CHAPPU
aum
Gouda
ikbank
Tweka Badpakken
Bef Lingeriehnis
vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 ex
P. G. SCHARLEMAN Jr.
Deze Courant komt m
18282
Zaterdag 29 April 1933
72» Jaargang
BOSKOOP,
flIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Ditblad verschijnt dagelijks bahalveop Zon-en Feestdagen
EERSTE BLAD
1TTERDAM
.760.854 05
IOO%
ZIE DE ETALAGE
Modelwasscherij
Kleiweg 54
D. A. VAN YPEREN.
enz.
Door smart gelouterd
door
Brieven uit de Hofstad.
i
s=
MIllffllE (01 HIM
■'I
i
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
■AATST
RAAT 6
K.
genootschappen, vereenigingen en
r FORST
BINES
HAGENAAR.
FEUILLETON.
erdam,
ietsens tailing.
en 8.30.
De komst van Ned O’Bracken Gough.
voorraadschuren der Lente werden ontelo-
Wordt vervolgd).
[11 UK lUCll U<M»1 VW.
ntetden 1 ten. Zóóveel had «te heide mt te «prenten
roevig en toch 1 W groen «ter graeem. het grijs der ill-
tot dezelfde
ongres danst,
zorgen.
j liedjes en de
irde Duitsche
Laat eens een proefwasch
behandelen bij
Fa. J. H. VAN STRAA1ÉN
0
HOÖRWEG.
Hestor wierp haar hoofd ongeduldig en
spottend m den nek. Een vrouw kon naar
een woord van liefde hongeren en Griff zou
het nooit ^Vermoedenmaar praat hem
over een zieke koe, een ziek paard. een
schaap njet rotziekte en hij is oogenblikke-
lijk vol deelneming.
Wat scheelt haar? vroeg hij, zonder
hair zwijgen op te merken.
Zogkoorts," en heel erg ook.
Ik ga met u terug, zei hij dadelijk.
Misschien kunnen wij haar met ons tweeën
redden, boer Koyd en ik.
Zooals g6 wilt, antwoordde Hester on
verschillig. Hoe is „zij” vandaag r
Sterker, denk ik. Zij praat erover uit
te gaan, maar ik wil het niet hebben.
Ik kan niet zien, dat haar iets man
keert. Zij is natuurlijk zwak^maar gij kunt
haar ook wel te veel vertroetelen.
Wide afjwhettttng’ err* opsluiting
HOLLANDSCHE FIJNE KLEINE MAATJESHARING 3 voor 10 cent
idem zeer fijne, geheel schoon, zonder graat 6 cent per stuk
Onze SCHOTSCHE KOELHUIS MAATJESHARING, malsch, vet en niet
zout, geheel schoon, zonder graat, voor fijnproevers 9 cent per stuk
Aanbevelend;
LANGE TIENDEWEG 7% TELEFOON 3202.
Eiken Zondag van 4 tot 8 uur geopend.
naai gevoel, dat het verdrukte Duitsche 1
volk als het uitverkoren volk der wereld
zag. Maar ook buiten Duitschland heeft deze
mentaliteit veld gewonnen. Men ziet zich
zelf als de uitverkoren natie en andere vol
ken als vyanden. En men roemt als -gevolg
daarvan op eigen kracht, op eigen daden in
heden en verleden, op eigen boven alle an
deren uitstekende voortreffelijkheid en die
ten slotte in minachting voor of haat tegen
anderen tot uiting komt en ieder volks
genoot, die niet denzelfden haat of dezelfde
minachting, niet dezelfde zelfverheffing
kent als onnationaal doodverft. Het is een
vorm van nationaal gevoel, die ten slotte
niet anders is als een vorm van individueele
zelfverheffing en met het, Zuivere nationaal
bewustzijn weinig meer-te maken heeft, im
mers de innigheid mist, die alle zuivere en
diepgevoelde liefde kenmerkt.
Want het nationaal bewustzijn heeft ten
slotte geen andere basis dan de liefde voor
het eigene, voor eigen grond, eigen land,
eigen taal, eigen volk'en eigen nationale
cultuur, een liefde, die ieder ander in zijn
volle waarde laat en als alle liefde geen
behoefte heeft haar gevoel uit tè schreeu
wen of in haat tegen anderen om te zetten.
Deze liefde voor het eigene, die de waarde
v an het eigene erkent zonder zich zelf boven
anderen te verheffen, is het, die ons als
volksgenooten samenbindt tot een nationaal
geheel en die op nationale feestdagen in
herdenking van het als volk doorleefde
uiting zoekt. Het is deze innige gehechtheid
aan het eigene, niet omdat het zooveel beter
dan anderen, maar omdat het het eigene is,
die zich op historische gedenkdagen uit
spreekt. Wy, Nederlanders, zyn niet ge
woon daarmee te koop te loopen, zoo min
als we met onze andere gevoelens plegen
te koop te loopeh. Maar wij voelen haar
niettemin diep, zelfs al zijn we ons daarvan
altijd niet kfwust. We hebben ons land lief
met z|jn wondere, innig teere schoonheid,
wy hebben onze taal lief, die is als de adem
onzer ziel; wij hebben ons volk lief, ’t volk,
waarvan we deel zijn, waaruit we gegroeid
zijn en waarvan^ we de eigenschappen zien
in ons zelve en in de menschen, die we lief
hebben. En omdat we dat alles liefhebben,
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkringi
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag og den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advej-tentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Het liep tegen den avond, toen Hester
den volgenden dag bij de hut kwam. Griff
had de stallen schoongemaakt en ontmoette
haar, toen zij de hoogte afkwam, die Lost-
withens van de heide scheidt. De sneeuw,
den vongen dag nog >wit, werd nu geel onder
den regen, zooals een poel op de heide geel
wordt, nadat men er de schapen in onder
gedompeld heeft.
Welt Hester, ik had u voor vandaag
opgegeven' riep hij uit.
Vader had mij noodig. De roodbruine
is ziek en hij denkt, dat zij waarschijnlijk
niet in het leven zal blijven.
Wat. die mooie roodbruine koe. die
hij op de markt van Skipton heeft gekocht?
I Zij was tweemaal zooveel waard als elk an-
der beest op Windyfarm.
wij, dat ons
ingang van
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
HOOFDSTUK X.
Nationale feestdagen.
De wereld voelt op het oogenblik buiten
gewoon nationaal. De wereldoorlog, die een
verbroedering en een samenwerking zou
brengen, waarvan men in den Volkenbond
het symbool, en het begin zag, heeft inplaats
daarvan een sterkere afscheiding, een fellér
nationalisme en een scherpere onderlinge
vijandigheid gebracht. Tot op zekere hoogte
was dit een natuurlijke reactie op een inter
nationalisme, dat meende de grenzen tus-
schen de nationaliteiten te kunnen uitwisse
len. Maar die reactie sloeg, als dat veelal
met reactie het,geval pteegt te zijn, veel te
ver aan de tegengestelde zijde over en deed
daardoor die scherpere onderlinge vijandig
heid ontstaan. In plaats van als samenwer
kenden zag men elkaar als concurrenten en
als stille of openlijke vijanden. De wereld
crisis is er voor een groot deel een gevolg
van. Maar in plaats van uit deze wereld
crisis te leeren ,dat men op den verkeerden
weg was, meende men, dat men eenvoudig
nog niet ver genoeg op den weg was en dat
een door trekken van deze vijandigheid tot
in haar scherpste uiterste, een nog verder-
"L j buiten
eigen grenzen, een feller nationaal eigen
belang de redding zou brengen. En daaraan
als ook aan de hulpeloosheid tegenover de
pdlitieke, oeconomische en moreele crisis,
waarin men zich voelde wegzinken, dankt de
wereld de gevaarlijke uitingen van over-
prikkeld nationaal gevoel, die wij in het
Italiaansch fascisme en 't Duitsch nationaal-
socialisnie te aanschouwen hebben gekregen.
En deze Italiaansche en Duitsche bewe
ging spreekt zich ongetwijfeld ook het ge
voel van machteloosheid uit, dat de geheele
wereld min of meer heeft bevangen, maar
dat zich in de minst veerkrachtige volken
natuurlijk het sterkst heeft doen gelden.
Maar daarnaast of misschien juist daarom
hebben deze bewegingen ook een sterk
nationalistischen inslag. Vooral in Duitsch
land is dat begrijpelijk. Het Duitsche volk
•s in den tegenwoordigen nood geraakt
vooral door den druk door middel van de
bepalingen der vredesverdragen van buiten
af, geoefend. I}aardoor moest een bittere
vijandigheid tegenover het buitenland ont
staan, een zich sterker aaneensluiten van
dc volksgenooten en een overprikkeld natio-
Levensernst schiet het diepst wortel in
het hart, dat door smart is voorbereid.
schalksch glimlachje, dat haar schoonheid
nieuwe bekoripg scheen bij te zetten.
Zijn wij zelfs liter niet veilig? zei zij.
Zij hebben zooveel over zielen gesproken
en zich zoo weinig bekommerd om iemands
hart, de menschen, bij wie ik kortelings heb
gewoond.
Gij zult hier veilig zijn, antwoordde
Griff met den blik van een kameraadschap,
die alles begrijpt.
Zij praatten een poosje en Griff keek naar
zijn logé met een nieuwe, vage belangstel
ling. Bijna voor liet eerst werd hij zich er
van bewust, dat haar oogen, gelaat en rood
bruin haar van een zeldzame en* innemende
schoonheid warenmaar hij nam dit in
zich op zooals een mensch de sclioocheid
van een schilderij in zich opneemt en hij
bekeek het met critische blikken en niet
met de oogen van een man. Wat de waar
schuwing van den predikant, betreft, die
had hij reeds half vergetenhij beschouwde
haar als fantasie van iemand, die te veel
in droomen leefde.
De vrouw zaïg dien onderzoekenden blik
en ook de koude daarin en zij kreeg een ge
voel van' kilheid en eenzaamheid als op
dien nacht te Wynyates Kirken toen zij
eindelijk sliep, droomde zdj van den Jagen-
den Jonker, die hoor in zijn zadel slingerde
en haar eindelooze mijlen over de sneeuw
met zich meevoerde.
Slechts de heide lag nog wakker. Uitge
strekt. wit en nat, lag zij te luisteren naar
den wind en vroeg zich af. wanneer de
variatie toch het nadeel van te leiden tot
sleur omdat ieders arbeidsveld hoe langer
hoe beperkter wordt. Daar eens buiten te
ti eden is voor iedereen een opfrissching.
Geregeld moeten wy het een en ander heb
ben, dat onze aandacht en belangstelling
heeft buiten de eigenlyke Sfeer van ons da-
gelyksch werk.
Geconstateerd mag worden, dat Nederland
heel wat kenners van de geschiedenis van
ons Vorstenhuis heeft; lederen dag wel
haast trad een ander op om zyn wyshejd
«n zijn zienswijze over de beteekenis var.
den grooten Vader des Vaderlands te ver
kondigen. De geschiedboeken zyn geduldig
en putten daaruit staat ieder vrij.
Verschillende tentoonstellingen zyn ge
organiseerd en daardoor is de herinnering
nuaschien nog meer verlevendigd dan door
veel redevoeringen en optochten.
Het Oranje Nassau-Museum heeft aljes
geëxposeerd wat de omgeving van Prins
Willem kan illustreeren; het Ryksarchief
gal’ een uitstalling van vele belangrijke do
cumenten. Eén der Haagsche bijzondere
scholen, die der Haagsche Schoolvereeniging
organiseerde een historische tentoonstel
ling, die een zeer interessant overzicht gaf
van £al van onderdeden van het maatschap
pelijk, geestelijk en huishoudelijk leven in
de afgelooper^ier eeuwen. Een voortreffe
lyk geïmiteerde kamer uit den tyd van
Prins Willem, door de bekende firma Pan
der ingericht, gaf een duidelyken indruk
van den tijd -Een schat van antieke voor
werpen op elk gebied toonde hoe he.t leven
In den loop der tijden is veranderd.
Z^er belangwekkend was het moderne
werk door de leerlingen zelf vervaardigd,
waarbij bleek hoe* zeer zy de historie goed i
let ren kehnen. Ten slotte was er een afdee- 1
ling die de ontwikkeling der krant illustreer
de. De oprechte Haarlemsche Courant die
van 1656 tot op heden bestaat als de eenige
die deze drie -eeuwen trotseerde, was doof
zooveel exemplaren vertegenwoordigd, dat
de ontwikkelingsgang der krant duidelijk
viel waar te nemen. Daarnaast waren alle
belangryke feiten uit de regeering van het
Oranjehuis door één of meer typeerende.
kranten vertegenwoordigd. Het begon bij
1813 en eindigde op den 22en April 1933.
Ten slotte waren er- diverse curiosa op
ki anten-gebied, die bijzondere momenten
uit de geschiedenis daarvan illustreerden.
Een serie oude lees- en rekenboekjes
bracht nog eens historische namen in her
innering. Het beroemde boekje van Bartjens,
wiens naam nog spreekwoordelyk is ge
worden, was hier te bezichtigen. De Brave
Hendrik, de Gehoorzame Cornelia en meer
beroemdheden wier reputatie voortleeft
vielen hier te zien. Hieronymus van Alphen
ontbrak niet. Een zeer oude uitgave van
zyn befaamde kinderversjes was er. Oude
ren van dagen zullen zich die versjes nog
goed herinneren. Weet men dat zij zoowel
in het Fransch als in het Duitsch zyn ver
taald
Wat deze tentoonstelling weer eens leer
de was hoeveel moois en aardigs, leerzaams
en belangwekkends er nog overal bewaard
wordt. Het valt altijd te vreezen, dat dit
op den duur vermindert en het ware daar
om zoozeer te wenschen, dat verloren-gaan
daarvan werd voorkomen. Misschien ligt
hier voor de schdlen in het algemeen een
taak. Zy zuilen altyd blijven bestaan en
voor het onderwijs zal het steeds een groot
bezit zyn om zelf over een collectie te be
schikken. Er is allicht op den zolder of el
ders in het gebouw een ruimte te vinder,
waar veel opgeborgen kan worden. Voor
aanschouwing was dan altjjd alles ter plata-
se. Er bestaat hier wel een schoolmuseum,
maar natuurlijk kan dit slechts sporadisch
worden bezocht en dan moet in den regel in
te korten tijd te veel worden bezichtigd. Op
beperkte schaal kan iedere school al hee:
wat byeen brengen en daardoor veel aan de
kans tot verloren-gaan onttrekken. De er
varing leert, dat bijna elke particuliere col
lectie na den dood van hem ,die met veel
liefde en toewijding deze bijeen bracht, weer
I uitéén valt. Dat dan allicht veel verloren
gaat, ligt voor de hand en.zoo brokkelen
op den duur dergelyke verzamelingen weer
J af tot er niets meer van over is. Daarom
j is het het beste, dat iedpr die op een of an
der gebied een collectie bezit, by zyn leven
precies bepaalt waarheen die in haar geheel
zal gaan en dan liefst naar een plaats, die
niet aan sterfelijkheid onderhevig is, een
nrtiseum, een bibljotheek, een archief, een
school.
dat land, die taal, dat volk, hebben we ook
zyn verleden lief. Het leed en de treugde,
door dat volk ondergaan, is ook ons leed
en onze vreugde. En de worsteling van dat
volk de eeuwen door, is onze worsteling. Uit
die worsteling is al dat eigene geboren, dat
we thans met onze liefde doordrenken.
Hoe zouden we dan niet; stil worden, wan
neer we herdenken, hoe in strijd en tegen
verdrukking dat volk is gegroeid tot een
vastere eenheid, zooals we dat deze dagen
geddan hebben bij de herdenking van Prins
Willem van Oranje? Want aan dezen
Oranjevorst en zyn zonen danken we voor
een groot deel de overwinning in den heroï-
schen strijd, dien we als klein volk tegen
de Spaansche heerschappij' moesten voeren
Het was ’n stryd om gewetensvrijheid en
vrede. Laten we dat niet vergeten. En wan
neer men ons als volk, op dagen als deze
herinneringsdagen weer sterker één voelen,
wanneer we den hechten band van het na
tionale gewaar worden, dan moeten we tevens
begrijpen, dat dit een eenheid is boven alle
verscheidenheid, en dat we niet mogen
eischen, dat onze volksgenooten allen precies
zijn als wij en mogen we piet hen, die anders
zijn, willen uitwerpen, maar beseffen, dat
juist uit de verscheidenheid der individuen
het nationale geboren jfrordt, dat ons tot
een éénheid samenbindt)
HALLIWELL SUTCLIFFE
Vopr Nederland bewerkt door
J. 1’. Weseelink^an Kos sum.
44 Nadruk verboden.
De moerassige plaatsen zijn nu bev.ro-
ren en er is een wagenspoor een mijl oost-
waarte van hier, dat ik kan volgen. Boven
dien moet ik er heen gaan, evenzeer als ik
°°k bij u moest komen en de pliolit wijst
«ns wel den weg, jongen.
WH, dan nogmaals goeden nacht, Ga-
zPig in elk geval, dat uw lantaarn
blijft branden geloof en gezond verstand
unnen best samen gaan. hél
Hij keerde zich bm en ging weer naar
binnen. Zijn gast lag te sluimeren, maar
«ij «werd half wakker bij het toeslaan der
deur.
Uw bezoeker kwam laat, zei zij. Heeft
*j ook slecht nieuws gebracht?
7 Ja. antwoordde Griff droog r~ dat
ttijn ziel gevaar liep. Het was Gabriël
ln,t« de predikant, dien ik reeds eenmaal
^8®nover u heb genoenpd. Arme jongen
ij heeft nooit rust en denkt altijd aan
aelen. die bij slot van rekening toch haar
eigen weg moeten vinden en i
’ij glimlachte een droevig en toch
MGLXXV.
De herdenking van den Vader dri»
Va^rlands.
Alle herdenkingen voor den Vader des
Vaderlands zyn thans afgeloopen. Wie
volgt?
Alle o.
secten, in wier ressort een herdenking pas
te, hebben op hun manier uiting gegeven
aan hun gevoelens en op een paar momen-
te^ is het inderdaad gelukt den schijn van
de eenheid des lands, het hooge ideaal van
der. gevierden Vader, te bereiken. Zóó is
hel in Delft geweest, zoo is het Zaterdag j.l.
cp het Plein in den Haag geweest, y
Maar overigens was het meer seneiding
dar. eenheid bij deze vieringen. Op zich zelf
echter was menige herdenking zeer goed te
noemen en een succes voor de initiatief
nemers. Het is inderdaad goed, dat nu en
dan eens de gelegenheid bestaat om uit het
gewone doen te gaan en eens wat andere
onderwerpen- te overdenken dan het dage-
lyksch leven geeft. De moderne tyd heeft
ondanks al zyn snelheid en schijnbare
verachtige struiken, liet jiurper der erica’s:
I en als een mensch-moeder smachtte zij el
naar haar kinderen aan haar borst te druk
ken. Toch vatte zelfs d$ heide moed; het
was warm onder de beschermende sneeuw
en reeds drong het jonge groen door den
veengrond heende r«igen was gekomen en
als de aarde weder zou kunnen blikken in
het open, door zonlicht beschenen gelaat
van den hemel, zou alles goed-zijn bij de
kinderen der heide. Tegenover de reusach
tige uitgestrektheid der heide en haar hoop
op moederschap moest het eigenlijk iets on-
1 eh-ekenends hebben geschenen, dat twee
reizigers den weg naar het noodlot bewan
delden: en toch trok de wind de wind,
die de babbelkous en waarzegger der heide
is dien nacht al zijn krachten samen
boven Griff’s hutde najnen van den man
en de vrouw, die een beroep op zijn bij
stand hadden gedaan, klonken in elke wind
vlaag en eiken rukwind, die tegen de mu
ren klopte, of door den schoorsteen naar
beneden kwame of aan de deurklink ram
melde om te vragen, of men hem wilde bin
nenlaten.
En de wind. die een knappe waarzegger
is, had gelijk. Lostwitlhens. het heiligdom,
dat door één man werd beveiligd tegen hot
eewoel en de hartstochten der.buitenwereld.
was niet langer een heiligdom; een vrouw
was in zijn leven gekomen en het noodlot
zat te peinzen op het met een dikke sneeuw
laag bedekte dak van heideplaggen, dat de
hut besohen'nde.