ming Feestdagen Frans van Camp ekbank JT Witte Overhemden Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 6500 ex NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN tav 3 «0. 18478 Zaterdag IB’Deoember 1933 72»; Jaargang BERGAMBACHT, BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, tylEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. S. ALBLAS Wij hebben Een schitterende collectie in elke prüslage. Te trotsch en te arm. erken' JRIUS ERMOUT 1OO *1 Verschuiving van rechtsbegrippen. voor de feestdagen GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOËRCAPELLE, Brieven uit de Hofstad. Dit nummer bestaat uit drie bladen. 1.760 854 05 R. HOORWEG. K. keer tusschen menschen en volken en onze HOOFDSTUK X. FELILLETON- en rijzen zjjn (Wordt vervolgd). O CRU i ZOON. JUDA. iet de aan- 1 drukwerk iet worden Handelen zonder te denken, is als schieten zonder te richten. kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad J2 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. noemenswaard onderscheidt. "Deze verschuiving van rechtsbegrippen, trum der oud4 komen aan. 1 Advertentiebureau! en ons ireau zijn ingekomen, teneL nauwd half uurtje krijgen, als zij zich ver antwoorden moet. Naar het Engelsch. Bah/mann LEN SINGEL 94 'RIPLEX •■F. 2901 PONOSMK >o.— dag wordt 8 cent 7 5 3 ben. Want ten slotte is dit de diepere oor zaak van de verschuiving der rechtsbegrip- verschuiving van rechtsbegrippen, al mist pen, die we sinds den wereldoorlog waar nemen, dat men door dien oorlog blijkbaar vergeten is, dat de mensch de uiteindelijke grondslag is van alle menschelyk leven en dat de sterkte der persoonlijkheden ook over de kracht der gemeenschap in laatste ie Boek- plaatsing instantie beslist. Zie etalage. het plaatsje. En dit zou ZÜ bereiken, door veel kwaad van haar rond te strooien. Met hart en ziel legde zij zich op die taak toe en slaagde wonderwel, zoodat binnen enkele weken tijds haar slachtoffers haar geheele reputatie kwijt waren. Een paar dames, die anders Robby plach ten goeden dag te knikken, als ze haar tegen kwamen, keken nu bij een ontmoeting een anderen kant uit. Rober trok er zich niet veel van aan, ofschoon ze er zich toch wel over verwonderde, wat de reden van die minachting kon zijn. Eindelijk kwamen de praatjes ook Mrs. Dudley ter oore; natuurlijk sprak zij ze tegen, maar hier werd niet veel geloof aan gehecht. Het opbouwend nieuws drong zelfs door tot Patrick, die er eens om lachte. Ja, dat is nu wel makkelijk praten, zei Gregory Bykes, een vriend van Richard Thëw, maar ik heb van Thew persoonlek gehoord, dat tot ’t voorjaar, het inkomen van de jonge dame niet meer dan dertig pond per jaar was. Toen ze hier pdk kwam, vertelde ze hem, dat ze geen cent bezat, behalve dan wat de oude Miss Sara Merrick haar had nagelaten; maar nu het is of ze wel een drie A vier honderd pond per jaar te verteren heeft. De dames zeggen, dat. zij van den zomer alleen wel vijftig pond aan kleeren moet hebben uitgegeven. Dit moet toch ergens vandaan komen! Wat bedoel je daarmee vroeg Pat, op zoo’n toon, dat Sykes maar gauw zei: - Och, niets! Niet dat men zich niet meer aan recht en redelijkheid hield, maar dat men zelfs niet probeerde de gedragingen door redeneering met recht en redelijkheid in overeenstem ming te brengen, was het fatale. Daardoor ontstond de gedachte niet dat men iets on gebruikt liet, dat later weer zou te voor schijn gehaald worden, maar dat men iets finaal had afgeschaft wat tot nu toe de lei ding gaf. Men erkende als maatstaf voor het wenschelyke en geoorloofde van een handeling alleen nog het voordeel en de macht. En een dergelijk optreden niet hier of daar op de wereld, maar overal en door hen, die over de geheele wereld beschikten, moest vanzelf een geweldigen invloed oefe nen op het denken der menschen en vooral op dat van hen, die in deze jaren opgroeiden. Men voelde den slagboom van het recht en de redelijkheid niet meer, maar deed. En op het fundament van deze wijze van leven en handelen is langzamerhand een mentaliteit opgegroeid, die zich los heeft gemaakt van de rechtsgedachte als basis van het leven en geen ander recht meer erkent als dat van den sterkste. Dat men hiermee de basis van ons cultuurleven zelf los laat, die im mens niet anders is dan de zelfordening'door het recht, en zoo men dit beginsel door voert, terug moet vallen in het barbarisme, schijnt den meesten niet duidelijk. Het is duidelijk, dat wat hier is aange geven veel meer een loslaten van het recht is dan een verschuiving van rechtsbegrip pen. Maar men vergete niet dat de onver- vangbaarheid van het recht als basis van iedere samenleving het ontstaan van een regeling op deze nieuwe basis van de macht noodzakelijk moet maken en daardoor een nieuw’ recht ontstaat, dat met het oude fei- Er is in onze Tweede Kamer dezer dagen een wetsontwerp behandeld, dat een zeer ernstige en felle discussie heeft uitgelokt en waartegen van verschillende kanten en door vertegenwoordigers van allerlei partijen de ernstigste bedenkingen werden ingebracht. Het ontwerp bedoelde de pensioenen der Indische gepensioneerden een korting te doen ondergaan. Wanneer men bedenkt, dat een gepensioneerde in tegenstelling tot wie nog in dienst is, eeh zeker recht verworven heeft en zelf tot het verkrijgen van dat recht door storting heeft meegewerkt, is het bedenkelijke van de vermindering van zoo’n pensioen duidelijk. Het komt mij dan ook voor, dat een dergelijke maatregel het best met een beroep op noodweer te ver dedigen is, waarvoor in Indië en in ons land zeker wel reden bestaat. Maar gewoonlyk en ook nu blijkt men met een dergelijke verdediging niet tevreden en zoekt voor een zoodanigen maatregel ook rechtgronden aan te voeren, althans de rechtvaardigheid en billijkheid ervan aan te toonen. En dit gaf den heer De Geer aanleiding van een ver schuiving van rechtsbegrippen te spreken. Wy willen nu daar laten of in de verde diging van dezen maatregel een verschui ving van rechtsbegrippen zich openbaarde. Maar in het algemeen is zeer zeker in onze tegenwoordige samenleving een zeer sterke en zeer gevaarlijke verschuiving van rechts begrippen, een feitelijk verlaten van de rechtsbasis van ons gemeenschapsleven merkbaar. En het wonderlijkste is wel, dat zoo velen zich daarvan niet bewust zijn, maar ook dat zoo velen, zoo ze het al be grijpen, de ernstige beteekenis daarvan niet doorzien. Het valt niet te ontkennen, dat de wereld- 21 Dan ia hét tijd, dat ik begin, zei Pat en herinnerde zich Robby’s woorden. Vertel eens ronduit; ben je van plan, Rosa Scarlet te trouwen 1 Hoe weet ik nu, of zij mU hebben wil? Vraag haar (iOlilNLHE COURANT ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 1—5 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij cont prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plai Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst vi handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags i aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zou ver standig zijn, als hij Rosa Scarlet vroeg, naar hij was. er wel haast zeker van, dat w hem zou aannemen. Zij bezat geld en gezondheid, zag er goed uit en wa8 opge- "•kt ln den omgang, de eenige reden, waar om hij niet zoo grif tot een aanzoek over ging, was, dat hij feiteltfk niet meer dan bondschap voor haar voelde en dan: dat wat zij besproken had met Mr. Ellery, en weifelend zei Geoff: Ja, maar stel je nu eens voor, dat Mrs. Scarlet die praatjes in het geheel niet in omloop heeft gebracht! O, maar daar ben ik wel zeker van, Ze wil Pat voor zich en Robby is een mede- dingster; vandaar dat zij die op alle manie- ren tracht zwart te maken. Maar, als ik mij Maar nu is de vraag, hoe wij dat ge- niet vergis, dan kan zij nog wel een be praat den kop kunnejQ indrukken. !J~ Hierop wisten zij eigenlijk geen van bei- den een antwoord. Toen Pat weg *vas, vertelde zij haar man, gevolge hebben, dat een onderworpen ser viel geplacht van jongden wordt gekweekt, die de fiere trots van vrijen mensch niet meer kennen en alle geestkracht moeten missen, die uit de vrije persoonlijkheid al leen kan opgroeien. De leer, als welker doel de bevordering van het staats- en gemeen schapsbelang wordt gepredikt, wordt zoo tot een gevaarlijke belemmering van die krach ten, die staat en gemeenschap en die ons telijk niet veel meer dan den naam gemeen cultuurleven in de eerste plaats noodig heb- heeft, waar het ten slotte steeds een beroep doet op de macht. Zoo kan men spreken van ■ntract tot zeer gereduceerden laatsruimte. ras soliede vóór de pl zijn. ben er aj eens eerder op gewezen dat het erg fraai is de stad ruim uit te bouwen maar men ziet de gevolgen daarvan wel eens over het hoofd. De lange en breede straten zijn duur van aanleg en onderhoud; duur van politietoezicht, van verlichting, van brandweervoorziening, van aanleg van gas, water en electriciteitvan verbinding nu alles Jagen. Heeft Robby zelf er al iets van ge hoord? Zeker, En zij houdt vol, dat ze haar MCCVII. Twee nieuwe bioscoop-theaters. Ondanks alle tijUbomstanmgneuen waagt men het om maar twee-r twee bioscoopthe aters te bouwen. Eén is er al gereed; één is al in plannen gereed en. zal spoedig nit den grond verrijzen. Het schijnt dus, dat bezitters van geld nog wel hoop hebben op efen goede kans van slagen. Het is moeilijk te zeggen of deze twee theaters m een „langgevoelde behoefte” voorzien. Ze heb ben beiae dit vóór, dat ze niet in het cen- ide stad slaan en dus tegemoet liet vervoer-bezwaar, dat met alleen in tijdverlies bestaat maar ook in vervoerkosten. Vooral voor de goedkoopere rangen is een kwartje transportkosten een niet onbelang rijke wameerdenng van. den uitgaanspnjs voor edliMvondje bioscoop. Slechts een paar oioscopen staan excentrisch en naar het schijnt, gelukt dit wel. Eén der betrokkenen maakte eens de opmerking, dat het met de bioscopen gaat als met de kerken; men moet de kerk tot de menschen brengen want de menschen komen anders niet meer naar de kerk als die te vér afligt. jroote stad valt ten slotte in afzon- wijken uiteen en het is begrijpelijk «I e Huisvrouwen plicht....I e buitenland,ch. producten ir minder geld de uitstekende MOUT -kunt krijgen? N,e4 >or werk ean Nederlandicl.c •n krijgt u de beste Her,,, «•enschenl Geweldig voed- t daarbij: .Klaar lp een w.p‘ stevig boid MERCURIUS i al kracht on geeondheid' het recht waaraan ze congruent zijn de on- I misbare voorwaarde van alle recht, de sta- biliteit, zoódat het zich van willekeur niet Het valt niet te ontkennen, aatueweresu- f noemengwaard onderscheidt. oorlog voor een zeer groot deel, zoo niet en f “Deze verschuiving van rechtsbegrippen, volle, van deze verandering in onze of beter gezegd dit loslaten van het recht, vJ.w.l xlw nn zooals dat tot nu toe begrepfen is als basiS Ik heb nog eens gedacht over uw raad van gisteren, Vader, maar ik voel mij toch niet in een stemming om te trouwen. Mijn gezondheid is slecht; ik ben arm en Rosa is te goed, om enkel om haar geld ge trouwd te worden, aangenomen dan al, dat zij my hebben wil. Je bent een gek, zei de kolonel, daarmee uit! Pat reed uit met zijn auto, terwijl de ko lonel nog eens zat te overpeinzen, hoe hij zijn zoon toch bewegen kon, om te trou wen de eenige vrouw, die voor hem geschikt was. Maar wat een leelijk ding was ln deze: hij wist niet, of Patrick Rosa niet wilde vragen, omdat hij niet genoeg genegenheid voor haar bezat of dat hij soms liefde voelde voor een andere vrouw. Dit wist Pat alleen zelve en op dit oogen- blik voelde hij zich slechts bezield van het verlangen, om zooveel mogelijk te profl- teeren van het heerlijke zomerweer. Mrs. Scarlet was echter een andere opvat ting toegedaan; zij geloofde vast en zeker, dat, als Rober Merrick maar niet in Crom- ford was gekomen, zij dan nu al zoo goed als verloofd zou wezen met Patrick. Daar om moest zij Robby zien weg te krijgen uit Toen Pat dien volgenden ochtend voor het ontbijt beneden kwam, deelde hij zijn vader zijn besluit mee. ABONNEMENTSPRIJS: per per kwartaal ƒ2.90, per week 2! o„.o rr__ Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureau! zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef. Interc. 2745. Postrekening 484Ö0. vraag uw» dan! Maar dat verzeker ik je; ze zal niet op je wachten, terwijl Je blijft flirten met een typiste, die de Dud ley’s heelemaal in hun kring hebben opge- nomen. Pat was even woedend als zijn vader en na enkele oogenblikken wenschte hij den ouden heer goeden nacht en verliet het ver trek. 1 Toen Pat op zijn Kamer was, dacht hij: Ja, zijn vader had wel gelijk; het taliteit de schuld draagt, waaruit ook te verklaren is, dat vooral by het jongere ge- J22222 SCHOTSCHE HARING voor de fijnproevers KOELHUIS bijzonder malsch HOLL. KOLMAATJES, iets fijns HOLL. MAATJES HARING, lekker en goedkoop gold als onaantastbare regel voor het ver- j p. q SCHARLEMAN Jr., L. Tiendeweg 75, Telef. 3202. keer tusschen menschen en volken en onze geheele samenlertng, eenvoudig opzij gezet. Hebt U ool< onze Machinaal gesneden visch al geprobeerd? hij d<? gedachte haatte, om afhankelijk te zyn van het' inkomen van zyn vrouw. slacht die verandering zich zoo duidelijk manifesteert. Ruim vier bittere oorlogsjaren lang en nog een tijd daarna heeft men feitelijk dat, wat tot nu toe en sinds onheugelijke tijden toch nooit uit haar huis zullen verdrijven. Wel is ze van plan, als het zoo doorgaat, I een aanklacht in te dienen wegens kwaad sprekerij. Dat is juist iets voor haar, zei Pat. DE LEESZAAL LAAT ZIEN WAT ONZE TIJD KAN. Boeken over electrotechniek. telefoon, radio; gas- en oliemotoren, auto mobielen en motorrijwielen; luchtvaart. Ga nu lezen. Lidmaatschap f2.per jaar. Luister, je moet weten, dat ik goed be vriend ben met Miss Merrick. Pat was dol. Waarom hadden die praat jesmakers in Cromford haar niet met rust kunnen laten; zy was onconventioneel en onafhankelijk en misschien wat eigenwijs, maar dit was nog geen reden, dat haar re putatie er onder lijden zou! Hy zou eens naar Mrs. Dudley gaan en vragen, of zy ook iets gehoord had van die verhalen. Zeker, antwoordde Clytie, en ik heb al mijn best gedaan, ze tegen te spreken, maar ’t helpt niet». Ik zou wel eens: willen weten, wie er mee begonnen is. Daar hoef je niet ver naar te zoeken: je vriendin, Mrs. Scarlet Mrs. Scarlet riep hy ongeloovig. Ja, Rose Scarlet ZU heeft altyd het land gehad ann Robby en Jocelyn en doet om de menschen tegen hen op te van het leven, openbaart zich wel het sterkst in de nieuwe bewegingen, die zich tegen over de democratie stellen: fascisme en na- tionaal-socialisme. Alleen de hierboven ge schetste mentaliteit koii deze bewegingen mogelyk maken. Het was de door den oorlog gekweekte mentaliteit, c|at alles geoorloofd was wat mogelijk was, wanneer het natio naal belang dat eischt. En daarbij werd dan, als veelal gebruikèlyk, het nationaal belang vereenzelvigd met de eigen opvat ting van dat belang. Maar daarnaast was het ook de gedachte evéneens een oorlogs- gevolg, dat de staat allés was en het indi vidu tegenover dien stait geen enkel recht had, dat zelfs het individu geen beteekenis had. Van. deze heerschehde mentaliteit voor al by het jongere geslacht is door menschen als Mussolini en Hitler $eer behendig party getrokken om de gedachte aan leiderschap en volledige onderwerping aan dat leider schap ten behoeve van den staat, die dan met het volk wordt geïdentificeerd, zooals de party met het volk wprdt geïdentificeerd, ingang te doen vinden.’De voor iedere ge- meenschap overheerschènde beteekenis van j gen ~g] de onaantastbaarheid der geestelyke per- derlijke soonlykheid en het daaruit voortvloeiende i dat sommigen daarvan willen profiteeren recht dier persoonlijkhiSd werden aan deze door in die wijken van aües wat le brengen staatsgedachte opgeoflèrd. Dit moet ten- '•0<>dat een de oude atad met meer noodig is. Ook hier heeft de slechte tramverbinding er toe geleid dat de afzon derlijke wijken het .innige contact met het aloude centrum verloren hebben. En dit proces dreigt verder te gaan. Twee van deze excentrisch gelegen bioscooptheaters beteekenen. weer een. vermindering van het vervoer. Natuurlijk kan niemand den om vang daarvan becijferen en dus ziet men het feit licht over het moofd maar al die kleine feiten bijéén, maken een groot geheel, dat we) zUn invloed doet gelden. Hoe meer die wijken zich weten te organiseeren als kleine stadjes hoe minder het verkeer met het middelpunt wordt, al zal dit natuurlijk altijd een zekere bekoring houden, omdat het grooter en knusser is. Men heeft die te ruim en te modern aan gelegd. De winkelstraten ‘zijn tevens de hartaders van het verkeer en dat is nu niet precies de prettigste combinatie. Daarom zien wij met een zekere vrees den nieuwen stedebouwkundige, dien den 1 Haag zich heeft aangeschaft, tegemoet. Het zijn best® brave menschen, die theoretici van de stedebouw, maar ten slotte zit het 1 publiek met de praktijk en die is dikwijls i minder genoegelijk en gemakkelijk. Wij heb-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1933 | | pagina 1