Gebruikt in Uw soepen HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent
Lastman Uw zenuwen
STADS-SPAARBANK
RUILBUREAU
voor Bons en Plaatjes.
Naar het Verre Oosten is nog veel uit te voeren.
r<\
mFTRIrstmis EN
NIEUWJAAR NAAR
DUITSCHLAND
Weggebruikers opgepast
De aanslag in het Smoiny-Instituut in Rusland.
niet en dus moeten de nieuwe eer in huur
dalen dan de oude.
Overigens blijkt er maar wemig verande
ring in de bevolkingscijfers van onze stad.
Het geboortecijfer daalt een weinig, het
sterftecijfer blijft gelijk, het anntal nieuw
gesloten huwelijken blijft ook vrijwel 01
veranderd, Natuurlijk zouden de geboort'
cijfers en de huwelijkscijfers hooger zijn in
verband met de toeneming der bevolking,
maar van groote beteekenis zou dit toch
niet zijn.
We herinneren er nog eens aan dat niet
tegenstaande er hier beslist veel meer wordt
gebouwd dan voor de onmiddelliike toe
neming der bevolking noodig is, cr toch een
niet onbelangrijk -aantal wer'tloozen in het
bouwbedrijf valt te constateeren. Dit be
wyst in ieder geval dat er voor dit bedrijf
zelfs voor normale tfldta. een zeer groot
overcoippleet aan arbeiders bestaat en dit
toont stellig aan dat er ondanks dit feit er
voortdurend zich bouwv&kaibe.ders var»
elders hier
Spoedig weer opgewekt en gekalmeerd met
Mijnhard**» Zanuwtablattan
Buisje 75 ct. By Apoth. en Drogisten.
De statistieken wijzen dit niet uit maar
het kan niet anders zijn, trouwens dit moet
voor alle bedrijven wel gelden. Als de aan
was der bevolking alleen bestond uit pei
sonen die een betrekking, een bestaan had
den, dan zouden hierdoor zooveel meer
werkkrachten noodig zyn dat allang alle
werkloozen geplaatst konden zijn.
Het Sinterklaasfeest is altijd min of rpeer
een maatstaf voor de welvaart. Al.s de inen-
schen goed in hun duiten zitten, houden zy
ervan om op dien dag iets uit te halen en
kijken zy niet op een dubbeltje. De alge
meene indruk dit jaar is niet opwekken,
geweest. Die ontzaggelijke drukte 'gelyk wy
die uit vroeger jaren nog herinneren, viel
stellig niet te constateeren. Nu is het wel
mogelijk dat die drukte zich uit het cen
trum der stad eenigermate naar de winkel
straten in de buitenwijken heeft verplaatst.
Men tracht 9i die afzonderlijke „dorpjes",
die tesamen de stad vormen, wel zooveel
mogelijk de „buurtbewoners" te trekken en
ze af te houden van de middenstad, doch dit
gelukt natuurlijk maar gedeeltelijk.
We gevoelen voor dit dorpjes-stelsel niet
heel veel. Het voordeel van de groote stad
dat zyn groote magazijnen heeft waarin het
wandelen alleen reeds een genoegen en een
vermaak is, gaat op die wyze weer ge
deeltelijk verloren. ^Bovendien hebben tal
van groote zaken zich gedwongen gezien
die wijken filialen, op te richten, ten einde
zich te weer te stellen tegen <iat wijk-
chauvinisme. Daardoor is de situatie al weer
veranderd en heeft het vee) van de betee
kenis verloren dat men in zyn woon-w Ük
moet koopen.
De Sinterklaas-drukte dan was matig.
Veel kunnen wy op de mededeelingen van
betrokken winkeliers niet aan, want z|j hou.
den zich alle nu eenmaal arm. Het is bet ?j
dit thans te doen. Het is echter wel duide
lijk dat de omzetten zyn verminderd en dat
vooral het duurdere goed geen aftrek meer
vindt. Men legt minder uit en offert des
noods óók aan kwaliteit het eeri* en ander
op.
Nu wordt weer het Kerstfeest voorbereid,
maar ook dat zal moeilijk zyn ouden glans
kunnen handhaven. Wel terdege heeft den
Haag menige veer gelaten en bij feestelijke
gelegenheden blijkt dat men zich beperkt
omdat men zich beperken moet. lj^n wie tot
de weinige gelukkigen behoort dat h j daar
aan niet toe is, neemt toch den schijn ervan
aan.
HAGENAAR.
Veilig. Rente 3 Geheim.
STORTINGS-GIRODIENST met
wekelijksöhe afhaling van spaar-
en belastinggelden aan huis.
GOUWE 2 - HOEK WIJDSTRAAT
GOUDA.
Deze week ontvangen van:
C. v. E. 620 punten voor 31 v. Houten's
bons.
B. W. K. 790 punten voor 144 Verkade
bons en 26 Calvé bons.
Verzonden aan:
Ruilbureau Soest: 38 Bussink plaatjes.
C. v. E., Gouda: 6 van Houten's bons.
Mevr. W. te Gouda: 32 Sunlight bons.
B. S. te Gouda: 133 Verkade bons.
H- d. J. te Gouda: 140 Verkade bons.
Mevr. v. 41. te Gouda: 23 Donzelmans
bons.
J. D. d. J. te Gouda: 50 Hillen bons.
Mevr. H. B. te Gouda: 23 v. Nelle bons.
Mej. S. U. Th. St., te Gouda: 6 Droste
bons.
W.,S. te Gouda: 10 Sunlight bons.
Correspondentie.
B. W. A. te Gouda. Onder Sunlight bons
verstaan we alle bons van 4e Lever Mij.,
dus ook Lux, Vim en Rinso bons. Deze laat
ste hebben slechts halve waarde: zy gelden
dus tijdelijk voor 12punt. U hebt der
halve aanspraak op 13 Sunlight-, Vim- of
Lux bonnen of wel op 26 Rinso bons.
Ruilbureau Soest: We hadden uit het
oog verloren. Deze week zonden we U reeds
een gedeelte: voor de resteerende 544 pun
ten blijft U nog open staan.
Mededeeling.
Pelikanen zyn vervallen.
Calvé-bons gelden uiterlijk tot 31 Dec.
a.s. In de plaats hiervan nemen wy op
Kilometerbons: waarde per K.M. 10 punten.
Een onontgonnen terrein.
Hoofdzaak is: de markt aldaar precies te kennen.
Door Dr. L. J. BOSBOOM.
Met den heer C. L. Armstrong, den des
kundigen raadsman van de regeering der
„Britph Federated Malay States", hebben
wy onlangs te Vancouver een hoogst be
langwekkend onderhoud mogen hebben. Wy
vermeenen goed te doen den voornaamsten
inhoud van ons urenlang gesprek, hier zoo
beknopt mogelijk weer te geven, daar de
deskundigheid van onzen zegsman boven
twijfel staat en zijn oordeel van groot be
lang kan zyn voor allen die in deze moei
lijke economische omstandigheden nog wil
len trachten door den uitvoer van alle mo
gelijke producten naar het Verre Oosten
een nieuw afzetgebied te vinden. Wy laten
nu verder den heer Armstrong aan het
woord.
De vele veroveringen, die de Japansche
uitvoerhandel jn het Verre Oosten heeft
weten te maken, zyn oorzaak geweest, dat
wy klaarblijkelijk over het hoofd hebben
gezien, dat er in datzelfde Verre Oosten
nog een ontzettend groot marktgebied ligt,
waarvan de wereldhandel tot nu toe slechts
een uiterst klein gedeelte heeft weten te
ontsluiten. Maar dat nog onontgonnen
marktterrein eischt van de zyde van de ex-
porteerende Nederlandsche firma's een ge
heel eigen, bijzondere bewerking. Want het
zal hier wel niet uitdrukkelijk behoeven te
worden betoogd, dat de daar wonende meer
dere honderden millioenen afnemers niet
door een paar handejs-attachs's en de wei
nige exporthuizen, die er werkzaam zyn,
volkomen kunnen worden omvaamd en be
diend.
Wie meenen mocht, dat het volk van
China, van Mantsjoerye, van Indië ieder uit
één bepaald eigen volk zou bestaan, koi
bedrogen uit! Ook zelfs niet by benadering
hebben jiie volken dezelfde wenschen en
zelfde smaken. In China bestaan tusschen
de daar wonende volken al mogen ze dan
allen met één verzamelnaam Chineezen hee-
ten eveirzoo groote verschillen, tds tus
schen een Eskimo uit het Noorden van Ca
nada en een gepensionneerde minister, die
op de Witte te 's-Gravenhage bridge zit te
spelen. Aan dien Eskimo een auto, of aan
dien gepensionneerden minister een h<
denslede te willen verkoopen, zou in beide
gevallen even doelloos zyn. Zoo ongeveer
zien de onderlinge verhoudingen in het
Verre Oosten er uit! De verschillen in ras,
godsdienst, eischen der bevolking, koop
gewoonten zyn oneindig veel grooter dan de
Nederlandsche fabrikanten en handelaren
zich gemeenlyk Voorstellen. Want er
staan, naast de meer bekende markten in
China, Japan en Indië, nog een groot aan
tal afzetgebieden, die kleiner mogen zy
r die hog byna niet zyn ontgonrie
doch die ieder eigen eischen aan de ge
leverde, of te leveren waren stellen. Slechts
wie de eischen der daar wonende bevolking
zal kennen en daardoor zal kunnen bevre
digen, kan met kans op succes naar die
landen zyn producten uitvoeren. Want er
bestaat gemeenlyk een groot onderscheid
tusschen hetgeen de Nederlandsche fabri
kant, of handelaar, denkt, dat daar ter
plaatse noodig is en hetgeen op die markten
werkelyk door de tx#olking wordt verlangd
In de „Britis Federated Malay States'
ligt b.v. een groot afzetgebied, dat nog voor
edere exploitatie vatbaar is. Er woont in
dat gebied een zeer bonte bevolking, Ma-
leiers, Chineezen en Indiërs, die allen groote
rienden van Engeland zyn, doch die tal
van wenschen en eischen hebben, die door
de Engelsche firma's, die naar dat gebied
exporteeren, niet voldoende in acht worden
genomen. Wie de grootere zaken in Singa-
of Penang nauwkeu-
])ore, Kuai
i ig in oog
•genschouw neemt, bemerkt slag op
slag, dat de meeste artikelen van Ameri-
kaanschen oorsprong zyn, doch ook zal hy
spoedig ontdekken, dat de door
Amerika geleverde artikelen, zooals gecon
serveerde levensmiddelen, zalm en vruchten,
wel voor Amerika geschikt zullen zyn, maar
niet met de wenschen, eischen en smaken
der in dat gebied wonende volken overeen
stemmen. In bedoelde federale staten be
staan geen melkkoeien, overal gebruikt men
derhalve gecondenseerde melk. Voor de
mde Europeanen moet dat fijne,
dunne, vloeibare melk zyn, voor de koelies
echter zeer dikke, zoetgemaakte melk in
blik. Op een dergelijk onderscheid in smaak
zal men acht hebben te geven, wil men met
kans op succes kunnen uitvoeren. Daar de
meeste magazijnen in aardewerk en porce-
lein door Chineezen worden gedreven, rijn
de goedkoope Japansche aardewerk-
porcelein-artikelen daar vrijwel niet te ver
koopen. Mslar daaraan denken de Neder
landsche firma's, die deze artikelen maken,
of daarin handelen, nog veel te weinig, zoo
dat hier voor hen nog mogelijkheden be
staan, die zij tot nog toe grondig hebben
verwaarloosd. De betere kwaliteiten wor
den op het oogenblik byna uitsluitend door
Amerika en Engelbnd geleverd, de goed-
koopere soorten komen veelal uit Duitsch-
land, omdat men daar de kunst heeft ver
staan zich aan den smaak der inlanders het
best aan te passen.
rubber-plantages hebben groote hoe
veelheden houten kisten noodig, door de
verandering van de „$moked Sheets". Deze
kisten worden byna alleen door Noorwegen
geleverd. Maar naast déze houten kisten
gebruikt men daar een soort groote bussen
uit metaal vervaardigd, die men ter plaatse
zelf maakt, door de Dekende gegolfde ijze
ren platen, die als dakbedekking dienst doen
daarvoor geschikt te maken. Daaraan is
echter het groote bezwaar verbonden, dat
men die gegolfde platen eerst moet uitklop
pen en zoo goed mogelyk glad moet maken.
Het schynt my zaer goed mogelyk voor dit
doel uit Nederland gegalvaniseerde blikken
bussen te leveren, die beter, goedkooper,
doeltreffender zyn en geen enkele behan
deling meer ter plaatse noodig maken.
Daarbij komt nog een andere gunstige fac
tor, die men niet moet onderschatten bfl
uitvoer van dergelijke en andere artikelen
uit Nederland naar deze federale staten.
Bedoeld marktgebied is zeer onlangs door
het heffen van hooge invoerrechten vrijwel
geheel voor den invoer van goedkoope Ja
pansche artikelen gesloten. Verder zal men
goed doen te bedenken, dat wel de Euro-
peesche koopers Engelsch kennen, maar dat
dit met het lagere personeel heelemaal niet
het geval is. En juist dit personeel is het,
dat een groot deel der inkoopen behandelt.
Derhalve zal men er om moeten denken,
dat op de daar te leveren artikelen de na
men en de gebruiksaanwijzing, behalve in
het Engelsch, ook is gesteld in het Hylan-
Chineesch en in het Tamilisch.
In deze federale staten komt vleeschver-
giftiging herhaaldelijk voor, omdat de in-
landsche bevolking de geopende blikken met
geconserveerd vleesch niet dadelyk geheel
leeg maakt, doch het vleesch daarin laat
staan, om het later verder op te eten. Al
heeft men daartegen onophoudelijk gewaar
schuwd, toch gebeurt dit nog keer op keer.
Het is dus alleszins raadzaam, dat op ieder
blik geconserveerd vleesch, evenals alle mo
gelijke blikken met geconserveerde levens
middelen, in het Hylan-Chineesch en in het
Tamilisch op het gevaar voor vleeschver-
giftiging en de noodzakelijkheid de blikken
dadelyk geheel te ledigen, nog eens uitdruk
kelijk de aandacht der Inlandsche bevolking
wordt gevestigd. Natuurlijk oefenen Ma-
leische merken op de inlandsche koopers
een grootere aantrekkingskracht uit, dan
Engelsche merken, die zy heelemaal niet of
slechts gedeeltelijk begrijpen. Men zal dus
het vleesch in blik moeten voorzien van een
merk* dat inslaat, zooals „Chop Gajah"
(merk: Olifant) of „Chop Kinang" (merk:
Vliegende Vos), of „Chop Pokok" (merk
Boom).
Alles, wat met „Babi" (Varken) ook
maar in eenig, zy het verwijderd, verband
staat, is by de bevolking veracht en ver
boden, maar dat geldt weer niet voor de
in deze federale staten wonende Chineezen
én Tamilen. Ook zal men verstandig han
delen door op de verschillende conserven
uitdrukkelijk te vermelden, dat ze zyn ge
maakt, zonder daarbij dierlijke vetten en
oliën te gebruiken, waardoor1 men did ge
conserveerde levensmiddelen veel en veel
beter zal kunnen verkoopen, dan wanneer
een dergelijke mededeeling daarop mochten
ontbreken. Hetzelfde geldt natuurlijk ook
voor zeep en kosmotiek. Wanneer een der
gelijke uitdrukkelijke vermelding op het
etiket en op den omslag van de te verkoo
pen artikelen niet in de gebruikelijke lands
talen voorkomt, dan denken de Mohamme
danen er meestal heelemaal niet aan een
dergelijk artikel te koopen, vreezende dat
er misschien wel bestanddeelen in zouden
zitten die hun godsdienst hen verbiedt te
gebruiken in welken vorm dan ook!
Gramophoon en gramophoonplaten zal
men met zeer veel kans op succes aan de
inlandsche bevolking kunnen leveren, maar
het zou totaal doelloos zyn aan hen de in
Europa gebruikelijke typen te sturen. Men
zal toestellen moeten te koop aanbieden,
die rijk versierd en bêschilderd zyn, des te
bonter en des te drukker, des te mooier.
Ook zal men er zorg voor moeten dragen,
dat de toestellen van trechters zyn voor
zien, liefst van zoo groot mogelijke trech
ters. Is het mogelijk een soortgelijk bont
en druk beschilderd radio-toestel met een
grooten trechter te leveren, die gevoed
wordt door batterijen, dan heeft de verkoop
van zoo'n toestel ook veel heel kans van
slagen.
Overal waar de Chineezen als koopers in
aanmerking komen, zal men goed doen b.v.
bylen alleen te leveren, wanneer ze extra-
lange handvaten) hebben, evenals men
slechts zagen kan kwijt raken, waarvan de
tanden een bijzonderen vorm bezitten, be-
s een afneembaar handvat. Tegen
woordig is de toestand nog van dien aard,
dat de Chinees eerst een gewone Europee-
sche zaag koopt en die dan zelf met veel
moeite en last op de door hem gewenschte
manier wijzigt. In de federale staten zijn
de meeste timmerlieden van geboorte Chi-
i. Zy willen hamers hebben, die aan
beide kanten rondloopende einden bezitten
en waarmede men kan slaan, dus zonder
het in Europa gebruikelijke model dat aan
zijde een hamer is, aan de andere zijde
even gespleten inrichting heeft en
daarmede spijkers uit het hout kunnen trek
ken. Wie een hamer op de markt brengt,
die twee rondloopende einden bezit, waar-
men kan slaan en dan bovendien aan
het einde van het handvat nog een inrich
ting om spijkers mede uit het hout te kun-
trekken, moet goede zaken kunnen
doen! Ook zal mert er om moeten denken,
dat de te leveren kolenschoppen een naar
binnen omgeslagen kant hebben, waardoor
de mogelijkheid wordt voorkomen, dat de
meestal op hun bloote voeten loopende koe
lies hun voeten zouden kunnen bezeren.
Voor zoo'n soort kolenschop is in het Verre
Oosten een onbegrensd afzetgebied voor-
Wie zakmessen wil leveren, dient
in de allereerste plaats te bedenken, dat de
Europeesche leverancier zich zal hebben
aan te passen aan de wenschen van zyn
Aziatische cliëntèle. De in Europa gebrui
kelyke zakmessen zyn veel te groot en te
zwaar voor de smalle handen der Azia
tische afnemers; deze willen lichte en kleine
zakmessen hebben.
In de „British Federated Malay States'
wonen tal van Chineezen die daar te lande
geboren zyn, dus China nóóit hebben gezien.
Deze menschen zyn groote liefhebbers van
de bekende films, die in de „Wild west'
spelen en zy houden er ook van zich als de
Amerikaansche „cowboys" toe te takelen.
Maar tot heden toe heeft nog geen enkele
Nederlandsche firma er aan gedacht zulke
kleedingstukken en uitrustingen klaar en
wel op de markt te brengen. Tegenwoordig
trachten de Chineezen dergelijke kleeren en
uitrustingen, zoo goed en zoo kwaad mo
gelyk, zelf te vervaardigen, maar een goed
koope, confectie-cowboy-uitrusting, vervaar
digd uit lichte stoffen, zou als koek er in
gaan!
Negentig procent van het hout, dat men
in de federale staten gebruikt, is van daar
afkomstig en met de HSfidzaag bewerkt. Het
is echter zeer goed denkbaar, dat de mo
derne werktuigen voor houtbewerking ook
in de federale staten ingang zouden vinden.
Evenals het zeer goed mogelyk is, dat men
het publiek er aan zou kunnen gewennen
reeds bewerkt hout van betere kwaliteit te
gaan gebruiken voor bouw-doeleinden, in
plaats van het inlandsche hout.
Op het gebied van chocolade hebben de
Amerikanen vrywel de geheele markt in
handen weten te krygen. Overal in het
Verre Oosten leveren zy dat artikel in
kleine blikken doosjes, die met een strook
leukoplast luchtdicht zyn afgesloten, waar
door de chocolade tegen hitte en vochtigheid
bestand is en zich veel beter houdt dan de
chocolade, die alleen maar in de gebruike
lijke cartonnen doosjes zyn verpakt.
Het valt niet te ontkennen, dat de gerin
ge koopkracht der inlandsche bevolking en
de waardevermindering van de meeste
munteenheden in het Verre Oosten nog heel
wat hindernissen aan een meer intensieve
bewerking van deze uitgestrekte afzetge
bieden in den weg zal leggen. Maar dat is
een omstandigheid, die zich ook elders in
de wereld laat gevoelen. In ieder geval zal
het wenschelyk zyn de goede zaken, die
men later in de komende goede jaren zal
willen doen, nu reeds voor te bereiden door
ook in de tegenwoordige crisis-jaren niet
bij de pakken neer te zitten, maar voor den
lateren tyd reeds een begin te maken met
het opbouwen van het zakenleven ook
door Nederlandsche firma's en handelaren
opdat men gereed zal zyn, als het gety
De Japanners hebben dat tijdig ingezien!
Waarom de Nederlanders nog niet?
Tot zoover het oordeel van den heer G.-
L. Armstrong, wiens deskundige meening
wy hiervoor zoo uitvoerig hebben weer
gegeven, omdat met zyn wei-overwogen
oordeel, dat op een uitgebreide kennis van
de gewestelijke toestanden in het Verre
Oosten gegrond is, waarschijnlijk ook de
Nederlandsche nijverheid en de Nederland
sche handel goed zullen doen rekening te
houden. De toestand bij die twee takken
van volkswelvaart is in ons land benard
genoeg, dat iedere mogelijkheid daarin ver
betering te kunnen brengen niet ongebruikt
mag worden gelaten.
Dat was het doel van dit uitvoerig relaas,
Radio is net als de brandweer.
Het belangrijkste werk dat de
marconist doet.
Men schrijft aan het U. D.:
Welhaast spreekwoordelijk is de be
leefdheid van het K.L.M.-personeel ge
worden: op de Nederlandsche luchtver-
keerslijnen moge de heer Plesman direc
teur zijn, maar. the Passenger is King!
Dat onlangs de passagier in de volgende
historische anecdote een minder hoffe-
lijken indruk heeft gekregen, mag dan
ook een, ongetwijfeld betreurenswaardi
ge, uitzondering genoemd worden. Maar
een verklaarbare.
Want hoe gaat het met die luchtvaart
marconisten? Men ziet ze zitten en ze
doen niets. Op de Indië-lijn als op het
Europeesche net zitten ze maar zoo'n
beetje mee te reizen, de passagier be
merkt, dat ze in normaal weer van ieder
uur maar een minuut of wat bezig zijn
soms schrijven ze eens een paar
woorden op een papiertje en reiken dat
den vlieger, die er vaak nauwelijks op
let. De passagier is na deze observatie
geneigd om, in de overtuiging dat hij
voor het eerst zulk een opmerking maakt
den radioman eenige goedmoedig-ironl-
sche opmerkingen over zijn kalm be
staan te maken. Maar hij is de eerste
niet, want niet te tellen zijn in dit ver
band goedmoedig-ironische voorgangers
geweest. Gelijk alle personen in de lucht
vaart zijn echter ook de marconisten
helden en dit blijkt het overtuigendste
uit het vermaarde goede marconisten
humeur, dat zij in deze grievende situatie
plegen te bewaren. Smirnoff's marconist
Koopman pleegde en pleegt op de immer
weerkeerende passagiersironie steeds met
een vriendelijken lach te antwoorden:
„Ja, maar ziet u: radio ln vliegtuigen is
zoo iets als de brandweer. Het brengt
geen geld in en men ziet er in normale
omstandigheden geen werk van, maar
het is toch soms makkelijk als Je het bij
de hand hebt" (en hoe „makkelijk",
daar zou men dan Smirnoff, die nu niet
een mooi-weervlieger is, over kunnen
hooren!)
Vliegen Koopman en Smirnoff laatst
ZESTIG PROCENT REDUCTIF
OP SPOORMLJETTKN
by verblqf van zeven dagen.
LISSONÊ - LINOEMAN
verstrekken alle biljetten. Aanvragen
en ïniiciuingen (ook m de Dmtsche
taai) aan tie am. ueisDenutideling
iVlAKAVl 41 GUUIM,
voor de zooveel duizendste maal naar
Lonaen. voert Koopman ln het mooie
weer ongeveer niets uit. Zegt de ïzuoste
passagier na observatie hiervan bij aan-
Komsi in Londen: „IJ hebt het ook niet
aruk: zegt Koopman glimlachend en
voor de rALste maal: „Ja, maar ziet u
dat is net als bij de brandweer!Wordt
de passagier ontzettend kwaad en zegt:
„Ik ben de commandant van de... sche
brandweer!" En schrijft een brief aan de
K.L.M.: dat hij geen hatelijke replieken
van het personeel verwacht en past voor
persoonlijke toespelingen.
Deze passagier had gelijk met voor
zijn beroepseer op te komen, maar had
ook om die van den marconist moeten
denken. Eere wien eere toekomt het
is niet overdreven om te zeggen, dat het
markante verschil tusschen de 85.7 pet.
regelmatigheid, welke de K.L.M. in 1923
op haar lijnen behaalde en de 98.3 pet
waarop zij zich tien jaar later mocht
beroemen, voor het grootste deel aan
den uitbouw der radiodiensten is te dan
ken. Betere motoren, betere instrumen
ten spelen mede een rol, maar het feit,
dat de vlieger van vandaag niet het min
ste bezwaar meer heeft, om zich geheel
op de radio te verlaten, levert het groot
ste deel dezer 12 pet. verbetering.
Behalve op de allerkleinste lijntjes,
waar bij uitzondering soms nog de vlie
ger zélf door middel van radiotelefonie
voor de verbinding met den grond zorgt,
vindt thans de gezagvoerder van elk
verkeersvliegtuig een van staatswege ge
diplomeerd vakman naast zich, die een
door de N.S.F.-Philips gebouwde radlo-
installatle voor zender en ontvanger be
dient. De combinatie van vakkundige be
diening, puik materiaal en de mogelijk
heid tot opheffing van een eventueele
storing door ierpand, die geen aandacht
aan de besturing behoeft te wijden,
maakt, dat geen enkele vlieger thans
meer zal aarzelen om te vertrekken ln
omstandigheden, waarin hij in de lucht
geheel en al van de radio-communisatie
afhankelijk zal zijn. Hij weet. dat hij op
een volstrekte betrouwbaarheid van zijn
draadloozen dienst kan rekenen en han
delt naar deze wetenschap.
Neem een vliegtuig op weg naar Lon
den, terwijl er dikke mist in Holland is,
terwijl er ook mistdreiging in Engeland
is een omstandigheid, die vroeger on
middellijk zou hebben geleid tot het ver
vallen der vlucht. Het toestel is ln nevel
gestart en koerst ergens boven het wol
kendak, dat met zijn onderkant tot op
de Noordzee-golven drukt. Maar dat ver
ontrust den bestuurder niet. Want zelfs
al is de reikwijdte van zijn blik maar
tot aan de vleugeltjes die van zijn
radio-installatie bedraagt honderden,
vaak duizenden kilometers.
Twijfelt hij, of zijwind hem mogelijk
doet afdrijven van den koers die zijn
kompas aangeeft? Hij laat even een pei
ling aan Schiphol vragen en dit station
meldt hem binnen een paar minuten, ol
het hem wellicht bezijden zijn koers
peilt zulks niet zelden tot op een hal
ven graad nauwkeurig.
Twijfelt hij aan zijn snelheid? Hij laat
een kruispeiling vragen: behalve Schip
hol luisteren nu ook b.v. Rotterdam,
Lypne en Croydon even mee, de grens
stations geven elkaar even de richtingen
op, waarin zij de machine hooren en
Schiphol meldt den vlieger binnen vijf
minuten na zijn aanvrage, dat hij zich
op 12 kilometer West-zuidwest van het
lichtschip Maas bevond.
Wordt het zicht bij Croydon slecht,
dat er gevaar voor botsingen met andere
vliegtuigen zou kunnen ontstaan, dan
wordt hij op de hoogte gebracht van de
opiaats, de richting en de hoogte dier
vliegtuigen. Kan hij de luchthaven van
bestemming niet gemakkelijk vinden,
doordat hij met zijn snelheid van 50 M.
per seconde in den nevel zich niet meer
kan orlënteeten, dan levert Croydon hem
desgewenscht tweemaal per minuut de
gewenschte aanstuurkoersen.
En verder:
Parmentler. die wij dezer dagen op
Schiphol troffen, noemde bij het belang
van radio aan boord als een der punten,/
die bij de beschouwingen van zijn Mei/
bourne-vlucht wat op den achtergrond
waren gebleven, het feit, dat zijn radio-
installatie hem voortdurend in staat had
gesteld om van de grondstations infor
matie over „hoogte-winden" te verkrij
gen. Steeds kan hij via Van Brugge ver
nemen, uit welke richtingen en met wel
ke krachten op de verschillende hoogten
de wind woei. zoodat hij de voordeelig-
ste maar op te zoeken had. Hij wees er
bovendien op, hoe groot het belang hier
van ook ln de race mocht zijn geweest,
dit in het normale luchtverkeer niet
minder ls: het ls geen uitzondering, dat
eep postvliegtuig op de Batavlalljn door
een Juiste gebruikmaking van de ver
strekte hoogtewinden vele uren vllegtUd
wint en zoodoende vele honderden gul
dens bespaart. Van Brugge behoefde dan
ook niet te herhalen, dat zijn Installatie
met 100 pet. efficiency had gewerkt.
Nieuwjaar brengt nieuwe voorschriften,
tijdige voorbereiding noodzakelijk.
Tijdige voorbereiding is noodzakelijk!
Als de laatste slag van twaalven in dit
jaar verstomd is, zullen er weer enkele
nieuwe voorschriften voor de weggebruikers
in werking zijn getreden. Zooals men weet
zyn, de meeste dezer bepalingen reeds in
den afgeloopen zomer gepubliceerd, doch
ons is gebleken, aldus schryft de A.N.W.B.,
Toeristenbond voor Nederland, dat er nog
maar al te veel menschen zyn, die de sinds
dien verstreken maanden hebben laten ver-
loopen zonder de noodige voorbereidingen
te treffen. En omdat de nieuwe voorschrif
ten al zoolang bekend zyn, zou het best
kunnen gebeuren, dat hier en daar de poli
tie het nieuwe jaar begint met een strenge
controle. Men kan er nü nog in voorzien en
dus met zekerheid een anders onvermijde
lijk proces-verbaal voorkomen!
Allereerst laten wij hier volgen de
eischen, waaraan auto's en motorfietsen
moeten voldoen. Tusschen haakjes is hy de
op 1 Januari 1935 in werking tredende voor
schriften het woord „Nieuw" vermeld.
A. Het roode achterlicht
van motorrijtuigen op meer dan twee wje-
len mag niet hooger dan 1.25 meter boven
het wegdek geplaatst zijn (nieuw) en niet
verder dan 50 c.m. verwijderd zyn van het
meest naar links uitstekende deel van het
voertuig (nieuw).
B. Het stoplicht:
1. Dit moet automatisch werken op de
voetrem
2. en mag niet verder dan 30 c.m. van
het roode achterlicht verwijderd zyn
(nieuw).
3. Het licht moet oranjekleurig zijn,
waarbij men er wèl op moet letten, dat bet
stopsein ook overdag duidelyk zichtbaar is.
N.B. Het goed zichtbaar op- en neer-
bewegen ter linkerzijde buiten het motor
rijtuig van een arm of stok, enz. als stop-
teeken b 1 y f t geoorloofd evenals het ge
bruik van een gecombineerde stop/achter
lamp.
C. De richtingaanwijzers.
1. Alleen geoorloofd zijn de modellen
met seinarmen (trommelvormige richting
aanwijzers of flikkerlichten zijn dus verbo
den).
2. De richtingaanwijzer mag niet ho°"
ger uitgestoken worden dan ter schouder
hoogte van den bestuurder (nieuw), de
sc-inarm moet direct uitgestoken en terug-
gebracht kunnen worden (nieuw).
3. De seinarm moet rood of oranje van
kleur zyn en by verlichting over het groot
ste deel zijner lengt rood of oranjekleurig
licht geven (nieuw). Deze verlichting is
niet verplicht, doch wel héél wenschelyk!
4. Buiten gebruik zijnde mag geen enkel
deel van den richtingaanwijzer meer dan 5
c.m. buiten de auto uitsteken. (Nieuw).
5. De grootste breedte van den seinarm
(die langwerpig moet zijn) mag niet groo
ter zyn dan het één-derde deel van de leng
te (nieuw).
Verdere regels om aan te denken.
Het zal bovendien geen kwaad kunnen,
aldus de A.N.W.B., om de overige nieuwe
erkeersvoorschriften, welke enkele maan
den geleden in werking zyn getreden nog
eens te recapituieerenschier dagelyks zien
we de menschen langs den weg deze nieuwe
regels overtreden.
1. Overbodige geluidsseinen zyn straf
baar.
2. Bij elke verandering van ricnting
moet men tydig zyn voornemen' diartoe
kenbaar maken (door het uitsteken van arm
of richtingaanwijzer). Dit voorschrift geldt
óók voor wielrijders, zelfs als er verder
geen verkeer is of als men een bocht naar
rechts maakt.
By een onvermijdelijke verandering van
richting, d.w.z. in boohten van den weg
zelf, geldt de zoo juist genoemde verplich
ting evenwel niet.
3. Stilstaande auto's moeten in donker
weder verlicht zijn. (Men weet, dat talrijke
gemeenten in ons land ontheffing van dit
voorschrift hebben verleend, sommige onder
voorbehoud, dat de geparkeerde auto door
eon. lantaarn of andere lichtbron verlicht is.
ln een vreemde gemeente zijnde, vrage men
inlichtingen aan de politie of.late men de
lichten (veiligheidshalve) maar branden
N.B. Wy wyzen er op dat Gouda be
hoort tot de gemeenten, die vrijstelling van
den verlichtingsplioht hebben verleend op
de door jj en W. aangewezen plaatsen bin
nen de bebouwde kom der gemeente.
4. De autodeuren moeten voorzichtig
worden geopend. Dit openen is verboden als
de veiligheid van het verkeer in gevaar ge
bracht wordt of de vrijheid belemmerd.
5. Ook motorfietsen moeten voorzien
zijn van een achteruitkijkspiegel.
6. De bestuurder moet steeds voldoende
zij-uitzicht hebben (let dus °P zy-zeiltjes
van open auto's!, paardenkarren, enz.).
7. Bakfietsen moeten van een rem voor
zien zyn. Deze driewielige rijwielen mogen
niet meer op rijwielpaden ryden of op we
gen, welke uitsluitend bereden mogen wor
den met motorrijtuigen en tweewielige fiet
sen. In dit verband is het nuttig erop te
wyzen, dat de bakfietsbestuurder dikwijls
zyn leven waagt door zonder rood achter-
li cht op den grooten weg te ryden. Een
4reflector is in de praktijk niet voldoende!
En tenslotte herinneren wij er aan, dat in
het bovenstaande slechts de nieuwe bepalin
gen genoemd zyn. Men houde zich echter
ook stipt aan de oude!
Van grooter beteekenis dan men denkt.
«•at waren ue motieven acnter uen mooru op ivirovi
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL.
K. N. V. B.
Programma voor Zondag 16 Dec.
AFDEELJNG I.
Ie klasse: A.D.O.—Feljenoord; H.F.C.—
R.C.H.; D.H.C.—Xerxes; Ajax—V. S. V.;
OvermaasY.U.C.
3e klasse D: VriendenschaarUtrecht;
Amsvorde—Baarn; Z.N.C.—^eist; Bodegra
venAmersf. Bloys; ElinckwijkHolland.
4e klasse G: WoerdenBoest; Voorwaarts
Brederodes; E.A.C.A.P.W.C.; Quick
Sopla.
Res. 3e klasse G: U.V.V. 3—Elinckwyk 2;
Holland 2-—(Bodegraven 2; Zeist 2Z.N.C.
2; Velox 2—Hercules 2; Utrecht 2—Vrien
denschaar 3.
AFDEELING II.
Ie klasse: StormvogelsZ.F.C.; D.F.C.
D.W.S.; Sparta—Excelsior; H.B.S.—Haar
lem; K.F.C.Hermes-D.V.S.
2e klasse B: Gouda—V.D.L; S.V.V.—R.
F.C.; Hoek van Holland—de Hollandiaan;
Steeds Hooger—Olympia; O.D.S.-Neptunus.
3e klasse C: CoalTransvalia; D.H.S.
Lugdunum; 't Noorden—V.O.C.; Steed*, Vol
harden— G.S.V.; V.F.C.O.V.V.
3e klasse D: E.ED.S.—The Rising Hope;
O.N.A.de Musschen; D.O.S.B.—Fluks; R.
D.M.—Bliedrecht.
4e klasse D: Lekkerkerk—Waddinxveen;
D. C. V.Schoonhoven; GouderakMoor
drecht; Bosk. BoysDilettant.
Res. 2e klasse A: Olympia 2—Schevenin-
gen 2; V.U.C. 2—Alphen 2; B.E.C. 2—For-
tuna 2; Qiuck 2Gouda 2; H.B.S. 3H.
V.V. 2.
Res. 3e klasse E: G.S.V. 2—R.F.C. 3; C.
V.V. 3Ursus 2; Excelsior 3—O.N.A. 2;
The Rising Hope 2D.C.V. 2.
AFDEELING III.
Ie klasse: WageningenA.G.O.V.V.; En-
schedesche Boys—P.E.C.; Heracles-Vitesse;
Z.A.C.—Tubantia; Go Ahead—Enschedé.
AFDEELING IV.
Ie klasse: LONGAPB.V.; Juliana—N.
A.C.; B.V.V.M.V.V.; Eindhoven—Willem
II.
AFDEELING V.
Be QuickH.S.C.; G.V.A.V.—Sneek; Fri-
siaVelocita8; FrieslandAchilles; Veen-
damLeeuwarden.
G. V. B.
ie klasse: Schoonhoven 2—Olympia 3,
2 uur; Gouda 3—Moercapelle 1, 11 uur;
Waddinxveen 2Gouda 4, 2 uur; Nieu-
werkerk 1—Zwervers 1, 2 uur. ONA S—
Ammerstol 1, 11 uur.
2e klasse A: Moordrecht 2Oudewa
ter 1, 2 uur; Haastrecht 2—GSV 3,2 uur;
Bodegraven 3Boskoopsche Boys 2, 2 u.
8choonhoven 3ONA 4. 12 uur.
2e klasse B: Bergambacht l—Lekker
kerk 2, 2 uur; Dilettant 2—Gouderak 2,
Oroot-Ammers 1—ONA 5, 2 uur.
3e klasse A: Olympia 5—Nieuwveen 1,
11 uur; Voorwaarts l—Woerden 3, 2 utr;
Waddinxveen 3—Bosk. Boys 3, 12 uur;
Nieuwkoop l—Oouda 5, 2 uur.
3e klasse B: Moercapelle 2—Nieuwer-
kerk 2, 2 uur; Voorwaarts 2—ONA 6, 12 u.
3e klasse C: Oudewater 2—Haastrecht
3, 2 uur.
3e klasse D: Zwervers 3—Stolwijk 3,
2 uur; Ammerstol 3—Lekkerkerk 4, 2 u.;
GSV 5—Groeneweg 3, 11 uur.
3e klasse E: Gouda 6—Bosk. Boys 5, 11
uur; Gouderak 4Moordrecht 4, 11.30 u.
2 uur; Stolwijk l—Schoonhoven 4, 2 uur;
Belangrijke Voetbal-Zondag.
Zoowel voor Gouda als Olympia luidt het
devies: „Nu of nooit."
Het is ongetwijfeld een programma om
van te.watertanden, dat ons van de hoogere
elftallen Zondag wordt voorgezet. Van bui
tengewoon belang is de wedstryd Gouda
V.D.L. Het verschil tusschen deze beide
leiders bedraagt 3 punten. Gouda heeft één
wedstryd minder gespeeld, zoodat by eenf
zege der rood-witten zy zich aardig in de
kopgroep vast zouden nestelen. Of hen 'dit
zal gelukken is evenwel punt twee. V.D.L.
is zich natuurlijk bewust van het gevaar en
zal dan ook een stryd van je welste geven.
Gouda heeft echter als machtig wapen het
terreinvoordeel en een groote aanhang by
zich. Het zal niet de eerste maal zyn dat
het laatstgenoemde de stimulans tot de zege
der roodwitten werd.
Alhoewel in lagere regionen, is de uit
wedstrijd van Olympia tegen Steeds Hooger
van een zelfde groot belang. Indien de rood
zwarten winnen, en deze zege een week
daarop tegen Hoek van Holland bevestigen,
dan zyn ze uit de penarie. Zy die de vorige
week Steeds Hooger tegpn Gouda bezig
zagen zullen het echter met ons eens zyn
dat de mogelijkheid van een overwinning
bestaat, maar Olympia zal er eprfyieele
kluif aan hebben.
G.S.V. gaat eveneens op stap en wy kch-
ten de groen-witten wel in staat de geheele
oogst binnen te halen. O.N.A.'s perspectie
ven zyn minder gunstig. De Musschen zyn
tegenstanders die zich steeds in de 3e klas
behoorlyk geweerd hebben en dit ook Zon
dag wel weer op de juiste wyze zullen doen
De echte spannende voetbal-sfeer zal
Zondag ongetwijfeld weer in de stad heer-
schen.
De laatste Zondag van 1934 een inliaaldag.
De laatste Zondag van dit jaar, 30 Decem
ber, zal ala een inhaaldag worden benut.
De wedstrüden Zeist-Bodegraven, Vrien
denschaar 3—Bodegraven 2 en Neptunus—
Gouda zijn reeda vastgesteld.
Het is echter onwaarsdmnltlk dat het
hierbij zal blijven. De kans is zeer groot
dat het verregende programma van t De
cember op dien dag zal worden afgewerkt.
korfbal.
Weinig hoop voor Ter Gouw.
Zondag speolt het le twaalftal van Ter
Een geheimzinnige, in zyn samenhang
nog weinig opgehelderde en in haar gevol
gen nog met geneel overzichtelijke misdaad
fceeft plaats gehad. In het Smolny-lnstituut
tc Leningrad, datin Czarentyd een zeer
voornaam restaurant was, dat in de storm
achtige dagen van de October-revolutie
Lenin tot hoofdkwartier diende en dat
sindsdien de zetel van de plaatselijke re
geering en van het hoogste partijbestuur
was, is Kirow, Stalins persoonlijke vriend
en tweede helper, doodgeschoten. Als ont
leend aan een crimineelen roman klinken de
bijzonderheden over de daad. De moorde
naar, die op nog niet verklaarde wyze was
doorgedrongen in de voorkamer van den
geweldige, wachtte geduldig het oogenblik
af, dat Kirow de voorbereiding van een
redevoering, die hy dien dag op een party-
vergadering zou houden, had geëindigd en
het huis wildei verlaten.
De dader wist van deze voorbereidings
werkzaamheden van Kirow af, want hy was
veertien dagen tevoren met de bedoeling
zyn vyand te vermoorden, naar de stad ge
komen en had gelegenheid gehad, zich op
de hoogte te stellen van de gewoonten van
zyn slachtoffer. En toen toen hy achter
de deur een stoel hoorde wegscuiven,
sprong hy achter de portière. De deur ging
open, de moordenaar haalde de" trekker
over. De getroffene viel ter aarde, met een
schot in den hals. Alles had zich bliksem
snel afgespeeld...
De bijzonderheden van den moord klin
ken als een verhaal van een Bolsjewisti-
schen terrorist, die als Stalin en Kirow
zelf in den Czarentyd de actieve terreur
predikten, en uitoefenden Toen waren het
grootvorsten, gouverneurs en andere groot-
waardigheidsbekleeders, die onder de kogels
der „wrekers van het volk" hun laatste?*
adem uitbliezen of door hun bommen in
stukken werden gereten, thans is het
Kirow, die van fanatiek revolutionair-ter
rorist zelf tot bekleeder van een der hoog
ste posten* die de nieuwe staat te vergeven
had, was gewoxden; vroeger was het Kirow,
die schoot, nu is hij het slachtoffer. En
evenals vroeger, werken ook nu de schoten
der terroristen alarmeerend, roepen nervo
siteit te voorschijn, wekken vermoedens van
geweldige inwendige spanningen, die aan
leiding geven tot bezorgdheid.
De Sovjet-autoriteiten hebben er van het
Gouw een uitwedstrijd tegen Deetos 2 uit
Dordrecht. Wy geven de Gouwenaars, ge
zien hun weinig aanlokkelijke plaats op de
ranglyst, weinig kans.
De competitiestanden der beide twaalf
tallen luiden:
Nederl. Korfbalbond, 2e klasse A.
H. K. V. 2 8 .4 4 0 12 23—16
Deetos 2 8 1 2 11 21—14
Gymnasiasten 9 .4 3 2 11 3227
Die Haghp 7 '8 2 2 8 20—14
Sellicha 5 2 1 2 5 13—13
Velox 10 3 2 5 8 29—32
Regenboog 8 1 2 5 4 12<22
Ter Gouw 7 0 3 4 3 17—29
Rotterd. Korfbalbond, le klasse.
U. S. V. 10 7 2 1 16 44—19
Viva 9 7 0 2 14 44—12
Het Zuiden 4 11 6 2 3 14 44—25
Ons Huis 2 6 2 2 2 6 18—16
O. S. C. R. 3 6 2 1 3 5 14—16
Spangen 2 6 1 1 4 3 1124
Ter Gouw 2 6 2 0 4 2* 17—24
Vreewyk 2 8 0 0 8 0 167
2 winstpunten in mindering.
ATHLETIEK.
De K. V. D. '34 weer in het zicht.
Op 26 December (2den Kerstdag) a.s.
houdt de Delftsche Voetbal- en Athletiek-"
vereeniging D.H.C., met goedkeuring van
de K.N.A.U. voor de 7e maal haar bekende
jaarlyksche nationale veidloopen, ditmaal
onder den naam „K.V.D. '34". Deze wed
strijden genieten een uitstekende reputatie
en ook nu weer staat dit winterathletiek-
evenement in het middelpunt der belang
stelling van de Nederlandsche athleten,
vooral ook, daar de wedstrydserie is uitge
breid met een afdeeling veteranen boven 35
jaar. In deze categorie mogen ook niet-
K.N.A.U.-leden starten, evenals in de z.g.
D-klasse. Het volledige programma ziet er
als volgt uit:
A- en B-klasse: 5 K.M.
C-klasse: 3% K.M.
D-klasse (niet K.N.A.U.-leden)3% K.M.
Veteranen: 3% K.M.
De inschrijving voor deze wedstrijden
sluit op Dinsdag 18 December a.s., laatste
post by het D.H.C.-athletiek-secretariaat:
A. Toonen, Palamedesstraat 27, Delft.
Geen wegwedstrijd der G. A. K.
De in het werkprogramma van de G.A.K.
opgenomen wegwedstrijd op 15 December,
kan door verschillende omstandigheden geen
doorgang vinden. Er zal aan het district
„iZuid-Holland" een andere datum worden
aangevraagd.
Secretariaats-verandering.
De Vereeniging „Vires et Celeritas" be
richt ons, dat het secretariaat van heden af
gevestigd is bij den heer B. Belonje, Groe-
nendaal 94, Gouda.
WIELRENNEN.
Trainingsritten over 9 K.M.
Zondag a.s. houdt de G.R.C. ..Excelsior"
een trainingsrit over een teajóct van 9 K M.
A-klasse 7 x, B-klasse^ x, Junioren 4 x
dezen afstand.
By elke ronde wordt «en, klassement ver
reden. De start vindt plaats om 9% uur by
de Nieuwe Sluis.
eerste oogenblik al aan vanafgezien, ue ge- I
beurtenis siecnts een piaatselyke beieenema I
toe te kennen. ue persoomykneiü van Kirow I
was niet geschikt, om haai beteekenis te I
klemeeren door ue verKianng, dat het
stechts een persooniyke wi aakneming be- I
trol. Ln ook de Eovjet-pers vond onmiu-
dellyk het slagwoord, dat noS altÜd doel I
getroffen had, de verklaring, die altyd vol- I
boende was geweest: „De klassevyand heeft j
een der grootste zonen van het proletari- I
sche vaderland vernietigd".
Dit werd reeds vastgesteld, toen de I
dader nog absoluut weigerde, iets over zyn j
motieven of zyn persoon mede te deelen. I
Daarmede stond tevens vast, dat de daad,
die op zichzelf als symptoom moet worden 1
gezien, in haar belangrijkheid honderd keer I
zou worden vergroot, om ook uit haar te I
construeeren, wat gedurende de laatste j
jaren tot de taktiek heeft behoord van de
binnenlandsche Sovjet-politiek: het middel
van de afschrik. Werkelyk heeft dan ook de
moordenaar toegegeven, dat hy uit politieke J
motieven de rechterhand van Stalin, den I
invloedryksten man in het na Moskou be
langrijkste district der Unie, heeft doodge
schoten. Maai daarmee hielden zyn verkla
ringen dan ook op. Hij deelde verder niets,
maar dan ook hoegenaamd niets mede, dat I
duidde m de richting van zijn motieven, of
wel de Gepoe vond het beter, daarover
niets te publiceeren.
Wat evenwel uit het verleden van den
moordenaar bekend werd, wat tusschen de
regels of in vage aanwijzingen dei' officieele
en officieuse rouwbetuigingen te lezen
staat en de maatregelen, die sedert- den
<iag van den aanslag getroffen werden, zijn
duidelyk genoeg, om een helder inricht te
krygen. Wie de taal der Sovjets verstaat,
thuis is in de methoden der Gepeoe en
hooren kan, wat in partykringen gefluisterd
wordt, kan er zich «enigszins een beeld
van vormen, wat hier achter de coulissen
plaats vindt.
Was de moordenaar een witte-gardist,
zooals thans in de per^ en de verklaringen
der regeering beweerd wordt? Met dezen
naam werden de vroegere soldaten van
Koltsjak en Denibin, van Semonov en
Ungern-Sternberg aangeduid wit in te
genstelling tot rood. De naam werd later
een samenvatting van alles, wat een
„vyand van den proletarischen Staat", een
„klassevyand" was. Dat zyn evenwel alle
burgerlijke partyen van de sociaal-revolu
tionairen tot de monarchisten, alle „bour
geois", alle „kapitalisten". Wie niet by
„ons" behoort, is „witte-gardist".
Neen, de moordenaar was geen „witte-
gardist". Hy was vroeger beambte van de I
arbeiders- en boereninspectie, een Sovjet- I
lichaam, waarin slechts onverdachte aan- I
hangers van het régime werden opgenomen.
Bovendien is ook zyn leeftijd een bewys, I
dat hy Sovjet-man was in den besten zin I
van het woord. Als dertigjarige behoort hy j
tot een generatie, die zich den tyd voor den I
corlog niet kan herinneren, en die altijd I
door Stalin werd beschouwd en terecht er- I
kend als de sterkste steunpilaar var. het I
régime.
Wanneer thans in de Sovjet-party kringen I
deze samenha?lg wordt toegegeven, wordt I
daarmee tevens erkend, dat het geen „witte- I
gar dis tische onderneming" betreft, maar I
een daad van oppositie. Dat is het\verras- I
sende element in dezen moord! Dij voor
ganger van Kirow op dezen post te Le-
ningrad was Sinovjev, de leider van een,
naar het scheen, reeds lang onderdrukte
oppositie, in de party. Na zijn verwijdering
schiep Kirow op radicale wyze orde. De
vermoorde vriend van Stalin was een der
sterkste vertegenwoordigers van de rich-
ting, die de volkomen vernietiging der „ge
deklasseerden", der „menschen van giste
ren" verlangden. Met een Ijzeren bezem
veegde hy Leningrad schoon om te wor
den neergelegd door een kogel uit ee?i hin
derlaag. In een herdenkingsartikel wordt
dan ook gesproken van de „laatste aan
hangers der Sinovjeviste?i", die nog steeds
onder de oppervlakte in Leningrad hun
donker handwerk beoefenen, en aan hen
wordt de schuld aan den moord toegeschre
ven.
Vele vragen zyn opgeworpen door dezen
eanslag, die voorloopig onbeantwoord zyn
gebleven. Hoe kon de dader in het bezit
komen van een revolver, die slechts in he:
roode leger en by de Gepeoe in gebruik is
Hoe kwam hy ongehinderd in het paleis,
dat steeds nauwkeurig bewaakt wordt?
Wanneer men hoort, dat op den dag van
den aanslag tien officieren van het leger
werden gearresteerd en een uur later dood-
HOE IS 'T MOGELIJK?
Wel verduiveld! Daar is nu een scha
duwrijk plekje en ik kan er niet eens ln
zitten!
geschoten, dat de leider van de Gepeoe te
Leningrad, de verdiensteylke Bolsjewiek
Medwedj, en met hem een groot aantal an
dere leidende ambtenaren ontslagen en aan
het gerecht overgeleverd werden, dat de
wet tegen de vijanden van den Staat op
draconische wijze is versoherpt, dat in de
toekomst standrechterlijke doodvonnissen
zonder vorm van proces kunnen worden te?i
uitvoer gelegd en dat de verwanten van den
moordenaar en de familieleden van alle an
dere verdachten mede gearresteerd en voor
het gerecht gebracht zullen worden, dan
belichten deze maatregelen nog scherper
den achtergrond van deze daad-.
J) Ju-
^Qorvjij
Kijk eens, dat meisje heeft py'n.
Ik denk dat haar geloof de oorzaak
er van is.
Wat zeg je, haar geloof? Wat scheelt
je?
Niemendal. Zy gelooft beslist dat haar
voet van 39 in een schoentje van 36 past!
EEN PRAATJE OVER KORTE GOLVEN.
Wat de luisteraars ervan weten moeten.
Hun voortplanting verklaard.
Wenken voor de ontvangst.
door Ir. L. W. Y. VAN 'T RIET.
Een der merkwaardigste eigenschappen
van de korte golven is het gemak, waarmee
ook met een zeer geringe energie groote af
standen overbrugd kunnen worden. By lange
golfzenders ondervindt men, dat de ont
vangst zwakker wordt, naarmate de af
standen tot den zender toeneemt. Bij de
korte golven is het echter anders. Rondom
een kortegolfzender vindt men een betrek
kelijk klein gebied met een straal van mis
schien 50 K.M., waarin men een goede ont
vangst heeft dank zy de grondgolf. Om dit
gebied heen ligt een zóne, die zich honder
den kilometers ver kan uitstrekken en waar
in de ontvangst óf onmogelijk is óf zeer
slecht. Maar buiten deze zóne, m.a.w. hon
derden en soms duizenden kilometers af
stand van den ontvanger, is weet een uit-
I stekende ontvangst mogelyk dank zy de in
directe golf, die teruggekaatst wordt dopr
de Heavidelaag, op ongeveer dezelfde wijze,
als een lichtstraal door een spiegel wordt
weerkaatst. Het voorbeeld is nu niet ge
heel juist, want de stralen dringen min of
meer in de Heavisidelaag door en worden
daarbij gedeeltelyk geabsorbeerd, terwijl zij
in andere gevallen eerst worden terugge
kaatst door de Appletonlaag, welke in aard
overeenkomt met de Heavisidelaag, doch
zich op grootere hoogte bevindt. Aangezien
I zoowel de aard dezer lagen als de hoogte,
waarop zy zich bevinden, voortdurend ver-
I anderen, behoeft men er zich niet over te
I verwonderen, dat de kortegolfontvangst op
I lange afstanden zeer veranderlijk is.
Ondanks die veranderlijkheid zyn er ech-
I ter eenige algemeene kenmerken, die be-
I lang rijk genoeg zyn om ze in het oog te
I houden. Een voorname factor is de hoeveel-
I heid daglicht op den weg, die de ïadiogol-
I ven moeten afleggen. Hoe minder intens het
I licht is, hoe langer de golflengte moet zyn
I om een bevredigende radioverbinding tot
I stand te brengen. Ook de zonnevlekken heb-
ben zulk een invloed. De golflengte van 13
I M. is byv. het meest geschikt voor het mid-
I den van een somerdag, terwyl men die van
I 16 M. beter kan gebruiken in dezen tyd van
I het jaar in de namiddag- en vroegere avond
uren. Een meer betrouwbare golflengte
voor dagontvangst van een zender, die b.v.
in de Vereenigde Staten is gelegen, is die
van 19 M. Naarmate een grooter deel van
de af te leggen route in duisternis wordt
gehuld, verkrijgt men op de 25 M. en ten
slotte op de 31 M. zekerder resultaten. Een
kleine hoeveelheid daglicht op de route is
hierby nog toelaatbaar. Is het nacht op het
geheele traject, dan is de golflengte van 50
iM. meer bevredigend. In het midden van
een winternacht khn het noodig zyn om de
golflengte nog grooter te maken. Met deze
wetenschap kan de luisteraar zyn voordeel
doen. Wil hy bijv. in de vroegere avond
uren Amerikaansche kortegolfzenders hoo
ren, dan stelt hy zyn toestel in op ongeveer
10 M. met de overweging, dat het in Ame
rika vroeg in den namiddag is. HU kan dan
meestal wel rekenen op een goede ont
vangst, ook wanneer hy niet in de gelegen
heid is om een lyst van de meest bekende
kortegolfzenders te raadplegen.
Het instellen van een kortegolfontvanger
vereischt eenige zorg en bij een beginneling
ook geduld. Wanneer de afstemknop echter
langzaam genoeg wordt omgedraaid, terwyl
de ontvanger in zyn meest gevoeligen toe
stand verkeert, kan men ook by een eerste
notrimr reeds een aantal kortegolfzenders
vinden. Op vele golflengten zal men Zonder
j twijfel Morse-seinen hooren; ze zyn mi.
I schien vervelend, doch zij bewijzen, dat het
toestel tenminste tamelijk goed werkt. Met
nog wat moer zoeken (vooral langzaam!)
zal men dan ongetwijfeld ook wel een aar
dig programma vinden van een der korte
golfzenders, die geregeld in den aether zyn.
t