Chevrolet ..7.990.- Thalia Theater Als ik een Millioen had Adverteert in dit Blad LIM. SIROOP Fa. C. van T0NGERL00 DRIE ONAFHANKELIJKE PROEVEN BEVESTIGEN HET BUITENGEWOON LAGE BENZINEVERBRUIK DER NIEUWE CHEVROLET "STANDARD" SIXi J. VAN GILS - Markt 11 - Gouda Het Heerenhuis Nu slechts 35 ct. per flesch WITTE STAD SPAARBONNEN GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 22 JULI 1933 - TWEEDE BLAD Fa VAN ZEVENHOVEN DE JONC^ OPRUIMING! G. J. v. WERD in alle smaken 2 flesschen voor 60 ets. Groenendaal 4 - Telef. 2685 De Goudsche Fruithandel Na officieele proeven hier te landê en in het buitenland In Nederland: 11.6 L.eii 9.78 L. periooK.M. In België 10.95 B. per 100 K. M. j Zóó namen wij de proef op de som SchoenenI Schoenen! Notaris G. W. NagtglasBoot een Huis alleen bij 20 I» '|2j |4y |5» 10, Hoofdagent J. DE WEGER Uit den Goudschen Raad. DRUKWERK 35-jaar Luchtschip-Industrie. Proef A. Ten einde d^ bediijfs- zuimgheid der Chevrolet "Stan dard" met een overtuigende officieele proef te staven, ver zochten wij de heeren J. van V/ijngaarden, deurwaarder te Haarlem,Th. van Swieten en Ingenieur J. van Wamelen van "de auto" voor ons een "Standard" Coach aan den tgnd te willen voelen. Genoemde heeren kozen hiertoe het traject Haarlem - Arnhem via Utrecht en terug naar Haarlem via 1 Apeldoorn. Het gemiddelde ben zineverbruik bleek na zorgvul dige meting voor dit parcours 11.6 L. per 100 K. M. te bedra gen, waarbij in aanmerking dient genomen, dat in de drukke centra van Amsterdam en Utrecht op zettelijk bijna i uur werd gekruist. Op den buitenweg bleek het brandstofverbruik niet meer dan 10.8 L. te zijn. Proef B. Notaris Verbist te Goes deed de leege .tank eener Chevrolet StandardCoach vullen met 3.32 L. benzine. Met 4 inzittenden werd gereden totdat de tank wederom leeg was. Afgelegd werden 33.95 K. M., hetgeen neerkomt op een ver bruik van nog geen tien liter, In België werd een gelijk soortige officieele proef genomen met een "Standard" Coach en wel door de Technische Com missie der Belgische Automobiel Club. Het eveneens zeer gunstige resultaat wees een gemiddeld benzineverbruik van 10.95 L. uit. Dit lage benzineverbruik spreekt boekdeelen tot den rijder, die persoonlijk heeft ondervonden hoe in de nieuwe Chevrolet "Standard" schit- terende p;v-tatir* <n lieiirijis- zumighdd^samengaan. Verlang daarom een demon stratie, welke ook U zal over- tuigen. Telefoneer ons dus even. Officieele Vertegenwoordigster ri ÏWU VERKOOPEN fll UITSLUITEND |jf Tel: 3352 Spoorstraat noodig Let GOUDA op dit opschrift' Nederland Haarlem - Am sterdam - Utrecht - Arnhem - Apeldoorn - Amsterdam - Haarlem. Afgelegd werden 275.7 K.M. Gemiddelde snel heid 44.8 K.M. met 4 personen aan boord. Voor deze proef werden een normaal serie-model en gewone benzine gebruikt. Volgens officieele verklaring der heeren J. van Wijngaarden, Th. van Swieten en J. van Wamelen werden op den bui tenweg io.8 L. en gemiddeld h.6 L. benzine verbïuikt met inbegrip der vrijwillig» ver traging in enkele steden. Volgens verklaring van No tafis Verbist te Goes werden 4 personen vervoerd over een afttand van 33.95 K. M. met verbruik/van slechts £31 gewone Gemiddelde snel heid 50 K.M. Ben- Zineverbruik 9.78 L. per 100 K.M. Ook deze Chevrolet "Standard" alleszins een gewoon serie model. Belgii Brussel - CMteau d'Ardenne en terug via Namen- Dinant. Totale afstand 205.5 K. M. Gemiddelde rijsnelheid 49.55 K. M. Drie passagiers. De voor deze proef gebruikte wagen eveneens een volkomen normaal serie-model, gewone handelsbenzine. De Royal Automobile Club de Belgique stelde een benzineverbruik van 10.95 L. per 100 K.M. vast. Kent U onze service- faci liteiten en de voordeelige betalingsvoorwaarden der G.M.A.C. Alle inlichtingen en proefrit zonder een enkele verplichting van Uw kant. WY7tN VAN Af F OB ROTTERDAM presenteert van VRIJDAG t.e.m. WOENSDAG de amusante en spannende Paramountfilm Een excentriek millionair laat zijn vermogen na aan 7 hem geheel onbekende personen. Het gevolg hiervan is dat zich de dolste verwikkelingen afspelen. Regie: ERNST LUBITSCH e.a. met in de hoofdroten: GARY COOPER GEORGE RAFT WYNNA GIBSON JACK OAKIE FRANCES DEE enz. Amusant bijprogramma. Journaals, Sc reen song, klucht enz. TOEGANG BOVEN 14 JAAR. Als wij opruimen, weet U ook dat er geweldige koopjes zijn te halen! Een groote partij grijs linnen tennisschoenen met rubberzooien 20/21 15 ets. 22/26 25 ets., 29/34 30 ets., 35/42 40 ets., 43/46 45"ets. Onze CRISIS- sehoenen (geheel rubber) moeten weg: 20/28 25 ets., 29/34 35 ets., 35/41 50 ets. In wit linnen schoenen brengen wij iets apartsKinder vanaf 40 ets., Dames vanaf 60 ets. met hak 98 ets. Witte Heeren Mblliers 1.25. Prachtige grijs linnen Damesschoenen met leer zool en hakje 98 ets. Prachtige Dames opankenschoenen 2.40. Week-End schoenen 1.98. Jongens mollières rubber onderwerk 36/39 2.40. Wij hebben een groote partij restanten welke wij bijna voor niets verkoopen. Als U koopjes wilt halen dan naar VEREENIGING VOOR FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING InlichtlDgenbladen, Tarieven en Voorwaarden en inlichtingen omtrent het FONDS VOOR LIJKVER BRANDING op schriftelijke aanvrage kosteloos verkrijgbaar bij de efd.-secretaresse. Gouwe 73, Gouda te GOUDA, zal op MAANDAG 31 JULI 1933, des avonds om half acht, in Hotel „DE ZALM", aan de Markt aldaar, PUBLIEK VERKOOPEN: met erf en tuin, gelegen ondef de ge meente Reeuwijk aan den Bodegraaf- schen Straatweg (Zoutmansweg), plaatselijk gemerkt E 47, groot 10 Are 85 c.A. In gebruik bij den eigenaar. Bezichtiging de drie laatste werk dagen voor den verkoop en op den den van den verkoop van 1012 en 24 uur. Betaling der kooppenningen 1 Sep tember 1933. Inlichtingen ten kantore van ge noemden notaris, Oosthaven 39. Notarissen J. DRAPERS, te Capelle a. d. IJssel en G. W. NAGTGLAS BOQT, te Gouda, zullen op MAANDAG 31 JULI 1933, des avonds om 8 uur, in Hotel „DE ZALM", te GOUDA, PUBLIEK VERKOOPEN: met erf en tuin, gelegen te Gouda aan den van Itersonlaan, no. 30, groot 1 Are, 83 c.Are. In gebruik bij den eigenaar. Bezichtiging de drie laatste werk dagen voor den verkoop en op den dag der verkooping van 1012 en 24 uur. Aanvaarding dadelijk na de gun ning. Betaling der kooppenningen 1 Sep tember 1933 met 5 rente sedert de gunning. Nadère inlichtingen ten kantore van genoemde notarissen. VROUWESTEEG 14 GRAAF v. BLOISSTRAAT 68 Terrazzo Vloeren en Granito Gootstenen MAANDAG 24 JULI A S. BEGIET DE. TREKKING DEK NED. STAATSLOTERIJ Wederom voorhanden: i| OVERAL VERKRIJGBAAR NIEUWE MARKT 17 Telef. 3256 GOUDA BLAUWE DRUIVEN PERZIKEN VERSCHE AARDBEIEN KERSEN AALBESSEN FRAMBOZEN PRUIMEN SINAASAPPELEN CITROENEN TAFELPEREN TAFELAPPELEN BANANEN TOMATEN MELOENEN VRUCHTEN IN GLAS EN BLIK Firma Wad. A. Rlatvald. LANGE TIENDEWEO TELEF 316 Een colportage-veibod tot handhaving van lust en orde. Opgewonden gemoederen in een benauwende atmosfeer. Zelfbeheersching ook in den ltaad vereiseht. Bezuiniging op Onderwijs noodzaak. Handhaving der bruggenshriting een dwaasheid. Bijna zeven uur is de Goudsche Raad Donderdag bijeen geweest. Het is geen klei nigheid zeven uren bijeen te zijn in de raadzaal, waarin een benauwende atmosfeer hangt, die doet snakken naar lucht en zon, die op dien zomerschen dag buiten in zoo volle mate te genieten was. Zeven uur en zulks nog wel niettegen staande een'der vroede mannen het deed voorkomen alsof het gansch en al overbodig was om zoolang bijeen te blijven, zelfs zijn meening deed hooren dat met een enkele avondzitting wel de aan de orde Zijnde ge wichtige zaken zouden zijn af te doen. Of dit. voornemen in ernst heeft bestaan, we mogen het bétwyfelen. Immers, de be sprekingen hebben zulk een omvang aange nomen dat de gansche middag verliep met de behandeling van slechts enkele punten, zoodat een vervolgzitting noodzakelijk was. Dat was ook te verwachten. De bedoeling is blijkbaar alleen geweest de middagzitting te doen vervallen en alleen in avondzittin gen de zaken te behandelen. Tegen middag zittingen hebben trouwens vele leden be zwaar. De ongeregeldheden, welke hier op 8 Jhli tn enkele dagen daarvoor hebben plaats ge- bad, zijn de aanleidende oorzaak geweest tot een bespreking, waarbij de gemoederen nog al opgewonden zyn geraakt. Het leek er bijwijlen op of de raadzaal een demonstratie- terrein zou worden, waar heel dikke woor den worden gebezigd, die er maar luk-raak worden uitgeflapt. Enkele soc.-dem. raads leden hebben zich laten gaan om de fiolen van hun toorn uit te storten over den bur gemeester als hoofd der politie en allen, wier taak het is voor de rust en orde in de gemeente te zorgen. Het revolutionnaire sentiment kwam hierbij in sterke mate tot uiting, en maakte dat zij, die anderen een verwijt er van maakten zich niet te kunnen beheerschen, m zeer sterke mate aan dat euvel mank gingen, zoo zelfs dat de heer Sanders zelf by nadenken tot de erkenning daarvan kwam en openlijk in den Raad de den burgèmeester aangedane grievende be jegening terugnam. Het is duidelijk dat allen, die op het standpunt staan, dat orde en rust door de gezagdragers moet worden verzekerd, op ondubbelzinnige wijze daar van hebben doen blijken. Onder omstandig heden als die welke zich hebben voorgedaan, moeten maatregelen worden getroffen, die in normale tyden overbodig zyn. Het col- portageverbod dat thans is uitgevaardigd zal niemand schaden dan alleen degene, die niet op een toestand van rust eft orde ge steld is. Met een beroep op arresten Aran den Hoo- gen Raad heeft de heer Fokkers de rechts geldigheid van de thans getroffen maatre gelen in twijfel getrokken. B. en W. zijn van het tegendeel overtuigd, waar de maat regel steunt op den toestand die ingrijpen op zoodanige wijze wettigt. Wellicht zal een procedure, indien de heer Fokkers daarin behagen schept, dit wel doen blijken. Het onderwijs, dat vel€ jaren het troetel kind is geweest, dat niet genoeg'kon wor den verwend, moet door dei nijpende finan- cieele zorgen, een veer laten. In tal van plaatsen-zijn er ingrijpende bezuinigingen toegepast. Ook in Gouda moet dit. Voor wie er prys op stelt het onderwijs in elk omzicht volmaakt te verzorgen, is dat niet aangenaam, dat is duidelijk, maar er moet in deze tyden zooveel veranderen, waaraan men enkele jaren terug niet zou hebben ge dacht. En toefi moet het. Ook met h?t onder wijs hier. Dat. met de maatregelen, zooals die hier worden getroffen, het onderwijs in zoo ernstige mate zou worden geschaad als door den oud-wethouder Sanders is beweerd, kan in ernst niet worden aangenomen. Men moet zich in dit opzicht ook voor over drijving Wat velen zal hebben verbaasd is de hou ding van de meerderheid van den Raad om de bruggen hier op Zondag gesloten te houden. Hebben w(j dezen maatregel altyd als een nadeel voor de gemeente beschouwd, de plaatsing van de steigers voor het water, toerisme in den Kattensingel zyn in flegranten strijd met de sluiting der brug gen, in dezen tijd, met een zoo geweldig toenemenden trek naar het Reeuwijkache Plassengebied, dat, naarmate liet meer be kend wordt, steeds meer bezoekers trekken zal, is het gesloten houden der bruggen een daad, die niet alleen aan stadgenooten on gerief veroof*aakt, maar die door eiken vreemdeling als een dwaasheid wordt ge voeld. Practisch komt het gesloten houden hierop neer dat Gouda en Reeuwijk niet in de vaarroute worden opgenomen. Een wer kelijk motief voor de sluiting is er niet ver nemen, tenzij het ee; geldt. Maar ook dat kan niet in alle quenties worden doorgevoerd. Het is te betreuren in 't algemeen belang dat de meerderheid van den Raad het tot heden ingenomen enge standpun: heeft ge handhaafd. Tot groot ongerief en tot schade is hier ook „kleine politiek"' gevoerd, die niet te verdedigen is. Die sluiting kèn 0p etensuur niet blijver.. Moet er nu eea gansche beweging up touw worden gezet om deze bruggen, welker be handeling 0p Zondag geen geld behoeft te kosten aan de gemeente, geopend te krijgen? Dat is toch wel heel mal! Hongersnood in Rusland. Ontstellende feiten. In do Neue Zürcher Zeitung kwam dezer dagen een belangrijk artikel voor van prof. dr. N. Timaschew, die begint met vast te stellen, dat hij de laatste weken ongeveer een paar dozijn gewoonweg verschrikkelijke brieven uit Rusland onder oogen heeft ge- bad, die gedeeltelijk op legale, gedeeltelijk op onwettige wijze hun bestemming heb- l>en bereikt en die alle gewagen van een ontstellenden hongersnood in het Zuiden van Eüjopeesch Rusland eft in den Noord- Kuukusus, twee graangebieden. die twintig' jaar geieden nog de voorraadschuren van Europa waren Brood is voor geen geld te krijgen, geheel^ dorpen zijn uitgestorven, lijken worden niet eens altijd begraven en evenals in liet jaar van ellende 192i komen er af en toe gevallen voor van Anthropo phagi© t eten vun menschen). Bedoelde brieven heeft prof. Timaschew te Parijs gezien. De Russisqhe emigranten te Berlijn hebben een, tentoonstelling van precies eendere brieven op Touw gezet en, «P den keper beschouwd, hebben de Engel- set^ correspondenten Garret Johns en Mag- geridlge hetzelfde meegedeeld, ofschoon bei- "en - naar zij zelf bekennen den sovjets efcn goed hart toedragen. Prof. Timaschew stelt dan de vraag of deze catastrofe natuurlijke oorzaken beeft dan wel door menschen kunstmatig in het 'even is geroepen. De weersgesteldheid was m 1030 gunstiger dan ooit tevoren in de twintigste eeuw. zoodat het oogstoverschot onder normale omstandigheden een soort verzekeringsfonds tegen eventueel^ misoog sten van de volgende jaren zou hebben ge- «Wmd. JJe jaren 1B31 en 1932 zijn mui mia- delmatig. geweest, maai- kunnen geenszins ds oorzaken vai^ den hongersnood worden beschouwd Deze nood vindt zijn oorsprong 'ft het samenwerken van twee factoren, waarvan de eerste verband houdt met het epete wezen van het Russische volk. ter wijl de andere een uitvloeisel is van de on stuimig^ coUecliveeringspolitiek der com munistische heersdhers- van Rusland. De >evolking van Rusland fa de laatste jaren derk toegenomen, terwijl de hoeveelheid be schikbare voedingsmiddelen in belanrijke mat© is verminderd. In 1897 woonden op het tegenwoordige Russische gebied 104 millioen menschen. Bit cijfer is volkomen betrouwbaarhet be rust op een zorgvuldig uitgevoerda volks- t ei line. In 1913 waren het r*eds 139,9 njil- Jjoen menschen het is slechte een achat- m|?. doch een goed gefundeerde en een mut, die van beteekenis is. mag uitgesloten worden geacht. De biologische ..Trieb" van net Russische volk tot Vermeerdering komt ui dit cijfer duidelijk tot uiting. In 1§20 kon men op hetzelfde gebied nog maar 131,5 nullioen mensethen vinden. Dit cijfer is niet zoo betrouwbaar als de Vorenvermelde, daal de volkstelling slechte betrekking heeft op enkele streken en de resultaten daarvan met die van een eveneens onvolledige tel ling in iyit> moeten worden gecombineerd. Oorlog en omwenteling hadden reeds ette lijke millioenen inensdhenlevens .gekost, nog voor den hongersnood des jaren 1921 en '22 die volgens een raming vier millioen men schen heeft weggeiukt. Einde 1926 is er p- nieuw een volkstelling gehouden en wel volgens oude beproefde methoden. Zij heeft aangetoond, dat Rusland ean zielental had van 146 5 iftillloen menschen opnieuw dus een snelle vermeerdering, die ook de vol gende jaren heelt voortgeduurd en wel in een ternjK) van 2.2 tot 2,5 procent per jaar hiinde 1930 woonden er volgens een. be trouwbare schatting in Rusland 158 atll- lioen, einde 1932 164 millioen menschen. De wet der traagheid, waarvan men even cenB de uitwerking kan vaststellen bij so ciale toestanden, heeft deze snelle toene ming uitgebreid tot een verder tijdvak, ter wijl inmiddels de levénsomstandigheden steeds slechteT werden. Hier kwam nog bij, dat een tijdlang door verspilling van het grond kapitaal een rechtstreeksch gevolg der coiiectiveering liet verbruik Van voedingsmiddelen van dierlijke afkomst steeg. Het herstel der ..veldgemeemechap" tijdens de N.E.P.-petriode, die een talrijke familie een voorsprong geeft op een klein gezin en verder de verandering van de psy chologie der boeren in dia van 't proletari aat, die zich in hetzelfde tempo als de coi iectiveering voltrok, verklaren voldoende de buitengewone vermeerdering der bevol king. De communistische agrarische poli tiek, vooral de rampzalige coiiectiveering vfin het platteland, die aan den eenen kant de prductfe van voedingsmiddelen heeft verminderd, aan den anderen kan# het zielental heeft doen toenemen, dtwngt dan ook de voornaamste schuld aan de tegen woordige tragedi€ vi VOOR GOED EN GOEDKOOP IS HET BESTE ADRES A. BRINKMAN 4 Zn. MARKT 31 - GOUDA TgLEFOON 2745 - RW De Economische Conferentie. Het einde der besprekingen. De plenaire vergadering van de Econo mische commissie is gisterenmiddag te Lon den onder voorzitterschap van dr. H. Colyn geopend. Dr. H. Colyn deed voorlezing van een Amerikaansch voorstel, waarin de hoop werd geuit, dat de verschillende regeeringen gedurende de verdaging langs diplomatieken weg of op andere wyze belangrijke voorstel len zullen indienen, daarby de doeleinden in het oog houdende, waarvoor de conferentie oorspronkelijk is bijeengeroepen. Intusschen heeft Amerika een verlenging van het douanebestand in overweging ge geven onder nog scherper omlijnde voor waarden dan de thans geldende. De «heer Colyn zeidé, dat de regeeringen onmiddellijk den stoot zouden geven tot twee- of meerzijdige onderhandel.ngen ont te komen tot afschaffing van invoerverbo den of -beperkingen en tot verlaging van douanerechten. Deze overeenkomsten zou den het beginsel van meestbegunstigde natie in zyn onvoorwaardelyken, onbeperkten vorm beyatten. De Australische afgevaardigde Bruce ver klaarde, ofschoon hy het rapport aan vaardde, dat z.i. elk plan om de productie te beperken tegen het eigenlijke doel der conferentie indruischte, n.l. om de prijzen Betreffende het rapport der subcommissie voor de zuivelproducten hield hy staande, dat het eenige gevolg van een coördinatie poging zal zyn een stabilisatie van den be- staanden toestand met het gevolg, dat voor raden aan niet-economische bronnen worden onttrokken. Dr. H. Colyn gehuldigd. Nadat dr. H. Colyn de commissie een tot weerziens had gewenscht, en de zitting had gesloten, werd hy door de geheele commis sie toegejuicht, ten teeken van waardeering voor de uitnemende leiding. In de nog gehouden zitting der economi sche commissie, die eveneens bijeengekomen is, zyn verschillende wijzigingen in het rap port dezer commissie aangebracht. BUITEN LAN DSCfl NIEUWS. DUITSGHLAND. Adolf Hitler te Bayreuth. Ter by Woning van de Meistersinger. Dondeidagu,\ oud is rijkskanselier Hitier te Bayreuth aangekomen ten einde aan de feestviering vun de Meistersinger deel te Den volgenden dag bezocht Hitler de villa Wahnfiied, waar zich mevr. Winifred Wagner en ook minister Goebels en pnns August Wilhelm bevonden. Tijdens de uitvoering nam op uitnoodi- giag van Hitler d© toekomstige erfgenaam van Waimfried de oui^te zoon van Sieg fried, en de Kleinzoon van Richard Wag ner, naast den rijkskanselier plaats. FRANKRIJK. „Fascistische" socialisten. Hun aanhang wordt steeds grooter. De afgevaardigde Montagnon, één der lei ders van den rechtervleugel der socialisten, die beschuldigd wordt van een van d© par tijieiding onafhankelijke politiek en wiens verklaring op het congres gedeeltelijk als fascistisch werd aangeduid, heeft zich thans tot zijn kiezels te i'anjs gewend met een rondschrijven, waarin hij zijn houding mo tiveert. Hij verklaart daarin o.a.: De kapitalistische wereld stort ineen. Men zoekt naar een andere wereld. De volkeren, de partijen en de menschen hebben het lot,^ dat zij verdienen. Wij willen, ons lot zelf bepalen. Er is geen tijd meer om te analy seeren. Het uur van dien moed is gekomen. Wij roepen de voor haar toekomst bezorgde jeugd op^ tot handelen, schepper., bouwen. Gij kent mijn opvatting inzake het oude parlementarisme. Het moet in ieder geval worden vernieuwd. Gij kent mijn opvatting omtrent de reorganisatié van den staat, die slecht georganiseerd i8 en niet in staat om de groote problemen van den tegenwoor- digen tijd op te lossen. Op het oogenblik is liet zaak. de ziel van ons volk en van on- ziq jeugd te winnen. Aan ons is het, haar in bezit te nemen anders doen anderaeu het. Een ander socialistisch afgevaardigde heeft zich aangesloten bij de verklaring van de groep Renaudel—Marquet— Montagnon, zoodat than8 43 afgevaardigden achter deze verklaring staan. 9 ENGELAND. Geen oplossing van het graanvraagstuk. De zitting der graanoomnnssie te Londen is, zonder tot overeenstemming te zijn ge komen, verdaagd. Op de agenda der com missie stond de behandeling van een ont- werpconventie tusschen d© in- en uitvoet- landen, welk ontwerp, uit vijf paragrafen bestond. De eerste hiervan. die werd aan genomen, bepaalt, dat de graaninvoerende landen uitbreiding van de graanproductie in hun landen niet zullen aanmoedigen Over de tweede paragraaf bestond groot ver schil van meernng. Deze betrof de vermin dering van rechten, evenredig aan de stij ging van den graanprijs. Een voorstel, om de kwestie te verwijzen naar de permanente commissie te Genève, werd bestreden dooT Amferika, dat een onmiddellijke actie ver langde VEREENIGDE STATEN. De vlucht om de wereld van Wiley Post. Van Flat te Edmonton in Alberta aangekomen- Naar Renter uit Flat in Alaska meld, is Wiley Post, die daar een noodlanding had moeten doen, reeds weer van daar vertrok ken met Edmonton in Alberta als bestem ming, en aldaar ook reeds aangekomen. Het levenswerk van Graaf Zeppelin. door RT Vyf en dertig jaar geleden, in 1898, werd dt „Maatschappij ter bevordering van de Luchtscheepvaart in Duitschland" ju het .Stuttgart Handelsregister ingeschreven. Het bedrijfskapitaal bedroeg om en by. een millioen Mark. Hiermede was de basis ge legd door de Duitsche luchtschip-industrie. Deze voorgangster van de tegenwoordige Zeppelin-maatschappij kon met den bouw van en de eerste experimenten met een tot r.u toe onbekend luchtschepensysteem be- Dit geweldige werk dat Graaf Zeppelin heeft ondernomen, is thans geworden tot een grootsch succes, dat ons wellicht doet ver geten, hoeveel moeilijkheden, tegenslag en tegenwerking Zeppelm heeft ontmoet en zelfverloochening heeft kunnen overwinnen. Graaf Ferdinand von Zeppelin had zich reeds op het einde van zyn officiersloopbdan by de cavalerie bp technische onderwerpen toegelegd. Toen hy op 54-jangen lpeftyd zyn pensioen nam, kon hy zyn scherpzinni ge geest geheel en al richten op de oplos sing van aeronautische problemen, waarbij de hoofd-ingenieur L. Dürr hem behulp zaam was. Er werd geglimlacht over de mededeelin- gen, die af en toe in de pers verschenen. Hoe kon een leek nu een nieuw luchtschip construeeren, waarbij voortbeweging door motorische kracht werd gecombineerd met het welbekende principe van den luchtbal lon De humoristische bladen hadden er lan gen tj)d een dankbaar onderwerp aan. Maar Zeppelin werkte onvermoeid door aan zyn proeven, die aanvankelijk in hoofdzaak theoretisch waren. Eerst toen de benzine motor vervolmaakt was en de kwaliteit van- het lichte aluminium was verbeterd, kon hy ze ook practisch verwezenlijken. In 1895 legde Graaf Zeppelin een tot in alle détails uitgewerkt ontwerp voor aan den Keizer, die zyn steun afhankelijk maakte van het oordeel eener commissie van oficie- ren. Deze vreesde, dat het luchtschip geen weerstand kon bieden aan krachtige winden en dat de energie der motoren te gering was om het ook maar 20 M. boven den grond zwevende te houden. Alleen de be roemde natuurkundige Helmholz was van een andere jneening, doch hy stierf kort daarna en zoo zag Zeppelin zich beroofd van de voornaamste wetenschappelijke autoriteit, die zijn weg ongetwijfeld zou hebben geëffend. De aandacht werd bovendien van Zeppe lin's „starre" luchtschip afgeleid door de 'ke in deze jaren in Engeland maar vooral in Frankrijk wer- met „onstarre" luchtschepen. en Majoor Perseval hebben t het Duitsche leger dergelijke iuchtscjwpen ontworpen. Het was voor Zep pelin daarom zeer moeilijk, belangstelling te wekken en fmancieele bijdragen te verkrij gen voor zyn uitvinding. Toen hy eindelijk in 1898 zyjt maatschap pij kon oprichten, werkte men hem nog meer tegen. In de vyf jaren van het bestaan dei firma is er werkelijk ongelooflijk veei tot stand gekomen. In het voorjaar van 1899 werd er een groote werkloods gebouwd op het terrein aan het Bodenmeer, dat door den koning van Beieren ter beschikking was ge steld. Spoedig daarna kwam cte eigenlijke hal, die op 75 pontons in het meer zelf wa.-. verankerd, tot stand. Hier werd Zeppelin's eerste luchtschip gebouwd. Het 24-hoekige geraamte van aluminium was 128 M. lang, terwijl de grootste doorsnede 11.65 M. be droeg. De toegespitste vorm, der beide uit einden, het aanbrengen van de twee gon dels 3 M. onder den romp en de opstelling der beide Daimler-motoren bleken zoo doel matig te zyn, dat er later niet meer van werd afgeweken. In verband met den toen- maligen stand der techniek ontwikkelden de motoren elk slechts een energie van 14.7 P-K. De beide gondels waren met elkaar verbonden door een plank, die van een leu ning was voorzien. Ter weerszijden van el- ken motor bevonden zich propellers met vier bladen, die een diameter van 1 M. en een toerental van 1100 per minuut hadden. Ëen gewicht van 100 K.G., dat 7 M. onder het luchtschip was opgehangen, kon aan de onderzijde van den romp 26 m. heen en weer worden geschoven om het luchtschip hori zontaal te houden. Vier roeren aan de boven- en onderzijde der beide uiteinden geplaatst, zorgden voor het besturen van het lucht schip. De romp was door 17 tusschenwanden in gascellen verdeeld, die elk een gasballon met veiligheidsventiel bevatten. De totale gasinhoud bedroeg 11000 M3., terwijl naast de bemanning nog een last van 2000 K.G. kon worden meegenomen. Bij de eerste proefvlucht bleek, afgezien van onbeduidende gebreken in de construc tie van het verschuifbare gewicht en de stuurinrichting, het luchtschip aan alle eischen te voldoen. De plarlk tusschen de gondels werd vervangen door een soort kiel, waaraan het gewicht rechtstreeks werd be vestigd, en het luchtschip kreeg een vijfde roer tusschen de voorste gondel en de boeg, dat speciaal als hoogteroer diende. By de derde vlucht werd een snelheid van 32.4 K. M. per uur bereikt: het luchtschip bleek uit stekend bestuurd te kunnen worden en noch bij het opstijgen, noch bij het landen deed er zich eenige moeilijkheid voor. Het bouwen van de primitieve werf en het luchtschip zelf had in 1903, tezamen met de talrijke verbeteringen, het kapitaal van de maatschappij geheel verbruikt. Zep pelin had er zijn geheele vermogen in ge stoken. Er werd een felle campagne tegen hem gevoerd in de pers, zoodat zelfs de meest enthousiaste aanhangers van het nieuwe vervoermiddel er hun geld niet aan durfden te wagen. Zoo moest wegens gebrek aan bedrijfskapitaal reeds na vijf jaar, n.l. in 1903, de maatschappij te Stuttgart wor den ontboyden, ondanks het schitterende werk, dat in die vyf jaren was verricht. In die moeilijke dagen, waarin Graaf^Zeppelin zyn levenswerk zag ineenstorten, waren zyn vrouw en dochter voor hem trouwe kameraden. Zy hebben de energie van den genialen man bewaard voor verval en zich daarmee jegens de wereld verdienste lijk gemaakt. De Lindberghs zetten hun tocht naar Europa voort. Naar Reuter uit Cartwright (Labrada) meldt, zijn de Lindberghs vandaar met hun vliegtuig vertrokken met bestemming Groenland. Twee uur na zijn vertrek was Lindbergh genoodzaakt wegens den mist te Hopedale op 150 mijl van Cartwright te dalen. x TWEEDE De wijziging der Onderwijswet aangenomen. Succes van Minister Marchant. De Landbouw Crisiswet gewijzigd. De Tweede Kamer heeft gisteren afgehan deld het ontwerp Marclxaot De Minister verklaarde zeer tevreden te zijn over de'toou der debatten. De Ministei zelt© bij d© beantwoording van de verschillende sprekers breedvoerig uiteen, dat snel ingrijpen noodzakelijk was, om nieuwe uitgaven te voorkomen. Grootere verwoestingen moeten, naar de Minister meende, beslist worden vermeden. Men be hoeft niet bevreesd te zijn dat irt het voor-1 gedragen ontwerp een kiem van vernieti ging van het bijzonder onderwijs schuilt. De minister denkt daar niet aan en men mag hem van een poging daartoe niet ver denken. Alleen moet'er een periode van rust komen in den scholenbouw >wrust een weinig'^ roept d^, OveHieid den schoolman nen toe, en dat aan den •minister ter uit voering van de hier beoogde bemiLniging zekere arbitraire macht moet worden ver leend, is niets ongewoons, komt zelJs thans reeds veel voor. De veelbesproken vijf kilo meter-grens heeft de heer Marchant met hand en. tandl vastgehouden en terwijl bij zich bij de op zijn rede gevolgde behande ling. der artikelen zeer inschikkelijk betoon de, handhaafde hij met overtuiging én met! succes die bepaling. Wèl wil. hij echter voldoen aan het ver zoek om de schoolmeubelen buiten de ex ploitatiekosten te houden Voor een goedé distributie van leerlingen over de bestaandeJ' scholen is geen wetswijziging noodig: dit-t .'efceurt thans reeds en de aandaieht van dei inspectgurB i*' er op gevestigd. Bij de be-, oordeeling. welke zonder subsidie (jestiehtef scholen voor uilkeering in aanmerlting ko-- men. zullen de normen vare dit ontwerp gelden. Het is den minister gebleken dati alle pogingen om een redelijke omsc't»rijvinf?É te geven van ..gelijke riehtinjg" een illusie* zijnhij zal zicli daarbij neerleggen en den heer Zijlstra, die een amendement heeft in gediend, zijn zin moeten geven. Ook aan de minima en maxima voor de exploitatie kosten wilde de minister vasthouden. Hij eindigde met te verzekeren, tlat luj hier niet staat als belager, maar als ver dediger van het onderwijs. Ten slotte werd het ontwerp met 72 tegen A stemmen aangenomen. Aan de orde kwam daarna dp behande ling van de voorgestelde wijziging van de Landbouwcnsiswet. In de middagzjltmg en ook in de avond vergadering voeiden velg sprekers 't woord. De heer )Veitkamp spruk uitvoerig over de inkrimping van den veestapel, Kamp- schoer, v. d. Heuvel en Ebels over den tuinbouW. De Christen-democraat Van Hou ten haalde zich den toorn deB Voorzitters op den hals door eenige onvriendelijke uit latingen aan het adres van ministei- Ver schuur. De heer Westerman had> als goed fasoist, „tot op zekere hoogte", geen ber /waar tegen een- dictatuur van den minis ter, maar hij hecntieeerde deze wegens ge brek aan systeem en vaste lijn. Hij knoopte dJaia.au breedvoerige economische beschou wingen vast. waaruit zijn voorliefde voor autarkie sprak. Hij werd gevolgd door den communist Schaiker, die protesteerde tegen de dictatuur der bourgeoisie, de dictatuur van het proletariaat aanprees en van net voorstel natuurlijk afkeerig wae, o.a. omdat de kleine boeren er niet door zullen worusn geljolpen en het druk zal oefenen op het Joonjxnl. Natuurlijk besloot ook deze com munist met een lofredJ op het zoo gelukki ge Kusland Nadat de lieer Van Dis had verklaard, dat zijn partij vond dat het ont werp onaannemelijk was wegens de vérstrek kende maatregelen, waartoe aan de Kegee- Tiivg bevoegdheid wordt verleend, verkreeg eindelijk minister Verschuur het woord. Zonder alle bijzondere punten aan te roe ren, heeftd*» bewindsman op zijn gewone, soms geestige wijze geantwoord. Humoris tisch was hij o.a. toen hij 'de groote belang stelling voor de boeren toeschreef aan den invloed van het stembiljet. Aardig was ook zijn afstraffing van de Staalkundig Gerefor meerde Partij, die, blijkens de rede van den heer Van Dis, ook nu weer weigert op bouwend werk te doen. Tegenover den aan drang van vele zijden ten gunste van een «f anderen bedrijfstak, verklaarde de mi- Mieter zich van elke andere belofte te onte

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1933 | | pagina 3