JYu stec
cent
(Ween, de ptifs v&iand&tt f
CUdter'sGkUjsiri
Het meisje met
de blauwe hoed
Sitters en van der Kar
V
Thalia Theater
WILLEM VAN MOUfilK
TOOTAL
PASSgN
FORD Automobielen
J L Hullemaü - Kleiweg-20 - W»
BATA - Hoogstraat 14, Gouda
De Prins harer droomeiP.
De Fabrieksbaas
HAARDKACHELS
HAARDEN EH
Een Regentendagboek uit de 18e eeuw.
T
"Voot de Morst
STADS-Sf AARBANK
Gebruikt in Uw soepen HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10cent
Feestelijke opening der aardolieleiding van Irak
naar de Middellandsche Zee.
ItïrtLBUREAU
Hoe leert men vli«
VERHUIZINGEN EN EXPEDITIE.
EIGEN. AUTODIENST -
5 L N. POLDERVAART.
CXII.
„10 December 1786 Camer (Vergade
ring van de vier burgemeesters;
„Ary Meur.s, Jacob van Kluyven en
„Hillebrand van Rossum willen over-
„geven een request in de Kamer
„niet aangenome maar eerst te moe-
„ten brengen aan't huys van de Praesi-
„dent Burgemeester, naderhan 1 weer
„aangekome (teruggekomen) en met
„zeer veel assurantie (nadruk) gevraagd
„na redene en datum van de Resolutie
„(het desbetreffende besluit) dog ge-
-persisteert (volhard) by t eerst gemelde
„uytspraak werdende die Lieden opgezet
„door dHr dLange, Toulon en Couperus
Het rekest ging ovlr oud zeer. Den I2den
November 1783 reeds had Verrijst in de
vroedschap voorgesteld bij de begeving van
de stedelijke ambten burgers te „preftree-
ren (dq voorkeur te geven)" boven vreem
delingen. Deburgemeesters hadden toen
geweigerd dit voorstel in behandeling
te nemen, omdat Verrast, krachtens de're
solutie van 3 Februari 1783, van te voren
van dit voorstel aan hen kennis had moeten
geven. Verrijst had toen eenige maanden
geduld geoefend en eerst in Februari 1784
op behandeling aangedrongen. Hy wenschte
echter niet van te voren by de burgemees
ters op het matje te komen en beriep er
zich op, dat de resolutie van 3 Februari
1783 onwettig was. Verrijst had echter geen
succès gehad. Hy had hierop den steun ge
kregen van Metelerkamp, den woordvoer
der van de zich vormende oppositie tegen
de aanmatigingen van de burgemeesters.
Metelerkamp stelde zich op het stand
punt, dat het eigenlijke stadsbestuur werd
uitgeoefend door de vroedschap, „het col
lege dat representativ is van de gansche
burgerye (dat de geheele burgerij vertegen
woordigt), door welkers goed, zweet en
bloed de Stad moest bestaan, onderhouden
en verdedigd worden". Dit college, zoo zei
Metelercamp, bezit „de hoogste legislative
(wetgevende) macht" en aan haar zijn „alle
andere collegiën in deze stad gesubordi
neerd (ondergeschikt) en verantwoorde-
lyk". En op grond hiervan had Meteler
kamp geëischt, dat de vroedschap de bur
gemeesters zou gelasten het voorstel in be
handeling te brengen. Bij die gelegenheid
had toen burgemeester van der Hoeve
het is reeds vroeger in deze rubriek ver
meld de verzuchting geuit, <Jat indien
dit doorging, „burgemeesterskamer stads
kind gemaakt zou worded". Metelerkamp
had evenwel zijn doel niet bereikt.
De tegenstelling tusschen vroedschap en
burgemeesterskamer is in onzen tijd de
tegenstelling geworden tusschen Gemeente
raad en Burgemeester en Wethouders. Al
leen heeft de wet nu beslist, dat het stede
lijk bestuur bij den Raad berust.
Het oude voorstel van Verrijst was in
het midden van 1784 weer op het tooneel
verschenen, nadat een ander vroedschapshd
zich er over had ontfermd en het op d<* voor
geschreven manier aanhangig l)ad gemaakt.
Dit weer-ingediende voorstel Was toen vers
w»»en naar een commissie pestaande uit de
burgemeesters en oud-burgemeesters. Deze
commissie had er een half jaar later «rap
port over uitgebracht. Dit rapport was hieï^
na in de vroedschap behandeld en aan de
vroedschapsleden was gelegenheid gegeven
om hun opmerkingen schriftelijk in te die
nen. Een en ander is reeds in deze rubriek
besproken.
Bijna een jaar lang was er nadien niets
meer van het voorstel gehoord. Hierdoor
was groote ontevredenheid ontstaan bij de
burgerij. In December 1785 ging dan ook
onder de burgers een rekest rond, waarin
aan de burgemeesters veszocht werd deze
"zaak eindelijk eens af te doen en in afwach
ting van de uiteindelijke beslissing over het
voorstel van het midden van 1784L^e be
geving van de ambten te staken. DiWekest,
dat door 111 burgers was geteekend, werd
gestaan. In 15 tafereelen is de welsprekend
heid van Homerus tot op den huidigen dag,
in poëzie en proza uitgebeeld. En dat tel
kens in costuums van den tyd en met een
bekend of beroemd stuk proza of poëzie.
Andromache, Cicero, Napoleon, Desmou-
lins, Thorbecke, Willem de Zwyger, Hulta-
tuli, Mej. Bekker Clarisse verschenen ten
tooneele. Nog andere scènes, waaronder een
Vlaamsch vers èn ten slotje smetten van
»Kloos en Doncker completeerden het jevue-
spel. Mr. Kamp schakelde met zyn gees
tige woorden de zeer uitéénloopende tafe-
Het was een demonstratie door de Maat
schappij tot bevordering van Woordkunst
gegeven op een wijze als nooit is gedaan.
De stampvolle zaal is over het gegevene in
groote bekoring geraakt; er was een byna
on-Hollandsche geestdrift voor deze wel
sprekendheid. Het doel was natuurlyk \iet
publiek tot grooter zorg voor het gesproken
woord aan te' sporen, door het te toonen
wat bereikbaar is. Er wordt in Holland
slecht gesproken en nergens ter wereldl*
het4 als hier, dat bij het onderwas geen
spëciale aandacht aan de verzorging vap
1 het gesproken woord wordtWesteed. Daar
in verandering te brengen, is het streven
dezer Maatschappij, eenmaal d°or *1^
Vdbel gesticht en thans met volharding
vdortaezet. Door deze uitvoering is plotpe-
nAir de aandacht in volle ,kracht op deze
afctie gevestigd en het lijdt geen twyfdl of
er zullen vruchten aller
van het publiek het euvel met eens meer
riet' HAjGENAAR.
op 10 December 1785 aan de vier bur-
gemeesters ten stadhuize aangeboden.
Natuurlyk moesten de burgemeesters niet
veel van dit rekest, dat hen in hun macht
beknotte, hebben. Maar dit kon geen reden
zijn voor hun kinderachtig gedrag tegenover
de vertegenwoordigers van de rekwestran
ten. Zy weigerden het rekest te ontvangen
onder voorwendsel, dat het aan het huis
van den president-burgemeester, den dag
boekschrijver, moest worden aangeboden.
Natuurlyk legden die rekwestranten zich
hierbij niet dadelijk neer; zy wendden zich
tot hun raadslieden, de hoofden van de
patriottenpartij, de Lange van Wyngaerden,
van Toulon en Couperus. Deze brachten hun
dadelijk aan het verstand, dat er voor het
standpunt van de burgemeesters geen steun
te vinden was in eenige „resolutie (be
sluit)". De drie heeren Meur.s, van Kluyven
en van Rossum gingen daarop weer met
veel „assurantie (nadruk)", vragen, waar
om de burgemeesters weigerden hun rekest
aan te nemen en waar die bepaling stond,
dat een rekest by den president-burgemees
ter aan huis moest worden aangeboden.
Natuurlyk kodden de burgemeesters die be
paling niet aanwijzen. Dit verhinderde
hen echter niet by hun eenmaal ingenomen
standpunt te „persisteeren (volharden)"
Macht ging hier weer, zooals zoo dikwijls,
boven recht. Zoo sterk was het burgemees-
terlijk machtsbesef, dat van der Hoeve in
zyn dagboek vermeldde, „dat die Lieden
(Meurs, van Kluyven en van Rossum) op
gezet waren door dHn d Lange, Toulon en
Couperus".
„10 Decb Savonts hebbe de voorsz
„Burgers t reqt gebragt in myn handen
„omtinde Kamer te brenge
„11 Decb Rapport van de vergadering
„(Verslag van de Goudsche afgevaar
digden naar de Staten van Holland,
„uitgebracht in burgemeesterskamer)
„Ary Meurs Cs (cum suis met de
„beide andere vertegenwoordigers van
„de rekwestranten), binnegestaan zynde,
„hebben uyt een geschrift voorgeleezen,
„rakende t overgeven van een request
„aan den' Praesident en dit sulx niet
„voornemens waaren int vervolg te
„doen, zynde zeer Lesiev (béle^digend)
„en brutaal,
„[Een] Burgemeester versogt die Me-
„morie [dit stuk], dog [Ary Meurs]
„zeyde dat de committente (hun op
drachtgevers) haar daar niet toe ge-
Jast hadde maar wel een Copie (af
schrift) daar van te zullen geeve waar
door Burgemeestere bedankte, ent voor-
„geleezene voor Notificatie (kennis
geving) aannamen, zynde die Lieden
„daar toe aangezet door de voorsz Hee-
„ren hier boven gemeldt
„D (Ir Slicher Speelt hieronder zyn
„rol
„[Slicher] zeg^ wyders dat hy d Hr
„Secretary v Efock gesprooke heeft, en
dat welgemelde Heer hem gesegt had
„zulx altyd gebrüykelyk whs de requeste
„in burgemeesters kamer overgegeeven
„wierd ,en dat het hem Speet dat hy
„daags te vooren zoo geadviseert had
it de woordvoerders van de rekwes-
en vorigen avond om verder fop
te vermijden het rekest hadden
overgereikt, waren zy den volgenden dag
met een „memorie" teruggekomen, die zy
door Ary Meurs hadden laten voorlezen.
Waarschijnlijk werd hierin nog eens aan
de burgemeesters onder het oog gebracht,
dat deze den vorigen dag niet hadden mo
gen weigeren het rekest te ontvangen.
Volgens burgemeester van der Hoeve had
burgemeester Sliche^ „hieronder zyn rol
gespeeld". Wat was zeer waarschijnlijk ge
beurd Slicher, die ook tot de patriotten-
partij behoorde,- had op 10 December mèt
de andere burgemeesters geweigerd om het
rekest uit de handen van Meura, van Kluy
ven en van Rossum te ontvangen. Hierover
had hij een ep ander van de patriottenaan-
voerders nloeten hooren. Het gevolg hier
van was, dat hij den volgenden dag zei,
„dat het hem Speet dat hy daags te vorgn
zoo geadviseert had". Hy deed dit met een
beroep op een mededeeling van daen heer van
Eyck, den secretaris van burgemeesters
kamer. Het was uit den aard der zaak
moeilijk voor hem om te zeggen, dat hij
dbor zijn partygenooten wegens zyn hou
ding in deze zaak was aangevallen,
„12 December vroedschap
„Missive van Syn Hoogheyd van dat
„opt Loo den 4 decb 1785 rakende het
„Commando om te Supercedeeren (om
„het besluit van de Staten van Holland
„betreffende het commando over het
„Haagsche garnizoen op te schorten)
„tot dat Syn Hoogheyd een Memorie
„(schrijven) ter vergadering zal hebben
„ingelevert
„recepta (ontvangen) 7 dezer aange-
voor Notificatie (kennisgeving)
In' het vorige artikel is dit schrijven uit
voerig gesproken. Van der'Hoeve had op
9 Decejfcber 1785 onder „Camer vermeld,
dat besloten Was „de Missive van Syn Hoog
heyd van Oranjfe int kissie-te leggen".
„Camer
„D Hr v Teylinge geeft kennis dut
„zyn tyd als Thesaurier (gemeente-ont-
„vanger) met 1 january expireert (ein-
„digt)
Nu is de prijs van Akker's Abdijsiroop, mei dé van ouds bekende en beroemde genees
kracht weder teruggebracht tot de oude prijzen van vroegerDeze aanmerkelijke
prijsverlaging maakt het zelfs thans iedereen mogelijk Akker s Abdijsiroop te koopen.
Als U dus wordt gekweld door een hardnekkigen hoest, benauwdheid op de borst,
of op de luchtpijpen, verwaarloosde verkoudheid, griep, bronchitis of asthma, dan
behoeft niets U meer te weerhouden Abdijsiroop te gebruiken. Houdt U dus aan dit
beproefde én niet schadelijke middel, zooals duizenden dankbare gebruikers vóór U.
De verlaagde prijzen zijn
65 cent li f 1.05 II i 1.75 II f 3.-
3 dagen 6 dagen 12 dagen 24 dagen
gebruik II gebruik II gebruik II gebruik
De grootere flacons zijn bij voortgezet gebruik voordeeliger I
„dat [by] geen geld by kast heeft en
„14000 gl moet betalen
„d Hr Griffioen ontvanger van de
„verponding (grondbelasting) aangezet
„om braav te ontvange
Uit deze aanteekening blykt, dat het in
de(18e eeuw de gewoonte was om den ge
meente-ontvanger slechts voor een bepaal
den tyd te benoemen. „D Hr v Teylinge"
zal zyn betrekking wel niet met grooten
spijt hebben verlaten, gezien de groote te
korten in zijn „kast".
Blijkbaar hoopten de burgejneesters er
op, dat althans één belastingbron nog zou
blijven vloeien; Anoedigden ten minste
den ontvanger van de verpondVngen aan „om
braav te ontvange". Zy hooMKi door die
aanmoediging gedaan te krrtgen, dat er
zooveel geld zou komen, dat tenminste de
opeischbhreschulden van de stad betaald
konden worden.
„13 December request overman en
„dekens vant koekjebakkersgilde oim al
teratie (veranderihp te brfengen m de
„keur) dat (zoodat) geen vreemde Koek
„in de Stad kome als op mark dagen,
„int 7 art moet zyn verandert en nog t
„3 en 4 art omtrent t inleggejd, appoinc-
„ten (in de wyze van goedkeuring; geen
„verandering te make, etc (enzoovoortj
Uit dit rekest, dat zich ten dofil^telde
„alteratie (verandering) van t 7 artLvan
de Gildebrief van koekebakkers GildeSiwK
dato 18 january 1696", blijkt duidelyk, dat
het met de gilden op hun einde begon te
loopen. De koekbakkers deelden mede „dat
er van tyd tot tyd, alhier binnen deze Stad,
zig hebben gestabileert (gevestigd)
en meer koekverkoopers of Slyters, za^ei
die bevorens (vroeger) de bakkery hel
geexerceert (uitgeoefend), als die vaii b(iy
ten ingekoomen zyn, en onder welke laai
ste er zyn, die in merkelyke praejuaicie
(nadeel) van t' geheele Gilde alhier, het
thans zo verre pousseeren (drijven), van
alle het geene zy slyten of verkoopen t'zy
koek en t geen tot de koekbakkery behoord,
te ontbieden (laten komen) uyt anderen
plaatzen, by honderde ponden te gelyk, zo
als door een onlangs met het pbortfrr.echt
gebeneficeerde (begunstigde) Inwoonder
gedurende zyne inwooning fclhiéL is ge-
•practiseerd (gedaan)". De magisflraat zou
dit zelve kunnen nagaan „ten comptoire
(kantore) van den Hoofdgaarder van s'
Lands impost (belasting) opt gemaal".
Maar het ergste was, dat „die plaatsen van
waar dezelve koek ontboden werd, zouden
jouisseeren'(genieten) van die (hierboven
vermelde stedelyke) belasting en in,hetver*
volg geen Stads Ekcyns (accyns) van de
daar toe benodigde graanen alhier zoude
worden geheven". Indien de magistraat dit
toeliet, dan zou dit „tot'totale ruine (on
dergang) van de Gildebroeders alhier ter
Stede, en tot nadeelige gevolgen voor St;
finantie weezen".
Dok het gilde zelve leed door/et
laten van „Slyters of verkoj
aangezien door die heeren „nimmer was
betaald eenig Gildegeld".
DeJcoekbakkers stelden tegelijk een reeks
Veranderingen in den Geldebritf voor, om
aan deze wantoestanden- een e?nd° lefma
ker* Wat anders* nooit gebeurde, gebeurde
nu. De Magistraat nam nog denzelfden dag,
een beslissing. Déze beslissing luidde aldus:
„De Magistraat der Stad Gouda, gezien
ende gexamineert(onderzocht) hebbende
de geannexeerde (het by gevoegde) rekest
v^n Overman en Deekens van het koekbak
kers 'gilde binnen detee Stad ende gelet,
waarop in dezên eenig zints te letten stondt,
accordeert den Supplianten hun verzoek
(staat aan de verzoekers hun verzoek toe),
vind dierhalven goed, het 7e en 8e art dtr
Gildebrief van dato 18 jan: 1696 te am-
plieeren (aan te vullen) en altereeien (te
veranderen) in dezer voege, gelyk derzel-
ven geamplieerd en gealtereerd worden by
dezen.
Dat van nu voortaan van alle inkoomesi-
de koek, uyt andere steeden of het platte
Land, zo binnen als buyten de provincie,
als mede van het geene dat tot de koeke-
bakkery behoort, van ieder honderd pt ten
comptoire (ten kantore) van den Hoofd
gaarder van t gemaal in der tyd (die er nu
is), zal moeten worden betaald vyftien
Stuyvers tot een stadsexcyns, en aan het
Gilde, ten behoeve van hetzelve, vyf stuy
vers, en van de mindere quantiteyt (hoe
heelheid) als t bovengemelde 100 pd naar
advenant (navenant).
En dat wyders van nu voortaan alle de
kdfekverkoopers of slyters geen Gildcbroe
ders zynde binnen deze Stad, gehouden
zulle zyn ieder jaarlyks te betalen acht
stuyvers voor gildegeld, even gelyk de
knegts sub No 5 art: #er Gildebrief
authoriseerende (machtigende) ten dien
eynde de Supplianten (verzoekers) dezelve
te innen# en in hunne jaarlyksche Reeke
ning te verantwoorden, gelyk de Supplian
ten (verzoekers) daartoe geauthoriseert
(gemachtigd) worden by dezen.
Jrfrgd
if waren de'Gouwenaars gew/iur-
ir Goudsche koek te qten.
(Wordt vervolgd
verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
heilig. Rente 3 Geheim.
STORTING ^-GIRODIENST- met
wekelijksche afhaling van ^aar-
en belastinggelden aan hufs.
WE 2 - HOEK WljWSTRAAT
GOüiA.
AUTOMOBILISME.
K.N.A.C.-prüs voor %»kker Schut.
Rest geplaatste Hollander in de Sterrit
naar Monte Carlo.
Lahaye-Quatresous winnaars.
Omtrent de prestaties der Nederlanders
bij de start-rem- en stuurproqven, welke
gisteren werden gehouden, kan worden ge-
meUtt dat over het algemêen onze land
genoten het er zeer behoorlijk hebben af
gebracht. De winnaar van het vorig jaar
Trevoux, toen met Hotchkiss, thans met
Alfa Romeo ging bjj de acceleratieproeven
uit den bocht en kwam tegen een balustrade
terecht. Trevoux, die strafpunten had ge
kregen, doordat hij en zijn passagier Chi-
netti na aankomst te Monte Carlo wijzigin
gen aan den wagen hadden aangebracht,
was door dit ongeval definitief uit den
wedstryd. De (Fordautobus, besjtuurd door
r onzen landgenoot Weber, volbra/ht de proe
ven uitstekend. Het Fordequppe Bakker
Schut en Mutsaers hebben hf!t in de klas-
seeringsproef er waarschymyk het best
afgebracht.
Van de zyde van den heer G. I. van Wit-
tevoort Crommelin, die de Koninklijke Ne-
derlandsche Automobiel Club te Monte
Carlo bij dezen Sterrit vertegenwoordigt,
vernamen wy nog,* dat de regeling ter
plaatse uitstekend is. Dit ligt niet het 'minst
aan de regeringscommissie, daar deze com
missie volledig rekening houdt met de be-
'langen van de deelnemers der verschillen-,
de nationale automobielclubs. Er wordt
voortdurend overleg gepleegd, zoodat later
niet gezegd kan worden, dat men met voor
noemde belangen niet voldoende rekening
heeft gehouden. Een staaltje van onder
linge samenwerking releveerde de heer
van Wittevoort Crommelin nog in vérband
met den heden gehouden klassementshoofd*
proef. De heer Crommelin had n.l. bemerkt,
dat, hoewel zulks niet in de reglementen
was vastgelegd, twee palen in den acht-
bocht waren geplaatst, welke buitenge
woon hinderlijk dreigden te worde'n voor de
ryders. De heer Crommelin heeft daarte
gen als vertegenwoordiger van de K.N.A.C.
geprotesteerd met het gevolg, dat men
^alen dadelijk weghaalde. Dank z[j
fraaie weer i
het 1
was er vefel
ling.
(De stemming onder de deelnemers, ook on
der de Nederlanders, was ondanks het feit,
dat het succes in den klassementshoofd-
proef over het geheel genomen, niet groot
was, zeer goed. Zeker is, dat dé proeven
als afsluiting van den Sterrit, zeer moei
lijk waren en het ongeval aan Trevoux
overkomen, is er eep bewijs "voor. Ook de
Deen Hansen op Ford werd gedisqualifi-
ceerd na de snelheidsproef, hoewel hy een
goede kans op de tweede plaats maakte.
Wat tfe Nederlandsche prestaties betreft,
men mag aannemen, dat het Fordequipe
Bakker Schut het beste resultaat heeft be
reikt. Of^boon de officieele tyd niet be
kend is gemaakt, heeft de^eeV Crommelin
ten tyd kpnnen noteeren fan 1 min. 8.4
sec.; een zeer. mooie dus. Een kranig figuur
sloeg ook de 4ieer Weber met zjjn Fordauto-
bus. Toen hj/ de proeven had afgelegd, ging
er een ^pyhtig applaus op uit de t^chou-
wers. m
Jammejr was het, dat de heer van Beeck
Calttoen 'met Ford de pech had, dat zijn
voet in e^n der bochten van het gasped^)l
gleed, waardoor zyn tyd ongunstig weru
beïnvloed. jDe heeren Vroom met Ford en
Cornelius met D.K.W. reden deproeven
zeer goed. De overige Nederlanders brach
ten het er '.minder goed af, zoodat hun tij
den niet goed kunnen zyn geweest.
K.N.A,fljflpieldt ons de officieele klas-
leering van ld Ned. deelnemers aan den
Sterrit -maar Monte Carlo.
De Nederlanders die zich het- beste klas
seerden waren Bakker Schut, Mutsaers op
Ford, (startplaats stAtion).
Bü de officieele uitslag werden -qü al»
no. 7 geklasseerd. Bakker Schut wist^oo-
doende Wag te le£8en °P (1e door de K,,N'
A.C. uitgeloofde beker voor de ploeg, di«
de beste prestatie leverde met eèn motor
met cylinder-inhoud van 1500 c.c.
De Ford Omnibus*, die natuurlyk onmge-
lyk door zyn groote gewicht in vergelijking
met de lichte personenwagens voor een eer
ste prijs in aanmerking kan komen, heeft,
■naar wij vernemen, de proef met buitenge
woon goed gevolg afgelegd.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Programma voor Zondag 27 Januari.
t K. N. V. B.
AFDEELING I.
Ie klasse: FeijenoordVSV; ADO
Overmaas; DHCVUC; HFCAJax.
3^ Klasse D: BaariwZeist; Utrecht—
Amersf Boys; Vriend&schaar—Elinck-
wijk; Amsvorde—Bodegraven,; ZNC
Holland.
4e klasse G: B|/ederode—APWC; Soest
Culemborg; Woerden—QuickEAC—
s°Pla- n tvc 2
Res. 3e klasse O: Bodegraven 2—ZNLJ
Ellnckwijk 2—Hercules 2; UW 3—Utrecht
2; Holland 2—Velox 2; Zeist 2—Vrienden
schaar 3.
AFDEELING II.
le klasse:'DW8—Excelsior; ZFt^-Haar
lem; Stormvogels—KFCDFO—HBS,
Sparta—H-DV8.
2e klasse B; RFC—de Hollandlaan,
VDLOlympia; Gouda—ODS; SVV—H-
v. Holland1--Neptunus.
EDS
Tr—
T<f SS' D SVWde Musschen
„RDM; ONAr^"oonhoven—Moordrecht
Ulü;ertere DUettant
„echt' Oou ^fortuna 2;
Res. 2e Bef* da 2; olympia 2—
sehevmmeen ^HVV 2
5;jS ur*u 2ona 2; RF
Vv^TReR.Hope2;
C 3DCV 2.
AFDEELING III.
„luie HeraclesZACEnsch. BoyS
l6 AlSad AGOVV—Enschedé; Wage-
-G° pec—Tubantia.
nlng6° AFDEELING IV.
tinsse NOADEindhovenMVV—
P8VBarheide-Willem II; LONQA-
NAC' AFDEELING V.
vi FrieslandAchillesBe Quick
ivXas; VeendamGVAVLeeuwar-
De voltooiing van een gigantisch werk.
Het transportmiddel voor petroleum van de toekomst.
Dezer dagen hef ft de feestelijke opening
van de aardolieleidingen die van Irak naar
de Middellapdsche Zee loopen en reeds
eenige maanden in bedrijf zijn genomen,
door de officieele vertegenwoordiger van.de
daarbij geïnteresserde staten plaats gevon
den., Een aantal prominente Engelschen
heeft zich in een reusachtig vliegtuig van
T-Men naar Kirkhoek, het Oostelijke einde
de leidingen, begeven, om de opening
door Koning Ghazi bij te wonen. Op het
zelfde oogenblik, dat Koning Ghazi in ze
keren zin post festum de langste functio-
fteerende leiding zyn zegen gaf, hebben de
president van de Syrische republiek in Da
mascus en de Fransche commissaris in
Tripolig, Syrische havenstad, de Fransche
i, de Engelsche commissaris in Haifa
G. V. B.
1o klasse Nieuwerkerk l-Schoonho-
Tuur Waddlnxveen 2—Zwervers l,
ven Ammerstol i—Moercapelle I, 2 u.;
aouda 4-ONA 3, H uur.
klasse A: Olympia 4—Schoonhoven
u uur, oudewater l—GSV 3, 2 uur;
Moordrecht 2-Woerden 2, 2 uur; ONA 4,
Rnsk Boys 2, 2 uur.
klasse B GSV 4—Stolwijk 1, 11 uur;
umeneweg i—Dilettant 2, 2 uur ONA 5
rnuderak 2, U uur; Schoonhoven 4—
Lekkerkerk 2,'l2 uur.
klasse A: Bosk Boys 3—Bodegraven
19jouur- Woerden 3L_oiympia 5,11.30 u.
3e klasse B: Groeneweg 2ONA 6, 12
itir Moercapelle 2—Moordrecht 3, 2 uur;
Hosk Boys 4—Nieuwerkerk 2, I2.au uur.
3e klasse C: Stolwijk 2—Oudewater 2,
'i uur- Bergambacht 2—Ammerstol 2, 2 u.;
üUett'ant Lekkerkerk 3, 2 uur.
3e klasse D: Oudewater 3üroenewtg
3 12 uur- Zwervers 3—Ammerstol 3, u.;
Nieuwerkerk 3-Stolwijk 3. 12 uur.
3e klasse E; Voorwaarts 3—Nieuwkoop
°2 2 uur; Stolwijk 4—Gouderak 4, 12 uur;
Uouda 6—Nieuwveen 2, li uur; Wad-
dlnxveen 4-Moordrecht 4. 12 uur.
Zoudai: GoudaO.D.S.
De andere Goudsche clubs hebben
Het is dan zoo Ver gekomen dat deze
competitie voor een Goudsche club een
big-match in opti forpia heeft gebracht.
Wij doelen hier natuurlijk op de wed
strijd van Zondag a s. GoudaO.D.S Het
gaat voor d(? rood-wltten erop of er
onder. Mochten ztj winnen dan hebben
zij theoretisch bezien dezelfde kans (zoo
niet beter) als O.D.S., daar de nog te
spelen wedstrijden voor Gouda ongetwij-
teld minder zwaar zijn als van O.D.S.
Gouda krijgt dan behalve O.D.S. nog als
thuiswedstrijd Hoek van Holland, als uit
wedstrijden S.V.V., St Hooger en Olym
pia. Een oogst van 6 7 punten uit dez
wedstrijden mag toch wel als mogelijk
beschouwd worden O.D.S. daarentegen
heeft het veel zwaarder te verantwoor
den. Zij krijgen besSoek van niet minder
dan V-D.L., S.V.V. en Hollandiaan, terwijl
dj Zondag de uitwedstrijd tegen onze
stadgenooten hebben en nog bij R.F.C. en
Hollandiaan op bezoek moeten Gouda
moét dus Zondag winnen, wil 2ij tenmin
ste niet in het gezicht van de haven
stranden. Olympia zou de rood-witten
een handje kunnen é^lpen door V.D.L.
op £igen terrein te s|kan
O.8.V. zal er eveneens goed aan doen
haar uitwedstrijd tegen Transvalla te
winnen Zij zet ziciy dan vaster in de
kopgroep achter Corn en V.O.C. en komt
bij eerr eventueer slippertje van deze
Ploegen direct aan bod O.N.A. speelt
geen rol meer injde competitie,
jüoudh 2 heeft nog steeds een kans om
met H.V.V 2 gelijk te komen. Den laat-V
sten tijd zijn de zaken een beetje te luch
tig aangepakt Wanneer de rood-witten
deze eigenschap opzij zetten en Zondag
weer met de oude energie pn strijdlust
van leer zullen trekken gelooven wij wel
•lat zij de puntjes uit Schevenlngen mee
zullen brengen.
vOp 3 Februari weer „inhalen".
Het programma, dat oorspronkelijk op
27 Januari was vastgesteld en daarna
naar 3 Februari verschoven werd, geldt
thans vbor l<> Februari. Op 3 Februari
wordt weer een inhaalprogramma opge-
rcsakt In AfdeelifflRü zijn reeds vastge
«teld Bodegravetf-^.N.CVrienden
«haar 3—Bodegraven 2, Woedden vrij
Het programma van de^^eeling 2-ers
«nog niet bekend, maar^Rioedelijk zal
het wel de
bevatten
13 Januari
jyOOR BÓNS EN PLAATJES.
fc*e week ontvanger)
ed. J. C. te Gouda: 590 punten voor 118
Helle bone.
d. P. te Gouda: 1582 punten voor
«I Sunlight bons.
.,.^9 A. H. te Gouda: 860 punten' voor 56
v'tly bons.
^evr- C. M. H.-d. R. te Gouda: 81 punten
na e Viruly bons.
blgende week beginnen we weder met
wn aantal ruilingen.
Mededeeling^ aan:
Mevr, de P. te Gouda: Patria-bonnen heb-
n we nog niet opgenomen.. Mochten er
eer "hebbers komen, dan aoen we zulks
?aarne.
Mew. c. M. H.-d. R. te Gouda: ilabij-
V00f rud^nS ontbrak.
•B. Van Verkade-bonnen hebben alleen
*aarde d»e voor {Raatjes „De Bloemen
aar vrienden" (4 punten) en die l"
nieuwe album „Hans de Torenk
de Engelsche linie feestelyk^ geopend. Van
de gestarte Engelsche prominenten heeft
Lord Stanhope als 'vertegenwoordiger van
de Engelsche regeering, alle vier de feeste
lijkheden bijgewoond. Om dit mogelijk te
maken, heeft hy de afstanden tusschen de
verschillende openingspunten in een vlieg
tuig moeten afleggen.
By het in gebruik nemë^^Van deze langste
petroleumleiding der Wereld, is eigenlijk
eerst het groote aardolie ge bied van Mosoei
opengelegd. Over een afstand van honder
den kilometers vloeit nu ononderbroken de
aardolie van de bronnen in Mesopotamië
door Syrië naar Tripolis, van Palestina naar
Haifa, en reeds Mfeken geleden vondeif de
eerste verschepingen van de zoo getraspor-
teerde petroleum plaats.
De eerste die op het idee van de trans-
portmogelykheid van de petroleum door
leidingen kwam, was John Rockefeller, de
Amerikaansche olièltoning, die door deze
nieuwe uitvinding een groote bezuiniging
op het transport bereikte, en daardoor de
petroleum, vanzelf goedkooper maakte.
Terwijl vroeger de kostbare olie in vaten
of in tankwagens door de spoorwegen werd
vervoerd, liet hy voor de eerste maal in
het petroleumgebied van Ohio ijzeren buis
leidingen (pipo lines) leggen," die in een
vorm van een net door het gebied liepen en
ten slotte in een hoofdleiding samen te
komen. Van de bron naar de raffinaderij
en van de raffinaderij naar het spoorweg
station werden daardoor alle ajidere trans
portmiddelen overbodig. Bovendien vielen
daardoor alle vertragingen aan andere
transportmiddelen verbonden, weg.
Door reusachtige pompen werd de oli^
ior de leidingen, al naai^ den afstand, dikt
wyls honderden kilometers ver,1 geperst.
Met het aanleggen van de reusachtige pe-
troleumleidingen Mosoöl-Tripolis-Haifa, die
onwillekeurig aan de geweldige acuaducten
van de Romeinen doen herinneren, werd
een aanvang gemaakt met een werk, dat
jarenlang een strydobject van Europeesche
poUtiek is geweest. De beide1 grootste ge-
interesseerden, Frankrijk en Engeland strp-
den jarenlang een harden stryd tegen Tur
kije. Na de conferentie van Lapsanne ver
liepen er veertien jaren strijd, waarbij door
het vestigen van den staat Irak, diffcewich
tige petroleumgebied aan Turkije (werd ont
nomen, waardoor men zeker was van de
geweldige schat aan petroleum die meer
dere honderden millioenen bedraagt.
Men dwong de Turkschë regeering toe
te stemmen in de oprichting van de maat
schappij die gevormd wékd door den Fran-
schen Staat en Engelsche en Amerikaan
sche maatschappijen, die, nu het gebied van
Mosoei exploiteert. De ontsluiting van de
reusachtige olievelden was slechts dan ren
dabel, wanneer het transport-vraagstuk di
rect werd geregeld. Het transport met ka
meel-karavanen door de woestijn was té
kostbaar en alle deskundigen waren de mee-
ning toegedaan, dat het aanleggen van eeli
olieleiding van Mosoei. naar een haven aan
de kust, de eenige oplossing was. Ook het
gebruik van tankschepen zooals de Anglo-
Perzisehe Oliemaatschappij Basra naar
de Roode Zee door het Suez-kanaal laat
varen en waarvoor jaarlijks ongeveer 10
millioen gulden rechten apn de administra
tie van hrt kanaal moeten worden betaald,
was te duur.
Aan de verwerkelijking van deze groot-
sche plannen stonden bovendien vele hin
dernissen in den weg, die hun oorzaken in
de politiek aanspraken van de deelnemende
mogendheden vonden. Frankrijk eischte dat
het eindpunt van de leiding in een stad van
het Fransche Mandaotsgebied Syrië zou
liggen, terwijl Engeland erop stond, een
haven uit het Engelsche mandaatsgftied
Palestina (n.l. Haifa) te Hezen. De jaren
lange strijd tusschen de mogendheden en
de groote maatschappijen werd tenslotte in
dien zin opgelost, dat e£n ieder zijn zin
kreeg. Er werd besloten, dat de leiding
van Mosoei naar Hadita aan de Euphraat
zou loopen en vandaar.in een Fransche en
in een Engelsche lijn zou worden gesplitst.
De Fransche lijn liep naar Tripolis, in Sy
rië, dat 500 kilometer ver lag, de Engelsche
lijn naar Haifa, 620 mijl ver.
Jarenlang werkten ongeveer 5^00 Ara
bieren in dienst van de maatschappij 5an
derf afstand van Mosoei naar Habita. Qe
vrije zonen vamde woestijn zagen den aan
leg niet graag, doch het bracht hun geld
in het laadje. Om voor eventueele latere
aanslagen van de Arabieren tegen de door
hen zelf aangelegde leiding zeker te zijn,
werden onderweg op regelmatige afstan
den wachtposten geplaatst, die ookznu nog
zwaar bewapend voor de veiligheid van het
kostbare werk zorgdragen. -
Men kan zich een beeld van de moeilpk-
heden aan het werk verbonden vormen,
wanneer men bedenkt, dat b.v. het hoogste
punt van de Engelsche lijn 'ongeveer 700
Meter boven de zeespiegel ligt en het diep
ste ongeveer 200] Meter eronder. Om dit
geweldig'e verschrf in hoogte van Irak door
Palestina en het )Jordaan-dal naar de kus|
te overwinnen, moete# de pompen reusach-
tigen arbeid verrichten.
Daar deze manier van transporteeren het
méést, rendabel is geéteken, valt te ver
wachten, dat dergelijke olieleidingen in de
toekomst het eenigë middel van vervqer
van petroleum zullen zijn. tl
DE BESTE KWALITEIT TEGEN DE LAAGSTE PRIJS.
Vakkundig herstellen beteekent langeren levensduur van de schoenen
en behoud van MODEL en PASVORM.
Heeren leeren zolen 0.80
Dames leeren zolen tot 39 0.70 De allerbeste leersoort.
Kinderzolen
i» uii n /in Heeren gummi zolen
Heeren leeren hakken U.4U pames
Dames en jongens leeren hakken 0.30 Kfoder
Heeren rubberhakken 0*40
Dames- en jongens rubberhakken 0.30
Alle reparaties worden in onze winkel aangenomen of bij U afgehaald
en bezorgd.
De grootste zorg aan Uw schoenwerk besteedt slechts
0.60
0.50
0.10
REÜNIE BIOSCOOP - Gouda
HET GEZELLIGSTE THEATER VOOR IEDEREEN 1
Presenteert vanaf VRIJDAG 25 t.in. MAANDAG 2% JAN.
fST (SLECHTS "4 DAGEN) '=®J z
LIANE HAID VICTOR DE KOWA PAÜL KEMP
in de GROOTE GEZA VON BOLVARY SIÏPER-Film
Een Komische Sensationeële Film.
Als EXTRA Hoofdfilm; REGINALD DENNY in:
Een greep uit het leven. Toegang voor iederen leeftijd.
ENTREEPRIJZEN vanaf 25 CENT TOT 1.15.
Réunie. het Theatei niet tempo.
Het eerste non-stop Theater vai^ Gouda.
WOENSDAG TWEE uuit MATINEE voor iederen leeftijd.
Verwacht: George, White's BROADWAY SCHANDALEN.
prolongeert voor 7 dagen van VRIJDAG tot en met DONDERDAG
Truus van Aalten
Lou Bandy
Roland Varno
in de Hpllandsche succesfilm
TOEGANG VOOR IEDEREN LEEFTIJD.
Plaatsbespreken voor iedere voorstelling dringepd aanbevolen.
Cassa iederen dag geopend van 12—2,uur en a-avonds van 7 tol 9 uui
-J
Vliegouderricht volgens moderne methixkn.
Een dubbele stuurinrichting voorkomt
ongelukken!
door H. P. VAN VLIET.
Eena» was vliegen en leeren yliegen een
kwestie waar evenveel moed als geluk by
te pas kwam. Wie zich by de eerste pogin
gen tot vliegen niet zeer handig toonde,
veroorzaakte zonder uitzondering ongeluk
ken en maakte reeds by den aanvang aan
zyn vliegcarrière ee,n einde. Wel had de
vlieger-cinstructeur hem alle handgrepen
geleerd, doch het was voor den leerling
steeds een moeilijk oogenblik, wanneer hy
zich voor de eersti maal alleen in de kist
zette, om zyn kunsten eens te toonen. Mt(-
nige aanslag tot vliegen zal in dien tijd
voor zenuwachtigheid by de alleenvlucht een
roemloos einde hebben gevonden.
Sinds de uitvinding van de dubbele stuur
inrichting is het vliegonderricht zoowel voor
leeraar als leerling heel wat aangenamer
geworden. Bovendien hebben vele leerlin
gen tegenwoordig al eerst iets aan zeil-f j
fvliegen gedaan, waardoor zy een uitsteken-
de voorbereiding tot de motorvhegerij heb- j
ben genoten. Doordat men tegenwoordig aan
het eigenlijke onderricht ook eehige „aan-
wyzingsvluchten" laat voor£$ gaan, geeft i sch3enpn fabriceeren.
men de leerlinge® gelegenheid, de indruk-
rpsti^e ge-
d zit, die in
eerste allenvlucht
voel, dat qr achterin nog k
geval van nood weer alles m orde kan bren-
gen. In de talrijke oefenvluchten, die het
oriëntatievermogen, en de vliegajkerhmd
verhoogen, ontwikketóiich de leerlfltg
zamerhand tot een ervaren piloot.
Een ieder, die over een n'ornïale hoeveel
heid tegenwoordigheid van geest en over
gezonde zenuwen de beschikking heeft, kan
indien men volgens de .moderne pethodp,
te werk gaat-, vliegen leeren. Het vereisch-
le' medische onderzojj: is »eer streng. De
medische vuurproef bestaat uit een hoogte-
vlucht, waarbij de toekomstige
der zich minstens een uur lang op een
hoogte van 2000 Meter mopt oplwjjden. Lr
zyn mhnschen die voor de dunjfVhten
de snelle veranderingen in dl* luchtdruk
zer gevoelig zijn, hoewel huw gezondheid
overigens niets te wenschen oveylaat. Dew
gelijke menschen moeten dus uit den aar
van de zaak van het vliegen a&enj
No. 45
LANGE TIEND EWEG
DE NIEUWSTE
NU 75 CENT
.Vertle Garantie. Brandvrije Herplaatsen Lagp Prijzen.
on I.ËIDEN en HAARLEM en IJMUIDEN
over Bodegfaven, Alfen, Koudekerk, Zoeterwoude, Leiden, Oegstgeest,
Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroesk, Heemstede,
W Haarlem, IJmuiden.
GOffDEREN WORDEN AFGEHAALD, Beleefd »nbeje end
Wfft menigeen niet weSt.
In Het oudp'Eome yervaardigdon 7200
/schoenmakers in 6% dag 7200 sSToenen.
Tévenwoordig kunnen evenveel schoenma-
ÏÏrsTdezelfde tijdruimte 595.000 paar.
„TURFMARKT 1
\TELEF. 2534
GOUDA.
8 Punten).
„Hans de Torenkraai"
HET RUILBUREAU.
men ue icciuugi»
ken van het vliegen eerst geestelijk" en psy
chisch.te verwerken.
Nadat hy van de theorie op de "hoogte is
gebracht, klimt het Ikarusjohg voor dfe eer
ste maal in de stuurstoel. Maar achter hem
neemt de instructeur plaats, 'in een stoel,
die eveneens eey volledige stuunjitrustmg
'bezit. De'beide stuurinrichtingen zyn met
elkaar verbonden, zoodat de instructeur
direct elke fout kan verbeteren. In het bp-
gin heeft de leerling echter niets «anders te
doen,dan met de hand de stuurknuppel los
jes vjÉfc te houden ejx alle stuurbewegingen
medefte voelen. Op deze manier komt hy
er het beftte achter, hoe Jiét vliegtuig op de
verschillende stuurbewegingen reageert.
De vólgende ettfflbestaat daann' dat
de instructeur slecffw nog' zelf startten
landt erf aan den leerling het vliegen in de
lucht overlaat, waarby hy er natuurlyk
steeds voor zorgt; dat er-geen al te groote
fouten gemaakt worden. Na eenigen tyd
waagt de leerling zich dan ook aan zyn
eersten fetart'en na ongeveer 70 vluchten
zal hij over het algemeen reeds zoo ver
rijn gevorderd, dat hij de eerste zelfstan
dige landing kan riskeeren. De grootste ge
beurtenis in de vliegersloopbaay is dan de
In Panama komen
400 slangensoorten
bovendien nog
voor, ie vergiftig rij/ en
700 niet-vergiftige sofrten..
«olïèns de nieuwste wetenschappelijke
lattingen zou de ouderdom onz^ aarde
jogstens drie milliard )a,en,z>jn.
in viel*-*n acht-cylinder modelléfl
VRACHTWAGENCHASSIS met 3.35, 4 en 4.7» miter Wielbasis
met geheel vrijdiagende assen.
Vraagt prijs en inlichtingen bij den Official Ford Dealer
|TB ETALfN G
ON DER
PER WEEK
PER WEE*
ROTTERDAM, NIEUWE BINNENWEG 260, TEL.37033
VRAAGT REIZIGERSBEZOEK
-*
