c *4£T SUlTéN
m
Hiif U daf/
1
is voor
hen
ALS ritr
MAGGI'
HELP MEE!
N.v. Utrechtsche Hypotheekbank
Éi i ïi
0
O
O
0
0
A.D.OVERSTRIJD
r.OUDSCHE COURANT - VRIJDAG 9 NOV. 1934 TWEEDE BLAD
.KOOPT BIJ LIDO
14 c.
20 C.
21% c.
Chocolaterie LIDÖ
Weg met
Wilt U vermageren
SOEPEN
-
...MAAK HET DAN BINNEN GEZELLIG
®linoleum kromme-
Ohaarvelours kar-
ROTTERDAM: HOOGSTRAAT 208 - BEUERLAN DS CHELAAN 72-78
SCHIEDAM: BROERSVEST 64
Snaken die Smaken
4°|0 pandbrieven A 100% °|0
-tit* !«4* mmtuja
Wie adverteert in de GOÜDSCHE COURANT
Heeft steeds succes bu' eiken klant.
Het achtste wereldwonder.
Verschillenée bontsoorten.
Cactussen in
de kamer.
het bespaart U geld!
Reclame Borstplaat
per half pond
Beestjes Of]
WfPer half pond U*
Banket Staven a 2 ons IC p
per stuk C-
Prima TAAI-TAAI
per pond
Heerlijke Advocaat QC n
per flesch **0 L».
Kapitale Superbe Reepen
per stuk 5 Cent
Kristal Suiker
per pond*
Ruim gesorteerd in
ST. NICOLAAS-ARTIKELEN
tegen zéér lage prijzen.
Hoogstraat 17 j- Gouda
gevatte koude, griep, influenza, trage
ontlasting, gal, slijmhoest, koorts,
maag- of hoofdpijn, gebrek aar. eet
lust, slechte spijsvertering of andere
ongcstsldhsdsn.
Gebruikt Wortelboer's Kruiden en
Wortelboer's Pillen van Jacoba Maria
Wortelboer en binnen enkele dagen
zjjt ge weer frisch en opgeknapt.
Vraagt de gebruiken, dat is het beste
bewijs. Overal verkrijgbaar h zestig
cent.
Op welk gedeelte van het lichaam
U ook wenscht. ZONDER baden,
dieet of geneesmiddelen. Uitwendig
en onschadelijk. Resultaat na 6en dag
zichtbaar. "Vraagt gratis aanwijzingen
en referenties aan
Mevr, COLENBRANDER.
Amsterdam W.
P. TJanjgendijkstraat 54 hs..
GROOT EN KLEIN
smult van Maggi's Soepen
Deze zijn in een oogwenk
gereed, smakelijk en voed
zaam. De Fabriek van Maggi's
Voedingsmiddelen te Amster
dam verwerkt in haar soepen
de beste Hollandsche groen
ten en andere grondstoffen.
HET MERK VAN KWALITEIT
-T fPft
Zij zullen het moeilijk hebben den
komenden winter. Het Crisis Comité j
stelt iederen cent voor hen beschik
baar. Stelt U het daartoe in staat J
door Uw bijdrage.
H.H. DE KLERK Zn. VOOR TAPIJTEN, MEUBELEN, BEDDEN, ENZ.
Bij ons is het prettig kopen. Wij hebben alles wat U voor een ge
zellige aankleding van Uw huis nodig heeft. Vanaf heden 10 SPECIALE
HERFSTAANBIEDINGEN. Bovendien worden Uw reiskosten naar
Rotterdam in normale verhouding tot Uw aankopen in één onzer
magazijnen door ons vergoed.
NIÉ, 183 breed 0.98
200 breed 1.08
„Het gaat jaren mee".
Prima 2 pers. ZIJDEN
GESTIKTE DEKEN, grote
PETTEN, grote sortering
dessins 3 x 4'/2 24.50
Uitsluitend prima kwalitei
ten.
0LEIDSE WOLLEN DE-
KENS, Fabrikaat Zaal
berg, slechts zolang de
voorraad strekt 4.95
^fERTO - SICO - SIMA -
tapijten, de goedkope
en solide vloerbedekking.
100 breed 0.95
MODERN THEEMEUBEL,
prima eiken 6.90
PRIMA MOHAIR TA
FELKLEED, speciale re
clame-aanbieding 4.90
LUXE FAUTEUILS,
^AFGEPAST STEL PLU-
CHETTE OVERGORDIJ
NEN, met mohair rond be-
Bijzonder mooie HUIS-
KAMERLAMP, met indi
recte verlichting 7.90
H H.DE KLERK c ZN
Amandel
Amandel-Speculaaspopjes (lekkerdun)2 ons 15 c.
S|
n
fijn gekruide Speculaa
Fijn gekruide Speculaas 3 ons 15 ct
't Zevenstuiversblik inhoud11 pond
35 ct.
1 HOOGSTRAAT 2.15 ROTTERDAM
UTRECHT
Pandbrieven I 64,000.000.- Reserves f 1.823.268.44
DE BANK stelt beschikbaar:
in stukken van 1000.—, 500.en 100.
De Directie:
Mr. A. J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG.
jspuD )j|9 uop JDJOg
'UODUOAOq OH
inOWU3AVH UDA l!®l||DMJj
spjsojdsq epno ap 4004s spa»4i Bow
Wist U dat een belangrijk percentage van
de azijn, die in den handel wordt gebracht,
geen azijn is, maar een verdunde essence,
bereid uit carbid of kalk. Als middel om
koper te schuren moge dit goed zijn, voor
de consumptie raad ik het U ten sterkste af.
Als U geen gevaar voor Uw gezondheid
wilt loopen, gebruik dan uitsluitend BOOG-
A2I3N, uit volkomen zuivere grondstoffen
op uiterst hygiënische wijze bereid.
BOOG-AZIJN blijft ook in geopende
toestand vrij van bederf en azijn-aaltjes.
HAAS-AZUNFAftRIEKENftV. HAAELEM
JjPr?
Em land zmder muziek, zonder bioscopen en zonder café's
M'Zab, het merkwaardige rijk in het midden der Sahara.
door H. J. TEMMINK.
Hu de Fransche regeering alle po-
-pai in bet werk stelt om met het
gkwaardige rijk M'Zab enge
(fcdschappebjke betrekkingen aan
knoppen, wijl men daarvan een
moter vreemdelingenverkeer en le-
rcndige handelsbetrekkingen ver
wacht, is de t«d gekomen over dit
'teldzame land, het vreemdste mis
schien ter wereld, dat in het midden
van de Sahara gelegen is, een eïï an
der mede te deelen.
Vijfhonderd kilometer ten Zuiden
van de Fransche kolonie Algiers, dus
in het hartje van de Sahara, ligt het
merkwaardige rijk M Zab. Het is ge
legen op een met zand bedekt rots
plateau en telt zeven steden, waarvan
Ghardaia de hoofstad is. De architec
tuur van het land heeft groote over
eenkomst met die van het oude Car
thago, maar met alleen daardoor
werkt Ghardaia als een stad van doo
ien en geesten. Tegen een bergwand
gelegen, zeer bekoorlijk, maar doode-
uji stil en eenzaam maakt de hoold-
sud met zgjn witte kubussen, die de
huizen sebpnen te zijn, volkomen de
inaruk van een uitgestorven stad.
Denton urenlang langs de zon-door-
gieeiende straten loopen en klauteren,
steeds ziet men niets dan nooge, blin
de muren. Geen enkele venster kijkt
uit op de met wit zand gevulde stra
ten en stegen van deze achijnoaar
ioode stad.
Practised gesproken heeft geheel
M'Zab geen natuurlijke vegetatie en
geen stroomend water. Maar het is
dan toch maar aan de energie van de
vlijtige en handige bewoners van de
hoofdstad gelukt om rondom Ghar
daia een 400.000 palmen' en vrucht-
boomen te kweeken. Daartoe is een
hoogst gecompliceerd en uitstekend
doordacht systeem vanondergrond-
iche waterputten en waterafvoeren
en waterleidingen aangelegd, waarin
het regenwater wordt opgevangen,
bewaard en 'verder vervoerd.
Met alle andere zes steden van dit
Sahara-rijk denkt Ghardaia er niet
an muziek binnen zij n rnuren te dul
den-, ook zijn er geen bioscopen en
geen café's. In de stad heerscht dus
de grootst mogelijke rust en waardig-
heil Feestelijkheden zijn er volslagen
onbekend. Zelfs zijn er geen winkels
en magazijnen, ook zijn er geen mark
ten onder den blooten hemel. Op vast
gestelde dagen wordt alles wat de be
woners van Ghardaia noodig hebben,
in het publiek geveild, wat in geheel
het rijk M'Zab voor de fatsoenlijkste
manier van koopmanschap geldt.
De vrouwen mogen het land nooit
verlaten, de mannen alleen in bepaal
de omstandigheden, maar het behoort
tot de zeden van het land, dat iedere
bewoner in M'Zab behoort te sterven.
Er zgjn tal van vrouwen, die gansch
het laüge leven op den verdwenen
echtgenoot wachten, maar in zijn
stervensstonde keert de man naar het
land M'Zab terug, zoodat zij de hei
lige overtuiging heeft, hem nog eens
terug te zullen zien, zij het dan pas
in de ure des doods! Al deze strenge
voorschriften en puriteinsche gebrui
ken vmden hierin hun oorzaan, dat
de bewoners van M'Zab behporen tot
de allerstrengste secte van de Moham
medanen, die men Kharedjite Abad
hiten noemt. Eeuwen geleden hebben
zy zich als vluchtelingen in de een
zaamheid der woestijn en de beschut
ting van het rotsplateau neergelaten,
met het plan zich onverbiddelijk over j
te geven aan de eenige ware leer van
Mohammed, den proleet, die zfj on-
veranderlijk volgen.
M'Zab heeft een democratische re
geering. Deüheik en de Caids komen, J
wat hun tuncties aangaat, overeen i
met dén burgemeester en Wethouders I
van een Neüerlandsche gemeente, zij
ontvangen de inwoners der stad in de j
Moskee, waar die bij hen hun beian-
gen komen voordragen. Zij zijn zoo-
wei politici als rechters, in een per-
soon vereenigd, maar van de recht-
spraak behoeven zij niet veel gebruik j
te maken. De meeste zaken weten zij
door hun invloed in der minne te
schikken. M'Zab is een benijdens
waardig land! Alle verdere openDare
betrekkingen worden vrijwillig be
kleed, zoowel de poiitie-agenten, de
vuilnismannen, de tuinlieden, ais de
doodgravers zijn gewone burgers van
de stad, die hun ambt als een eere
betrekking vervullen, zonder eemge
vergoeding te genieten.
Daar de vrouw volkomen afgeschei
den van de buitenwereld leeft, heeft
men het werk verdeeld in werk bin
nenshuis en werk buitenshuis. Het
eerste soort werk doet de vrouw, het
tweede soort werk moet de man op
knappen. Daar de wasch gedaan
wordt in de waterkanaaltjes buiten
de stadsmuren, zijn de mannen aan
gewezen om de wasch te doen. Zij
verzorgen ook de tuinen, de palmen
en de vruchtboomen. Dit tuinierswerk
bestaat hoofdzakelijk In het voortdu
rend in de allerbeste orde houden van
de water af- en aanvoeren. Want het
is in M'Zab wel voorgekomen, dat er
in tier jaar tijds. geen druppel regen
water viel'.
Rondom Ghardaia strekken zich
eindeloos de kerkhoven uit. De onge
wone piëteit tegenover de overledenen
is oorzaak, dat de graven, die al van
het jaar 1000 stammen, nog steeds
keurig onderhouden zijn gebleven. De
dooden worden in rotsholen ter aarde
besteld en met rotsblokken toegedekt.
In de heete lucht worden ze spoedig
mummies. Men verwacht van de we
duwe van den gestorvene, dat zij het
grootste deel van flen dag in de rots
holen doorbrengt om haar overleden
man te betreuren. Zoo komt het, dat
ook een groot deel der kleine kinde
ren eigenlijk op de kerkhoven rond
om Ghardaia opgroeit.
De belangrijkste persoonlijkheid
van geheel Ghardaia is Tatima Sli-
man, de eerste lijken-wachtster. Zij
beheerscht feitelijk de stad, is het
wandelend dagblad, de vertrouwde
der families, rechtgeleerde zonder
'ihails, nu de boomen allerwegen
hun Diaderen verliezen, de stormwind
door hun kruinen huilt en tte regen
vlagen tegen de ruiten kletteren, is er,
zoo zegt „de Manufacturier" terecht,
één artikel, dat voor de dames weer
alles gaat beteekenen: bont. Welis
waar wordt het bont ook in den zomer
in diverse variaties gedragen, doch
dan dient het gewoonlijk als garnee
ring der overige kleeding, doch in fle
koude winterdagen wordt het wer
kelijk om zijn verwarmende eigen
schappen gedragen en dan komt het
I bont vanzelfsprekend het meest tot
zijn recht.
Naar persianer voor lange en korte
I mantels is veel vraag, terwyl ook de
I artikelen, die als imitatie van per-
I sianer ter vervaardiging van mantels
1 gebruikt kunnen worden, staan in het
I KrtHidpunt der belangstelling. Voor
I de goedkoopere mantels in dit genre
I gebruikt men gekrulde en vlakkere
astrakanplaten van Russischen oor-
I sprong.
Veulen wordt zeer veel gevraagd
I en hiervan worden bijzonder elegante
I mantelmodellen vervaardigd. Daar
I het echte veulen echter door het feit
I dat het paard steeds meer tot een
I luxe dier wordt, steeds in prijs toe-
I neemt, gaat men naar remplasanten
hiervoor uitzien. Zoo brengt men in
de eerste plaats muilezel en ezel, die
veel goedkooper zijn en daarnaast
wordt veel interesse getoond voor ge
verfde kalfsvellen. Mantels van brum
en zwart geverfde kalfsvellen en ook
lei- of nootkleurige soorten zijn zeer
zoo elegant als veulen, doch het ver
schil in prijs is dan ook wel zeer
groot.
Voor sportpelsen. verwerkt men ja-
guar luipaard, alle soorten wilde kat,
ozelot en ozelotkat. Voor de goedkoo
pere mantels en jasjes wordt als voor
heen geitenvoering gebruikt. Chi-
neesch paard, bisam en zeehond zijn
nog steeds zeer gewild, doch antilope
ziet men maar weinig meer dragen.
Slinks is een zeer gewild bont voor
kinderconfectie en wordt dan meestal
in wit uitgevoerd. In blauw en per
sianer grijs wordt dit bont veel ver
werkt op damesmantels.
SPEL EN SPEL.
Een drietal modieuse wandeltoiletten, met rijke bontgamelnng.
.ht™"de kattenvellen betreft, deze
worden verwerkt tot bijzonder fraaie
imitaties, zelfs zoo, dat het voor den
vakman moeilijk is het echte bont van
de ersatz te onderscheiden.
Sealskin en „blue-back" zijn nog
steeds zeer gezochte bontsoorten, doch
de aanvoer hiervan is beperkt en dus
zijn de echte vellen vrij dupr. Ge
woonlijk worden deze soorten dan ook
veel als imitaties gebracht en zeker op
de goedkoopere mantels en jasjes.
Sealskin in blauw is zeer gewild,
terwijl bruin en zwart minder ge
vraagde tinten zijn. Favoriet zijn lei
kleurige bluebacks en ook bruin- en
zwartgeverfde soorten worden veel
gevraagd.
Wat de garneering betreft, vermel
den we in de eerste plaats skunks in
de natuurlijke zwarte kleur, doch ook
zwart geverfde skunks uit Noord- en
Zuid-Amerika behooren tot de meest
verwerkte soorten.
Van het Amerikaanêche opossum
is momenteel alleen zilvervos-opos
sum in tel, terwijl alle andere fanta-
siekleuren zoo goed als niet worde-,
gevraagd. En enkele maal ziet men in
de collecties wel eens een andere tint
verwerkt, doch deze vallen toch in 't
niet bij de. opvallend groote plaats-
welke de eerstgenoemde nuance in
neemt.
Van het Australische opposum,
vooral in de goede blauwe kleur, komt
maar weinig voor dameskleeding in
aanmerking, wel voor heerenconfec-
tie.
Verginische otters worden veel ge
vraagd, maar vooral in de goedkoo
pere kwaliteiten. Men mag dus ge
rust aannemen, dat ze voor de duur
dere mantels als garneering niet in
aanmerking komen. Ook brengt men
weer zeer fraaie imitaties in dit gen
re, die goedkooper zijn dan de echte
soorten en tegenwoordig zoo secuur
worden vervaardigd, dat verschil tus-
schen de echte soort en de imitatie
niet te zien is. Ook de kleuren der
imitaties blijven jaren lang absoluut
onveranderd.
Over 't algemeen worden voor de-
zen winter ook zeer veel mantels eil
jasjes gebracht, welke zonder bont-
garneering worden vervaardigd, doch
de dames, die eenmaal aan een bont
kraag gewend zijn, zullen hiervan wel
niet afstappen.
H«: - Moet ik niet spelen tegen iemand
die niet graag verliest!
i ij Dat wee. n. niet; A heo nog now
een tegenspeler gehad, die verloren heeft
DE GOLF-TAAL.
- Heeft George dt.1t his gHrtelén ht Het golfspel?
Dat weet ik niet, maar hij spreekt Het heel goed.
titel, waar het veel invloed, tevens
voogdes over heele reeksen ouderlooz-r
kinderen is. Bovendien bezit zij de
gave geesten te kunnen bezweren a.s
baker en als droge min op te treden,
terwijl zij bovendien als geneeskun
dige fungeert. De angst voor booze
geesten is in het streng-orthodox lo
vende M'Zab ongehoord groot.
Wie vermaak zoekt in Ghardaia
moet zich buiten de muren van de
stad begeven. Buiten de drie me e.
hooge stadsmuren is de pretbuurt van
Ghardaia, alleen daar gesticht, ten
bate van de handelaren van vreemde
Stammen. Daar ztfn de café's, de ca
barets en andere lichtzinnige oordei
des vermaaks. De mannen van Gahi-
daia komen er nooit, tenzij... tot on
herkenbaar wordens toe verkleed en
vermomd!
Een van de voornaamste voorwaar-
den, die het goed gedijen van caclus-
sen verzekeren, bestaat in goed sa-
1 mengestelde, vruchtbare, maar toch
I doorlaatbare aarde. Het laatste is
vooral van belang; elke plant heelt
ervan te lijden, als het water blijft
staan en niet kan wegloopen. Goede
aarde, die voor alle soorten cactussen
geschikt is, verkrijgt men door hu
mus, compost, oude klei, oude kalk on
scherp rivierzand met elkaar te ver
mengen. Het voornaamste is de hu
mus, waarin dennenaalden voorko
men, want deze laat het water goed
door en biedt voor de jonge cactus
wortels de beste voeding. C<8hpost en
klei leveren meer de voeding voor de
oude wortels en zorgen er bovendien
voor, dat de aarde niet al te los is. De
planten kunnen dan beter worte.
schieten, zoodat zij ook vaster in den
grond staan. Ook het zand wordt om
deze reden aan het mengsel toege
voegd, maar het dient tevens om het
poreus pn doorlaatbaar voor water te
maken.
Hoeveel men van elke soort moe
nemen, om het beste mengsel te ver
krijgen, kan niet zonder meer worden
gezegd. Het is het beste, dit zelf te
probeeren en een samenstelling te
zoeken, die nóch te licht, nóch to
zwaar aanvoelt. Goede humus is min
stens 3 a 4 jaar oud; de klei en do
kalk moeten verscheidene jaren aan
de lucht blootgesteld zijn geweest en
verweerd zijn. Nog beter is metsel-
valk van oude gescheurde muren, die
in de buitenlucht door de weersinvloe
den bros is gemaakt.
Eventueel kan men ook andere
grondsoorten gebruiken dan de bo
vengenoemde, mits men het juiste
midden houdt tusschen vet en mager,
zwaar en licht, terwijl het mengsel
vooral goed doorlaatbaar moet zijn.
Verder is het van belang, dat er ui
geen der grondsoorten bestanddeelen
voorkomen, welke spoedig rotting
kunnen veroorzaken!