TXMsamassmi
-
Kon. Nederl. Middenstandsbond
H0NIG S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor I0cL
Een andere
Groote Wereld-
Omwenteling.
A. QUANT
Flink Verkoopster
*1—
beiders in de garenfabrieken het werk ge
staakt.
In Carolina staken 60.000 arbeiders en
*ijn 200 fabrieken gesloten, maar 76.000 ar
beiders zyn aan het werk gebleven in 200
andere fabrieken.
Uit Chicago wordt gemeld, dat de voor
zitter van dgn internationalen vakbond voor
de vrouwenkleeding-industrie aanwijzing
heeft gegeven, dat 10.000 arbeiders in de
katoenkleeding-indlistrie te SanLouis en
5000 arbeiders te Kansas-City in staking
moeten gaan.
Deze staking geldt als voorlooper voor de
per 1 -October aangekondigde algemeene
staking. De vakbond eischt verkorting van
dé- werkweek en een loonsverhooging van 10
l'Ct. Deze staking is onafhankelijk van de
textielstaking.
31e NATIONAAL MIDD ENSTANDSOONGRES.
Binnenland.
Directeur der Arbeidsbeurs
te Hengelo (O.).
Wegens lidmaatschap der O.S.P.
ontslagen.
Op voorsteel van B. en W. heeft de ge
meenteraad van Hengelo (O.) met 13
legends stemmen besloten den heer J.
Hilvers. directeur van de gemeentelijke
arbeidsbeurs, eervol ontslag te verleenen
Ingevolge art. 59a, tweede lid van het
Ambtenarenreglement (revolutionaire
gezindheid van ambtenaren; de heer
Hilvers Is lid van de O.S.P.
De vereenvoudigde spelling*"^"™"
De invoering op de nijverheids
scholen. De schrijfwijze, van met
den minister te voeren briefwis
seling.
Naar wij vernemen, heeft de minister
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen in verband met de invoering van de
vereenvoudigde spelling een aanschrij
ving gezonden aan de besturen van de
gesubsidieerde scholen en cursussen voor
nijverheidsonderwijs en aan de besturen
van gemeenten, welke zoodanige scholen
en cursussen met rUkssteun in stand
houden
In deze aanschrijving wordt mededee-
ling gedaan van de bekende wijzigingen
welke vpor een aantal examens op 1 Sep
tember j.l. zijn ingevoerd.
„Ik zal het zeer op prijs stellen, indien
deze vereenvoudigde schrijfwijze in het
vervolg op onder uw beheer staande nij
verheidsscholen zal worden toegepast"
aldus schrijft de minister.
„Evenwel ben ik van meening, dat, ter
vermijding van onnoodige kosten, invoe
ring van deze schrijfwijze geen aanlei
ding behoort te zijn om thans gebruikt
wordende en nog niet versleten boeken
door nieuwe te vervangen.
Ik verzoek u in uw met mij te voeren
briefwisseling gebruik te maken, hetzij
van de hierboven aangegeven vereenvou
digde schrijfwijze, hetzij van de schrijf
wijze volgens de Vries en te Winkel met
de afwijkingen, die in regeeringsstukken
gebruikelijk is".
Deze afwijkingen worden aangegeven
in punt 4 van dezen omzendbrief en heb
ben betrekking op het weglaten van „e"
en „en" van het lidwoord „een", van
„geen" en van de bijvoegelijk gebruikte
oezittelijke voornaamwoorden; mijn, uw,
zijn en haar, behalve in staande uitdruk
kingen als Jlare Hoogheid, te hunnen
huize, waar deze uitgangen in de be
schaafde spreektaal worden gehoord.
De contingenteering van den invoer van
manufacturen enz.
Welke goederen er niet onder vallen.
De minister van oeconomische zaken
heeft ingetrokken zijn beschikking van
30 Augustus, en heeft bepaald, dat de
goederen, vermeld op de lijst gehecht aan
de thans genomen beschikking, n.l. die
van 4 September, niet vallen onder die,
bedoeld in het Kon. besluit van 28 Aug.
tot regeling van den invoer van manu
facturen, stoffen en weefsels van geverfd,
bedrukt, bontgeweven, gaojeekt en onge
bleekt katoen. Op deze lijst staan afval
(wattine of watteline), geen stukgoed,
allover, boekbinderslinnen, cylinderdoek'
en drukdekens voor de industrie, etaml-
ne, fantasie bestikte voile, batist, glas
batist en organdie, geborduurde stoffen,
gebrocheerde stoffen, gefestonneerde
voile, battist, glasbattist en organdie
geperst vilt, gewatteerde stoffen, guipure
handwerkgaas (stramien), hoedengaas
(singalette), kantstof aan het stuk voor
garneering, lancaster .madras, marqui
sette, muskiergaas, overloopers, stoffen
met ketting of inslag van katoen, waar
van inslag of ketting geheel of voor het
grootste gedeelte uit een andere grond
stof dan katoen bestaat, tarlatan, tulle
en vitrage. (St.ct.).
Royementen in de O.S.P.
In een Zaterdag en Zondag te Amsterdam
gehouden party conferentie der Onafhanke
lijk Soc. Party (O.S.P.) is na ampele discus
sie met 168 tegen 14 stammen besloten tot
royement van de ^eeds geschorste partijbe
stuurders J. de Kadt (secretaris), S. Tas en
H. de Boer.
O* beide eerstgenoemden waren, hoewel
daartoe uitgenoodigd, niet ter conferentie
aanwezig.
Voorts werd met 134 tegen 22 stemmen
besloten tot bevestiging van het royement
van den Rotterdamschen Federatievoorzit
ter G. van Oorschot. De politieke stellingen,
voorgesteld door het Partijbestuur werden
met op vier na algemeene stemmer door de
conferentie aanvaard. Het Partijbestuur
werd aangevuld. Het Dagelijksch Bestuur
bestaat thans uit P. J. Schmidt, voorzitter;
Stan Poppe, secretaris; F. v. d. Goes, 2c
voorzitter en Mevr. Chr. de Ruyter—de
Zeeuw.
De stichter van den Bond herdacht.
De Koninklijke Nederlandsche Midden
standsbond kwam gisteren en vandaag
in vergadering bijeen.
Vóór het begin van deze bijeenkomst is
het bestuur van den Bond, vergezeld van
èenige bekende middenstanders, naar de
'begraafplaats Zorgvlied gegaan om daar
I een hulde te brengen aan den stichter
van den Bond wijlen den heer J. S.
Meuwsen.
I De heer Er. Q. Schiirmann, voorzitter
j van den Bond, herinnerde er aan, dat in
1902 door wijlen Meuwsen de Landelijke
I Bond werd gesticht. Door zijn bezielende
j kracht heeft hij veel tot stand gebracht.
Hij was ook de stuwkracht van de eerste
Middenstandstentoonstemng in 1909. De
geest van Meuwsen aldus zette spreker
uiteen leeft nog altijd bij ons voort.
Veel leed is hem bespaard gebleven door
dezen tijd niet meer mee te maken. Spr.
hoopt, dat door de kracht, die van hem
uitging, de Middenstand weer betere tij- I
den map beleven.
Hierop werd een krans op het graf ge
legd en dankte een zoon van den fieer
Meuwsen voor de hulde.
De algemeene vergadering.
Het gemeentebestuur van Amsterdam
heeft gistermorgen het bestuur van den
Bond en de afgevaardigden van het con
gres officieel ontvangen op de groote
Middenstandstentoonstelling in het R.A.
I.-gebouw.
Wethouder mr. G. Kropman heeft hier
bij namens het gemeentebestuur van
Amsterdam hun en het Middenstands-
congres het welkom .toegeroepen. De
hoofdstad öndervindt, zoo ongeveer sprak
hij, in deze maand wel sterk Be belang
stelling van den middenstand Hier ko
men'zijn congressen bijeen; hier getuigt
de tentoonstelling der middenstanders
var\ hun nog niet gedoofden durf; weldra
zal de groote land- en tuinbouwtentoon
stelling een verrassende openbaring zijn
van wat onze land- en tuinbouw ver
mogen.
Over het. plaatsvinden van deze gebeur
tenissen te Amsterdam verheugt zich het
gemeentebestuur. Want er blijkt uit, dat
de middenstand voldoende levenskracht
heeft behouden om de crisis te doorstaan
en reeds tracht er lessen uit te trekken,
zijn positie te versterken en zijn sociale
functie nog beter dan voorheen uit te
oefenen. Dat de middenstand niet ge
doemd is om te verdwijnen, zien wij uit
teekenen van opleving, van*een begin
van herstel, van stevige organisatie en
ook van ontwikkeling van ideeën De zoo
ernstig "bedreigde middenstand is zich,
dank zij zijn organisatie, dank zij offi-
cjeele middenstandsinstituten, dank zij
wellicht ook aan de crisis, zijn positie
bewust geworden. Hij heeft de gevaren
welke hem van buiten en van binnen
dreigen, onderkend, en men wordt het
langzamerhand eens over de middëTén
twijfelt er niet aan of Amsterdam zal
zijn eereplaats behouden en versterken,
j Het gemeentebestuur verwacht van uw
I congres veel goeds voor den middenstand
in het algemeen, voor den Amsterdam-
schen middenstand en voor de stad.
De middenstand en de crisis.
Onder voorzitterschap van den heer
Ed. Q. Schürmann werd heden te Am
sterdam het 31e Nationaal Middenstands
congres gehouden.
Onder het motto „Sluit de gelederen"!
sprak de voorzitter een openingsrede uit.
Vervolgens kwam in bespreking: „De
toekomstige Mlddenstandspolitiek" en
wel voor de volgende vraagpunten:
l. Leidt de reeerite ontwikkeling van
het bedrijfsleven tot de wenschelijkheid
van ingrijpen in de bestaande machts
verhoudingen?
2; Zoo ja, van welken aard zouden de
vereischte maatregelen moeten zijn en
door welke instantie zouden zij getrofen
moetfen worden?
3. Zoo neen, kunnen er dan zonder
principieele koerswijziging bepaalde mid
delen worden toegepast ter beteugeling
van uitwassen?
4. a. Is het stellen van eischen, waar
aan de zelfstandige kleinondernemer
moet voldoen, alvorens zich als zoodanig
te kunnen vestigen wenschelijk en een
doeltreffend middel tot ordening der be-
drij f sverhoudingen
b. Welke beteekenis moet in dit ver
band worden toegekend aan 'n eventueel
vestigingsverbod (spertijd) voor alle of
bepaalde takken van middenstandsbe-
drijf gedurende zekeren tijd?
5. Heeft de overheid een taak met be
trekking tot eventueele regeling der be-
drijfsverhoudingen? Zoo ja oft welke
wijze dient zij den taak te vervullen?
Welke zijn de grenzen van eigen Wet
gevende bevoegdheid van eventueele be
drijfsorganen.
6. Bestaat er aanleiding tot het nemen
van maatregelen tot bescherming van
het middenstandsbedrijf tegen de sociale
en economische gevolgen van de ontwik
keling van grootwinkelbedrijf, verbruiks
coöperatie en andere concurreerende be
drijfsvormen.
Over deze vraagpunten zijn een zestal
inleidende beschouwingen geleverd.
Beschouwingen va#i Dr. Tobi.
Aan de inleidende beschouwing van Dr.
E. J. Tobi, economisch adviseur van de
Nederlandsche MiddensfariflSSank, die in
het bijzonder de vraagpunten 4 en 6 be
handeld, is het volgende ontleend:
De vraag of ingrijpen in de bestaande
machtsverhoudingen wenschelijk is,
wordt volmondig bevestigend beantwoord
Het systeem der ongebreidelde individu -
eele vrijheid op economisch terrein is een
zoodanig fiasco géworden, dat het zich
zelf heeft overleefd.
De wenschelijkheid van ingrijpen is
niet alleen gegeven, maar het is zelfs
Prof. Mr. C. W. de Vries aan het
Aan de inleidende beschouwing van
Prof. Mr. C. W. de Vries, hoogleeraar in
het Staats-Administratierecht aan de
Nederl. Handelshoogeschool te Rotterdam
die het staatsrechtelijke gedeelte behan
delt, is het volgende ontleend:
Op staatsrechtelijk terrein kan het
tijdelijke-noodzakelijke niet gescheiden
worden van hetgeen op den duur wen*
schelijk moet worden geacht Wijzigingen
in den aard der overheidsinstituten ztyn
altijd voorbereid door een lange periode
van verschuivingen in het maatschappe
lijk en geestelijk leven der menschheid
en zulke wijzigingen hebben slechts ge
leidelijk plaats. De twintigste eeuw ken
merkt zich door een structuurverande
ring, welke haast over de geheele wereld
heet: „versterking van het centrale re-
geeringsgezag". Uitvoerig gaat de inlei
der daarvan de oorzaken na en zegt dan
met betrekking tot de eerste vraag: „Wil
de middenstand veel meer dan tot nu
j toe opofferingsgezind het staatsbe-
I lang, zooals dit door het centrale regee-
ringsgezag wordt begrepen gaan dienen
in den geest der centralisatie, dan moet
het corporativisme in den modernen zin
worden aanvaard. De middenstand be
treedt dan glorieus den weg der onzelf
standigheid en ontvangt de zegening van
moderne denkers.
Wil de middenstand een eigen groep
vormen, wier belangen bij de regeering
moeten worden voorgestaan, maar wier
zelfstandigheid angstvallig moet worden
beschermd, hij aanvaarde dan niet nieu
we publieke bevoegdheden uit de handen
van het staatsgezag.
Vraag 2 beantwoordt Prof. de Vries met
de opmerking, dat wel nieuwe organen
in het leven geroepen kunnen wdrden,
doch dat deze slechts afhankelijk kun
nen zijn van den wil der centrale over
heid
De beantwoording van vraag 3 n.l. hoe
zonder koerswijziging bepaalde middelen
kunnen worden toegepast tot beteugeling
van uitwassen, ziet deze inleider in. een
eigen zelfstandige organisatie tot beper
king van de productiekosten en inper
king van de distributle-onkosten.
Wat de vestigingseischen als middel,
tot bedrijfsordening betreft, de over-
heidsinstituteen zihlen vooral actief die
nen te zijn bij het geven van gelegenheid
tot demonstreeren van vakbekwaamheid.
Staatsdiploma's zijn op zichzelf meer
waard dan diploma's door den georgani-
seerden middenstand afgegeven, maar de
Staat kan geenerlei economische verant
woordelijkheid dragen. Van een „vesti
gingsverbod" gedurende een bepaalden
tijd' wil Prof. de Vries niet weten.
Wat de taak der overheid betreft ten
aanzien van regeling der bedrijf sverhou
dingen en welke de grenzen zijn van
eigen wetgevende bevoegdheid van be
drijfsorganen, is Prof. de Vries wederom
van meening, dat het laatste woord aan
de regeering moet blijven.
Nu echter in dezen tijd practisch de
voorwaarden voor vrijen handel zijn ver-
tot het keeren dier gevaren.
Dit is een zaak van primaire beteeke
nis voor het behoud der volkskracht van
Nederland, en dus ook van Amsterdam,
welks bestuur daarom met belangstelling
de zich in het leven van den midden
stand voltrekkende beweging volgt. Een
vermaard socioloog zag in het behouden
van den middenstand de voornaamste
taak van een verstandige sociale politiek.
Het gemeentebestuur deelt deze mee
ning; met het behoud van een gezonde
middenklasse is het belang van den staat,
van de maatschappelijke orde, het alge
meen belang gediend. Is de middenstand
levend en sterk, dan zijn daar de meest
gunstige factoren aanwezig voor een mo
reel, evenwichtig en zedelijk sterk gezins
leven, fundament voor iedere welgeor
dende samenleving.
Het gemeentebestuur zal met aandacht
volgen wat de praeadviseurs zullen be-
toogen en wat het congres zal uitspre
ken over het onderwerp: Toekomstige
middenstandspolitiek. Het houdt sinds
enkele jaren langs organisatorischen weg
geregeld contact met den Amsterdam
schen middenstand door middel van den
Levensmidd^lenraad. Ons, aldus spr.,
heeft de ervaring geleerd, datde mid
denstand dank zij zijn uitnemende orga
nisatie zelf de een krachtig leven belem
merende misstanden kan wegnemen.
Overal wint de drdeningsgedachte veld;
de lijn van de ontwikkeling is duidelijk.
Wil de overheid het terrein van de be
vordering der vakbekwaamheid en het
tegengaan der overbezetting van het dis-
j tributie-apparaat betreden, dan zal zij
l het zeer voorzichtig moeten doen; wat 1
niet beteekent dat zij er geheel werkeloos
op moet blijven. De overhqid ziet nauw
lettend toe, met de overtuiging dat de
middenstand zijn eigen leven kan rege
len, wat echter kan meebrengen dat hij
het aanmoedigend en aanvallend optre
den van de overheid behoeft; zelfs dat
zij sancties stelt. De overheid is niet de
koele, onaandoenlijke macht die zich be
perkt tot rechtsbescherming. Zij moet
ook bevolkingsgroepen, voor de volks-
kracht van groote waarde, maar welke
economische verzwakking dreigt, bescher
men en steunen, zoo noodig versterken
zij het met voorzichtigheid.
Spr. vroeg verder de belangstelling der
gasten hunnerzijds voor de schoone
hoofdstad des lands. Ook wij, zoo zeide
hij, hebben onze moeilijkheden, maar wij
zien een begin van regeneratie in alle
deelen van ons volksleven. Wie de ge
schiedenis onzer stad, het karakter, den
arbeidslust, de veerkracht, de dynamiek
van het Amsterdamsche volksleven kent
bittere noodzaak om in te grijpen.
De ihlelder erkent niettemin het goede
in .het bestaande systeem, waarvan nij
het goede behouden wenscht te zien
Dr. Tobi wil dus wel ingrijpen, maar
een principieele koerswijziging wenscht
hij niet. -
De uitwassen dienen beteugeld te wor
den door branchegewijs te treffen maat-
Voor de daarvoor in aanmerking komen
de branches kome een centraal lichaam,
bestaande uit vertegenwoordigers van
alle branche-genóoten van fabrikant en
importeur tot detaillist toe. Dat centrale
lichaam zou verordenende bevoegdheid
moeten worden vérleetid, met sanctie van
de overheid.
Zonder eenig voorbehoud acht Dr. Tobi
het stellen van vestigingseischen een
wenschelijk en doeltreffend middel tot
ordening der bedzijfsverhoudlngen.
Tot elke branche behoort bij een toe
komstige ordening steeds ieder te worden
toegelaten, die bewijst over de noodlge
vakkenls en bekwaamheid te beschikken
en die tenminste een deel van het aan
zijn vestiging verbonden financleelerisico
bewijst zelf te kunnen dragen. Geen ge
stoten bedrijven.
In een tijdelijk vestigingsverbod ziet
deze inleider geen nut spoed te zetten
achter het opstellen van vestigings
eischen. Practlsche beteekenis van dezen
maatregel acht hij niet groot.
Natuurlijk heeft de overheid een taak
met betrekking tot regeling der bedrijfs-
verhoudingen.
Dat overheidsingrijpen op midden-
standsgebied noodig is, kan elke insider
weten. Het eindelooze getob van belang
hebbenden onderling, maakt dat vrijwil
lig op dit terrein nooit iets bereikt kan
worden. Dit is geen onduldbaar ingrijpen
in de indlvidueele vrijheid. Op tallooze
andere gebieden des maatschappelijken
levens komen vaak nog veel ergere vrij
heidsinperkingen voor, waarover nooit
iemand valt
Uitvoerig wordt stilgestaan bij de vraag
of het middenstandsbedrijf beschermd
moet worden tegen grootwinkelbedrijf en
verbruikscoöperatie. Het onmiskenbare
succes dezer nieuwe bedrijfsvormen ls
niet uitsluitend een kwestie van geld. Er
kend dient te worden, dat zeker in niet
mindere mate dat succes te danken is
aan den methodischen in- en verkoop en
aan het virtuoselijk bespelen van het in
strument der reclame en massabeïnvloe
ding. De middenstander dient daartegen
over te stellen gezamelijk optrekken, or
ganisatie-eensgezindheid.
dwenen zou de middenstand in volledige
vrijheid verzinken
Maatregelen op economisch en sociaal
gebied moeten worden neergelegd in wet
ten en tractaten. Het bedrijfsleven moet
hier een ruime adviseerende taak hebben
maar het laatste advies moet uitgaan
van den Economischen Raad.
Het is de vraag of maatregelen nu nog
door een economisch parlement zouden
moeten worden beoordeeld, doch uitvoe
rende macht zou zulk een lichaam niet
mogen hebben
Prof. de Vries herinnert dan aan wat
den laatsten tijd met het gemeentelijk
zelfbestuur is geschied. „Het verbindend
verklaren" van eigen getroffen regelin
gen geschiedt in den gedachtengang van
de voorstanders toch ook door of met
medewerking van de overheid.
Prof. de Vries eindigt zijn inleidende
beschouwing met een citaat uit de Me
morie van Toelichting bij het wetsont
werp tot wijziging van de Landbouw-
crislswet: „Tegen samenwerking met en.
inschakeling van de belanghebbenden bij
de uitvoering bestaat geen bezwaar; de
beslissing zal echter bij de regeering en
de organen der regeering moeten blij-
ven".
De heer De Groot over het Am-
bachtsonderwijs.
De heer L. de Groot, secretaris van den
Koninkl. Nederl. Middenstandsbond, be
handelde in het bijzonder het ambachts-
drijf en de credietwaardigheidseischen
en concludeert dan, dat vakbekwaam
heid en financieele draagkracht zullen
moeten worden getoetst, alvorens ver
gunning tot vestiging zal worden ver
leend, evenwel omkleed met waarborgen
en een beroepsinstantie.
Het thans bij de Tweede Kamer aan
hangige wetsontwerp: verbindende
kracht van ondernemersovereenkomsten,
brengt niet de basis van voorschriften en
verhoudingen, zooals de inleider die zich
in het bovenstaande dacht, maar hij is
van meening, dat de regeering zich op
het standpunt stelt, steun te willen ver
leenen aan datgene wat uit het handels-
en bedrijfsleven voortkomt en daarbij
niet aarzelt de vrijwillig in het bedrijf
getroffen Regelingen binden te verklaren
ook voor hen, die zich nog niet bij die
regelingen hebben aangesloten
Ongewenscht is het uitvoeren van wer-
iw !n £Ig6ll *?eheer door de Overheid.
Tot de Overheid moet doordringen dat
de ambachtspatroons evengoed, zoo niet
beter, dat werk kan worden opgedragen
en dat het uitvoeren in eigen beheer tot
groote kosten leidt, die vermeden kunnen
woroen.
Prof. Volmer, die vervolgens inleidende
beschouwintfWlileld, ziet geen doeltref
fend middel tot beperking van het te veel
aan bedrijven, al is een teveel on*e
Wenscht en een logische verdeeling noo"
dig in de binnenstad als in de buitenwij!
Uit de inleidende beschouwing van'
Prof. J. A. Veraart, hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, blUkt
dan hij nog steeds staat op zijn bekend
standpunt: n.l. dat slechts publiekrech
lelijke organisatie van alle midden-
standsbedrijven de afdoende oplossine
der economische moeilijkheden kan bren
gen. Niet van buiten af, doch van binnen
uit moet elk bijeen behoorend complex
van ondernemingen in het middenstands
bedrijf bekleed worden met publiekrech
telijke bevoegdheden, die de voor elke
groep ^ïoodige maatregelen met vaste
hand ontwerpt en uitvoert.
I De heer Van der Leeuw, adj.-dlr. van
het Bureau van den Kon. Middenstands
bond, ziet niet de wenschelijkheid be!
halve.het wegnemen van crisisgevolgen
v£ïï ingrijpen in de bestaande machta-
verhoudingen. Principieel acht hij voor
het overheidsorgaan geen leidende, noch
regelende functie in het bedrijfsleven
wèggelegd Zonder principieeie koerswij
ziging kunnen wel bepaalde middelen
worden toegepast ter beteugeling van
uitwassen, waarvoor verwezen wordt naar
■het urgentie-program der drie Neder
landsche Middenstandsbonden.
Het stellen van vestigingseischen, zoo
als vakbekwaamheid en het kunnen dra
gen van een deel van het financieel risi
co, acht inleider wel gewenscht, omdat
daarmede tevens het algemeen belang
wordt gediend.
Een tijdelijke spertijd wordt onge
wenscht geacht. De Overheid heeft geen
taak met betrekking tot regeling der be-
drijfsverhoudingen. Wel meent inleider
dat er behoefte bestaat aan nieuwe or
ganen op beperkt terrein, om langs kor-
teren weg meer deskundig opgestelde
regelingen te krijgen, een orgaan van
lager orde, dat een deel der wetgevende
taak zou kunnen overnemen.
Wat het grootbedrijf en andere, con-
currentievormen betreft: hierin dient al
leen op fiscaal gebied gelijke behandeling
te worden verkregen.
~~GËMENG1)E BERICHTEN.
De Cunerakerk te Rhonen.
De schade valt mee.
De brand in de Cunerakerk te Rhonen
blykt niet zoo verontrustend te zyn als aan
vankelijk gedacht is. Het inwendige van de
kerk heeft in hoofdzaak schade geleden
door het vele bluschwater. Alleen het boven
gedeelte, het dak on de zolderverdieping is
uitgebrand. De schade aan het dak Wordt
geraamd op 35.000.
De Cunerakerk is reeds voor de 11de eeuw
gesticht.
Tot 1277 waren de graven van Bentheim
patronen dezer kerk, maar zy stonden bij
een open brief dit reqht aan de Broederen
van de Duitsche orde te Utrecht af. Voor
den tyd der hervorming was de Rhenensche
kerk aan een heilige gewyd, en wel: Cune-
ra. Van deze maagd, die door de R.K. kerk
als een heilige en martelaresse vereerd
wordt, verhaalt men dat zij een konings
dochter der Orcadische eilanden was, en in
verband met een uitnoodiging van een
>fairer bloedverwanten, de heilige Ursula, in
gé^elschap van 11.000 maagden een bede-
vaaK-MW^Rome ondernam. Op de terug
reis werden <ïs pelgrims door de heidensche
oeverbewoners \overvallen. Slechts Cunera
ontkwam; alle ovttrigen werden om het le
ven gebracht. Vervolgens nam een zeer ver
mogend edelman, Radboud genaamd, haar
onder zyn bescherming en bracht haar naar
een van zyn landgoederen in den omtrek
van Rhenen, waar zy door haar deugd en
godsdienstigheid de achting van haar pro
tector won en zich spoedig met net gansche
opzicht over zyn huis vereerd zag. Hier
mede haalde zy zich evenwel den haat der
koningin op den hals, zoodat Radboud, om
haar tegen zijn bloedverwanten te beveili
gen, haar naar een ander meer afgelegen
goed liet overbrengen. Toen het zoover ge
komen was, wist de vorstin door booze in
blazingen de woede van haar echtgenoot ten
aanzien van Cunera gaande te maken, do >r
alles wat de maagd deed in een kwaad dag
licht te stellen. Toen Cunera eens met haar
schoot vol brooden de deur uitging om de
armen te bedeelen, maakte d0 koningin haar
gemaal er op attent, hoe zyn bescherme
linge met zyn kostelyk goed omging. De op
gehitste vorst liet Cunera ter verantwoor
ding roepen, maar by die gelegenheiii'ver-
anderde het brood in hout, zoodat de ont
hutste koning zyn vrouw de straf gaf. die
hy de maagd aanvankelyk Had toegedacht.
Nu was de haat der koningin zoo groot ge
worden, dat zy, zoodra de gelegenheid zich
voordeed, besloot Cunera te dooden. Lens,
toen de koning op jacht was, greep de ko
ningin, met de hulp van .een harer staat
juffers, Cunera onverwacht by de keel en
worgde haar met een doek.
Het lyk werd in een der stallen onder den
grond verborgen, maar, hoewel de misda
digsters gezworen hadden, den moord nooit
U. bekennen, kwam na de terugkomst van
den vorst de zaak spoedig aan hec licht.
De paarden wilden, volgens de legende, den
stal waar men het stoffelijk overschot had
verstopt, niet betreden. De plek werd onder
zocht en men vond het lyk van Cunera, be
nevens den doek.
De Cunerakerk is een goed onderhouden,
vry groot, luchtig en deftig Gothisch ge
bouw, dat eenige malen gerestaureerd is en
nog zeer hecht en sterk in elkaar zat. Het
wordt verlicht door vijftien in lood gevatte
glasramen, waarvan enkele gemoderniseerd
zyn. Het bouwwerk heeft twee groote hoofd
ingangenmet dubbele deuren tusschen de
Gothische sty len, in den noordergevel met
vyf treden binnenwaarts, en een recht daar
tegenover in den zuidergevel, met zes tre-
iienwaarts. De grootste van dezein-
werd wegens zijn ouderdom dicht-
™hMden; de andere werd gebruikt door de
Uokkenluidera, den organist, en andere tot
s kerk behoorende personen, en diende
e 1 om de onder den toren geborgen
krandsnuiten, lijkbaren enz., te bereiken,
n. Rhenensche kerk bezat vele geestelij-
ederen, meestal landerijen, die in den
„reek van de stad gelegen waren eli haar
aarlijks aanzienlijke inkomsten i,ebben mr.
u-haft.
Tomaten als varkensvoer.
Nu ln het Westland de tomaten tn zoo
„roote hoeveelheden- onverkoopbaar zijn,
men aldus de „Tijd". In de wetlan-
5«n en varkenshokken groote hoeveel
heden van dit product voor de dieren
^HeTxebeurt aan verschillende vellln
„n dat slechts enkele partijen worden
verhandeld en het overige niet eens
wordt geveild, omdat er toch geen koo-
ners voor zijn.
Vele duizenden kilo's tomaten, waar-
a;„ de kweekers alle zorgen hebben be-
,t..d verhuizen naar de mestvaalt.
np Engelsche grensmoellUkheden laten
viph wel geducht voelen, daar Juist naar
dat land 'vroeger zulke enorme hoeveel
heden tomaten werden geëxporteerd.
gpORT RN WEDSTRIJDEN.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 5 Sept. 1934.
Bekroningen
op de Int. Kamp.-tentoonatelling
voor honden te Rotterdam.
De heer G. J. Schilt behaalde met zyn
pointers op de Intern. Kamp.-tentoonstel-
ling voor Honden de volgende onderschei
dingen:
Kampioen Ray eerste Uitmuntend Kamp.-
klasse, Claus v. d. Lindenhof le prys uitm.
Puppyklasse benevens kampioenachapsprijs
en le Prijs uitmuntend Nieuwl. klasse; Cea-
sar v. d. Lindenhof 2e prys Puppyklasse
Z.G.; Beauty v. d. Lindenhof le prys Limite
klasse Z.G. en verder -nog vijf speciale prij
zen.
WIELRENNEN.
Ren handjevol publiek voor den eersten
avond van dejesdangsehe.
Biesheuvelv. d. Meer nnn den kop.
Imitatie-premieregen.
Voor den eersten avond van de desdaag-
scke avondwedstrijd was de belangstelling
niet erg groot. Naar men ons echter op de
baan mededeelde, is dit een versclujnsel dat
meerdere avond-zesdaagschen voorkomt.
De zg geliefde zesdagen-sfeer bleef ech-
ta zoodoende uit, alhoewel de strbd dezen
Persten avond zeer zeker van goede kwali
teit was. Bij den aanvang kondigde de spea
to de afwezigheid van Suiker-P. v. d.
Meer aan en de aanwezigheid van een pre-
-.ieregen. Deze premieregen gaf nogal eens
aanleiding tot vroolijkheid. Zoo waren
renners die zich vepViijdi?) zagen met
roopwafelen, stukke» vleesch. rookworsten
kortom een Hist waar een huisvrouw van
,ou watertanden Ren der koppels pikte het
heelemaal eoed in, daar zij eerst beslag leg
den op de premie van... een portie... poffer,
tjes en daarna eei vrijkaartje voor de bios
coop. Wekten deze premies somd danig dw
lachlust 'op, de groote Zesdagenprus is ze-
ker de moeite waard om te winnen.
Precies om 9 uur worden n.l. 3 sprints
verreden en het koppel dat over de zes da-
een het meeste aantal punten ui deze
sprints behaalt, wint een baan en een weg-
frame.
Het begintempo was al direct zeer hoog.
Men dacht blijkbaar een goed begin is het
halve werk, zoodat direct een flinke jacht
werd ingezet. Hiervan werden v. Amstor-
oam—v. Aart het slachtoffer, die spoedig
gelapt werden. Na het verloop van gisteren
staat het vrjjwel vast dat de strijd zal gaan
tusschen Cattel—Verhoef, Notte—van Es
e» Biesheuvel—v. d. Meer. Eerstgenoemde
incasseerde een paar leeljjke valpartijen,
hetwelk hem bij de half-uursprints punten
kostte. Na een uur rijden valt de eerste uit
valler te noteeren n.l. Schönemark. Hij
wordt vervangen door Verwaai en blijft als
leserve-renner bij de course. Er werd dezen
avonds slechts één ronde in totaal genomen
- er deze ging in combinatie met de drie bo
vengenoemde favorieten-koppels.
Een 8 minuten voor het einde van den
eersten avond vond een vrij ernstige val
partij plaats, waarvan Nolte, Paats en v. d.
Meer het slachtoffer werden. De wedstrijd
werd geneutraliseerd, maar 1 daarna bleek
dat 'alle renners op één na zonder koppel-
genoot zaten. Er werd toen een klassement
verreden, waarmede het einde van den eer-
sten avond kwam.
De resultaten om de Zesdaagscheprys
(sprints 9 uur) zyn: 1. Nolte-van Es 5 pnt.;
2. v. Amsterdam-v. Aart 4 pnt.; 3. Rietho-
ven-Paats 3 pnt.; 4. Biesheuvel-v. d. Meer
3 pnt.; 5. Cattel-Verhoef 3 pnt.
De sprint-uitslagen luiden: le sprint: 1.
Cattel-Verhoef; 2. Nolte-van Es; 3. Bies
heuvel-v. d. Meer; 4. Riethoven-Paats.
2e sprint: 1. Biesheuvel-v. d. Meer; 2.
Cattel-Verhoef; 3. Nolte-van Es; 4. Peek-
v. d. Wiel.
3e sprint: 1. Peek-v. d. Wiel; 2. Biesheu
vel-v. d. Meer; 3. Gover-Verwaal; 4. Riet-
hoveu-Paats.
4e sprint: 1. Peek-v. d. Wiel; 2. Nolte-van
Es; 3. v. Amsterdsm-v, Aart; 4. Biesheuvel-
v. d. Meer.
De stand na 2 uur rijden is thans: 1. Bies
heuvel-v. d. Meer 11 pnt.; 2. Cattel-Verhoef
8 pnt.; 3. Nolte-van Es; op 1 ronde: 4. Riet
hoven-Paats 2 pnt.; op 2 ronden: 5. Peek-
v d. Wiel 11 pnt.; op8 ronden: 6. Govers-
Verwaal 2 pnt.; op 4 ronden: 7. v. Amster-
ciam-v. Aart 2 pnt.
De afgelegde afstand bedraagt 83 K.M.
SCO M.
KORFBAL.
Te* Gouw vergadert
De korfbalvereeniging Ter Gouw houdt
hedenavond 8 uur in het Blauwe Kruis haar
gebruikelijke huishoudelijke vergadering
vóór den aanvang der competitie. Op de
ruim voorziene agenda staan eenige belang
rijke punten genoteerd.
Voetbal.
Olympia I en II spelen a.s. Zondag op
het terrein aan den Bodegraafsche Straat
weg vriendschappelijke wedstrijden tegen
Quick I en II.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Woerden.
5 Sept. Aangevoerd 486 partijen Prij-
le kw. m. r.m. 21—23; 2e kw. m.
r.m. 18—20; zware 25. Handel ruftfigr.
Volksuniversiteit afd. Gouda.
Het programma voor het seizoen
1934—1935.
Het bestuur van de afd. Gouda van de
Rotterdamsche Volksuniversiteit heeft den
leden het programma voor het a.s. winter
seizoen doen toekomen.
Het nieuwe cursusjaar zal worden ge
opend op Woensdag 26 September te 8 uur
in de Soc. „de Réunie" met de vertooning
van een interessante film „De geheimen
van het Kruger Wildpark", toegelicht door
den heer P. de L. Beyers. De heer Beyers
is een Zuid-Afrikaner, hy werkte 10 jaar
aan dit filmwerk over het dierenleven in
de Nationale Kruger Wildtuin van Zuid-
Afrika.
Uit het met zorg samengesteld program
ma blykt dat verder zyn vastgesteld cur
sussen te houden door Dr. W. H. C. Ten-
haeff over Parapsychologie, Ds. Cramer
over Nieuwe- Poëzie, Prof. Huib Luns over
Spanje, Prof. Dr. H. J. Jordan over Indi
vidu en Gemeenschap by Dier en Mensch
en-A. den Doolaard over Yougoslavië.
De cursussen worden gehouden in de
Soc. „de Réunie" en in de bovenzaal van
{,Ter Gouw", telkens op Dinsdagavond.
Hengelaarsvereeniging „T.O.P.".
De hengelaarsvereeniging „T.O.P." hield
een concours in de Gouwe te Waddinxveen.
De uitslag is als volgt: 1. Th. Verbiest;
2. N. Stolk; 3. B. de Keizer; 4. A. Langem
berg; 5. D. van Leeuwen; 6. A. Gouda; 7
K. ten Hove; 8. L. Stolk; 9. A. van Bentum;
10. A. Looyaard; 11. J. ten Hove; 12. G. de
Keizer; 13. C. Everlingr 14. Z. Veld.
Extra pry zen werden gewonnen door A.
Gouka en B. de Keizer.
Kantongerecht.
Zitting van Wpensdag 5 September.
Een hulp in de huishouding van
13 jaar.
Hedenmiddag stond terecht J. P. K. te
Moordrecht, die, gedagvaard is, omdat zy
een meisje van 13 jaar huishoudelijk werk
heeft laten verrichten. De man van J. P. K.,
L. N. H. vertegenwoordigde haar. H. over
handigde een drietal brieven, alle betrek
king hebbende op het geval.
De ouders van het meisje verklaarden in
een der brieven, dat het kind geen arbeid
deed. Zij kreeg er wei te eten en wat kleer
tjes.
J.' P. K.deelde mede, dat z(jn vrouw
kind nooit arbeid had opgedragen. Het kind
kwam zeer ongeregeld een bezoek brengen.
De ambtenaar wees er op, dat in het pro
ces-verbaal de verklaring van gedaagde
stond, dat het betrokken kind op een ouder
kind paste en J. P. K. dus een goedkoop
meisje had. Het nog leerplichtige kind be
zocht de school niet.
De ambtenaar eischte 10.— boete subs.
2 dagen hechtenis. De kantonrechter maak
te er ƒ2.50 of 1 dag van.
Boiermerken.
C. v. L. te Waddinxveen heeft zijn doch
tertje boter laten vervoeren, die nietvan
het vereischte merk was voorzien. Het bleek
dat er merken op de boter waren geplakt
die niet goed waren aangedrukt. Pe con
troleur van de Crisis-Zuivelcentrale P. B. B.
vond het ernstiger dat er 1% K.G. werd
vervoerd met 3 merken, iets. wat' verboden
was. „Dat is als 3 postzegels op een brief
merkte de kantonrechter op.
Hij zag dit niet in als zoo'n groot mis-
De ambtenaar eischte 15.boete subs.
3 dagen hechtenis. De kantonrechter ver
oordeelde hem tot ƒ2.50 boete subs. 1 dag
hechtenis.
Verkeersovertredingen.
De niet verschenen L. M. had op den
-Haastrechtschen dijk in de bocht nog wel,
ide linkerkant van den weg gehopden en
had daardoor de luxe auto van W. B. te
Oudewater aangereden. Aan de auto van W.
B. ontstond 66.- schade.
Overeenkomstig de eisch van den amb
tenaar van het O. M. werd L. M. veroordeeld
tot een boete van f 30.- of 6 dagen hechte-
nis,
H v. D. te Gouderak had eveneens op üen
Haastrechtschen dijk de bocht afgesneden
én de anto van B. te Rotterdam aan het
'spatbord geraakt, waardoor deze wagen met
'5 paasagiers van den dijk tuimelde. Geen
der inzittenden bekwam ernstig^lc^el'
Conform den eisch van het O. M. werd
IH. v. D. tot ƒ60.- boete subs. 10 dagen
'hechtenis veroordeeld.
A. V. te Voorburg stond terecht, omdat
hn in Schoonhoven op het kruispunt Stad-
huisstraat en Lange WijdstraHt een fietser
Chr. W. uit Schoonhoven bevestigde in
zijn verklaring, hetgeen P. gezegd had
J v. H. uit Schoonhoven had het ongeluk
ook gezien. Zij ijsde er nog van. Net op den
hoek kwamen auto en fietser gelijk aan.
Toen ze de auto zoo langs zich heen zag
stuiven, dat ze zelf tegen den muur moest
gaan staan, dacht ze al: „dat kan onmoge
lijk goed1 gaan. Nou, nou, 't gaat hard
hoor!" Ze zag het ongeluk aankomen. Zoo n
stuk (de vrouw strekte haar armen zijde
lings) werd de fietser nog meegesleurd.
Het was de autobestuurder zVschuld,
want hij had niet eerder signaal gegeven
dan vlak bij den hoek. Andere chauffeurs
blazen eerst eenhoekie voor de hoek en bij
de hoek blazen ze nog eens. Ik hoop het
„ooit meer te zien, want ik hou niet van
zulke fratsen, aldus deze getuige.
De ambtenaar eischte ƒ20.- subs. 4 da
gen hechtenies.
Yerdrlnkingöongevallen by te water
geraakte automobielen.
Eewi uitvinding van den heer Struve,
voorzitter van de Boskoopsche
Reddingsbrigade.
Naar aanleiding van de talrijke geval-
S/uit U aan bii het groote Tuxedo leger, len van verdrinking door het te water
Wordt een TWoist Mi Groote om- irttrv^rd^Bos^^Redr^
wentelingen vonden plaats tn vele landen. brlgade( op middelen gepeinst om in die
maar de wereldomvattende Tuxedo gevallen de drenkelingen in staat te stel-
- „I nrnnter zón dan alle len zich te kunnen redden, en is hij er
beweging zal grooter zijn dan alle &gd ln dezen geegt een ultvindlng
voorgaande. Spreekt met Uw vrienden te dQen
over deze belangrijke kwestie. Leve de in de haven van de Ned. Ford-auto-
Tuxedo'sl Hoera! Hoeral Hoera!
gen hechtenies.
Inmidde\s had P. omsdrndcrnrgoeding
gevraagd, V,4.35-W3V»ek, heteeen V'
toezegde.
De kantonrechter veroordeelde hem tot
ƒ2.50 boete subs. 1 dag hechtenis, mits hp
de schadevergoeding betaalde.
Het was o.i. zeer treffend, dat de ambte
naar zich met deze eisch vereenigde. wan
neet; hij de zekerheid had dat de schade aan
de jongeman, een gewone werkjojigcn, be-
taald werd.
5 Sept. 8 uur Cursus in het voorm. kazerne-
bebouw door de transportcol. van het Ned.
Roode Kruis. Deze cursussen worden m
het vervolg wekelijks gehouden.
5 Sept 8% uur Nieuwe Schouwburg. Kunst
kring „Het Schouwtooneel», Centraal
Tooneel.
5 Sept. 8 uur geb. Daniël Cursus E.H.B.O.
leider Dr. A. Montagne.
12 Sept. 8 uur geb. Daniël. Cursus E.H B O.
dames, leider Dr. C. y. Elk.
4Me NBDBRlT STAATLOTERIJ.
4e klasse. Trekking van Woensdag 5 Sept.
Hooge prijzen!
5000.— 81
1000.20092
200.—: 4239
Prijzen van 65.—:
72 111 610 76? 10)8 1942 2078 2293
„361 3744 4158 4263 4404 4702 4764 5127
6629 6806 5891 6599 7182 7663 7590 7621
7882 7931 8028 8196 8258 8439 8447 9827
9867 10437 10444 10919 10949 11041 11126
11228 11895 12046 12292 12567 12812 13302
13355 13474 13771 13867 14105 14290 1443S
15066 15060 16224 15243, 15749 16835 16908
17292 17406 17426 17688 17832 18007 18801
18896 19021 19103 19304 19485 19673 19651
19697 19866 19909 20126 20553 20661 20710
20763 21493 21709 22133 22169 22245 22889
22861 23000 23021 23274 23321 23828 23473
23575 23676
UIT DEN OMTREK.
mobielènfabrlek te Amsterdam heeft op
Zaterdag 1 September j.i. een zeer ge
slaagde demonstratie plaats gehad van
deze uitvinding van den heer Struve.
Op Initiatief van de Bosk. Reddings
brigade had deze demonstratie plaats. De
Ford-fabrieken hadden een paar auto's
beschikbaar gesteld.
Er waren, volgens het Bosk. Nieuws-
en Advertentieblad, waaraan wij deze bij
zonderheden ontleenen, honderden ge-
noodtgden en belangstellenden tegen
woordig, waaronder vele autoriteiten, n.t.
Burgemeester en Weth. van Amster
dam, de directie van de Fordt abrieken,
directeur en bestuursleden van het Oran
je Kruis, Roode Kruis e.a„ Ingenieurs
van de A'damsche Brandweer, hoofd- en
inspecteurs van politie enz., enz. en vele
afgevaardigden van diverse reddlngsbri
gades.
Na een Inleiding van den voorzitter
van den Ned. Bond van Reddend Zwem
men, Brellee, gaf de heer Struve enkele
toelichtingen op de te houden demon
stratie, en bracht ln herinnering eenige
droevige ongevallen door auto's, die met
personen te water gereden en de Inzit
tenden verdronken zijn.
Spreker heett zich voortdurend bezig
gehouden met het zoeken naar een op
lossing en hoopt deze gevonden te heb
ben, wat door de te houden demonstratie
verduidelijkt zal worden.
Daarna gaf de heer E. J. van Tinei,
hoofdingenieur van de Amsterd. brand
weer, een demonstratie met behulp van
eenige kleine laboratoriumproeven van
het te water raken Van automobielen.
Daaruit bleek, dat een gesloten auto cn
met de vier wielen op den bodem staan
de niet vol loopt met water; het water
stijgt tot ongeveer 50 c.M. in de auto en
verder wordt dit door de luchtdruk, tegen
gehouden. Alleen door de kleren in de
deuren of ramen kan nog eenige lucht
ontsnappen. .Wanneer men zich dus in
een auto bevindt en het hoofd „koel
houdt, dan ls er tijd voldoende om te be
denken wat te doen om uit de auto te
komen. Het ts gebleken btj de later tn de
haven gehouden demonstratte, dat de
deuren gemakkelijk te openen zijn, daar
de druk van binnen dan gelijk is aan die
daar bulten; ook het schulfdak of het
achterraampje kan gemakkelijk geopend
worden, door welke openingen men zich
dan kan redden.
Na deze duidelijke uiteenzetting
togen allen naar de haven, waar dan de
werkelijke proeven te water zouden wor
den genomen. De geheele leiding daar
van werd in handen gegeven van den
heer Struve. De demonstraties, die een
paar uur duurden, zijn alle schitterend
geslaagd.
Allereerst werd een gesloten personen
auto te water gelaten, 61 M. diep; bulten
voorop ging een duiker met apparaat
staan terwijl een andere duiker zich in
de auto bevond en alle gebeurtenissen,
gewaarwordingen, tijdsduur van het half
vol en vol loopen der auto noteerde al
les werd chronometrisch opgenomen.
Proeven werden genomen met het ope
nen vah ramen, deuren, schuifkap en
uitneembaar achterraam. Terwijl de auto
op den bodem van de haven stond kwam
de duiker even koven, dook weer onder,
ging* door de deur weer naar binnen,
en sloot de deur en ging weer MWéh.
Toen de auto met de kraan van de Ford
fabrieken werd bovengehaald en de beide
personen ongedeerd te voorschijn kwa-
mne, ging er een daverend applaus op.
Daarna werd de auto weer te water ge
laten en werd onder water door den dul
den het achterraamje verwijderd, hij lag
zijn dutkapparaat af
Deze uttütokend gezlaagde-demonstM-
tte heelt getoond, dat er voor de auto
rijders langs onze 'smalle en waterrijke
polderwegen, door den heer Struve, met
het Bondsbestuur, een aantal punten
zullen worden vastgesteld (ln welken
vorm zal nog nader blijken), om deze
menschen van voorlichting te dienen.
LAATSTE BERICHTEN.
PRAADLOOZE DIENST.
Een ernstige vechtpartij
te Rotterdam.
ROTTERDAM, 5 Sept. Gisterenavond
hebben twee mannen in een café aan de
Keizerstraat twist gekregen, op straat weril
de strijd voortgezet, en er ontstond opeens
oen vechtpartij waarbü de 40-jarige H. P.
Hazelman uit de Schildersteeg een mes
steek in de zijde kreeg, waarbij een long
werd geraakt. In ernstigen toestand is het
slachtoffer naaf het ziekenhuis aan de Cool-
smgel overgebracht. Op aanwijzing van de
vrouw van den gewonde kon. de poittie den
dader P. J. W. de W. aanhouden. De man is
in arrest gesteld-
De noodlottige brand te Ernst.
EMST, 5 Sept. Hedenmorgen werden te
Ernst de drie slachtoffertjes van de nood
lottige brand van j.l. Zondag, onder groote
belangstelling begraven. Om 11 uur verliet
de stoet de woning van den l)eer van Tel
lengen, waar de zoo zwaar beproefde fami
lie Vosselman liefderijk is opgenomen.
Op 't kerkhof waren zeer veel belangstel-
nden w.o. Burgemeester van Walsem uit
Epe. Dé moeder met haar zes overgebleven
kinderen kwamen met den stoet mee. Aan
het graf werd gesproken door Ds. A, Dek
ker, Ned. Herv. Predikant te Ernst. Toen de
predikant memoreerde dat de kinderen v
dicht bij iuin "BVeriedénTfaiter waren ge
bracht, kon de moeder haar verdriet niet
bedwingen en moest worden weggebracht.
Plechtige teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van het
Kamerlidt#. H. A. Schaper.
Op de begraafplaats Esserveld te Gro
ningen heett hedenmiddag onder enorme
belangstelling de begrafenis plaats gehad
van het stoffelijk Overschot van den heer
J. H. A Schaper, lid van de Tweede Ka-
gg en mede-oprichter van de S.D.A.P.
Voor het huis van Dr Schaper aan
den Radesingel, zoon van den overledene,
vanwaar de uitvaart plaats had, stelde
zich tegen 2 uur' de lange, naar schat
ting duizend personen omvattende, stoet
op. Voorop ging het muziekkorps „Voor
het Volk door het Volk", daarna afge
vaardigden van gewestelijke afdeelingen.
het Hoofdbestuur van de 'S.D.A.P.. A.J.C.
enz. Dan volgde de lijkwagen wayaan
was gehecht een groofe krans met' roode
linten, dan 12 volgwagens waarin fami
lieleden en vriehden, vervolgens leden
van de A.J.O., die kransen droegen. In
den stoet liepen mede vele leden van het
béstuur der S.D.A.P. en N.V.V.
HAASTRECHT.
Een nieuwe weg.
Het laat zich thans aanzien .dat de Pro.
vincie binnen afzienbaren tijd een aanvang
zal maken met het leggen van een nieuwen
weg over den Zuider-IJsseldijk van Gouda—
Haastrecht naar Oudewater daar de bewo
ners van het café „Het Roosje" en naast
gelegen perceel, aauzegging hebben gekre
gen deze per t October a.s. te ontruimen.
Door de Prov taxateurs worden verschil
lende perceelen 'in de kom van het dorp ge
schat en ten behoeve van de Provincie aan
gekocht, zoodat het oorspronkelijk plan om
het verkeer van de smalle Hoogstraat af te ziJn du|kapparaat at, kwam uien ™.-
leiden en via Lizeweg, Kerkwegje, Groote I mend met het achterraamje in de hand
Haven en Boezem langs een nieuw aan te naar b0Ven en zw0® fX^kle^an utte
wal; voorwaar een kranig stukje van uu
""IS' dat tinks had moeten
honden, omdat hijeen P«'f'et8er8^
moeten passeeren. Ongeveer 15 Mjoer den
hoek had hij signaal gegeven. Bovendien
had h\j niet woest gereden, aangezien dat
niet kon. omdat het marktdag was.
A. v. P. uit Schoonhoven, die aangereden
„as verklaarde dat V. pas 2 M. voor den
hoek signaal gaf, n.l. toen hijzelf al op^den
hoek was. Hoewel hij op een racefiets reed,
reed hj langzaam, terwijl V. een flinke
vaart had, d. w. z. meer dan 20 K.M. F.
trachtte nog naar rechts te zwenken, maar
kwam met zijn voorwiel onder de auto.
leggen weg te voeren, éveneens wel door-
gang zal vinden.
gouderak.
Ophooging van den dijk.
De ophooging van den dijk even buiten
de kom der gemeente is gereed gekomen.
Het wegvlak is echter nog slecht te berijden.
Ten einde ongelukken te voorkomen, zijn
aan beide zijden waarschuwingsborden ge
plaatst.
RADIO-NIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum: V.A.R.A. 5.30 Voor de
kinderen m.m.v. Vara-To<meel o.l.v. Willem
van Capellen; 6.30-6 Orgelspel door Joh
Jong; 6—6.40 Muzikaal allerlei; 6.40—6.50
Uit de roode jeugdbeweging; 6.60-7.05
Gramofoon; 7.06—7.20 Sportuitzending;
7 20—7.40 Orgelspel; 7.40—8.03 Hoe helpen
«U de werklooze jeugd. Lezing door Dr. W.
J. Smit; 8.03—9.30 Uitzending van het groo-
te openluchtconcert op het H.F.C.-terrein te
Haarlem; 9.30—94.6 Vaz Dias en Varia;
9.45-10.45 Het einde van de „Union";
10.45— f2 Gramofoon.
Huizen: N.C.R.V. 6.30 Gramofoon;
6.30-6.58 Onderwijsfonds voor de Binnen
vaart; 7—7.16 Politieberichten en Ned. Chr.
Persbureau; 7.15—7.30 Gramofoon of „Een
greep uit het dagelüksch gebauren"; 7.80—
8 Gramofoon; 8—9 Bespeling van het Stu
dio-orgel door Ronald Parker; 9—9.30 Prof.
Dr. A. van Veldhuizen: „De Haagsche Flora
op dit moment" (III); 9.30-11 Concert door
een Kamer-ensemble.
4 Sept.
5 Sept.
Officieel.
7.30
7.30
57.771
58.—
9.73|
9.73}
34.651
34.64
48.20
48.20
37.65
37.674
32.624
32.65
36.70
36.70
1.464
1.454
Niet officieel.
7.144
7.15
20.20
20.20
12.65
12.66
houdingsvermogen en zwemprestatle.
Ook hierop volgde een daverend applaus.
Dit uitneembaar achterraampje ls op
initiatief van den heer Struve door de
Fordfabrieken vervaardigd omdat M
auto-ongevallen te water het bljna altijd
zeker ls. dat de achterijde van de auto
geheel vrij is. Door de zwaarte van de
motor zakt de auto voorover ot ook wel
od zijde doch de achterkant blijft vlij
en door'het uitneembaar achterraampje
kan men dan de auto verlaten.
Ook werden er proeven genomen met
een speciaal vervaardigde twee-persoons
vrachtauto-cabine, waarvoor de teeke-
ning gemaakt was door den heer Struve
en uit 6 uitneembare deelen bestaat en
door de Fordfabrieken aan den Nederl.
Bond tot Redden van Drenkelingen ge
schonken werd waardoor iedere Brigade
in de gelegenheid is om in eigen badin
richtingen demonstraties te geven.
Deze cabine werd^> M. onder water ge
laten en er werden twee duikpoppen in
gelegd. Vier leden van de Amsterd. R.B.
doken om beurten naar de gesloten cabi
ne openden deze onder water, haalden
de poppen er uit en brachten deze naar
boven, dit geschiedde nog ln minder dan
Aan het eind van de demonstraties
mocht de heer Struve ontelbare felicita
ties in ontvangst nemen van de autori
teiten en diverse brigades. Men vereei^lg-
de zich daarna nog in de showroom om
een en ander nader te bespreken.
Beurs van Amsterdam.
WISSELKOERSEN.
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Zwitserland
Stockholm
Kopenhagen
Oslo
New-York
Praag
Madrid
Milaan
Prolongatie 1
Beursoverzicht.
Gezien de ongeanimeerde houding van
Wallstreet viel de tendënz op de Amster
damsche beurs vandaag nogal mee. De
grondslag was vrij vast en de handel was
iets opgewekter. Waarschijnlijk hield een
en ander verband met de stakingsberich-
ten in de Ver Staten, volgens welke het
stakingsparool lang niet altijd is opge
volgd, zoodat de mogelijkheid van een
mislukking nietdenkbeeldig is.
Philips ontmoeten vraag hetgeen een
koersvérbetering boven 220 tengevolge
had. Unilevers schommelden rondom 70,
doch Aku's verkeerden in reactie en daal
den tot 35 pet. Ford herstelden zich met
enkele procenten. Petroleumwaarden
werden op kleine schaal verhandeld.
Amerikaansch soorten lagen iets beneden
de vorige koersen. Tabakken beter op
dekkingsaankoopen nu bekend is ge
maakt dat de eerste najaarsinschrijving
I op Sumatratabak is uitgesteld De koer-
1 sen waren enkele punten vaster. Suiker
waarden gedrukt. H.V.A.'s golden iets
lager, Scheepvaarten en Mijnwaarden
verwaarloosd. Amerik fondsen kwamen
meerendeels op een iets hooger peil.' Ned.
en Ned.-Ind. Staatsfondsen aan den vas
ten kant Ter beurze verwacht men dat
de Indische leening een flink succes zal
worden.
RApjO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
5 September
Verwachting: Meest zwakke veranderlijke
wind. Nevelig tot licht of half bewolkt.
Droog behoudens dauw. Warm overdag.
o ADVERTENTIEN.
VRAAGT voor de afdeeling „Kan
toorboekhandel" een
Persoonlijke aanmelding 's avonds
i tusschen 7 en 8 uur.