UITVEiKOBP GEBH. SPAAS markt i6 gouda 1 Deze Courant komt m vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 7500 ex. y NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BOSKOOP, GOVDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLÉ, enz. No. 18798 73*Jaagrino BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN NJEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. Brieven uit de Hofstad. I Zaterdag 5 Januari 1935 f De Majesteit van het Recht Van een kar met twee ongelijke wielen. -wvmuvjil.CL V XXU1DU0RUUI, UUUL/ljnrtn, O A AO 1 RDVO X lHVVIVUnDk>Il 1, 1T1V7U1V V>rx* Dit nummer bestaat uit twee bladen. HETSTOFFENHUIS DIT ZEGT ALLES 5 Dames profiteert hiervan WS- HAGENAAR. FEUILLETON. A-J n! (Wordt vervolgd). nekklg geweigerd te wachten, tot hij zijn toelage krijgen zou. Een chèque ultschnj- ven voor zoo’n groot bedrag zou zijn vader minstens even erg vinden. Maar er was een soort universeel mid del tegen dit soort moeilijkheden. handelan aan het die in een kooitje opgesloten zit, om op het geld te passen. Bob lachte. Ja, zoo is 't. Geef hem het pakje, maar wacht even. Hij greep zijn vulpen ’.[kleurige taf- üe sortie van elegante sortie )or een groote Nederland? ■ie wil hem hier rtag aanbieden. i gevormd be- prof. dr. A M. man, dr. M. C. G. Lans, J. A. Locher en dr. ichrijft de aan- •or een zaak die ïn voor de theo- nls kan zijn. i overtuigd dat and door U met d, en dat met iet ontslag van t zijn ambt te WIJ hebben ons >P den weg der eld ligt, in deze gend beroep op Ie eerstvolgende ms land te zoe le faculteit der een adres ge- Ned. Herv. kerk die ertoe kun- an de Utrecht- nden. Maar wij len in ons land unen. De flnan- gelijke regeling t deel op parti te rusten Ten- kerheld te ver in die dit plan i bovengenoem- le gevormd om ;ing te geraken werkkring hier bieden. Zij stel- irth zou worden Jlleges te geven en en voor pre- e unlversltelten sen voor nlet- ns leder die het ent op, om aan Bruin, Jullana- anuarl 1W6 zijn m te betuigen”. een oud sigarenkistje op en wat gekreu keld pakpapier, zoodat 't een onooglijk pakje werd. Bob haastte zich, hij kon geen touw vinden. Dat hinderde niet, een oude banjosnaar kon wel dienst doe.n Er moest er een in zijn schrijftafel slingeren. Toen hij de snaar gevonden had, bond hij die onhandig om het pak je, dat nu voor verzending gereed was. Buiten in meneer Evans tuin, was een neger bezig de bladeren van het gras te harken. Bob riep hem vanuit het raam en de man liet onmiddellijk zijn hark vallen en liep ongewoon vlug voor zijn doen, het huis in. Even later klopte hij aan en kwam Bob’s kamer binnen. Hier, Nicodemus. Je moet dit pakje aan den kassier van de Evansvillebank aigeven. Je weet den weg, nietwaar? Ja, meneer. Waar uw vader dollar biljetten maakt, Is 't niet? O, ja meneer, Ik weet den weg. Denk je, dat je voor morgenochtend heen en terug kunt zijn? Ja, ja, lachte Nicodemus Maar dat terugkomen meneer. 1 Denk je, dat je den kassier vinden kunt? Ik meneer? Zeker meneer Ik ben er al eens geweest. De kassier is de man, Als men narigheid wilde vermijden, dan was het verreweg het makkelijkst te zorgen, dat men er niet was, als de moei lijkheden zich openbaarden. Bob stond op en liep de kamer door om een geschikte doos te zoeken. Hij diepte en schreef „Jackson Morgan”, op het pakje, om zeker te zijn, dat niemand an ders het zou openmaken. Toen gaf hij het aan den neger, waar na hij hem wegstuurde met de woorden: Vlug loopen hoor! De bank sluit over een half uur, dus niet bij Je vrienden blijven rondhangen en Je boodschappen vergeten! Toen d|t gedaan wag, gaf Bob een zucht van verlichting. Wat ook gebeurde, Jackson zou er tenminste geen moeilijk heden mee krijgen en Bob koesterde de hoop, dat als hij mpar een poos van huls wegging, zijn vader hem zoo zou missen, dat alles vergeven en vergeten zou zijn als hij terugkwam. Na een oogenblik van aarzeling trok hij een groote suitcase van onder zijn bed, zette die op een stoel, en begon, naast zijn schrijftafel staande, er van alles in te gooien. Een van zijn vrienden was een paar dagen geleden gaan kampeeren. Bob had toen niet willen meegaan, maar hij wist waar hij hem vinden kon, en dan zouden ze samen kunnen vlsschen en zwemmen, vér van kranten, telegrammen en tele foonberichten, tot hij het wijs zou oor- deelen weer naar huls terug te gaan. Naar het Amerlkaansch van MELROD DANNING. Nadruk verboden. dranken en lekkernijen uit de automaten aaien. V oor de lunchrooms is dit weer een* lee- lyke concurrentie, maar vadertje Staat zal net voor deze bedryven wel met opnemen, ar wordt in de automaten die de winkefs uuiten nun deur neDoen staan, ook aarmg wat ai geleverd. Üi dit de snoeplust bevor dert is niet aanstonds te zeggen, maar eem- gen invloed zal net er wel op hebben. wat de automaten betreft, vermelden wy even dat reeds in 1880 in de Passage en m den nal van de Schouwburg in den naag een automaat stond, waaruit men een krant kon koopen. Het was het toenmalige oude Dag blad, dat deze nieuwigheid had ingevoerd. Het schynt echter, dat ze geen opgang maakte, want al heel spoedig vinden wy er geen bewag meer van gemaakt. Wat die nieuwe bioscoop betreft, behoefte besttfat er natuurlijk in het algemeen niet aan nog meer van dergelyke theaters, 't Is alleen de plaats van vestiging die het ’m doen moet,. Als een dergeiyk theater in een woon-wyk staat, gaat men er allicht eens heeh, temeer omdat het de reis en de reis kosten naar het centrum der stad uitspaart. De eenige die onmiddellyk weer stropjes haalt, is de tram, die ontegenzeggelyk daar door'weer passagiers verliest, die zy anders naar de theaters in het centrum had te ver voeren. In "Duinoord zyn al vaak plannen geweest voor een theater, maar 't is altyd mislukt Het schynt nu echter te gelukken; als het er maar eenmaal is, weet het zich wel te handhaven. Hoeveel bioscooptheaters er in den Haag zyn weten we niet. Wel weten we dat pre cies vjjf en twintig jaar geleden, in 1909, het eerste werd geopend. delen haar toevlucht nemen moet, 't Is nogal zielig, maar het is niet anders. Het helpt alleen zoo weinig omdat de geest van den tyd nu eenmaal anders is en men heusch door een beetje reclame niet aanstonds van idee verandert. Verleden week was er een demonstratie van vrachtauto's om den Minister eens te komen vertellen, dat hij deze te zwaar drukt. De Minister is gekweekt in het serail der spoorwegen en van hem is dus niet te wachten, dat hij de moderne ontwikkeling van het vêrvoer juist weet te bekyken. Dit maal betoogde de Minister dat er te veel vrachtauto’s in ons land zyn. Dat is natuur lijk een bewering die op geen enkelen deug- delyken grond berust, want wie kan taxee- ren hoeveel er moeten zyn. Eemg heil is van dezen bewindsman op dit punt niet te wach ten. By den Staat zit alleen maar vóór de gedachte hoe men dat tekort van de Spoor wegen, dat de Staatskas moet bypassen, kan verminderen of wegwerken. Het gemono poliseerd bedryf is hier aangevallen en kan zich nu niet meer handhaven. Wanneer dit met andere soortgelijke bedryven óók eens het ongeluk werd, gingen zy er eveneens aan. Als er eens een uitvinding kwam, die het ons mogelijk maakte zelf voor de ver lichting van onze woning te zorgen, zou het gemonopoliseerde electriciteitsbedryf der gemeente ook wel genoodzaakt zyn z’n ta rieven eens te wyzigen. Nu worden wy lus tig geknepen; dat wy wel het dubbele be talen,van wat noodig zou zyn om dit bedryf te dekken, is wel zeker. Dat is nu eenmaal het nadeel van dergelyke monopolistische overheidsbedrijven, dat zy niet vergelijkbaar zyn met soortgelijke bedrijven in particu liere exploitatie en daardoor is het niet goed mogelijk na te gaan hoeveel goedkoo- per het wel kan gaan. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bij onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef. latere. 2745. Postrekening 48400. I In het verschil van deze twee cijfers 80 en 140 ligt nu de voornaamste oor- zaak van het blijven stilstaan der maat schappelijke machine. Deze is te vergelijken met een kar. Vóór den oorlog had die kar twee kleine, maa? even groote wielen en van den oorlog werden die twee kleine wielen vervangen door twee groote vielen. Ook toen kon de kar loopen, misschien nog wel b ter dan met de vroegere kleine wielen. Thans echter is het eene groote wiel, n.l. dat der groothandelspryzen, weer vervan gen door een klein wiel, veel kleiner zelfs dan voor den oorlog. Het andere groote wiel wil men echter houden. Het gevolg daar van is, dat de kar gaat kantelen, zoodra men er mee wil rijden. Men laat de kar daarom staan, want alleen zoolang zij staat is men in staat haar zoo te steunen, dat zy niet omvalt Hoe lang zal dit nog duren? Zoo lang tot de menschen gaan inzien, dat men het kleine wiel door een groot of het groote wiel ook door een klein wiel moet vervangen. Een bioscooptheater. In het hart van Duinoord” zal een bios cooptheater verrijzen, üp den hoek van de straat waar uw briefschrijver woont zullen vier woonhuizen worden afgebroken om ruimte te maken voor een theater met ruim duizend zitplaatsen; voorts een lunchroom én een automatiek. Dat moderne café en snoep-instituut, dat achter den fraaien naam van automatiek verborgen ligt, is bezi£ zich een terrein te veroveren. Het systeem is al heel oud; herhaaldelijk is getracht het café- 1 bedieningstelsel te automatiseeren. Veertig jaar geleden was er in Rotterdam op de Korte Hoogstraat de eerste. Het systeem nam echter niet op. Thans is er een nieujye beweging op dit gebied gaande, natuurlijk geperfectionneerd en gemoderniseerd. Er zijn er al verscheidene in de residentie en het getal breidt zich gestadig uit. Voor 12 fa cent koopt men een penning en voor één, twee of drie stuks daarvan kan men allerlei 47 En Jackson begreep heel goed, hoe ernstig de gevolgen voor Bob zouden zijn, als de diefstal uitkwam. Zelfs zijn vader zou hem misschien niet kunnen redden, want zoo iets kon niet geheim blijven en de bankdirectle zou er geen genoegen mee nemen, als een dergelljke misdaad ongestraft zou blijven. Maar er was misschien ean uitweg. Bob zou het geld over twee dagen terug brengen en de controle van de bankboek- houding werd niet binnen vier dagen verwacht. Maar aan den anderen kant vroeg de procuratiehouder haast dage- UJksch om de boeken, omdat hij- de een of andere post moest nazien. Jackson zat een heelen tijd te peinzen, tot iedereen al naar huis was. HM wist, dat Bob geen j oogenblik er aan gedacht had, dat zijn baad hem, Jackson, in moeilijkheden zou brengen. Hij had het geld daar zien liggen en het weggenomen, vertrouwend, bat niemand er achter zou komen, en bat hij het zou kunnen teruggeven voor het verlies ontdekt werd. Hoe dan ook, GDI HStlIE COURANT. aanvoer weer toenamen, daalden de groot handelspryzen der levensmiddelen, zoodat de distributiemaatregelen konden worden ingetrokken. Van een en ander was het gevolg, dat omstreeks 1921 alles weer in evenwicht was, maar op een hooger geldpeil dan in 1913. Groothandelspryzen, kosten van het leven kon zoodoende loopen. Door den invloed en loonen stonden ongeveer‘op 200 van het vooroorlogsche peil. De maatschappelijke machine draaide, doordien de juiste verhoudingen waren her steld, weer normaal, zonder dat de over heid er by te hulp behoefde te komen. Werkloosheid was er weinig. Wie werk had, ontving gemiddeld de dubbele som als voor dei\ oorlog, maar moest ook alles met hei dubbele betalen. Voordeel hadden de arbei ders in de beschutte bedryven, wier loon dikwyls boven de 200 was gestegen, als mede zy, die geld van anderen geleend had den. Nadeel hadden sommige groepen, wier loon beneden 20Ö was gebleven, alsmede de schuldeischers. Onoverkomelijk waren de gevolgen van deze kleine misstanden echter niet. En het leek er een oogenblik op, dat deze toestand zou voortduren en de maat schappij haar normalen loop zou voortzet ten op een 100 hooger geldpeil. Zoo geschiedde het echter niet Al heel spoedig daalden de groothandelspryzen tot ongeveer 150 van het vooroorlogsche peil. De loonen volgden door de actie der arbei dersorganisaties deze daling echter niet of zeer onvoldoende. Daardoor bleven de kosten van het leven te hoog in verhouding tot de groothandelspry zen. Zoo hebben wy van 1921 tot 1929 voort gesukkeld met groothandelspryzen, die 50 hooger waren dan voor den oorlog, terwijl de kosten van het leven niet verder daalden dan tot pl.m. 75 boven het vooroorlog sche peil. Het gevolg daarvan was, dat er in die jaren reeds grootere werkloosheid was dan voor den oorlog. Vooral op het platteland, dat de last van deze situatie in*- zondheid te dragen kreeg door de onmoge lijkheid om de pryzen in overeenstemming te brengen met de loonen. Men kan dan ook zeggen, dat er sedert 1921 reeds een latepte landbouwcrisis heerschte. In 1929 echter raakte de verhouding ge heel in de war. De groothandelspryzen daalden tot zoo laag peil, dat zy thans on danks de door de Regeering genomen maat regelen nog slechts gemiddeld op ongeveer 80 van het vooroorlogsche peil staan. De loonen daalden echter betrekkelijk weinig, zoodat de kosten van het leven de groot handelspryzen niet konden volgen en thans op pl.m. 140 staan. Bob had zich als een ware vriend gedra gen en hem aan zijn betrekking gehol pen en nu Bob In groote moeilijkheden was, veel erger dan voor hij 't geld weg nam, voelde Jackson dat hij alles'moest doen, om den Jongen tegen de onvermij delijke gevolgen van zijn ondoordachte daad te beschermen. Hij keek naar de nette bladen van zijn grootboek; er was geen vlekje In, maar nu rfou er een komen. Toch was 't voor een goed doel en als 't nooit ontdekt werd, dan zou hij tenminste zMn schuld aan Bob hebben afgedaan. Toen nam Jackson zijn pen, schreef een valse he post van vijfhonderd dollars in het grootboek, vloeide die af, legde toen de specie, de banknoten en zMn boe ken In de safe en verliet de bank. HM had de schepen achter zich verbrand. Wat er ook mocht gebeuren, 't was nu te laat om terug te keerep. Toen Bob dien middag uit de bank ge komen was, met ’t geld In-zMn zak, Was hM direct naar huls, naar zMn kamer ge gaan. HM was van plan de bankbiljetten In de enveloppe te doen en ze met een ve- nMnlgen brief aan zMn schuldeischers te zenden. Als de valsche spelers, die hem dien avond bedrogen en beroofd hadden, ooit zMn briefje gelezen zouden hebben, zouden ze In een hoonend gelach zMn j uitgebarsten Maar ze zouden 't nooit ontvangen. Want toen Bob aan zMn tafel zat, met 't geld voor zich, bijtend op zMn i vulpen, overviel hem plotseling de ge- 1 dachte: Als 't geld eens vermist werd Dezer dagen verscheen net door het Cen traal Bureau voor de Statistiek uitgegeven Statistisch Zakboek over 1934. Daarin bla derende vonden wy een viertal cyferreeksen, welke ons aanleiding gaven tot het schrij ven van dit artikel. Het zyn de ook door grafische voorstellingen veraanschouwe lijkte qjfers inzake den loop der groot- h andél spry zen, der kosten van het leven, der loonen, speciaal in de beschutte be dryven en der werkloosheid. Zal de maatschappelijke machine vlot loopen, dan is' eene bepaalde verhouding noodig tusschen de groothandelspryzen, in zonderheid der levensmiddelen, eenerzjjds en de kosten van het leven en de loonen anderzijds. Van deze verhouding hangt het af, of er veel of weinig werkloosheid zal zyn, terwyl in het oog moet worden ge houden, dat de kosten van het leven eens deels bepaald worden door de groothandels pryzen der levensmiddelen, anderdeels door de loonen en belooningen van velerlei aard. Nu doet men het best voor de beoordee- ling van den tegenwoordigèn toestand uit te gaan van dien van voor den oorlog, en dezen als normaal aan te nemen. Waarom Omdat toen de verhouding zoodanig was, dat er, praktisch, gesproken, geen andere werkloosheid was dan de onvermijdelijke seizoenwerkloosheid. Wie werd ontslagen, vond in den regel spoedig een nieuwen werkgever weer. En jonge menschen, die de scholen verlieten, konden te kust en te keur gaan om ieder naar zyn aard en zyne opleiding plaatsing te vinden. Dit alles geeft ons het recht om den toe stand van 1913 als normaal te beschouwen en aan te duiden met het cijfer 100. De groothandelspryzen stonden dus op 100 en de kosten van het leven benevens de loonen eveneens. Onder den invloed van den oorlog ging alles omhoog, zy het ook onregel matig. De groothandelspryzen der levens middelen stegen tot dicht by de 300. De loo- nen volgden die stijging niet voldoende. Daardoor en doordien de Regeering de levensmiddelen beneden den kostprijs be schikbaar «telde, stegen de kosten van het leven en ook de loonen slechts tot ongeveer 220. Dit peil werd bereikt omstreeks 1920. Doordien na den vrede de productie en de Tact is de groote kunst om een harde taak een zachte manier uit te voeren. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25 bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEIn MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2Aó elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelmgen by contract tot zeel gereduceerden pry's. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek- ren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. MCCLX1. Reclame voor de S. S. De tyden veranderen wel heel veel. On langs zagen wy bij den insang van een ter rein waar een Voetbalwedstrijd werd ge houden een man staan die reciamebiljetten uitdeelde voor... de Nederlandsche Spoor wegen. Het was de bedoeling de aandacht der bezoekers van dien wedstryd te vestigen op goedkoope reisgelegenheid naar een wedstrijd, die een week later elders zou worden gespeeld. Als ds. Kersten wist, dat de spoorwegen op Zondag dergelyke recla me voor Zondagstreinen maakt, vroeg hy "beslist een interpellatie in de Tweede Kamer aan. Hoe zyn de tijden veranderd, dat een zoo statige en deftige instelling als de spoor wegen altyd waren, althans wilde zyn, nu haar toevlucht moet nemen tot dergeljjke middeltjes om het publiek te trekken. Zóó vergaat de roem der wereld. Met allerlei drukte en reciamebiljetten tracht men de aandacht van het publiek te trekken. Of het veel zal baten, valt te betwijfelen, want dit is een eigenaardigheid van het publiek, dat 1 het ook zonder dergelyke reclame wel weet I wat het voordeeligst is. Dezer dagen reed ook een tramwagen van de Haagsche tram door de stad om reclame te maken voor het goedkoope tram-tarief, dat 1 Januari is ingegaan. Ook hier een ver vallen grootheid die tot alledaagsche mid- uan de bank, Mjie zou dan de schuld er van krMgen? t En hoe hM ook wikte en woog, er was maar één antwoord mogelijk. HM zou geen kans loopen, geen mysterieuze’ vreemde zou de schuld krMgen, maar Jack. Toen de beteekenls tpt zMn hersens doordrong, sprong Bob op en begon heen en weer te loopen. Daarna Het hM zich weer in zMn stoel vallen, stopte de han den in zijn zakken, ging met zijn, beenen recht voor zich uit zitten en begon, mis schien voor 't eerst in zMn leven, ernstig en diep na te denken. Als 't gemerkt werd zou Jack de schuld krMgen, zMn baan verliezen en misschien nog gear resteerd worden," op den koop toe. Bob kreunde. Verdraaid, wat had hij gedaan? Hij was nog veel gemeener dan die kerels, die hem den vorigen avond te pakken hadden gehad. Hoe had hM het ooit kunnen doen? Wat moest hM in vredesnaam nu beginnen! Allereerst het geld teruggeven! Waarom had hM dit alles vooruit niet overzien, maar dan, wat dan? Als zMn schuldeischers geen geld kregen, zouden ze naar zMn vader gaan, met zMn, Bob's schuldbekentenis. En dan had je de poppen aan het dan sen! Ze zouden 's avonds de stad verla ten, hadden ze gezegd en hadden hard- is natuurlijk een grap, meneer Robert. Ik zal er dadelMk heen gaan, en gauw terugkomen meneer.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1935 | | pagina 1