1 1 irr Ixindermantels *1 VeV>< GOUPSCHE COURANT ZATERDAG 25 MAART 1933 - TWEEDE BLAD V>6< ooV &SSS DRUKWERK Nederland s verkeerssignalen De lieveling der Goden. 2,-1®^ sl<° Y\e te f »'h V' A0 »e KZ X,'K O,* I V W 1 De gevolgen van den internationalen waanzin. In deze crisis ziet men ongeveer alle po gingen, om het gedaalde prijspeil langs kunstmatigen weg op te zetten, mislukken. Dit vindt vermoedelijk zijn oorzaak in het feit, dat men zich niet genoeg rekenschap geeft van de feitelijke oorzaken van die daling. In het algemeen neemt de vraag naar een artikel af, indien de prijs daarvan te hoog is, in vergelijking met het koop vermogen der consumenten. In welk een mate nu dit koopvermogen afgenomen is, laat zich moeilijk bepalen. Doch de ervaring leert, dat de massa veel meer verarmd is, hetzij door de geweldige werkloosheid, het zij door daling van inkomsten of kapitaals- verlies, dan men veelal aanneemt. Toen wij deze dagen met een zeer in vloedrijk en deskundig man de prijsdaling voor onze landbouwproducten bespraken, deed hij uitkomen, dat de boteraccyns een te zware belasting is gebleken voor het koopvermogen van het Nederlandsche volk en verwacht zou dan ook mogen worden, dat wij binnenkort belangrijk lagere boter- prijzen zouden zien. Het spreekt vanzelf, aldus onze zegsman, dat men bij de prijs zetting van een artikel als boter, niet een zijdig op de belangen van een bepaalde groep der bevolking kan letten, doch dat men daarbij tevens de vraag moet stellen, of de welvaart van de overige bevolking een dergelijke prijspolitiek wel toelaat. De prak tijk heeft nu geleerd, dat dit geenszins het geval is. Het boterverbruik in Nederland is afgenomen, omdat de prijs relatief te hoog was. Men zal dus, indien men den landbouw wil helpen, andere wegen moeten bewan delen. Gelijk bekend is de ellende van onzen boerenstand vrijwel geheel toe te schrijven aan het buitenlandsche, met name het Duit- ache stelsel van afsluiting, waardoor het onmogelijk is, het surplus van onze land bouwproducten, met name boter, kaas en eieren buiten Nederland af te zetten. Zal hierin spoedig verbetering kunnen komen? On?e zegsman was op dit punt niet optimis tisch. Op den duur echter zal blijken, meen de hij^dat het Duitsche protectionisme bui ten den waard gerekend heeft. Wanneer men het Duitsche programma van steun verlening aan den landbouw bestudeert, zoekt men tevergeefs naar dergelijke funda menten, waarop dit op den duur kan rus ten. Weliswaar gaan de Duitsche macht hebbers uit van de opvatting, dat, indien het den boer goed gaat, ook de industrieele bevolking tenslotte de producten van den landbouw moet kunnen koopen, opdat de willekeurig van boven af vastgestelde prijs ook inderdaad gehandhaafd kan blijven. Dit nu blijkt in Duitschland niet het geval te zijn, omdat de industrie, die het voor het grootste gedeelte van den export moet heb ben thans met lamheid geslagen is, zoodat het koopvermogen van de Duitsche massa met den dag afneemt. Daardoor komt het geheele stelsel van landbouwondersteuning in Duitschland in de lucht te hangen. In de deze dagen gehouden algemeene vergade ring van aandeelhouders van Siemens Halske, het grootste en sterkste electrici- teitsconcern van Duitschland, heeft Dr. von Siemens daarop terecht gewezen. Hij merk te op, dat de export voor het geheele Duit sche bedrijfsleven van de grootste beteeke- nis was, waarbij hij de vraag in het midden liet, of de grootste nood wordt geleden in het landbouwende gedeelte van Duitschland dan wel in de industrieele lagen der bevol king. In ieder geval, aldus Von Siemens, is de export een onmisbare factor en hy waarschuwde tegen de opvatting, dat de wereld in hooge mate van Duitsche pro ducten afhankelijk zou zijn. Wat de electro- techniek aangaat, zeide hij, zal de wereld tet ook zonder Duitsche producten kunnen stellen. Hi) had berekend, dat verleden jaar alleen door den export van deze ééne onder- neming tenminste zestig duizend menschel! een bestaan hadden gevonden. Zullen de verblinde Duitsche protections ten deze waarschuwende woorden ter harte nemen Het Hjkt er vooralsnog niet op. „Het Wil mi) voorkomen", merkte onz« zegsman, zooals reeds boven aangehaald, op, „dat de toestand nog zwarter moet wor den alvorens het inzicht baan breekt, dat de landen er langs den weg van protectio nisme niet komen. Doch reeds nu voelen de Duitsche landbouwers in hun dolzinnig drijven naar bescherming het aan den lüve, dat de grens van hun politiek ligt in het koop vermogen der niet-landbouwendo bevolking. Wat heeft de landbouw aan kunstmatig hooge prijzen, wanneer men met zijn producten blijft zitten? Wanneer boter, eieren en vleesch kunstmatig duur gemaakt worden, zal de consument onder de tegen woordige omstandigheden zijn toevlucht nemen tot goedkooper surrogaten of hü zal tot minder gebruik genoodzaakt worden." Bovendien, en dat zien industrieelen als Von Siemens heel goed in, heeft een prtfs- verhooging voor dergelijke eerste levens behoeften een kunstmatige stijging van het kostenpeil tot gevolg, zonder uitzicht op herstel van inkomsten. Ja maar, zoo redeneeren de protectionis- ten, de industrie zal vanzelf een Krooteren binnenlandschen afzet krygen, wanneer de landbouw in staat gesteld wordt, de produc ten der ny verheid in grootere mate dan tot nu toe te koopen. Dat is evenwel een zeer eenvoudige, om niet te zeggen kinderlijke voorstelling vaiwaken: te mooi om waar te zyn! Gelooft i&ftiand, aldus de Frankfur ter Zeitung, dat de zoo wijd vertakte Duit sche industrie haar geheele productie aan den landbouw in het binnenland zou kunnen afzetten? Dat men by voorbeeld in staat zou zjjn, twee milloen paar schoenen, welke in normale omstandigheden worden uitge voerd, plotseling aan den Duitschen boeren stand zou kunnen verkoopen Het is te gek om van te praten. Maar hoe zal men dan de werklooze arbeiders uit de schoenenindustrie moeten voeden Zal de landbouw dit gratis op zich nemen? Welk een verschrikkelyke miskenning van de voordeelen van den bui- tenlandschen handel! Steun aan den land bouw, aldus het blad, wiens stem voorloopig echter wel die eens roependen in den woes- tyn zal blyken te zyn, is slechts dan ge rechtvaardigd, indien men tegelykerttfd ook een open oog houdt voor de industrie, de andere zuil, waarop de welvaart van een modërhèn Staat rust. Zooals de toestand thans is, is men bezig alle peilers, zonder uitzondering, neer te halen, met als eindresultaat een geweldige verarming van de wereld, welke juist haar welvaart der laatste tientallen jaren van vóór den oorlog te danken had aan de inter nationale verdeeling van arbeid. Ons land heeft daarvan steeds in hooge mate gepro fiteerd, doch wordt nu in niet mindere mate de dupe van den internationalen waanzin der protectie! VOOR GOED EN GOEDKOOP IS HET BESTE ADRES A. BRINKMAN 4 Zn. MARKT 31 - GOUDA TELEFOON 2745 - Gemis aan eenheid werk stremmend en bevordert de ON-veiligheid! Nu er'in een groot aantal steden van ons land „vele en velerlei" signalen ingevoerd zyn voor de verkeersregeling, komt het ons gewenscht voor, de verschillende systemen de revue te laten passeeren, aldus schrjjft ons de A. N. W. B.-Toeristenbond voor Nederland. Binnenkort breekt het reis- seizoen weer aan en vele automobilisten bezoeken dan de diverse steden van ons land. Op zichzelf beschouwd is het feitelijk even vreemd als betreurenswaardig, dat het mogelyk en noodzakelijk blijkt te zyn, om een overzicht van verschillende systemen voor een land als Nederland samen te stel len. Want aangezien de afstanden ten on zent in vergelijking met die b.v. in Duitsch land zeer klein zyn, Jdemt hier te lande de noodzakelijkheid des te meer, om eenheid in de verkeersregeling te hebben. Wat in Ne derland tot nu toe niet mogelijk is gebleken hebben onze oostelijke buren al jaren ge leden tot stand gebracht: of men den ver keersagent ziet in Breslau of iii Bremen, in Koningsbergen of in Keulen, in Berlijn of Baden-Baden: overal dezelfde bewegingen. En ook: overal waar lichtsignalen gebruikt worden: dezelfde lantaarns, dezelfde kleuren (waarbij overigens in het midden gelaten wordt, of het toegepaste sein-systeem wel het beste is). Terwijl wij ons duS voor heden maar zullen vleien met de hoop, dat „eerlang" gestreefd zal worden naar een „mogelijk te bereiken grootere eenheid", accepteeren we den toestand, zooals die „vooralsnog" be staat, en gaan we nu over tot de bespreking van de in Nederland gebruikte verkeers signalen. Amsterdam. Sedert eenige maanden zyn op het Leid- sche plein lichtsignalen in gebruik (fi. 2). In deze lichtbakken kunnen (boven elkan der) resp. getoond worden rood, geel of groen licht. De siganelen zyn zóó opgesteld, dat men steeds tweemaal het betreffende licht kan waarnemen, d.w.z. vlak voor de stoplijn en nog eens b.v. aan de overzijde van de straat. (Two-way-systeem). Rood licht beteekent stoppen, groen licht door rijden. Wanneer een bepaald signaal eenigen tyd op groen gestaan heeft, verschijnt de gele kleur, d.w.z. dat hij, die de stoplijn ge passeerd is, door mag rijden, doch wie die lyn nog niet bereikt heeft ervoor moet stop pen. Daarna verschijnt de roode kleur, ter wijl het kruisende verkeer dan groen licht voor zich ziet: doorrijden. Linksaf zwenken moet in twee fasen geschieden (zie onder: stopbord); by het rechtsaf gaan moet men rekening houden met de voetgangers, die dan oversteken (tusschen twee rijen z.g. wegpunaises). Voor velen in den lande is het niet duide lijk, hoe men bij het Amsterdamsche stop bord handelen moet. Wanneer dit bord zóó staat, dat het woordje „STOP" leesbaar is, dan moet men vóór de stoplijn stilhouden', óók, wanneer men rechtsaf wil. Dat is zon der meer begrijpelijk. Maar wie linksaf wil moet zijn weg nog een tweede maal onder breken. In fig, 3 ziet men een auto P staan voor de stoplyn. Deze auto wil van A naar D rijden, dus linksaf gaan. In fig. 3 is juist het verkeer van C naar D en dat van D naar C vrijgegeven. Auto P wacht nu, tot het bord gedraaid is en (zooals uit fig. 4 blijkt) het verkeer van A naar B en dat van B naar A vrijgegeven wordt. Dan rijdt P met den stroom van A naar B mede, doch gaat zoo veel mogelyk rechts in de file en stopt by de stoplyn, waarvoor het verkeer van C naar D moet wachten. Pas wanneer dan tenslotte de toestand van fig 3 weer in in getreden en het verkeer van C naar D op rijdt, mag P zijn beweging volvoeren. Op een dergelijke manier moet men ook by de lichtseinen op het Leidsche plein handelen; echter moet op andere punten in Amsterdam het linksafgaande verkeer zich niet rechts, maar juist ter linkerzijde op de rechter- weghelft opstellen. Arnhem kent slechts op één plaats lichtsignalen voor de verkeersregeling, n.l. op den weg Arn- hem-Velp by de Velperpoort, waar samen komen de Steenstraat, de Velperweg, de Hertogstraat, de Spoorwegstraat en de Catharynestraat. De lantaarns zyn (evenals fig. 2) voor drie kleuren ingericht, maar er wordt uitsluitend gebruik gemaakt% van rood: stoppen en groeta: doorrijden. (Het gele licht is voor den trambestuurder). Straat voor straat krygt hier het doorryd- (gloen licht) wel rechtuit, als rechtsaf en linksaf gaan Deze signalen worden gebruikt eiken werk dag van 8—9, van 12—2 en van 5—7 uur, echter des Zaterdags niet van 57 en des Zondags in het geheel niet. Breda. Te dezer stede wordt een zeer bijzonder signaal gebruikt, en wel op twee kruispun ten, Houtmarkt-Karnemelkstraat Eind- straat-Ginnekenstraat en Lange Brugstraat- Korte Brugstraat Torenstraat-Karrestraat. Men gebruikt hier het z.g. Heur-signaal. Midden boven het kruispunt hangt de sein- inrichting, die naar vier zijden het beeld van fig. 1 toont. Over een cirkel, welke in twee groene en twee roode sectoren ver deeld is, draait een witte wyzer. Zoolang deze over het groen draait mag men door rijden, komt hy echter op rood, dan moet men stoppen (voor de stoplyn). De omtrek is geblokt, zoodat men op den duur leert schatten, hoeveel men zyn vaart moet ver minderen, om juist tijdens de groene periode bij het kruispunt aan te komen. In wordt op het kruispunt Keizersgracht- Groote Berg Wal-Kerkstraat van 7 uur v.m. tot 9'uur n.m. een vdlautomatische seinlantaarn gebruikt, welke de volgende woorden kan toonen: STOP (in rood licht), STOP (in geel licht) en VRIJ (in groen licht). Wanneer bijvoorbeeld naar de Kei zersgracht en den Grooten Berg het woord STOP in rood schynt, is het kruisende ver keer vrijgegeven en schynt mitsdien het woord VRIJ in groen naar Wal- en Kerk- strjpt. Daarna verschijnt naar alle zijden STO§ in geel licht en tenslotte wordt het verkeer, dat zooeven stoppen moest door gelaten. Telkens wanneer de lichtseinen veranderen weerklinkt een belsignaal. El ders in Eindhoven wordt een stopbord ge bruikt. 's-Gravenhage bezij; twee verschillende lichtsignalen. By het kruispunt Laan van Meerdervoort/Wal deck Pyrmontkade Koningin Emmakade wordt eenzelfde sein als in Eindhoven ge bruikt, evenwel zonder het gele licht. Wan neer het woord STOP (in rood licht) ver schijnt, moet men voor de stoplyn stilhou den, bij het woord VRIJ (in groen licht) mag men rechtuit en rechtsaf doorrijden en tevens linksaf gaan, waarbij men echter met de te kruisen verkeersstroom rekening moet houden. Hier is de rtimte aanwezig, om midden op het kruispunt even te wachten. By de kruising Laan van Meerdervoort Anna Paulownastraat is het bekende Heem- af-signaal geplatst. In een ronde lichtbak zyn 8 in elkaar liggende ronde lichtbuizen aangebracht. Om den anderen kunnen deze rood of groen licht geven. In fig. 5 is een en ander afgebeeld. Wanneer op een be paald oogenblik de vier roode ringen inge schakeld zijn, ziet men een cirkelvormig rood vlak, dat STOP beteekent. (De zwarte horizontale balk is ter wille van kleuren blinden aangebracht; aangezien deze alleen over het rood verschijnt, kan er ook voor hen geen verwarring mogelyk zyn.) Wan neer het Heemaf8ein nu van kleur veran deren gaat, dus b.v. van rood op groen moet komeiK wordt eerst de buitenste roode ring uitgeschakeld, wat in fig. 5/B aange geven is door stippelen. Reeds vanuit de verte kan men zien, dat het seinvlak „in gekrompen" wordt. Daarna dooft ring Na. 2 (zie fig. 5/C). vervolgens ring No. 3 (fig. 5/D) zoodat tenslotte nog maar een zéér klein cirkelvormig vlak raad licht uitstraalt. Daarna licht het geheele vlak' ineens in groen op: DOORRIJDEN (fig. 5/E). Men kan dus de kleurwisseling „zien aan- Fig. 5 GBj Fig 3 Fig 4 Fig. 6 GROEN De grootste vijand van het recht is het voorrecht. ONS ZATERDAG-FEUILLETON. uit het Engelsch van BARONES orczy. 58 lk lette nauwkeurig op haar, terwijl ik dat zei, maar ze scheen niet 'vn t minst be wogen en zei onverschillig: „Slechte tijding? Van wien?' „Ik ben een eenzaam man, prinses, er is slechts één wezen in deze wereld, dat mij oneindig dierbaar is. Van hem heb ik slechte berichten." "Spreekt gy van den zoon van Ra?" „Van hem, prinses." „Hoe kan iets slechts hem genaken, die de Lieveling der goden is?" vroeg zy ver wonderd. "H(j is slechts een sterveling en er ie zoO- ve®l smart, ook in dit schoone land. Ik vrees, dat hy ïydt en ik heb u dit bezoek «ebracht, Neit-akrit, om van uw goedheid k verkrygen, dat gjj my veroorlooft te Uitrekken en naar mijn vriend te gaan, opdat hy geen gebrek lydt aan de verzor gt?» die ik hem alleen kan geven." „Zyt gy dan zoo aan uw vriend gehecht. hij roept, gy noodzakelijk alles moet verlaten en naar hem toe moet gaan?" heb hem gekend en van hem gehou den sedert onze kinderjaren, toen we vreugd en smart samen deelden." „Was dat aan den voet van den troon van Ka?" vroeg zy met eenigen zweem van sarcasme. „In het land, waar Ra het eerst zyn gunsteling influisterde heen te gaan en het land van Kamt te regeeren," zei ik „en waar de godey my geboden hem te volgen. „En is hy uw toegenegenheid waard?" „Neen, prinses, in dat land denken wy er niet eerst over na, of mannen en vrou wen het waardig zyn, voor we hun onze liefde geven. De zoon van Ra is my dier baarder dan ooit een broer het den ander of een zoon het zijn vader was. Daarom verzoek ik u nogmaals, uw slaven my te la ten geleden naar de plaats, waar hy is, want ik gevoel dat hy my noodig heeft." „Myn slaven en myn huis zyn ter uwer beschikking ,o, wyze raadsman. Beveel, wat gy wilt. Fan-tu, die het bevel over myn slaven voert, zal ieder uwer woorden ge hoorzamen." Ik bedankte haar, en toen zy niets meer zeide, wendde ik my om te gaan, maar zy hield my terug. „Wacht!" zei ze, „hebt ge erover ge dacht, dat de heilige Pharaoh u moeilyk kan missen? Hy is zeer ziek en gy verlaat hem zonder spyt." „De heilige Pharaoh is niet in onmiddel- ïyk levensgevaar; en zelfs al was dat zoo, prinses, myn plicht is by myn vriend." „Hoe vreemd," zei ze. „Ik heb nooit van liefde en plicht hooren spreken tusschen man en man. Is die liefde een product van dat land, waar Osiris woont en vanwaar gij en zyn afgezant komt?" „Die wordt daar even heilig gehouden als de liefde tusschen man en vrouw." ,#Beminnen mannen vrouwen dan ook in dat land?" „Slechts eenmaal in hun leven, prinses. De mannen hebben één liefde, zooals zij één woord hebben en geven zoowel voor het een als het ander soms hun leven." „Ik wil u niet verder ophouden, o, wyze raadgeverI" zei zy met plotselinge koel heid. ,/Geef slechts uw bevelen aan Fan-tu en welke boot of geleide gy ook noodig hebt, men zal uw bevelen opvolgen." De Pharaoh vatte de tyding van myn vertrek zeer kalm op; niets scheen ooit in staat te zyn, zyn doffe, sarcastische onver schilligheid te verstoren. Hy luisterde zeer geduldig naar mijn raadgevingen betref fende zyn gezondheid en strekte de hand naar my uit als een belofte, dat hy ze zou opvolgen. Ik vroeg een audiëntie aan by koningin Maat-kha, maar zy zond my een eenigszins kort antwoord, dat zy ziek was en niemand non ontvangen. In den laten middag was een bootsen een escorte voor my in gereedheid gebracht, en met een zucht van verlichting zag ik het schoone paleis van prinses Neit-akrit lang zamerhand in de verte verdwynen. HOOFDSTUK XX. Een eereschuld. Net-amen is voorzeker de aardigste der steden in dit oude land. Het is gebouwd op een golvend terrein met palmen en sycamo- ren, mimosa en reuzenfuchsia's. Het is in. hoofdzaak een industriestad; de huizen zyn. niet zoo indrukwekkend als die van Men-ne- fer, de koninklyke residentie en de ver- blyfplaats der weelde. In Net-amen zyn de huizen van een soort gebrande klei ge bouwd, er is minder beeldhouwwerk en zeer weinig marmer; voor elke huisdeur zitten de bewoners hun handel of handwerk uit te oefenen. De goudsmid, met vuurpan en fijne instrumenten, maakt halssnoeren VRn buitengewone sierlykheid, oorbellen als nabootsing van vogels en insecten, bedekt met email, waarvan de schitterende kleuren alleen door dit volk geproduceerd kunnen worden. Dan de pottebakkers, die de zach te klei in alle mogelijke vormen kneden en ze dan overgeven aan den schilder, die op de vazen de zonderlinge figuren aan brengt, welke den antiquair verrukken en die, zooals ik weet sedert ik een blik heb geslagen in Egypte, zooals het was of is een nauwkeurige weergave zyn van het volk van Kamt. Dan zyn daar de vrouwen met haar ruwe spinnewielen en. lange spin dels van riet, of met haar weefgetouwen, waarop zy die herfstdraadflfhtige weefsel» maken, waarmee de edele dames van het land slechts ten halve hun weelderige be koorlijkheden bedekken. Het eerste gezicht van Net-amen betoo- verde my. Er was minder grootheid, maar meer werkelyke menschelijkheid. De wevers, dG pottebakkers, de goudsmeden schenen my veel echtter dan de schitterende en fan tastische personages, die als in een werke- lyk schouwspel in Men-ne-fer voor myn oogen waren voorbijgetrokken. Op den top \an een heuvel, omrinfed door boomen en bloemen, stond het wonderpaleis, hetwelk honderd duizend werklieden in zeventien dagen hadden gebouwd voor den Lieveling dei goden. Hugh verwachtte me niet zoo spoedig en toen ik landde, deelde men my mee, dat de zoon van Ra in het paleis was, uitrustende van de vele festiviteiten, te zyner eer ge geven. Myn aankomst bracht veel drukte te weeg en uit de huizen langs de kade kwamen de menschen aanloopen om der. wyzen raadgever te zien, en honderden be reidwillige voeten stonden klaar om my naar het paleis te geleiden, terwyl andere vooruitsnelden om de tyding van myn komst aan den lieveling der goden te brengen. Kleine, helder geschilderde karretjes, ge trokken door een paar witte ezels zyn het beste middel van vervoer in deze heuvel achtige stad. (Wordt vervolgd.) komen". Wanneer het roode vlak „inkrimpt" zooals boven beschreven werd, zullen de wachtende bestuurders zich gereed maken om onmiddellyk weg te rijden, wanneer de fase van fig. 5/D achter den rug is. Wie zich op grooteren afstand van het sein be vindt, zal zyn vaart zoolang kunnen ver minderen, dat hy niet behoeft te stoppen. Omgekeerd, by de kleurwisseling van groen' op rood, zal het verkeer, dat dichtby het signaal is, even wat sneller ryden, en nog voor de roode fase het kruispunt passeeren. Wie op grooteren afstand is, kan tydig stoppen. Het inkrimpen van het seinvlak, ook wel „afpellen" genoemd, duurt 6 secon den. Wanneer het sein voor het verkeer in een bepaalde richting van groen op rood komt, staat gedurende enkele seconden óók het kruisende verkeer nog stil („overlap ping"), waardoor bereikt wordt, dat ook de laatste doorryder het kruispunt nog veilig kan passeeren. Linksafgaan is op dit kruis punt verboden; het sein werkt van 7 uur v.m. tot 12 uur 's nachts. Heerlen. Hier is op het kruispunt Geleenstraat- Valkenburgerweg Heerstraat-Kruisstraat een automatisch lichtsein volgens fig. 2 in gebruik. De verklaring van rood en groen is hetzelfde als in Amsterdam, echter mag men hier tevens zonder meer linksafgaan, wanneer de gelegenheid daarvoor gunstig is. Is zulks niet het geval, dan Jnoet men even wachten. De Heerlensche politie doet een beroep op de weggebruikers, om de linksafgaande bestuurders terwille te zyn. Het gele licht verschynt in Heerlen niet nk het groene, zooals in Amsterdam en Eindhoven, maar gelyktydig. Wanneer het sein dus eenigen tyd op groen gestaan heeft,

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1933 | | pagina 3