Het Mysterie.
treurmuziek van de Kon. Militaire Kapel,
van de Pypers en het 6e Regiment Infan
terie, het klokgelui van alle klolkken en het
dof rommelen der trommen.
Een enorme menBchenmenigte is langs
den weg geschaard.
Het vertrek van H. M. de Koningin
Te één uur vertrok H. M. de Koningin en
l'rinses Juliana met de verschillende prin
sessen en gevolg in 8 auto's vanaf het Pa
lcis om zich naar de Nieuwe Kerk te Delft
te begeven.
Aan de grens der gemeente Delft werd
de Koninklijke Familie opgewacht door der
burgemeester van Delft, Mr. G. N. van
Baren, die het Koninklijke gezelschap ver
der geleidde naar de Nieuwe Kerk. In he;
voorportaal der kerk wachtte H. M. de Ko
ningin den rouwstoet af.
H. M. de Koningin was diep gesluierd,
evenals de andere prinsessen. Alleen Prinses
Juliana niet. Toen de Kon. familie naderde
b gonnen de klokken van de Bourdon te
Leiden.
Te kwart voor twee arriveerde de rouw
stoet aan de kerk.
De Nieuwe Kerk.
De Nieuwe Kerk, ondergaat zooals be
kend, een algeheele restauratie. In de dagen
welke sinds het overlijden van H. M. de
Koningin-Moeder zijn verloopen, is het noo-
dig geweest in deze kerk," welke van binnen
een chaos leek, daar ze vol staat met stei-
gerwerk, zoodanige ingrijpende veranderin
gen aan te brengen, dat ze in een staat zou
worden gebracht om het stoffelijk overschot
der Koningin-Moeder in den grafkelder te
kunnen doen bijzetten. Onder leiding van
den" architect Van der Kloo^ Meyburg is dit
aan den aannemer Naaktgeboren op won
dervolle wijze mogen gelukken. Men is er
in geslaagd in het oude kerkgebouw tot aan
het koor, dat tijdelijk als kerk dienst doet
een allee te maken, die een eerbiedwaar
dige entree vormt tot den Koninklijken
grafkelder, waarvan de ingang zich bevindt
voor het praalgraf van den Grooten Zwij
ger. De wanden van deze allee zijn
in somber grijs gehouden, terwijl
het bovengedeelte in vakken met wit satijn
is afgedekt. Op vernuftige wijze is dit werk
in korte dagen tot stand gekomen. In het
tijdens de restauratie voor de kerkdienst
in gebruik zijnde koor is de houten vloer
weggebroken, waarna de zware zerk, die
den Koninklijken grafkelder dekt, is weg
genomen. De ingang tot den grafkelder
wordt thans gevormd door een breeden
steenen trap, die tot op den bodem der
crypt reikt.
De rouwstoet voor de kerk.
Het was een treffend oogenblik toen de
door acht paarden getrokken rouwwagen,
die het stoffelijk hulsel der Koningin-Moe
der torstte, voor den ingang der Kerk
voorreed.
De Kon. Militaire Kapel speelde het
Wilhelmus, de klokken luiden.
Een der Kamerheeren van H. M.'s huis trad
toen naar buiten en droeg de gouden kroon,
die de kist dekte, op plechtstatige wijze bim
nen het kerkgebouw. Toen kwam het per
soneel, dat H. M. heeft gediend ,om Haar,
wier goede verzorgster zij vele jaren is ge
weest in den voorhof der kerk te dragen
waar Zij haar laatste rustplaats vinden zal.
Nadat de zware kist was neergezet, en de
kransen, die in den stoet waren meegeko
men, daarbij waren neergelegd, trad de
Opperceremoniemeester naar voren en werd
de stoet geformeerd om den laatsten weg
door de allee, die door de talrijke prachtige
kransen van vele staatshoofden en hooge
regeeringspersonen en colleges tot een bloe-
menallee was geworden, te gaan.
Achter de baar, die door de hierboven ge
noemde kamerheeren werd begeleid, schreed
allereerst H. M. de Koningin, de Vorst van
Waldeck, Prinses Juliana, Prins Hendrik en
vervolgens de andere vorstelijke personen.
Daarna sloten de andere hoogwaardig
heidsbekleders, die in den stoet waren
meegekomen, zich daarachter aan.
Toen deze stoet aan het eind van dezen
doorgang was gekomen, openden twee mi
litairen op plechtstatige wijze de groote deu
ren, die den ingang van het koor afsloten,
waarna de kist voor den grafkelder op een
katafalk werd geplaatst.
Kransen en palmtakken en bloemen
worden om de kist gerangschikt.
Nadat de Koninklijke Familie ter linker
zijde van de katafalk had plaats genomen
en daarachter de vorstelijke personen hun
plaatsen hadden ingenomen en de diploma
ten en de overige dignitarissen, die m den
stoet waren meegegaan op hunne aan do
rechterzijde van de katafalk aangewezen
plaatsen waren gezeten, ving de rouwdienst
aan, welke door Prof. Dr. H. Th. Obbmk
weid geleid.
Tijdens het binnenkomen in de kerk speel
do het orgel het Waldeckfiche volkslied.
Als men~vér"^ün_elkander is, dan voelt
men zich vaak het innigst vereenigd.
FEUILLETON.
Uit het Engelsch van
HEN BOLT
74
Hij zag Neriea, bleek en met donkere
kringen onder dc blauwe oogen, die wijd
open van angst waren Hij zag haar
vrees plaats maken voor ongeloovige
verwondering en die wederom voor op-
lucht'ng en blijdschap; hij zag dat ze
•op het punt was om een kreet van ver
rukking te slaken, doch door een snel
en waarschuwend ssst! voorkwam hij dit.
Toen liep hij op haar toe en sloeg zijn
arm om haar heen en voelde dat zij
beefde als een blad. Denkend aan de
vuurproef die zij nog in de vestibule
ir.o'sten doorstaan en bang dat zij in
Hierna wing de plechtige kerkdienst aan,
voorgegaan door professor Obbink.
Na het uitspreken van het votum werd
voorgelezen Mattheus 28 vers 1 tot 7.
Daarna zongen de aanwezigen Gezang 209
vers 1 en 3, vervolgens hield Prof. Obbink
een toespraak.
Rede Professor Obbink.
Het moge niemand verwonderen, zoo
sprak Prof. Obbink, dat wy' hier, staande
aan den ingang van een grafkelder, zyn be
gonnen met een Paaschlied op de lippen en
het lezen van het Paasch-eva-ngelie dat ons
spreekt van overwinning van den dood door
het leven. Imriiers hier, by de lykbaar van
ons aller Koninklijke Moeder der Vorstin,
die zoo wonderlijk bemind was door het Ne-
derlandsche Volk mogen wy niet enkel ons
hoofd in droefheid buigen en treuren om
den zwaren slag die ons geljefd Vorstenhuis
en ons Vaderland heeft getroffen, maar
moeten wij ook roemen in de wonderlijke
liefde Gods, die den dood zyn scherpen prik
kel heeft ontnomen en het graf van zyn
wreedheid heeft beroofd.
Haar, naar het Koninklijk woord, „ons
aller Moeder" wier gansche leven één mach
tig getuigenis was van de liefde van Chris
tus, dragen wy in de „Stille Week" naar
Haar laatste rustplaats, die toch niet „Haar
laatste rustplaats" is, want reeds rijst de
Paaschzon boven Haar graf. God heeft Haar
zóó begenadigd, Haar, die naast veel levens
vreugde, ook veel zware smart heeft gekend
in Haar leven, dat Haar di« ééne smart
waarvoor Zy vreesde: het oogenblik van het
afscheidnemen van die Haar het liefste op
aarde waren, is bespaard gebleven. God
sloot Haar oogen zoo vredig toe en nam
Haar tot Zich zonder scheidingssmart.
En nu staan wy hier en gedenken Haar.
deze begenadigde Vrouw. Het zou gemakke
lijk zyn by deze lykbaar te prijzen en te
danken voor alles wat Zy voor ons Land en
Volk gedaan heeft en geweest is. Ja, het
zou gemakkelijk zijn en verleidelijk ook. Er
zou veel te zeggen zijn veel wat bekend is
en nog meer dat niemand weet. Maar wy
zullen dat niet doen. Allereerst niet, omdat
de Majesteit van den dood verbiedt de
grootheid van een mensch te roemen, maar
ook omdat wy daarmee niet zouden spreken
in den gefest van Haar, die wjj straks ten
grave zullen dragen.
Hier is iets anders om over te spreken.
Dat ryke leven was zoo ryk en heerlijk dooi
de voortdurende gemeenschap met Hem die
de bron is van alle waarachtige grootheid.
Dc liefdé van Christus was de stuwkracht
van Haar gansche leven, de altijd vloeiende
bron van Haar vroomheid en vreugde, het
geheim van Haar gezegend werk. Christus
heeft gezegd, dat wy zoo hebben te leven
dat de menschen onze goede werken ziende,
onzen Vader* die in den Hemel is, verheer
lijken. Zoo te leven dat de menschen óns
er om prijzen, is al veel, maar méér is het
als het zoover komt, dat de métischen óns
en óns doen ziende, erkennen dat hier meer
is dan menschelyk kunnen en deswege onzen
Vadèr iit den Hemel-verheerlijken voor wat
Hy' door menschen doét. Zóó was Haar werk
er» Haar leven.
Zoo zien wy dan nu over menschelijke
daden en menschelijke deugden heen naar
Hem, uit Wien, door Wien en tot Wien alle
dingen zijn en danken Hem voor wat Hij
ons Vorstenhuis en ons Land en Volk heeft
geschonken in dit heerlijk leven dat wy zoo
009de uit ons leven zullen missen.
En wy kunnen niet nalaten aan dezj
plaats onze geëerbiedigde Koningin en onze
Prinses Juliana gelukkig te prijzen dat God
Haar de genade verleent op deze wijze er.
niet zulke gevoelens Haar zoo beminde
Moeder en Grootmoedy ten grave te gelei
den, en daarbij zich gedragen te weten door
tie gebeden van allen die bidden hebben ge
leerd. Wy' weten en getuigen hier met dank
baarheid aan God dat menschelijke Ma
jesteit zich ootmoedig buigt voor Gods liefde
en Christus. God zy geloofd, die ons Volk
in Oranje zulk een Vorstenhuis gaf.
Zoo is het dan waarlijk niet enkel rouw
die ons hier samenbrengt, maar ons hart
is vol van dank en geluk voor Gods groote
liefde, zoo dat wij aan deze lykbaar Paasch-
liederen kunnen zingen, liederen der over
winning in den mond van sterfelijke men
schep.
Amalia van Solms nam by Haar huwelijk
alt levensleuze: quid reddam Domino (wat
zal ik den Heer vergelden?). Wij doen dat
ook hiér by deze lijkbaar. Wat zullen wy
volk van Nederland, Men Heer vergelden
voor wat IIij ons gaf in dit zoo begenadig
de leven Wij willen elkander hier by deze
lijkbaar beloven dat wij den band tusschen
Oranje en Nederland die ons Land en Volk
reeds tot zoo grooten zegen is geweest, niet
alleen bewaren maar versterken en daar-
4oor toonen dat wij bij elkaar
bij elkander willen blijven en samen ontvan
gen den zegen dien Gods goedheid otfs nog
zal willen schenken.
Geloofd zij Jezus Christus: Amen.
Staande werd vervolgens Gezang 273 vers
1 cn 11 giezongèn.
Nadat Prof. Obbjnk de zegenbede had
uitgesproken, verhief de opperceremonie
meester zich van zyn zetel, en nam hy den
gouden kroon, die de kist op de katafalk
had gedekt, om deze op plechtstatige wijze
over te reiken aan dpn opperhofmaarschalk,
teneinde deze te doen brengen naar het
Koninklijk archief.
Nadat deze symbolische handeling was
verricht, werden op een teeken van burge
meester Van Baren, in diens kwaliteit van
Rijkscommissaris van den Koninklijken
grafkelder de kransen weggedragen, waar
na, onder voorgaan van den burgemeester,
H. M.'s personeel den betreurden doode
langs den steenen trap in den grafkelder
deden afdalen.
H. M. de Koningin volgde met den Vorst
van Waldeck, de Prinses van Erbach, Prin
ses Juliana en den hofprediker het stoffe
lijk overschot op dezen laatsten gang.
Nadat de kist in den kelder was geplaatst
verzocht burgemeester van Baren aan den
Minister van Justitie en diens secretaris
generaal de kist te verzegelen.
Nadat het zegel was aangebracht, ver
bleef de Koninklijke Familie nog enkele
oogenblikken bij den betreurden doode,
waarna Zy zich terug naar de kerk begaven.
De Koninklijke Familie begaf zich daar
op terstond naar de auto's, om naar den
Haag terug te keeren.
Gedurende de plechtigheid in de Kerk
heerschte op de Markt een doodsche stilte.
Wie in de kerk waren.
In de kerk bevonden zich met de leden der
Koninklijke Familie de vorsten en vorstin
nen, verder de groot-officieren, de hofmaar
schalk, de stalmeester, de kamerheeren, al
len met hun dames, den Raad-adviseur van
het Koninklijke Huis, de grootmeesteres, de
dames du Palais, de dames du Pplais hono-
raires, de hofdames van de Koningin en de
hofdames-honoraires van de Koningin en de
Koningin-Moeder, jagermeeBter "en jacht-
jonker, adjudanten en adjudanten i. b. d.
van de Koningin met hunne dames, ordon
nans-officieren, de directeur van het Kabi
net der Koningin, de commandant van het
veldleger, de adjudanten van Z. K. H. den
Prins en de hofdames van H. K. H. Prinses
Juliana. Verder luitenant-kolonel Van den
Wall Bake, cbmmandant van het korps rij
dende artillerie, toegevoegd aan Z. K. H.
Prins Eugen van Zweden, kapitein ter zee
baron De Vos van Steenwyk, adjudant i.b.d.
van H. M. de Koningin, commandant van
het Instituut voor de Marine te Willems
oord, toegevoegd aan Z. K. H. den Prins
van Luxemburg, majoor van den generalen
staf baron Van Voorst tot Voorst, toege
voegd aan Z. K. H. Prins Karei van België,
graaf van Vlaanderen, de oud-adjudant van
Z. K. H. den,prins en mevrouw Termyte
len, daiyes va» verschillende ledep der hof
houding, de rjofprediker, de geneesheeren
van het Kon., Huis met hunne dames, de
leden van de commissies van redactie van
het adres van rouwbeklag van de Eerste en
Tweede Kamer, burgemeesteres en wethou
ders van Amsterdam, 's-Gravenhage, Rot
terdam en Delft, allen met hunne dames, de
burgemeester van Rijswijk, de ledtrices van
wijlen- de Koningin-Moeder, en leden van
Haar hofhouding, de oud-hofprediker ds.
Weiter, den hofprediker ds. Goynelle, de
president van de Nederlandsche Bank, een
deputatie van het Roode Kruis, bestaande
uit luitenant-géneraal jhr. J. H. Roëll, lui
tenant-generaal W. Baron Roëll van Ha-
zerswoude en W. C. J. J. baron van Voorst
tot Voorst ;den intendant van Het Loo en
den directeur vatti het Koninklijk Huis-Ar
chief dr. Japikse ,met hunne dames, ver
schillende Delftsche autoriteiten, de garni
zoenscommandant, majoor Versteeg, vel
schillende Delftsche belasting-autoriteiten,
de pl.v. voorzitter en leden van den Raad
van Beroep der Koninklijke hofhouding,
prof. mr. IJzerman en jhr. mr. Van Asch
van Wijck, als vertegenwoordigers v»n het
Kon. Emma Jubileum Fonds, dr. Astro,
notaris Walter en jhr. van Citters, amens
het College van Regenten Van de Koriings-
school te Apeldoorn, en andere autoriteiten
met hunne dames; de diplomaten en hunne
dames en de leden van het Permanente Hof
van Internationale Justitie, de voorzitter der
beide Kamers der Staten-Generaal, de mi-
nisters, hoofden van departementen, de Mi
nisters van Staat, de leden van den Raau
van State, den Hoogen Raad en de Alg. Re
kenkamer, de ridders-Grootkruis in de Ne
derlandsche Orden en de Commissarissen
der Koningin, allen met hunne dames, een
aantal hooge militaire autoriteiten, de leden
van het Hoog Militair Gerechtshof, leden
IN DEN HAAG EN DELFT.
HOE DRUK HET WAS.
Onze speciale verslaggever meldde ons
i hedenmorgen vroeg:
In den vroegen morgen van de begra-
lènisdag, toen de zon ue wegen met haar
gouden stralen overgoot, was het ln het
andtrs stille Delft al een heele drukte.
De spoorwegen hebben niet minder dan
fc>8 extra treinen Ingelegd, zoodat prac-
tisch een 7 minuten-dienst naar Delft
werd onderhouden, waardoor het moge
lijk was den grooten stroom reiziger i ge-
1 leldelijk af te voeren. Op het stations
plein in Delft was een één-richting ver
keer Ingesteld, er stonden studenten als
gidsen gereed om de aankomenden naar
de voor hen bestemde plaatsen te diri-
geeren
Een enorm aantal liefhebbers voor een
goede plaats, om de rouwstoet te kunnen
zien voorbijtrekken, had zich reeds in
den nacht langs den weg geschaard. De
meesten hadden vouwstoeltjes bU zich
en zij hadden zich voorzien van pro
viand
In den Haag en in Delft heerscht een
drukte, die doet denken aan feestelijk
heden. In de hotels is geen plaats meer
te krijgen, Maandagavond was geer» ka-
nier meer disponibel, in Den Haag niet
i en in Delft niet. Men was Maandag hiet
koortsaentigen ijver bezig met het tim
meren van tribunes.
Tusschen Den HaagRijswijk en Delft
I staat de weg. waarlangs de Koninklijke
begrafenisstoet zich heden zal bewegen,
volgebouwd met stellages, waarop zit- en
staanplaatsen zijn ingericht,
j In den Haag, ln de nabijheid van het
j Paleis, zaten gisteravond om 6 uur al
heeren en dames, die zittend op stoeltjes
beslag hadden gelegd op een goede plaats
i langs de rand van het trottoir, waar zij
dus 17 uur geduld zullen moeten oefenen.
Toen wij Maandagavond laat den rit
maakten Delft—Rijswijk—Den Haag en
die duizenden zit- en staanplaatsen
zagen in afwachting van de gegadigden,
rees wel een oogenblik de vraag waar de
duizenden bij duizenden vandaan moe
ten komen die al deze plaatsen zullen
moeten bezetten.
Zelfs de landbouwers langs den straat
weg Rijswijk—Delft hebben ln hun wel
landen borden geslagen: „Staanplaat
sen". Men zou geneigd zijn te veronder
stellen, dat het met de animo voor al die
aangeboden plaatsen wel eens tegen kon
vallen; want Maandagavond werden ons
ln Delft ln een straat waar de stoet pas-
seeren zal plaatsen op een eerste verdie
ping geoffreerd voor 10 gulden de per
soon Dat ls niet wonderlijk veel. Er zijn
de vorige dagen al heele andere prijzen
gehoord.
Op het Rijswijksche Plein en op het
Spui in den Haag waren vele winkels ln
levensmiddelen geopend. Overal was men
den ganschen nacht bezig de laatste
hand te leggen aan de tribunes en tel
kens veer werd met voorbijgangers ge
marchandeerd over plaatsen tot zelfs op
de daken waren ook tribunes waren op
gericht.
In Delft.
In Delft zelf heerschte om 9 uur ln de
nabijheid van de Markt een geweldige
drukte, maar van opstopping was toch
geen sprake.
Het marktplein, waarop het stadhuis
en de Nieuwe Kerk zijn gelegen, werd om
half tien geheel afgezet om de file van
auto's die naderde, met de genoodigden
voor de kerkelijke plechtigheid, gelegen
heid te geven het kerkgebouw te betre
den.
Het was een imposant schouwspel, de
Hofdignltarissen, de verschillende ge
zanten, alle bisschoppen uit den Lande,
allen in galakleeding.
De genoodigden betraden de kerk a3br
een zij-ingang.
Voor de hoofdingang, die de rouwstoet
zal betreden, is een hoog baldakijn op
gericht, behangen met grijs fluweel, ln
het midden prijkt een prachtige lila-
krans met witte linten.
van Ged. Staten van Zuid-Holland met den
griffier, de burgemeesters van de hoofdste
den der verschillende provincies, de griffiers
van de beide Kamers der - Staten-Generaal,
een deputatie van het Ned.-Ind. Leger, de
burgemeesters van Soest en Baarn, de com
mandant van Bronbeek, generaal-majoor-
titulair Reynders en de hoofd-commissaris
van politie van Den Haag de meesten met
hun dame». Voorts vertegenwoordigers van
de verschillende Kerkgenootschappen in 1
Nederland en de officianten en verder per- 1
s on eel van de hofhoudingen van H. M. de
Koningin-Moeder en H. M. de Koningin, die
te voet in den rouws! -*et waren medege-
gaan.
Te 12 uur arriveerden detachement»,
mariniers, adelborsten en de kolom?
«serve op de Markt, teneinde een m
talr cordon te trekken. Een sectie JÏÏ"
borsten en mariniers met omn»,,,'
vaandels betrekt de eerewacht bU Z
Ingang van de aUée die naar het Z
der kerk voert.
Het opstellen der troepen bracht
weinje tleur ln de matte stemming al
er ondanks het stralende weer heersnha
ie klokslag 12 begal de Raad van Jf
ulsters zich onder het lulden der klokk,.
met hunne dames naar de kerk. Voor™
liep Minister en mevrouw Colijn, daar»,
volgde het Kerkbestuur en daarna deS
tatles uit de Eerste en Tweede Kamer
De goede zorgen voor de p.»
Het gemeentebestuur van Delft hea
in samenwerking met de ETT ten hl
hoeve van de Pers op de Volders.»
een geheele school beschikbaar gestój
In deze school zijn lokalen geheel 1
werkkamer voor de pers Ingericht g»
groot aantal talels ls er geplaatst en en
9-tal schrijfmachines ls beschikbaar
Verder ls er een telegraafkantoor m»t
flinke personeelbezetting. zooriat 7
stroom van telegrammen vlug kan J.'
den verwerkt. Er zijn veel buitenland:
sche journalisten en voor de pers zijn ti
telefoontoestellen beschlkbaer, waarvan
druk gebruik wordt gemaakt.
Langs den wee.
Tienduizenden belangstellenden neb
ben zich langs den weg geschaard om de
rouwstoet te zien. Men schat dat een
millioen menschen naar den Haag zun
gekomen om getuige te zijn van dene
grootsche plechtigheid.
Door de radio-omroepvereenlglngen
werd een ooggetuigenverslag uitgezonden,
van het voorbijtrekken van de stoet. Op
vijf plaatsen deelden ooggetuigen mede
de bijzonderheden en de indrukken die
het voorbijtrekken van de stoet op hen
maakte Deze plaatsen waren Lange
Voorhout, Rijswijksche plein, bij het pan-
seeren te Rijswijk, op de Mark te Delft
en in de Groote Kerk te Delft.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Rede van den Minister van Financien.
Door Hitler wordt alles botertje
tot den boom.
De rijksminister van financiën Oraal
Schwenn von hrosigk heeft in de uni
versiteit te Munster een lezing gehou
den over „openbare financien en econo
mie'
De minister begon met een terugblü:
te werper» op de algeloopen jaren en zei-
de, dat door „het wonder van de renten-
mark, tien Jaar geleden, aan de warboel
np monetair gebied een eind was ge
maakt. Hij zelde niet te weten, wien dt
verdienste hiervan toekwam, of den In
middels overleden Helttertch, of den
toenmaligen minister van financiën, dr
Luther, of den toenmaligen Rijks valuta-
commissaris dr. Schacht.
Hierop volgde echter een schijncon(
Junctuur, omdat de grondslag niet goed
was. Een werkelijke begroottngs-con-
junctuurpolitiek had gevoerd dienen te
worden, en daartoe heeft slechts een
mijner voorgangers, n.l. minister Von
öchlieben, een poging gedaan.
De economische toestanden konden;
pas verbeteren, nadat Hitier de regee
ring in handen had genomen, en daar
mede het vertrouwen ln de politieke sta
biliteit den grondslag gevormd had voor
een opwaartsche economische ontwikke
ling. Begin vorig Jaar wees de begroo
ting voor de w er kloozenzorg een tekort
aan van 750 millioen mark. Dit bedrag Ij
thans gedaald tot 200 millioen, door de
vermindering van het aantal werklooiea
Het gros der Duitsche gemeenten kan
voor de eerste maal voör 1934 weer een
sluitende en gezonde begrooting opstel
len. De openbare werkverschaffing wai
absoluut noodzakelijk, doch mag slechte
dienen als overgangstijdperk. Deze werk
verschaffing is niet kunstmatig, want zij
is op het oogenblik noodig en gerecht
vaardigd.
Maar wie betaalt dit alles? Het geld
voor de betaling der werkverschaffing
komt niet vit de loopende begrooting en
niet uit de belastingen, doch uit de zg
„Vorbelastung" van de komende Jaren,
Omdat wij geen reserves hebben uit den
goeden tijd, moeten wy zoolang de reser
ves nemen uit de toekomst. Wanneer j
iemand beweert, dat hierin een gevaar
ligt voor de valuta, dan begrypt hij de
zaak niet of wil ze niet begrijpen.
De minister wees op het dit Jaar be
gonnen program der autowegen en opde
door het kabinet aangenomen wet tut
versterking van de koopkracht. Dit Jaar
staat de belastinghervorming op het pro-
zwijm zou vallen, fluisterde hy:
Wees dapper, liefste.
Als eenig antwoord klemde zy zich
aan hem vast en hy fluisterde weer:
We moeteh dadelijk weg dadeUjk,
hoor je? Shottelius is beneden en...
Tony, tluisterde hy. Hy...
Hij is in veiligheid! Kom liefste,
heel stil hoor! En wat er ook gebeurt,
vooral niet schreeuwen.
HU leidde haar naar de trap. Toen ze
de eerste treden afdaalden klonken er
nog stemmen uit de kamer beneden.
Singleton was daar blij om. Als ze
iemand tegen kwamen voordat ze de
openstaande buitendeur bereikten en zoo
lang die stemmen daar in die kamer
klonken, zou alles goed gaan.
Doch toen zij halverwege de trap wa
ren, hield het praten op en hU wist dat
nu het beslissende oogenblik gekomen
das. Als die deur openging, als er iemand
uit die kamer kwam
Gauw! fluisterde hij in doodsangst
- gauw liefste
Het was al te laat! Voordat zU de on
derste treden bereikt hadden, zag hy een
deur open gaan en toen zU in de vesti
bule stonden, stapte een man de kamer
uit Een seconde staarde hy hen stom
verbaasd aan en toen brulde hy:
voer den donder! Dat meisje en...
Loop! riep Singleton, toen de kerel
Vooruit sprong om hem tegen te houden.
Loop lieveling!
Hij duwde haar bijna ruw vooruit en
zelf sprong hij op den man toe en gaf
hem een stoot tegen de keel, de pijniyk-
ste plaats waar hij hem treffen kon. Niet
alleen door Dick's gewicht en kracht,
maar vooral ook door de onstuimigheid
van zyn aanval kwam de stoot zóó hard
aan, dat de man met een,schorren kreet
op den grond viel en lag te krimpen van
j pijn, Juist toen Shottelius zelf met een
pistool.in de hand kwam aanzetten.
Singleton zag dat de vreemde oogen
vlammen schoten van woede en tegelij
kertijd was hij zich duidelijk bewust dat
j Neriea, inpiaats van hard in den be
schermenden mist en de duisternis voort
j te rennen, ln de deuropening was biyven
staan om op hem te wachten. Dat hun
vijand zou schieten, daaraan twyfelde
hy niet, en. gefolterd door vrees, riep hllkon verstaan. Toen klonk door den mist
een schel fluitje een politiefluitjft
Loop! Loop, Neriea.
'Zelf snelde hij ook reeds weg, toen het
schot afging HU hoorde dat de kogel in
het beschot van de vestibule terecht
kwam er. zag dat Neriea zich vlug half
omdraaide.
O, begon ze toen hy by haar was.
Haastig trok hy haar mee uit de ves
tibule. Juist waren ze geheel opgenomen
ln de duisternis, toen ze ln botsing kwa
men met een man die van buiten kwam
aanloopen Voor Neriea, die reeds zooveel
oeten doorstaan, was de nieuwe
to veel en door alle emoties reeds
half verdoofd, viel zy bewusteloos in de
armen van Dick Deze sloeg zijn vrijen
arm uit om een aanval af te weren. Doch
de man week opzij, liet hem ongehinderd
passeeren en rende de voordeur in. Daar
botste hij haast tegen Shottelius aan die
met het rookende pistool in de hand
Juist naar buiten kwam. Dit heele too-
neel had zich ir. een oogwenk afgespeeld.
Singleton hoorde de man iets roepen,
waarvan hU alleen de laatste woonden
had mi
schrik t
zooals Singleton realiseerde; hoewel ltfl
het nauweiyks gelooven kon.
Hoor, riep de man die van bulten
was gekomen: De politie! Hier langs
Doctor.
De man rende den tuin door en Shot
telius, uien de angst vleugels verlèende,
volgde hem in hetzelfde tempo.
HOOFDSTUK XLV.
Singleton die daar stond met Neric»
in zyn armen, wist niet wat hij raoefi
beginnen. Hy durfde haar niet alleen te
laten voor het geval dat de vijand eens
mooht terugkeeren en wachtte dus af
dat zij weer by bewustzyn zou komen,
en hU luisterde onderwyi naar de gelui
den die uit het donker zijn oor berelr-
etn. Daar waren er vele en ze waren zeef
gevarieerd Van den kant van de zee
klonken verwarde stemmen die nu en
dan teloor gihgen in het gehuil der sire
ne.
(Wordt vervolgd)-
«run der regeering. De minister besprak
veProigens nog Duitschland's betrekkin-
„en tot het buitenland en de daling van
den uitvoer.
Amerika zal moeten inzien, zoo zelde
hü dat het op den duur een koek niet
tweemaal kan eten, n.l niet te geiijker
tyd als crediteur en ais exporteur. Van
een van beiden moet bet afzien.
BINNENLAND.
De 8.D.A.F. en üe monarchie.
Dr. Henri Polak en de
Koningin-Moeder.
Aan het verslag in „Het Volk" van de
rede welke het soc -dem. Eerste Kamer
lid, dr. Henri Polak Zaterdagavond voor
de V.A.R.A-microfoon aan de nagedach
tenis van H. M. de Koningin-Moeder
heelt gewijd, ontleenen wy nog het vol
gende
apreker gaf eerst een uiteenzetting
over de beteekenis van het koningschap,
hoe het is geworden van een absolute
macht tot een constitutioneel regeerings-
stelsel Vervolgens schetste hy den levens
loop var» de Koningin-Moeder, in het
bijzonder haar optreden als regentes,
een taak, die zij op voortrefleiyke wyze
vervulde, ondanks het feit, dat zy was
gesproten uit een geslacht regeerende
over een seml-teodaal Duitsch landje,
waar geheel andere wetten en tradities
heerschter dan ln ons constitutioneel
democratisch vaderland Bij geen enkele
;enheld kwamen bij Haar de half-
jeleeuwsche tradities der Duitsche
vorstenhuizen van vóór 1914 aan het
woord Onveranderlijk gedroeg zij zich
als Nederlandsche. zy eerbiedigde en
vertolkte de wetten en tradities van het
land, welks tijdelijk staatshoofd zy was
geworden. Haar dochter heeft zy in ge
lijken geest, als waarin zU zelve het
regentschap heeft gevoerd, opgevoed,
De sociaal-democraten, vervolgde spr
behoeven er zelfs in deze dagen geen ge-
helm van te maken, dat zU ln beginsel
de republiek stellen boven de monarchie.
Maar zU verwarren niet het aigemeene
met het bijzondere, zy eerbiedigen niet
alleen de Koningin als wettig hoofd van
den staat, doch erkennen tevens, dat in
dien het gekroonde staatshoofd zyn
plaats vervult en zyn taak opvat, zooals
wijlen Koningln-Emma deed tydens haar
regentschap en zooals mede dank zy
haar vóórgaan, Koningin Wilhelmina
het sinds naar troonbestyging heeft ge
daan ,er weinig reden bestaat om te ver
hangen naar een verandering van be
stuursvorm De sociaal-democraten er
kennen, dat het koningschap, zooals het
bestaat en uitgeoefend wordt ln ons land
evenals in België, Engeland en de
Scandinavische landen - in geen enkel
opzicht het verlangen naar een republiek
bevordert. Ja, dat het in vele opzichten
te verkiezen is boven hetgeen sommige
republieken te aanschouwen geven.
Dr. Henri Polak wijdde, hierna treffen
de woorden aan de plaats, die Koningin
Emma in het volksleven Innam. Eenvou
dig en beminneiyk van karakter, ontwik
keld en kunstlievend ais zy was, leefde
zij in en met het volk, dat ln groote
meerderheid genegenheid voor haar
voelde Er zullen er geweest zUn, die
Jegens haar onverschillig waren Maar
kwaad wilde haar niemand.
Nu ligt het hoofd der Vorstin in eeuwi
ge rust. De majesteit van den dood heeft
zich gevoegd by die van haar persoon
en haar wezen
Het Nederlandsche volk gedenkt haar
in dankbare liefde.
De brochure tegen de V.A.R.A.
Afgetreden secretaris heeft grieven
tegen hoofdbestuurders.
De afgetreden secretaris van de V.A.
A.R., de heer Zwertbroek, stelt over en
kele dagen een brochure in uitzicht,
waarin hy grieven ontwikkelt tegen het
hoofdbestuur van de V.A.R.A. en voorts
hi 't algemeen togen de leiding van de
sociaal-democratische arbeidersbeweging
Toen dit de redactie van „Het Volk" bt-
Itend werd. heeft het blad zich recZR-
streeks tot den heer Zwertbroek gewend
en van dit onderhoud vertelt ,Het Volk"
thans o.m. het volgende:
„Op enze vraag of de brochure wordt
gedrukt by de communistische drukkerU
.Atalanta", zooals ons uit andere bron
werd verteld, antwoordde Zwertbroek,
dat hij niet weet, wie de drukker is.
Zwertbroek sprak ons eveneens over
de motieven, die hem tot het schrijven
van deze brochure hebben geleid Hij
meende zich op deze wyze te moeten
verdedigen, omdat de redactie van de
Arbeiderspers een verklaring van hem,
naar aanleiding van het door het V.A.
«A-bestuur gegeven communiqué over
de laatste vergadering van den vereeni-
gingsraad niet wilde plaatsen. (Wy heb
ban deze verklaring inderdaad gewei
gerd teekent de redactie hierbU aan
niet slechts in het belang van de V.A. 1
K-A. .maar evenzeer omdat Jiet zooals
wil Zwertbroek schreven in zUn eigsn
bëiang ongewenscht zou zyn, de redenen
file t°t zUn ontslag hebben geleid, pu-
wlek te maken.")
Het blad heeft den heer Zwertbroek
oorts gevraagd, of hy voornemens was
n een openbare vergadering te Haarlem
ver syn ontslag te spreken en kreeg ten
aiitwoord, dat een dergeiyke uitnoodi-
«jng nog met was ontvangen, maar dat
neer Zwertbroek wel plan had om zoo
ogeiyk namens een comité van onte-
Hhr i V.R.R.A.-leden, in zooveel moge-
jPlaatsen ln het land zijn verdedi-
e&rekerf6 ln openbare vergadering uit te
-Het volk" schrijft hierbij:
zallés zal de partijbestuurder
onrt0^roelc tegen de arbeidersbeweging
d*n i emen' aldus verzekerde hij ons in
nov V»n het gesPrek' tenzij... hij
„tydlgvan het hoofdbestuur van
de V.A.R.A. het bericht krijgtTdat men
bereid is om nader met hem te overleg
gen over een „nieuwe functie,, by de
V.A.R.A.
„Wij kunnen onze lezers mededeelen
gaat het blad voort dat Zwertbroek
dit bericht niet zal ontvangen. Het dage-
ïyksch bestuur van de V.A.R.A. is, naar
men ons verklaarde, niet van plan voor
de dreigementen van Zwertbroek een
stap te wijken Het is niet mogelijk nog
te onderhandelen met een man, die een
aanval «p de arbeidersbeweging voorbe
reidt en'voor dien aanval gebruik maakt
van vyandige organen."
GEMENGD*; HEKIGttTEN,
Een race om de lieide.
Gewonnen en toch verloren.
Niet steeds ls de liefde bestendig van
duur. Dat onaervond een Vrrezenveen-
sche schoone.-die kennis had gekregen
aan een jongeling te Enschede. Beiden
v/aren het er over eens, dat het veel ge
zelliger zou zyn, als zy wat dichter by
eikaar zaten. De Jongedame wist het zoo
te arrangeeren, dat de jongeman, die
werkloos was, ln huis kwam bij haar
zuster te Vriezenvean, waar zy zelf ais
huishoudster dienst deed.
Deze gemoedeiyke huiselijke verhou
ding, welke er op Derekend scheen, den
liefdesband nog dichter te knoopen, had
echter een zeer tegenovergestelde uit
werking. Herhaaldelijk kwam het tjt
twisten, die hoe langer hoe scnerper vor -
men aannamen en tenslotte tot een
hooggaande vechtpartij leidden, waarbU
de Viiezenveensche juffer haar galant
geducht afroste met een bezem, aldus de
„Teir.
Dat werd den Enschedeër toch te bar
en hij ontvlucht-te het huis, waar hy
eerst zoo gastvry was ontvangen en lie»
de had gevonden. Hy greep zUn hei» en
aanvaardde peddelend den terugtocht,
loen begreep het meisje, dat zU toch te
ver was gegaan; de liefde kreeg weer de
overhand, zij sprong eveneens op een
fiets en zette de Jacht op den vluchten
den Jongeling in. De liefde gaf haar reu
zenkrachten en zy slaagde er zoo waar
in, dezeachtervolgingsrace te winnen*
zoodat zij den vluchtenden minnaar by
het Overyselache kanaal, op den weg
naar Almelo, zoo dicht kon naderen, dat
zy „aan zyn wieltje" de*achtervolging
kon voortzetten. Zij smeekte hem, terug
te keeren, maar de geneugten van het
Vliezenveensche tenuis en alles, wat was
gebeurd, te vergeten. En toen al deze
smeekbeden afstuitten op het vertoornde
gemoed van den Enschedeer, ging zy
over tot sterkere middelen en wierp plot
seling haar rUwiel pardoes ln het kanaal
daarby dreigende, dat zy haar fiets zou
volgen, als de man, dien zy intusschen
had gedwongen tot afstappen, haar niet
zou volgen.
Helaas, ook dit argument baatte niet:
doodkalm steeg de hartelooze Jongeman
weer op zija karretje. Toen slaakte de
versmade een hartverscheurenden kreet
en stortte zich ln het koude water van
het aiepe kanaal. Deze tragi-comedie
had wellicht tot een werkeiyk drama
kunnen leiden, ais niet personeel van de
buizenopslagplaats der Overijselsche wa
terleidingmaatschappij zich met het ge
val had bemoeid en een dezer mannen
niet was te water gegaan, om het meis
je, dat gansch overstuur was en niet
meer wist, wat zy deed, te "redden. Men
slaagde er in, haar op het droge te bren
gen, waarna zy op het kantoor door de
inmiddels gewaarschuwde politie van
droge kleeren, welke men in de buurt
had geleend, werd voorzien. Daarna is
zy per auto naar huis gebracht. Van den
voor zooveel0 liefde gevluchten Ensche
deër was intusschen in geen velden of
wegen meer iets te bekennen.
STADSNIEUWS.
Gisternacht stond een vrachtauto, welke
was beladen met 100 melkbussen, te wach
ten voor de geopende Koninginnebrug in
Rotterdam. Een controleur van de Aard
appelcentrale wilde van dien wachttijd ge
bruik maken om eens den wagen te onder
zoeken. Hij riep de assistentie van een
agent in en zjj besloten tot het nemen van
een steekproef. Uit de honderd bussen zoch
ten zy er één willekeurig uit, welke zij
opende. De bus bevatte geen melk, ook geen
aardappelen, maar wel K.G. roomboter,
welke niet was voorzien van de vereischte
merken van de crisis-zuivel-centrale. Een
verder onderzoek wees uit, dat de 99 an
dere bussen alle melk bevatte, zoodat de
controleur juist de ééne bus er uit had ge
kregen, met welke iets niet in den haak
was. Tegen den bestuurder van den auto,
den vrachtrijder G. H. R. uit Capelle aan
den IJssel is procesverbaal opgemaakt. De
boter is in beslag genomen.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
WIELRENNEN.
Goudschr rennersclub „Excelsior".
Uitslag van de tydrace Oudewater over
21 K.M. luidt;
A-klasse 2 x dit traject. 1. W. SeverU-
nen l uur 9 min. 2,2 sec.2. P. v. d. Meer
i uur 12 min. 32,1 sec.; 3. D. Ramp 1 etir
13 min. 6,1 sec.
B-klasse 21 K.M.: 1. Heemskerk 40 min.
54 sec 2. D. Prins 41 min. 28 Bec.; 3. K.
Slingerland 42 min. 1,1 sec.
Junioren ?l KM.: 1. de Pater 44 min.
20,1 sec.; 2 J. Hofstede 44 min. 59,3 sec.;
A. v d- Hoorn 47 min. 10,1 sec.
Haan wedstrijden te Zwolle.
Goudsch succes.
Zondag werden te Zwolle op de wie
lerbaan die gisteren geopend is, de eer
ste wedstryden gehouden. Hieraan werd
ook door enkele leden van „Excelsior"
deelgenomen. In de klassementsrace
werd van Riethoven eerste, terwijl hij ln
een 40 K.M koppelwedstrijd met P. Bies
heuvel de tweede plaats bezette.
GOUDA, 27 Maart 1934.
Rouwdiensten in verschillende kerken.
Gewijd aan de nagedachtenis van
de Koningin-Moeder.
Gisteravond hebben in de verschillende
kezKen rouwdiensten plaats gehad, ln de
öi. Janskem werden woorden van rouw ge
sproken door de predikanten Ds. G. Elzenga
en Ds. van Dy ken. De kerk was geheel ge
vuld. Beiüe predikanten spraken zeer waar-
i ueerenue wooiüen, gewyd aan de nagedach-
1 klus van rl. M. de Komngin-Moeder. Dc
woorden maakten diepen indruk op de aan-
j wezigen en werden mpt stille aandacht aan- 1
I genoord.
I iNa den dienst werd het laatste vers van
1 liet Wilhelmus gezongen.
De oud-Katholieke kerk.
ln de oud-KatnoneKe kerk had te 8 uur j
een piecntige bidstond plaats ter nagedacn-
tems van wylen H. M. de Koningin-Moeder.
Altaar en oommuniebanx waren geneel in
rouwgewauen genuid, waartegen de vader- j
tandscne meuren eeiugszins scherp naar
voren 'Kwamen, vertolxend aizoo in stille
sprake den grooten rouw der gansche naue. i
ut ze stemmige aahbUk werd verhoogd door j
Uf piecntige tonen van net Kerkorgel, dit-
maal üespeeid door den heer G. n. van J
Wuugen. ina diens treilend voorspel volg- j
den de voorgesenreven liturgische geoeuen
en gezangen, waarna de pastoor der ge
meente opging naar den Kanset om, zooals
hy zeide, met enkele eenvoudige woorden I
uit het hart in weemoed en lieide het beeld I
te scnetscn van onze ontslapen Komngin-
moeder ais het beeid eener Uiristinne in
woord en daad. Daaröy ging hy uit van het
tekstwoord: bpreuken iö vs. 31: De gryze
naren zyn een eeiearoon als zy gevonden
woruen op den weg der gerechtigheid.
Israëlitische kerk.
De synagoge der Israel. Gemeente was
geneel gevuld met Israëlieten en niet-Jsraè-
neten; ais vertegenwooidiger van het ge
meentebestuur- was aanwezig de heer Muyl-
wyk. De synagoge was getooid met de
mooie stemmig-witte zyden gewaden der
Hooge Feestdagen, terwyl een passende
rcuwbekieedmg was aangebracht om de ko
peren candeiaoer#, langs de vrouwengalery
en andere plaatsen m het midden der kerk,
een en anoer op -uitnemende wyze verzorgd
door de lirma Werning, alhier.
De dienst werd geleid door den leeraar
tier gemeente, de heer J. Brommet, en ving
aan met bet reciteeren van Ps. 90 1 tot
12. Vervolgens hield de leeraar een her-
uenkings- en rouwrede, uitgaande van Exo
dus 13 4 (heden gaat gy uit in de aren-
mand), wyzend op de opleving in de natuur,
waarin men zich steeds verheugt, doch waar
in thans de natie in rouw is gedompeld.
Vervolgens herdacht de voorganger het le
ven en de hooge roeping der ontslapen Ko
ningin, er by zonder den nadruk op leggend,
dat ook voorat Nederlands Israël treurt,
immers de Joderi waren en zijn krachtens
hun godsdienst Konings- en Oranjegezind.
Het aardsche koningschap is een afstraling
der Hemelsche regeering, aldus luidt een
sensatie der Joodsche wyzen, vandaar o.a.,
dat eiken Sabbath by geopende Arke het
gebed voor het Koninklyk Huis wordt uit
gesproken. Spr. eindigde zyn treffende
rouwrede, die onder ademlooze stilte werd
werd gevolgd, met een gebed tot den Al
machtige, om het Koninklyk Huis in deze
dagen van beproeving kracht en sterkte te
geven, om dit zware verlies te dragen, ter
wyl hierna een gebed voor de ontslapene
werd uitgesproken. Het laatste gedeelte der
rede werd door alle aanwezig en staande aan
gehoord. Vervolgens werd gereciteerd P6alm
90. Na de collecte, waarvan de opbrengst
bestemd werd voor het sanatorium Oranje-
Nassau-Oord, werd het gebed uitgesproken
in het Hebreeuwsch voor de overleden Ko
mngin-Moeder. De Heilige Arke werd hier
na geopend door den Voorzitter der ge
meente, de lieer A. Mogendorff, waarna,
door allen staand*: aangehoord, het Gebed
voor de Koningin en Koninklyk Huis werd
uitgesproken.
Den dienst, waarby de verschillende
psalmen en gebeden eerst jn het Jto-
breeuwsch en daarna in het Nederlandsch
werden voorgedragen, eindigde met het re
citeeren van Psalm 103 15 tot 18-
In de Remonstrants*'he kerk.
In <j* Remonstrantsche kerk vond een
korte,, doch indrukwekkende pA-chtigheid
plaats. Een praehrdium van Joh, Seb. Bach
opende den dienst. Daarna las de predi
kant Ds. H. Cramer den koning spszüm (Ps.
72).
In het kort schetste hy dafrrna de be
teekenis van Koningin Emma, "die een aan
Haar persoon gewyde kerke Jyke bijeen
komst rechtvaardigde. Ons vo Ik. is, gelijk
thanst de meeste volkeren, veels rins veroeeld.
We kunnen nauwelijks een gedachte, een
symbool, een gestalte vinden, dae tot uiting
brengei> kan wat in allen leeft. De oogen
voor partystryd en verscheurdheid sluiten
is onmogelijk. Emma was een persoonlijk
heid, die als zufk een symbool gelden kan,
getuige de woordejn van waaulyk niet ko
ningsgezinde zijde over haar geschreven en
gesproken, getuige ook de tiefd« dUe alle
lagen en partyen "van ons volk Haar hebben
bewezen.
Het grootste deel van Haar leven viel in
bet z.g. „Victoria-t$dpe#-k". Daardoor1 heeft
Zy beleefd het einde vam een traditioiieel-
gebonden tyd en het opkomen van eert in-
dividueel-ongebondene. Z<jjj heeft oude om
hulsels zie verdwijnen, zionder zelf Haar
vorm te verliezen; Zy heeft de vryere op
vattingen van een nieuw* \n tijd dankbaar
aanvaard, zonder zelf den vasten bodem on
der de voeten te verliezen;, zooals zoovelen
van dat jonge gëslacht tot hun smart zou
den moeten ervaren. Het goede der oude-
traditie werkte in* Haar n pg v oort, de zegen
van de onbevangenheid gaf vlucht aan Haar
daden en gedachten.
Zy was een Christelijke vrouw. Niet om
dat Zü in te deelen was by een der groe
pen, die dezen eerenaam geheel zonder aan-
ntmelyken grond voor zich opeisehen, maar
omdat Zy, naar Kemonsirantschen trant, de
leer huldigde „die naar de, zaligheid" is,
iLw.z. het geloof dat met rust, vóór het zich
aan uiten in de practyk des levens. Ten be-
wyze daarvan leest de predikant verschil
lende bybelfragmenten voor, waartegenover
hy telkens een uitspraak, gewoonte, houding
van Koningin Emma stelt. Daaruit bljjkt
treffender dan uit welke beschrijving ook de
bybelsehe vroomheid dezer Vorstin.
Met de lezing van I Cor. XIII, het hoofd
stuk der liefde, eindigde de predikant deze
inleiding op den rouwdag die volgen zou
Den dienst werd met een postludium van
Joh. Seb. Bach besloten.
De uittocht naar Delft en Den Haag.
Hedenmorgen om c.a. zes uur kwamen
hier tioor een 50-tal groote touringcars
die op weg waren naar Delft.
De auto's die schijnbaar over Rotter
dam wilden lijden moesten voor de sluis
aan de Veerstal geruimen tijd wachten»
Het gevolg was dat de groote touring
cars tot op de Markt stonden, wachtende
om te kunnen doorrijden.
Ook aan het station was het in de
vroege morgen een enorme drukte, tal
loos velen begaven zich naar Den Haag
om de plechtige uitvaart bij te wonen.
Formulieren Rij- en Nummerbewijzen.
De Burgemeester maakt bekend, dat van
1 April 1934 af de formulieren voor het
aanvragen van ry- en nummerbewyzen
gratis ten stadhuize verkrijgbaar zyn.
Deze bewyzen zullen vanwege het Pro
vinciaal Bestuur per post aan de belangheb
benden worden toegezonden. Alsdan zal de
loges ad 1.per bewijs onmiddellijk moe
ten worden betaald.
Avondschool voor Ambachtslieden.
De tentoonstelling van het werk der leer
lingen van de Avondschool voor Ambachts
lieden zal alleen gehouden worden op
Woensdag 28 Maart, 's avonds van 79
uur, in het gebouw vaar de ambachtsschool
aanden Graaf Florisweg.
Uitslag openbare verkooping gehouden
door notaris J. van Kranenburg.
Door notaris J. van Kranenburg is
gisteravond in hotel „de Zalm" in het
openbaar verkocht.
I. net heerenhuis met tuin, Turf
markt H 117, kooper de heer J. P. Flux
voor 5600.
II. het woonhuis Boomgaardstraat 59,
voor 325.—, kooper de heer A. van den
Hondel
III. het pakhuis Nieuwe Haven 103,
(Klooster), kooper de heer E. Radix voör
430.-.
Trekking loterij „Excelsior".
Men verzoekt ons te willen melden dat
de trekking van de loterij ten. bate van
de gymnatiek- en athletiekvereen!ging
„Excelsior" Zaterdag a.s. om 8 uur in de
bovenzaal van café „Hollandiaaan de
Markt zal plaats vinden.
Examen apothekersassistente.
MeJ. S D de Ruwe slaagde te Utrecht
voor het examen apothekersassitente.
Agenda.
28 en 29 Maart. Thalia-Theater. Fra
Diavolo.
27 Maart 8 uur Ceptraal. Watersportclub
Elfhoeven Zeilcursus door N. H. van
Schelven. Binnenaanvaringsreglement
Windstreken.
27M aart 8 uur Hotel „de Zalm" Ledenver
gadering Roei- en Zeilvereeniging Gouda
28 Maart 8.30 uur Remstrantsche Kerk
Wijdingsavond.
29 Maart. 8 uur. Soc. de Réunie. Natuurk.
Genootschap. Spreker J. H. Doorn.
3 April 7 uur zaal Kunstmin Soc. „Ons Ge
noegen". Feestavond van de Kinderbond.
4 April 8t4 uur Nieuwe Schouwburg
Laatste Nutsavond.
5 April 8 uutr Soc. „de Réunie". Laatste
lezing voor de Volksuniversiteit. Spreker
Ds. H. Cramer over „Vondel".
9 April 8 uur „Ter Gouw" Bovenzaal. Ver
gadering V.D. Bond kring Gouda. Spreker
Mr. L. J. van Dam.
ONDERWIJS.
het hoofdbestuur van den Ned. Bond van
Jongelingsvereenigingen op Ger grond
slag, oud-voorzitter van de afd Zuid-
Holland van den Geref. Jongelingsbond
en redacteur van het „Geref. Jongelings
blad" De heer Van Nes zal zich metter
woon te 's-Gravenhage vestigen.
Wijziging Nijverheidsonderwijswet.
Dit jaar zal nog \oor alle akten worden
geëxamineerd.
Verschenen is de memorie van ant
woord or het voorloopig verslag der
Tweede Kamer nopens het wetsontwerp
tot wijziging en aanvulling van de Nij-
verheidsonderwijswet.
Hieraan is het volgende ontleend'
De minister nam er met voldoening
kennis van. dat men zich in het alge
meen kan yereenigen met het voorstel,
de examengelden voor de bevoegdheden
krachtens de Nijverheidsonderwijswet
voortaan bij algemeenen maatregel van
bestuur te doer, vaststellen.
De mogelijkheid, dat het aan verschil
lende eandidaten zwaar zou vallen em
hooger examengeld te betalen dan tot
dusver eeeischt werd, mag geen reden
zijn om het bevorderen van een verhoo
ging aclitewege te lat<?n.
Thanr ls voor alle examens ter ver
krijging van een bevoegdheid voor u&t
nijverheidsonderwijs, zonder onderscne»d
het examengeld gelijk. Eenlge differen-
tlatlf eenerzijds en -aansluiting bij de
legelingen voor andere takken van on
derwijs aan den anderen kant zijn noo
dig. üe minister' meent, dat in casu
slechts van eer. matige verhooging kan
worden gesproken.
De aandacht van de leden die van
meening waren, dat de rem tegen het
zich lichtvaardig opgeVen voor een der
gelijk examen bij de tegenwoordige re
geling reeds \oldoende werkt, moge de
minlstei vestigen op de verslagen van de
commissie, belast met het afnemen van
deze examens.
Het systeem, dat bij de aangifte voor
een examen het geheele bedrag moet
worden voldaan, wenscht de minister
niet te laten varen.
De kosten \an de akte-examens voor
het nijverheidsonderwijs hebben in 1933
ln totaal ongeveer 48.000 bedragen, ter
wijl aan examengelden, in dat jaar werd
ontvangen f 28.540. Komt de verhooging,
zooals de minister zich die voorstelt,
tijdig tot stand, dan kan de opbrengst
daarvan ln dit jaar op ongeveer 35.000
worden geraamd
In verband met. het groot aantal ean
didaten. hetwelk zich heeft aangemeld,
is h°t niet waarschijnlijk, dat de uit
gaven in dit jaar geringer zullen zijn dan
in het vorige jaar
De minister zal dit jaar nog gelegen
heid geven tot het afleggen van alle
examens voor nijverheidsonderwijsakte,
voor V/elke akte zich eandidaten hebben
aangemeld. Air. examens welke ln de toe
komst niet elk jaar, of niet elk Jaar ge
heel, behoeven te worden afgenomen,
'zouden in verband met de geringe deel
neming bijvoorbeeld in aanmerking ko
men die voor de volgende akte (bewij
zen) van bekwaamheid N IXb, N XIII, N
XV, N XVT, N XVn, N XVIII, Nn, Np en
Nr
Voor tiHlge bekendmaking van derge
lijke maatregelen wordt zorg gedragen.
De tweede hoofdinspectie van het
Lager Onderwijs.
Tot hoofdinspecteur in de 2e hoofdin
spectie van het Lager Onderwijs, is be
noemd als opvolger van den heer K.
Brandts, die wegens het bereiken van
den pensioengerechtigden leeftijd der
dienst verlaat, de heer P. van Nes Czn.t
inspecteur van het L. O. in de inspectie
Dordrecht, zulks met Ingang van l Mei
as.
De heer Van Nes werd 16 Mei 1884 te
Rijswijk geboren en ontving zijn oplei
ding aan de Normaallessen te Ridder
kerk. Hij was bij het ,Chr. nderwijs als
onderwijzer werkzaam te Rijsoord, Rot
terdam, Schiedam en Rordrecht en trad
daarna op als hoofd van de Chr. school
te Hazerswoude. Vervolgens was hij
schoolopziener in de inspectie Gouda en
I inspecteur van het L. O. in de inspectie
Gorlnchem, Ede en sinds ruim een jaar
I in de inspectie Dordrecht. In laatst ge
j noemde kwaliteit ls hem nu met ingang
j van 1 Mei a s eervol ontslag verleend. De
heer v. Nes ifc in de kringen van het on-
f derwijs een lekende persoonlijkheid. In
de inspectie Gorlnchem heeft hij veel en
I goed werk gedaan ter verbetering van Je
leermiddelen bij het L. O. Meermalen
trad hij op vergaderingen van de orga-
nisatie op het terrein van het Chr. On-
1 derwijs als referent op. Hij is penning-
I meester van het Geref. Schoolverband.
Ook in de eJugdbeweging treedt hij op
den voorgrond. De heer v. Nes is lid van
M A RKTRERT CHTF/N
Veemarkt Rotterdam.
27 Maart. Aangevoerd 146 paarden,
1338 magere runderen 495 vette runde
ren, 188 vette kalveren, 120 graskalveren,
1802 nuchtere kalveren, 240 schapen of
lammeren, 1 varken, 19 biggen, 31 bok
ken en geiten, l ezel. Totaal 4381.
Prijzen: Runderen le kw. 5560, 2e kw.
50—54, 3e kw. 38—42; osSen ie kw. 52—56,
2e kW. 44-48, 3e kw. 36—40; stieren le kw.
50—52,. 2e kw 45—47, 3e kw. 38—40; kal
veren le kw. 100—110, 2e kw 80—90, 3e kw.
(0—70; graskalveren 49—4439; slacht-
nuchtere 2e kw 20, 3e kw. 15; slachtpaar-
den 44—39—35; schapen 50—44—40; lam
meren 52—48—44.
Melkkoeien 240—190—140, kalfkoeien
f 245-195—145, stieren f 250—190—140,
pinken 95—70—50, graskalveren 60—40—
28; vaarzen 'f 130'0685, werkpaarden
160—12580, slachtpaarden 145—110—
85, hitten 90—70—60, nuchtere kalveren
7—5—3, fokxalveren f 20—14—10, big
gen f 8—6, p. week 1.20—1.10.
Handel kalm prijzen als gisteren.
Stieren tamelijke aanvoer, handel
kalm, prijzen onveranderd. Vette kalve
ren Iets korter aanvoer, flauwe handel,
prijzen 2e e nle soort iets lager Prima
tot 10 cent boven noteering. Schapen en
lammeren minder aanvoer, stugge han
del, lagere prijzen. Nuchtere slacht- en
fokkalveren korter aanvoer, handel stug.
Biggen korter aanvoer, handel kalm.
Paarden weinig aanvoer, handel kalm,
prijzen onveranderd KalL en melkkoei
en prijzen onveranderd aVarzen en pin
ken tamelijke aanvoer, trage handel en
prijzen stationair. Graskalveren ruime
aanvoer, handel stroef en prijzen dezelf
de.
De C.R.C nam pl m 200 runderen over.
Kaasmarkt Bodegraven.
27 Maart. Aangevoerd 93 wagens,
4124 stuks. Prijs le srt. m. r.m. f 20—22,
2e srt m. r.m. 17—19.
Coöp. Groenteveiling voor Goud» en Omstr.
26 Maart. Witlof 15—19.80; Spruiten
6.3010.20; Spinazie 8—12.60, per 100
K.G. Radijs 3—4.20; Seldery 0.90—2.ÏD;
Rabarber 4.307.50, per 100 bos; Kropsla
35.90 per 100 stuks.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERIC 7
27 Maart.
Verwachting Meest zwakke winden uit
oostelijke richtingen, helder tot half be
wolkt. droog weer. lichte vorst 's nachts,
overdag weinig verandering in tempera
tuur.