deling
eekbank
Rijkspresident Von Hindenburg overleden?
nen
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Donderdag 2 Augustus 1934
No. 18667
73’Jaargang
Soldaat en Staatsman
ixveen
iven
r
De man, die de troeven had
echt
uizen
pelle
ik
>t succes als het
die ieder leest:
HE COURANT
1 MIDDEL
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
i 100°o
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
’STAND
IET LIEF
eigen land moet
lie weten te ver-
n Berlijn hebbwt
den Oceaan im
jigen mooie land
Geniet vajy zijn
ilonde duinen en
zijn deftig oud-
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, I- -
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
te-
-
1,
1847-1934
RD
i
f 1.843.268.44
R. HOORWEG.
FEUILLETON.
aan
toon.
(Wordt vervolgd)
F
EEUWIJK -
ADDINXVEEN
ubliciteit.
IDA -
Met Von Hindenburg is een man heenge
gaan, die niet alleen voor het Duitsche Kijk
v?n groote beteekenis is geweest, maar die
in de wereldgeschiedenis als een figuur
van den allereersten rang zal bleven ge
kenschetst.
De naam Von Hindenburg zal in de toe
komst identiek zijn aan die van den tot het
einde plichtsgetrouwen Duitscher. Hij heeft
toor gaan En zoo ging ik maar weer naar
mijn bankje terug en dutte toen weer In
met leek me. dat ik net mijn oogen dicht
had gedaan, toen ik alweer wakker werd
en daar in het portaal, daar stond de
man. dien ik het postkantoor had zien
binnengaan.
Waarvan werd je wakker?
De weet niet. baas. Het was de eer
ste keer in mijn leven, dat ik wakker
imman-
iagden-
soliede Boek-
r de plaatsing
HET BUREAL
veel tegenstand in werd de oud-opperbevel-
hebber gekozen.
E
?t
100.
(illllMHE fflIRAM.
tweeén baas.
En heb je daarvoor twee uren ach-
I tereen geslapen?
Ik vind het vreeselijk om het te zeg
gen. baas, maar ik ben in slaap gevallen
Hoe was Je ineens zoo helder wak
ker om te weten, dat het precies vijf mi
nuten over tweeën was?
Misschien kwam het van wat ik zoo
J VAN DER SLUYS.
31 Nadruk verboden
Zoo tegen elf uur, herinner ik me
zoo'n beetje een dutje, heel effen, baas
Hij kuchte en zei wanhopig: ziet u, als
het 's nachts een beetje stil wordt, dan
heeft elke neger een scharnier in zijn
hals Het is net of z'n hoofd naar voren
iharnler los ging
Kjlven Ja baas.
maakt worden, waaraan alle leeraren, over
ae klassen verdeeld, moeten deelnemen.
Tenslotte wordt nogmaals uitdrukkelijk er
op gewezen, dat de Zondag het gezin toe
komt, zoodat dus een jeugdorganisatie het
recht heeft op Zondag haar leerplichtige
leden op te roepen voor welke demonstra
ties ook
Duitschland’s Rijkspresident, de oud-
veldmaarschalk Von Hindenburg is heden
morgen om 9 uur op 86-jarigen leeftijd op
zyn landgoed te Neudeck overleden.
I.e berichten der laatste dagen molddei.
zijn naderend einde; tengevolge van ouder
domszwakte is het lichaam van dezen tot
het einde plichtsgetrouwen Duihchon gene
raal en staatsman gesloopt.
Hedenmorgen luidde het bericht reeds dat
de zwaktetoestand van den President was
toegenomen, en even later dat de familie
aan het ziekbed was, maar dat de patiënt
niemand meer herkende, om 9 uur kwam
het einde.
Paul Ludwig Hans Anton von Benecken-
uorff und Hindenburg, geeproten uit een
Toont dat .ge zenuwen hebt, met dat ge
zenuwachtig zijt.
‘téeren in ome
>rp de bewoners
hij wilt brensen
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring).
15 regels ƒ1.30, elke regel meer /O.z5. Van buiten Gouda en den bezorgkring
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.20 elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeëlingen bij contract tot zeel gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van
handelaren, Advertentiebureau» en onze agenten en moeten daags vóór
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Op Zaterdag geen school.
De Zondag komt het gezin toe.
De rijksminister voor wetenschap, opvoe
ding en onderwijs maakt o.m. het volgende
bekend
Voor de opvoeding van de schooljeugd in
den Nationaal-socialistischea staat moeten
school, rijksjeugdleiding (Hitlerjeugdbewe-
ging) en het ouderlijk huis samenwerken.
Teneinde een vruchtbare samenwerking te
waarborgen zijn de rijksminister voor we
tenschap, opvoeding en volksontwikkeling
en de jeugdleider van het Duitsche rijk het
cens geworden over de volgende in de toe
komst uit te voeren maatregelen:
1. De Zondag der jeugd behoort princi
pieel aan het ouderlijk huis en het gezin.
2. Voor het opvoedingswerk van de rjjks-
jeugdleiding (Hitlerjeugdbeweging) wordt
aan de daarbij aangesloten leerlingen des
Zaterdags geen school gehouden. (Staats-
jeugddag.) Daarnaast staat de rijksjeugd
leiding (Hitlerjeugdbeweging) de Woens
dagavond als thuisavond ter beschikking
en deze zal door de rijksjeugdleiding cen
traal worden georganiseerd.
3. Voor alle overige scholieren wordt
Zaterdag als gewoon onderwijs gegeven.
4. Overigens staan de werkdagen zon
der beperking t;er beschikkirtg van het
schoolwerk.
5. Voor de een beroep uitoefenende
aangeslotenen bij de rijksjeugdleiding (Hit
lerjeugdbeweging) wordt tot en met het
Adolf Hitler Rijkspresident
en Rijkskanseller.
r Terstond na het overlijden van den Rijks-
t president heeft de Rijksregeering de vol
gende wet afgekondigd:
Paragraaf I. De functie van Rykspreei-
gent wordt vereenigd met die van Rijks-
kanselier.
Dientengevolge gaan de door den Rijks-
I resident uitgeoefende functies over op den
Rijkbkaitaolier Adolf Hitler.
Hij zelf bepaalt zijn plaatsvervanger.
Paragraaf II. Deze wet wordt van
klacht, vanaf het oogenblik van het overlij
den van Rijkspresident von Hindenburg.
Dat scheen het einde van een groot leven
te zijn. Maar in 1925 leed de jonge Duitsche
republiek een zware slag, toen de president
Ebert het rijk door een onverwachten dood
ontviel.
Duitschland deed opnieuw een beroep op
den ouden generaal, thans om zich „in bur
ger” aan het hoofd van den staat te stellen.
Het was een wonderlijke verkiezing. Tegen
gemeenschappelijke
weest, baas en flat u toen een baard
droeg. Ik had dadelijk spijt, dat ik het
gezegd had. Hij keek mij woedend aan
en zei: waar leuter jij over, jongen! Je
praat In je slaap, geloof ik! Toen ging Ik
weer naar beneden. Hij hoefde niks meer
te zeggen. Als een blanke tegen mij zegt:
„Jij hebt in je slaap gepraat nou, dan
heb ik in m’n slaap gepraat.”
Maar Je dacht, dat meneer Morley
de man was. dien Je naar boven had zien
gaan en ook de man. dien je het post-
j kantoor had zien binnengaan en toen Je
hem op de trap zag en op straat, toen
droeg hij een baard? Is het zóó?
Juist, baas.
Had hij een gouden tand, Raddy?
Nee. baas, zei Raddy Hij zag er rijk
genoeg uit om er een te hebben, maar
gezien heb ik hem nie^.
En heb je daarna de man met den
den £aard nog gezien?
Nee. baas.
En meneer Morley?
Ja. baas Ik heb hem gezien Hij Is
nu in het hotel. Hij is net dezelfde als de
man met den baard
En droeg hij rubber-overschoenen.
toen hij dien baard had en ook zonder
dien baard?
Ja. baas, allebei de keeren.
Heeft hij,, na Maandagnacht nog iets
tegen je gezegd?
Nee baas.
En heb Je dien Maandagnacht nog
iemand anders gezien?
Nee baas.
En kan je je nog Iets anders herln-
acnttiende jaar dezelfde regeling nage
streefd.
Verder is nog bepaald dat in den zomer
0} den staatsjeugddag de jeugd niet langer
in beslag genomen mag worden dan van
7 tot 19 uur en in den winter niet langer
dan van 8 tot 18 uur. Verkorting van het
wetenschappelijke onderwijs moet zooveel
mogelyk achterwege blijven.
Teneinde het saamhoorigheidsgevoel der
klassen te versterken en het mogelijk te
maken dat leeraren en leerlingen ook bui
ten de schoolmuren elkander leeren kennen
zou viermaal per jaar op den Zaterdag een
-schoolwarideling ge
neren van het uiterlijk van dien man
met den baard?
Nee. baas, behalve alsdat hij als
twee druppels water op meneer Morley
leek. Dat is alles, wat ik weet. baas.
Braceway stond op.
Heel goed. Raddy. zei hij vriendelijk
Je bent een beste jongen. Hier-ls Je dol
lar.
Dank Je wel. hoor, baas! Je bent een
goeie
- En hier is nog een dollar, als je Je
mond dicht kunt houden, tot ik je zeg,
dat je hem open mag doen.
Raddy gaf de verzekering, dat hij stom
zou blijven, tot lang na het jongste ge
richt.
Toen het negertje weg was. stond Bra-
ceway aan het venster en hoewel hij de
straat inkeek, zagen zijn oogen niets van
wat daar omging. Hij overdacht de feiten
of mogelijke feiten en hij begon de
kamer met groote. snelle schreden heen
en weer te loopen. Zijn wangen waren
verhit: zijn oogen. hard en schitterend,
knipperden.
Welke reden, welk motief.
Plotseling bleef hij midden in de kamer
stil staan en staarde voor zich uit; zijn
ademhaling ging'knel, terwijl hij nadacht
over het idee, dat hem ineens werd inge
geven Dat moest het zijn. Hij had het
gevonden! Voor de eerste maal voelde hij
zich zeker van zichzelf, hij had nu de
overtuiging, dat hij de zaak goed vatte
ITALIë.
De doodend»' straal.
Het oordeel van Mussolini.
In Popoio d’Itaiia schryft Mussolini een
artikel, waarin hij zich keert tegen de „ver-
valsching van den oorlog, die een strijd van
techniek en wetenschap is geworden”. Ni
colas Tesla aldus de Duce komt met
een nieuwe uitvinding voor den dag. Het
betreft hier de z.g. „dooden stralen”, wel
ker macht zóó groot is, dat zij een oorlog
zouden kunnen verhinderen. Volken, weest
gerust. Tesla zal zyn uitvinding voorleggen
aan de ontwapeningsconferentie en men zal
zien, hoe de doodende stralen nieuw leven
geven aan een reeds overwonnen illusie. De
naties zullen zich omringen met een gordel
van Tesla-stralen en de wetenschap zal zoo
den oorlog dooden. Merkwaardige illusies!
Wanneer iemand den moed had, «dezen w»-
tenschappelijken wissel blanco te onaertee-
kenen, dan zouden deze stralen werkelijk
de macht hebben, deh „status quo’ van Ver
sailles oneindig te verlengen. Anderzijds
zouden de naties, wien het met het oog op
de kosten onmogelyk zou zijn, zich met deze
stralen te omringen, automatisch in handen
der rykere naties vallen. Het is niet de
eerste maal, dat de vooruitgang' de oplos-
1 sing van het vredesprobleem zoekt door
het karakter van den oorlog te vervalschen.
Het moet maar eens gezegd worden, dat de
mechanische oorlog en de chemische oor
log slechts bewerken, dat de ware helfhaf-
tigheid wordt uitgeschakeld. Slechts ee;i
radicale ontwapening zou de heerschappij
kunnen herstellen van de oorlogswaarden,
die het respect en de vrees voor den wer
kelijk goede en dappere garandeeren. Eerst
wanneer de dag komt, dat de strijd van
man tegen man, van volk tegen volk weer
ontbrandt, zal de straal ontketend worden,
die leven beteekent, de levensstraal.”
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Zooals Von hindenburg sprak bij zijn
eerste verkiezing in 1925, zoo deed hij het
ook bij zijn tweede presidentverkiezing in
1932, toen dqjioestanden en verhoudingen
zoo heel ander* en voor het Duitsche Rijk
zooveel ernstiger waren geworden. In de
Nieuwjaarsrede bij den aanvang van 1932
heeft de oude president een ernstig beroep
gedaan om allen in eensgezindheid de han
den ineen te sladn om wat ook de toekomst
brengen zou en het noodlot zou beschikken
ii onwankelbaar vertrouwen pal te staan.
En in zijn verkiezingsrede legde hij er den
nadruk op dat hij zich ondanks zyn hoogen
leeftyd alleen uit een gevoel van plicht
jegens het vaderland, opnieuw* bereid had
verklaard om een candidatuur voor het
presidentschap te aanvaarden. De verant
woordelijkheid, zoo sprak Von Hindenburg
in 1932, die my deed volhouden in den oor
lóg, totdat ik het leger naar huis had terug-
gebTacht, de verantwoordelijkheid, die mij
als Rijkspresident alle belangrijke besluiten
deed onderteekenen, diezelfde verantwoor- I
delijkheid dwingt my thans ook vol te hou- I
den en het Duitsche volk trouw te dienen. I
Trouw tot in den dood, zoo kan van dezen I
veldheer-staatsman, met recht worden ge
tuigd.
werd, zonder een por te hebben gekregen.
Hoe wist je dat de man, dien je in
de hall zag. dezelfde was. dien je ’t post
kantoor hadt zien binnengaan
Ze hadden dezelfde gedaante, de-
zelfde regenjas en denzelfden zwaren
l baard. Hij was net langs me heen gegaan
I naar boven in plaats van op mij te wach-
j ten voor de lift. Ik zou zijn baard die
keer niet gezien hebben, maar hij keerde
z’n eigen om. toen hij boven aan de trap
was en keek naar mij beneden. En toen
i zag ik heel goed, dat het dezelfde man
was. die naar het postkantoor was ge
gaan
Braceway liet niet merken, welke groo
te waarop hij aan de woorden van den
neger hechtte. Terwijl hij bij het venster
zat. met den papieren dollar op zijn knie,
bleef hij Raddy scherp aanzien om hem
bij zijn verhaal te houden
Wat deed hij. nadat hij naar je ge
Ijeken had. toen hij boven was?
Niks, baas Hij zag, dat ik hém
keek en toen liep hij gauw verder naar
boven
Hoe laat was dat?
Dat was net twintig minuten voor
tweeën
En wat deed je toen?
Niks. baas, ik dutte verder tot de
nachtboekhouder me een schop tegen
mijn schenen gaf en me zei, dat ik rne--
neer Morley z’n spulletje naar boven
moest dragen, naar vler-en-twlntig. Nou,
I toen we bij die kamer kwamen, toen zeg
ik zoo tegen hem: ik dacht, dat u een
half uur geleden In dit hotel was ge
in de radiorede^ welke Von Hindenburg
aan den vooravond der presidentsverkiezing,
op 24 April 1925 heeft gehouden, heeft hij
zich in dezen gee>t uitgelaten dat op den
grondslag der internationale overeenkom
sten der laatste laren moest worden ge
tracht aan Duitscnland’s verplichtingen te
voldoen. De toekopist zal moeten toonen of
deze grondslag op den duur bruikbaar is.
Zouden de verplichtingen onuitvoerbaar
i blyken, dan zou aldus Von Hindenburg,
Duitschland in vreedzame samenwerking
met andere volken naar betere oplossingen
moeten zoek^h. Het zal en moet mogelyk
zijn, izulk een oplossing op minnelijke wijze
ti vinden, indien by alle volken der aarde
het kalme overleg en het geweten hun rech
ten hebben herkregen. Het zal steeds mijn
streven zijn nieywe oorlogen te vermijden.
Von Hindenburg heeft zich hieraan ge
houden. De vfees, die het buitenland
koesterde voor een terugkeer der Hohen-
i-ollerng, is ongegrond gebleken. Dat de ver
houdingen in het Duitsche Rijk een anderen
loop hebben gekomen, tengevolge waarvan
er ernstige bloedige gebeurtenissen hebben
plaats gegrepentin het eigen land, heeft den
ouden rijkspresident met diep leedwezen
vervuld. j
Vaar het Amerlkaansch bewerkt door
tegen half twee gezien had, baas.
Dus dan was je geen twee uren ach
tereen in slaap geweest?
Bijna, baas Het was zoo: de bank
van de bellejongen. nou. die is precies
onder de groote klok in de hBll, rechts
van 't kantoor. Mijn hoofd moet tegen de
glasruit van de klok aangekomen zijn en
toen ging ineens de bel van het halve
uur en het ratelde en snorde, ik werd er
akellfc van! Ik was klaar wakker, stond
i op en ging naar den hoofdingang, alleen
Jdernatht en twee 1 maar om den nachtboekhouder te laten
morgen’perkte het schar- denken, dat ik bij mijn werk was. als hij
wakker werd Ik keek naar buiten en zag
een man naar het postkantoor gaan
FRANKRIJK.
Hevig onweer in de Franscho Alpen.
In de Fransche Alpen heeft een onweer
plaats gehad dat voor vele millioenen francs
schade heeft aangericht.
*Hier en daar werden alle verbindingen
verbroken.
Militair vliegtuig tegen een rotswand
verpletterd.
In de Fransche Alpen, waar op het oogen
blik luchtmanoeuvres worden gehouden, is
een militair vliegtuig tegen een rotswand
gevlogen en geheel vernield. De beide in
zittenden, een onder-officier en een luite
nant, werden gedood. Men vermoedt, dat
een luchtput de oorzaak van het ongeluk is.
:he Plassen niet,
n Gü daar kunt
■n kennen, koon
CGROND. dat U
Zoou^joor den
rJ^^Hkk’laar
valt. Ik denk, dat mijn
zitten zooals u zegt twei
dat zal het wel geweest zi
-£n tusschen ml
uur in tlen
nier toenX
O, baas, antwoordde Raddy met zoo
Iets als een verwijt, na middernacht is „Lieve help!” zeg ik tegen mezelf Die
er geen scharnier meer. Je laat gewoon- blanke menschen hebben ook niet veel te
weg Je hoofd vallen en je licht het niet 1 doen, als ze op dit uur naar het postkan-
meer op. behalve als er een komt, die je
een por geeft of een prik met een mes.
Braceway werd streng Zijn oogen gin
gen plotseling wijd open
i— Heb je meneer Morley zijn boeltje
dien nacht niet naar kamer nummer 421
gedragen?
baas
Hoe laat was dat?
Dat was precies vijf minuten over
Brandenburgsch oud-adellijk geslacht, werd
2 October 1847 te Posen geboren. Zijn jeugd
was die van een officierskind in kleide gar
nizoenen, in Pinne en Glogau. Het sprak
vanzelf, dat hij, zooals zijn voorvaderen,
een militaire loopbaan zou volgen. Na te
-y’n opgeleid op de kadettenschool te Wahl-
statt werd Hindenburg op 18-jarigen leef
tijd als 2de luitenant bij het leger ingelyfd.
Een paar maanden later onderging hij den
vuurdoop bij Königgratz, in den oorlog te
gen Oostenrijk, hij werd er licht gewond
Ook in den Fransch-Duitschen oorlog streed
h(j mee. Na den vrede was het weer garni
zoensdienst, zonder veel fantasie. Maar in
1883 vier jaar na zyn huwelyk met
Gertrud von Sperling, waaruit twee dochters
en een zoon zouden worden geboren ging
de toen 36-jarige verder studeeren aan de
militaire academie; hy wilde staf-officier
worden, hy slaagde, en er volgden zeventien
jaar van hard werken bij den staf.
In 1900 kwam Hindenburg weer by den
troep. Hy werd eerst commandant van de
28ste divisie te Karlsruhe, later coi
dant van het 4de legercorps £e Ma;
burg. Zijn aandacht wijdde hy voorname
lijk aan de "erdediging van Oost-Pruisen.
Toen Hindenburg in 1911, 64 jaar oud,
met pensioen ging, scheen zyn carrière af
gesloten. Hy vestigde zich te Hannover en
leidde het bedaarde leven van een me
p rual-in-ruste, t^dat op het alleronver
wachts dezen rpilitair in actieven dienst
werd geroepen toen de eerste tegenslagen
liet keizerlyk leger begonnen te treffen
Van het begin af werd Hindenburg met
een aureool om kranst minder of de over
winning zelf het westelijk leger had er
eerder verschillende behaald dan om de
bevryding van door den vyand bezette pro
vincies. In zware jaren was hij de opperbe
velhebber naar wien het bedreigde volk tot
het allerlaatst met vertrouwen opzag. En
toen het bittere einde kwam, was het de-
zelfde Hindenburg terwijl de Oberste
Kriegsherr naar het veilige neutrale land
I vluchtte die de geslagen troepen naai
hun haardsteden terugbracht
zün ganscheïeven gesteld in dienst van zijn
vaderland èn als militair èn als leider van 1
het hoogste gezag in de moeiiykste perio
den, die het Duitsche Rijk heeft doorge-
maakt