HOEDEN 145-1.85
WOLLEN
OVERHEMDEN 175 enz
FRANS VAN CAMP
METEOOR-
ANTHRACIETBLOKJES
^wat mag
sr
OPRUIMING
Balans-Prijzen
p. REÜNIE GOUDA
1934 CHEVROLET
WONINGEN
Te Huur aangeboden
2.90 enz.
Geweldige voorraad bij de bekende
toch vel de oorzaak
zijn vaardoor de
De Goudsche Fruithandel
een openbaring is,wat prestatie
en riicomfort betreft?
Een Regen tendagboek uit de 18e eeuw.
i
Veilitre en Economische
N. G. ROEST, Stoom Wasch- en Strijkinrichting,
DE ALLERNIEUWSTE
VINDING OP DIT GEBIED
PRIJS
PER
HL
N V. HOU. FABRIEK VIN ROOKVRIJE BRANDSTOFFEN
Kilokaasjes
I WISKUNDE
p, S. PAUVUUER.
Hans Albers en lie Weintrsubs in
NU KOMT 'T ER OP AAN
f«OG EENIGE NIEUWE
MODERN GEBOUWDE
„NEDERLANDSCH
FABRIKAAT" woensdag 3
TOEGANG KOSTELOOS
De N V. Houthandel v.h. Firma J. en G. ALBLAS
H. ROSA's EXPEDITIEBEDRIJF - TEL. ^729
H. T. Arends - Gouda"
Laat thans uw huis van binnen schildereinooor
postwissels en chèques meer uit? Men
dwingt daartoe het publiek om 's morgens
te komen, Uat uitbetalen, kon 'a middags
evengoed geschieden. Klets, dat dat niet
kan. ln*hej buitenland doen zjj het ook wel.
Het is de laatste brief in dit jaar en wy
kunnen dien niet sluiten zonder afscheid
van 1933 te nemen.,Zwaar valt dat afscheid
ons niet. In de geschiedboeken zal van dit
niet veel goeds verhaald kunnen wor-
Slechts weinigen zullen er met een
blij gezicht op terug zien. Misschien is het
beter er heelemaal maar niet meer naar te
kijken. Dat zou wellicht gemakkeiyker val
len als het kyken in de andere richting, in
ui naaste toekomst, wat aangenamer was.
Maar ook dat is niet het geval, want 1934
vangt in een pven dichten nevel aan als een
jaar geleden zijn voorganger deed.
In onze geliefde residentie valt op tal van
plaatsen duidelyk het gevolg van de tijds
omstandigheden te constateeren. Het is op
geen stukken na 's middags zóó druk in de
o'.de stad als het vroeger in deze weken
placht te zijn Er wordt4overal geklaagd en
alles beperkt' zich.
Laten wy afscheid nemen van het jaar en
er verder niet over denken. By voorbaat
wenscht uw briefschrijver uit de hofstad u
allen een goed begin van het nieuwe al
klinkt dat haast vreemd dat er iets goeds
zou kunnen komen. Maar wie in deze dagen
de kans ziet om eens even los te komen
uit de dagelijksche sleur vindt toch ook wel
weer wat moed om verder te gaan.
In 1934 hopen wy u weer geregeld het
nieuws uit de hofstad te melden. Dat het
dikwijls goed nieuws mag zijn en dat er een
stygende lyn in moge schuilen is wel de
eenvoudigste maar beste wensch dien wij
op dit moment kunnen uiten.
Een naar omstandigheden genoegeltjk
einde en een hoopvol'begin van 1934.
HAGENAAR.
SfOHT EN WEDSTRIJDEN.*"
LXI.
Uur-record hardloopt
A.V.A.C.) 17 km. 290.41
VOETBAL.
Programma voor Zondag 31 Dec.
K. N. V. B.
AFDEELING I.
2e klasse; EDOBiF-C; Kinheim—Zeebur-
gia.
AFDEELING II.
Ie klasse: Excelsior—KFC.
2e klasse; HVV—CVV; Alphen—VIOS;
Neptunus—ODS; Fortuna—DCL; VDL
OMA.
AFDEELING 111.
Ie klasse: Tubantia—Heracles; AGOVV—
„Vitesse; Wageningen—Ensch. Boys; En-
schdé—Hengelo; Go Ahead—PEC.
AFDEELING IV.
Ie klasse: LongaNAC; Bleyerheide
NO AD; EindhovenMiddelburgMVV—
FSVBW—Willem II.
AFDEELING V.
Je klasse; GVAVVelocitas; Achilles
Leeuwarden; AlcidesiBe Quick; Frieslana
Sneek.
ATHLET1EK.
De nieuwe Nederiandsche
records van 1955,
In totaal 24 nieuwe erkende records,
waarvan de dames er 6 in beslag nemen.
A.V. onttroont Haarlem op de
eslalettenummers.
Kranige prestaties van Berger
Zeegers en Kaan.
Ul^r volgt een volledige jyst van de in
mi verbeterde Nederiandsche records,
waarachter tusschen haakjes de oude
erkende topprestaties vermeld staan:
luü M. hardloopen: Chr. Berger ('25)
jO.4 sec. (Chr. Berger 10.5 sec).
lbüJ M. hardloopen: J. Zeegers (A.A.
C.) 4 m. 8.4 sec. (Hoogewerl 4 m. 8.6 sec.)
dJUü M. hardloopen: J. zeegers (A.A.
U.) 2ó min. ïö.b sec. (Zeegers-25 min. 50
sec.).
8000 M. hardloopen: J. Zeegers (A.A.
C.) 26 min. 22.4 sec. (Zeegers 26 min.,28.2
sec.)
W. J. Bakker
(Huizinga
lb km. 868.60 meter)
25 km. hardloopen: Landheer ('t IJ)
i uur 29 min. ib sec. (Lange i uur 51 m.
22.j sec.).
4 X 10O M. estafette: A.V. 1923 42.1 sec
(Haarlem 42.5 sec.). j.
•l x 200 m. estafette: A.V. 1923 1 min
28.2 sec. (Haarlem l min. 31 sec.).
4 x 400 m. estafette: V.E.L. 5 min. 25.2
sec. (VEL. 5 min. 27.4 sec.).
Olympische estafette: A.V. 1925 3 min.
sec 'Haarlem 5 min 57.2 sec.).
m Zweecische estafette: A.V. 1925 in 2 m
src. (A.v. '25 2 min. 5.4 sec.).
Vu x 1C0 M. estafette: A.V. 1923 1 min.
4 .8 sec. (V.E.L. l min. 52 sec.).
Vu M norden: W. Kaan (Haarlem)
51 sec (W. Kaan 15.3 sec.).
Half uur snelwandelen: F J. Engelman
■Pro Patrta) b km. 557.55 M. (Ruimers
6 km. i96.88 meter).
«neerwerpenJ. Knol (A.P.CJ.S.) 56.88
M (Visser 55.50 m.).
Speerwerpen beide handen: J. A. C.
Schot te ('25), links 55.21 M., rechts 48.58
Mtotaal 81 96 M. (Knol 80.485 M.)
KogelstootenG. Eijsker (Haarlem)
l'.'V M. (Eijsker 13.61 M.)
uiscusweroenA. J. O. de Hruyn
(Olvmnla H.) 42 885 M. (Eijskef- 42.77 M
M hardloopen dames: Schuurman
iKMAü.) 24.6 sec. (Schuurman 25.6 sec.)
HX: M. hardloopen dames: Koeman
i \D.A.) 2 min. 53.8 sec. (Mallon 2 min.
'12 sec.).
80 M horden: Ter Horst (Hercules)
12? sec. (de Jong-Zondervan 12.6 sec.).
Discuswerpen dames: Pels ftAD.A. 36.46
M (Pels 56.28 MJ.
Kogelstooten dames: Munnlkes (A.D.
A.) 11.295 M. (Munnlkes 10.45 M.).
10 x 100 M estafette dames: Brunhilde
Groningen, 2 min. 12.8 sec.
„25 Mey De rekening opgenomen aan
„de Vlist met de Heer v d Buich en
/Secretaris van Eyck
„26 Mey Camer (vergadering var. de
„burgemeesters)
„Regenten Gasthuys versoeke de Ban-
„ken te verplaatsen van de Classis na
„beneden geplaatst van boven ge-
„accordeert (toegestaan)
De invloed van de bu^e meesters s trok te
.ch zelfs uit tot de plaats van de banken
die bij de classicale vergadering dienst
deden. Dit hing samen met het feit; dat de
„Gereformeerde Kerk" o,verheidskerk was.
„29 Mey Magistraat
„request Ab Braak en L van Tol om
„te Scheyden geapprobeert (toegestaan)
„Publicatie (afkondiging) gedaan by
„Clokke geslag van Utsupra (als boven)
„Bailliu Hoeve Teylingen en Zwanen
burg
Ook tegenwoordig nog moet een echtr
scheiding publiek worden gemaakt; *met ge
schiedt nu echter door middel va;i een adver
tentie in de Staatscourant. Toen kwamen er
vier leden van de magistraat en de stadhuis-
klok aan te pas.
„De Heer Willem van der Hoeve heeft
„kennis gegeeven dat Syn protest niet
„behoorlyk is gebragt int Camerboek
„Versogt zulx te verbeteren, t versoek
„affgeslagen.
„N.B. versoek een ygelyk te leezen
„hoe de Kant teekening is, en hoe t op
„een in derecte wyze het Protest inge-
„krabbeld is, omdat men overtuygt was,
„dat alles geschied was op een in
„derecte Wys, hebbende Syn Hoogheid
„geaccordeert (toegestaan) de adjuncts-
„plaats (de betrekking van assistent-
„secretaris) zoo hy zulx by, de Magi
straat konde verkrygen maar niet de
„Survivance (opvolging bij overlijden)
Nog steeds was aan de verontwaardiging
van van der Hoeve over de benoeming van
van Eyck junior geen eind gekomen. Hij
luchtte nu zijn overkropt gemoed door een
aanval te do$n op de manier, waarop zijn
verzet in het kameboek was aangeteekend.
Volgens hem was alles „op een in derecte
Wys" geschied. In het gebruik van het
woord „indirect" toont van der Hoeve zich
een echte Gouwenaar. Ook tegenwoordig
wordt met dat woord zonderling omgespron
gen en wordt het vaak in een andere be-
teekenis dan dé juiste gebruikt.
„31 Mey Camer
„Rapport door de Heer van der Burch
„van de Rekening van Berghambagt
„8 Juny Ben ik na Texel gegaan, en
„geretourneert (teruggekeerd) 13 July
„24 Juny Ontvangen 3 Suykerbrooden
wegende 23% pd k 13% Stuiver t pd
Ieder jaar ontving een burgemeester een
hoeveelheid suiker. Het is echter niet na
te gaan door wien die suiker werd gegeven.
Van der Hoeve vermeldt zorgvuldig den
prijs, omdat hij steeds aan het eind van
ieder jaar precies uitrekent, wat elke open
bare functie opbrengt. De geldswaarde van
de drie suikerbrooden staat daarbij dan
onder de ontvangsten „als burgemeester"
vermeld.
,,16 July
„De Spulle voor de Kermis affgeslage
Door dit besluit kreeg de aanstaande
kermis een zeer sober karakter. Blijkbaar
ging in 1781 de strijd niet voor of tegen
de kermis, maar voor of tegen „de Spulle".
Zooals reeds in een vroeger artikel is ver
meld, was een aantal jaren eerder „aan Ds
Metske zyn stadstractement affgenomen,
omdat hy gepreekt had tegen de Spulle op
de kermis". De omstandigheden waren fn-
tusschen ten voordeele van de tegenstan
ders van „de Spulle" veranderd, want deze
(werden nu „affgeslage".
„24 July Camer
„J v Weede en v Burchem doen rap-
„port van haare Commissie als Laken
„drapiers gehouden te Alkmaar, geeven
„over haare Besoingnes gehouden (doen
„verslag van hun werkzaamheden) en
„verschot 95—4 versoeke approbatie
„(goedkeuring)
„geapprobeert (goedgekeurd) haare
„verrigtinge
Over de „droogscheerderssynode", die de
vorige maal in Gouda was gehouden, zijn in
een vroeger artikel uitvoerige mededeelin-
gen gedaan. Ditmaal had die „synode" in
Alkmaar plaats gehad en hadden twee ver
tegenwoordigers van de Goudsche laken-
drapiers daaraan op stadskosten deelge
„26 July Camer
„Maaltyd Straatweg vastgesteld 13
„Augustus binnen Gouda
De „Straatweg" was de weg tusschen
Rotterdam en Gouda.
Aan den „Maaltyd Straatweg" werd deel
genomen door een aantal regeêronde heeren
van de beide steden.
„28 Camer
„Burch disponeert van (beschikt over)
„Syn 3 'Ampten
Burgemeester van der Burch benoemde
dien dag drie, stedelijke ambtenaren. Dq an
dere burgemeesters hadden daarover niets
te zeggen. Zjj kregen evenwel ook weer hun
beurt.
Hoewel van der Hoeve hiervan niets in
zijn dagboek zegt, is het van algemeene
bekendheid, dat juist de wijze van benqe-
ming van de ambtenaren een van de groot
ste misstanden was uit den laatsten tyd van
de Republiek, omdat de burgemeesters eerst
1 „gestopt" moesten worden.
1 „4 Augustus is overleden Mr C Boers
„Secretaris dezer Stad
„Sollicitanten Hoeve, Mey, Griffioen,
j „Kerkhoven en Does
„hebbende ik dien dag by Zyn Hoog-
I „Heid geweest met myn Zoon om te Sol-
j „liciteeren
Alle sollicitanten waren zoons of naaste
familieleden van de burgemeesters en de
andere heerep van de regeering; Hoeve was
Mr Frederik van der Hoeve, de zoon van
den dagboekschrijver.
„10 Augustus Vergadering in Burge
meesters Camer
•„vervolgens werd de Heer Secretaris
„gedeputeert (gezonden) na den Doele
„om te verneemen off de Heeren ,van
„Rotterdam Syn gekomen tot op nee-
„ming van de Straatweg, waarvan door
„den Reysende Bode werd Rapport ge-
„daan, en dan gaan Heeren Burgemees-
„ters na den Doele, alwaar wy vonden
„Burgemeester Vingerhoed, en de vroed-
„schappe Groeninx en Descury, penning
meester V Berkel
„Die van Gouda doen eerst Rekening
„Ontvang Uytgaaff
2900 3302-3-12
aff uytgaaff 2909
„Daarna Rotterdam
„Ontvang Uytgaaff
2950 2711-7-2
352-3-12
Schiet over 238-12-4
113-17-8
De Helft 56-15-12
„Daar na de Maaltyd ten getale van
„14 personen
„Burcb Ey^ck »Hoeve v Wyn Eyck,
„Jongkint, Teyssen, Plemper, Burch,
„Burch, Vingerhoed, Groeninx, Descury
„en v Berkel
Aan den maaltyd namen alzoo 4 Rotter
dammers en 10 Gouwenaars deel. „De Helft
56-15-12", zal wel niet voldoende zyn ge
weest om de „Edel Groot Achtbare" van de
aan hun rang toekomende spijzen en dran
ken te voorzien.
„11 Augustus |f*tra Ordinaris Magi
straat (buitengewone magistraatszit-
„ting)
„Voorslag om te vergeven t Secreta
riaat, vastgesteld op aanstaande Dings-
„dag
„Vervolgens Kamér
„De Heer Secretaris v d Burch gead-
„jungeert (toegevoegd aan) de Heer
„Secretaris Van Eyck
Mr. Johan Diderik v. d. Burch, die het
vorige jaar in plaats van secretaris Jong
kint was benoemd, werd nu belast met de
werkzaamheden van den overleden secre
taris Boers. In verband daarmee moest hij
voortaan ook invallen voor Mr. H, van Eyck
en dezen bij de uitoefening van diens functie
behulpzaam zijn; hij werd dan ook „gead-
jungeert de Heer Secretaris Van Eyck".
De toestand was dus op 11 Augustus 1781
als volgt: „Mr. Hubert van Eyck oudste
secretaris* Mr. v. d. Burch tweede secre
taris, Mr. Vincent van Eyck assistent va^
zijn vader, terwijl de derde secretarisplaats
vacant was. Daarin zou op „aanstaande
Dingsdag" worden voorzien.
„13 Augustus Kamer
„Eed Van Zuyvering affgelegd door
„d Hr Secrets v d Burch
„14 Augustus Extra Ordinaris Magi
straat
„Secretaris Mr V v Eyck verklaart
„als Oudste Secretaris Mr Jean Gysberto
„de Mey aangefeteld als Secretaris erf
„beedigl 1
De bedoeling van 'die verklaring van Mr.
V. v. Eyck „als Obdste Secretaris" was
blijkbaar, dat hy bij het overlijden van zyn
vader in rang vóór Mrs. v. d. Burch en de
Mey kwam.
„Daarna kamer
„De Heer Pensionaris heeft uyt naam
„van den Dykgraaff van Steyn, voor-
„gebragt om 1200 gl te mogen ligten
„uyt Burgemeesters Casse ter leen tot
J, taling van dé Doorgebrooke dyk en
„vuile van gate kldaar
„B= Heer de foey en V Eyck hebbe
„zulx geaccordeert (goedgekeurd) dog
„de Heer v. d. Hoeve (de dagboek»chr(j-
•,.vcr) aangetoond de ongerymptheid en
„daartégcns geprotesteerd
,.De conclusie £evallen by de meerder-
„heid en geaccordeert dog naderhand is
1 „gebleeken van }400 gl.
„16 Augustus Camer
„Dykgraaff en Hoog Heemraden van
„Steyn versoeke .Burgemeesters te gast
„tegens aanstaande Dingsdag
Die uitnoodiging hield zonder twijfel ver
band met de goedgunstige beschikking van
de burgemeesters om uit hun „Casse" veer
tienhonderd gulden te leenen.
Zooals reeds vroeger is medegedeeld, wa
ren er hier in Gouda twee groote kassen,
dievan .10 burgemeesters en die van ae
siad. Men arygt uen indruk, dat „Dykgraaxi
en Hoog iieemruüe van bteyn ue nun toe
gestane geldleemng als een gunst van de
burgemeesters beschouwden.
jnu er geld was, kon er ook wel een diner
op overscnieten; de 1400 gulden dienden
biykbaar niet alleen tot het „vuile van de
gate van de Doorgebrooke Dyk", maar ook
van de magen van het dijkbestuur en de
Goudsche burgemeesters.
„21 Augustus als Burgemeester ver-
„sogt op de Maaltyd in Steyn
„23 Augustus Camer
„De Bode van Schieland Nodigt Hec-
„ren Burgemeesters te Gast in de doele*
„26 Augustus Camer
„Ingekomen een Missive van de Staten
„van Holland tdt Berging van gequeste
„Matroosen in de Gasthuysen
„Goedgevonden plaats te maken int
„Pesthuys, en de Heeren Regenten vant
„Gasthuys gequalificeert (gemachtigd)
„tot besorging van dien en aan gesteld
„Willingswaart en Blêuland als Chirur-
„chyn
De missive van de Staten hiqjd in, dat
„Burgemeesters en Regeerders^ van de
Hollandsche steden maatregelen ^moesten
nemen om in de „Gasthuyzen in den haaren
(in .hun steden)" te „ontvangen, logeeren
(huisvesten) en cureeren (in geneeskundige
behandeling nemen)" de gekwetsten, „van
de actie van den 5e deezer maand (de
slag by Doggersbank)" en „die in het ver
volg uyt s' Lands Vloot opgezonden zouden
mogen werden".
Naar aanleiding daarvan waren de „Mees
ters en Regenten van den Gasthuyze binnen
deeze Stad" gehoórfl. Deze maakten blyk-
baar bezwaar, want de burgemeesters be
sloten, „dat tot voorkominge, dat de Zieken
op het Gasthuys door het Jammerlyk ge
kerm van de ongelukkige by (in) s' Lands
dienst gekwetste personen niet zouden wer
den ontrust, het pesthuys binnen deeze
Stad in gereedheyt zou worden gebragt, om
de bovengemelde gekwetsten behoorlyk in
het Zelve te kunnen ontvangen". De regen
ten van het gasthuis werden dan ook ge
machtigd „om ten dien einde het noodige
op het voornoemde pesthuys te bezorgen
en de ongelukkige gekwetsten, die uyt s'
Lands Vloot opgezonden zouden moogen
werden, onder hun opsigt te doen behan
delen en Voorzien van Spys, drank, en t'
geen verder tot haar herstel noodig zouden
oordeelen". Tegelyk werden „de Stads Chi-
rurgyn Cornells Bleulaigl en de Chirurgyn
Pieter van Willens waart" met de genees
kundige behandeling van de gewonden be
last.
«et „pesthuys", dat in lijden, dat de
„haestige sieckte" hier ter stede een groot
aantal slachtoffers had gemaakt, was ge
bruikt, stond in 1781 leeg en kon ^dienten
gevolge dadelijk weer in gebruik^ worden
genomen. Het stond op het plein van de
voormalige kazerne, ongeveer ter hoogte
van het vroegere waschlokaal.
De burgemeesters wafren niet diep onder
den indruk van den oorlog en de daaraan
verbonden gevolgen; hun feestmaaltijden
gingen rustig door.
„1 September Kamer
„Burgemeesteren disponeeren op de
„propositie (nemen een beslissing op het
„voorstel) van regenten vant Gasthuys
Het betrof hier het voorstel van „Mees
ters en Regenten van het Gasthuys binnen
deeze Stad" om hen te machtigen „in den-
zelven huys in te neemen, bewaaren en on
derhouden Neeltje Blok Weduwe van JiHes
de Jong, Krankzinnig zynde, tot welkers
onderhoud S' Weekelyks zou contribueeren
(bijdragen) de Diaconie van de néderduyt-
sche Gereformeerde Gemeente binnen deeze
Stad Ses en twintig Stuyvers en het Aele-
moeseniershuys (het weeshuis) tien Stuy
vers".
De burgemeesters waren het met dit voor
stel eens en Neeltje Blok werd onder de
hierboven genoemde voorwaarden in het
„Gasthnys" opgenomen. Het St, Catharina-
gasthuis aan de Westhaven, nu „bestede-
lingshuis" en tot voor ruim 25 jaar stede
lijk ziekenhuis, diende in het jaar 1781 ook
voor krankzinnigengesticht. Nu nog kan
men in een van de bovenkamers het luikje
zien, waardoor de krankzinnigen het eten
werd aangereikt. Voor de krankzinnigen,
die wild waren, bevonden zich cellen aan de
achterzijde van de voormalige St. Catha-
rinakapel (het tegenwoordige archief). Ook
die cell«n zyn nog aanwezig.
I (Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
belegging van Uw Kasx en Spaargelden
I Spaarbank 8
GEMEENTE Giro-, Stortings-) 2.52 9.
I en Ophaaldienst,
GOUWE 2 - GOUDA.
KUXF'T.
Schiller s „Wilhelm Teil" bij het
Hofstad Tooneel.
Jessner gastregiseur.
Het Rotterdamsch Hofstad Tooneel zal
in den aanvang van het nieuwe Jaar in
den Koninklijken Schouwburg te Den
iiaag zijn eerste opvoering geven van
Schiller's „Wilhelm Teil" in een verta
ling van Jan R. Th. Campert met Cor
van de? Lugt Melsert in de titelrol.
Leopold Jessner zal te zamen met Cor
van der Lugt Melsert de regie voeren.
Later in het seizoen zal het Hofstad
Tooneel een nieuw stuk „Die Rassen"
van Ferdinand Bruckner ten tooneele
brengen.
OUD EN NIEUW BIJ DE JiEIDENEN.
Hoe Grieken en Romeinen, ffcyciërg en
lndo-Chineezen
Nieuwjaar vieren.
Het Nieuwjaarsfeest heeft in verscJuilwi-
de tijdperken der geschiedenis en by mdÊr
dan één volk aanleiding gegeven tot uitge.
latenheid en losbandigheid. In het oude Grie
ktnland was de Nieuwjaarsdag, die volgens
onzen kalender op 16 Juli gevierd werd, een
dag van vreugde. Op grasvelden werden er
honderden dieren geofferd en groote volks
feesten deden het verschil tusschen slaven
en meesters wegvallen.
In het oude Rome volgde het Nieuwjaars
feest onmiddellijk op de Saturnaliën, zoodai
de gemaskerde feesten en drinkgelagen tot
in het nieuwe jaar voortduurden. Toch had
den er ook belangryke staatkundige plech
tigheden plaats; de nieuw gekozen consuls
trokken, gevolgd door een dichte menigtv,
naar het kapitool om een offer aan Jupiter
tc brengen. Op Nieuwjaarsdag begon ook de
nieuwe zittingsperiode van de rechtbank op'
bet foruim; de rechter® oefenden hun ambt
op dien dag slechts korten tyd uit, alléén
om aan den vorm te voldoen, want na deze
plechtige handelingen werd zoo spoedig mo
gelijk het feestvieren hervat.
Van deze Romeinsche feestgebruiken zyn
er ook in de Christenheid eenige binnenge
slopen; Boms gaf men zich zelfs in de ker
ken aan allerlei dwaasheden over. Tot in de
Middeleeuwen toe treft men teLkena waar
schuwingen van pausen en andere kerk
vorsten tegen deze misbruiken' aan; er
blykt uit, dat er zelfs in de kerken komi
sche scènes en maskerades plaats vonden.
Dit gebruik heeft zich in de Nótre Dame te
Parijs nog tjot 1444 gehandhaafd.
Een ander Romeinsch gebruik, dat dtr
Nieuwjaarsgeschenken, beefy zich eveneens
in Frankruk' het langst gehandhaafd en wei
.tot op dezen tijd toe. Het Fransche woord
voor deze geschenken, étrennes, ia dan ook
afkomstig van het Latijnse he strenae, dat
weer is afgeleid van den naam der goden
Strenua, "waaraan in het oude Rome op den
Nieuwjaarsdag offers werden gebracht. In
Rome werden de Nieuwjaarsgeschenken
echter niet alleen gewisseld tusschen bloed
verwanten en goede vrienden doch ook ga
ven de patriciërs geschenken aan de slaven.
In den loop der tyden ontaarde het gebruik
zoozeer, dat juist de ryken van de armen
en de keizers van bun onderdanen geschen
ken verwachtten, in dezen vorm heeft dit
gebruik zich tot in de Middeleeuwen in ver-
ecjuiiende Europeesche landen gehandhaafd.
Het is bijna een historisch feit, dat Ko.
ningiii Elisabeth van Engeland uit haar
Nieuwjaarsgeschenken, die vaak uit con
tant geld bestonden, al haar persoonlijke
uitgaven gedurende het geheele jaar kon be
strijden. En voor den oorlog was hei in
Kusland nog heel gewoon, dat de hoogste
bestuursambtenaar van een stad of land
streek op Nieuwjaarsmorgen alle bewoners
van zijn district, van de grootegrondbezit-
af tot de armsten toe, in een plechtige
audiëntie ontving. Hü schudde iedereen de
hand en wensehte hem zegen en geluk toe
in het nieuwe jaar, doch voor die eer moes
ten eeltige roebels worden gelegd in een
groote kom, die bij den uitgang was opge
steld.
Het geven, dan wel het in verkapten vorm
vragen van Nieuwjaarsgeschenken bestaat
nog steeds, zij het ook niet in den vroegeren
omvang. Er is bijna een geheele verzame
ling Nieuwjaarsbrieven uit de veertiende
eeuw bewaard gebleven, waarin de schrij
vers met het aanbieden van hun gelukwen-
schen pen verzoek om een kleine gift ge
paard deden gaan. Doch zelfB op het eind
van de vorige eeuw brachten de Hamburg-
sche kinderen in December hun schooluren
vrijwel uitsluitend zoek met het schrijven
van kunstige Nieuwjaarskaarten aan al hun
familieleden. Voor elke kaart, die onder toe
zicht van den onderwijzer met succes werd
vervaardigd, gaven de ouders een klein be
drag aan den onderwijzer, die deze aan
vulling van jdjn schrale tractement goed ge
bruiken kon. De overblijfselen van *ze
gebruiken vinden wij thans nog in den vorm
van de min of meer smaakvolle Nieuwjaars
kaarten, die kennissen en zakenrelaties el
kaar toezenden. Aantrekkelijker voor ons
gevoel .is het oude Engelsche gebruik om
elkaar mbt Nieuwjaar handschoenen of geld
daarvoor te zenden. Dit was een symboli
sche uitdrukking van de wensch, dat de zoo
begiftigde in het komende jaar ziin handen
lein zon houden van onrecht.
In het Oosten is het tot in dezen tjd ge
bruikelijk gebleven om het Nieuwjaarsfeest
te vieren- toet symbolische spelen en dansen
lr, het bergland van Thracië verlaten op
Oudejaarsavond de boeren hun hermetisch
gesloten huizen, waarin zjj a.h.w. overw-n-
teren en verzamelen zich op een plateau,
dat slechts verlioht wordt door het heldere
schjnsel der sterren. Zj dragen maskers «i
.uilen telkens na een bepaald tijdsverloop
onder merkwaardige ceremonien hun klee-
ueren. Op de muziek van blaaspijpen voeren
zij dansen uit, waarbij zij door gebaren
ploegen en maaien, geboorten en huwelfl
voorstellen. Deze ceremoniën zijn kenneljk
ontstaan uit de vereering van B^chus. V'
boeren blijven echter emstig, zelfs wanneer
Fan's fluit op het wildst blaast, want mj g -
looven, dat een gebrek aan ernst of eohth
in hun uitbeelding in het komende jaar m«'
oogst veroorzaakt. Ondanks de koude loop
het zweet hu» over het voorhoofd, wanne
zï tijdens het dansen 'hun ral van arbeid
ot- bruidegom spelen met een innerlijke over
gave, die voortvloeit uit dit bijgeloof. He1
toont tegen den morgen, wanneer zü emde-
l|jk doodLe "aar hun hutten terugkeert».
(Nadruk verboden).
FLUWEELEN SINGEL 68 en Burg. Martensstiaat. TELEF. 2497.
Nette en accurate bediening. Zeer billjjke prijzen.
Vele tevredenheidsbetuigingen. Zendt proef wasch.
DE IDEALE BRANDSTOF
VOOR ELKE KACHEL
OF HAARD.
VERBRANDT ALS DE
BESTE ANTHRACIET.
GEHEEL REUK- EN ROOKVRIJ.
NOOIT LAST VAN STEENEN.
ENORME HITTE
Voor R'darn fr. thuisbezorgd. LANGE BRANDDUUR.
Voor buiten Rotterdam bij bestelling vanaf 5 H.L. tegelijk, geldt
deze prijs fr. Iiji L' thuisbezorgd. Levering dileet onder rembours.
ROTTERDAM
KEILEWEG 36
TEL. 36608.
Reclame - aanbieding
Wy bieden U een
PRIMA PERMANENT
aan van 6.voor f 4.
M. J DE JONO
Dameskapsalon t.o.-het Badhuis.
GROENENDAAL 76 GOUDA.
Telef. 2319.
(volvet) ct. per stuk
Smakelijke volvette jonge, belegen en
oude kaas voorradig tegen billijken
prijs.
P. G. TEEKENS, Gouwe 55, Gouda.
Kaashandel in 't groot en klein.
Goed nieuws voor Heeren Rookers!
WU geven U 11 Sigaren voor 1 kwartje
en 7 Sigaren met 1 ons Criaiatabak voor
1 kwartje. Voor kwaliteit wordt geheel
ingestaan. Alleen bjj
R, VEERMAN Turfmarkt 56.
lessen aangeboden, op Teer billijke voor
waarden, voor leerlingen H. B. S er
Gymnasium, voor candidaten BOUWKÏ1N
DIG OPZICHTER, «na. door
1933 Vanaf VRIJDAG t/m MAANDAG 1934
DE ALLERNIEUWSTE SUCCESSUHLAGER VAN:
Voorts: SZöKE SZAKAL in de 3 acter
Liefdadigheid naar varmogen
Zie vooral onze groote biljetten. Toegang iederen leeftijd.
NIEUWJAARSDAG vanaf half 4 drie voorstellingen.
OI> HET VOORMALIGE O.N.A.-TERREIN.
Huurprijs 5.75 en 6.per week. Straatbelasting en waterleiding
inbegrepen.
Te bevragen: G. J. VAN WINGERDEN, Ridder van Catsweg 3,
Telefoon 3273 en bij G. v. d. HORST, Turfmarkt 42, Telef. 2654.
UITGAANDE VAN
DE VEREENIGING
DONDERDAG 4 en VRIJDAG 5 JANUARI
IN GEBOUW KUNSTMIN
Geopend van 2 tot 5 en van 7 tot 10 uur.
Geschenken voor bezoekers - Demonstraties enz.
Dinsdagavond 2 Jan. 8 uur in gebouw „CONCORDIA"
gratis FILMVOORSTELLING. Kaarten verkrifgb. w 2-3 uur
en 's avonds, voor zoover plaatsen beschikbaar, a. d. zaal.
h
te WADDINXVEEN
leveren voor GOUDA uit de OPSLAGPLAATS FLUWEELEN SINGEL 94
AL HET VOORKOMEND TIMMERHOUT EN TRIPLEX
tegen scherp concurreerende prijzen.
Tevens gelegenheid tot MACHINAAL BEWERKEN.
N. VERDOUWTfeLEF. 2961
Dagelijksche Dienst 's avonds 8 uur; Gouda, Utrecht, Amersfoort, Zeist,
Doorn, Driebergen, Zwolle, Assen, Meppel, Groningen,
's Morgens 9 uur naar: Veenendaal, Edp, Wageningen, Oosterbeek, Leersuni,
Heelsum, Arnhem en Velp.
Maandag, Woensdag, Vrijdag 's avonds 6 uur naar Zutphen, Deventer,
Enschedé. Almelo, Hengelo, Wierden, Lonnéker, Goor, OldenzaaJ.
Dagelijks naar Tilburg, Eindhoven, Roermond, Heerlen, Sittard. Valken
burg, Maastricht, 's morgens 10 uur.
Dagelijks 's morgens 10 uur -naar Amsterdam.
Zet op uw adres per Roza. Speciaal ingericht voor kaas.
H. ROSA Boelekade 32
"'If UK
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
MANDARIJNEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN
NIEUWE VIJGEN
DOFFE KASTANJES
DOOSJES TUNISDADELS
STUDENTENHAVER
VRUCRTEN IN GLAS EN BLUT
DIVERSE SOORTEN NOTEN
1 BLIKGKOENTEN tegen scherp concurreerende prijzen.
Firma Wad. A. Rietveld. 30
I riHMnPu/Pfi97 TELEF. 3316
Oabethstraat 59 - Telefoon 2718
Bijhouden en Controleeren van
Administratiën - Belastingzaken
GENERAL MOTORS CONTINENTAL S.A.
J.W. BINNENDIJK RA AM 177 GOUDA.
DAN HEETT U EEN GELUKKIG JAAR
