EEN VOLKOMEN PUBLICITEIT
16000 GEZINNEN
16.000 ex.
in Gouda en breede omgeving!
Totaal oplage
NIEUWS
De oplage is met 1000 exempl. toegenomen
Weekblad
Weekblad
Voortaan
bereikt men in huis door onze Dag- en Weekbladen
voor
3
Weekblad
Weekblad
Was
voor
De Zuidplas, Vrijdag-editie
De Krimpenerwaard, Woensdag-editie
GEEN ENKEL BLAD IN DEZE STREEK BIEDT DEZE WAARDEVOLLE PUBLICITEIT,
DIE AFDOENDE IS.
GOEDKOOPER EN VEEL BETER DAN ELKE ANDERE RECLAME
VRAAG DE TARIEVEN AAN HET BUREAU: MARKT 31 - TELEFOON 2745.
7500 exempl.
1000
1650
2350
3500
18742
öRGAMBACHI
JÊUWERKERI
Dit blad versehi
I
Het overwinteren
van geraniums.
IN GOUDA - MOORDRECHT - NIEUWERKERK A. D. IJSSEL, - ZEVENHUIZEN
MOERCAPELLE - WADDINXVEEN - BOSKOOP - REEUWIJK - HAASTRECHT
STOLWIJK - BERGAMBACHT - BERKENWOUDE - KRIMPEN A. D. IJSSEL
OUDERKERK A. D. IJSSEL - GOUDERAK
Dagblad Qoudsche Courant, Zaterdag-editie
Reeuwijk, Woensdag-editie
Waddinxveen, Vrijdag-editie
De uitgewis
Barnsteen het goud van het Noorden
KUNST.
het
EEN ZWOEGER
het zeewater en het bedekken van het
M. lager dan den tegenwoordigen zee-
99
99
99
en ondankbaar werk, dat zij doen,
doch het kan zeer loonend zijn, want
Het „goud van het Noorden”, do
barnsteen, was reeds bij de Grieken
en
Rook je den heelen dag?
Ik kan niet werken zonder dat ik rook.
Dit is dan ook mijn eerste sigarette in x>r
uur.
Het moeüi
schap lichten op.
De eenzame wandelaar rilt en ver
langt naar een verwarmde khmer. In
stilte bewondert hij de mannen, die
met hun tot de heupen reikende wa-
wel volledig benut.
Het maken van barnsteenen kettin-
maken er kettingen van. De groote
stukken gaan echter zonder uitzon
dering naar Palmnicken, waar de
staat een barnsteenfabriek exploi-
planten vaak moeilijkheden. Hebben
zij gedurende den zomer in den vol
len grond gestaan, dan zullen wij dus
als regel niet de moeite doen, om ze
in pqtten te zetten. Slechts een enkele
plant of soort, waarop wij bijzonder terlaarzdn en hun leeren jekkers te
midden van de schuimende branding
staan, lange stangen met netten han-
teerlnd. Deze Oostzee-visSchers wach
ten bjj het afnemen van ;den storm op
den minder hevigen „barnsteenwind”,
want zij weten, dat deze met de zee-
stroomingen het „barnsteenkruid”
meevoert zeewier en andere plan
ten dat juist na zulk een herfst
storm op de kust wordt geworpen.
Daaruit bereidt men den vurig be
geerden „zeesteen”, zooals de vis-
Hier treft men de eenige vindplaats 1
van barnsteen aan, die er op de ge-
heele wereld bestaat. Het is een ge
bied van ongeveer 300 k.M.2 aan de
Oost-Pruisische en Samlandsche kus{_.
de lente niet uitgeput. Stekken heb
ben het voordeel dat men met klei
nere potten kan volstaan, zoodat er
op dezelfde plaatsruimte een grooter
aantal kunnen overwinteren. Gaan er
dan eenige dood, wat nooit te ver
mijden is, dan behoeft men er geen
nere stukken, die op het strand wor-
barnsteen een dubbele waarde: die
van het materiaal en die van het ar
tistieke handwerk.
Joseph Schmidt.
De beroemde tenor Joseph Schmidt, die
ook ten onzent door radio, gramofoon en
vooral door zijn flims, groote bekendheid
verworven heeft, zal onder auspiciën van
impresario Ernst Krauss volgende maand
eenige concerten in de hoofdsteden van ons
land geven. Ook de vermaarde violiste Eri
ca Morin! zal onder auspiciën van Ernst
Krauss deze maand in Nederland optreden.
Een nieuw Orkest te Amsterdam.
Een comité, bestaande uit de heeren An
thon van der Horst, Paul Pella, Jaap Spaan
derman en den directeur van het Muziek-
lyceum E. Calkoen-, heeft, naar het Handels-
blad verneemt, den stoot gegeven tot* de op
richting vaneen orkest, bestaande uit werk-
looze musici, vakleerlingen en vergevorder
de dilettanten. De bedoeling is om allen die
goede muziek gezamenlijk willen beoefenen
en daardoor de voldoende capaciteiten be
zitten, tot die beoefening in de gelegenheid
te stellen. Voor het leiden van repetities, die
reeds Zaterdagmiddag 20 October beginnen,
hebben bovengenoemde heeren zich belang
loos ter beschikking gesteld; het Muziekiy-
ceum, waar men nadere inlichtingen kan
verkrijgen, zorgt voor repetitielokalen. Men
hoopt ook door het geven van concerten en
opvoeringen van kleine opera’s iets te kun
nen bereiken ten bate van werklooze mu.
sici en minvermogende vakleerlingen.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.^
KORFBAL.
Korfbal-programma.
Het programma voor de kqrfbaliers om
vat voor Gouda de volgende wedstijden:
N.K.B. den Haag: Sellicha 1Ter Gouw 1
2 uur.
R.K.B. Gouda: Ter Gouw 2Het Zuiden,
11 uur. Gem. Sportterrein Gr. Florisweg.
abonnementspkj
per kwartaal 2.90, pei
Franco per post per k
Abonnementen worde
bfl onza agenten en lo
Onze bureaux zijn ds
Interc. 2745. Poatreken
In dezen tijd van het jaar huilen de
Noordwester stormen over de Oost
zee en werpen hooge, met schuim be- i
dekte golven op de kust van Samland.
Men kan zich verbeelden, dat de snel- teert.
Ie paarden van Neptunus het land be- i
stormen. Grijze wolken, aan flarden I
gescheurd door den wind, bedekken
Hij is in alle
bent een geluksvoge
Er over enkel
vrouw zijn. Ik heb b
oorlog meer te prate
is. Helaas het is mi
tijd vliegt als men
Waarom is C
Kon hij geen verlot
Ja, maar hij
hij hebben er bijna
hl] vertelde me, da
In de Y.M.C.A.-afde
Met die gedachte
Het zou een echt
zonder feestelijkhet
in een nieuwe unl
op de borst de
niet verteld, dat
Hl] bracht Reynolt
een ridderorde
hadden ruimschool
'van den llnt]esreg
Waarom heb j
gebracht, om je g
Ruth aan Gerald.
6
men de lagen boven de „blauwe aar-*
Het is met de geraniums niets meer
gedaan. De bloemen verwelken en
slingeren aan leeljjke, lange eh dunne
stelen in den herfstwind, de bladeren
worden onooglijk, met weemoed den
ken wij terug aan de zomersche
pracht, die zij ons geschonken hebben.
Zullen wy ze nu laten uitbloeien en
ze dan, geheel uitgedroogd, wegwer
pen? Neen, het is beter de laatste
bloemen dicht bij den stam af te snij
den en er voor het laatst nog deta
iners mee te versieren, waarna de ge
zonde, niet te oude planten in potten
worden gezet. Deze worden op een
donkere, vorstvrije plek neergezet,
liefst in een kelder, waar zij nog eeni-
gên tijd worden begoten.
Men houdt geleidelijk met het gie
ten op; de geraniums beginnen dan
hun winterslaap; tot zij ons het vol-
gend voorjaar door de vorming van
knoppen toonen, dat zij naar water, I den hemel. Slechts een enkele maal
licht en versche aarde verlangen.
Bij het overwinteren van gera-
En waar de mensch nu eenmaal zoo
danig is aangelegd, dat hij aan zeld- I
zaam voorkomende dingen groote I
waarde teekent, is de naam „het goud
van het Noorden” nog niet zoo mis- i
plaatst.
Slechts een klein deel van de pro
ductie wordt door de visschers uit
het „barnsteenkruid” gehaald na ei
ken herfststorm. Verreweg het groot
ste deel wordt uit den grond gewon
nen, meestal in open groeven doch
een enkele maal ook in volslagen mijn
gangen. Het gewone is echter, dat
de” afgraaft en deze dan verzamelt.
Door middel van apparaten, die met
krachtige waterstralen werken, spoelt
men de „blauwe aarde” door roosters
die de grootere stukken tegenhouden.
j Nu gaat het verder van de eeue zeef
naar de andere; steeds dichter wor-
i den de mazen en steeds vaker moet
Phoeniciërs bekend als een zeer
waardevol ruilmiddel. De Latijnsche
naam is succium-of „sapsteen”. Ban.-
I steen is dan ook niet anders dan ge
I ronnen plantenhars van een soort, die
men op onze breedte niet meer in ru
wen toestand aantreft. Het is n.i.
hars van coniferen, die hier groeiden
in het begin vanheti^tü^^
Onder een cli
hier in een subtropisch klimaat dich
te bosschen uit van sprookjesachtige
weelderigheid. Toen kwamen de groo
te verschuivingen der landmassa's.
die, naast veranderingen van de aard-
uitwasschingsproces herhaald
I worden.
Als regel is 20 van de gewonnen
barnsteen bruikbaar om er sieraden
en gebruiksvoorwerpen van te maken.
Voor dit doel moet men niet alleen
groóte en regelmatige stukken heb
ben, doch het komt bovendien aan op
de zuiverheid van den barnsteen en
op zijn kleur. Wat niet aan de eischen
voldoet, gaat naar de smelter#’, waar
men er volgens een droog destillatic-
proces gesmolten barnsteen, bam-
steenzuur en barnsteenolie uit be
reidt. Denzelfden weg gaan de res-
oppervlakte, het binnenstroomen van tanten, die overschieten b# het be-
het zeewater en het bedekken van het werken der groote stukken. Het
land door gletschers tengevolge had „goud van het Noorden” wordt dus
den. In dien t#d kwamen de afzet
tingen der prachtige, in de zee ver-
gen en armbanden, aschbakjes en si-
para
pluieknoppen en sluitingen voor da
i mestaschjes geschiedt uit de hand en
dringt er even een zonnestraal tus-
schendoor en de kleuren van het
niuins ondervindt men vooral b# oude trieste, Oost-Pruisisc|ie herfstland-
nen ze zelfs eenige graden vorst ver
dragen. ,„oa
Plaatst men de geraniums in een j verzamelen dan de kinderen de klei-
kelder, dan moet deze vooral niet
vochtig of muf zijn, waiït dan kun- i den geworpen door de branding. Zij
gesteld z#n, is dit werk waard; voor
het overige worden alleen stekken
overwinterd. B# het overplanten wor
den de planten gesnoeid en de lang
ste wortels met een scherp mes inge
snoeid.
Geraniums, die ook gedurende den*
zomer in pdtten hebben gestaan, wor
den in dezen tijd van het jaar in het
geheel niet behandeld,; eerst eind
Maart of April worden zij verplant
en tevens gesnoeid. Oude potplanten
moeten in het najaar zooveel inogelijk schers den barnsteen, het „goud der
droog worden gehoudenals het niet zee” noemen. Het schijnt een zwaai
te lang achtereen regent, kan men ze J~-’-1- -J-x --- J
wel op eep balcon laten staan. Geeft
men z^ een lichte bedekking, dan kun- een gelukkige vindt in het „barnsteen- spiegel,
kruid” wel eens een steen van 5 of 8
K.G. Gedurende de volgende dagen
Kort voordat de sovjeti
jjver der hranschen, haa
den Volkenbond, werd in
4aar .reeds df vraag
Washington niet liever
«.vjetregeering, die op J
ulaats vond, weer ongee
Naur de Amerikanen n-1-
ueeft de sovjetunie verse)
den- niet vervuld. Deze
den reeds onder de regeer
an door de regeeringen,
taald: nd- de er-kennini
sete schulden .aan de Ver
192 mRUoon dollar, die
van Kerenski werden gei
goedMg wegens benadi
kaansdien staatsvorm. O
vertegenwoordigers lang
gtn-hebben verzet het t
de regeering en de Kom)
den, zegde Litwinof op 1
telijk toe, dat de propa;
niet alleen door regeeri
evenzeer door orgAnisatb
ring om, zou worden g«
ring te Washington bel o*
hetWlfde, zoodat zjj op
teit vaar anti-bolsjewistis
te toornen.
Ondertusschen hebben
gen tusschen de sovjetu
sinds eenigen tijd hét
Er worde aan herinnerd
gen het uitvldeisel war
initiatiéf: de Amerika:
dent noodigde op 10 Oc
fiech Michael Kalinin ui
diger te sturen, tenein
ties op te lossen. Vijf w
herstel der diplomatiek
kend gemaakt. De lang
den aangevuld dioor eei
welke behelsde, dat de
over de regeling der i
dige en bevredigende o
wachten. Litwinof zett
begonnen besprekingen
met den Amerikaan!
doch na zeven maand:
te Washington verklaa
delingen te Washingt
gevoerd en wel tusscl
tans Huil en den amt
unie TrojMiowski. D
maakt dat niet viel te
lei overeenkomst.
zonken bosschen met hun versteende
harsen te liggen in een laag op tame- garettenpijpjes, sierspelden,
lijk groote diepte onder de aardopper
vlakte. Die laag wordt thans de
„blauwe aarde” genoemd. Men vindt j vereischt groote artistieke bedreven-
haar op 40 a 50 M. diepte, d.w.z. 10 naast een door lange ervaring
verkregen kennis der eigenschappen
van het zeldzame materiaal. Nadat de
1 stukken barnsteen voorloopig zijn ge-
kloofd, worden de ruwe vormen in de
J draaierij bewerkt en vervolgens ge
vijld, gepolijst en geslepen. Zoo ver-
I tegen woord igt elk stuk van echte
nen de planten maar al te licht door l zame grond gegeven en deze is vóór
schimmel en rotting worde.n aange
tast.
De stekken, die in Juli en Augus-
1 tus gemaakt worden, zijn het meest
j geschikt ong te overwinteren, vooral
t Wanneer ze voor het intreden van de
koude hun potten goed met wortels
hebben gevuld. Zij behoeven in dun I spijt van te hebben. In Maart worden
de stekken verplant.
A
Ofschoon geen bi
meegedeeld en ook ge
noemd, acht de beric!
r.ische Zeitung te Was
zoo goed als zeker, d
regeering de schulden
Ieder mensch, de g
kleinste, heeft een ta
maar die vraag ze te s
FEUIL1
Naar het Ei
PAUL
herfst niet overgeplant te worden,
want men heeft hun natuurlijk voed j
20 voor de vervaardiging van sieraden.
Visschers, die een storm noodig hebben.
Door THOMAS BERBER.