I tyfiSto g vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 7500 Deze Courant komt ex Ze len !X zijn begonnen rRIJDi I NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Zaterdag 2 Februari 193S 1 Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen Gouda in 9 ipl. EIT. 1 ME .745. ZEN ICHT <SEL idalen Atlantic boven 18 jaar. 'N A- ATTENTIE! >P HM KROON CACHETS W verdrijven kou en pijn wil M2 KROONTJES soa. Brieven uit de Hofstad. Pogingen tot Huurverlaging. OERWOUD- GEHE1MEN1SSEN. go 188^2 zaterdag 2 Februari 1933 73" Jaargang BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCA14ELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. gereduceerden af 10 uur. buitengewoon groote van Regie-Spel FEUILLETON. er haar ranken ver dat hij op genade of ongenade overge- (Wordt vervolgd). ITlynhcuxtt. zriaaZZ V jeftyd met plezier” IY DURANTE. witte bloemen, had over en tot waar de twee Hij zweeg even, alsof hij naar woor den zocht en hervatte toén: Uw broeder overleefde die geschle- EEN BEETJE PRESTO. DOET EEN GROTE WAS soliede Boek- >r de plaatsing beste jeugdige DLE DIGGES, Archie Mayo, haat erikaan- lens van 4 FEBRUARI Imwerk van de LET WEL!"" ND 10 UUR. Jorlogsfihn n 35 ent. IAX. SPAARDE, fietsenstalling. •ende filmwerk BR. de grootste ROTTERDAM verlichtte zijn doodsbleek, vertrokken gezicht, waarop het zweet parelde In groote droppels, terwijl zijn oogen schich tig rondkeken. Een paar minuten verliepen, toen kwam Legrand binnen. Hij floot en zette een flesch brandy en twee tinnen bekers op de tafel. Er gaat niets boven gezelligheid, mijn vriend, zei hij, terwijl hij de kurk van de flesch trok en Mannering een van de bekers toeschoof. Als u zoo Eén van de laatste malen dat wy hem ontmoetten, kwam even het spellingvraag stuk ter sprake. Haaxman nad den strijd van de Vries en te Winkel meegemaakt en beleefde nu na vijftig jaar de vereenvoudi ging daarvan. Hy was al weer bereid dat nieuwe te aanvaarden. Thans is hjj echter heengegaan. Een ty pische figuur, die door oud en jong gekend en gerespecteerd werd. Hy zal in de hergi- nering blijven voortleven óók door zyn werk waarvan wy met name zyn boek Haagsche Schetsen noemen. gefloreerd. Er is te veel een vermaak-ele- ment gi het tooneel gekomen, en het echte kunstelement is naar den achtergrond ge drongen. En al was dat vermaak element misschien onmisbaar voor het nercantieele deel der tooneeldirectie, op den duur vervreemd men anderen hoe langer hoe meer van het kunst- tooneel. Het vermaak voldoet ook niet meer genoeg en zoo is ten slotte het geheel in één gestort. Ey zal altyd nog wel tooneel gespeeld worden, maar een element van be- teekenis in de cultuur is het niet meer. Het beste is dat maar te erkennen en dan zich opnieuw te oriënteeren wat er te doen valt op de bouwvallen van het oude tooneel. Daarvan schynt men zich nog geen reken schap gegeven te hebben en dat zal toch onvermydelyk noodig zyn. Het blykt nu ook weer dat het tooneel een „bedrijf” is dat geliquideerd kan wor den. Voor de Kunst klinkt zoo iets wel heel zonderling. Men overlegge eens en overzie de situatie om tot her-ordening te komen. HAGEN AAK. I op huizen noodzakelyk zyn. Want ook daar- 1 bij zyn er meer dan genoeg, die in de dure jaren zyn gebouwd, en thans veel minder waard zyn dan de daarop rustende hypo theek bedraagt. Het huurprobleem is een vraagstuk, dat diep in het economische leven ingrijpt, en welks oplossing niet met een paar leuzen is aan te geven. MCCLXV. Een markante vertegenwoordiger van een voorbijgegane tijd. Een enkel woord ter nagedachtenis aan den heer Haaxman, den 88-jarigen journa list, die in de afgeloopen week is heenge gaan. Een typisch stuk ontwikkeling van het Haagsche leven heeft deze overledene mee gemaakt. Hy heeft altijd midden in die ont wikkeling geleefd, er altyd een levendig aandeel in genomen en door zyn pen heel wat ervan voor het nageslacht vastgelegd. Tot het laatst van zyn leven heeft hy groo te belangstelling gehad voor alles wat zijn vaderland betrof. Hy was een vertegenwoor diger uit een vóór-vorig geslacht en zeer velen uit de ‘vorige generatie die feitelijk na hem kwam, zyn hem voorgegaan in de eeuwige rust. Haaxman was ondanks het feit, dat hy aardig met zyn tyd wist mee te gaan, een markante vertegenwoordiger van een voor bijgegane ttjd. Zelfs z(jn Ifterschijnmg, zyn figuur was dat. Hy had het voorkomen van een ouderwetschen schilder, zyn kunstzin nigheid was daarmede in overeenstemming. Voor de academie van beeldende kunsten is hy altyd één der strijders geweest en tot het laatst toe had hy daaraan zyn hart ver pand. Hy heeft de geheele evolutie van die academie mee beleefd en hy heeft het ook nog kunnen aanschouwen, dat die school een nieuw en passend tehuis hééft gekregen; al is dit dan pas voor de helft in gebruik ge nomen. Men moet er niet gering over denken, dat iemand de jaren 187.01935 in volle kracht van zyn leven heeft doorgemaakt. Haax man zag de telegraaf, telefoon, radio, lucht vaart, auto en wat al niet meer verschijnen en opbloeien. Wanneer men Zich de betee- kenis voor oogen stelt wat die alle reeds in zijn eigen vak, het krantevak beteeken- de, beseft men welk een enorme ontwikke- ling hij heeft zien afspelen. Het is gemakkelijk om die vragen te doen, monsibtw, zei de h'ranscnman, maar de antwoorden zijn moeilijker, in gewikkelder. Maar ik zal prooeeren u al- 1 les duidelijk te maken. denis daarginds bij Karana, maar zijn I gezondheid was totaal geschokt. Hij was 1 op drie plaatsen erg gewond en zijn her- i sens hadden ‘geleden door een slag met i de koli van een geweer op zijn hoold. Al zijn mannen waren algemaakt en hij bleei voor dood liggen, maar toen de Duitschers weggetrosken waren, werd hij gevonden door de inboorlingen uit een naburig dorp, die hem meenamen en verpleegden op hun primitieve manier. Nadat zijn wonden genezen waren, bleet hij daar, maar zijn geest herstelde nooit heelemaal en hij stelde absoluut geen belang meer in den oorlog ot in zijn eigen land. En een tijdlang stelde hij zelfs geen belang meer in zich zelt. Hij wist zelfs niet eens, wie hij was, hij leef de het primitieve leven mee van de In boorlingen, die de vrees, welke zij ge woonlijk voor blanken voelden, volkomen hadden afgelegd. Verscheidene maanden later kwam het ontwaken. De oorlog was geëindigd, u weet dat allemaal, en in het dorp, waar hij was. kmam een oude olifantenjager, een Belg, Emlle Schaunard. ABONNEMENTSPRIJSper kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de bezSgmg per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, eh nnza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef. 274Ö. Postrekening 484 ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 15 regels ƒ1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels f2M elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeehngen by contract tot zeei prijs. Groote letters en r^aden worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóói aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. de betere arbeiderswonjngën"»ok hoogere pryzen gevraagd kunften worden. Het schynt, day een algemeene flinke huurverlaging moeilykhedenXuit- Deze zyn mede het ge volg van de in vroegere jaren met rjjks- steun volgens de Woningwet gebouwde wo ningen. Deze zyn goeddeels in de jaren van hooge rtiateriaalpryzen en Toonen tot stand gekomen; de voorschotten volgens de Wo{) ningwet bedragen meer dan een milliard gulden. Zou de overheid zelve het voorbeeld van huurverlaging geven, dun zal de ex ploitatie van deze tienduizenden woningen verlies opleveren en ontvangt het ryk, dat in laatste instantie deze bedragen geleend heeft, lang niet terug, wat het zelf aan zyn geldschieters moet betalen. Wel is een zekere verlaging van de opbrengsten der woningen mogelyk, nu de rente op staats- leeningen door conversie is verminderd, maar een verlaging, die overeen zou komen met de drastische vermindering van loonen en salarissen, zou het ryk' ongetwijfeld jaarlijks op vele millioenen verlies komen te staan. Een andere mogelijkheid om tot huurver laging te komen is vermindering der grond belasting, die vooral in de grootere ge meenten vry zwaar op het bebouwde eigendom rust. Alweer dus een maatregel, die in deze tyden van verminderde over heidsinkomsten de begroetingen der open bare lichamen nog verder zou ontwrichten. Het is dus wel te verklaren, dat tot nu toe op het gebied der huurprijsverlaging weinig is bereikt. Groot enthousiasme be staat daarvoor in de financieeie regeerings- kringen van staat en gemeenten niet. En dan ziet men ook zeer goed in, dat het voorbeeld der overheid hier zeer verstrek kende gevolgen dreigt te hebben. Want zou een dergelyk voorbeeld werkelyk flinke huurverlaging ook van particulieren tot ge volg hebben, dan loopt men de kans, dat verschillende particuliere huiseigenaars, die hun huizenbezit grootendeels met hypothe ken hebben gefinancierd, niet meer in staat zullen zyn aan hun verplichtingen uit dien hoofde te voldoen. Een onvermydelyke con sequentie van vermindering van rente en aflossing voor voorschotten volgens de Woningwet zou zyn, dat ook de rente en aflossing van particuliere hypotheken ver laagd moet worden. En zou de overheid er toe overgaan, hetgeen destijds door de Com missie Vliegen is aanbevolen, om een deel van de schuld der woningwev-voorschotten te schrappen, dan zou een dergelyke maat regel eveneens voor de hypotheekschulden lojrt. Geen enkele ongewone wanklank vetbrak de stilte van den nacht, niets bewoog zien binnen de groote omheining gerustgesteld sloop hij de helling ai, steenen tegen den lagen muur lagen. Een lange slinger plant, bedekt met groote kiokvormige bloemen, had er haar ranken ver den grond verspreid en voorzichtig legde hij de verschillende uitloopers over de steenen, zoodat die er bijna geheel onder verborgen waren. Na een, mis- Legrand Het een korten lach hooren. Monsieur, u begaat heiligschennis aan uw broeders graf. Hoe... hoe... weet u dat... Ik weet 't al drie jaar lang, zei de ander rustig. Mannering keek naar de plek, waar de steenen verborgen lagen tusschen de struiken en de ranken van de sllnger- plant en vroeg heesch: ae groot€ krachtsin- I ZIJ, die Madeline... was ze werkelijk zijn oogen gericht op het I zijn vrouw? I Zeker monsieur! Het was een wer kelijk huwelijk, echt en onontbindbaar. Maar hoe kon u... Monsieur, dat is heel eenvoudig. Ik was er bij, toen uw broer trouwde. 1 Hoe... hoe lang geleden was het? Vijf jaar geleden, antwoordde Le grand. Toen voegde hij er bij: Monsieur, u en ik hebben samen veel te bespreken. Er zijn dingen, die u weten moet; dingen, die u met zou wil- I len dat mademoiselle Honor hoorde. Wat voor dingen? vroeg Mannering. Dat zult u dadelijk hooren. Kom maar, dat wil zeggen, ais u klaar bent met uw grafschennis. Zijn woorden klonken hoonend, maar Mannering hoorde het niet. Hij volgde hepi als een man, die weet dat hij op gfenade of ongenade overge- OMVWWIUUV V4V tUiUV* 1UVV W44 leverd is aan een ander en eenige ml- voorbeeld, hoe kwam het, dat sir Roger nuten later zat hij in het eenige bewoon- bare vertrek van de verlaten post op Le grand te wachten. HU speelde nerveus met zUn vingers en het schynsel van de stormlantaarn, die voor lamp diende, I met sneuvelde daarginds bij Kanara? Hoe kwam hij er toe met mademoiselle Schaunard te trouwen? Waaföm kwafl hU na den oorlog niet naar Engeland terug, om zUn huweiUk publiek te ma ken? Hoe komt het, dat hij en zijn vrouw hier op deze verlaten plek begraven lig gen? Dat zijn een paar van de vragen, die u me, naar het mij toeschijnt, had kunnen doen. De brandy had zijn uitwerking niet ge mist op den ander. Zijn gelaat was niet langer bleek, maar een donkerroode gloed brandde op zijn wangen en hij zei uit dagend: Je hebt zelf de vragen gedaan, Le grand. Waarom beantwoord Je ze niet? De nieuwe spelling*. Van de nieuwe spelling gesproken, ver leden week is de eommisslPvoor het nieuwe woordenboek geïnstalleerd. Dit duidt er on- tegenzeggelyk op, dat algemeene invoering der vereenvoudigde spelling aanstaande ^s. Dat schynt inderdaad ook zoo te zyn. Naar wy hoorden verluiden ligt het in de bedoeling met 1 September a.s. de veran derde spelling in alle officieele staatsstuk ken in te voeren. Tegen dien tyd is het woordenboek stellig gereed. Wy hebben een opgave gezien van tijd schriften en bladen, die reeds geheel in de gewyzigde spelling verschijnen, evenals een lyst van aanzienlijke instellingen die deze voor hun correspondentie en andere publi caties hebben aanvaard. De hoeveelheid was wel verrassend groot en niet ten onrechte heeft de Minister kunnen zeggen, dat de slag over de gansche linie iS gewonnen. Het Nederlandsche publiek, dat er nog niet prettig tegenover staat, moet er zien maar spoedig mee vertrouwd maken, want de dagen der oude Spelling zyn geteld. Het Hotstad-Tooneel. Het bericht, dat het Hofstad-Tooneel uit elkaar gaat, höeft eenig opzien gebaard. Men had zoo de algemeene verwachting, dat dit gezelschap voorgoed bleef en ondanks alle inoeilykheden zich zou weten te hand haven. Recht duidelijk is ons nog niet, wat nu eigenlijk de directe aanleiding voor ophef fing is. Misschien wordt dat ook niet dui- delyk gemaakt, omdat men het niet zoo heel duidelyk wil zeggen. Van wereldschokkende beteekenis is het geval niet. Als men eens* kon vaststèllen hoe groot of liever ge zegd hoe klein het aantal personen is dat blaakt van liefde voor het tooneel, dan kon het wel eens blyken, dat dit erg genng was- L.Ju. Het lijkt ons altyd dat het tooneel in zyn huldigen vorm zoo goed als uitgediend heeft. Het recept is opgebruikt; er moet een nieuw komen dat wel de eetlust opwekt. Wat dat zou kunnen zyn, is niet te zeggen. Er ging vroeger een betooverende charme uit van het tooneelspel, maar dat is niet meer zoo. De film, ja natuurlijk de film krijgt voor een goed deel de schuld, maar afgezien daarvan lijkt het ons toch niet dat het tooneel in deze tyden nog zou hebben goed wilt zijn, u zelf te bedienen. Mannering gaf gretig gehoor aan de uitnoodlging, want hu voelde, dat hij iets noodig nad, om zun zenuwen tot bedaren te brengen. HU schonk den kroes boorde vol en dronk nem leeg, alsof het water was, en hu liet zwUgend toe, dat Legrand zUn beker voor de tweede maal vulde. Toen wachtte hij en dwong zich al de vragen, die hem op de tong lagen, terug te houden. De ander wachtte bhjkbaar, tot nu het woord zou nemen, want hU maakte geen aanstalten om te beginnen. Toen opeens lachte hU. Monsieur, hebt u mU niets meer te vragen? Wat valt er verder te vragen? zei Mannering heesch. Ik zou zeggen, dat et heel wat was, antwoordde de ander met een It^ch. BU- schien twee dagen zouden ze geheel over- woekerd zUn en na korten tUd zou zelfs niemand, die er naar zocht, ze moellUk kunnen vinden. Op dat punt gerustgesteld, draalde hij zien om en... schrok hevig, want, een klein eindje verder op de helling, op vUf of zes meter afstand, was de gestalte van een man, die hem gadesloeg en in het maanlicht herkende hU het glimla-' de t 3MJ«- voornooia parei- chende gelaat-van Jules Legrand. WeR10<i l Voelde hlJ den steen even be- ZUn hart scheen even stil te staan, zUn letsn1 en slaagcle er eindelUk in hem I armen en beenen trilden, zUn tanden en Uchten- duwde nog harder klapperden. Toen v Z^n voet schraP in den «rond- 1 Legrand liet een korten lach hooren. xiin Kanteide de steen, schoot tusschen I Monsieur, u begaat heiligschennis naarDSden Ult en rolde langs de helling ba te 5 eden' Adeniloos stond hU hem om n» w en draalde zich toen angstig hli nwL» Iort’ Maar nU®® was stu en WendrtC w diep van verllchtlng. Toen 01e e ücd naar den tweeden steen, achtar^ een poos zwoegen den eersten rolde. Een oogenblik stond hU eDUt door de groote krachtsln- J Dit nummer bestaat uit twee bladen, ft EERSTE BLAD. In de politiek onzer regeenng, die tot doel heeft de kosten van alle producten te verlagen teneinde op deze wyze tot lagere i productiekosten te komen en de buitenland- sche concurrentie beter te kunnen weer staan, behooren de pogingen tot verlaging f der huishuren een belangryke plaats in te f nem®. Tot nu toe is hier weinig bereikt, hetgeen door venchillende omstandigheden is veroorzaakt Bet gevolg is evenwel, oat de huishuren een speeds grooter deel van het inkomen der lager betaalde volksklas sen gaan opeischen, waar die inkomens wel zjjn achteruitgegaan. Zeer duidelyk is dit gebleken by een on derzoek in den Haag naar de besteding van het inkomen van werklooze gezinnen. Wan neer dit lot een persoon betreft, die voor dien een behoorlijk inkomen genoot en daarnaar zyn leven heeft ingericht, gaat de betrokkene niet terstond verguizen, omdat h<j natuurlijk hoopt weer werk te vinden, en tracht zich door de moeilijke omstandig heden heen te slaan. Het gevolg is echter, dat raak meer dan een derde van de steun gelden aan huishuur moeten worden afge dragen. En al is het by personen, die nog werk hebben, niet zoo erg, toch vormt het hwrprobleem een vraagstuk, dat bij lagere inkomsten om een oplossing vraagt. Nu zou men zeggen, dat de nieuwgebouw de woningen tegen lagere prijzen verhuurd kunnen worden, omdat de kosten van bouw materialen en de loonen in de bouwvakken de laatste jaren belangrijk zyn gedaald. Maar daartegenover staat het feit, dat ten wrote de bouwvoorschriften der overheids organen zyn verscherpt, w dat daarnaast ook de eischen der bevolking met betrek king tot de woning zyn verhoogd.’ Degene, die thans huizen bouwt, houdt met die ver hoogde eischen rekening, omdat hy niet het gevaar wil loopen, dat over eenigen tijd ijjn bezit aan waarde inboet. Dientengevolge worden alleen de wonin gen voor lagere beambten en voor beter ge situeerde arbeiders goedkooper, de gewone wbeiderswonmgen echter in zeer geringe mate. Dit laatste wordt mede veroorzaakt door het feit, dat het overgroote deel der bestaande arbeiderswoningen nog niet aan de verhoogde eischen voldoet, en dus voor Wie de materieele genietingen van het ■wen hooger stelt dan de ideëeie, is als de 7**°*" van paleis, die zich inricht in w dieastbodenkamers en de zalen leeg laat Die gedachte scheen hem bulten zich- «11 van vrees te maken. Hij rukte woest aan den eersten steen en trachtte hem van zijn plaats los te rukken. Hij was niet Ingegraven In den grond, maar er door zyn. zwaarte een heel eind In weg- kezonken. en de wortels van de planten, welke er omheen groeiden, maakten het work nog moeilUker. Maar hij worstelde tot het zweet in groote druppels op zijn voorhoofd parel- IiIIUISIIIE (01 HAM.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1935 | | pagina 1