iK
eekbank
U natuurlijk ook
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
«o. 18651
ZaterdagI ‘MJJuli IBS4
1
f 1.823 268.44
BERGAMBACHT,
tylEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Duizenden komen naan
I
ot succes als Jiet J
t, die ieder leest:
HE COURANT f
EERSTE BLAD.
r1
BETER LAAT DAN NOOIT.
De Begrooting 1934 toch sluitend gemaakt.
Realiteit en camouflage.
1 ioo°0
100.—.
ET LIEF!
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 6500 ex.
„De Kleine Betuwe”
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
I, enz.
73«r Jaargang
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
’s’
T DvuIkUv/l Ij v U 17 LIIZy IIIVlJvll A, 1’1 V7V1A1JIV UV>111 y i’l\7uivv*
r.
No. 19.
I
is vërkritebaar
ikman Zoon,
Dit nummer bestaat uit twee bladen,
en een Bijvoegsel. -
sluiten, daarvan geen
zal een nadeelig saldo zijn
Voor de begrooting
niet tg putte-n.
Vraag: Wat heb jy vanmorgen gedaan?
Antwoord: O, ik heb zoo’n beetje zitten
frutten aan een jurk.
HET GOUDSCHE TAALMUSEUM.
VII.
’t Is de pinne niet waard.
't Is de penne niet waard.
chade-
bederf
1564
Alle Goudsche ingezetenen en oud-
ingezetenen worden uitgenoodigd uit
drukkingen van den aard als hier
boven is aangegeven, zoo mogelyk
vergezeld van toelichtingen, schrifte
lijk in te zenden.
Brieven oftder motto „Het Goud
sche Taalmuseum” aan het kantoor
van Mrs. SMIT, Hoogstraat 1, Gouda.
•s
r dit ij
s biedt
zuivere
oor de
arfltjes;
smöalct,
d aan
>rdt.
cerheid
samen
tweemaal
voor een
Dit wordt gezegd, wanneer iemand een
reeks onbelangrijke huiselijk» karweitjes
verricht, bijvoorbeeld kleine herstellingen
aan kleeren of huiselijk i voorwerpen.
he Plassen niet,
n Gij daar kunt i
in kennen, koon1
rGROND. dat U
Zoowel voor den
r dén wandelaar
P. R. HOORWEG.
reikend was. Toen bleek dat dit een ver
gissing was, was er al een ander voorstel
van den heer Sanders, die de gemeente
ambtenaren, die 3500.en daarboven
verdienen, het gelag wil laten betalen.
Dat werd aangenomen onder beding dat het
alleen geldt voor hen, die van de laatste her
ziening hebben geprofiteerd. De ontbreken
de 2000.zijn hiermede gevonden.
Fraai is deze manier zeker niet. Maar de
Raad, die in een miet te definieeren stem
ming was, was de behandeling meer dan
beu. Er was een en al verwarring en on
rust den ganschen avond
werd de vergadering geschorst
beraad van B. en W.l
jigen land moet
ie weten te ver-
i Berlijn hebben
ien Oceaan zijn
i#en mooie land
Geniet van zijn
londa' duinen en
zürrdeftigr oud-
daar
on
niet.
Aanvankelijk werd het voorstel terug
genomen op grond van een onjuiste mede-
deeling dat de subsidie daarvoor niet toe-
Na een lange, lange worsteling is dan
eindelijk de gemeentebegrooting 1934 slui-7
tend gemaakt. De Raad heeft het waarlijk
weten klaar te spelen dat met grissen en
graaien in de cijfers der begrootingsposten
het uitgestooten bedrag van 11.500.
dat ongedekt was gebleven bij de vorige
behandeling, waarmede Ged. Staten geen
genoegen hebben willen nemen, bij elkaar
is gekomen, zoodat thans de uitgaafspos-
ten en de ontvangsten met elkander in
evenwicht zyn gebracht. Dat wil zeggen:
op papier. Als het nu maar alleen om den
vorm gaat, kunnen Ged. Staten tevreden
zijn. En ook Ce uitvoerders van dit* hocus
pocus-spel kunnen zich in de handen wrij
ven, daar hun doel; „uitstel van executie”,
is bereikt.
Wil zeggen: „Het is de moeite niet
waard” Onder den invloed van de Fransche
uitdrukking: „^a ne vaut pas la peine”,
is „moeite” door „pinne’ of „penne” ver
vangen. Zeer waarschijnlijk in de 18e eeuw
ontstaan, toen een groot aantal Fransche
woorden onze taal binnendrongen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Het is zeer verklaarbaar dat het tot
deze uitlating is gekomen. De stukken, die
aan deze begrotingsbehandeling vooraf
gingen, gaven sterk den indruk, dat in het
college twee styoomingen scherp tegenover
elkaar dtonden. Bij de besprekingen is die
verhouding in nog sterkere mate gemas
keerd, al zyn er ook wederzijds waardee-
rende woorden gesproken. Maar de onmo
gelijkheid van overbrugging van de ver
schillen van inzicht is blijven bestaan. En
de Raad heeft zich in meerderheid aan de
zijde der wethouders Koamans en Donker
geschaard, al erkende de woordvoerder der
sociaal-democraten, de heer Fokkers, dat
door den steun zijner fractie het sluitend
makelt der begrooting een camouflage van
den 'ti/ferkelyken toestand zou zijn. Maar
toch dééd hy het maar, al werd niet ten
volle het r.k. standpunt g^de^ld, een der
dekkingsmiddelen kon geen instemming
vinden en werd dan ook verworpen, waar
door een gaping van 1950.bleef be
staan.
München en klaarblijkelijk geen last onder- i
vindt van de gebeurtenissen der laatste
weken.
In de verschillende plaatsjes aan de grens
liggen nog kleine detachementen Oosten-
ryksche legionarissen, doch het geleidelijk
overbrengen naar Noord-Beieren van deze
lieden is reeds verscheidene weken aan den
KW-
i
itract tot zeer gereduceerden
naar plaatsruimte.
pan soliede Boek-
vóór de plaatsing
zijn.
willen weten. Staat deze houding in ver-
band met het afwijzend standpunt door de
soc.-dem. in den Raad ingenomen? De wet-
houder Koemans heeft te kennen gegeven
aat er voor nieuwe korting geen aanleiding
is, daar er rekening moet worden gehouden
volgens het schrijven van den Minister niet
alleen met de loonen, maar ook met den
levensstandaard. Die levensstandaard nu
wordt beheerscht door alle in het vrije be-
dxijf geldende loonen maar ook door die in
overheidsdienst. Zoolang die op een in ver
houding tot het vrije bedrijf zeker wat de
bouwvakken betreft, beduidend hoo
ger peil staan, wordt de levensstandaard
daardoor voor de in het vrye bedrijf wer
kenden kunstmatig hooger gehouden dan
voor hen wenschelijk is. Verschillen van
29.20 gemeenteloon en 26.81 contract
loon voor timtnerlieden, metselaars, lood
gieters, electriciens, welke categoriën rn
de overheidsbedrijven het meest voorkomen,
loonen wel aan] in welk een bevoorrechte
positie het1 gemeentepersoneel verkeert.
Die positie wordt hun niet misgund;
in feite echter gaat deze bevoorrechting
■'■ten koste van zeer velen uit alle kringen,
ook de werkloozen, die het in dezen tijd
heel hard te verantwoorden hebben. Dat
door de woordvoerder^ der r.k. fractie in
den Raad bij de afwijzing der kirting-
voorgtellen geheel uil het oog verleren.
Het is niet te verwonderen dat de wet-/
houder van Financiën, die in dezen tijd/
'"Waarlijk geen benijdenswaardige taak heeft,
&Mgigden Raad heeft doen weten dat wan-
ijft- zijn beleid niet op volle medewerking
in het college kan rekenen, bij de volgende
begrooting een jander zijn plaats maar
moef innemen. Wat zich bjj deze begro
tingsbehandeling, waarbij het meermalen
tot een babylonische spraakverwarring is
gekomen, heeft geopenbaard, is niet een
bloot verschil van meeningen» welke tot
elkander kunnen worden gebracht, doch een
tegenstelling in koers, in prinëwe, steunend
op niet-verantwoordeiyke adviseurs, waar
door zyn beleid, is aangetast. Komt daarin
geen verandering, dan zal Wethouder de
Witt Wijnen zijn laatste begrooting heb
ben verdedigd.
Ware het voorstel-Zanen tot schrapping
van 2000.'voor de Bijz. R.K. bewaar
school eerst in stemming gekomen, wellicht
ware dit aangenomen.
Dan was het voorstel-Sandcrs overbodig
geworden en zouden de betrokken ambte
naren niet den indruk hebben kunnen krij
gen dat^zy het wellicht zyn, die de R.K.
Bewaarsfchoc; -voor linancieelén nood be
waren!
By de behandeling der begroeting iu ac
verschillende phasen, die ,deze heeft door-\
gemaakt, is steeds verkondigd *dat de be
groo.tingsposten ditmaal zóó scherp zyn
geraamd, dat- daaraan niet meer te tornen
valt. Öok de minderheid'In "hèt college van
B. en W. die thans met voorstellen tot ver
mindering van een aantal posten is geko
men, heeft dat standpunt ingenomen. Dat
deze nu plotseling de ontdekking heeft ge
daan dat er van bepaalde ^itgaafsposten
nog besk. wat Af kan, moet ieder toch wel
verbazen. \Deze ontdekkingsactie wekt zoo
den indruk dat, wanneer er nog*een hooger
bedrag te dekken ware, er nog wel meer
dere posten zouden zijn aangewezen, welke
voor vermindering in aanmerking kunnen
komen. Indien een serieus onderzoek daar
toe aanleiding geeft, is daartegen niemen
dal in te brengen. Alleen en hier zit nu
het cardinale geschilpunt tusschen de min
derheid en de meerderheid van het college,
b'y^iet onderzoek l^ad ook moeten wor
den nagegaan, welke uitgaafsposten hooger
en welke inkomstenposten lager zouden
moeten worden uitgetrokken dah ze op de
aanvankelijke begrooting voorkomen. Daf
heeft de minderheid volstrekt nagelaten.
En daardoor is er eey geheel scheeve ver
houding ontstaan tusschen de begrooting.
zooals die was bij de eerste behandeling en
zooals die is nu.
De methode, welke de minderheid van
het college heeft voorgesteld, is weliswaar
een^ middel opi uit de impasse van het
«ogenblik te geraken, maar het is geen
oplossing van de moeilijkheid. Want de te
dekken 11.500 zyn niet als werkelijke ont
vangsten aan de begrooting toegevoegd,
maar gevonden door onttrekken van dat
bedrag aan.scherp geraamde posten, waar
aan volgens eigen verklaring niet mag'wor
den getornd. In wezen is daardoor de be-
grootingspositie verzwakt. Dit is te meer
fataal, nu uit de door den wethouder van
financiën geproduceerde cijfers blykt dat
vaststaat dat de gemeente rond 32.000
minder opbrengst uit de opcenten op de
fondsbelasting zal ontvangen, terwyl ook
uit anderen hoofde de inkomsten der ge-
meente lager zullen zijn dan by de samen
stelling der begrooting is geraamd. De
daardoor ontstane wanverhouding zet de
begrooting op losse schroeven, waarvan de'
'oor de gemeente en dus de belasting
betalers nadeelige gevolgen 'niet kunne,ft
uitblyven. Het is bekend, dat hoewel ge
hoopt werd dat de rekening 1933 met eén
voordeelig saldo zou
sprhke is; er
van rondi 1800.
1934 is daaruit dus
Het is merkwaardig hoe de minderheid
in het college, gesteund door de' rtk.-frac-,
tie in den Raad, zich met hayd en tand
heeft verzet tegen elke vermindering van
ioon en salaris van het gemeentepersoneel.
Van de aanvankelijk toegezegde herziening
is niets terecht gekomen. Andere voorstel
len zyn van de hand gewezen ©n ook van
da nu tot dekking yoorgestelde uniforme
3% korting heeft men aan die zijde niets
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels ƒ1.55, elke regel meer f 0.30.Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag op den prijs. Liefj|adigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels f 2.25. elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by cont
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plai
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tussebenkomst v
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te
ENGELAND.
Organisatie van een „Oost-Locarno”.
Sir John Simon he^ft in het Fritsche La
gerhuis een verklaring afgelegd betreffen
de Barthou’s voojZtel inzake een „Ooat-
Locarno”, dat aan Duitschland is overge
bracht en waarin wordt voorgesteld dat
Duitschland weer aan de internationale sa
menwerking zal deenemen. Frankrijk zou
waarborgen verstrekken omtrent de Rus
sische grens en de Duitsche oostgrens, En
geland zou geen nieuwe verplichtingen op
zich nemen. Mussolini heeft verklaard de
zelfde houding aan te nemen als Engeland.
DUITSCHLAND.
Hitler voor den Riksdag.
Een en zeventig executies.
von Papen niet aanwezig.
KyksKanselier Hitler heeft gisteravond
in de Krolopera aan de Rijksdag een om
standige uiteenzetting .gegeven van het ge
beurde met de S.A.-leiders. Hy hield eén
lofrede op de prestaties van het nationaal-
socialistisch regime, en zeide dat 71 men-
schen bij de laatste gebeurtenissen om het
leven gek .men waren, waarvan 19 S.A.-
leiders, die allen werden gefussilleerd. Hit
ler verklaarde dat Hindenburg achter hem
stond.
Hy deelde mede hoe tegen zyn uitdruk
kelijk bevei Roehm was opgetreden op een
wyze d.e de uniformiteit der S.A. in ge
vaar moest brengen. De opvoeding in natio-
naal-socialistischen zin in S.A.-kringen
meer en meer op den achtergrond geraakte
en de natuurlijke band tussphen party en
S.A. langzamerhand losser begon te wor
den, vooral tengevolge van het feit dat
menschen, die slechts een paar maanden lid
wAaen van de S.A., snel promoveerden, en
verder door het optreden van met de be
weging niet vergroeide S.A.-leiders die niet
nationaal-socialistisch was.
Hitler zette uiteen, hoe hy te weten was
gekomen het doel van Roehm’s jannen, n.l.
Ryksweermacht en nationale bonden in de
hand van den S.A.-leider, en hoe hy om dat
te voorkomen, te München en Goering te
Berlijn en in Pruisen de actie van den 30en
Juni geleid hadden.
Na degenen genoemd te hebben, die te
rechtgesteld werden of zelfmoord hadden
gepleegd, voegde hij eraan toe: Een aantal
daden van geweld, welke in geenerlei ver
band stonden met de poging tot opstand,
zullen voor de gewone rechtbank komen.
Ik heb het vertrouwen, tbr. wanneer het
lot my van myn post mocht roepen, myn
opvolger op dezelfde wijze zal handelen, en
wanneer hjj ook moet verdwijnen, dat een
derde man de veiligheid van het volk en de
nat e zal handhaven met niet minder be-’
slistheid.
In zyn verdere uiteenzetting deelde hjj
nog mede, dat zichjonder hen die den dood
vinden, zich bevinden 19 hoogere S.A.-lei
ders en 31 S.A.-leiders en S.A.-leden, ver
der 3 S.S.-leiders, die aan het complot pie-
deplichtig waren, 13 S.A.-leiders en parti
culiere personen, die bij hun gevangenneJ1
ming weerstand boden. Drie personen pleeg
den zelfmoord, vyf niet S.A.-leden doch
partijgenooten werden wegens medeplich
tigheid neergeschoten. Ten slotte werden
nog gefusilleerd drie leden der S.S die er
van beschuldigd werden personen, die zich
in Schutzhaft bevonden, te hebben mishan
deld.
De bewering, dat von Papen, Seidte en,
andere leden van het kabinet betrekkingen
met de muiters -onderhielden, worden tegen
gesproken door hev feit, dat één van de eer
ste doeleinden4 van de muiters was om deze
mannen te vermoorden.
^-BUITgNLANDSCH NIEUWS.
OOSTENRIJK.
/Terreurbestrijding in Oostenrijk.
De bomaanslagen duren steeds voort.
Belangrijke zitting van het Oosten-
rijksche kabinet.
Officieel wordt medegedeeld, dat Don
derdag onder voorzitterschap van den
bondskanselier dr. Dollfuss het Oostenrij k-
sche kabinet een vergadering heeft gehou
den, die verscheidene uren heeft geduurd.
De ministerraad heeft de reeds aange-
kondigde wet tot bestrijding van politieke
terreurdaden vastgesteld. Zoolang de op
standige staat.^vijandige beweging aan
houdt, resp. zoolang het standrecht van
kracht blijft, dus voorloopig tot 31 Januari
1935, zal op het plegen vgn aanslagen, het
onbevoegd in bezit hebbeh van ontplofbare
stoffen, alsmede op misdry ven tegen de vei
ligheid van verkeersondernemingen en in
stellingen en van vitale bedrijven, zoowel
langs stahdrechtelyken als langs normalen
strafrechtelijken weg u'tsluitend de dood
straf toegepast kunnen worden. Na afkon
diging van de wet zal een termen van vijf
dagen worden gegeven voor het vrijwillig
doen van aangifte en voor inlevering van
ontplofbare stoffen, waarbij onder bepaalde
voorwaarden straffeloosheid wordt gewaar
borgd. 'Een ministerieele commissie zal de
bepalingen regelen, volgens welke de voor
misdadige doeleinden misbruikte woningen
en gebouwen ontruimd «uilen moeten wor
den.
De ministerraad nam voorts een beslis
sing ten aanzien van de wet, die een uni
form wapengebruik vanjustitieele ambte
naren regelt.
De ministerraad behandelde verder een
ontwerp betreffende de bondsgerechtsho-
ven, maatAgelen tot productieve bestrijding
der werkloosheid en een wet tot instelling
van beroepsgemeenschappen, waardoor de
bedrijfsraden afgeschaft zullen worden en
vervangen door een volgens de beroeps
standen opgebouwde vertegenwoordiging in
de bedrijven.
Tenslotte behandelde het kabinet de mo
gelijkheid om soldaten Van het bondsleger,
die den dienst hebben verlaten, onder te
brengen in bonds-, lands- Vf gemeente
dienst.
Ooetenryksch legioen -’aar Noord-Beieren.
Habicht in München.
Het staat thans vast, meldt de „Times”
uit München, dat groote afdeel ngen van
het „Oostenrijksche legioen” geleidelijk q
naar Noord-Beieren zyn overgebracht, in
de omgeving- van JCoburg.
Het hoofdkwartier van de nazi’s in Mün
chen blyft de propaganda voeren met een
klein personeel van Oost^pryksche S.A.-
libden, die nog hun uniformen dragen, ter
wijl Habicht nog steeds verblijf houdt in
r Door deze onverwachte gaping is de
Raad in groote verlegfinheid 'gebracht. De
begrooting moest sluitien. Maar hoe? De
Voorzittèr wilde er een ein<| aan maken
door het bedrag, ondanks de bezwaren van
(?ed. Staten, te vinden uit „Onvporzien”,
maar de Raad wijde daar niet aafi. Wat
dan? De heer Zanen wilde uitkomst’bren
gen door 2000.van de subsidie voor de
R.K. bewaarschool té nemen,
hy deze subsidie - onnoodig en
billijk acht. Maar dat lukte
No. 20. Frutten.
(lOliraiE tOU!A\T
Nadat Goering Hitler had bedankt voor
zyn uiteenzetting en de Rijksdag het op
treden van de regeering tegen de rebellen
met algemeene stemmen had goedgekeurd,
werd de vergadering gesloten.
De vergadering werd niet bygewoond
door von Papen.
VEREEN1GDE STATEN.
Stakingsgolf slaat over Amerika.
De toestand vooral ernstig te
San Francisco.
Over San Francisco is de laatste dagen
een stakingsbeweging gegaan die snel om
zich heen heeft gegrepen, waardoor de be
drijvigheid in een zeer groot gedeelte van
de stad en van de omgevmg werd stopgezet.
De voerlieden en werklieden in de slachte
rijen, bouwvakarbeiders bene ven de werk
lieden in de groote wasscheryen en verve
rijen, evenals de ketelmakers en metaalbe
werkers hebben zich uit solidariteit by de
stakende havenarbeiders aangesloten bij ten
sympathiestaking. Ruim 70 andere vakver-
eenigingen hebben haar stem uitgsbracht
voor aansiuit.ng by een algemeene staking
in antwoord op den oproep van den plaatsc-
ly'ken arbeidersraad; 50 verdere vakvereni
gingen zullen binnenkort over aansluiting
stemmen. De arbeidersleiders zyn van mee-
ning, dat een algemefene staking onvermij
delijk schynt. Reeds thans zyh 15000 van
de 46000 leden omvattende v/kvereenigin-
gen van San Francisco in staking.
Alle maatregelen zyn genomen om het
uitbreiden van gewelddadigheden te voor
komen. De politie heeft de waren- en pand
huizen bevel gegeven alle wapenen uit de
étalages te verwijderen.
De situatie wordt met het'uur onrust
barender; nog 4300 man, werkzaam by het
transportverkeer, zyn in staking gegaan als
bewijs van sympathie met de havenarbei
ders. Ook 125 maij van het aöavtoir he-bben
hun werk neergelegd. Personeel van de^1
tlarn heeft met 700 tegen 38 stemmen be
sloten tot algemeen staking. De noodige
maatregelen zyn door de politic cn mili
tairen getroffen.
Te Minneapolis zijn door beid<j partijen
uitgebreide maatregelen genomen in ver
band met de dreigende staking ‘van -de 500b
vrachtauto-chauffeurs, die bij de vakver-
eeniging zijn aangesloten. Het lijkt wel of
de stad zich op een algemeen beleg yoor-
bereidt. De ziekenhuizen zyn^in gereedheid
