[neming
IANTELS
REGENMANTELS
ex.
ikbank
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 6500
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
■o. 18489
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
4
760 854.05
1OO *1.
GABARDI NE
LODEN
TWEED
GUMMI enz
IARDINE
EN
■ED
1MI ENZ.
n/mann
mann
BERGAMBACHT,
tylEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Stad en Platteland.
BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
EDING
ƒ0.60. Op
ren,
Bui
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
>000
HOORWEG.
Niet Ingang
sn zijn
Uitsluitend bekende
prima kwaliteiten I
et de n&n-
dnikwerk
rt worden
RU
ZOON.
UDA.
Door vroegtijdige bestelling kunnen&wij
deze, zoolang de voorraad strekt, aan
bieden zonder verhooglng van woiprijzen
en omzetbelasting.
NIEUWE COLLECTIE
IN:
VE COLLECTIE
IN:
ên
‘vens
/versi-
ge het
>t Ver-
Jt.
>•4
Hen
iite
20,
i U
GOUDA
dag wordt
DA
estelling kunnen wij
roorraad-strekt, aan-
>oging van woiprijzen
Uitsluitend bekende
[prima kwaliteiten
I exTRA aanbieding
loon van misschien nog geen dubbeltje per
uur.
Nu zou er van de zyde der landbouwers
niet zooveel bezwaar tegen behoeven te be
staan, met de huidige wereldmarktprijzen
genoegen te nemen. Mits dan ook maar
alles zich daarbij aanpaste. Dit wil echter
zeggen, dat loonen en salarissen zouden
moeten dalen tot ongeveer de helft van het
peil van 1914. Ziehier in korte trekken ver
klaard, waarom de landbouwsteun zeer goed
te vereenigen is met daling van loonen en
salarissen. Met den tegenwoordigen land
bouwsteun wordt de toestand eerst gezond,
indien de loonen en salarissen zijn gedaald
tot het peil van 1914. Wil men den land
bouwsteun doen vervallen, dan zullen de
loonen en salarissen tot ongeveer de- helft
van het vooroorlogsche peil moeten dalen.
Wil men het huidige loon- en salarispeil be
houden, dan moet de landbouw veel sterker
gesteund worden.
Alle omstandigheden zijn aanwezig, om
in ons toch al zoo versplinterd volk, een
feilen strijd te doen ontbranden tusschen
stad en platteland, waarbij het recht onge
twijfeld aan de zijde van het platteland is.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN; 14 regels ƒ2.25, elke regel meer
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
bod voor hen, in gemeentedienst, van het
lidmaatschap van organisaties en vereeni-
gingen door de Regeering aangewezen.
Zulks geschiedt op grond van de beken
de missive door den Minister van Binnen-
landsche Zaken, mr. J. A. de Wilde, tot
Gedeputeerde Staten der provincies gericht.
Middenstandscommissie
van -den Vrijheidsbond.
De Liberale Staatspartij De Vrijheids-
i bond heeft ingesteld een Middenstandscom
missie om aan het hoofdbestuur te advisee-
ren omtrent datgene, wat in den midden
stand leeft. Van deze commissie, welke on
der voorzitterschap staat van den heer H. J.
Peletier te Leeuwarden, lid van de Prov.
1 Staten van Friesland, maken voorts deel uit
1 de heeren L. de Groot, oud-wethouder der
gemeente Rotterdam te Rotterdam; A. In-
genool, lid van den Hoogen Raad van Ar
beid te ’s-Gravenhage; J. J. Korff, lid van
de Prov. Staten van Noord-Holland te Am
sterdam; Ed. G. Schürmann, voorzitter v.
d. afd. Kleinbedrijf van de Kamer van Koop
handel te Rotterdam en dr. I. H. J. Vos, lid
van de Tweede Kamer te Amsterdam.
De commissie kwam op 8 Januari voor
het eerst in vergadering bijeen.
OOST-INDIë.
Het muiterij-proces.
Straffen in hooger beroep.
Het Hoog Militair Gerechtshof van
Ned.-Indië wees vonnis in hooger beroep
tegen de eerste groep muiters van de
Zeven Provinciën. Het Hoog Militair Ge
rechtshof legde de volgende straffen op:
Kawilarang 18 jaar (conform den eisch).
Tuhumena 12 jaar (conform den eisch).
Manuputty 18 jaar (conform den eisch).
Soedijana 16 jaar (eisch 18 jaar).
Parimussa 6 jaar (eisch 8 jaar)
Wahap 1> jaar (eisch 6 jaar).
Sarif 10 jaar (conform den eisch).
Posumah 10 jaar (conform den eisch).
Ramelan 7 jaar (eisch 6 jaar).
Soewarso 7 jaar (eisch 7 jaar).
Ardani 8 jaar (conform den eisch).
Saleh 9 jaar 'conform den eisch).
Mlntje 18 jaar (conform den eisch).
Hendrik 18 jaar (conform den eisch).
Soehardjo 16 jaar (conform den eisch).
Abdal Karim 8 jaar (eisch 9 jaar).
Achmad 8 jaar (eisch 9 jaar).
Partodïhardjo 6 jaar (eisch 8 jaar).
Tatipikalawan 9 jaar (eisch 10 jaar).
BEBAKKEN KUIT 15 cent per ons
GEBAKKEN SPIERING 16
GROOTE GEBAKKEN BOKKING 7'/, cent per stuk
P. G. SCHARLEMAN Jr., L. Tiendeweg 75, Telef. 3202.
Machinaal dun gesneden
NIEUWE SPEKROKKING 12 cent per ons, smaakt als Elft.
Aymard en Dubarry opgesloten.
Aymard en Dubarry, die gisteren naar
Bayonne werden overgebracht, zyn aldaar
gevangen gezet.
Mevrouw Stawisky over den dood
van haar man.
In een onderhoud met een Amerikaansch
persvertegenwoordiger verklaarde mevrouw
Stawisky, dat zy er niet aan twijfelde, dat
haar man zelfmoord gepleegd had. Hij had
echter gered kunnen worden, wanneer niet
te laat geneeskundige hulp was ontboden.
BINNENLAND.
Prof. Van Mourik Broekman wordt
hoofdredacteur bij het Utrechtsch
Dagblad.
Met ingang van 1 April a.s. is prof. dr.
M C. van Mourik Broekman, predikant
bij de Ned: Herv. Gemeente te Breda en
bijzonder hoogleeraar te Utrecht, be
noemd tot hoofdredacteur van het „Utr.
Dagblad" in de plaats van dr. P. H. Rit
ter Jr.
Prof Van Mourik Broekman zal in ver
band met de aanvaarding dezer betrek-
King als predikant te Breda aftreden.
Na het vertrek van dr. Ritter op 1 Fe
bruari a.s. treedt de heer W. Graadt van
Roggen tijdelijk als hoofdredacteur op.
Na 1 April berust de redactloneele lei
ding bij prol Van Mourik Broekman als
hoofdredacteur en bij den heer W.
Graadt van Roggen.
Prof. dr. M. C. van Mourik Broekman
is in 1878 geboren. Hij werd in 1904 Jlerv
predikant te Abbenbroek, en stond later
achtereenvolgens te Gulpen, Borcul"*-
(sinds 1916) te Breda, was hij
bijzonder hoogleeraar aan de ui
telt te Utrecht, en wel vanwei
(vrijz.) Haagsch Genootschap
dediging van den Chr. Godsdïeryi
Dr Van Mourik Broekman behoort
volgens het „Handelsblad” tot de
meest gezaghebbenden onder de he-
dendaagsche vrijzinnige theologen, die
in tal van geschriften de resultaten
zijner diepgaande studies heeft neerge
legd. Daarlrï doet hij zich kennen als
Dezer dagen heeft men jn de bladen kun
nen lezen, dat door de Regeering is inge
diend de begrooting van het landbouw
crisisfonds. Dit laatste is een nieuw gesticht
fonds, waarin alle heffingen terecht komen,
die tot steun van den landbouw worden ge
heven en waaruit die steun wordt betaald.
Nu is het wel te voorzien, dat deze be
grooting aanleiding zal geven tot belang
rijke discussiën. Een voorproefje daarvan
levert eene actie, die van de groote werk
gevefs uitgaat tegen den steun aan den
landbouw. De loonen moeten naar beneden,
zeggen zij en terwijl dit alleen mogelijk {s,
indien de kosten van het leven dalen,-gaat
men door den steun aan den landbouw de
prijzen der landbouwproducten verhoogen.
Wie met den toestand niet bekend is,
vindt deze redeneering heel aannemelijk.
En toch is zij door en door fout. Dat men
dit niet inziet, is een gevolg van het feit,
dat het eene deel van het volk van den toe
stand van het andere niets afweet.
Met dit al verkeeren wij in deze moeilijke
positie, dat, terwijl de boeren voor hunne
producten ondanks den steun veel minder
ontvangen dan voor den oorlog, de consu
menten veel meer betalen dan in 1914. De
oorzaak zit hier in de distributiekosten. Ter
wijl voor den oorlog bij de melk b.v. de dis-
tributiekosten 50 c/c bedroegen van wat
boer ontving, bedragen die kosten thans
100 Werden de diensten van de melk
inrichting op denzelfden voet beloond als
die van de boeren, dan zouden wij voor de
melk geen 12 a 13 cent behoeven te betalen,
maar slechts ongeveer 9 cent. Nu verkeeren
de boeren, die consumptiemelk leveren, nog
in eene betrekkelijk gunstige positie, ver
geleken met hen, wier melk verwerkt wordt
tot boter. 'Zy ontvingen in het afgeloopen
jaar pl.m. 4 cent per L. En de prijzen der
andere landbouwproducten zyn dienovereen
komstig.
Dit is alles goed en wel, zeggen som
migen, maar van dien steun moeten wij
toch af. Het geheele leven loonen, sala
rissen enz. moet zich aanpassen aan de
pryzen op de wereldmarkt. Dit zou ook de
juiste oplossing misschien zijn. Zy, die deze
opvatting huldigen, geven zich echter geen
rekenschap, wat er zou moeten plaats heb
ben, om haar in vervulling te doen gaan. In
dit verband willen wy even stilstaan by een
goed gedocumenteerd artikel, dat dezer
dagen voorkwam in het weekblad „De Boer
derij De schrijver kwam daarin aan de
hand van becijferingen, voorkomende in het
onlangs gepubliceerde rapport der Staats-
commissie-Ebels, tot de conclusie, dat, als
de boeren genoegen moesten nemen met de
pryzen k§n de wereldmarkt, de belooning
van den landbouwarbeid niet hooger kon
zijn dan 7 cent per uur. Daarbij was dan
rekening gehouden met een bedrag aan
pacht en rente, dat 14 bedroeg van dat van
1929, terwijl van ondernemersloon geen
sprake was. En wij hebben aan de hand van
het eindcijfer der begrooting van het land
bouwcrisisfonds berekend, dat met den te-,
genwoordigen steun en indien de grond
geen pacht deed, geen hypotheekrente be
taald werd en geen ondernemersloon genoten
werd, zoodat de arbeid in den landbouw dus
wegging met de geheele netto-opbrengst,
die arbeid toch nog slechts met 24 cent per
uur betaald kon worden.
Nu zal men misschien vragen: hoe is het
dan mogelyk, dat toch nog pacht en hypo
theekrente betaald warden? Dit is zeer
eenvoudig. Ongeveer slechts 1/3 van den
landbouwarbeid wordt verricht door loon
arbeiders. Deze zullen ongeveer gemiddeld
24 cent per uur ontvangen. 2/3 van den
landbouwarbeid wordt echter verricht door
den boer, zijne vrouw en zijne kinderen. En
dpze werken 1216 uur per dag tegen een
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKET 31, GOUDA,
by onza agenten en kopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
De Kamer en het schandaal-Stawisky.
Voortzetting vati het debat
De Fransche Kamer heeft gisteren het
debat over het schandaal-Stawisky voort
gezet. De publieke belangstelling was veel
minder groot dan Donderdag. De ->itting
had ook een veel rustiier verloop.
In de eerste plaats kwam de soc. radi
caal Lacourt aan het woord, die zyn vol
doening uitsprak over de belofte van mi
nister-president Chautemps om alle nood
zakelijke maatregelen te doen nemen. De
communist Camette -gebruikte zyn spreek
tijd voor een aanval op de burgerlijke pers,
die volgens hem door het ministerie van bin-
nenlandsche zaken betaald wordt.
Vervolgens sprak uit naani van de socia
listen Deat, die eveneens voldaan was over
de verklaring van Chautemps. Hij vroeg
maatregelen welke de publieke opinie zou
den kalmeeren en de republikeinsche instel
lingen zullen redden. Deze spreker toenda
geen enthousiasme voor een. parlementaire
enquête. De regeering zal zelf de noodige
maatregelen nemen, meende hij. Ook de ver
klaringen van den afgetreden minister Da-
lijnier achtte hij volkomen bevredigend. Ten
slotte vroeg Deat, wie de geneeskundige
verklaring heeft afgegeven, waardoor het
Stawisky mogelijk is geweest, zijn zaak
voor het gerecht steedsl uit te stellen.
De rechterzijde stelde Vervolgens verda
ging der debatten voor, maar dé be
sloot hij stémfhftff*hnrTO?e voefrt re zetten.
Er zyn drie moties ingediend, waaronder
één van Herriot, waarin de Kamer haar ver
trouwen in de regeering uitspreekt.
De motie van vertrouwen is met 360 te
gen 229 stemmen aangenomen.
In den Senaat sprak Jeanneney eerst ae
gebruikelijke openingsrede uit. Hy deed een
beroep op het optimisme. Niets, zeide hij,
laat twijfel toe aan de koelbloedigheid, hel
gezond verstand en de zielskracht van
Frankrijk en nog minder aan zijn moreele
gezondheid.
De wervelstorm van schandalen, die op
Frankrijk neergestort is, heefc veel bedroe
vends, maar zijn collectieve eerlijkheidszin
is te zeker van zichzelf, dan dat individueele
tekortkomingen er afbreuk aan zouden kun
nen doen.
Laat de justitie snel en onvermurwbaar
zijn.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
De S. A. wordt gewapend.
Uitreiking van dolken.
Ingevolge een besluit van de opperste
S. A.-lelding zullen S.A. en S.S. in dienst-
kleeding een S. A.-dolk dragen naar het
model van den met Kerstmis door den
cref van den staf der S. A. aan de S. A.
gegeven eeredolk. De uitreiking geschiedt
vla de S. A.-eenheden, naar gelang van
de afleveringen en tegen contante beta
ling, door de S. A.-leiding. In den han
del zal de dolk niet verkrijgbaar zijn.
Scherprechter legt zijn functie neer.
Gruwelijke tooneelen bij terecht
stellingen in Duitschland.
Sedert het nieuwe regime in Duitsch
land zijn alleen reeds in Pruisen meer
dan 50 terechtstellingen met de handbijl
uitgevoerd. Als scherprechter fungeerde
de te Maagdenburg wonende Gröppler,
die de beulsfunctie als levensambt uit-
pefent. Thans wordt medegedeeld dat
Gröppler zijn functie neerlegt Bij de
laatste terechtstelling, welke hij met de
handbijl uitvoerde, de terechtstelling
van drie jeugdige arbeiders, hebben zich
gruwelijke tooneelen afgespeeld.
Gröppler kreeg een zenuwstoring en
verklaarde niet langer in staat te zijn de
functie uit te oefenen. In zijn plaats is
thans benoemd de paardenslachter Boll
man Jr. uit Maagdenburg.
FRANKRIJK.
Ernstige stra^tonlusten in Parijs.
Naar aanleiding van Stavisky.
In Parijs is het Donderdagavond tot
straatgevechten gekomen. De betoogers
hadden verschillende malen getracht om
aaneengesloten het Kamei gebouw en ook
het ministerie van Arbeid binnen te
dringen Andere groepen trokken des
avonds joelend en zingend over de groo
te boulevards, maar overal hield de po
litie de overhand, ofschoon het nergens
zonder botsingen verliep, óp den boule
vard Raspail en den boulevard St Ger
main ontstonden straatgevechten. De
menigte bombardeerde de politie met
flesschen, stoelen, tafelpooten, stukken
hekwerk enz. De terrassen der café’s
boden na herstel der, orde een treurigen
aanbllk.
Niet minder dan 700 arrestaties wer
den verricht en honderden betoogers en
politie-agenten werden min of meer ern-
s’tlg gewond.
Een verslaggever werd het slachtoffer
van zijn beroep. Op het moment, dat hij
de gebeurtenissen wilde noteeren, ge
raakte hij midden in een schermutseling
en werd onder den voet geloopen. Met
ernstige verwondingen werd hij naar
het ziekenhuis vervoerd.
Alle gearresteerden zijn kort na mid
dernacht, nadat hun identiteit was vast
gesteld, weer op vrije voeten gezet.
Ook in Lyon hadden, naar de bladen
melden, straatgevechten en onlusten
plaats.
één, die de groote geestelijke vraagstuk
ken wijsgeerig doordenkt en nauw ver
band erkent tusschen theologie en psy
chologie. Daarbij heeft zijn geest een
zekeren pragmatischen inslag, gevolg
wellicht van zijn langdurig verblijf in
Amerika die, zonder te vervallen in het
ietwat nuchtere pragmatisme dat de An
gelsaksische denkers kenmerkt, hem toch
altijd weer de aandacht doet vestigen op
den louterenden invloed, die van geloof-
en zedeleer. op leven en samenleving
moet uitgaan.
Zijn indrukken van het Amerikaan-
sche cultuurleven gaf hij weer in het in
1914 verschenen boek „De Yankee in
denken en doen". In de periode, dat het
weekblad ,.De Hervorming” zich in het
bijzonder op de cultuurvragen wierp, be
hoorde Prof, v Mourik Broekman tot zijn
redacteuren. Thans maakt hij deel uit
van de redactie van het maandblad voor
Moderne Religie en Humanitische cul
tuur „De Smidse”, terwijl ook in de Bar-
chem-bladen geregeld bijdragen van zijn
hand verschijnen.
Uit de laatste jaren dateeren zijn be
langrijkste werken „Vrijzinnig Christe
lijk Geloofsleven” en „De Vrijzinnige
Godsidee". Vooral in laatstgenoemd boek
geeft hij een zuiver-wetenschappelijke
en tegelijk zeer eigene uitbeelding van
de Gods-idee voor den modernen mensch
Voorts verschenen van zijn hand kleine
re geschriften als „Vrijzinnig Protestan
tisme”, „De waarde der massa” en een
psychologische analyse van het verschil
tusschen moderne en orthodoxe gods-
dienstprediklng.
De financiën van de Gemeenten.
Blijvend nader overleg tusschen Regeering
en Ged. Staten.
Basis van samenwerking geschapen.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft, naar wy reeds hebben gemeld, in zijn
departement een bespreking gehouden met
vertegenwoordigers van Gedeputeerde -Sta
ten der onderscheidene provincies ter be
spreking van den algemeenen financieelen
toestand, met name wat betreft de beoor-
deeling van de Gemeentebegrootingen voor
1934.
Naar wy vememerf is besproken het leg
gen van een basis voor een b 1 y v e n d
nader overleg tusschen de departementen
van Financiën, Binnenlandsche Zaken en
Sociale Zaken en de Colleges van Gedepu
teerde Staten.
Daartoe is een commissie ingesteld van
hoofdambtenaren der genoemde departe
menten, die zal samenwerken met vertegen
woordigers van Gedeputeerde Staten, wan
neer de begrooting van Gemeenten uit de
betrokken provincie wordt bezien. Omtrent
deze basis van samenwerking is overeen
stemming verkregen.
Het rapport Idenburg.
Wat het zou behelzen.
De Haagsche Post verneemt, dat de com
missie Idenburg o.m. voorstelt, het beroeps-
personeel der marine tot ongeveer de helft
terug te brengen, het aantal officieren en
hoogere officieren belangrijk te verminde
ren, het corps mariniers op te heffen, de
marine in Nederland geheel in Den Helder
te concentreeren, zoodat de marinestations
te Amsterdam en Vlissingen vervallen, ter
wijl voorts de dislocatie der vloot met af
schaffing van al het verouderd materieel,
geheel gewijzigd zal worden.
Maatregelen tegen revolutionaire
ambtenaren in Amsterdam.
Voorstellen van B. en W. te wachten.
In verband met een aantal vragen ge
steld door het Amsterdamsche raadslid Ter
Haar aan B .en W. van de hoofdstad, ver
neemt het Handelsblad, dat het college van
B. en W. voornemens is, binnenkort aan den
Raad voor te stellen de desbetreffende re
glementen zóó te wijzigen, dat die in over
eenstemming worden gebracht met het
Rijksambtenarenreglement, d. w. z. een ver-
(il)IIMHE COURANT.
JLETTW
>ch
sLEmnj
I
