i
met
oed
9!
en
men
ex.
pi.
ir
Regenmantels
in
betrouwbare
kwaliteiten
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 7500
:en
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 18818
Zaterdag 26 Januari 1935"
bergambacht, berkenwoude, bodegraven,
AïTTtnr»rmr»wr
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
Laat ze maar praten maar
GEEN STEUN ZONDER ARBEID.
houdt één ding op de
r
OOSTHAVEN in de gaten
X
:it,
OERWOUD-
GEHEIMENISSEN.
ÏE
r45.
Brieven uit de Hofstad.
'HT
IEL
73"nJ»argana
flOlIME Uli Rl\T.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK. OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
VERWEEK
As
t
ook „Falcon"
ONDERDAG
Varno
1
r
krachtige
(Wordt vervolgd).
DOOS 30-60. TUBE 45-80 CT BIJ APOTH. EN DSOilSTh
REEN!
4 JAN.
deren leeftyd.
1.15.
ui n bevolen,
n 7 tot 9 uur.
PAUL KEMP
R-Film
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
en een Bijvoegsel.
Ze liepen door de beddingen van op-
gedroogde rivieren en trachtten zooveel
lange strook gras, waardoor zacht ritse-
lénd de wind zong, soms kwamen ze langs
bezorgkring) i
bezorgkring:
Bahlmann
r van Gouda,
i leeftijd.
DALEN.
Onbereikbaar ideaal?
Werkverschaffing op zeer uitgebreide schaal aanbevolen
waar een begroeide plek in de schaduw
van een paar boomen een geschikte
kampplaats aanbood. Toen zette zij zich
neer op een steile rots en keek, be
schaamd over haar eigen zwakheid, toe,
hoe haar metgezel hun bezittingen naar
de door hen uitgezóchte plek sleepte.
Hij moest driemaal de helling op en af
klimmen, .voor hij zoover was, en begon
toen de tenten op te slaan en een vuur
te maken.
Toen dat klaar was en hun maaltijd
zijn voltooiing naderde, was er langzaam
en onmerkbaar een verandering over het
meer en de geheelè omgeving gekomen.
In het Westen begon de hemel zich te
MCCLXIV.
Nieuwe plannen.
Ieder diertje heeft zyn pleziertje er. zou
waren er ook eens twee architecten die een
fantastisch plan voor om-vorming xan onze
stad ontwierpen. Met een limaa'. en een
potlood gewapend trokken zy. verkeers
wegen en ze teekenden er fraaie huizen
langs mitsgaders pleinen en versieringen.
En in huldigende drommen trokken toen
architecten en andere kunstminnaars naar
het heiligdom der groote Kunst, Pulchri
Studio om daar de fantastische plannen te
bewonderen, de toelichtingen aan te höoren
en deels glimlachend, deels opgetogen huis
waarts te keeren.
Ongeveer een derde van den Haag zou
moeten worden afgebroken, maar op papier
doe je dat heel gemakkelyk. Het is ook ge-
makkelyk te zeggen, dat van den bouw van
onze stad op dit oogenblik niets deugt. We
weten dat wij nu eenmaal hebben te aan
vaarden wat eeuwen lang is geworden. Veel
is er van het oude al niet over, want er is
al een enorm stuk afgebroken. Niet altyd
bleek de verandering voldoende voor den
groei van het verkeer, maar deze twee fan-
tasie-bouwers weten evenmin hoe het ver
keer zich in de naaste, laat staan in de
verre toekomst zich zal ontwikkelen. We
weten ook niet of de groei van de stad zal
blyven voortgaan. Het is eerder aanneme
lijk dat die geleidelijk zal verminderen en
dat er een periode van ruststand zal komen.
Er zyn in het plan ook terreinen voor
stations, maar men kan zich denken, dat
die niet meer noodig Zyn, ornaat de treinen
doorgaan en het goedenverkeer geheel per
auto geschiedt. Reeds nu zijn de stations
al voor een goed deel overbodig. Het sy-
dan de internationale arbeidsorga-
Keefbxde aandacht van den Volken-
p dit laatste punt gevestigd; hebben
ooit over
SB
bedryven stimuleeren, die op hun beurt
zelf ook meer werkkrachten zullen noodig
hebben.
kleuren en al die tinten werden weer-
Kaatst in de gladde oppervlakte van het
meer... goud en zacntrood en vurig
oranje werden gevolgd door paars en lila
en deze op hun beurt weer door het die
pe donkerblauw, dat in de tropen de
komst van den nacht aankondigt. Ergeys
in het bosch dat den eenen oever van
het meer bedekte, klonk plotseling het
schelle gekrijsch van een paaf pape
gaaien, die spottend den wegstervenden-
dag nahoonden, en spoedig wiekten de
donkere vleugels van den nacht over de
omgeving.
Het meisja. was van moeheid bijna in
slaap gevallen, maar het warme voedsel
scheen haar weer wat op te wekken en'
ingespannen zat ze te luisteren naakten
paar vage klanken, die uit het- wóud
schenen te komen en die leken op het ge
luid van een troep babbelende apen.
Luister eens, fluisterde ze.
Mannering, die bezig was alles voor
den nacht in gereedheid te brengen,
keek verbaasd om.
Wat...?
Ze hief haar hand op om hem te be- j,
duiden, dat hij stil zou zijn en terwijl ze tusschen de boonwn uit, zijn geweer, dat
dat deed drpng uit het bosch duidelijk
hoorbaar de klank van stemmen tot hen
door. In hetzelfde oogenblik had Manne
ring zijn geweer gegrepen
Dat zijn die dieven van dragers,
fluisterde hij.
Hij" keek haastig om zich heen naar
een schuilplaats en zijn oog viel op een
paar lage, dichte struiken.
Gauw. Ze komen dezen kant uit. Ze
glinsterde in den rooden gloed van, het
vuur, In de hand; een man, die, te oor-
deelen naar zijn witte pak en naar den
helmhoed, dleij 1W droeg, een blanke
was, hoewel zijn gezicht onder den broe
den rand niet te zien was. Hij liep zonder
eenlge aarzeling op de tent toe en bleef
óp een paar meter afstand stilstaan.
Jfl
„De Zakenwereld’’ betuigt haar instem
ming met het moedige plan van president
Roosevelt om te breken met het systeem
van steun geven in geld zonder dat daar
arbeid tegenover staat, welk plan welis
waar de nationale schuld aanmerkelyk zal
verzwaren en misschien budgetmoeilyk-
heden zal veroorzaken, doch «anderzijds 5
millioen Amerikanen van degeneratie eh
zekeren moreelen ondergang zal redden.
Volgens het blad mag ook in Nederland
geen dag langer worden gewacht met het
in toepassing brengen van,het beginsel dat
geen steun wordt gegeven zonder tegen
prestatie, wil men in ons kleine land niet
spoedig komen te staan voor een demora
lisatie en degeneratie van een groot deel
van het volk, waarbij al onze andere ram
pen en tegenslagen in het niet verzinken.
Nu rijst allereerst de vraag of het in
Nederland mogelyk is om alleen steun te
geven tegen tegenpraestaties, m. a. w. of
in ons land werkverschaffing zoowel tech
nisch als financieel in zoodanigen omvang
mogelyk is, dat daardoor het ideaal „geen
steun zonder arbeid” wordt bereikt. Ten
antwoord zouden wy willen geven, dat
zulks ook in Nederland mogelyk is, al zal
het met meer moeilijkheden gepaard gaan
en in langzamer tempo dan in een land ais
Amerika met zyn ontzaglijke nog niet ge
ëxploiteerde uitgestrektheden en zyn on-
‘uitputtelijke hulpbronnen.
De financieeie zyde.
Laat ons eerst de financieeie zyde be
zien. Aan werkloosheidssteun, zoowel ditec-
ten als indirecten, wordt door ryk en ge
meenten in ons land jaarlijks gespendeerd
wat in geld uitgedrukt de 200 nullioen zal
benaderen. En dit enorme bedrag wordt
van jaar tot jaar uitgegeven a fonds perdu,
zonder dat men er ooit iets van zal terug
zien en zonder dat daardoor iets meer
wordt bereikt dan dat eenige honderddui
zenden ternauwernood in het leven worden
gehouden en door hun degeneratieproces
een voor den staat steeds dreigender ge
vaar opleveren. Hiertegenover staat, dat
werkverschaffing nog duurder is dan direc
te steun in geld, zooals op het oogenblik
het systeem is. Men schat in andere lan
den, dat werkverschaffing twee- of drie
maal duurder is dan steun in geld, en by
gebrek aan speciale gegevèns voor ons
land, willen wy ook voor Nederland een
oogenblik deze verhouding aannemen. Het
Zeg nooit dat iets „niet kan’’ omdat gy
zelf geen kans toe zoudt zien.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJSper kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bMorgmg per looper geschiedt Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
ba onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Irtwc. 2745. Postrekening 48400.
mimosa en cactusachtige boomen, welke
„wv, w„v hun groene, leerlge armen zwijgend om-
oogenblik Is, maar Ik heb Je lief. Je weet hoog hieven naar den brandenden he-
het eh nu we alleen zijn en afhankelijk mei. Steeds gingen ze voort. Meestentijds
van elkaar, zal ik al het mogelijke voor I zonder een woord (e zeggen.
doen; en Jij... I --
Hij brak af, toen ze een beweging ----
“laakte als een kind, dat in een paar mogelijk de doornige verugeria-struiken
Zlhx k!*® ar“en een schuilplaats zoekt.
glcuci
dws, hij sloeg zijn
stonden ze een langen tijd In de
duw van de groote bladeren, zwij-
want woorden waren overbodig.
is duidelyk dat wy, die alreeds ten koste
van uns linancieel weerstandsvermogen de
huidige 200 millioen opbrengen, met het
dubbele of driedubbele van dit bedrag uit
ons volksinkomen kunnen persen. Wy zul
len dus om financieeie redenen niet met
één pennestreek al onze steuntrekkers kun
nen o ver hevelen naar de werkverschaffing,
gesteld dat zulks uit technisch oogpunt
mogelyk ware. Maar wy zullen financieel
wél in staat zyn om een oneindig grooter
aantal -werklooze steuntrekkers aan het
werk te zetten dan op het oogenblik met
diverse lapmiddelen aan den arbeid wordt
gehouden. Daartoe zullen wy op onze
staatsuitgaven enorm veel meer moeten be
zuinigen dan tot nu toe het geval is ge
weest. Alleen op onze onderwijsuitgaven
kunnen wy een kleine 100 millioen per jaar
bezuinigen, zonder dat ons onderwys daar
door slechter wordt dan het in 1913 was,
wanneer maar de wil tot zulke bezuiniging
aanwezig is. Maar aan dien wil ontbreekt
het in ons land nog ten eenenmale, niet
omdat in de meer vooruitziende kringen
van 4ons volk de urgentie niet wordt inge
zien, doch omdat de politiek het alsnog
wint van het gezond verstand.
Men durft in Nederland no" niet
hardop te zeggen, dat een arbeiden
de massa te verkiezen is boven, een
tot ontbinding overgaande gemeen
schap met een fantastisch onder
wijsbudget.
Door deze en soortgelijke drastische be
zuinigingen zal men het geld voor de werk-
verschaliing moeten vinden en wat er nog
meer noodig is zal men kunnen vinden
door een verstandige leemng-politiek. Wy
zyn niet zoo bevreesd dat het crediet van
den Nederlandschen staat zulks niet zou
toelaten; wy zien in de tegenwoordige
situatie een veel grooter gevaar voor dat
crediet. Bovendien zal ook het tempo by
de financiering een groote rol spelen. Wij
kunnen beginnen met 25.Ü0Ü menschen aan
den arbeid te zetten, en daarna misschien
nog weer eens 25.U00, en wie zal zeggen
welk een gunstigen invloed 50.000 of
100.000 weer ingeschakelde arbeiders
op den gang van ons economisch leven zul
len hebben. Het dubbele, het driedubbele
van wat zy tot dusver aan steun ontvin
gen, zal onder de menschen worden ge
bracht, zooals men het noemt, en de be
hoeften, die hun arbeid schept, zal andere
de wolfsmelkplanten gebeurd was. Twin
tig minuten later waren ze op weg, ter
wijl ze hun weinige bezittingen droegen
in een soort draagbaar, welke ze ge
maakt hadden, door het linnen van de
kleinste tent over een paar lange stok
ken vast te spijkeren.
De richting, welke zij volgden, leidde
naar het zuid-westen, langs het woud,
maar ze zorgden bulten de boomen te
I blijven. De bodem was vol kullen en ga-
ten, van tijd tot tijd doorkruisten ze een
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den
15 regals 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den --
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag öp den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2^6 elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeehngen bij contract tot zeei gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkoirtst van soliede Boek,
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
te vermijden. Laat in den middag kwa- 1
men ze plotseling bij ’n klein meer, dat
voor hen lag als een blanke, glanzende
~-zr^n enkele langzaam be-
zrhiSw overheen schoof. Ho
nor DonthorilHkeek omhoog naar de
wolk, die, naaiSft dacht, de oorzaak van
die donkere A* irtoest zijn, doch In
plaats daarvan^Mg ze een eenzame gier,
die langzaam voortwiekte. Ze huiverde
even en besefte op hetzelfde oogenblik,
hoe doodmoe ze was. Het was, of alle
kracht plotseling uit haar weggevloeid
--was en of ze nu voor het eerst de ondra- -
^ht.zonder met efen enkel gelijke pijn In de schouders, haar bran
dende voeten en het doffe bonzen van
steem der wachtkamers heeft al geen nut
meer, omdat de treinen te vlug op elkaar
volgen. Men ziet het ook, hoe in de wacht
kamers geen sterveling haast zit. Er is
geen aanleiding meer voor. Stations zuilen
dus niet meer noodig zyn; een halte-paal en
een afdakje is al voldoende.
De plannen van de beide architecten zyn
heel fraai en vermakelyk; het papier is ge
duldig dn „een schuldloos spel houdt kin
deren zoet”.
Het is waar, dat er by den aanleg van
onze stad ook in de laatste jaren, toen men
den groei van het verkeer al kon zien, zeer
weinig doorzicht is getoond. Metiertyd zal
er heel wat te verbeteren zyn. Daar doen
ze het om, zegt Nurks, want op die wyze
blyft er werk voor de architecten, leder,
die even de kaart van den Haag bekykt,
ziet onmiddellyk dat noodig zyn een groote
verkeersweg LeidenDelft en één Leiden
Hoek van Holland. In die beide wegen ligt
den Haag en het is dus de vraag hoe pas
seert men de stad.
Geen van beide wegen zyn nog volmaakt,
maar zy worden steeds beter en op den
duur komen ze er wel.
Verbindingen oost-west, dus met de zee
zyn ook noodig en die zyn ook al veel ver
beterd. Jammer ^lleen, dat men enkele er
van met heeft doorgevoerd, maar men mag
verwachten dat dit geschieden zal als de
tyden beter zyn. Up velschillende punten
zyn heel domme fouten aan te wyzen, waar
van men niet begrypt hoe men ze kon ma-
Ken, maar ook die zullen verdwynen.
Het plan der beide fantasf-arcmtecten is
natuurlyk niet voor uitvoering gesemkt.
hen andere fantastzschatte de kosten ervan
op een milliard gulVn. Maar het heeft een
oogenblik de geesten in spanning gebracht
en geamuseerd. En dat is ook al een ver-
dienstelyk werk.
Dat zelfde heeft/op den zelfden avond
Mr. Kamp op een ander gebied gedaan. Hy
heeft de welsprekendheid van alle tyden
gedemonstreerd. Een vyftiental, deels be
roepskunstenaars, deels aspirant-kunste-
naars, deels anderen, heeft hem daarin bij
hebben het vuur gezien. Laten we ons
verbergen en hun een stevige verrassing
bezorgen.
Hy oracht haar naar de struiken en
wachtte, klaar om te schieten. De klan
ken kwamen dichterbij, werden luider en
stierven toen onverwachts geheel weg.
Mannering trachtte een verklaring te
geven van die plotselinge stilte.
Ze hebben het vuur in het oog ge
kregen en weten niet, was ze doen zuilen.
Dat leek Honor ook heel aannemelijk
en ze wachtte ademloos op wat volgen
zou. Maar het duurde lang, voor er Iets
gebeurde. Na een paar minuten klonk
uit het woud een Hauw, ritselend geluid,
alsof lomand trachtte onopgemerkt hun
kamp te naderen. Manneriifg tuurde in
de richting, vanwaar net gelula kwam
en hief zwijgend zijn geweer op, hoewel
er niets te zien was. Het geritsel hield sop,
maar plotseling klonk uit de schaduw
van de boomen een enkel woord, dat ge
tuigde van de verbluftheid van den spre
ker:
Hola!
Een oogenblik later stapte een man
Hoe de objecten te vinden.
Zal werkverschaffing op de door ons be
pleitte zoo uitgebreide schaal in Nederland
technisch mogelyk zyn? Ook op deze vraag
durven wy een bevestigend antwoord te
geven. Wanneer maar weer de wil er is,
dan zijn ook de objecten te vinden. Die
werkobjecten zyn de hoofdzaak; hun eco
nomische waarde komt op het oogenolik
eerst in de tweede plaats, al willen wy
hiermede geenszins zeggen, dat men kuilen
moet laten graven om ze daarna weer te
doen dichten. Maar hebben wy in Neder
land geen behoefte aan autowegen, moeten
het per sé buitenlanders zijn, die zich op
onze Zuiderzeegronden vestigen en in onze
koloniale gebieden zich nestelen, ligt het
zoo voor de hand dat wij onze zuidelijke
provincies volkomen jéïbeschermd laten,
terwijl België en Frankrijk hun grenzen
met geweldige vestinggordels beschermeri
Zyn er geen groote internationale
openbare werken mogelyk, waaraan Neder
land deel zqu kunnen nemen? Niemand
minder
nisatie
bond <A
wy er ooit over bedacht
Zónder twyfel zullen onze denkbeelden
den spotlust opwekken van een grout aan
tal financiers en economen, die zonneklaar
zullen kunnen aantoonen, dat onze ideeen
utopieën zyn, noch financieel, noch tech
nisch, noch practisch uitvoerbaar. Over de
politici zullen wy maar met spreken; zy
behooren altyd en overal tot degenen, die
den „veiligen” kant en de lyn van den
minsten weerstand prefereeren.
Wy richten ons tot hen, die met ons van j
oordeel zijn, dat de werkloosheid en de
daaruit voortvloeiende degeneratie de
grootste ramp is, die een volk kan treffen J
en dat tot het keeren van dit ongewone ge
vaar, dat onze natie bedreigt, ongewone 1
middelen geboden zyn, al-vallen zy Jan ook
buiten het kader dier vooifcichtiga en van
ouds beproefde beginselen, welke ons met
den dag dichter by den economiscntn en
moreelen ondergang brengen.
haar hoofd voelde. Mannering zag die
plotselinge verandering, keek hoe laag
de zon stond en berekende snel, dat het
over een uur donker zou zijn.
Kom, Honor, zei hij, we zullen
hier overnachten.
Het meisje gaf geen antwoord. Ze buk
te zfch, om het eene uitefnde van de
draagbaar op te nemen en besefte toen
opeens, dat het haar onmogelijk was. Se
keek hem onzeker aan.
Ik ben bang, dat... dat...
Ze voltooide den zin niet en wankelde
even en Mannenng begreep, dat hij te
veel van haar geVergd had.
We hebben te lang geloopen. Ik had
er aan móeten denken. Je bent er niet
aan gewend, zulke zware lasten te dra
gen. Neem jij de revolver mee. Ik zal wel
zorgen, dat dit zaakje beneden komt. Ze
keek hem dankbaar aan en liep lang-
j zaam naar den oever van het meer, tot
5
Honor, zei hij overredend, tob er
niet langer over. Hij had niet gered kun
nen worden. En je heele leven ligt nog
voor je. Je weet, wat ik... en Walter...
hoopten. Liefste, ik weet, dat het droevig
het en
nu we alleen zijn en afhankelijk
üu, itv net, iiiugeiijKe voor
doen; en Jij...
af, toen ze een beweging
een kind, dat in een paar
-o- milieu een sc— --
zUn handen gleden weg van haar schou-
(Ur. K4. om haar heen;
spiegel, waar,
- umaereu. zwy- wegende echi
Bend, want woorden waren overbodig.
Tenslotte maakte Honor zich los uit zijn
armen en zei rustig en wel, naar het hem
toescheen, met buitengewone zelfbeheer-
schlng; I
Het wordt tijd voor ons, om weg
«aan, George.
Ze liepen samen zwijgend de helling
af en maakten de laatste toebereidselen
voor den wl
*oord te zinspelen, op wat daarginds bij