■N /AZEN I82S0 UB- meuwerkerk, ouderkerk, oudewater, I feuilleton. Door pap, den ER •inj bergambacht, berkenwoude, bodegraven vtpuwprkfpk nimFDvcnv REÈUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK,’zÊvÈnhÜiZEN, enz.’ Ditbladverschijnt dafcelijlbbthalvt opZon-en Feestdagen Feestdagen. kboek Mluoten dolaren oJ Dintdag 21 Maart 1933 Jaargang BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, De plechtige opening van de Rijksdagzitting. smart gelouterd door - -«juuuagüüiaa J®*0/*?* P«r ,0<>per geschiedt 4 o on Tel, 136S0 i ernst waar- HOOFDSTUK IV. worden direct Wat de kerksteen verborg. No. 70310. ingei 80, te zou in zijn loven (W«rdf vervolgd! Ci Ierland: «053136 r in maande- boek getiteld: zieleleven en je behandeling /an de kwestie PRIJS ƒ4.50. 'aties tusschen NDEN ƒ3.25. en. Practische extra bijlage PRIJS 125. borden" ten Tarwe, de zljkan- irtona; zij urdc. unnen de lezers van „D, 12 M1I Uep csar biik ren ““‘welijka* en de »ag dikwijls wordt j van dit boek Arelijk lichaam teller* De sneeuwstorm ging don volgenden mor gen niet liggenhet scheen eerder, dat de vlokken grooter waren en dat zij meer haast hadden om beneden te komen. In de hut werd het intusschen merkbaar warmer. Ze lag onder de beschutting van den hoogeren grond, die Lostwithens insloot, daardoor hoopte de snéeuw steeds meer over het met hei bedekte kleine gebouwtje op, zoodat het nu even behagelijk was toegedekt als Ga briël Hirst den vorigen nacht. Den geheelen dag bleef het sneeuwen, en. Gabriël liep telkens weer naar de deur, als of hij het weer kon dóen omslaan door er De Berlynsche Kroll Opera, waar om half 'Üf de Ryksdag is bijeengekomen, verheft wh op den „Platz der Republik”, welke voortaan weer Königplatz zal heeten, tegen over den Rijksdag aan den rand van den ver maarden „Tiergarten", het fraai park van de Duitsche hoofdstad. Zijn naam heeft deze schouwburg te danken aan den restaura teur Kroll uit Breslau, den „ouden Kroll”, De gedachte aan de vergankelijkheid van alle aardsche zaken is een bron van eindeloos leed en een bron van einde lozen troost. mepten haast nooit te D verzameling groenten ■<-ding van »«elte, gepluimd melk en meel, zouten rn. Het confijten. Het 1»^. versiering, inrichting n, voor de lezer, si«hu den NEDERLANDS®? verlengde v/d Paleiuft' ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringh 15 regels 1.80, elke regel meek ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkrmgi 15 regels 1.55, elke regel meer 6.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 2fi SF “djslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiAn de helft van den pr^s. INGEZONDEN MEDEDEELINGEK: 1—4 regels 2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op /oorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden rnededeeUnt^n by contract tot zeer gereduceerde») prjjs. Groote letters en randen worden berek> ad naar plaatsruimte Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing san het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. -,1--- De verkiezingsstrijd in Duitschland is door de nationaal-socialisten onder de leuze van „strijd tegen het bolsjewistische ge vaar” gevoerd. Een Zwitser, die pas uit Duitschland naar zijn vaderland vis terug gekeerd, maakt in de Neue Zürcher Zeitung «e belangrijke opmerking, dat degenen, die zich door deze leuze lieten beïnvloeden, veimoedelyk binnenkort zullen beseffen, dat de moreele en materieele verschillen tusachen communisme en nationaal-socia- iisme nimmer van zoo’n beteekems zullen worden als de tegenstelling tusschen dicta- tuur-regiem en liberalisme. \vanneer de leiders van het nationaal- socialisme niet door het samengaan met du Duitsch-nationale fmancieele, industrieels- en agrarische kringen gedwongen werden zeer veel water in hun wyn te doen, zou in economisch opzicht een bedenkeiykc verwantschap aan den dag treden tusschen nationaal-socialisme en communisme. In het programma der nationaal-socialisten neemt de staat de allereerste plaats ia; on derdrukking van elke individueele vrijheid en naasting door den staat van het econo misch leven zijn twee belangrijke doelein den. Daarbij mag niet worden vergeten, dat reeds nu in de nationaal-socialistische be weging zich een richting begint af te teeke- nen, die bewust het nationaal-bolsjewisme nadert. De mogelijkheid van het ontstaal, van een dergelijk nationaal-bolsjewisme is aanwezig. Een groot deel van ’t werkloos proletariaat vult thans reeds de rijen van de actieve organisaties der Hitler-partyzy als de radicaalste elementen worden in de eerste plaats bewapend en oefenen een ge weldigen druk uit, daarom kan de felle Pü* litiek tegen de communisten gevolgen heb ben, waaraan men nu nog niet denkt. De Regeering gaat ondanks alles voort ten eindelooze reeks maatregelen te tref fen. Zoo heeft zy thans weer een nieuwe noodverordening uitgevaardigd, be o ogend'1 inkrimping van het ambtenarenkorps, ver dubbeling der warenhuisbelastingen en de invoering van nikkelen mark< n. Voorts zullen de kortingen op de ambte- naarstractementen, die oorspronkelijk slechts tot 31 Maart 1934 van kracht waren verklaard, tot 81 Maart 1936 gelden. Op het gebied van het rechtswezen zyn eenige technische bepalingen uitgevaardigd. Tefi slotte is bepaald, dat de ryksregee- ring met terzijdestelling van haar princi- pieele bezwaren tegen elke subsidiepolitiek voor de laatste maal een bedrag van 30 mil- lioen mark ter beschikking van de bedryfs- crediet-coöperaties zal stellen. Maatregelen tegen Joodsche rechters. Bij de Pruisische rechtbanken zijn, vol gens een Wolff-bericht, ingrijpende muta ties te wachten. Zoo zullen alle Joodsche strafrechters naar civiele kamers worden ovcrgeplaatst. Ook bestaat het voornemen, alle Joodsche ambtenaren van het parket sel en de zon, de smetteloosheid en de ver latenheid verhoogden nog de ruwe, majesteit van het geheel. Mijlen ver strekte zich de witte, onbetreden golvende vlakte uit en alle vlokken, dii daar in de zon glinsterden, waren even rem. Die ongerepte reinheid leek Griff het overheerschende in het ge- heele tafereel. De heide was een witte blad zijde, waarop nog geen mensch had geschre ven; ze wachtte op de komst van den schrij ver. Toch was, toen Gabriël en hij zich op maakten om de heide over te steken, waar bij zij hun weg namen over de minst lastige hoogten, het schrijven begonnen. Hun voet stappen deden het met elke schrede, weste lijk van hen trokken een paar kleinere en minder diep© voetsporen een lijn over do verlaten uitgestrektheid, en de nacht, die geduldig wachtte, totdat dc dog voorbij zou zijn, was gereed de bladzijden dezer heide geschriften in de sneeuw saam te voegen. Intusschen had» Griff al zijn kennis van de heide en al zijn oplettendheid noodig om de richting naar het dorp niet te verliezen Het was goed, dat zijn oude vriend en vij and. het oude Ling Crag Moor, hem even ■roed bekend was als aan de sneeuwhoen- ders, hazen of kieviten met hun scherpe oosten; want hij kende alle geulen en dalen, en elke verheffing van den grond, die bovei» den besneeuwden rand van heidestruiken zichtbaar werd. JMH (III de maten, inhouü nieuw, met ver tuiten iedere con- ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal /2.2S, per week 17 cent, met Zondagsblad kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waw de bezorging per looper geschiedt franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abonnementen worden dugelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bh onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef Intpre 2745 Postrekening 48400. art. 85, par. 2 en 87 der Ryksgrondwet be doelde wetten. Art. 2. De door de Ryksregeering uitge vaardigde wetten kunnen van de Ryks- i grondwet afwyken, voor zoover zy niet de inrichting van den Rijksdag of den Rijks- I raad als zoodanig tot onderwerp hebben. De I rechten van den Rykspresident blyven on aangetast. Art. 3. De door de Ryksregeering opge maakte wetten, worden door den Rykskan- seher uitgevaardigd en in het staatsblad af- gekondigd. Zij treden, bij gebreke van an dere bepalingen, op den dag na de afkondi ging in werking. De artt. 68 tot 77 van de Rijksgrondwet zyn op de door de regeering uitgevaardig de wetten niet van toepassing’. Art. 4. Verdragen van het Ryk met vreemde staten, die onderwerpen van ryks- wetgeving betreffen, behoeven voor den geldigheidsduur van deze wet, niet de goed keuring van de by de wetgeving betrokken organismen. De Ryksregeering vaardigt de voor de uitvoering dezer verdragen ver- eischta voorschriften uit. Art. 5. Deze wet treedt in werking op den dag van haar afkondiging. Zy treedt buiten werking op 1 April 1937; zij treedt verder buiten werking, wannéér de tegen woordige Ryksregeering door een andere vervangen wordt. (.Art. 85, tweede lid, heeft betrekking op de vaststelling van de Ryksbegrooting. Art. 87 op het opnemen van credieten door het Ryk. De artikelen 68 en 77 betreffen: wet ten worden door den Ryksdag goedgekeurd; wetsvoorstellen der Ryksregeering behoe- ven de toestemming van den Ryksraad; de afkondiging van wetten geschiedt door den Rykspresident; Rykswetten treden in wer king 14 dagen na bekendmaking in het staatsblad; een Rykswet moet twee maan- den worden opgeschort, indien een derde van den Ryksdag zulks eischt; de artikelen betreffende volksstemmingen; het recht van bezwaar van den Ryksraad; de buitenwer- kingstelling van wetten by referendum; de bepalingen dat voor de wyziging van dé ^Grondwet een meerderheid van 2/3 ver- eischt wordt, zoomede de artikelen betref fende de uitvoeringsbepalingen.) President Hindenburg. Precies te 9.40 hedenmorgen verscheen Rykspresident von Hindenburg in den uni form van Generaal-Veldmaarschalk op 'het naar te kijken. Het was duidelijk, dat er nog geen kwestie van kon zijn .om naar bui ten te gaandoch hij dacht aan Greta,, die zijn terugkomst afwachtte en zijn ongeduld nam van minuut tot minuut toe. Je vrouw zal best begrijpen, dat je ergens op de heide een onderdak hebt ge vonden, zei Griff. Vertrouw daar gerust op, jongen zij is verstandig genoeg om zich, niet bezorgd te maken als er zoo weinig aanleiding voor is. Dan werd de predikant .weer voor eenige oogenblikken kalm, totdat een andere wind vlaag over de vlakte stormde, en hem er aan herinnerde, dat de sneeuwmassa’s bezig waren alle holten en gaten te vullen en daarmee de heide steeds onbegaanbaarder maakte. Dan kreeg het ongeduld weer de overhand over hem, want het einde van den storm scheen even ver verwijderd als de zomer zelf. Den daarop volgenden nachti bleef de sneeuw vallen, maar den dag daarop zag Griff, toen hij wakker werd, dat de zonne stralen het eenige raam van de hul binnen stroomden. De hemel was blauw, het koel tje zacht en speelschalleen het diep onder de sneeuw bedolven land herinnerde nog aan de woede van den storm Wij kunnen nu dadelijk op weg gaan, Gabriël, zei Lomax, terwijl zij hun haver- meelpap als ontbijt nuttigden Ik ben gereed, zeide de ander, zoodra hij zijn maal geëindigd had. en hij stak zijn hand uit naar den eiken staf, die zijn trouwe makker op al zijn tochten buiten Trash sprong om hen heen, toen zij den bordes van het door hem bewoonde paleis van deir Rykskanselier om zich per auto naar Potsdam te begeven. Een Jtiuizend-koppige menschenmenigte had zich opgesteld en juichte den President luide toe. Een groot deel van het aanwezige puonek kwam uit den Lustgarte waar te half negen een plechtige veldgodsdienst- oefening voor de Schupo was gehouden. Eenige duizenden Schupo’s en hulppolitie van S.A. en Stahlhelm.nam aan de plech tigheid deel. Tegen 16 uur was de geheele omgeving van de Garnizoenskerk afgezet en verdrong zich een dichte menschenmenigte achter de afzetting, terwijl alle ramen langs den weg zwart van de menschen zien. Nog steeds trekken S.A. en Stahlhelm in gesloten gelederen naar de Garnizoenskerk om zich op de hun aangegeven plaats op te stellen. Voor de veiligheid zyn de daken van alle huizen in de omgeving door Schupo’s bezet. Tegen kwart over tien ryden de auto’s van de Rijksdagafgevaardigden uit Berlyn met korte tusschenpoozen voor. Rijksdagpresident Minister Göring die te kwart over tien in de Nicolaikerk arriveer de, werd stormachtig toegejuicht. Proclamatie van von Hindenburg. Generaal-veldmaarschalk von Hindenburg heeft de volgende proclamatie doen publi- coeren: „Op den dag der plechtige opening van den Duitschen Rijksdag, welke, zooals geen zyner voorgangers sinds het einde van den grooten oorlog die van een nationalen en weerbaren staat is, gedenk ik met dank baarheid de voor Duitschland gevallenen. De achtergeblevenen van onze dierbare doo- den begroet ik in trouwe en in hartelyke kameraadschap als myn kameraden uit den grooten oorlog. De offers aan leven en ge zondheid, welke deze oorlog van Duitsch land heeft geëischt, zyn niet tevergeefs gebracht. Uit de diepte worstelt Duitsch land zich weer als nationale kracht omhoog in den geest van diegenen, die voor Volk en Vaderland streden en vielen. Een sterk Duitschland moet hun trotsch en blyvend gedenkteeken zyn.” Een nieuwe noodverordening. Onder Minister Göring, de rechterhand van den Rykskanselier, zyn al heel wat. vry heden om hals gebracht en het, kan niet worden ontkend, dat de „zui vering”, die zich in Duitschland voltrekt, een barbaarsch karakter draagt, voorzoover zij tot uiting komt in het aan den dyk zet ten en vervolgen van het Joodsche element. Het werkelijke liberalisme is uit Duitsch land volkomen verdreven en degenen, die op een wel wat primitieve manier met het Duitsche nationaal-socialisme sympathisee- ren, zullen misschien spoediger dan zij zelf denken, inzien, dat zy op het verkeerde paard hebben gewed. tocht aanvaardden in de heldere, koele, zonnige lucht. Hij had geen oog vour de grootschheid vane het tooneel en verlangde slechts zoo hard mogelijk te kunnen rennen na deze dogen van gedwongen stilliggen en zijn luidruchtigheid vormde een scherp con trast met de zwijgzaamheid der mannen. Wat Gabriël betrof, hij dacht aan zijn belofte om, een weg te banen naar Trawdon, zoodat de vrouw van Ephraam Shackleton begraven zou kunnen worden, naar den wenseli, dien zij op haar sterfbed geuit had maar Gnff dacht aan de boodschap, die twee nachten te voren tot hem was geko men, toen hij aan de deur van de hut stond en naar den sterrenglans en de t-neeuw keek». Hij keek rond en weer trilde zijn hart bij het gevoel, dat een nieuwe dag voor hem aanbrak. Sedert langen tijd was hij er aan gewoon alles te beoordeelen naar het weer en naar het uiterlijk van de heide. Nergens was hij gevoeliger voor dan voor de taal, die de Natuur spreekt, zyn leven ging met dat van de heide op en neer en wanneer hij nu gevoeliger was dan ooit vöor het schouwspel, dat de heide bood. ,was dat wijl het drama van zijn leven was saamgeweven met het drama van dit land van rots en veen en onvruchtbaarheid. Heere God. welk een majesteit schuilt daarin! riep hij uit, terwijl hij Gabriëi plot seling bij deh arm greep. Wit en verlaten, strekte het landschep zic*h om hem uit, de teerder trekken der heide waren weggedoezeld, de .grootste heu vels leken in hun zwak gebogen lijnen slechts sterk verkleinde namaaksels van wat ze eens geweest waren. Het blauwe uitspan- zuoals de Berlyners hem noemden. Op ver zoek van KonmgErederik Willem IV richt te hy in 1842 een groot modern lokaal voor versierd. De Koningszaal, welke in wit, groen en goud was getooid, had de weelde rige vormen van de Renaissance. 2600 per soen’ konden hier terzelfdertijd eten. In 1918 besloot men het gebouw geheel te moderniseeren. Door den oorlog is Haar mets van gekomen, eerst in 1919 werden de operavoorstellingen in de nieuw inge richte operazaal hervat. Deze zaal nu is thans herschapen in een vergaderzaal. Het ijzeren brandscherm is neergelaten en daar voor hangt het gewone rood pluchen doek. Hierop is op last van Goering in het mid den een ryksaöelaar op witten grond aan gebracht .geflankeerd door een zwart-wit- roode en een swastikavlag. De orkestruim te is overdekt en dient als plaats voor het presidium, de regeering, den ryksraad, het spreekgestoelte en de stenografen. De toe- schouwersruimte is voor de rijksdagleden ingericht. Een machtigingswet. Aan den Ryksdag is door het Rykskabi- •ntt, op grond van besluiten, die het Ryks- kabinet getroffen heeft het volgende ont werp van wet tot opheffing van den nood van volk en ryk gisteren ^oege- kenis krijgen. Maar nog niet dadelijk. Langzaam., evenals zijn werk wa<$ geweest, zoo zou de aanstaand^ verandering komen, stap voor stap. Ze zal niet door een vrouw komen, zei hij. Maar op hetzelfde oogenblik, dat hij sprak, verhief de wind zich Uit heidegrep- pels, dof onder hun lijkwaden, selioteni on telbare lichtsprankels van de bevroren op pervlakte omhoog. Deze man had den strijd gevoerd tegen de wanhoop, de verkilling van zijn hart en de volkomen eenzaamheid 'van zijn geest; hij had de heide bestreden en in vele veldslagen had hij overwonnen. Maar wie hem zou overwinuen, zijn geluk of zijn ongeluk, dat wist de heide alleen de heide en de met sterren bezaaide duin- I terms van het uitspansel. zonden, dat als initiatief-voorstel heden za! worden ingediend. De Ryksdag heeft de volgende wet aan genomen, die met toestemming van den Ryksraad hierby afgekondigd wordt, nadat xastgesteld is, dat aan de vereischten voor een grondwetswijziging is voldaan. Art. 1. Rykswetten kunnen, behalve op de door de Ryksgrondwet voorgeschreven wyze, ook door de Ryksregeering uitge- xaardigd worden. Dit geldt ook voor de in concerten en volksvermaak op. De Koning “rt J stelde grond en bodem voor dit doel koste- loos ter beschikking van Kroll. De „Kömgs platz”, de tegenwoordige „Platz der Repu- blik”, was honderd jaar geleden, en nog vroeger een exercitieveld. ln 1788 steeg hier de Fransche luchtschipper Blanchard met zyn „Montgolfiere” op. ln 1816 vond hier de rouw-parade voor het stoffelyke uversenot van Koningin Louise plaats. In 1846 heeft Linné het plein verdeeld in plantsoenen. Het heeft tot heden het utter ly ke beeld van dien tyd vry wel onveran derd behouden. Het „Krollsche Etablisse ment” was oorspronkelijk een groote zaal, opgericht in den styl van het klassicisme door de koninklijke architecten Persius en Knobluach. In 1851 brandde ret gebouw uit. Alleen de muren bleven staan. Het werd in den oorspronkelijken stijl opnieuw opge richt, er werd toen tevens een too neel zaal aan het gebouw toegevoegd. Kroll was op dit tydstip het groote openbare lokaal van Berlyn. 5000 personen konden hier worden ondergebracht. Het bestond uit.een ridderzaal, een Romeinsche zaal en een Koningszaal, welke de grootste zaai \an de stad was. Alle vertrekken waren ryk Vk.raiorzl r»« i ->> FoUdani in ieesilooi. De Kroll Opera. Een machtigingswet, .xituüvtioiueningen. A lakeien marken. Geen Joodsche strafrechters meei. Verduooeüng der naienhuisbelastingen. vciuuueii buileiuandscne bladen. s Hedenmorgen te 11 uur is in de Garni- zoeasxerk te Potsdam, symbool van de ge wezen residentie der Pruisische koningen, üe eerste Ryasdagzitting onder het nieuwe bewind plechtig geopend. De Kern, wier 90 Al. hoogen barok-toiva zien statig boven de omliggende huizen ver heit, werd op bevel van Wilhelm 1, den lüiüattnkoning gesticht. Zy was in Ii32 gtreed, maar de toren werd eerst in 1Ï85 voltooid. De windwyzer heeft den vorm van een vergulden, naar de zon staevendta l'ruisischen adelaar. In den toren hangt een klokkenspel niet 40 klokken, een werk van uen Nederlander Albert de Graave. Het in terieur van de kerk beantwoordt aan dat van talryke Protestantsche kerken uit het baioktydperk. De dominetrende kleuren Hpi wit en goud. Aan ue acht zuilen van ae twee galeryen hangen historische vlaggen van Pruisische grenadier-regimenten. Het voornaamste sieraad van de kerk is de in drukwekkende kansel uit gekleurd marmer. A'taar, kansel en orgel liggen boven elkaar. Voor de plechtige bijeenkomst van de l.yksdag, die haar vergaderingen zal hou- den in het gebouw van de Kroll Opera, wdker groote concertzaal speciaal daarvoor I is ingericht, is de kerk met kransen en uennegroen versierd. r De plechtigheid werd hedenmorgen ge opend met het zingen van een koraal door oen groot zangkoor, daarna hield de Rijks- president een rede, vervolgens werd door Rykskanselier Hitler de regeeringsverkla- nng voorgelezen. Het koor zong daarop „Wo ist ein so herrhches Volk, zu dem Göttes also nahe sich tun” van Johan Biahms. Nadat door President von Hindenburg ten krans was gelegd by de graftomben vim Friedrich Wilhelm I en Frederik den Groote, zongen alle aanwezigen „Wir treten zum beten”. Hiermede geëindigd en l Parade der Ryksweer gadegeslagen, die lungs het Kerkgebouw voor den Rykspre was de plechtigheid in de kerk hebben de afgevaardigden de Imigi het Kerkgebouv siiient defileerde. HALLIWELL SUTCLIFFE. Voor Nederland bawerkt door J- P. Wessehnk—van Kossum. Nadruk verboden naar de deur van de hut, en -.«upvl over, Trash volgde hem d« hielen. Het had weer voor een oogen- ilf opgehouden met sneeuwen, «n de ster- glansden boven de wildernis. Er was nog eenige vorst in den nacht, wind, getemperd tot een gefluister, vervuld van den warmen lentegeur,, die ^'ntijds met de sneeuw komt. Langzaam zich bewust van het noodlot, wachthoudende sterren en de heiae gadesloeg. Geen geest- «nroering, gelijk C--* hem meesleepen OM hij - had utu hij aan een keerpunt in zijn leven l nieuwe macht zou in zijn leven «men m niet aReen zijn, de v*»»* zwaren arbeid, en verlaten- van den eenzamen, woesten u-nieuws betee- met de —«f z! terwijl hij de v- uu «o btrMke, w,tte heide gadesloeg. Geen geest- '«nroering, gelijk Grabriel Hirst di« had, °a heuj nieesleepen, maar op zijn manier M hij een „visioen”, zooals iedereen heeft* ‘e slechte met de natuur leeft. Duidelijk, had een ètem tot hem gesproken, wist iüat-.hii aan een “I laren van midden

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1933 | | pagina 1