TOCEk
ekbank I
1.760 854 06 I
9«V/. I
HOORWEG. I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, ^bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle?
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dinsdag 12 September 1833
ge. 18353
72* Jaargang
fil
Manicure =aa
•nd voOP D.m„
- u
tel neem
- een
goddelijke vonk ook m den diepst gezonken
den meest verdorven meijsch, die toch .wéér
aangeiwakkerd kan worden, als op het juiste
oogenbhk de juiste hand zich aanbiedt.
I
3
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon enFeestdagen
I
j
tot verzoening met Duitschland te geraken?
sel is en geen
I
van
llJwani.
is?
gen.
ben verzocht de
ik nooit met
onder
Geweldige l~
rveerde tribune
ng van. de tun-
rioinea het ge-
beperken was, naar men
zen’WiWidruizen. Het vuur wi
méér te houden en, tegen B
waren reeds meer dan bü lij
Bij het invullen van
luitisprckeRs bevel g/g
hoofh-
■t, wel-
geweesg»^
Jius ben je even vrij als^k?
/“"Tunnels
rd om twee uur
tig toegejuicht,
r Holvoet, gou-
Kamiel Huys-
mènigte beset. Om
0» door de dicht
tiOUDSCHE COURANT.
meende, het opbla
As evenwei u*«t
Lur des avoMwa
lieven, vermeitu.
uuisternis werd
niet. luidsprekers bevel gegeven, dat wue
meuöciien, die met in Oesmibron woonuen,
de plaats direct uioesteq verlaten. Keens ui
den loop van uen middag waren de kinde
ren vereenigd en naar een pltiais in.de buurt
uveigebruchi. De kerk en ue pastorie, amen
overvol met meubelen. Omtrent de oorzaak
is'met bekend.
Ook de boerderij, waar nA vuur is uitge-
broken, is geeii electrisoh licht, zoodat kuifr-
sluiting met uidgelijk is. Ook zou geen spra
ke kunnen zijn van zpliontbranding, zoouat
men ernstig denkt aan brandstichting. De
geheime staatspolitie heelt reeds arrestatie*
verricht tileclis een deel der/bewonera i*
tegen brai^i vdrzekerd. Benige brandweer-
lied'en werdhnwuoor rook bedwelmd, ot Heat
gewond. Ben brandweerman werd ernstig
gewond.
'tTlGS.'Tel' 555&DEIi
Neen neen Hans Malte, het pé1
toch anders1 hoe moet Ik het je duidelijk
maken 1 i
Ja hoe mpeSt ik het hem duidelijk
maken! Ik heb de sterkst^, overtuigendste
woorden gezocht om" hem van mijn inzicht
te bverluigen. Hij koïi mij niet begrijpen
Marion laat al het andere ter zijde
en zeg mij slechts^ dit eene* heb je mij
nog lief, Manon even hef als destijdh?
Ja. antwoordde ik. En het was een wel
daad. omrhet uit te spreken. Nóg veel, veel
'meer, ’mefeemzeer groote, heilige liefde.’ Ik
£eb je zoo lieff dat, ik je liever nooit had
teruggezien, dan dit oogenblik te doorleven*.
1 (Wordt yoAolfd.)
(erkend Voedsel
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.98, per week 22 cent, overal wav de bezorging per looper gekdbiedt
franco per post per kwartaal /8.1b, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT SI, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
luiere. 2745. Postrekening 48400.
eminente, kar-
oninkhjke auto
Ingin Elisabeth
itnd. De plech-
»en redevoering
de Komng per-
jderscheidingen
the en*-buiten-
Ir. Nyhoff uit
ers', die hun
hebben ge
vallen de goede eigenschappen van ons volk
behouden en ontwikkelen, vooral die eigen
schappen, die de eenheid bevorderen: solida
riteit en trouw. Niets zal ons kunnen ver
hinderen, aldps in Duitschen zin te werken.
De geschiedenis zal later moeten uitmaken
wie in dezen tijd ’t meest voor het Duitsche
wezen zal hebben gedaan. Wij hebben in den
Isatsten tijd veel vrienden gekregen in de
wereld en sommigen begrijpen niet, dat wij
niet krachtiger optreden tegen de agjtatie
vanuit hei Ryk. Ik kan daarop slechts ant
woorden: w^, zijn Dpitschers en willed ons
daarvan ten volle bdwust blijven; wanneer
nu onze Duitsche broeders van over de grens
ons bewust of onbewust verkeerd begrijpen,
dan moeten wy ons wel verdedigen, maar
zelf wenschen wij niet; tot den aanval over
te gaan.
Ik heb telkens verklaard, dat Wij bereid
zijn samen te werken. Ik kan daar thans
niets meer aan toevoegen, want dat zou wel
op gebrek aan fierheid gaan lijken. Oosten
rijk is slechts klein en arm, maar het heeft
fbch ook zijn eer. Wy willen samenwerken
met allen die He Oostenrijtóche „Heimat’
in een geest van algemeen® vaderlandsliefde
willen dienen. Ik hoop dat zoo spoedig mo-
gclijk reeds al diegenen, welke de regeering
willen steunen, in een gemeenschappelijk
nationaal front zullen vereenigd zyn.
pollfuss besloot zyn rede als volgt:
Ik heb de kracht aldus tot u te spreken,
omdat ik er van overtuigd ben, dat de her
vorming van het Oostenryksche staatswe
zen, die wy gaan doorvoeren, een groot
voorbeeld zal wqrden in de geschiedenis en'
omdat ik ervan overtuigd’ ben dat wij ook
tegenover het Duitsche wezen groote plicht
teh te vervullen hebben.
gUlTENLANÜSCH NIEUWS.
HELGIë.
der de gehelde geopend.
belangstelling voor de
plechtigheid.
Kpnuig Albert spreekt in 't Ne-
derlandsch.
Zeef grbote belangstelling zoo>el
buitenlanden» aio van- bewoners van Ant
werpen en omgeving bestond voor de offi-
cieele opening \oor de tieidqgtunrfals onder
de tichelde. Om tien uur Zonclagmorgen
kwamen de p^i lementsieden evenals de
lede® van den raad van beheer van de
Imalso (Intercommunale maatschappij van
den linker Suiielde-oever), op de vlotbrug
aan en maakten^met de stadsalonbooti en
twee Flandriabodten een tocht op de tichel
de en door de imveniiiricjitngen.
Toen om één uuTyle botram van dep tocht
terug kwamen, waren de beide Scheide-
om had zij niet ontaard behoeven te wor
den. Zij 'is# in de beschermende atmosfeer
van een ponnaal ouderlijk huis opgegyoeid.
jZij heeft, zooals zij zelf toegeeft, een geluk-
DUITSCHLAND.
Ernstig auto-ongeluk nabij de Neder], grens.
Negen S.A--mannen gedood.
Een met ongeveer 45 S.A. mannen uit
Bochum bezette vrachtauto is op den afhel
lenden straatweg naby Kohlscheid een steile
helling afgegleden. Zes ti.A.-mannen werden
daarby gedood en 32 gewond. Een commis-
I sic van onderzoek is onverwijld naar de plek
1 van het ongeluk gezonden.
Een nader bericht van het Wolff Bureau
meldt, dat het vreesdij k ongeluk 9 dooden
heeft geeïscht en 28 ernstig en 3 licht ge
wonden. J
kig huwdijk gehad. Er ƒ8 geen aanleiding
geweest in het vuil van het leven neer uouiuo
dalen en dlaxdoor vergiftigd te worden.'baasde
Karin heeft door niets andere éeliipbreuka
geleden dan door gebrek aan «zelftucht.
Je z^gt, zij heeft- schipbreuk geleden
mebning dat mfen een
meent 'te
Ik begreep Hans Malte met geheel. 11^
was stil, ernstig in gedachten verdiept. Ito
wist niet, of hij over mjj dan wél over Ka
rin nadacht.
Dit weet( ik alleen, dat 'al deze gesprek
ken ons steeds nader t^t elkaar brengen.
Spoedig zal er éeen scheidsmuur meer tus-
schen ons zijn v
Ik kan over alles met Hans Malte beter
spreken* vrijer, dan «net een vrouw. Nooit
heeft een vrouw mij zoo begrepen als Öans
Maltte. Het schijnt alsof in ons de voltooi
ing der géslachten tot een stil, plechtig feit-
geworden is.
Alleen over dat eene, zou
hem 'kunnen spreken, i
Een dorp geheel afgebrand.
De 1500 bewongpj zonder dak.
Het num Baden, is Zondag dooi een brand J
z.oo&is men cthar nog nimmer heelt aan
schouwd, g^lieisteiU. De brand,, welke op 5
Augustus iyüb te Donaueschingen een, ge-
heele stadswijk in de aseh legde, was wél 1
ontzettend, doch de brand van Zondag te 1
Ueshelbron was nog veel veruietlgeoider. Na
wekenlange dTpogte, waardoor allb waiter
wan verdwenen, werd. het ónmogelijk het
bluyschingswerk op een 'behoorlijke wijze to
vynichten, te minuter, daar liet vuur dpor
"éten feilen Oostenwind, werd uangewakkerd.
Het^uur zette zijn vernietigenden weg
voort van hoeve tot hoeve. f i
De ramp is des t£ erger, daat»de onge
veer 1500 inwoners van het dorpje geheel op i
den llmdbouw zijn aangewezen. Zoowel'efe
lijks stadhouder van Baden als die van
Wurtemberg v^aren op de plaats van* den
birand. De brandweercorpsen uit l’lorzheim,
Karlsruhe, Stuttgart, Leonberg, Vaihingen
en andere plaatsen uit de omgeving ver
leenden assistentie, terwijl vraohtauto's, po
litie, ö.A. en S.8., ötalilhekn en arbeids
dienst arriveerden. 1
Het vuur brak.uit m een schuur van een
alleenwonends weduwe, in de kfhjk
was. De brand breidde zuJPJpoedig uit. De
bewoners trachtten met enyners iwater het
vuur te blusschen. Met haast werd gjwerkt
om het vee in veiligheid te brengen en van
den oogst, die al geheel binneiigehaald was,
koo mogelijk nog, iets te redden. De men-
sbhen waren^venwel door den brand zoo
uit het velct geslagen, dat H.A? en ti.ti/w
greep. Wat deze ook deden, het hielp niets.
Het vuur breidde zich al meer en meer uit.
Om drie uur- probeerde, uien door het op
blazen van den huis de vuurlijn te onder-
breken. Boomen werden geveld om niet ver-
dér het vuui' te verspreiden. Alles was ver-
geefsch. De brandweetdórpsen waren mach
teloos, wegens het gebrek aan water. Op alle
mogelijke manieren tracht^ men uit *den
omtrek water te verkrijgen. Op den weg
naai* Oeshelbron met 6 brandspuiten
gewerkt om het water uit de ongeveer vier
K.M. verwndexde Enz op te pompen, maar
door dei^ontzaghjken druk sprongen de
slangen, yoodat ook van deze zydo geen^
hulp \peej te verwachten was. V
De eenige’ mogelijkheid om den brand te
*Nu liet zich ^eh mets meer^feenhouden^
I Marioi; dk heb je eens gezegd, toen
wij nog jong waren dat ik je nooit zou
vergeten, ik heb het nooit gedaan, nooit
ge^ld. IJêkkjwam er .voor jou ni^ op aan,
het k©n, je tiiftt hinderen. Want dit hM ik
mij, ^voorgenomenzoolang Marion aan een
ander toebehoort, zal ik haat levensweg
'iipoit. wéér kruisen. Nu, staai^vij. weer legen-
cj-er elkaar - vrij, als toen. Nog vfeel vrijer.
I Eu nu -moe^ je mij zeggem, Maridn ik
Jveet jiet namelijk ni$t; je bent voor mij
tels een verzegeld boek. Maar ik wil weten,
Vat in dit hoek voor mij verborgen islift
wil duidelijk zien, want deze onzekerhejfp.
verdraag ik niet langer. Nu moet je mij
zegged. Marionheb je my jp 'de jange
jaren; dip tussenen ons liggen,-Vergeten
Neen -r- nooit. Ik moest dé waarhfeid
zeggen, de harde, stellige waarheid. Ik was
hel hem en mijzelf verschuldigd.
Ik (zag den> injjruk mijner woorden. Een
schok gjng door zijn oogen. zijn gelaat, zijn
geheele gestalte. iVJ.aar hij verroerde zich'
niet. B
Manon je zegt hex zoo vreemd
zoo hard zoo stellig
Omdat het de harde, stellige waarheid
is. Een wreerie waarheid.
-T Waanont wreed?
Omdat toet te laat ïs. Hans Malte.
Hij sprong ap. Deed een paar groote pas
sen door dfj kamei;. kwam \yeer op mij £oe
en nam mijn heide handen, terwijl de zijne
beefdep.
Marión wat bedoel jé daarmee?
- Ik smeek je, laat mij lós, H^na Malte 1
Ga' weer zittenj, ik bid' je I Ik Ik kan en*
je gelooft 'dhs niet, dat zij nog te redden
Lieve henjel wat deed hij moeilijke<£vra
gerr.
Ik ben van
mensoli nooit mag opgejren, ook nietj^als
men -de hoop heeft ópgegeven df
moeten opgeven. Er leeft^og altijd'
»ei is en geen genee 5-
ioor iedere herstel
orden
•Handen gebruiken
d>t oogenbhk, omdai
dat met behulp v«>
idheld taeller terug
e punt van die ..halve"
lijk gepasseerd wordt.
I» veel beter gevoelen
p gebruikte.
probeeren? De k oaten
i«g - behoeven toch
1 als gij daarvoor U
en gezond gevoelt
mee en drink nieuwe
leren teug Sancogcn.
•Ue Apotheken
- per bus.
Politiek program van Bondskanselier Dollfuss.
Geen herstel van het oude parlementarisme. Tegen rood en bruin.
Een poging om U. --
In verband met den Kathittekendag en
met de herdenking van Weenens bevrijding
van het Turkengevaar, heeft gisteren te
W eenen een groote patriotisChe vergadering
plaats gehad. Dollfuss heeft daar de sinds
eenigen tijd verwachte programrede gehou
den.
De bondskanselier gaf in de eerste plaats
een overzicht van alles wat zijn regeering
na de uitechakejing van het parlement reeds
verricht had. Terloops verklaarde hy daar
bij, dat het parlement, zboalg het geweest
is, wel nooit meer zal hersteld worden. De
strenge maatregelen, welke ministeY Fey
genomen had' ter bescherming van de open
bare veiligheid, werden door Dollfuss vplkol
men gebillijkt.
Wy willep geen politiek van geweld voe
ren, zoo zeide de bondskanselier verder,
maar wij beschouwen het*a.ls onzen plicht de
rust en veiligheid van het werkzame volk te
beschermen. Thans echter moeten wy ook
een aanvang maken met den heropbouw van
ons vaderland. Wy willen ons daarby echter
met door eenige terro^stische beweging la
ten overrompelen en ik roep hier nogmaals
alle Oostenrykers op orij ten slotte toch tot j
inzicht te komen en niet langer ónmogelijke
idealen te willen verwezenlijken. Laat' men
tot inkeer komen nu het nog tijd is!
Onze politiek is voyr alles gericht op orde
*eft rust. De tyd van het liberale kapitalisme
en van de liberale economie en maatschap
pijleer is voorbij. Ook de Marxisten kunnen
niet langer het volk leiden en de .periode
van zuivere party heerschappij is afgeloopen.
W ij willen niet weten van „Gleichschaltung”
en van schrilbewind, maar ons doel is het
den Oostenrykschen Christellijkert en socia
len staat als standenstaat op te richten. De
organisatie derk standen zal liet werk zijn
voor de komende herfstmaanden.
Pollfuss gaf dan eenige nadere bizonder-
heden over opvatting van den standenstaat.
Ook op siüaaal gebied zal er wsel dienen
gedaan te 'worden. De werkeloozenzorg
dient op nieuwe grondslagen ,te worden in-
gericRt. Ben derde van de werkeloozen zul-
len opnieuw aan het werk worden gesteld.
Als wy thans den stryd voeren tegen
Marxismegnt^egen <je arbeidersbeweging er
tegen hajF nationaal-socialisme, dat zich
^evenals een arbeidersbeweging /aanbiedt,
dan moet ik daarby toch zeer uitdrukkelijk
verklaren, dat wij den arbeiders nooit hun
vrjjheid en hun rechten zullen ontnemen. Do,
chris^lyke sociale staat, dien wy willen,
moet juist van zorg v&rvtfid zijn voor het
lor der arHeiders.
Wy zijn'goede Duitschers, zob gftig Doll-
fuss vQort.' Dat is zoó vanzelf sprekend, dat
ik het niet eens zou moeten zeggen. Wij
Wees uzelf, zei ik tA iemand) maar hij
k<fn niet - hij was niemand.
FEUILLETON
T» laat gekomen geluk
Naar tiet Duitfich van
MARGARETHE VON SYDOW
met autorisatie bewerkt <loor
J. 1’. Wesselink—van Rossum.
Nadruk verboden.
Toen ik zweeg, antwoorde Hans Malte
geruimeto tyd niet. Éij drukte zwijgend en
eerbiedig een .kus op mijn handiko weet
eigenlijk niet’’waarom. Het was,', alsof hij
mij »m /vergiffenis bad voor wat hy van
mij had gevergd.
Je bent eene dappere vrouw, Morion,
«faar niet allen zijn als jij. Kan men
lenitfnd het zij man of vrouw er een
verwijt van maken, dat hij niet genoeg zelf
tucht bezit?
Eigenlijk wel. De opvoeding kan er'
i mede sahuld aan hebben als ze er niet' ge-
1|,öeg op inwérkte. De aanleg, als zij den
mensch met sterke hartst^-hten of zwakken
ot wat nog erger is. met beide begiftigt,
e omstandigheden, die elk mensoh tot e,en
prooi van slechte voorbeelden kunnen doen
h^en’ Maar ^Wrijker dan oipstandig-
en. aanleg en opvoeding is de zelfop
voeding, die elk mensch moest inzien, .dat
®t noodzdkelijkst is, voor zoover hij in
verhouding tot de zedelijke wereld-
»Me staat - dus niet ontaard is.
J0 beschouwt Karin dus als ontaard?
- Ja. Niet van nature ontaard. En daar-
oevers door^e<n drukke
kwart voor twee, toen
opeengepakte menigte geen’doorkomen mo
gelijk was, hadden de gerest
op de Ankerrui, bij den ingj
nel voor vervoer, plaats g|
heele corps diplomatiqué
De Koninklijke familie w4
toen zij aankwam., geestdri
Zij was Vergezeld van bard
verneur der provincie en
mans.
We Zoning begroete zijnd
dinaal' van Roey. In de 1
bevonden zich voorts kon
prins Leopold en prinses Al
tigheid. werd geopend met
van baron Holvoet, waarop
soonlijk’ de toegekende o!
overhandigde aan de Belgil
landsche ingenieurs, o.a.aaij.
den Haag, alsmede aan de aroeidei
krachten voor ‘den tunnelbouw 1,
geven.
Komng Albert «amt in het Vlaamsch het
woord om te wijzeA op het bplang van de
zen grootscjh opgezetten verbindingsweg.
Kort daarop kpipte de Kouing het lint, dat
dentoegang tot dö vervoertunnel versper*'
de, door en maake met de leden der Ko
ninklijke familie in de auto als eerste erar
officieel en tocht door de tunnel. Aan de
"venzijefe was de menschtenmassa al even
géoot. ^Vliegtuigen cirkelden ih de lucht,
terwijl stoet van verschillende vaartui
gen, langzaam op de ,Schel<ie werd voorbij-
1 geleid. Een uit negen toettenen bestaand
militair eskader cirkelde béven het terrein.
Om vier uur kwamen Koninklijke
auto's aan den ingang van den tunnel voor
de voetgangers. De hooge bezoekers namen
.plaats op de ecre-tnbune, terwijl op he^
zelfde oogenblik 20.000 duiven werden losge
laten. Het besluit ^an de plechtigheid op
den. linker oever was het zingen door 30üb
zangers en zangeressen, onder leiding van
Veremans, van het tunuellied. De laatste
schepen van den waterstoet trokken op dit
oogenblik (voorbij. Veel vereeiugmgen be
gaven zich naar den'ingang van de tunnels.
De heer Veremans werd door den Kohing
geluk gewenscht. w&airna de Koninklijke
familie en^de genoodigden zich naar den
ingang van de tynnel voor de voetgangers
begaf ,®m lang» dezen /weg den terugtocht
naar de stad fe beginnen. op den rech
ter bever werd de Koninklijke family weer
hulde gebracht. Hier werd het Heillied ge
zongen, waarna de Konipklijke familie naar
Brussel terugkeei'de. in de stach werden
feestelijkheden gehouden,
ITALR.»
Auto door trein gegrpen.
Gistermorgen is op het traject Arezeo—
Chftri in de nabijheid van Frassineto een
auto opmeen óverweg door een trqui gegre
pen. De acht ijizittendenjVan den- auto wer*
den gedpod. 1
En nu heb ik het toch iA»e(en doen.
Toen hij gisterenavond onverwachts kwam
besefte ik dadelijk, dat er iets bijzonder#
moest zijn. Hij was zoo verstrooid en afge
trokken als ik hem nog nooit had gezien.
„Daardoor was ik ook wat verlegen. Ik ver-
er mij ook over, dat hij al .weer
Onwillekeurig1 dacht ikRuth 'mag ons
vandaag ni©. alleeif laten.
Tjp dan weermisschien is 'er hgt een of
anêer met Karin, dal hij my wil zeggen
en dan moet ik haar toch wegzenden.
Maar Ruth^gtond eensklaps van zelf op.
Ik moet nog, naar het dorp, moedertje.
De klem©- Line. diP zoo gevalfen is, moet
nog een nieuw verband hebben.
Zoo ladt m,,den avond nog-
Juist voor dén‘nacht ,ik heb het%e-'^
lootd.
Nu geloof ik, dati Hans Malte, mdien mj
niet van zelf weg was gedaan,/haar zeu heb-
ben verzocht de kanjer 'te verlaten.
'1,’oen zij weg was., zaten wij zwijgend
tegenover elkaar. Ér zijn oogenblikken,
waarop men eenvoudig niet kan spreken
guiten was de zen achter een bank van
wolken onder gegaan. Maar in de kamer
was het nog licht. In d& kale takken der
linden floten de spreeuwen. II?.luisterde er
krampacht'tar naar het klonk zoo liefedij^.
zoo meesleepend in rustige lenteverwach-
ring. k
Marion, zeide Hans Malte, ik heb je
kortgeleden al zooveel ,gevraAgd Maar 'van
daag- moet ik je nog meer vragen.
Ik wist alles wat nu zou volgen, maar
kon niet spraken. Het was ook niet ipodig|
ADVERTENTIEPRIJS: Wit Gouda «n omstreken (behoorende tot den bexorgkring)
1— 5 regels 1 IJifi, elke regel meer K25. Van buiten Gouda «n den oezorgkringi
2— regels 1-55, elke regel meer AM Advertentiln In het laurdagnummex Xg
•JÜaiag op den >rÜa Liefdadigheide-adverUntUta de helft van dan prpa.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels f2J25, elke regel meer /0.M Up
zoorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelin^jn by contract tot zeer gereduceerde^
piys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusachenkomst van soliede Boek-
handelarèu, Advevtentiebureux en onze agenten en moeten daags 'vóór de plaatsing
g aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zfn.
Horst- Weseelfiim.
Joden gedwongen erin mee te spelen.
De, limes meldt uit Berlijn, dat het thans
pas mogelijk is d© geschiedenis te vertellen
van de opmerkelijke gebeurtenissen op 11
Augustus in de Gienadierstrasse, n
straat van de Beilijnsche Jodenbuurt
ker bewoners op dien da^MIgpr in uniform
gekleede nazi’s in samenwerking met u«
politie gedwongen waren deel te nemen Wan
massatooneelmi, waarbij de *Joden werden
afgesqlul^fiBr'P een. manier, die er op be-
ickeud .was liclitgeloovige menseden tegen
hen op te zetten. De scènes werden opge
nomen voor de nazi-Horst-Wesselfilm, welke
op romantische, wijze het leven schetst van
den nazi-student Horst Wessel.
'De belangrijkste scènn, welke op 11 Aug.
werd Verfilmd, was een inarsch van stormt
afdeeAngen, welke door Horst Wessel war
den 'geleid, legen den middag verschemtl
geüniformeerde nazi's iA de Grenftdiér-
str^sse en dwongen daar de bewoners tot
deelneming. Joden niet bajyrden* en perso-
nen met uitgesproken Joodsch. typ© wer
den b'ij voorkeur uitgekozen en tot hen be
hoorden twee rabbijnen. De Joden moesten,
langs een ladder óp de daken van laagge
bouwde huizen klimmen en als de nazl-
optocht voorbij trok, roepen: wWeg met de
uazi’fe", „dood arm het fascisme„Rood
Front’of „Heil Moskou" piet de bijbehoo-
rtnde gebaren. Velen hunner wisten/»1»
weinig van deze dingen af, dat zir den
nazi-gr<yet brachté, terwijl zij communis
tische strijdkreten aanhieven, rijplaats van
den coinmunistischen groet te brengen. Om
deze r^ienen. moesten de scènes herhaalde
lijk worden overgedaan. De Jodéy kregen
ook stpkken turf, die steenen moestpii ver
beelden, *welkp zij naar de marcheerende
troelen moesten .werpen. De geheele ver-
toomng duurde drie uren!
De geheele opzet van deze film is, aldus
de- Times, de jpden te vereenzelvigen lyet
tiers met spreken! ‘Hans Majtg, je zegt,
dat wij nu vrijer zijn jian destijds, ik - ik
ben hot'niet. Ik heb*volwassen kinderen.
Binnenkort zal ik grootmoeder zijn.
Ach, dat is toch cü|aaslieid
En nog iets: ik wS/ouder dan1 jij.
Als wij de.48jds gdtrouwd waren^UM*-'
non. dan zou nu hetzelfde vejtó[iii ffl leef
tijd hebben bestaan ©n wij zol^pn het nial.
storend hebben gevonden dan zou je je
niet ingebeeld "hebbeh.Routier te zijn dan ik
Jij bent een vrij‘mensch mét handen
xlrp nog niet door het leven gevuld zijn Met
een hart, 'dat nog niet door het leven is af-
gésleten jnaar ik hebdian. het leven zijn
tol moeten betalen. Ik heb een. ta^k. die ’k
moet volbgtogen
Zijn je handen vol, je»hfi-t verzadigd
geweest van liefde?
Neen in dien zin zijn ze altijd leeg -
waarheid,
mijzelf verschuldigd.
r j-n. uvie
schok ging door
