rsiJ
ikbank
No, 18581
Dinsdag 20 Februari 1834
72* Jaargang
bergambacht, berkenwoude, bodegraven
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
MM
I
EN
ergplaatssn
JE PRIJZEN.
RVAART.
OO'1.1.
Het Mysterie.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUW1JK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
De dood van Koning Albert
Bezuiniging op de weermacht
Het ontwerp van de Commissie-ldenburg
Een bezuiniging van 14 millioen
760 854 05
HOORWEG.
enz.
ige
üni
en,
Bui
Het geheim van Kohing
stad
het
po-
van
wesentlijk goed is, mist
FEUILLETON.
HOOFDSTUK XXVII.
lacht te makeoi
(Wordt vervolgd)
t
heid. Het is een geluk by oen ongeluk, dat
de radicale vleugel van de sociaal-democra-
siast maecenas getoond Hij kocht niet
en steunde niet blindelings omdat het
een paar dagen zou vertoeven. Het was
ongeveer.9 uur toen het défilé ten einde
liep em de ontroerende menigte uit el
kaar kon gaan
Het Belgische Hof heeft een rouw Aan
genomen tot 17 Augustus 1934. Vrijdag en
soliede Boek-
)r de plaatsing
jrihL,
aanbevelend,
GOUDA.
N
o, Oegstgeest
nstede.
ulphiat bij UtracM
ringstijd door een verstandig en enthou- van den aanvoerder van de sociaal-demo-
Uit het Engelsch van
BEN BOLT
m.
Albert's populari-
des
tie, die reeds lang bolsjewistisch gezind
was, reeds lang het innerlijk verband met
de socialistische menigte heeft verloren.
Het bewys daarvan is, dat van de 6.700.000
Oostenrijkers en de 1.500.000 sociaal-demo-
craten volgens de inlichtingen der regeering,
slechts 20.000 man aan den opstand hebben
deelgenomen.
De bondskanselier herdacht daarop de ge
vallen dienaren van den staat, waarby de
journalisten zich aansloten.
Ten slotte zei Dollfuss: ,,De afgelooper.
week is de droevigste van mijn leven ge
feest. Wy moesten flink doortasten, want
met halfslachtigheid zou de ramp nog erge-
zyn geworden. Wy hebben tot dusver 239
dooden en 658 zwaargewonden te betreuren,
van wie 114 dooden en 319 zwaargewonden
aan de zyde van het gezag.
Habicht steit Dollfuss een ultimatum.
In een radiorede heeft de leider der Oos-
te-nryksche N.S.D.A.P. *Habicht, Dollfuss een
hernieuwd aanbod tot samenwerking ge
daan. Dollfhss krijgt een week tijd zich te
beraden. Daarna begint de nazi-actie op
nieuw.
RUTTENT. A NDSCH NIEUWS
OOSTENRIJK.
Een persconferentie bij Dollfuss.
Onthullingen vair Karwinski.
Zaterdagavond is er epn s^nsationeele pers
conferentie gehouden by Bondskanselier
Dollfuss, waarop dr. Karwinski, de staats
secretaris van politiewezen, het volgende
meedeelde
„Volgens de gegevens, welke zich thans
in handen der regeering bevinden, heeft het
sociaal-democratische congres reeds in Oc
tober onder den druk van zyn radicalen
vleugel toebereidselen getroffen tot een
mobilisatie van zijn gewapende krachten en
tot een algemeene- staking. Toen de regee
ring in het laatst van October begon met
haar eerste huiszoekingen naar wapens, die
veel moeite kostten, kwam zij geweldige
hoeveelheden op het spoor van een tot dus
ver onbekende ontplofbare stof van zoo'n
krachtige uitwerking, dat men er heele wy-
ken mee in de lucht kan laten vliegen. Dr.
Karwinski toonde den journalisten iets van
deze stof.
Op 16 Februari is te Linz de kopy van
een brief gevonden, gedateerd 1 Februari,
voor 2'/a-3
water. Geen
r eraan toe-
overbodig
jdigde hoe-
een beetje
>t een dun
een klontjes
den.
:h" steeds een
bereiden. Hel
:eer goed benut
van bont goed
ingsdoeleinden.
scho wapenvoorraden gereed lagen voor een
act e, welke onveranderlyk en in ieder geval
Maandagnacht moest worden uitgevoerd. De
tijdige aanhouding van de socialistische
aanvoerders heeft gemaakt, dat de concen
trische soelaaL-democratische plannen van
i.anval niet mafer konden worden uitgevoerd.
Dollfuss aan het woord.
Na Karwinski sprak Dollfuss, die bleek
zag en zichtbaar ontdaan was. Hy zeide o.a.
dat een dergelyke ramp onvermijdelyk
moest komen. Nergens heeft men het volk
zulke groote democratische rechten gegeven
als m Oostenrijk, maar de radicale vleugel
van de sociaaldemocraten had daaraan niet
genoeg, doch «reefde de dictatuur van het
proletariaat na- Dit streven is eerst open
lijk verkondigd door dr. Otto Bauer op het
congres van de party te Linz in 1926. Sinds
dien hebben de sociaal-democraten het aan
hun ophitsing en democratie te wijten, dat
het volks zulks niet meer dragen wilde en
het geloof in de sociaal-democratie verloor.
De ramp brak los op een tijdstip, waarop
Oostenrijk streed voor zyn onafhankelijk-
JOIJ® HE (MRA VL,
doodsklokken in den toren van de 8t.
Goedelekerk aan het luiden en zette de
stoet zijn weg voort naar het Koninklijk
paleis waar het lijk van den Konlng
door de regeering in ontvangst werd ge
nomen Weer droegen twee groepen on-
deroftlcleren van het regiment grena
diers de lijkkist naar binnen tot in de
troonzaal .waar het stoffelijk overschot
hedenochtend zou worden tentoonge
steld.
In den donkeren avond ving nu op het
uitgestrekte Paleizenplein het défilé aan
van de oudstrijdersverenlgingen met hun
honderden vaandels en vele delegaties
uit de provincie gekomen. De meeste
oudstrijders droegen hun oorlogsteeken
op de borst Ook de oorlogsverminkten
trokken mede voorbij het paleis, waar i
d- Konlng nu voor de laatste maal nog sports, «w hU een beker sou uitreiken,
oon non»- dnrron Finn vortnouon Unf nme
Toen bekend werd dat hij. door een mo- j
tordefect, tdet zou komen, toonde het
geheele puMttek een diepe en oprechte
teleursteUlME i
Dit geval^feegent dé situatie volko
men de Konlng was in alle omstandig
heden des levens» door en door oprecht i
En hij ontmoette daarom overal oprecht-
heid Konlng Albert was het type van
den eerlijken, rechtschapen werkman,
van den man die zijn vak-van-Konlng
met opgewektheid en een volmaakte
TOM# 4rmw uWÉBferidp Wet Vertrouwen
in zijn onpartijdigheid en zijn recht
vaardigheid was dan ook onbeperkt.
Emile Vandervelde heeft eens een zin
‘geschreven, die méér zegt dan lange lof
redenen
„Wanneer we een Republiek waren,
zou Koning Albert er president van
moeten zijn.”
cratie aldaar, waarin deze- meedeelde, dat in
heel Opper-Oostenryk de sociaal-democrati-
mak zitten. Haar gastheer nam aan den
anderen kant van den open haard plaats
Hij sprak echter niet en na een kleine
stilte zei het meisje kortaf:
Mijnheer Shottellus, ik wacht.
De man lachte zacht.
U gaat recht op het doel af, lieve
julftrouw Berrington! Maar waarop
wacht u?
Door deze bruuske vraag was Nerica
niet weinig uit het veld geslagen.
Ik wacht op wat u me te zeggen
hebt.
Shottellus glimlachte.
u wilt graag weten waarom ik u
vanmorgen zoo opeens uitgenoodigd heb
om hier te komen? Zooals u zeker wel
uit mijn kleine wenk aan de telefoon
begrepen zult hebben, staat de reden
van die uitnoodlging in verband met uw
broer en. vervolgde hij na een oogen-
bllk. die zeer geheimzinnige zaak in Bel
voir Mansions.
Bij deze woorden werd het meisje
doodsbleek; haar oogen. die strak op den
millionair gevestigd waren, werden groot
van vrees. Ze herinnerde zich wat, naar
Dick Singleton haar verteld had, deze
man wist; daarbij kwam het gevoel van
wantrouwen dat zijzelf altijd tegen hem
gekoesterd had.
Waarom yaarom brengt u Tony
in verband met met vroeg ze.
Omdat ik geloof dat die twee onaf
scheidelijk aan elkaar verbonden zijn.
Juffrouw Berrington, ik wensch dat u
niets voor mij verzwijgt In uw eigen
belang en in het belang van uw broer
Ik weet veel meer dan u denkt, ik weet
van uw broers ongeluk, ik weet hoe
groot het gevaar is. waarin hij verkeert;
en ik. weet dat hij u naar Belvoir Man
sions gestuurd Heelt op den avond, dat
die Southwell vermoord is.
u weet dat hij mij gestuurd heeft.
begon ze stamelend.
Ja! Zijn stem klonk nog vriendelijk
maar in zijn vreemde oogen was een
flikkering van ongeduld. U zult dit niet
ontkennen, naar ik hoop. Ik vraag u nog
eens: zeg mij de waarheid. Ik meen het
goed met u en ook met uw broer; geloof
mij. ik kan veel meer helpen dan u
denkt
44
Ait haar ook maar een haar op
hoolG durft krenken, mompelde
Ulck dreigend. De uitdrukking van zijn
Bezicht liet geen twijfel over wat de man
«on verwachten, die haar leed zou dur
ven doen
Indrukwekkende overbrenging van het stoffelijk overschot van Laeken
naai het Kon. Paleis te Brussel.
Een onafzienbare menschenmenigte voor het kasteel te Laeken.
Albert’s populariteit.
de capitulanten de overgang in burgerlijken
dienst na huft militairen diensttijd wettelijk
wordt gewaarborgd en indien aansluiting
wordt gezocht bij de opleiding tot onder
officier yan dienstplichtigen; dezen zouden
dan, na voltooide opleiding, nog 4 tot 6 jaar
als (ongehuwd sergeant- (wachtmeestr-.
Courier-) eapituUmt blijven -
een jaarwedde van 750 tot 850 (waar
van, na de.verplichte bydrage voor voeding,
huisvesting en kleeding, een zakgeld van
ongeveer 5.tot 7.per week beschik
baar blijft). Verlenging van den eerste-
ocfeningstyd tot één jaar voor die catego
rieën van dienstplichtige onderofficieren,
die thans korter dienen, acht de commissie
in dit stelsel noodzakelyk.
Van de rond 2500 thans dienende beroeps
onderofficieren zouden geleidelijk 1600 door
capitulanten kunnen worden vervangen; de
overige 900 beroepsonde^fficieren zouden
in de toekomst uit de capitulanten kunnen
voortkomen, a.
Voor de jaarlijks benoodigde 320 'capitu
lanten zullen uiteindelijk 320 maal 35 is
11.200 plaatsingen in overheids- en semi-
overheidsbetrekkingen beschikbaar moeten
zyn.
Het opdragen van de opleiding van de
dienstplichtigen aan het dienstplichtig ka
der gedurende zyn eerste-oefeningstyd ver
toont tegenover het door de commissie voor
gestaan capitulantenstelsel zoodanige na-
deelen, -dat de commissie dien jnaatregel
niet kan aanbevelen. Daartegenover kent zy
aan het capitulantenstelsel zoodanige voor-
deelen toe, dat zy invoering daarvan wel
aanbeveelt. D^ daarvan te verwachten be
zuiniging, met inbegrip van de verminde
ring van den pensioenlast, zal 3.83 mil
lioen 's jaars bedragen.
Opheffing van het vooroefenings-
instituut (V.O.).
Het naast elkaar handhaven van twee op
leidingsinstituten (leger en V.O.), die beide
infanteriesoldaten vormen, kan niet econo
misch zyn. Bovendien heeft het V.O. onvol-
U kunt helpen?
Zij zweeg .terwijl vrees, twijfel en een
vage hoop in haar hart om den voor
rang streden.
Ja! Ik kan u helpen zooals niemand
anders. Maar dan moet u oprecht tegen
mij zijn. U moet mij vertrouwen. Wilt u
mij vertellen waarom u dien avond naar
Belvoir Mansions is gegaan?
Een oogenblik aarzelde zij terwijl haar
allerlei gedachten bliksemsnel door het
hoofd schoten. Waarom zou ze het eigen
lijk niet vertellen? Deze man wist dat
zij op het tooneel van den misdaad was
geweest. Haar koruhet geen kwaad doen
en Tony kon het misschien helpen als
zij de waarheid sprak. Even keek ze naar
hem. De ongeduldige flikkering was
weer uit de eigenaardige oogen verdwe
nen. Deze hadden nu een vriendelijke
uitdrukking die vertrouwen atdwong. op
het knappe gezicht van 'den man was
iets als medelijden Ze voelde een nei
ging opkomen om hem haar vertrouwen
te schenken en aan de opwelling gehoor
gevend, zei ze:
gezegd dat het met haar broer in ver
band stond.
Als u dezen kant uit wilt gaan, juf
frouw. zei het meisje dat haar op Ro-
want End opendeed. Meneer Shottellus
verwacht u.
Het meisje bracht haar door de vesti
bule naar een kamer met een dubbele
deur en diende haar aan; even later zag
Nerica den millionair die haar vriende
lijk glimlachend tegemoet trad.
O. mijn beste juffrouw Berrington,
zei hij met zijn klankrijke stem en angst
aan jagende vriendelijkheid, u heeft geen
tijd verloren laten gaan U hebt zeker
het snelheidsmaximum overschreden
toen u hierheen reed
Ze gaf geen antwoord, haar blauwe
oogen keken snel de kamer rond. Daarop
vroeg zij:
Waar is Tony? U had gezegd dat
hij hier was en dat ik hem zien zou.
Alles op zijn tijd, miss Berrington
Eerst moeten wij een poosje met elkaar
praten. Gaat u in dezen stoel Zitten; dan
kunt u uw voeten warmen: we kunnen
veel prettiger praten als wé op ons ge-
Zaterdag zal deze rouw echter voor twee
dagen worden opgeheven, als de nieuwe
Koning, wordt beëedigd Zaterdag zullen
koning Leopold Hl en de koningin Astrid
officieel contact nemen met de Belgische
bevolking en onder meer een plechtige
rit door de stad makei
Het geheim van
teit. Geliefd in alle kringen
volks.
De correspondent te Brussel van
Vad. schreef gisteren o.a.:
Het geheim van koning Albert’s
pularltelt van goed allooi berustte op
zijn vermogen om met Heden van aller
lei slag en van Iedere conditie op een
voet van gelijkheid te verkeeren
Hij had een aanpassingsvermogen, dat
hem in staat stelde zich oogenbllkkelljk
in iedere situatie in te denken en hij
bezat daarbij een uitgebreide en goedge-
tundeerde kennis zoodat hij een conver
satie op ieder gebied kon onderhouden
Toen hij verleden jaar het jaarlijksche
diner van „La Reine des Deux Mondes"
te Parijs 'presideerde, waren alle aan
wezigen verbaasd over zijn belezenheid
en zijn zuiver oordeel. Inderdaad, de
Koning kende de Fransche en de Neder-
landsche litteratuur door en door en
geen boek van een der Vlaamsche jon
geren kwam er van de pers of hij las het
kort na het verschijnen. Op deze voor
keur voor kunst en letteren zal zijn In
tieme vriendschap met Herman Teir-
linck wel niet vreemd geweest zijn.
De schrijver van het onvergetelijke en
onvergelijkelijke relaas van Mijnheer
Serjanszoons sierlijk leven verkeerde
reeds lange jaren in 's konings naaste
omgeving. Sedert een jaar of twee ech
ter had hij een aangewezen'techt tegen
over die van den Koning. die telkens bij
hem binnenliep.
Hierin gesteund door zijn gade- heeft
koning Albert zich zijn ganschen regee-
Gisteravond is het stoffelijk overschot
van konlng Albert met militaire eer van
het kasteel te Laeken naar het Konink
lijk paleis te Brussel overgebracht.
Deze overbrenging was een indruk
wekkende gebeurtenis Heel de
scheen ultgeloopen om den droeven
stoet le zien, vooral voor het kasteel te
Laeken was een onafzienbare menschen
menigte samengekomen
Precies te halfzeven begon de klok van
de St. Goedele te luiden en de andere
kerkklokken overal In de stad vielen in.
De lijkkist in de Belgische driekleur
gehuld, werd door twee groepen onder
officieren van het regllhent grenadiers,
bij .het licht van toortsen die fantasti
sche schaduwen wierpen, in het statige
slotpark naar buiten gedragen De èscor-
teerende troepen, bestaande uit drie
escadrons bereden gidsen, met de regi-
mentsvlag en een peleton bereden mare
chaussee presenteerden het geweer Er
werd echter geen trompet of -hoornge
schal gehoord Nauwelijks had de lijk
kist het slot verlaten of de artlllerie-
salvo’s dreunden door de lucht. Zij ble
ven elkaar van minuut tot minuut op
volgen tot omstreeks half negen, toen
de stoet het paleis te Brussel bereikte.
Voorop in den stoet reden twee esca
drons cavalerie, onmiddellijk daarop
volgde het kanon-afluit. waarop de lllk-
klst was geplaatst Zes zwarte artillerie -
paarden trokken het affuit voort Prins
Leopold, prins Karei, alsmede talrijke
hofdlgnitarisSen en ordonnans-oftlcieren
van den Koning volgden het ÏIjk te voet
Links en rechts van het affuit reden
cavaleristen, leder een branden toorts
dragend Zoo vervolgde de indrukwek
kende optocht zijn weg. eerst langs de
breéde laan naast het park van het slot,
daarna voorbij de kerk te Laeken waar
de Konlngen van Belgie hun laatste
rustplaats hebben en ook Albert zal wor
den bijgezet. Verder ging het over de
bjug van het Brusselsche zeekanaal en
door de Paleizenstraat, de Koninklijke
8t. Mafla-straat en de Koninklijke straat
naar het graf van den Onbekenden Sol
daat aan den voet van de Congreszull.
die aan de revolutie van 1830 herinnert
en met het standbeeld van koning Leo
pold I is bekroond
Vlak voor het graf bleef het affuit een
minuut lang rusten. Deze symbolische
groet door den-dooden Koning. den rid
derlijken veldheer, aan den onbekenden
strijder gebracht, was ongemeen ont
roerend. Hoewel duizenden nieuwsgieri
gen. vertegenwoordigers van Fransche.
Italiaansche en Engelsche oudstrijders-
vereenigingen. Belgische en buitenland-
Sche Journalisten en fotografen zich
rondom het Congresplein verdrongen,
bleef een minuut de doódsche' stilte op
de massa wegen, pe duisternis, de vlam1
boven het soldatengraf, het dansend
licht van de toortsen alles droeg hier bij
tot het scheppen van een nimmer méér
te vergeten moment. Vele vrouwen en
ook talrijke mannen weenden Maar wel
dra weerklonken wêer commando’s,
bromde het kanon. In de verte gingen de
't Geen wesentlijk goed is, mist
nooit met den tijd daarvoor erkend te
worden.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring
15 regels ƒ1.30, elke regel meer /O.z5. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels ƒ1.55, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 14 regels ƒ2.25 elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeei gereduceerden
prys. Groote letters en runden worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóój
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
oer kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onza agenten en loopers, den boekhandel en de. postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 9--6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Zooals men weet is door de Regeering in
gesteld 'n commissie waarvan als voorzitter
optreedt oud-Minister Idenburg, beoogend
de Regeering voorstellen te doen met be
trekking tot een bezuiniging op de weer
macht.
De opdracht der commissie luidde:
«err fe ontwerpen van de
weermacht in Nederland en in Ned.-Indië,
welke met handhaving van haar tegen
woordige doelstelling leiden kan tot aan
zienlijke besparingen zoowel op de Ryksbe-
grooting als op die van Nederlandsch-Indië;
b. een nieuwe regeling te ontwerpen
voor de administratieve verdeeling der kos
ten van de maritieme weermiddelen tusschen
de begrootingen van Nederland en van Ne-
derlandsch-Indië.
Het rapport van deze commissie-ldenburg
is thans verschenen. Het stelt de Regeering
o.a. voor over te gaan tot invoering van een
capitulantenstelsel voor onderoffidieren; op
heffing van het vooroefeningsinstituut; wij
ziging in de opleiding der beroepsofficieren;
een commissoriaal onderzoek omtrent de
Kon. Mil. Academie; verdere inkrimping
van de vredesorganisatie en c.q. van de oor-
logsorganisatie.
Voor de marine worden twee plannen
voorgesteld; vermindering van de zeegaan
de vloot met één kruiser en één jager, dus
terugbrenging tot 2 kruisers, 7 jagers en 17
onderzee booten, of tot 2 kruisers, 4 jager®
en 12 onderzeebooten.
Ten aanzien van het Indische leger: in
voering van een capitulantenstelsel, geleide
lijke vervanging van de veldpolitie op Java
door infanterie-afdeelingen; inkrimpingen
van de legerorganisatie en verdere bezuinig
gingen.
De bezuinigingen bedragen voor de Ryks-
begrooting totaal 14 millioen en voor de
Indische begroeting 12 millioen gulden.
Wat betreft de
invoering van een capitulantenstelsel
voor onderofficieren,
de commissie acht dit uitvoerbaar, mits voor
nu eenmaal zijn plicht was. hij hielp
met liefde en verstand omdat hij werke
lijk van kunst en kunstenaars hield en
omdat hij capabel was tot een eigen oor
deel en een persoonlijken smaak.
Schrijvers, die men moeilijk van vleie
rij kan betichten als Emile Verhaeren
en Karei van de Woestijne, hebben meer
dan eens van hun oprechte bewondering
voor 's Konings gaven en particuliere
’hoedanigheden blijk gegeven. En als
men de schilders hoort, voor wie hij
model stond, dan raken zij niet uitge
praat over zijn beminneiyken, kame-
raadschappelljken toon en over zijn zeer
juiste opmerkingen over het werk
Maar dezelfde man. die met Paul Va
lery dineerde en philosopheerde, voelde
zich evenzeer op zijn gemak tusschen de
arbeiders en de kleine burgers van zijn
volk Hij sprak ais het moest plat Brus-
selsch met een zeel authentiek accent,
I Hetgeen hem dadelijk de harten van alle
Brusselaars deed winnen. Vooral In
sportmllleu’s was hij thuis en werd hij
altijd met gejuich ontvangen* Toen het
noodlottig ongeluk hem trof was de Ko
ning juist op weg naar het Palals des
Het was op een boodschap van Shot
tellus geweest dat Nerica die onverwach
te reis naar Rowant End had gemaakt,
ye toon waarop hij door de telefoon tot
fcad 8esproken was dringend, ge
biedend bijna dreigend geweest Hij had
