•KERK HO’s Heden weer gestoomde Makreelen mskerk iuda. ak1933 VOOR GOUDA EN OMSTREKEN i gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 nieiuMie rS' ,i- l, J - L-‘ n P. G. SCHARLEMAN Jr. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD Deze Courant komt in vele duizen W i? 1 nif- Zaterdag 18 Mi 1033 71* Jaargang r *4GEN EERSTE isv uw an k ex baar en bij :n, dat slecht» an de fijnste r havermout seftelke portie ot den lagen edingswaarde. lOUpERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, ICHÓÓNHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. I *Abvfr een i product kliib b I iil pgen^11^- w Iet, men) RKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKfj DfERKERK,OUDEWATER, REEUWIJkJ Ditblad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen Modelwasscherij inkele. historische e vai H.IUW Pijlen en Plateel ERVEN M.M. v.LOON Löist bladen uit het Dagboek van een Gouwenaar. BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, ^lEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK^CHf^I tl De Begrooting inT^ilige haveru kleinen voorraad 4 bespreking iRE GOEDEREN i Markt 31. >laren te beko- urant, Markt 31 KAPLAMPEN EN KRONEN IN APARTE MODELLEN het sir zer. De inhoud van dige groote Quaker* ictto. Q, Ibd ke| B.D. i de jdq- (die Jcos. want ’zoo j. niet doen, ^prdt I Vrijdag 17 Maart. tleluk A I heeftuy srd. I gegëVenrf ‘Jieid libn in dén «hirig nuk tftrle heeft, 41ja ednfffl 1] 1250-M® wegensbrai bM fAur^.M lilderyenHuit («OLM E öl 11AVL GEBAKKEN BOKKING 5 CENT Bijna den geheele dag warm verkrijgbaar, zoo uit de pan. meer ƒ0.60. Op Spr. wees vervolgens op de koper-, tin* en ijzenndustne, de eerste twee al van oudsher echt Hollandsche industriën, de laatste sinds 1U0 jaar in ons land, en ein digde zijn overzicht met een bespreking van de nieuw-zilver-industrie. l'en slotte wees spr. op de groote betee- kenis van de actie voor het koopen, bij ge lijken prijs en kwaliteit, van het Nederland- sche Fabrikaat. Met eenige treffende voor beelden toonde spr. aan hoe vaak nog, al leen uit sleur, aan het duurdere minder- goede buitenlandsche fabrikaat de voor keur wordt gegeven. ■1 I de 1 le pol ruchtigheid. Izin, 1 „Maneer Bottelaar riep Koperwiek, met 't air van een jffjmoeid maar wel willend onderwijze^ een achterlijke, maar goedige leerling Jts wil bijbrengen meneer Bottelaar, wonderlijk zijn de paden der hoöge politiekWat vandaag als onomstootèlijk wordt vastgesteld, waggelt morgen op zijn grondvesten, het geen gister werd aangegaan, wordt heden niet gehouden 1” Hier zweeg de pedante wijsneus om het effect van zijn woorden na te kunnen gaan. Nu weet ik zoo langzamerhand wel hoe met Jacobus om te springen, ik zweeg dus evenzoo, maar snoot verachtelijk den neus. Geprikkeld ging hij voort: „Zes maanden lang heeft zekere Raads fractie zich halsstarrig op een bepaald standpunt geplaatst. Zes maanden lang werd zóó de gang der zaken opgehouden, zoodat de be groot in g overtijdig werd ge traineerd en de Gemeente praktisch on der de voogdij der Gedeputeerden kwam te staan. Plotseling, in luttele uren tijds, wordt het standpunt verlaten en men geeft zonder meer zich gewonnen. Merk waardige gang van zaken,onnaspeur bare, onbegrijpelijke argumentatie Andermaal zweeg Koperwiek en streek Laat een* een proefwasch behandelen bij Fa. J. H. VAN STRAATEN lat mdt U hetU De gemeentebegrodting is $in behouden haven Rangeland, be onderstelling, die we vorige» Zaterdag hebben geomierd dat het scnuilevinkja spelen van een /weetal groe pen in den Kbad zou leiden tol het vaststel len van een niet-slpitende begrooting, «uarbjj dan aan Ged. Staten zou worden jjvergelaten op welke wijze het tekort zou moeten worden gedekt, mrheid. De r.k. fractji onhoudbaarheid van unzien vaq de kortii Mi l«n ntn u gng gedi De sociaal-democratische raadsfractie heeft deze begrooting, ondanks de mede- deeiing van haren woordvoerder, dat de fractie thans in den aanval staat, een u lerst passieve rol gespeeld. Ze heeft cri- t*ek geoefend op het systeem door B. en W. gevolgd om te bezuinigen waar zulks zon- der bezwaar mogelijk is, ze heeft zich verklaard tegen de wyze van dekking van het tekort der begrooting, dat zijn oorzaak alleen vindt in de enorme uitkeeringen aan werkloozenverzorging. Ten aanzien van het kortingvraagstuk Bam de S.D.A.P. merkwaardigerwijs het- Mlfde standpunt in als de R.K. fractie aan- 'ankelijk n.l. dat de korting nu niet mocht Wt«den toegepast, maar dat dit „nu niet” ®*et beteekende dat dit nooit zou geschieden. *8 hebben ditzelfde al eens vroeger door den Wr Sanders hooren zeggen, toen in Am- Y®rd*m door den heer Wibaut de noodzaak Van verlaging was erkend. En sindsdien is er al heel wat voorgevallen dat het „niet van den heer Sanders had moeten veranderen in „nu wel”. Aangezien politiek van den dag, die de S.D.A.P. ,aTls voert dat niet toelaat, kon ook een van het vroegere standpunt van ’k S.D.A.P. fractie thans niet worden ver- De houding thans door haar aange- ®om®n wekte den indruk er op berekend k ïjjn een gelijk standpunt der R.K. fractie !t d<{ aai^ewe/k-indus-I j jkerrf» wen gegfroeïa op Hndustriel, De^e p'btte- J zeer outf$ en- volgens kt Mor de Librye te Gpjudé lammen pit d^ grijze «ut» lijd dér Romqihscpe. overt' ’’Gouda gebn&ht ,zM* Dö grootje ups perklvan verval fra^jn de 1 grpote opblp^iin. ar buiten de poorter verden hoofdzakelij. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 1V cent, met Zondagsblad mr kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt, franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abwinementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, hö onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. j Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9-6 uur. Administratie en Redactie TeUf Interc. 2745. Postrekening 48400. gebruikelijk, dus eerst het bakken van de biscuit, daarna het inbranden van de gla zuur, daarna het aanbrengen van de deco ratie en tot slot het inbranden op hooge temperatuur tot 1000 gr. C. Zooals gezegd, heeft het huidige Goud- sche plateel de decoratie verlaten en wordt de moderne richting gevolgd, waarbij Voor al met kunstglazuren gewerkt wordt. (Uit een rede van den heer H. Simonis voor de Vereeniging „Nederlandsch Fabri kaat" op 17 Maart 1933 te Utrecht.) waren, ren, fabricage van fijn aardewerk en z.g. plateel. Onder plateel verstaat men versierd, ge schilderd aardewerk, zooals dit o.a. ver vaardigd werd in Rotterdam, Delft en um- strektn, waar men ook sprak van plateel bakkers en plateelbakkerijen, in tegenstel ling met Gouda, waar men sprak van potte- bakkors en pottebakkerijen. Than! is.dit andi rs. Het Delftsche product, ofschoon ge- klcivd, heet aardewerk, en hut Goudsche versierde product plateel, terwijl als men in Gouda spreekt over Goudsche aardewerk, men bedoelt de bekende roodbruine kook- r often, vergieten en bloempotten. Het ontstaan van de plateelbakkerij in Gouda is niet een gevolg geweest van vies voor de groep huishoudelijke- en luxe artikelen ter Jaarbeurs. Deze een interessant en leerzaam betoog een uitvoe rig overzicht van de beteekenis, den omvang on de techniek van de verschillende indus- tiriën, welke huishoudelijke en luxe artike len fabriceeren. A dj ter ?en volgens besprak de heer Simonis de nardewerkindustrie, waarbij hij vooral deed uitkomen de groote beteekenis van het werk van Petrus Regout, de plateelbakkerij en de pijpmakenj, waar bij nadrukkelijk op de Goudsche industrie werd gewezen. (Men zie hierboven een volledig verslag van dit gedeelte van de voordracht). Daarna kreeg de porcelein- fabricage een beurt deze is in de laatste jaren steeds meer in de richting van aarde werk verschoven. Zij is bijna geheel op de binnenlandsche markt aangewezen. De glas en kristalindustrie verkeert momenteel in groote moeilijlcheden, daar slechts 1/3 van het productie-apparaat in gebruik is, terwijl alleen het binnenlandsch verbruik voldoen de zou zijn om aan deze industrie volop I werk te verschaffen. gelukkig niet be- ctj<| heeft blijkbaar <je h^ar standpunt ten a ii^qUaestié, waarvoor [een enkej redelijk Argument heeft kuh- aanvoeren, ingezieh en is na oyerwt- D...o' gedurende tweeniW 24 uur J»t een 'erklaring gekomen, die voor den wethou der va» financiën de beteekenis inhield dat voor 1933 '^en bedrag van 18.000.aan korting op .salarissen en loonen als inkom- stenpoat op/ de begrooting kon worden ge bracht. zullen die verklaring, die o.i. evengoed eenige maanden eerder had kun- i.en worden gegeven, waardoor veel stof dat thans is opgejaagd, had kunnen worden voorkomen, maar niet gaan ontleden. Waar Ut om gaat is dat een deel van het voor tet sluitend maken der begrooting noodige I bedrag er gekomen is. En waar het ont brekende is kunnen worden gedekt door een nieuwe inkomstenpost, die er van de Rijks- ngeering is gekomen door toekenning van een Mng van 30.000 wegens uitkeering I aan meerdere crisis-werkloozen, een be drag dat het ook mogelijk maakt den post „Onvoorziene uitgaven” met 10.000 te wraterken, wat zeker niet overbodig kan worden geacht, is daarmede de begroo t>ng gered en kon deze op gezonde basis worden vastgesteld. Wel is bjj de behandeling, naar aanleiding van de bezwaren door den heer Dessing ontwikkeld tegen de voorgestelde retribu tie wegens het afvoeren van bedrijfswater, de daarvoor op de begrooting gebrachte in komstenpost aangehouden, teneinde de be swaren van deze heffing nog eens nauw keurig onder de oogen te zien, doch overi gens is, behoudens de hierover genoemde *Ürigingen aan de cijfers der begrooting mets veranderd. Om dat resultaat te bereiken zijn zeven zittingen gehouden, zijn ruim twintig uur volgepraat! Dat is, weliswaar al belang rijk minder dan enkele jaren terug, maar de duur der discussies kan nog heel wat «orden bekort, zonder dat de begrootings- bchandeling er ook maar eenige schade bij leidt Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat”. Een excursie langs de stands. Gistermorgen hield de Vereeniging „Ne- derlandsch Fabrikaat’ een vergadering in het Jaarbeursgebouw te Utrecht en in aan sluiting darbij was een excursie georgani seerd langs verschillende stands op de Jaar- beurs, waarbij vooral aan die stands, welke huishoudelijke artikelen van Nederlandsch Fabrikaat ten toon stelden, aandacht ge schonken werd. Door den voorzitter, de heer K. F. van den Berg werd een inleidend woord gespro ken, waarin hij erop wees, hoe de Jaarbeurs een’uitnemend intermediair vormt om de voortreffelijkheid van Ned. fabrikaat te demons tree ren, daar het dan vaak met bui tenlandsche producten kan worden verge leken. In menig geval zal men dan zien, dat de voorkeur voor het laatste misplaatst was. Hierna verkreeg het woord de heer H. Simonis. voorzitter der Commissie van Ad- L. 10e WEG 75 TEI.EF. 3202. ;elukt, Ntieke Ha 'jhaa^ hoiking w|| stingéft. Het fel lid Mn $n H mev^nstemtmiifl met jjrooten t toch de Rö i deel <3 ter. van de werkloozerjVoorzi^ixUlgJ met die bewering, *1 wordt die llki ostentatief geuit, komt er geen cent 1 en zonder geld kin ook de gemeent aai| haar’tfinancieele verplichtingen v< Het is volstrekt niet onredeljjk, het zelfs noodzakelyk dat het R(jk belangrijk meer gaat bijdragen in de voor alle gemeen ten niet te dragen lasten, maar men djene toch ook in ’t oog te houden dat het voor de Rijksregêering een geweldig probleem is hoe zij met het enorme tekort, dat er is en met de steeds dalende rijksmiddelen, moet financieren. Het standpunt door de S.D.A.P. fractie thans ingenomen is diar- om zoo onreëel, wijl een paar begrootingen terug zij gansch en al niet bevreesd was de opcenten op de. personeele belasting op te voeren tot een cijfer, waarbij het huidige nog rnair kinderspel is. Trouwens, wanneer nu nieuwe groote werken ter hand zouden worden genomen als het derde deel der rioleering en een nieuw zwembad, zooals de S.D.A.P. fractie dat heeft voorgesteld, zou zy dan meenen dat dit alles zonder be- lastingverhooging zou kunnen geschieden? Dt thans gevoerde politiek is die van afzij digheid, van het onder revolutionnair ge luid afwentelen van elke verantwoordelijk heid op anderen, instede van zooals thans met grond mocht worden gevraagd, te wil len medehelpen aan den opbouw. De toestand zal, zoo heeft burgemeester Gaarlandt het uitgedrukt, het noodzakelijk maken dat de gemeente, zooals ook ieder mensch, zich op een lager niveau gaat in stellen en zich in zijn wenschen en verlan gens gaat matigen. Zoo is het ook. De soc. dem. willen een tweede zwembad in de Korte Akkeren, wy weten dat er velen zyn Li de gemeente, die een overdekt zwembad voor Gouda als een vurigen wensch be schouwen, maar er js geen geld daarvoor, het kan thans niet. Wanneer de Wethouder van Financiën er op wijst dat de gemeente moet rekenen op verniftiderde belasting-inkomsten, op ver- n nderde opbrengsten uit het Marktwezen en de Lichtfabrieken, op toename van onin bare posten van belasting- en schoolgelden, dan is dat de nuchtere realiteit, die moet worden aanvaard en in dat kader past geen fantastisch en politiek gedoe. Toen de begrotingsbehandeling vorige week was vastgeloopen is het geluid ge hoord dat de wethouder van financiën den Raad by niet-aanvaarding van het korting- voorstel voor de consequentie van deze afwijzing moest stellen. Dat beteekende dat de wethouder dan zou heengaan. De wethouder heeft zich niet op dat standpunt gesteld en o.i. terecht, wyl dit een overijlde daad zou zijn geweest, waar van ernstige gevolgen te wachten zouden zijn. Het overleg dat sindsdien heeft plaats gehad, heeft er toe geleid dat de begroo ting sluitend is geworden, waarvoor den wethouder een compliment niet mag wor den onthouden, en dat nu eensgezind kan worden voortgewerkt om te trachten een zoozeer gewenschte verbeterde rijksregeling tot stand te brengen, om deze met het oog op het komende jaar te kunnen benutten. Het is waarlijk geen benijdbare positie thans het roer der gemeente in handen te hebben. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezongkringi 15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 tegels 2.25, elke regel de voorpagina 50 booger. i Gewone advertentiën en ingezonden mededee|ingen bij contract tot zéér gereduceerden prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kuhnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau z(jn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. 1 een Igev: ien ligd,|bruinroofi van binnen [is iphn op vele interieur- lien |ijd aantreft. relke een halve eeuw I technische bijzonderheden j Nederlandsch fabrikaat. poudsj^l initiatief, doch vjm een revolte ,WegeYi^het gezag der Gilden ih Delft, alwaar, «enigé.Delftsche plateelbakkers uit het gil-, jile gestooten waren, aangezten zij te vroeg txoor (iichzelf warwi tiegpnnen; deze ves tiging jvplt in 1630, WaS|dë aanwezigheid yarj de benoodr^de wlei om ^fouda cm redeih tot vestiging al- flhaar aeri potte bakkerij en,1? het meer fijne Vplat^emnüakte de aanvoer Van grondstoffen '^yani|llërs noodig jen w^l uit’lDuitschland, Ijngejaid(|en België. j n DeOloudsche pUÜeelindustrie is vele ja- i?nerj tfBn zeer ^Lp^iende industrie geweest, lwaarwn. de ptwjicten in het ty/itenland ge- lïeede tiftrek vinden. Ik noem als zoodanig vooral! de Scandinavische landen en Noord- Amerika. De laatste jaren ^n voor deie industrie moeilijk, omdat de smaak van het publiek zich heeft afgewend van de drukke, maar dikwijls zéér artistieke decoraties en j,meer na^ar soberder versiering vraagt» Daar bij kwhrn de uitvoer-bemoeilijkintf naar Amerika, terwijl dóór een langdurige onge lukkige staking, het proces der smaakver- ariderftfg bij iiet publiek is verhaast, omdat door het wegvallen van het Goudsche pla- i teel van de markt het zich sneller aan an dere vormen en decoraties heeft gewend. Deze industrie staat dus nu voor de moei lijke taak zich opnieuw aan de veranderde markteischen te moeten aanpassen. Met de verandering van product ging weer gepaard een verandering in techniek. Schilderde men in Delft in ’t algemeen op tinglazuur waarbij de glazuur op het biscuit dus een dekkende laag vormde, om daarna opnieuw te branden, in Gouda bakte men eerst het voorwerp, bracht daarna de decoratie aan, daarna een' doorschynendè glazuur, om dan ten slotte, maar op een veel hoogere temperatuur als in Delft ge schiedde, in te branden. Het moderne matte Gouda-plateel echter volgt weer de methode in het oude Delft I DUBBELEBUURT16'BOUUA „VW/e langs den weg timmert heeft vêm bekijks I" i Tevergeefs heb i^altijd getracht Koper- wViektde grondbeginselen bij te brengen Jder wfichaving, tevergèefst heb ik hem vele jaren een lichtend voorbeeld willen zijn o'J dit gebied. Niets is in staat ge- blekenlaieni qn te vormen tot een exem plaar van normale burgerlijke beleefd heid.-Dat bleek vanmorgen weer eens te meer, wen de onverlaat plotseling zlc!^ op onhebbelijke manier uitrekte om, na uit volle bordt te hebben gegeeuwd, in een luiden schaterlach uit te barsten. Vergramd hief ik het grijze hoofd op en met vragenden blik onderzocht ik de reden van Koperwi^/c’s ongepaste luid- In trie i de ot baklwrsnijvarhi gegdven.1/ versfl moetLzij repd^i heer keffll de j“ gek sch[ schilderijen Na een inzinking, duurde, kwan^ de opleving. In Engeland was uit Amerika de tabak aangevoerd; daaruit was ontstaan een nieuwe industrie; het pjjpen-maken en deze nieuwe industrie werd naar Gouda overgebracht en was de aanleiding tot een grooten opbloei, welke anderhalve eeuw aanhield. Aan de Engelsche ooraproag van .deze industrie herinneren nog vele sterk ver basterde Engelsche vakuitdrukkingen, die thans nog in Gouda worden gebezigd. Deze pijpenindustrie werd feitelijk be oefend als huisindustrie, alleen de eindbe werking, n.l. het branden geschiedde in de pottenbakkerijen, voor wie dit een zeer lucratief werk was, waarop de volle brand- kosten verhaald konden worden en aldus een haast klassiek voorbeeld van prijsdum- ping gegeven werd. Het na deze anderhalve eeuw van bloei ingetreden tijdperk van verval was oorzaak dat in 1820 de meeste fabrieken verdwenen De enkele welke overgebleven wa- i, hebben zich sedert toegetegd op de wei op het Dit nummer bestaat uit twee blade*. jJ te fforceeren. UiteM «rezohd veratan jnmentj gezegevu let toppunt. de£ A.tf. fractie was vi verhooging der b«l Ijjk dat geep enkld Gelrijfctingvërhooging"| n vtwMt, ieder doet dat i rtiaar* als het geldf^ dan mpet men weBwillén. Dan er iüet af door te zéggen dat mo?t opdokken voor vyf zesde deel .voor wordt

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1933 | | pagina 1