, meneer
Sindalf vroeg hij. We komen chide!ijk bij
u Nu, meneer Birch, vervolgde hij, toen
Sindttl naai de liolhwas gegaan. U heeft dat
ook gehoord 'r Ik hoop Hen wille van u, dat
li nu klaarheid komt, want omude waar-
li id te zeggen, wou ik u en mademoiselle
juist mededeelen, dat u beiden met me mee
haar HaJlithwaite moesten gaan! Maar zoo
als het nu staat wilt u me uw eerewoord
Keven, dat, u hier zult blijven, totdat ik on
derzocht heb, wat dat voor nieuws is?
Als de kolonel het toestaat, verzekerde
Birch hem. Dan zal ik hier blijven zoolang
al« u wilt, als het niet te lastig is.
He kolonel beduidde hem, dat hij blijven
kou, waarna Marrows na eunige aarzeling
met Calvert de kamer uitging naar Sindal.
Weet u niet meer dan u ons gezegd,
hebt, meneer Sindal? vroeg hij, toen ze snel
na«r de herberg liepen. Ik ken die Wea-
tnershaw van naam, maar ik wist natuur
lijk niet, dat u hem er bij gehdbJd had.
Wat heeft hij ontdektr
Ik weet. er niet meer van don u, ant
woordde Sindal. Hie WeaUiersbaw is de
meest.gesloten kereL, dien ik ooit ontmoet
heb. Maar ik weet, dat hij een theorie over
deze zaak glkormd had, vanaf dat Dij hier
gekomen is,*en ik ben er van overtuigd,
dat hij uw dulp niet zou hebben ingeroe
pen als hij geen zekerheid bad. Vanavond
heeft een van zijn assistenten hier in het
dorp in het geheim gewerkt en toen hij
dezen man gesproken had:, heeft hij me ver
zocht u te laaien.
Wei, laten v,e iiopen, di« zaak nu
opgehelderd wordt! zei ÏKirwe. Het (ring
I er voor enkele pwsonetj ra,r uitzien, me-
neer öirida-i.
Sindal antwoordde niet en vroeg ook
nipte Hü hop vlug voort en bracht zijn
gezelschap spoedig in het kamertje van het
„wa]*n van Stanbury" Weatherahaw,
Hartley en Marston Stanbury - die blijk-
baar zeer verbaasd was 5tonden bij 81-
kwr vbor de kacheL; in Huislérkcrai gebrek.
Ze draaiden zich om, toen Sindal met de
pMit.«unhtenaren binnentrad. Deze keken
met belangstelling naar den man, die hoe-
nel hü niet tot hen behoorde, reeds zijn
sporen verdiend had als speurder
bent meneer WeatherjÉiaw, niet
waar? begon Marrows *W' vriendelijke
o bent meneer Weathej^u
waart begon Marrows "WvnendeUjke
nieuwsgierigheid. Aangenaam u t6 ontmoe.
ten ik heb veel van u gehoord. L: wenacht
onze hulp, meneer WeatlreattBwf J
Weatherahaw k?ek -naar de de® en Stü-
dol ging die haastig sluiten
Ja zeker, antwoordde Weatherahaw,
toeik.rie drie meutwaangekomenen om hem
«leen gingen staan. Ik heb hel net aan Sir
Marston verteld. In dit dorp is iemand, die
ik er van .verdenk, betrokken te zijn bil
den .licet ftn Sir Stanbury ik verdenk
hem al van liet ooganblik af. dat ik.de
zaak liegonnen ben te onderaoeken. ik ben
(■enige dingen omtrent hem te weten geko
men genoeg om hem te arrestperen. En
door een zeldzaam gelukkig toeval- Weeft
mijn assistent hier, meneer Hartley nog
reen uur geleden ontdekt, dat die men Op
üct punt staat, te vertrekken met nog
iemand, die waarschijnlijk zijn medewerker
ÏV,U vörz°ek ik u met me me® te gaan
naar het huis, waar dit tweetal woont.
Daar zal ik dien man. dien Ut Verdenk
eemge vragen stellen. Ale de zaak loopt
zooals ,k veronderstel, dpi zuilen „ij, voor
dat de avond om is. de heels waarheid
ten. Marrows, die vol aandacht geluisterd
had. keek naar OMvert, toen Weafliershaw
van oen tweeden man sprak.
trokken tü?'da' '"ee wi be
trokken zijn. meneer Weatherahaw?
«te •JSl W«»«>érshaw. En ik ben
raker var, de identiteit van den eenen; van
toi^anderon man ben ik niet Iwclctraal
Zoor en van wien bent n wol zeker?
a roeg de commissaris. Ik kvn bier de mees-
t»> rnenschen. Wie is het?
Weatherahaw keek naar de gezichten om
zich heen en liet zijn- stern dalenEen ze
kere Madgwick één van de opzichters of
meesterknechts van den heer Lucas Ether™
ton, verklaarde hij rustig.
Er klonken eeu paar verbaasde uitroer
perf het meest verbaasd wae Calvert* die
als inwoner van Lithersdale, daar iedereen
kende.
He rustigste en bedaardste man mn
het dorp! riep luj. Als het waar is - ffltt
ik kan het- haast niet gelooven.
Precies, zei Weathershaw droogje».
Maar straks zult u er niet, meer aan twijfe
len. Nu, die inan woont in een klein huisje
b|j MniTiner's Fold en daar moeten we da
delijk naar toe.
Marrows knikte en het kleine gezel&ohap
ging naar buiten, waar de twee veidwach-
'-ers, die op Sindal'» dringend verzoek haas
tig uit Hftllithwaite waren gekorpen zieti
Wij lion voegden.
HOOFDSTUK XXIII
Man-inert. Poia.
imniddats waB het donker gewotden: net
was geen heldere sterren nacht, als toen 8tr
Chevillo StAnbury de liatate maai over de
heide waa gegaan, en twaaxheen nu Wea,
tiherehaw en zijn makkeis hun schreden
richtten.maar een donkere, sombere nacht,
waarin de lichten van da huisjas en d. ver-
Onder deren titei whrüfl. He,UZ KraeX,
m „D,o Frau im Staat" van JonuTrt m
Vreésaltjk is do tereciitstelliuv
eieeznachen etoel. Vreerelijkcr nog fc
gen tijd voor oogen te hebban'
lu de stad Columbia in don ,tut z
Cdrelme zit in de gevangenis n,cvreu,a!
tite. Ferguson Siupes en wacht, g,
één poütie-agent doodgosciiota,
benige weken geiedan kwam de wat»
aan haai huta, besctiuldigde lumr aai
het stolen cenei- auto. roden „aaroB
mee moést. Siüpee maakte niet te veel luJ
(te pont,oman ga, hem een stomp, d»
.het neertuimelen en vrouw snijue, mg,,
overatuur, nam oen revolver en sciiootn,,
agent neer. in Amerika d„ pol,,,,
de rechtei- verooideelde ha., t0t .to
trtaohen stoel Ze deed het nas, kat
zicli van den twaall gezwoionen, voor n,
ZIJ zicli moest verantwoorden, mot t0or„
dtóiten rade, zoodat ze wegens mow)
dood veroordeeld werd. Naar de ineen™
van haar vrinden echter deed z,j na.»
een toestand van groote ncvouse op»,,,
ding, reoale die tijdens zwangerschap til
zwakke vrouw» vaak voorkomt, wad,,
met ten voUe verantwoordelijk kan
geateid.
Mevrouw Siupe» zal nog tamelijk Jan*
moeten wachten, vöör zij op den ®leiï
actiën stoel zal plaat» nemen. Want de ge-
zwomen hebben slecht» h aar ter dood
veroordeeld, niet eahtiei' het kleins oage.
lioren wezenj dat zij onder het hart draait
tón du» lieofti het gweciit bcpaaw, dat
wet zal sterven vóór zij haar kind het levm
heeft geschonken. Het noodlot van mevrouw
Snipes zal zich waarschijnlijk als volgt vol-
1 rekken.
Zij aal zitten in hafia kleine cel en wach
ten op de twee gioote gobeui tenissen, die
het leven iuuir nog zal brengen, op geboorte
cn clOiKt. Zij verheug», zich op het kind. „Ik
wil mijn kind zeicte zij lot een bezoeker,
„ik ni.ig met oezwijken. Ik moet mij flink
iiouden voor mijn kuid. Om zijnentwil aj
ik dapper zijn.
Het i» niet, haai- kerstekind. Zij i» nu a
jaar. Twee knaapjee mi haai- c-irte huw»
lijk ziju jong gestorven, tón hlur rtoclileiije
stierf in 1932. Geen van ham kinderen heeft
/-i| zien opgroeien. En ook hel vlerd® kind,
«tat zij aanstond» ter wereld zaJ brengen,
zal ze niet zien opgroeien. Zij zaJ zijn eer-
--te kreten boomnHe genadige rechtbari
-.jaat haar nog meer kunsten toe. Zij m»s
het kuid de borst geven, mag liet voeden.
Drie maanden lang. Maar dan
Uaji komt de dajr. tl© vreeselijke dag., dien
re reed» dagelijks voor oogen heeft en «oh
uitbeeldt. De dag waarop i-uwe munnen
xr^ ^ull.ttQ betreden, om haar te halen
arinen nemen. Mag u de kleine vingerija
kussen m in de oogen kijken, waaraan de
wol niet. vergunt, dal ze ooit met bewust
zijn in de oogen der moeder iUiJen zien
Dan moet ze zich losrakken «n de mannen
volgen, die haar op hot folterwektuig der
Amerikaan scire justlüe zullen binden, om
haar den doodenden stroom door 't lichaam
te jagen Oog om ooar, tand oiu land Waar
lijk''
Om Sacco en Van«Ai van .ten elretri-
schen stoel te redden ontstond een wereld
beweging De onschuldig veroordeelde neger
jongens van. Scottaborough weiden door
de niaofil der openbare meening voor den
"lectrischen stoel bewaard. Mevrouw Fer
guson Smpes is schuldig volgens de wet.
Neemt niemand -het voor haar op". Waar
blijft het wereldgeweten, waar blijft de vrou
wenwereld?
-Het is onze bedoeling luer met de daad
rleier vrouw goed te praten, maar de mis-
d aki ge wijz*. waarop de straf wordt toege
pasts eert «aukiacht tegen de „besohaaW»»'
merpchheid van 1933, die zulk con brfecb-
ting toe zou laten. Deed Kra»ohutakï zijn
beat om ook iu andere landen do vrouwen
beweging voor de invrijheidstelling v«n
deze ongelukkige vroww te interesscoren, w
Nederland wordt, haar lot ter harte geno-
mén door ondergeteekendendii, tegelijker
tijd zoekende naar Internationaal contact,
thans het Nederlamteehe volk oproepèn
der op liggende fabrieken ternauwernood
zichtbaar waren Alles was stil op den weg,
nog stiller was het op de 1 heuvels, waar
Hartley en Calvert hen voorgingen. Na een
korte poos geioopen te hebben, bleven deze
twee stilstaan, en, Calvert wees op een groep
huizen., die iets terzijde van hei, pad la*®1
Ze stonden geheel in hel donker utt een
ervan scheen zwakjes een rood licht
- Hat Marriner's Fold, fluisterde Cal
vert, toen de anderen naderbij kwamen. Er
zijn <trre of vier hutten oude woningen-
IUaar, waar dat licht schijnt, woont Mftdg-
wiek de vrouw heet Beckat, een .weduwe-
Aan dezen kant is een voordeur en een
•nfiterdeur komt op de heide uit.
Han moet daar tem and de wacht hou
den, zei Weathershaw. Ze moeten «een
kans hebben, te ontsnappen.
Marrows nam nu de leiding. Hij ver-
deeldfchen in twee partijen, zond de eene
daarvan mei Calvert naar de achterkant
vun die hut til ging zelf ip«t de andere naar
de voordeur
Niet aankloppen, Calvert, beval hij-
Ga dadelijk naar binnen, naar die kamer,
waar het licht brandt. Wij zullen het hWr
aan dezen kant ook d<W Als iemand pro
beert eir vandoor te gaan, dan houden jullie
djen vast.
Marston,, dien W Sindal dodehjk achter
Marrows en Weatherahaw aanliep, verwon
derde rich over het vreemde tooneel, d#l
rich nu aan hen voordeed, a
haar stem tegen een dergelijke „rechte
gpraak te doen hooren en een verzoek om
gratie in te dienen.
Een de*betreffende belegrani zal op 2 Maart
a.8 naar Amerika worden verzonden.
Ons verzoek is nu: Laat nu zooveel mo-*
.►efijk organisaties of de plaatselijke afdee-
Itngen daarvan, zich (met vermelding van
leden aantel) in haar geheel uitspieken voor
volledig1- instemming met. dit telegram.
Daarnaast kunnen zooveel -mogelijk poitj-
c-uheren vóór 2. Maart hun handteekening
inzenden, alle» aanbhot adres Vre-
d e s b u ra a n-H a a r 1 «atnL a n g e n d ij k-
atraat 13.
Bedenkt, het gaaf hier oiu het leven
van een ojnnoodig wreed behandel
de, ter dood veroordeelde vrouw,, die in de
nerveuze opwinding van hei a.s. moeder
schap een verkoeiyte daad heeft gedaan-
Mevr J. BRANDT CORSTIU8—KROL,
Naarden.
(Secretaresse Broederschap» Federatie».
Mevr T. VAN BERKUM. Soest,
(Algemeen secretaresse van den Alg.
Ned. Vrouwen Vredebond)
W A. VAN RON8BEEK.
Vredeflbureau-Haarlem, Langedijkstr. 13.
üe afdeeling Gouda van den Alg. Ned.
Vrouwen Vredebond zal in vooraanstaand*»
winkels lijsten (er teekening leggen. Deze
moeten voor 2 Maart o,.s. worden ingezon
den.
Be tijcf is kort, maar lang genoog al» men
onmiddellijk doet wat noodig is.
STADSNIEUWS.
't Bestuur
v, d. Byz. Neutr. school; de Vereen, v.
Hoofden v. Scholen; 't Ned. Onderw. Ge
nootschap; de Sereen, voor Vreemdelingen-
erkeer; de Vereen. „Die Goude"; Patrimo
nium; de Chr. Vrouwenbond afd. Gouda; de
Vrijz. Dem. Bond; de Economische groep;
de Vrijheidsbond afd. Gouda; de Anti-Rev.
GOUDA, 28 Februari 1933.
Bal-Masqué in „Ons Genoegen".
Het Bal-Masqué, het feest \'dn vroolyk-
heid en dwaasheid, is weer voorby. Gisteren
avond heeft onder het masker de jool weer
hoogty gevierd, en is op dolle wijze pret ge
maakt.
De tyden mogen ernstig zyn en zeer
\elen groote zorgen geven, het vermaak is
niet uit te bannen, al moet het terstond wor
den gezegd dat de nood der tyden toch wel
heel sterk zyn stempel op dit by zonder
lestyn heeft gedrukt. Het aantal der ge-
maskerden bleef beneden de helft van het
in goede jaren gebruikelijke aantal deel
nemers (sters)o en de bezoekers(sters) waren
in nog ongunstiger verhouding aanwezig.
Dat is heel jammer. De beide Societeits-
zaien zagen er byzonder vroolijk uit. Er
was alle zorg besteed om door kleurige
slingerversieringen in verscheidenheid van
vorm, die byzonder prettig aandeden, en
door een allergeestigste \erlichting een
luchtige sfeer te scheppen, die by een ge
maskerd bal het allereerst noodige is. Var
de luchtighe'id naar de uitgelatenheid en
dwaasheid is maar één'stap! Dat hebben de
vroolijk hossende en uitbundig pret maken
de danslustigen op demonstratieve wyze
getoond. Ze hebben daarby krachtiger steun
gevonden in de beide orkesten, die aan de
beide uiteinden der zalen de danser» geen
moment vrij lieten om op adem te komen.
Do firma Van Keulen A Zoon, die ditmfca
ais costumier aanwezig was, heeft er voor
gezorgd dat de deelnemers konden verschy-
r>en in een verscheidenheid van costuums,
<h<i er mochten wezen. Ook waren er heel
wat eigen costuums, waarvoor de draagsters
alle hulde toekomt. Er was veel werk van
gemaakt.
Het geringe aantal gemaskerden heeft
ditmaal de taak der jury zeer verlicht. Na
dat te middernacht een défilé door de zalen
was gemaakt met de muziek voorop, had
kort daarna het dem"5$qué plaats en kon de
prijsuitreiking plaats hebben Deze prijs
uitreiking geschiedde dooj- den heer JE.
teensma, na een kort inleidend woord van
Óen voorzitter den heer A." J. IJsselsftjn Az.
De gelukkige prjjswinners zyn:
de mooiste groep: de zigeuners;
de origineelste groep kon niet worden
toegekend;
bet "mooiste paar; De Héro Perl;
het origineelste paar: De apachen;
bet mooiste damescostuum: De schoon-
rydster;
het origineelste damescu-stuum: Over
schotje;
het mooiste heerencostuum: de kozak,
erder zijn damespryzen toegekend aan
Marlène Dietrich en de cowboy,, welke laat-
een byzonder fraai en tot in de puntjeB
verzorgd typisch costuum drdeg.
Na het gemaskerd bal bleef de animo er
n i»; wel minderde het aantal, maar de
geest van vroolykheid steeg in zaal en bar
naarmate het uur verstreek. Zooals het al-
R)d gaat.
Het bal-niasqué 1933 is weer achter den
orA pen we dat het een volgend maal
wëerke *fUnstifi'er omstandigheden moge
Vastenavondfeest in Concordia.
zondagavond heeft „Concordia" zyn bal-
r**quéavond gehouden. Daar is het ook
I. Vrool«h toegegaan. De jeugd was tal-
av n?p*fe'comen' zoodat al in den vroegen
l J*® danszaal geheel gevuld was. Er
chte den ganschen avond tot aan den
vmnimt. een geest van uitgelaten
ykheid, zooals die alleen het feest van
n avond kenmerkt.
C«niW Pri„8 Wilton, LHwAmWeg.
rspJ^Üa de wier namen
(IwlH vermeM hebben in be
ared ö?,b' !iWn« hecrt''> D'- Lieve-
DirAre f Van het Dyntonsium, Df. Leest,
line H.B.S., Pastoor Rosse.
Ned l Rem- C*"1-! d"
EranoTra^" de Ned' He%Kerk; de
Kerkss k' de Geref- Kerk! de R-K-
Cpenb pJi"""' voo"0n">Je en andere
Vereen r de Goudsche °>"- Oranje-
»C v a v. h. Gymn, t Bé.
»'ekeid o* de 'nr. v. Welds-
d' ®e«<wlr v. A. Nod. Hprv. schooi;
afd. Gouda; de Anti-Rev.
Prop. Club; de Anti-Rev. Kiesvereeniging;
Qe Chr. Hist. Kiesvereen.; de Chr. Midden-
ile Goudsche Winkel iersvereen.
Hedenmiddag had op de OosChaven nabij
het postkantoor een aanrijding plaats tus
schen een postauto en de auto van bode v.
d. Stelt. De postauto werd aan spatbord en
treeplank beschadigd, de auto van bode v.
d. Stelt werd slechts licht beschadigd.
De bestuurders bleven ongedeereJ.
Een tekort in kas van 50 guldra.
De directeur van het postkantoor alhier
maakt bekend, dat de ambtenaar, die Zater
dag 25 dezer de chèques, postwissels, pen
sioenen enz. uitbetaalde (loket 2) daarby
50 te kort in kas heeft bevonden. Vermits
onder meer het tekort kan zyn ontstaan
door uitbetaling van twee bankbiljetten van
50 in plaats van één^ wordt een ieder ver
zocht voor zooveel mogelijk na te gaan of
zich het verschil kan hebben voorgedaan
ten tyde, dat men zich aan genoemd loket
vervoegde.
By niet-oplosaing van het tekort moet dit
door den ambtenaar uit eigen middelen wor
den by gepast.
Agenda.
2b Febr. uur Café „Het Schaakbord"
Bovenzaal Ledenvergadering Liberale
Staatsparty „De Vrijheidsbond
1 Maart 814 uur Soc. „de Réunie" Alg. ver
gadering Oudheidkundige kring „Der
Goude".
1 Maart uur Kleine kerk Peperstraat
Ver. v. Vryz. Hervormden Ds. J. West-
myse van Rotterdam.
1 Maiirt gebouw Daniël 8 uur Cursu» E.H.
B.O. leider Dr. Montagne.
2 Maart 8& uur Soc. „de Réunie" Kamer
no. 2 Tweede Ex. Psych. Avond.
2 Maart, 11 uur. Zaal Concordia. Openbare
vergadering over verplichte stierenkeu
ring, belegd door de Gewest, kring Gouda
vafl de C. B. T. B. enz.
UIT PEN OMTREK.
HAASTRECHT.
Twee aanrijdingen.
Vrijdagmiddag omstreeks 1 uur reden <>p
den Haastrechtficiieu dijk nabij de bleekwij
van Van Leeuwen achter elkaar een tweetal
auto's,, de curst^ bestuurd door J. Rehorst
uit Soest/ de volgende dooa- C. Buret te
Schoonhoven. Eer»tgenoernde hield plotse
ling zijn wagen in, waardoor de tweede
auto, waarvan de bèsturder niel tijdig ge
noeg meer Kon stoppen, ra tegenaan reed.
De naast den bestuurder rittende (j. Borst
uit Bergambacht viel door de schok tegen
de voorruit efi'kreeg eeu bloedneus. Verdra
ijep het ongeval met e enige materieele
schade af.
Zaterdagmorgen had de kaashandele-ar
Winterswijk rijn auto langs den wag neer-
trewt; doordat oen passou rende autobestuur
der piet voldoende uitweek, reed hij de wa
gen van den heer W. aan, met een paar
!lmke deuken al» resultaat.
Gevonden.
Bij de gemeentepolitie zyn inlichtingen
te bekomen omtrent een gevonden gouden
broche met kruis.
STOLWIJK.
Jaarvergadering „Het Groene Kruis".
Iu de groote zaal van den heer M. Zuider-
vliet hield „Het Groene Kruis" haar ge
won e jaarlyksche ledenvergadering.
In zyn openingswoord wees de voorzitter
cr op, dat nadat hy het vorige jaar tot be
stuurslid was gekozen in de plaats van den
heer D. Kroon, in de daaropvolgende be
stuursvergadering spr. tot voorz. werd ge
kozen. Evenals hy dit in de bestuursverga
dering had gedaan, vroeg spr. ook aan de
leden algemeene medewerking.
Hierna werden door den secretaris de no
tulen gelezen, welke onveranderd werden
vastgesteld. Uit het jaarverslag bleek dat
het ledental bedroeg 656. Dqor de wykver-
pleegster was over 1982 aa i 132 personen
hulp verleend; 2844 ziekenbezoeken warer
afgelegd; 154 bezoeken voor T.B.(/-bestrij
ding; 102 zuigelingenbezoeken; 38 bezoeken
voor het consultatiebureau, terwijl 13 maal
by overlijden de laatste hulp werd verleend.
Uitgereikt waren aan hulpmiddelen 256
stuks.
Uit het financieel verslag bleek dat de
uitgaven hadden bedragen 3643.43, de in
komsten 3687.87, glzoo een nadeelig saldo
van 56.56.
De commissie voor het nazien der boeken
deed verslag van haar bevindingen en had
alle» in de beste orde bevonden.
De voorzitter dankte secretaris, pennig-
meester en commissie voor de genomen
moeite.
De begrooting over 1933 werd vastge
steld op 2470 aan inkomsten en 8221
aan uitgaven. Aan, het bestuur werd over
gelaten de benoeming afgevaardigde naar
de alg. veMf der Z.-Holl. vereeniging, de
commissie'Hien boeken en idem magazy'n-
gcederen.
De bei
heeren D.
arende bestuursleden de
iker en C. dp Jong werden
met by na algemeene stemmen herbenoemd.
By de rondvraag werd door Ds. Kanis
voorgesteld samenwerknig met de afd. Gou
derak te zoeken en aan de wykzuster een
auto te geven.
Door den voorzitter werd opgenyrkt dat
dit eigenlyk van de afd. uit moest gaan,
evenwel* werd toegezegd dat in het bestuur
dit een punt van bespreking zou uitmaken.
Hysrna volgde glutting.
handel stugger, pry:
kalveren kleine aanvoer, handel stug, zelf
de pry zen met moeite gedongen. Alleen
prima kwaliteiten bleven gemakkelyk aan
de prys. Aanvoer hitten en veulens en
slachtpaarden flink, handel gedrukt, pryzen
een tikje omlaag. Biggen kleine aanvoer,
matige handel, gelijke pryzen. Schapen
Kiet groote aanvoer, handel n prijzen als
isteren.
Kaasmarkt Bodegraven.
28 Febr. Aangevoerd 82 partyen w.o.
81 m. r.m. 3527 stuks, 81743 K.G. Pryzen:
U kw. m. r.m. 26—28'; 2e kw. m. run.
23^-26. Handel^flauw.
RADIÖ-TELËGRAFISCH WEERBERICHT
Verwachting Merst matige Z.O. wind,
gedeeltelij^ bewolkt, droog weer, ore het
vriespunt des nachts, ovordag lfj
matigen dooi.
VOETBAL.
G£.\é—Concordia 1—4.
G-H.V leed Zondag haa* dra de, «toch ge
heel onverwachte, nederlaag in deze eom-
peta.txe. Het was een strijd van de zijde der
Gouwenaars^ waarin liet noodige enthousi
asme totaal ontbrak.
Als de bal aan het rolicn n> gebracht,
gaan de gastheeren, met den wind vn "en
rug, op hqt Heiftsclie doef at, waarna spoe
dig lcu tegenbezoek wetfi gebraoht. Het
spel blijft voorloopig op het middenveld,
waarna ae groeu-witten het meest aanvul
lend zijn. In deze periode krijgt, de Deln-
sohQ keeper veel baJlen te verwerken, ter
wijl het bockstel eveneens goed van zich
afbijt. Na ongeveer een haif uur speten
tukt het. den zwarthemden, uit een snel op-
gebrtrehten bal, de leiding te nemen* (0—1).
Kort liierop is liet 0—2, al» Bos een bal te
stoppen krijgt en niet voldoende kan weg
werken en een dra snel toeschietende Holf-
tcnaron hem voor liet intrappen heeft. He
Gouwenaar® doen nu ecuige pogingen, on
danks dat zij er totaal uit zijn, doch alles
stuit op de subliem werkende achterhoede.
Eemge minuten voor rust lukt het, de eer j
te redden, door het eenige tegenpuut uil
dezen wedstrijd te scoren.
By aen aanvang van de tweede helft is
het ai direct 1—3, dóór toedoen van den
linkervlegel. G.S.V. leeft nu eggT^wnig op
en telkenmale beleeft het doel dor bezoe
kers benauwde oogenblikken, doch de Helft-
sche doelman laat nu een knaip stukje doei-
veixfedigfng zien. Verschillende kort op el
kaar volgende srtioten Worden door hem,
soms op naast onmogelijke wijae, uit het
doel geschopt of geslagen. Langzaam komen
de Uolttenareu weer in den aanval, doch
voor het doei talen zij éteed» Na 35 minu
ten spelen maken de bezoekers aan alte on
zekerheid een einde e.n deponceien voor de
vierde en laatste maal het leder in de tou
wen. Na nog eemge aanvullen van de Gou
wenaars komt het einde.
Bondswedstrijden te Gouda.
De wedstryden ter herdenking van het
25-jarig bestaan vap de Federatie van Er
kende Voetbalbonden zullen voor het district
Zuid-Holland op Zondag a.s. te Gouda op
het terrein van Gouda worden gehouden.
Het programma luidt:
A. 10.15—11.15: G.V.B.H.V.B.; B. 11.30
-12.30: D.V.B.—L.V.B.; C. 2.30-4.15:
Eindwedstryd winnaar Awinnaar* B.
De winnaar van dit toumooi komt in de
demifinale. De demi-finale» en finale wor
den op Zondag 23 April te Utreiht ge
speeld. I
WIELRENNEN.
R«t open baanseizoen staat voor de deur.
Gisteren wat- er ten réunie in een café in
Tilburg. Pijnenburg, lkaspenninx, Klaas v.
Nek Jr Van Hoek, Metz. Van Oer» etc.,
en '»ok de heer Grolms, directeur van de
-banen te Rotterdam en Den Haag. wa»
tegenwoordig. Uez^ wie;, niet zuinig .met
Contracten.
Pijn eri Bras, Van Hóek, Van Oers en
fduut» werden geëngageerd voor een zestal
koersen up deze banen, -terwijl rij ook con
tracteerden voorzoover zij er nog geen con
tract voor Jteelden voor de 25 uur» wetke in
Rottcrdain geliouden wofdt van 22—23 Juli
(D iu L)eu Hang \an 2-3 Beptember.
ma kkTbe kTfht EIC
Veemarkt Rotterdam.
27 Febr. Ter veemarkt werden heden
aangevoerd: 208 paarden, 1261 magere run
deren, 974 vette runderen, 280 yette kalve
ren, 1929 nucht. kalveren, 163 graskalveren,
211 schapen of lammeren, 24 biggen, 8 bok
ken of geiten, 1 overlooper.
Pryzen per Va Kilo: Koeien le kw! 0.20
—0.30, 2e kw. 0.2*—0.25, 3e kw. 0-13-^
0.i7; Ossen le kw. 0.26—0.27, 2e kw.
0.20—0.23, 3e kw. 0.15—0.17; Stieren
le kw. 0.21—0.23, 2e kw. 0.18—0.20, 3e
kw. 0.14—0.17; Vette kalveren le kw.
Ü.42V4—0.47%, 2e kw. f 0.82%—0.37%,
«e kw. 0.22—0.27%.'
Pryzen per stuk van mager vee: Melk
koeien 110220; -Kalfkoeien 140- 240:
Stieren 60—260; Pinken 50—85; Vaar
zen 80—125; Graskalveren ƒ20—45;
Paarden 109—230; Slachtpaarden 90—
150; Hitten 40—80; Veulens 30—75;
Fok nucht. kalveren 9—16; Slacht nucht.
kalveren 3—6; Biggen 4—7; Biggen p.
week 40—70 cent.
Vette koeien en ossen ruime aanvoer,'
handel matig, pryzen vrijwel,, stationair.
Een enkel prima exemplaar ging nog^tot
1 cent boven noteering. Stieren korte aan
voer, handel iets stroef, pryzen vrywel ge
lijk. Aanvoer vette kalveren niet groot,
handel evenals gisteren iets williger dh ook
pryzen als gisteren. Een enkel prima
exemplaar ging nog tot 2% cent boven no
teering. -
Op de-magere markt aanvoer melk- en
kalfkoeien groot, tamelyke handel en ge
lyke pryzen. Jong vee, flinke aanvoer, wei
nig kwplust, zelfde prijzen moeilyk be
dongen. Nuchtere fok- en slachtkalveren by
zonder groote aanvoer, handel aanvankelyk
iete vlotter metophopende pryzen. Later
iryzen liepen terug. Gras-
DKAAULOOZE DIENST.
De brandstichting: in het Kiji
gebouw.
Een communistische
De brandstichter van iter Lubbe."
Drie weken geleden nog in Leiden.
Omtrent den dader van de biandstichting
ui allot Rijkeasggebouw vernemen wy de
volgende bijzonderheden
M. v. d. Lubbe is gebospm up lo Januan
19U9 ais zoon van een ixmtUeizeud koopman.
Zijn optreden m I.ciden dateert van 1928
Hij wa» gedurende eenige jaren, beheerder
van liel <:.g. Lenm-huis to Leiden, uij is
mkelq juren lid guv. eest van <ie C4'.Il. an
re daarna overgegaan tot tb groep van lu-
icrnat lonale Uommunisten
Van der Lubbe is cenige malen vcrojrr-
"dceid wegens verzak en vernieling en heeft
de Leidsche politie vooral bij de werkloözen
relletjes iu 1930 veel last bezorgde In 1931
verkreeg luj aen paspoort voor liet maken
van een wereldstudio- en aportrcia, welke
tiy zou maken" mot den Leidsclien commu
nist H. Hojwerda. Hij heeft het eehler niet
I veixlra* dan Bertyn gebracht.
Na zyn reis is v. d. Lubbe weer in Lei
den gezien. Hij was toon dooi de Duitsche
politie ui» ongeweuschte vreemdeling over
de grens gezet. Ongeveer drie weken geleden
was hij ontslagen uit de kliniek van prof
v. d. Hoeven onuer wiens behamtaUng^hy
«was geweest, daar hij lijdende was aan een
oogziekte.
De brandstichter v. d. Lubbe
bij de Comm. Partij Holland niet bekend.
De voorzitter van de communistische
Party Holland, het Tweede Karaewd I-ouib
dc Visser, verklaarde heden aan het Corr.
Bureau dat hy de Nederlandsche communist
v. d. Lubbe, die bekend heeft de brand in
den Duitschen Ryksdag te hebben gesticht,
uet kent en nooit ontmoet heeit, zelfs
heeft hy den naam in communistische krin-
t'en nooit hooren noemen.
Ingrijpende maatregelen verdacht.
De bekende pacifist Ossietski gearresteerd.
BERLIJN, 28 Febr. Van regeeringswige
woraf n'cdögedeeiü, dati nog heden een uood-
verordtóning zul worden - uitgevaawhgd waar
in zeer ingrijpend^ maatregeJen bekend ge-
iiiuakt zuilen worden.
Medegedeeld wordt dat onder de papieren
ui tiet Rail Liebknechtehuis gevonden, zicli
plannen bevonden vooir het vergiftigen van
voedingsmiddelen cn bronnen.
Do bekende communistisotre uitgever
Willy Mueurenburg kon tot nog toe nog niet
worden gearresteerd. Wel wwrd. ook ui ar
rest gesteld de communistische passifist en
»ehnjVer üssietski.
Maatregelen tegen de communistische en
soc.-democratische pers b Oldenburg.
OLDENBURG, 28 Febr. In Oldenburg
zijn alle periodieke drukwerken en al het
gedrukte nratereei van K.P.H. on S.P.H. ru
beslag genomen, terwijl een H>ortgeliik ver
bod viui communistische en aoc.-deirf. pers
ais in. l'rureeu zal wodien uitgevaardigd.
De nieuwe tarieven ter bescherming van
boter en kaas in Duitschland.
BERLIJN, 28 Febr. Het Rjjkakubinct
heeft do dooi den Rijksminister van Land
bouw, dr. Hugenlirajg, voorgas tokte nieuwe
regeling der taireven voor kuas en eieren
ter bescherming vau de Duitsche preductie
goedgekeurd.
He betrokkeiu ryksuistantigs zijn gemacii-
tigd (iete regeling tot in détail» uit te wer
ken cn daarbij rekening te houden met de
handtiw-poUtieke betrekkingen ïuet andere
landen.
De Amerikaansche bankcrisis breidt zich uit.
De toestand steeds ernstiger.
Met betrekking tot de bankcrisis in de
Veréenigde Staten wordt.nog gemeld, dat
zeven groote banken in den staat Cleveland,
ullQ banken in Indianapolis en vijf banken
le Aorón (Ohioj hun uitbetalingen hebben
teruggebracht tot 5 pet. van de bij de bauk
gestorte deposito's. 4
He beide op 14 dezer m déconfiture ge-
raakte ^groote banken in den staat Michi
gan, do First National Back on de Union
Guardian Trust Company te Detroit, die
door Ford. zijn overgenomen, betalen voor-
ioopig 30 pet, op de oude rekeningen uit.
Of later verdere terugbetalingen mogelijk
zullen zijn, schijnt, de vraag. Hel bestuur
der National City Bank of New-York heeft
James Perkins tot opvolger gekozen van
den afgetreden president Mitchell. Perkins
wa» tof nu toe lid van het preSidniyi der
Cit.y Bank Painters Trust Company, oen
dochter-maatschappij-van de National City
Banlf. J
Gebleken is thans, dat hej, bedrag, -dat
noodig is voor de saneering van de banken
in jütaat Michigan niet, zooal» aanvankelijk
werd verondersteld, 130 millioen dollar,
doch 180 millioen dollar bedraagt.
Bijzondere uitzending van de KJLü.
DEN HAAG, 28 Febr. Naar wip verne
men /al de K.R.O. op Zaterdag 4: Maart
lusachen 6.206.45 uur de inauguratie en
de daarna inaugurale rede van dennieu
wen president der Vereenigde Platen, Roo-
-ovelt. uit Amerika uitzenden
Geen politieke uitzending voor luisteraars
in het buitenland
DEN HAAG, 28 Febr. De Minister van
Waterstaat heeft de Radio-Omroep-Controlo
Commissie uitgenoodigd om politieke uit
zendingen; welke kennel yk bedoeld zyn
voor luisteraars in het buitenland, zooveel
mogelyk te weren.
De verduistering ten nadeele van den'
Korporaalsbond der Marine.
Heden deed de Alkmaarsche Rechtbank
uitspraak tegen den 50-jarigen D. C. A.
de Zwart, eertijds wethouder van financiën
der gemeente dep Helder ,die ten laste was
gelegd het verduisteren van vereenigings-
toffji gelden tot een bedrag van 18.743.07 ten
nadeele van den Bond van korporaals van
de Kon. Ned. Marine, waarvan hy admi
mstraten* was.
Tegen hem werd één jaar gevangenisstraf
geëischtr l
De Recfittiank veroordeelde hem tot één
jaar en 6 mband en gevangenisstraf met af-
trek van 7 maanden preventieve hechtenis.
i De moord op den heer Eschauziei
Behandeling voor het Hof.
HEN Haag, Zb Feor. Heden is üe be-
ning van ade tBioordzaak Eschauzier
voor öet naagscne Hol voortgezet.
öy den aanvang van de zitting verzocht
ue auv-genei aai air. J. A. de Visser net
nuf nogmaals ais getuige te hooren den
Hoofdcommissaris van politie van 't Zant,
uit atol het Hof daarop verschillende mede-
deehngen deed omtrent de lectuur welke
aan verdachte K. in het Huis van Bewaring
was verstrekt, o.m. waa hem* ter lezing ge
geven een jaargang van de „Prins" van
1912, welke jaargang thans, uit het Huis
van Bewaring is verdwenen. Door de politic
vas ontdekt dat in het nummer van 11 Mei
1912 in de Prins de op het bewuste bnetje
geschreven wool .mi Lou Binatang voor-
Een tweetal gi ungenbewaarders werden
vervolgens gehooid. Eén zeide dat K. hem
een briefje had getoond, waarby hij had ge
zegd, als het Hof dat weet zul je nog wel
ra ns iets ander» beltwen.
He verdediger Mr. ytederveen merkte op
«lat het bewuste bnefj\ reed» drie maanden
in zyn bezit is. Verdachte had het hem m
bewaring gegeven.
Vervolgens had het Ier hoor van verdach
te K. plaats. Deze vi/g aan niet eenige te
leurstellingen, die ?yn familie op financieel
gebied ondervonden heeft, uiteen te zetven,
en noemde in dit verband ook de transactie
niet den heer E. die hem een beu rag van
100.000.schuldig zou zyn. Na vruchte
loos getracht te hebben tot een schikjung
te komen, heeft hy toen naar middelen uit
gezien den heer E. te dwingen en hem het
toegezegde bedrag afhandig te maken.
Het verhoor van verdachte P. duurde veel
korter. Deze bevestigde zyn in eerste ini
stantie afgelegde verklaringen, welke hier
op neerkwamen, dat tydens de autorit de
heer E. hem met betrekking tot het ver
setoildiudé geld zou hebben gezegd: Dat
geld krygt hy wel, maar op de manier zoo
als ik het wil.
Mr. de Visser besprak allereerst de ktfes-
tie van de valschheid in geschrifte en toon
de aan dat de namens verdachte K. by Hel
dring en Pierson aangeboden kwitantie ad.
5000.— valachelyk door K- was opgemaakt
en onderteekend.
Tegen verdachte Koning*
levenslang geëischt.
Dg advocaat-generaal eischte ten slpttc
Legen verdachte Koning» wegen» moord,
diefstal en valschneid in geschrifte levens-
1-iige gevangenisstraf.
Tegen verdachte Pender» rischte Mi'» de
Visser 8 jaar gevangenisstraf, ter zake van
moord en heling.
EERSTE KAMER.
Üpccntrai Vermogensbelasting
aangenomen.
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
tot heffing van opcenten op de Vermogens
belasting zonder hoofdelyke stemming aan
genomen.
V\ iviAOÜ.K.-Ei>
27 Febr.
28 Fobi.
Officieel.
Londen
■-8.44^
8.444
Berlijn
59.15J
59.03
i;urija
9.754
9.764
Brucsei
34.75
34:76
Zwitserland
48.66
48-23
Wueuen
Kopenhagen
-• 34.70
3476
Stockiioim
44.90
44.95
Oslo
43.40
43.60
New-'York
2.47J
2.471
N iet-officieel.
Praag
7.37
7.374
Milaan
12.65
12.66
raaoverzicht.
He beurastemming tv as lieden aanmerke
lijk \eci betra, noch de onrust uit de Var-
cciugde Statu, noch de onrust tij onze oos
telijke naburen kou* het k'oerspeil verder
naar benéden drukken. In lioofdzartK is dit
te danken aan de omvangrijke contramine-
jx).sitie die, zoodra het koerspeil neiging tol
dolen te zien geeft, gedeeltelijk worden ge
dekt. Bovendien trad Parijs als kooper van
Kon; Olie op, terwijl in Unilevers voor reke
ning vun dc groote banken ,werd gekocht.
Nadat in de ochtenduren reeds oen op
merkelijke opleving was iwaar te nemen wat-
het officieele verkeer algemeen vast te noe
men. Bijna algemeen lag het koerspeil bo
ven de siotprij'zen van gisteren. In Kon
Olievonden ruime omzetten i»Jaals. Dit
fopds begon Iraeüoneel lager, doch in den
Joop van den middag trad een koersstijging
vun li pot. in. üok buitienJandsche petro-
leumwaarden waren goed vun toon. Umie
vers noteerden 1 pet. hooger. üok Philips
en Aku's gaven iets betere noteeringente
z:en. Gultuurfoudsen maaktey geen uitzon-
rlonng op de algemeene tendenz Buikei-
waarden profiteerden van de vasté stem
ming op de productenmarkt. H.V.A/s lie
pen 3 pc-t. op. tfabakken en Rubber» good
gedisponeerd, vooral. Tabakken verkeerden
in herstel, hetgeen jgvraigens ook voor
Scheepvnartaandeelen en Mijnwg<urcten gold.
ADVF tentien.
Op eeraten stand TE HUUR AAN
GEBODEN
warm en koud stroomend water,
bad en telefoon, met of zonder
pension.
Fr. br. onder No. 688 Bur. Goudsche
Courant, Markt 31, Gouda.