Jskast
Deze Courant komt in vele duizenden
ex
EET NU
P. G. SCHARLEMAN Jr.
nieuws- KN advertentieblad VOOR GOUDA en omstreken
gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500
R
Kracht
ik 1933
[RIN?
aam met de VOO,
likte, waardelooze
spieren het slachf-
sling worden, dan
>ls «stofwisseling'
isselingsproducten
van kunnen ont-
i zijn als «spit in
Bo. 18303
Ditblad verschijnt dagelijks behalveop Zon-en Feestdagen
EERSTE BLAD
7
DRUKWERK
«ffiUWER^K,
de wereld
Mei 1833 72* Jaargang
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
1
Modelwasscherij
Door smart gelouterd
Brieven uit (Je Hofstad.
>p elk gebied
Rotterdam
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
HAGENAAR.
ien alt eee mrelytaad
aar en bij
arkt 31
ebruik, omdat
lam vanuit de
anatogen in de ge-
eoordeeld wordt
A. BRINKMAN Zn.
MARKT 31 - GOUDA
TELEFOON 2745 -
nastiek, zonder diëet,
itwendig gebruik. Het
.ENBRANDER, Over-
ichtjng, onder strikte
ial zenden.
VOOR GOED EN GOEDKOOP
IS HET BESTE ADRES
DIE OVERHEERLIJKE HOLL. NIEUWE HARING
geheel schoongemaakt, zonder graat 8 cent
LANGE TIENDEWEG 75 TELEF. 3202.
ging de tijd hem zoo
dat hij geen andere
Alle toevalligheden des levens vormen
een materiaal, waaruit wij maken kunnen,
wat wij willen. Wie veel geest heeft,
maakt van zijn leven veel.
FEUILLETON.
*<n wetarMag»
voor een goede
Uwer Consump'
iövens een sieraad
Zeer groote keuze
or Winkeliers in
varen, Zuivelpro-
i enz. Vervaardi-
fabriek. Scherp
prijzen.
>ed uif op bloeds-
e stoffen worden
de ontstekingen
blaffen de pijnen,
jk middel moogf
t daarom steeds
it het Bayerkruii-
eenig op
60DBSCHE (01 RAM.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.98, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux z#a dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
latere. 2745. Pestrekmig 484M.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Geuda en omstreken (behoorende tot den besorgkring)
15 regels /L8G, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkringi
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDBHLINGKN: 1-4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 heeger.
Gewone advertentita en iageceadwi medadeeliagen bfl contract tot zeer gereduceexden
prijs. Greote letters en r—d— wwden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën hunnen werden ingacaaden daar tussehenkemst van aoliede Boek-
handelaven, Adverteatiul r en anae agenten en meetan daags vóór de plaatsing
aan het Bnreaa zfn hgabaasen, taneinde van opname verzekerd te zfln.
anatogen te ge.
s gering als gij
betere gezond
>el, waarvan gij
lieten. Ga nog
eker of Drogist,
en vanaf
Laat eens een proefwasch
behandelen bij
Fa. J. H. VAN STRAAIEN
vers Bosboom-Toussaint, Louis Couperus,
aen paedagoog Jan Ligthart en ten slotte
voor den Zweedschen filosoof Swedenborch,
die eenigen tijd in den Haag heeft vertoefd.
Misschien zijn er nog meer hier of daar
verborgen, maar die komen dan wel eens
■voor den dag. In het maandblad der Ver-
eeniging voor Vreemdelingenverkeer is het
cv er zicht opgenomen waaraan wij deze ge
gevens ontleenden. Eerlijk gezegd kenden
wij ook het bestaan van deze alle niet pre
cies maar dat is eenigermate begrijpelijk
omdat de meeste uiteraard in het oudste
deel der stad zijn aangebracht en diens-
volgens in straten, waar wij misschien nog
nooit een voet hebben gezet.
Het oude stadsdeel.
Vele van die straten waren in vroeger
tijd zeer voornaam, maar hun glorie is ver
dwenen en er zijn er bij die nu eerder „ach
terbuurt” zouden moeten heeten.
Nog een tweetal moeten wij vermelden,
waarvan er één wel algemeen bekend is n.l.
die op het Binnenhof aan de Trèves-zaal.
Deze steen vermeldt, dat in die plaats een
maal de Hofkapel stond, waarin het stoffe
lijk overschot van de graven en gravinnen
van Holland mitsgaders dat van Johan van
Oldenbamevelt is bijgezet. Het andere is
van zeer recenten datum en houdt de her
innering levendig aan Jan Ligthart, als
schrijver van de kinderboeken die Ot en
Sien als hoofdfiguren hadden.
Zy, die den Haag bezoeken draven in den
regel de musea af om dan hijgend en puf
fend aan de Boulevard neer te zinken. Mis
schien zal bij langer verblijf ook eens een
toertje worden gemaakt om deze monumen
ten te bezichtigen. Men komt dan eens
meer in het oude deel van de residentie en
dat is inderdaad niet onaardig.
Veel is er van dat oude deel al afgebro
ken maar sommige straten zijn nog intact.
Er bestaat zomers gelegenheid met een
autobus ritjes door de stad te maken. Men
ziet dan in betrekkelijk snel tempo heel wat,
waarbij echter het oudere gedeelte niet veel
wordt aangedaan, maar tal van monumen
ten passeert men wel. Den Haag is er niet
heel ryk aan maar er zijn er toch nog wel
genoeg om een lange wandeling er aan te
besteden.
Er waren nog heel wat figuren te vinden,
af, schudde zijn breede schouders, alsof ze
1 een last droegen en ging naar
den molen.
Rotherson, de molenaar, stond in zijn
hemdsmouwen aan de deur. Ruw en plomp
scheen hij als vroeger en de jaren leken
aan hem voorbijgegaan zonder hem te mer
ken, sinds den tijd dat Gabriel Hirst als
dralende jonge man, die er aan twijfelde of
liefde geen valstrik van den duivel ■was,
liet hof had gemaakt aan Greta, de dochter
van den molenaar.
Wel, mijnheer Lomax 1 Ik zie, dat u
de oude vrienden nag niet vergeten bent,
riep de molenaar uit, alsof hij Griff zijn
laatsten goedendag (gister inpjfaats van vijf
jaar geleden gewenscht had. Inderdaad
«ij i-gemakkeflijk voorbij,
dagVerdeeling kende,
dan die, welke het werk en het eten bracht
en zijn avondpijpje, wanneer de dag voor
bij was.
Ik heb ze nooit vergeten, zei de an
der, blij dat dikke, roode hoofd van den
molenaar weer te zien, dat alle fantasten
en alle berouw op de vlucjht scheen te jagen
Kijk eens aan, je tuin ziet er nog net uit,
als toen ik hem het laatst zag. De dubbele
madeliefjes beginnen al rood en wit te wor
den en de pioenrozen, staan nog altijd op
de oude plaats.
Ja, we veranderen niet veel op Hazel
Mill. Luister maar naar dat oude mólen-
wiel! Het is juist als een stuk van mijn
dagen, ’t loopt altijd maar rond, zoo ge-
makkelijk en rustig, alsof het werk een
spelletje was. Ik ben nu een, oud man, mijn
heer Lomax, maar ik kan God iederen sab-
een juister standpunt gesteld en beloofd, de
aflossing en rente der in Amerika uitge
geven Indische leenüigen in goud te zullen
betalen. Wy hopen, dat onze Regeering dit
standpunt zal blijven innemen,
Intusschen heeft het hier te lande een
zeer slechten indruk gemaakt, dat de Ko
ninklijke Petroleum Maatschappij zich ten
aanzien van de door haar en hare dochter
maatschappij de Bataafsche uitgegeven in
goud luidende dollarleeningen, niet aan hare
contractueele verplichting zal houden en
eenvoudig de goudclausule niet nakomen.
De schrijver van de „Schetsen van geld
en fondsenmarkt" in de N. Rott. Courant
betoogt, dat dit niet nakomen van de aan
gegane verplichtingen getuigt van eene
moreele inzinking, die tot groote ongerust
heid aanleiding moet geven. „Daaraan kun-
„nen aldus deze schrijver de rede
voeringen van vooraanstaande staatslieden
„niet veel veranderen, sedert wel duidelijk
„gebleken is, dat hun werkelijke bedoelin-
„gen niet in overeenstemming zijn met hun
„woorden. Zoolang de ineenstorting van het
„crediet als een gevolg van oeconomische
„omstandigheden kon worden aangemerkt,
„mocht men nog de hoop blyven koesteren,
„dat indien eenmaal het gezonde verstand
.„zou zijn teruggekeerd en de landen door
„eendrachtig samenwerken de belemmerïn-
„gen voor den internationalen handel zouden
„wegnemen, ook het vertrouwen zich spoe-
„dig zou herstellen. Wy weten niet, of deze
„illusie thans nog gerechtvaardigd is. Wat
„er de laatste weken in Amerika gebeurd is,
„spot met alle elementaire rechtsbegrippen
„en het ergste is wellicht, dat het voorbeeld
„van de Amerikaansche regeering vrijwel
„overal navolging vindt.”
Velen zullen dit oordeel van den schrijver
in de N. Rott. Courant ongetwijfeld met
volle instemming onderschrijven. Moreele
inzinking is de juiste naam voor de opvat
tingen, waaruit dit schenden van aangegane
contractueele verplichtingen voortvloeit. En
deze moreele inzinking voorspelt voor de
toekomst niet veel goeds. Inzonderheid niet
voor het herstel van den vlotten goederen-
ruil tusschen volken zoowel als individuen.
Geen van beide is denkbaar zonder crediet
en zonder een waardevast ruilmiddel. Ont
breken beide, dan moeten wy niet alleen
ons herstel van de wereldhuishouding uit
het hoofd zetten, maar worden de menschen
ten slotte gedwongen terug te keeren tot de
primitieve natuurhuishouding, waarby ieder
zooveel mogelyk datgene voortbrengt, wat
hy voor zyn bestaan noodig heeft.
stellen. Ziet het er naar uit, mijnheer Lo
max? Je kunt even goed van een harde
windvlaag verwachten, dat die zal gaan
liggen en een gezin groot brengen.
Griff lachte slechte.
Zij zal je op een goeden dag wel beter
leeren, zei hij niet een knik tot afscheid.
Ned keek hem na, tot hij uit het gezicht
verdwenen wae, en er lag een ernstiger trek
op zijn gelaat dan er gewoonlijk op te vin
den was.
Als hij het wist! mompelde hij. Hij
zou het vroeger vlug genoeg geweten heb
ben, toen hij de manieren van de meisjes
nog niet vergeten was, maar hij is te koud
voor die dingen. Nu, het spijt me, en dat is
de waarheid, maar ik sta verbaasd over
't geen er met me gebeurt is,
Ned schaamde zich over zichzelf, ofschoon
hij vroeger menigmaal zijn invallen was
gevolgd zonder dat er rnaar een schijn van
berouw bij hem ontwaakte. Hij'voedde op
vage wijze, dat hij begonnen was met iets,
wat wel eens een treurspel tou kunnen blij
ken te zijn; hij maakte zich duidelijk, dat
Hester was van fijner maaksel, dieper van
gevoel dan de meisjes uit het veen, die hem
op de kermis of in de kerk of op de markt
haar stoutste blikken toewierpen en fluis
terden: „Kus me eens, als je durft”. En
wel moc^t Ned zich afvragep, wat er toch
over hem gekomen was, want de hoogere
hartstocht, die slechtje eene in het leven
komt van alle menschen, ze mog?n ernstig
of zorgeloos, verkwistend of spaarzaam zijn
was hem nog geheel nieuw.
Hallo! Dit gat in mijn hoofd moet er
de schuld 'van zijn, zei Ned, toen hij zich
ten slotte met een lach omdraaide en zijn
dartele kastanjebruin, tot een korten galop werkelijk
aanzette, fcoo’n kapot hoofd heeft tijd noo-
dig om te genezen en ik geloof, dat ik maar
naar Windyfarm zal gaan en zien of Hester
me niet beter kan maken.
HOOFDSTUK XV.
Op Hazel Mill.
Griff was spoedig Ned O’Bracken Clough
met zijn begeerten en zijn stroopen ver
geten, want de kromming van het pad had
hem in ’t zicht van den molen gebracht en
weer hoorde hij alleen de stemmen uit de
doode jaren; weer ontwaakten doode ver
wachtingen, doode tranen en gelach, alle
voortgekomen uit het bloedroode levenshart.
De drie vijvers, die de één na den ander het
waterrad voedden, het eentonige, droomeri-
ge gezang van het rad zelf, de stoere kleine
molen die vrodijk maalde en de tering
naar de nering zette, alles, alles was als
in ’t verleden en zelfs geen stukje .mos op
het dak of het voerde hem in zijn herinne
ring naar ’t verleden terug. Gek, die hij
was, om naar Hazer Mill te gaan, gek, die
hij was, om hier stil te houden en Hazel
Mill te aanschouwen! Zij zouden den ge-
stadigen vrede in zijn hart dooden, deze
herinneringen, den vrede, dien hij slechts
stap voor stap verkregen had, door inspan
ning en ontzaglijke volharding.
En nu, hoe lachte de wind, terwijl hij
over ’t land streek, welk een donker groen
was het, dat de uitbottende hoornen om
kleedde, hoe ver en vaag schenen hem de
dingen van dén winter
Hij schudde alle droombeelden van zich
Da goudclausule in
Amerikaansche obligaties.
Het is bekend, dat tal van in Amerika
uitgegeven leeningen in de voorwaarden
van uitgifte de zoogenaamde goudclausule
bevatten. Deze komt hierop neer, dat dc
schuldeischer het recht heeft op voldoening
van hoofdsom en rente in gouden dollars
van hetzelfde gewicht en hetzelfde gehalte
als op het tijdstip der uitgifte gangbaar
waren.
Vooral in de jaren onmiddellyk na de
inflatie in verschillende Europeesche lan
den heeft deze goudclausule velen er toe
gebracht, Amerikaansche dollarleeningen
als beleggingsobject te kiezen. En het is
wel zeker, dat de staten of de ondernemin
gen, die onder dergelyke voorwaarden eene
leening sloten,daarvan hebben geprofiteerd.
Daartegenover aanvaardden zy echter het
risico, dat zy by daling van den dollar meer
dollars moesten terugbetalen dan zonder die
clausule het geval zou zyn geweest.
Nu heeft Amerika den dollar losgemaakt
van het goud, zoodat hy in waarde is ge
daald. Er zyn er, die dit reeds, vooral nu
het blijkbaar opzettelijk is geschied, moreel
onverdedigbaar achten. Wy willen daarover
niet twisten. Alleen kan ter verdediging van
de Amerikaansche handelwijze worden aan
gevoeld, dat het geld tegenover goederen
een vaste waarde moet hebben en dat, als
het geld in waarde stygt en daardoor de
schuldeischers onrechtmatig worden bevoor
deeld, het niet meer dan billijk is, dat de
overheid deze onrechtmatige bevoordeeling
van den schuldeischer teniet doet door het
geld in waarde te doen dalen.
Wat echter in geen enkel opzicht verde
digbaar is, is het niet nakomen der goud
clausule en dus ook die schuldeischers in
gedeprecieerde dollars te betalen, aan wie
bij het aangaan der leening uitdrukkelijk
beloofd is, betaling in goud te zullen ont
vangen. Zij zijn toch‘door die gunstige be
paling verleid, hun geld tegen eene lagere
rente af te staan dan waarmede zy anders
genoegen zouden hebben genomen. De staat
zelf is in dit opzicht voorgegaan. Ameri
kaansche ondernemingen hebben dit voor
beeld gevolgd. Ook Duitschland heeft reeds
doen weten, dat het zich ten aanzien van de
in Amerika uitgegeven leeningen niet aan
de goudclausule zal houden. Naar wy mee
nen Heeft de Nederlandsche Staat zich op
door
HALLIWELL SUTCLIFFE.
Voor Nederland bewerkt door
J. P. Wesselink—van Rossum.
67 (Nadruk verboden)
Toch heeft Hester me nooit verteld,
dst je er geweest waart. Dat sohijnt me
vneemd, want ik had graag wat van je wil
len leeren.
Ik denk, dat Hester het niet heeft
villen vertellen.
lete in deze rustige woorden, iets half
beklemds in zijn stem, deed Griff plotseling
•cherp' naar hem kijken. Hij lierinnerde
tich de voorspelling van Gabriel Hierst en
zieh voor een oogenblik af, ot de pre-
diker een scherper blik zou hebben gehad
hij. Toen zette hij alle achterdocht weer
*an rich af en volgde den meer aangena-
men ged^chtengang. die hem steeds meer
ei«W yerd
Ni^and zal het meer pl?izi?r dpen
d«n mi£ wanneer ik je getrouwd zal
zei hij na een pijnlijke stilt?. Hester
*>u wat goeds van je kunnen maken.
Ned scliQynmelde, niet ?p zijn gemaft, van
?enen vo?t op den anderen Ik kan,
Dw nog niet met een vrouw voor-
MCLXglX.
Een verdwtaen gedenksteen.
Het minste dat het dankbaar nageslacht
kar. doen om de herinnering aan een groote
figuur levendig te houden is wel een ge
denksteen te plaatsen in het huis waar deze
figuur heeft geleefd. Daardoor wordt de
plek van zijn arbeid eenigermate een heilig
oord, waarheen misschien af en toe vereer
ders zullen gaan om in .gedachten de nage
dachtenis te eeren.
Den Haag telt divers» van dergelyke ge
denksteenen, al kent het publiek ze niet en
al zyn de bedevaarten er heen uiterst zeld
zaam.
Wel mag het van gemis aan eerbied ge
tuigen dat op een kwaden dag een derge
lyke gedenksteen spoorloos verdwijnt. Dat
leelyke verschijnsel doet zich in onze vorste
lijke residentie voor. Er leefde weleer een
zeer gevierd geneesheer in den Haag, dr.
Hendrik van Deventer. Zyn naam is nog
verbonden aan een straat maar wie zal we
ten wie die van Deventer was naar wien die
straat is vernoemd? Deze geneesheer die
vooral als gynaeëoloog keer vermaard was
werd in 1651 in den Haag geboren. Hij
overleed in 1724 te Voorburg. Op de Am-
sterdamsche Veerkade heeft hy lange jaren
gewoond, en op zijn Ate|fdag die. in 1888 in
dit perceel werd herdacht werd een gedenk
steen aangebracht. Die steen blijkt thans
echter spoorloos verdwenen te zyn. De plek
waar die steen eenmaal werd aangebracht
Is nog duidelijk te zien, maar de steen is
verdwenen. Misschien wordt dit geval eens
opgehelderd, misschien blijkt de steen elders
opgeborgen maar van veel piëteit getuigt
het geval niet.
Voor het beroemde driemanschap Van
Limburg Stirum, v. d. Duyn v. Maasdam en
van Hogendorp dat in 1913 de leiding der
Regeering op zich nam zyn in Hun respec
tieve woonhuizen gedenksteenen geplaatst.
Op de Kneuterdijk, aan hét Lange Voorhout
en aan de Nieuwe Haven zyn ze te vinden.
De overige gedenksteenen die te vinden
zyn, zyn voor Simon Steven, de uitvinder
van de zeilwagen; voor den dichter Willem
Eilderdyk, de schilders Paulus Potter en
het driemanschap gebroeders Maris, voor
Constantyn Huygens, Spinoza, Jakob Pronk,
den stichter van het badhuis, voor de schry.
bat danken, dat hij me met de wereld in
vrede laat leven. U woont hier een heel
eind vandaan, naar men mij gezegd heeft,
ging hij voort met rustige nieuwsgierigheid.
Toen voegde hy er met een glimlach aan
toe: Men zegt hier onder het volk, dat
ver gezocht en duur gekocht goed is voor
dames. Misschien denkt zij ook zoo, de
vreemdelinge^ die u bij de kerk van Wy-
nyates hebt gered.
Griff kon den molenaar niet kwaujk
nemen, dat hij zoo vrij uit gesproken had;
hij sprak vriendelijk schertsend, dat was al
en toch ging er iets als een schok door den
jongeren man, toen hij ontdekte, dat zijn
huis te Lostwithens, dat hij altijd buiten
het bereik van alle praatjes gedacht had,
in iedere hut op de heide bepraat zou kun
nen worden. Waarom konden de menschen
iemand niet laten leven, zooals hij wilde,
vroeg hij zich af, zoolang als hij zich bui-
tpn een wereld wenscht te houden, waarin
hij weinig geluk heeft.
Ik ben gekomen om een baaltje meel,
zei hij kortaf. Leg ’t maar op den rug van
de merrie, want ik verlang er naar om weer
tyiuis te komen.
Neen, neen, wees niet zoo haastig,
rpijnheer Lomax oude tongen willefi pra
ten; het eenige lid,, dat niet slijt met de
jaren is een mans tong, 't Schijnt zelfs, of
l|et door spreken in den loop der jaren
Heter gesmeerd wordt. Wat die vreemde
dame betreft, dat vertelde me Thewlis, de
Hoschwadhter, die op een nacht in uw hut
is geweest op zoek naar Ned O’Bracken
Ólough, en ik bedoelde er geen' kwaad
(Wordt vervolgd).
VETTE GESTOOMDE MAKREEL enz.
die verdienden dat zij in het een of ander
monument voortdurend in herinnering ble
ien, maar de ijskoude Hollanders voelen
daar klaarblykelyk niet altyd even veel
voor.
Den Haag heeft op ieder gebied mannen
opgeleverd, die minstens zoo verdienstelijk
zyn als zij die in de hierboven gegeven op
somming voorkomen. Wanneer echter niet
spoedig na den dood van den man, wien men
deze hulde zou moeten brengen,r een comité
het initiatief neemt, loopt het in den regel
mis. Dan moet het wachten op een of ander
eeuw-feest, waarby men nog wel eens uit
zijn slof kan schieten.
Wy meenen altyd, dat een der eerste die
verdienen op deze wijze herdacht te worden
is Vader Jacob Cats, die niet alleen door
zyn poëtischen arbeid dit verdient, maar
ook door den aanleg van Zorgvliet, waarvan
wy nog altyd de vreugde genieten. Het zou
'oor de bewoners van het rijke villapark
een kleinigheid zijn om het benoodigde geld
byeen te brengen al zouden wij nu zeker
moeten wachten tot betere tyden zyn aan
gebroken.
Misschien gebeurt het dan nog eenmaal.
Het is nu geen tijd om aan dergelyke hulde
betuigingen te denken maar des te meer
moeten wy dan waardeeren wat wy reeds
bezitten. We hebben daarop nog eens de
aandacht gevestigd en misschien zyn er
lezers of lezeressen, die van den zomer den
Haag bezoekend, een bedevaart naar een of
meer van deze monumenten willen onderne
men.