ZE
ER
tverkoop
IVOROL
N
ïw
Pijnenburg
Deneef
- Charlier
ihak
Kent:
este
geld!
Deze
Begeer
Courant
komt in^ vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 65 00 ex
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN. OMSTREKEN
Zaterdag! 16 September 1833
l
4
DE KRIMPENERWAARD
EN DE ZUIDPLAS
vragen Uwe bijzondere aandacht.
1
I
Ho 18400
1
Brieven uit de Hofstad.
J KERSTEBI AD.
Qehedethndsche. Jandfiasta
DOOS ZgfUcT^TUBE 35 EN 60 CT.
78» Jaargang
BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
fllEUWERKERK, OUDERKERK,OUDEWATER, REÉUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Óit blad verschijnt dagelijks behalveop Zon-en Feestdagen
Te laat gekomen geluk
4
IARKT 31, GOUDA,
ie en Redactie Telef.
sën en voor een
eit.
K.
GT HET VOORT!
Men zie de achterpagina van het Tweede Blad
FEUILLETON.
38
r'
dag jn de bloeiende natuur rond. Na het
het bosdh in te
(Wordt vervolgd.)
LEM
Voor den man is de wereld het hart;
voor de vrouw is het hart de wereld.
ZONDAG
2,30 UUR
>n ge-
Boog-
ijft de
voort
AGEN.
’-INKOOPEN, gij
onze K
kmateiid
a haar
grootsché betooging
handelan
aan het
De|
Septei
ter g
ringsfl
gewoj
wareik-|
ons la
huis
zeijer
Daarom is ook
ürsle merkl
isse" dat is
ervindl de>
heeft ook
een
!'n L
eft d|n
voör
'i,. nu
>n wèl
steeds
leven’
- en haar ge
lach dringt tot mij door, als ik op de ver
anda zit en mijn correspondentie m orde
breng.
Ik verheug mi] over het samenzijn der
twee. Het ontneemt mij een zorg. Het liefst
nen toonen, wanneer deze gevoelens niet
van zeer onschuldigen aard waren.
Ik verheug er mij over, dat het meisje
zoo intiem met een 200 jeugdigen man kan
omgaan, zonder eiken erotisohen bijsmaak.
Het is een bewijs voor de reinheid haars
harten.
Ik kan me^ verhinderen, dat ik mij soms
afvraag; of liet toch met heel goed en pas
send zou zijn geweest, als ik de kinderen
in Hans Malte een nieuwen vader had ge
geven,. Hij zou zeker een voorbeeldig vader
voor hen zijn geweest, en door hun natuur
lijke verering zouden zij tegen hem hebben
opgezien en hem vertrouwd hebben.
Maar dan zou nog altijd de eene grootste
hinderpaal zijn gebleven ik zelf
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0*80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft vau den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1-4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededelingen by contract tot zeer gereduceerde^
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek-
ren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
WIELERBAAN
had haar medegenomen en vastgehouden,
zij moesten zijn eenvoudig avondeten met
hem deelen. En daarna had hij haar naar
huis geleld, daar ik het tooh misschien
niet prettig vond, als zij 's avonds zoo laat
nog alleen door het land liepen.
Ik was er natuurlijk niet boos over, dat
zij bij hem waren geweest. Ik gunde hem
graag de kleine, zeker vroolijke onderbre
king zijner eenzaamheid.
Hij wilde dadelijk terugkeeren en plotse
ling vroeg hij mij of ik niet een eindje wil
de meegaan tot achter den tuin.
Waarom zou ik met? Het zou belachelijk
zijn geweest het te vermijden. Misschien
had hij mij ook het een of ander te zeggen.
Maar hij had mij niets te zeggen. Niets
dat niet even goed op eenanderen tijd en
onder getuigen gezegd had kunnen worden.
Tooh werden de paar schreden een lange
weg.
Het was een mooie, door de maan ver
lichte avond en het was 7)00 heerlijk in dit
stille licht met hem te (wandelen.
Hij vertelde van de opgeruimdheid der
meisjes en vroeg mij of Ik haar met vaken*1
wilde zenden.
Er is toch niets ongepast in, zeide hij.
Ongepast? Dat is een dwaas woord.
Of een zaak is rein dan is Ze altijd ge-
Of zij is onrein dan is ze altijd on
gepast.
Ja maar er komen toch ook nog an-
MCXCIV.
De Kerkgenootschappen.
Wij hebben in een onzer vorige brieven
eenige objectieve beschouwingen gewijd aan
de cijfers die de volkstelling 1931 ons heeft
verstrekt. Daarbij wezen wy op het feit, dat
alle kerkgenootschappen in Nederland ach
teruit gegaan zijn. Men heeft nu onze aan
dacht gevestigd op een vergelijkend staatje,
waaruit blijkt dat op den algemeenen regel
één uitzondering valt te consateeren, n.l.
voor de katholieke kerk, die van 35.6 op
36.4 is gestegen. Inderdaad dit is zoo, maar
daarmede valt onze stelling niet omver. Men
geleidelijk achteruit. Wy zien dat zoo ty
pisch in den Haag. In de laatste jaren zijn
ettelijke kerken bijgebouwd en toch gaan
alle genootschappen achteruit, d. w. z. zij
nemen niet toe met het algemeene percen
tage waarmede de bevolking stijgt. Slechts
één cijfer. In tien jaar tyds steeg de bevol
king in den Haag met 88 duizend zielen en
II steeg het aantal nihilisten met 56 duizend.
I Alle Kerkgenootschappen te samen stegen
dus »et 28 duizend, een gemeente die heel
wat kerken eischt.
Nu basta. Wie objectief de cijfers en de
feiten bekijkt, krijgt een anderen indruk
dan wie klakkeloos de getallen '■accepteert
en dan wie probeert er conclusies- uit te
trekken die hem tot tevredenheid stemmén,
al zfjn de cijfers niet al te gunstig.
Het zomerseizoen ten «inde.
Het zomerseizoen is ten einde. Wanneer
nog wat na geprofiteerd kan worden van
het fraaie weer, dan is dat een toegiftje,
voor Scheveningen uiteraard een buiten-
kansje. Hoe het seizoen geweest is, valt nog
I niet precies te zeggen. Er is veel „volk”
j geweest, maar dat zegt nog niet genoeg
voor de financieele resultaten. Voor de ho
tels was het goed, voor de pensions moet
f het niet te rooskleurig geweest zijn.
Het slot-knal-effect is geweest het in be-
slag nemen van de speeltafels. Typisch
l' staaltje van slechte wetgeving en slecht
georganiseerde rechtspraak. Of iets onder
een wettelijke bepaling valt, al dan niet,
i vecht men uit door uit te gaan van het
I standpunt dat het verboden is. Met ophef
I neemt men de instrumenten in beslag en de
houders worden als beklaagde voor den
j rechter geleid, nadat zij een ganschen zomer
door vrijuit hun zaak hebben gedreven.
Iedereen voelt dit toch als een raar sy-
steem van handelen. Was het nu heusch
zoo’n vreeselijk moeilijke zaak om eens uit
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per!wee
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de be:
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad j
Abonnementen worsen dagelijks aangenomen aan ops Bureau:
bjj onze agenten en Idopers, den boekhandel en de postkantorei
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administn
Interc. 2745. Postrekening 48400.
richt te zenden, als zij daar terug is.
De, voorbijgaande zorg, die ik omtrent
Ruth had, is weer ingeslapen. Zij zou Hans
Malte niet met zulk een onschuldige open
hartigheid haar liefde en bewondering kun-
Dit bummer bestaat uit twee bladen.
---
Nationaal lovt
puldiging van) o)
in het 'A-
gtAègenheid
f/j^pjeum, is
landsliefde voor zich als een monopolie op-
eischen, maar daarmee juist bewijzen, dat
de werkelijke liefde voor het eigene, het
eigen volk, het eigen land, de eigen taal, de
eigen cultuur hun vreemd zyn. En hier
schuilt nu het gevaar voor de herleving van
het nationaal bewustzijn. Menschen, wier
leven of arbeid nooit eenige bizondere
waarde voor het nationaal leven gehad
heeft, die op geen enkele manier het Neder
land sche leven verrijkt hebben of den Ne-
derlandschen naam bizonderen glans ge
geven, meefien, dat zy en huns gelijken de
beste, ja de eenige ware vaderlanders zijn,
omdat ze het hardst schreeuwen over natio
naal herstel en nationale herleving. Alleen
door in praktijk brenging van hun principes
kan men Nederland redden en zijn vader-
landsche gezindheid bewijzen. Zoo krygt
nationaal de beteekenis van fascistisch, al
thans van reactionair en wordt het natio
naal bewustzijn geïdentificeerd met haat
tegen een groot deel van het eigen volk en
liefde niet voor eigen land en volk en taal,
sneeuw. En bovenal de verandering en het
eeuwig sterrengeflonker, op den bodem van
het veelvoudig leven, de onsterfelijke krach
ten der elemetiten, de onomstootelijke wet
ten waardoor een gesterkt wordt en
het andere aankomt.
Dat alles ervaart men van kind af, maar
men kan het Piis begrijpen, bewonderen,
als men het innerlijk heeft ervaren.
Aan rich zelf.
Hans Malte bezoekt ons weer als te vo
ren. Het is alsof er nooit iets tusschen ons
was geweest. Geen woord, geen blik her
innert ons aan dat, waaraan ik niet herin
nerd wil iworden. Wij gaan rustiger en een
voudiger met elkaar om, dan in den herfst
en in den winter. Hef was tooh goed, dat
het klaarheid kwam. Nu weet ieder-
waaraan hij zich te houden heeft en richt
er zich naar.
In kan niet beweren, dat ik innerlijk
rustig bendat gaat niet zoo gauw.
Ik moet mijzelf nog steeds met een bol
werk van redenen en voornemens omgeven,
nog steeds mijn handelwijze onderwerpen
aan de voortdurende controle van den wil.
Zal het ver komen, dat ik onge
dwongen kan zijn, zooals het moest?
Zou het hem eveneens gaan?
Het 19 beter, er niet over na te denken.
Van Karin krijgt hij ini het geheel geen
bericht. HÜ heeft den eigenaar van het
reek 17 cent, met Zondagsblad
Jzorgingi per looper geschiedt
ƒ8.80.
den kunnen .weerstaan,
moet voorzichtig ztfn met de conclusie die
partijbladen uit de cijfers willen trekken.
Zy zijn altyd licht geneigd naar zich toe te
rekenen door zoodanige beschouwingen te
ontwikkelen, dat het den schijn heeft alsof
zij aan de winnende hand zyn.
Wij kunnen in onzen Haagschen brief
geen uitvoerige beschouwingen houden over
de Nederlandsche cyfers in het algemeen.
Op een paar puntjes moeten wij wel de aan
dacht vestigen om een beter licht op de zaak
te werpen. Zoo zijn degenen die tot geen
Kerkgenootschap behooren toegenomen van
533 duizend tot 1144 duizend, dat is met
116 Zinkt daartegenover de 19 van
de Katholieken niet ver in het niet?
In de tweede plaats zien we dat de helft
van den groei der Katholieken voortkomt
uit Brabant en Limburg, die tesamen ruim
één millioen inwoners hebben en dat de an
dere helft dus over ruim zes millioen is ver
deeld, Het is dus veel mger een voortplan
ting van de kerklidmaten zelf dan een ver
overing van terrein op andere kerkgenoot
schappen.
Ten slotte deze derde opmerking: wanneer
men de aanwinst der Katholieken 446 dui
zend en de aanwinst der „nihilisten” 610
1 duizend by elkaar telt, dan komt men nog
honderd duizend boven den totalen aangroei
J van ons geheele land uit.
In Nederland zijn kerk en politiek zeer
nauw aan elkaar verbonden en wy zien dat
I de Katholieken maar 26 van het aantal
kiezers voor zich konden boeken. Men kan
j daar ongetwijfeld uit leeren dat er in die
groep wel een enorme aangroei is door „aan
plant”, maar een verlies door afval van
ouderen.
Het is niet de vraag of een Kerkgenoot
schap in aantal leden jong en oud vooruit
gaat, maar of het terrein wint op andere
genootschappen. En in dat opzicht gaan alle
'en en streven.
iingii|, den 9en
rns(qh^ Stadion
|5-jarig regee- vloeisel is vgn ras, land en levensomstandig-
fffiffleum, is den groofëdhe betooging heden van |xt volk. Er.-•- *--x
ofc. Duizenden en nog eens duizenden wustzyn onvermijdelijk;
|Émeng|btroomd uit alle’ (Jfeelen van zuiver gevoel van eigjrtv
«Oom van jittn liefde voor het Orenje- zoo zal ook het natiën;
lO de ‘.Koningin, maar nipt- minder oforlr °’ov''oï Aa ”4n"*
7—om van hüpl leefde voor het vaderland
i getuigen^ af te leggen. En het was, dan ook
zoo juis| en syAipathiek gezien vhn onze
Koningin om haar rede te besluiten met een
„hoezee” op het vaderland en alduij de hulde,
haar dien dag gebracht, terug te leiden van
een persoonlijkeAiuldebetooging tót een ge-
meenschappelijkj afgelegd getuigenis van
liefde voor het eigen land. Qat deze getui
genis zich uitspreekt in een1 huldebetooging
aan de persoon van de Koningin is een
prachtig bewy's ervoor, hoezeer Oranje en
Nederland zyn samengegroeid en hoe we
I ook in deze Koningin de voortzetting eeren
van de taak, die de Oranjes op zich ge
nomen en zoo schitterend ten Uitvoer ge
bracht hebben, en onze Koningin daardoor
nog altyd het middelpunt is van ons natio
naal leven, hoe we dat leven nog steeds om
was de gedachte bij haar opgekomen Hans
Malte eens te bezoeken, en dat voornemen oa. o. vw«i
hadden zij ten uitvoer gebracht Halver- dere overwegingen in aanmerking,
wege was hij haar tegemoet gekomen, met j
de buks op den schouder. Hij had een bok
willen schieten maar die liep niet weg,
dat kon hij even goed morgen doen. Hij
Schaf] te gevel. Jvik er schuilt hier zeer
veel kaf onder het 'Wen.
Het nationaal bewustzijn is het zich be
wust zyn van eige^Lationale persoonlijk
heid, het bewuqtzyn;[(jat men als Nederlan
der een eigen karakter geeft en dat dit
karakter, zooals het dok in de geschiedenis
tot uitdrukking tóomt, het natuurlijk uit
teel is v^m ras, land en levensomstandig
heden van |iet volk. Ep zooals het zelfbe-
■‘“"I een steÉk, maar
zuiver gevoel van ei^irfwaarde medebrengt,
nationaal bewustzijn een
sterk gevoel van de Ayharde van eigen natio
naliteit meebrengen.’rDit gevoel van eigen
nationale waarde behoeft evenmin een
vijandige of geringschattende strekking
tegenover aridere naties te hebben, als het
persoonlijk zelfbewustzijn de strekking
heeft anderen gering te schatten of te haten.
Dit nationaal zelfbeSvustzyn acht niet zich
zelf beter dan anderen, maar aght zich zelf.
En deze achting komt voort uit liefde voor
het eigene, liefde voor eigen land, eigen
taal, eigen cultuur, eigen geschiedenis. Éet
is volstrekt niet inhaerent aan een of an
deren staatsvorm. Een republikein kan even
goed' nationaal voelen als een monarchist.
En het heeft met bepaalde partijen of ver
zet tegen bepaalde partijen heelemaal niets
uitstaande. Het is geen haat, het is liefde,
liefde voor het eigene. Wanneer we dat be-
«wv eseffen, dan zien we ook de arrogantie van
de Koningin geconcentreerd zieni De hulde- partijen als de fascistische, die de vader-
betooging te Amsterdam kreeg daardoor eeu
min of meer symbolisch karakter. Zij werd
tot een nationale betooging, een betooging,
waarin ons nationaal bewustzijn, men zou
haast willen zeggen, de herleving van ons
nationaal bewustzijn zich uitsprak. Want
dit weten we allen t goed, dat de Neder
lander maar zelden 'c'i geestdriftig over
zijn land uitspreekt, maar zelden ook de
liefde voor zyn land tot uiting brengt en
dat er zelfs een tyd is geweest, dat het een
beetje achterlijk stond van liefde voor het
eigen land en het eigen volk te spreken en
zich nationaal bewust te noemen. De alge
meene herleving van 't nationale bewustzijn
heeft ook ons land en volk aangeraakt. En
zoo zien we thans werkelijk een soort her
leving van dat bewustzijn in ons volk, waar
van ook de betooging te Amsterdam een
uiting was. Maar willen we die herleving,
willen we dat sterker nationaal bewustzijn
tot een kracht ten behoeve van ons nationaal
leven maken, dan zal het goed zyn nauw
keurig toe te zien en zich terdege reken
maar voor persoonlijke icjee
reactionair staatsbestuur.-
Het nationale strevenjj dat een streven
moet iftijn om alle nationale, dat is in het
volk levende krachten te doen meewerken
tot opbouw van het nationale leven, wordt
een streven om vaak de bekte krachten uit
te schakelen ten behoeve Jvan de overheer-
sching Van een enkelen wil. Maar dit heeft
met nationaal bewustzijn en nationaal leven
niets te maken en matigt zich alleen den
naam ervan aan, ten eindmn dezen tijd van
nationale herleving beter, &iat te krygen op
de massa. In werkelijkheid is het een stre
ven naaf heerschappij vE|li:,den enkeling en
van ichzelvén. Maar del jsjiggestie, die dit
streven met haar annex^e van den natio-
nalen naam op de massa üi^efent, maakt het
tot een gevaar juist in d$zen tyd. Daarop
moeten we bedacht zyn. En we kunnen dat
j niet beter doen dan door ons er duidelijk
i rekenschap van te geven Wat nationaal be-
wustzijn is. Begrijpen we dat, dan heeft de
propaganda van wie zich foor de nationaal
gezinden bij uitstek uitgevmi, geen vat meer
op ons. Maar dan leert opk hy, die tenge-
i volge der gevoerde proifcganda nationaal
bewustzijn en recationaire^gezindheid heeft
leuren verwarren en zichldaarom van elke
nationale beweging verre( houdt, zyn eigen
liefde .veor het .eigene ali nationaal gevoel
herkennend, krachtig meewerken tot op
bouw van ons nationale leven.
(iOUMIlE (fllIUM.
L
Rebben, dacht ik
lan.
Maar toen zij er om "negien uur nog niet
I waren, at ik alleen en besloot, naar haar
uit te 'zien. Ik vond het niet erg de
jeugd moet ook eens vrijheid hebben, en er
bestond geen reden, 7.ich over iets bezorgd
te maken.
Ik zat nog aan tafel, toen ik ,door het
open venster haar stemmen howde voor
het huis en daartusschen die, van Hans
1 Malte.
Ik ging naar buiten, hen tegemoet. Zij
bestormden mij met verontschuldigingen en
z, IA Ant rirr "io! Knrl-
Wij hebben zomersche, warme dagen ge
had.
Dé geheele vegetatie heeft zich tot zomer-
sche weelderigheid ontplooid. De eerste
rozen bloeien reeds en de linden vullen
onze kamers met bedwelmenden geur. De
bijen zijn vlijtig bezig m de kronen, die er
als reuzen-ruikers uiteten bloesem aan
bloesem.
Ruth heeft haar vriendin op bezoek. De
beide, jonge meisjes dwalen den ganschen vertelden, dat zij de verzoeking niet had- j
dag jn de bloeiende natuur rond. Na het den kunnen .weerstaan., het bosdh in, te ui c<
avondeten ritten zij op de stapels hooi m gaan, en toen zij daar rondgedoold hadden, past.
de weide naast den tuin ook de hooi- t
1 huis, waarin zij woont, verzocht hem be- oogst, is buitengewoon vroeg
riAht Ia zA-ndcn. als rii daar terug is. "ladh dnngt tot. mij door, als il
Naar het Duitech van
MARGARETHE VON SYDOW.
niet autorisatie bewerkt door
J. 1’. Weseelink—vap Rossum.
Nfadruk verboden.
Nu leven wij hier zoo vorder. Het is mij,
alsof ik sinds vele jaren niet zoo bewust
had geleefd als nu. Misselilen nog nooit.
Men leert de dingen zot dikwijls pas naar
waarde schatten, als men ze verliest. Zoo
lang men ze bezit, vindt men hef, vanzelf
sprekend. Als men ze niet meer heeft, als
men er van moet scheiden, worden zij be-
geerenswaard.
Ik heb ook nog nooit zoo bewust met de
natuur geleefd dan dit jaar.
Men leert de symboliek der natuur pas
begrijpen, als ze zich aan. het eigen leven
heeft geopenbaard. Het bloeien en rijpen,
verdorren en sterven, het worstelen met de
guurheid van het weder0 en de omstandig- j
heden van den grond, het liohte, vroolijke,
onbelemmerde groeien en gedijen, hét te
gronde gaan, door ziekte en luiheid, de ern-
atige rust van den ouderdom, na krachtige
vervulling en. bestemming. Den vernieuwen
den storm en de levenwekkende zon, den
bevruchtenden regen en do beschermende
ben ik nog altijd alleen. want het is op
$len duur inspannend, te voldoen aan een
'zoo veel jonger mensch, en daarbij allen
anderen omgang te vervangen, vooral aio
men het hoold vol heeft van dingen, die
voor zulk een jong persoontje nog geen be
lang hebben het hart vol heeft van ge-
1 dachten, die men voor haar moet verber
gen.
Gisteravond waren zij na het koffiedrin-
-ken ook weer naar buiten gegaan, zonder
mij te zeggen waarheen zij hadden zeit
zeker geen, bepaald doel Bij het avondbrood
wachtte ik haar vergeefs.
Zij zullen zich verlaaiLhel
en liet de gedekte taféjKtïu