it NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, ^EUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Maandag 28 Januari 1835 io. 18817 73*RJaargang Ditblad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen NEDERLAND IN DE CRISIS. atie! EEN KLEINTJE EEN KWARTJE OERWOUD- geheimenissen. S£haVn °Verelnd ln zlJn wu?S’toch 00k moelllJlt een der- “‘eSen verwachten en uw cos- ”11“ korteleX^ïïeltlen<I U moet me 4 cham?Ufhe d maar ver8even. als .5 EA’S G. MOLEMAN. 2934. wijsheid is. een vast besluit. feuilleton. rees overeind CERIJ G. MOLEMAN. 1934. rlep Legrand. Duizendmaal o (Wordt vervolgd.) o 'AM I«ns >ver mist notor berij- spreek van verhoogen van de jeslonkcn volkswelvaart, niet van herstel van vroegere welvaart." ken. terwijl hij wachtte op zijn ahtwoord. Een stiefbroer, antwoordde Manne- nng en er klonk plotseling iets stugs in br. lett. CXV Bur. L PLAATS VOOR OPGAVEN WORDEN VOOR DONDERDAGAVOND 6 UUR INGEWACHT t en Weekblad Voor )DEL. 2745. n gevraagd. erbedryf' A. Lafebef» lijk 9. beste I REDE VAN DEN MINISTER PRESIDENT, DR. H. COLIJN, IN AMSTERDAM. Contingenteeiingspolitiek gehandhaafd. Gevaren van devaluatie. Ons volk: schouder aan schouder. verbetering moeten j van v r ij e r rullver- En twee uur later had dat onrustige gevoel haar nog niet verlaten. De dra gers van den Franschman hadden hun kamp een eindje verder opgeslagen, rond om de groote vuren, en Jules Legrand, die niets had billen hooren van Honor’s, bezwaren om zijn ligstoel te gebruiken, zat op een pakkist en overpeinsde het verhaal, dat hij juist gehbord had. Zijn lange vingek-s spéélden met vier ringen, waarmee het koord, waaraan zijn fluitje hing, versierd was. Ze begon daarop zijn gezicht in plaats jubileerde it- ®n Slaapkamer :ookgel. gezocht, doe? ir, 25 per maand. en left. CWD Bureau ad. Meisje alleen ;d voor dag en nacht on 25 per maand. J£o werken en katoen eJ j dragend, tegen 4 Feb?- s: Nassau Dillenburg' 37, Den Haag. sterken glans en het vuur gaf ze een roodachtigen gloed, tusschen de glimla chende lippen blonken zijn scherpe, .re gelmatig tanden. Het geheel gaf een indruk van kracht en heerschzucht. Maar ik geloof niet, dart we elkaar ool^ ontmoet hebben, zei Mannering. Ik heb u nooit eerder gezien Korft, lachte de ander. Dat is waar. Maar ik vergis me, monsieur? of hebt u een broer gehad, die gesneuveld is in den oorlog ginds in de Duitsche koloniën? Zijn hand wtees naar het Westen, ter wijl hij sprak, en Honor Donthome, <üe hem gadesloeg, zag, hoe zijn oogen Marr- nering scherp en onderzoekend aanke- 200 millioen zielen, die zich als een éigen oeconomische unie heeft gevormd. Dan het geheele Brltsche wereldrijk, dat even- zoo bezig is een eenheid te vormen vour eene bevolkingsgroep, die5uu millioen zielen omvat. Een derde groep is bezig llch té vormen, onder leiding van Japan, op Aziatisch gebied. En ofschoon er en kele teekenen zijn, uit welke wij wellicht mogen* afleiden, dat men in Amerik% een open oog krijgt voor de nadeelige gevol gen ervan, blijft men toch geneigd te denken aan de vorming van ee-i vierde groep, die van de Vereenigde SCaien van Noord-Amerika. En daartegenover staat niets anders dan een verbrokkeld Europa dat ophield de leidende factor te zijn in de wereld-oeconomie, en dat In dezen geweldigen tijd niets beters weet te be denken, dan ziphzeli verder te verteeren in oeconomisch nationalisme. En zijn er die dezen toestand hebben voorzien, Spr denkt aan Brland, die ge tracht heeft iets te bereiken in de rich ting van nauwere aaneensluiting van de Europeesche staten. Op de eerste ver gadering, die in Januari 1930 te Genève gehouden werd, onder leiding van Brland was spr. door hem uitgenoodigd, ter in leiding, een referaat te houden over den oeconomischen toestand in de wereld, en in Europa. Bpr. voldeed aan dat ver zoek. Alle ministers van buitenlandsche zaken waren er. Toen spr. zijn referaat gehouden had, stond de Engelsche mi nister van Buitenlandsche Zaken, Hen derson, op, en vefzocht verdaging van de vergadering, ten einde de aanwezigen In de gelegenheid te stellen de inleiding te overdenken. In de volgende vergadering stond een der ministers op (het was die van Zuldslaviè), en onderschreef het re- ieraat door sterk protectie aan te be velen. En de andere ministers gingen huiswaarts en deden wat deze had aan bevolen. volgende cijiers. Het indexcijfer voor de wereldproductie in 1934 is 127. Het index cijfer voor Europa ponder Rusland Is 103, voor Nederland is het 116, en het ligt hier dus 13 punten boven het gemiddelde van Europa, dat 103 Is. Het indexcijfer van Duitschland was in 1934 90, voor Groot- Brittannië 95, voor België 90, voor Frank rijk 99, de Ver. Steten' 113. De conclusie, die we hieruit kunnen trekken is dus, dat in West-EuropS? het indexcijfer van Nederland in 1934 hooger ligt, niét onbelangrijk hooger, dan voor de andere landen. jTegelijk volgt eruit, dat waar de voornaamste Industrielan den van Europa beneden het gemiddelde van 1913 liggen, terwijl voor de geheele wereld het Indexcijfer 127 bedraagt, na tuurlijk ergens in de wereld een paar plekken moeten zijn aan te wijzen, waar het indexcijfer der productie zeer belang rijk verhoogd is. Deze plekken zijn er dan ook, want voor Rusland ligt het cijfer op 357 en voor Japan op 405. Deze cijfers bedoelen slechts een glo- balen indruk te geven. Anders staat het intusschen wanneer we een vergelijking maken tusschen de jaren 1928 en 1934. 1928 was het topjaar van de jaren die achter ons liggen. Wanneer ik dat jaar op 100 stel, zie ik dat in 1934 de wereld productie door het cijfer 93 tot uitdruk king wordt gebracht. Europa met 90, Ne derland met 71. Duitschland 87, Groot- Brittannlë 102, België 66, Frankrijk 77, de Ver. Staten 71. Dan zien we weer de twee merkwaardige Industrieele bergtoppen wanneer de productie in Rusland in 1928 door 100 wordt uitgedrukt, moet het in 1934 met 250 worden aangegeven en Japan staat in 1934 met een cijfer v^n 150 te genover 100 in 1928. Het heeft dus zelfs gedurende de crisis zijn productle"‘met M pet. kunnen verhoogen. Deze cijfers hebben natuurlijk betrek kelijke waarde, omdat ze niet de uit drukking zijn van een vrij economisch leven, maar een gevolg zijn van de ver schillende kunstmatige maatregelen, die in de verschillende landen zijn genomen. We zieji dus, wanneer we het jaar 1934 vergelijken met 1913, dat Nederland een ‘betere plaats inneemt dan de andere landen om ons heen, maar dat, wanneer we 1928 met 1934 vergelijken de achterult- gang in Nederland grooter is geweest van zijn handen te bestudeeren. Legrand zat in het vuur te staren en Honor kwam tot de conclusie, dat zijn oogen licht bruin waren, van dat fluweellge bruin, dat sommige honden soms in hun oogen hebben dat. naar ze dacht, de oorzaak moest zijn van dien rooden gloed, welken ze straks in zijn oogen had zien flikke ren. Zijn gelaat was geheel bleek en zijn zWart haar en zwarte wenkbrauwen deden* die bleekheid nog sterker uitko men. Zoo, terwijl hij peinzend in den gloed vwn het vuur staarde, leek het geen slecht gezicht, maar het roofvogelachtige was niet verdwenen Haar gedachten werden onderbroken, toen de man iets tegen Mannering zei? Maar natuurlijk, sir George, zal ik u naar Buba brengen. Het zou al heel onhoffelijk van4 mij zijn, om mademoi- - selle over te leveren aan de genade van de wildernis en bovendien uw broer is mijn vriend geweest. We zullen u oneindig dankbaar begon Mannering, maar de ander viel hem in de rede Het is absoluut niet de moeite waard mijn vriend. Het genoegen is volkomen aan’ mijn kant. Hij wierp een snellen blik op Honor, terwijl hij die woorden sprak en glim lachte Spr. stélt er prijs op, te verklaren, dat dit geen wijsheid is, ontstaan n& de fei ten. Hij heeft hierop reeds gewezen, in November 1922, in de Staten-Generaal. Nu de vraag, welke tendenzen zijn uit het voorgaande geboren? De nieuw< tendenzen uit de oeco- nomische ontwikkeling. In de eerste plaats heeft zich èn na tionaal en in den zin van groepsvorming ten streven ontwikkeld, dat er op gericht was. om langzamerhand net oeconomisch wereldgebied te verdeelen in sferen van oeconomischen invloed. En die groeps vorming begint zich eiken dag sterker af te teekenen Spr noemt in de eerste plaats de groep Rusland, bevattend 150 Kinderjuffrouw ch aan, liefsf bij klein? n, goed op de, hoogte >yverzorging, van g- ge“' hem in de rede met een plotselingen af keer van den man, die bij de eerste de beste gelegenheid 'en onder deze omstan- dlgheden al begon met complimentjes te z^n stem. Hij en zi)« mannen werden belegerd en vermoord door Duitsche in- fandsche troelen Honor zag. hoe er een triomfantéïijke blik in de oogen van den Franschman flitsteeen blik, die haar den indruk gaf. alsof sir George’s woorden meer voor hem beteekenden dan enkel de bevesti- i ging van zijn vermoedens. Het was een blik, die even snel verdween, ais hij ge komen was. en in hetzelfde oogenblik hoorde ze Legranc^ zeggen. Helaas, mijn vriend, ik weet het! Maar sir Roger was mijn vriend en daar- om is het mij een dubbel génoegen u te ontmoeten. Toen keek hij nieuwsgierig om zich heen en vroegBept u tweeën verder zonder gezelschap? t Onze dragers hebben ons vanmorgen In den steek .gelaten, legde Mannering uit, zonder in bijzonderheden te treden. Die zwarte schurken' riep de ander verontwaardigd. om mademoiselle zoo op genade en ongenade ovet te leveren aan de wildernis. Zijn oogen dwaalden af naar Honor, terwijl hij sprak, toen glimlachte hij ge ruststellend Maar weer niet bang, mademoiselle, God is tusschenbeide gekomen. Ik, Jules Legrand, zal u beschermen en in veilig heid brengenmet den stiefbroer „van mijn v^nd sir Roger. Hij bracht een fluitje aan zijn lippen en floot één keer, kort en krachtig. Jeg^ring, de mogelijkheid heeft ge- 1 - -elf met verlaging van ökele miiiioenen een aan- '“ng te maken. I Uiteindelijk zal tomen uit herstel teer ontwikkeling van Amerika reeds ont plooid, 24 pct. van de Amerlkaansche productie was uitvoergeworden, wat be- treit de algewerkte producten. En dat proces zette zich met enorme snelheid voort, ln het midden van de jaren van 2ü was het percentage reeds gestegen tot 42. Een tweede voorbeeld, dat misschien nog sterker spreekt, is Japan. In 1900 tel de dat land als industrieel producent nauwelijks mee, eh de uitvoer uit Japan had dan ook nagenoeg niets te beteeke- nen. In 1914 bedroeg de productie van de metaal-industrle in Japan al rond bO.büü.iDü, was de chemische industrie reeds in staat om voor 150 millioen te produceeren en was de waarde van de textiel-goedèren productie reeds 600 mil lioen. Daarna komt, mede tengevolge van den invloed van den oorlog, de ontzag gelijke versnelling Tusschen 1914 en 1929 stijgt de productie in de metaal-industrle tot 80) millioen gulden, die in de chemi sche industrie tot 750 millioen en die van de textiel-ny verheid.aldaar tot 2500 mil- 1 Hoen gulden. Natuurlijk had een dergelijke indus- trieele expansie, die ver uitging boven de behoefte van het eigen land, ook In vloed of> den uitvoer. Terwijl van 1914— )UZ9 Engeland, dat de voornaamste ex porteur was naar de Aziatische landen, zijn uitvoer naar Azië met slechts 11 pet. zag toenemen; nam de uitvoer van Japan met sou pet toe. Overal waar Japan de deuren niet hermetisch gesloten* vond, veroverde het in de Aziatische landen de eerste plaats. Zelfs heelt Engeland, in Irak, wat den invoer textielgoederen betreft, niet meer dan 10 pet. weten te veroveren; Japan 70 pet Zoo is het ook gegaan in ons Indlë; in Siam en zelfs in China, ofschoon men in laatst genoemd land het uiterste heeft gedaan om de Japansche goederen te boycotten. Desondanks is Japan erin geslaagd, om den afzet in China nog iets te vergroo- ten. En in Brltsch-Inidë is in 1933 de in- --pansche goederen, in verge lijking met 19$. toegenomen met 75 pet. Ziehier omstandigheden, welke aan- - Hola! veriiebHring uitte een diepen zucht van Hola daar! ze ~^.ander lachte maken Haar metgezel vervolgde: En ik ben sir George Mannering. Ei! Legrand uitte dien uitroep op verrasten toon. Hij keek den andere ver- I baasd aan, met een ongeloovige uitdruk- i king op zijn gezicht, toen lachte hij even j I kort en voor de andere iets had kunnen zeggen, vervolgde hijDe wereld is klein en Afrika nog kleiner. Mannering keek hem onderzoekend aan. Het gelaat van den man voor hem was zeer zeker heel bijzonder; het was te scherp besneder^, om knap genoemd te worden, en de arendsneus gaf het iets roofvogelachtigs. De kleur van de .oogen was niet te zien, maar ze hadderf een Aanpassing, geen overbrugging. öpr. begon met erop den nadruk te leg gen. dat nij zou sprexen over verhooging van de ingezonken volkswelvaart en niet over herstel van de vroegere, over aan- pa^nig en niet over overbrugging. Overbrugging doet de gedachten rijzen aan een oever, die even hoog is als de andereherstel van de volkswelvaart onderstelt terugkeer naar de toestanden van voorheen, en in dezen terugkeer heeft spr. geen geloof. Oorzaken en karakter van de depressie. öpr. ging dan eerst na de oorzaken en net karakter van de depressie, waarin wij op het oogenblik verkeeren. Sommigen maken zich van dat vraag stuk wat ai te gemakkelijk af door een voudig te verwijzen naar de gevolgen van den wereldoorlog; anderen werpen de schuld op de weinig-doordachte vre desverdragen; derden houden vast aan de gedachte van een der gewone con- junctuui holten, die in het oeconomische leven regelmatig terugkeeren. al geven zij toe, dat die holte ditmaal lang en diep is. Niets van dit alles is heelemaal on juist, maar evenmin is alles juist. Wij lijden ongetwijfeld nog onder som mige oorlogsgevolgen Spr. denkt bijv, aan den meer dan ondrageltfken schul denlast. zoowel in de indertijd oorlog voerende landen, als in de toen neutrale staten. Ongetwijfeld is een deel van ae moeilijkheden ook een gevolg v<n de vredesverdragen, althans wat Europa be- I treft. Maar een en ander verklaart niet alles. U11 „t4 Men moet niet buiten beschouwing laten 1 voer van Japs de belangrijke fundamenteele wijzigin gen, opgetreden in het productieproces i van de wereld, welke wijzigingen zich I wezig zouden zijn geweest ook zonder reeds vóOr den oorlog manifesteerden. den oorlog. Fundamenteele wijzigingen in de wereldoeconomie. i Voornamelijk in de laatste helft van de 19e eeuw heeft de wereldoeconomie zich gekenmerkt door de ontwikkeling van de buiten-Europeesche gebieden. mgt behulp van Europeesch kapitaal, in tellect en ten deele Europeesche werk krachten Een tretfend voorbeeld daar van leveren de Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Aanvankelijk was Ame rika weinig anders dan de leverancier van grondstellen en voedingsmiddelen, waartegenover stond, dat. de bevolking van Amerika in hare industrieele behoef te voorzag uit de Europeesche landen. Omtrent 19W had zich de. Industrieele ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringp 15 regels ƒ1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring’ 1'—5 regels ƒ1.55, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25 bjjalag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2^5. elfcft regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën eningezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Aan een koffie-maaltijd, in Krasna- poissy. van de leden van ae uroote Ciub- joemna en de inaustneele Club, welke aoiiiemaaiujd door een 5uu-tal leden, vertegenwoordigers van handel, scheep vaart en induscne, geld- en bankwezen werd bugewoonci, neeit de minister-pre sident, dr. H. Colijn, Zaterdagmiddag gesproken over dt vraagWatkunnen wijd oenenwat moeten wij la ten, om onae in g e z o n k e n volks ewelvaartte verhoogen? Dé draad van het betoog. De minister analyseerde in het eerste gedeelte van zijn rede den huldigen toestand, dien hij vooral gegroeid acht uit de f^Md amenteele wijzi- gingen, die opgetreden zijn in het pro ductieproces van de wereld en die zich leeos voor den oorlog hebben geopen baard. doch door den oorlog in belang rijke mate zijn aldus samen te vatten: ten streven om langzamerhand het oeconomische wereldgebied te verdeelen ln sferen van oeconomischen invloed. De af- zonderiijke groepen zijn: Rusland, het Brltsche imperium, Azië onder leiding van Japan, en in zekeren zin -ook de Vereenigde Staten En daartegenover een verbrokkeld Europa, dat op hield de leidende factor in de wereld economie te zijn en dat zichzelf verteert in oeconomisch nationalisme. Een r— '"W op die Dit 1 «lorne Aha! ^‘X’^nn’mïï?iïe"? w"a‘ “"‘oiöór wlldemty Ik kon midden ln - Er .Tant Wachtje... n nlets te vergeven, viel Honor Woonhui» te huur A nv. voorz. van water). <’3 Jch licht. bevr. by P. Valkenburg. 2 te Nieuwerkerk a. ti Dorp. Wat moeten wij doen? Intusschen, deze toestand ligt daar en daaruit komt de vraag voort, wat moe ten wij nu doen, welke gedragslijn moet Neder tand volgen temidden van deze verwarrende typen om althans van zUn volkswelvaart te redden wat er van te redden valt? En nu meen ik, dat ik als uitgangspunt daarvoor U eerst eenige cyters moet geven. Ik weet wel dat we allen geneigd zijn te meenen dat wij het slechter hebben dan een ander, maar voor de beoordee- ling van den toestand is het toch ge- wenscM dat we ons eerst even plaatsen temidden van onze buren omlte zien of metterdaad de toestand ln Nederland minder slecht, even slecht of slechter is dan bij de andere Europeesche volken». Eenige cijfers. Wanneer ik de actueele productie van de wereld ln 1913, het laatste, normale jaar vóör den oorlog, op 160 stel, en ik vraag dan, wat indexcijfer voor de productie is in dan kom ik tot de Dadeiyk klonk uit het bosch een ant woord, een onderdrukt gemompel van stemmen, het geschuifel van bloote voe ten en uit de schaduw kwam een lange ry inlandsche dragers te vporschyn. Het waren ef meer dan twintig en terwyi ze langzaam voortstapten, wierp Honor een blik op den man, dien zy te gehoorzamen hadden en ontdekte toen plotseling, dat zijn schitterende oogep op haar gericht waren met een uitdrukking, die haar bloed naar de gangen joeg. Ze keSfl, haastig een anderen kant uit, terwijl/ haar hart onrustig begon te kloppen. Haar ingeving zei haar, dat er iets drei gends en gevaariyks aan den man was. iets, aat ze niet nader zoti kunnefi om schrijven. Maar het was er, en terwyi ze peinzend staarde naar de weerkaatsing van de sterren ln het stille water van het meer, vroeg ze zich' af, of ze dien Jules Legrand wel vertrquwde. HOOFDSTUK III. zei hij. ta te toXh™8 antwoordde Enselschman; neen, twee! endan Dat Is nog eens een "'mand u ontftloetln« En aangez'.en er «Wlen n °m ons aan elkaar voor te van ons tweeën heeft maar -•3 betiteling, lachte Manne rs mijn verloofde, miss Don- Op de vraag: Wat moet Neder land doen? antwoordde de minister de behandeling vap dikwerf aange- prezen middelen. Echter, betoogt de mi nister. Geen beschermende invoerrechten; Geen ordening door groepen zelf; Geen ordening door de overheid, want mi zou lijn: staatsslaveunij voor het be- «Whleven; Geen devaluatie! PAh moeten doorgaan, en als het mo- WWk is in iets sneller tempo, met het Mstreven van de noodzakeiy- ‘e aanpassingen. Spr hoopt, dat in den loop van dit jaar blijken zal. dat regeering de mogelijkheid heeft ge- z«n. om zelf ia m i 11 i oen en ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef. InteS 2745. Postrekening 48400. niemand “'Hen. zuilen 60ÜD8CHE COURANT.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1935 | | pagina 1