IT
>9
DE KAMPIOEN"
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 7500
ex.
ien
npl.
jjn’ -
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Zaterdag IB Februari 183B
73" Jaarg ■nes
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven,
^ieuwerkerk, ouderkerk, oudewater, reeuwijk, schoonhoven, stolwijk, waddinxveen, zevenhuizen,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
OOSTHAVEN 19
CE
REIT,
I
ME
2745.
OERWOUD-
GEHEIMENISSEN.
VERPLAATST
IÈRA
IZEN
ECHT
SSEL
EERSTE BLAD.
Koers Noord-Oost.
uwe Kam
Geen dag en geen uur of ik denk aan jouwadres.
LEDER- EN FOURNITJJRENHANDEL
annex goedkoopste Schoenreparatie-inrichting van
CORN. DE BRUIN in de Stoofsteeg - Telef. 2010.
DRUKWERK
BOSKOOP,
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
enz.
Brieven uit de Hofstad. I
MOCLXVII.
üdllkSUIE (dl KAM
in:
tterend natuurschoon.
speciaal Program
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
ATTENTIE’
WORDT
cht
NAAR
>or eiken leeftijd.
25.
en 140.
TELEF. 2745.
iad om on-
FEUILLETON.
HOOFDSTUK IX.
(Wordt vervolgd).
zei dan hij oorspronkelijk van plan was
terwijl hij een
Er flitste Iets
en Honor zag,
Attentie!
agochtend-
:inden wy deze
irt brengen wij
VAN OOSTHAVEN 23
GOUDA H
NDAG
in de hoofdrollen
N CHINA
PAUL KEMP
f SCHAEFFERS.
■arl
KE REIS
lAR
N
VEEL SCHOON GOED
f VOOR WEINIG GELD I
De zon was nog niet opgegaan, maar
In Rimington’s kamp was alles al In be
weging en toen Honor te voorschijn
kwam uit Mannering’s tent, stond het
ontbijt klaar en waren de dragers bezig
alles gereed te maken voor het vertrek.
Morgen, miss Donthorne, begroette
Rimington haar. Ik hoop, dat de weder
waardigheden van gisteravond u geen
kwaad hebben -gedaan?
tweede ook.
De dragers haastten zich om zijn be
vel uit te voeren, terwijl de Engelschman
een wakend oog hield op de inboorlingen
bij het vuur en hun hulpeloozen meester.
In wonderbaarlijk korten tijd lag Man
nering op de draagbaar, waren de tenten
opgebroken en ze waren klaar om te ver
trekken. Toen pas maakte Rimington
aanstalten om te zien, hoe het met zijn
overwonnen vijand was. Terwijl hij zich
over hem heenbukte, liep Honor op hem
toe.
Is... is hij dood?
Ik ben bang van niet, was het laco
nieke antwoord. Ik had hem tot mosterd
moeten slaan, schurk dat hij is. Maar
daar is nu niets meer aan te doen. Kom,
miss Donthorne, we moeten gaan.
Ze trokken weg van Jules Legrand en
zijn angstige dragers, het bosch in, waar
veiligheid hen wachtte.
an den Duitschen
R.
voordat hij in zi jn
t, en onder zich
i bekende legende,
se en scène,
in nooit zoo goed,
(ische rollen.
z Dode.
is Fietsenstalling.
lyk werd,
Noordelijke
meters (in
korter zou
Goede Hoop. Het was vooral de Zuid-Ne-
derlandsche koopman Balthazar de Mouche-
ron, die zich met zooveel anderen pa de val
van Antwerpen (1585) in ons land geves
tigd had, die zeer ijverde voor een expedi
tie tot het vindep van de 'Noordelijke door
vaart. Hy wist er de Regeering van de Re
publiek zelfs in die mate voor te interes-
seeren, dat deze er niet voor te vinden was,
dat De Moucheron in ruil voor een aandeel
in de winst, een gedeelte der kosten op zich
nam.
De eerste réis, die eigenlijk alleen ten
doel had om na te gaan, of een ontdekkings
tocht kans van slagen had, bracht gunstige
resultaten. Twee schepen uitgerust door de
Staten van Holland en Zeeland waren door
straat Waaigat gezeild en waren in een open
zee gekomen, die zjj Tartaarsche zee noem
den; twee schepen, die' voor rekening van
Amsterdam een route meer over de volle
zee gevolgd hadden, waren echter onver
richter zake teruggekomen. De reis van het
volgende jaar bracht niet anders dan teleur
stelling: de schepen, die met allerlei moei
lijkheden van slecht weer en ziekten te
kampen hadden gehad, kwamen onverrich
ter zake terug: overal was mén op het ijs
gestooten.
Bwana, er komt iemand aan uit het
bosch.
Aha, dat zal Jules Legrand zijn. Ik
ben benieuwd, of we voor uw verloofde
zullen moeten vechten, miss Donthorne.
Hij liep naar buiten en op hetzelfde
oogenblik klonk Legrand’s stem dreigend
Mijnheer, dat doet u hier in mijn
kamp?
Honor liep haastig de tent uit en zag
Rimington naar het vuur gaan en er met
zijn voet een nieuw stuk hout op schop
pen. De vlammen laaiden bijna dadelijk
hoog op, en Honor zag, hoe de twee man
nen elkander zwijgend aankeken over
het vuur. ZIJ zag ook, hoe er een blik
van ontsteltenis over Legrand’s gezicht
was gekomen. Toen lachte Rimington
kort:
Herken je me, Legrand? Ja? Dan
zal ik Je vertellen, wat ik hier doe. Ik
ben hier gekomen op verzoek van miss
Donthorne, om sir George mee te nemen.
De andere vloekte woedend, maar Ri
mington vervolgde:
Je schijnt verbaasd te zijn, Legrand,
Dat begrijp ik. Maar de wonderen zijn
de wereld nog niet uit. En deze ontmoe
ting Is een van die wonderen. Of vergis
ik me? Is die man daar In de tent...
Monsieur!
Er lag iets waarschuwends in die stem
en Legrand’s oogen flitsten snel In de
richting van Honor met een veelbeteeke- i
nenden blik Het meisje merkte dien blik i
op en vroeg zich af, wat die beteekende,
terwijl Rimington blijkbaar iets anders
Ann HU AArcnmri VnlU V* vntl nlon Utzafl
Eindelijk in 1596-97 is de derde poging
gedaan, die het allerbekendste geworden is.
Ook dien keer werd de doortocht door het
ys versperd. De tocht stond eigenlijk onder
leiding van Heemskerk en De Rijp, maar
de bezieling ging uit van den opperstuur
man Barentz. Hy wist van geen opgeven.
Hy hoopte op beter resultaat in het voor
jaar en zoo kwam het tot de overwintering
dicht by de’ Noord-Öostelyke kaap van
Nova Zembla. De ontberingen, die de man
nen te doorstaan hebben gehad zyn over
bekend, al was de uitkomst niet zoo tra
gisch, als dat wel by andere overwinterin
gen op Spitsbergen en Jan Mayenland is
voorgekomen, dat alle mannen van koude
en scheurbuik zyn omgekomen. De terug
tocht moest men tenslotte in open booten
aanvaarden en het is op dien tocht geweest
dat Willem Barentz op waarlijk stoïcynsche
wijze den dood is ingegaan. Tot op het
laatst bleef zyn geloof in de mogelijkheid
van de doorvaart ongeschokt.
Er zouden bijna drie' -èeuwen verloopen,
voordat inderdaad de doortocht volbracht
is: door Nordenskiold. In onze dagen is dé
route bekend geworden door de reizen van
Russische ijsbrekers, die intusschen nog
steeds met groote moeilijkheden te kampen
hebben. In den laatsten tijd wordt beweerd,
dat de route op den duur voor den Rus-
sischen handel met het verre Oosten van
beteekenis zal worden. Wanneer dat zoo is,
dan mag men nog wel eens denken aan die
onverschrokken Hollandsche pioniers, die
reeds eeuwen tevoren een rotsvast vertrou
wen hadden in het welslagen van hun ex
peditie. Mannen, waardoor onze Republiek
groot geworden is.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bfl onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren,
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
ELSTER in;
usdadigerswereld.
Geen wonder, als je goedkoop en toch prima kwaliteit verkoopt, komen
de klanten vanzelf en daarvoor moet je zijn in Gouda’s meest bekende
was de Republiek veel aan gelegen, een
weg te vinden, die minder bezwaarlijk was
tengevolge van het feit, dat de ontdekkers,
de Portugeezen zich met hana en tand ver
zetten tegen hun Hollandsche concurrenten.
Men meende, dat er zulk een weg bestond;
een schrijver uit de oudheid, Plinius, sprak
erover in helaas zeer vage bewoordingen.
Benoorden Azië moest een doorvaart be
staan. Daarby verkeerde men in de meening
dat de Noordkust’ van Azië een geheel an
der beloop had, dan inderdaad het geval is.
Men meende ,dat na Kaap Tabin, een eina
ten 'Oosten van Nova Zembla, de kustljjn
zich in Zuid-Zuid-Oostelyke richting om
boog. De landmassa van Azië dacht men
zich dus veel kleiner, waardoor het moge-
dat men becijferde, dat deze
route eenige duizendey kilo-
modeme lengtemaat herleid)
zyn dan die om de Kaap de
VOOR GOED EN GOEDKOOP
IS HET BESTE ADRES
A. BRINKMAN Zn.
MARKT 31 - GOUDA -
TELEFOON 2745 -
geweest.
Mannering gaat met me mee.
Neen, riep de Franschman heftig.
Ja. Miss Donthorne heeft het mij
verzocht; het is aan haar om te zeggen,
waar sir George heen moet.
Legrand wendde zich met een blik
naar Honor.
Mademoiselle, u weet niet, wat u
doet. Deze man is de ergste vijand van
uw verloofde. Als die er zelf toe in staat
was, zou hij u verbieden te gaan. U moet
hier bij ons blijven. Dat zou Mannering’s
wensch zijn, Ik smeek u, verander het
plan en blijf.
Het meisje keek van den een naar den
ander en zag, dat Rimington’s oogen
haar ernstig aanzagen. Hij negeerde de
woorden van Legrand en vroeg eenvou
dig:
Gaat u mee?
Honor aarzelde geen oogenblik. Er was
veel, dat zij niet begreep, maar wat Jules
Legrand beweerde, maakte niet den min
sten Indruk op haar.
Ja, zei ze.
Neen, riep Legrand,
snelle beweging maakte,
in het licht van het vuur
dat het een zwaar automatisch pistool
was. Ze wachtte zonder eenige vrees,
want diep in haar hart was het vaste
vertrouwen, dat de Engelschman met zijn
ernstige oogen ook deze hinderpaal zou
overwinnen.
Onderwijl stond Legrand kwaadaardig
en triomfantelijk te lachen.
Monsieur Rimington, wilt u zoo goed
langryjc deel is omdat zij den eersten indruk
moet maken en de stemming moet wekken.
Vreemd was al dadelijk dat de hal niet in
het verlengde van de ingang ligt maat
dwars daar-op.
Het eerste wat men in een hal verwacht,
is een trap, een monumentaal bovenstuk.
Hier ontbreekt dié. Er zijn twee shialle
trappen maar die zijn met opzet gecamou
fleerd. Waarom is ons niet duidelijk gewor
den. De hal zelf heeft op ons niet den aller-
minsten indruk gemaakt. Onrustig, koud,
brokkelig was de indruk.
Zoo was voortdurend de indruk van het
geheele gebouw. Nergens vonden wij iets
verrassends, iets nieuw»; overal hokken en
kamertjes, soms op zonderlinge wijze af
geschoten alsof het vestiairen-boxes waren,
overal deuren, waar zij ongewenscht leken.
Geen enkele groote zaal. Alles kan nog W-
valjen als het „meubilair” geplaatst is,
maar wy vreezen het zeer.
Hij keek weer neer op den man in bed,
«sof hij zich afvroeg, wat ze gezien kon
nebben in dien man met zijn zwak, ka
rakterloos gezicht.
Toen hij zich weer tot haar wendde,
jas er iets van verwondering op zijn ge
acht.
Hebt u hem werkelijk lief?
Deze vraag bracht haar nog meer van
haar stuk dan de eerste.
zij had er nooit over nagedacht, maar
oeze vreemdeling maakte het haar met
^J/echtstreeksche v**** plotseling ont-
««uend duidelijk, dat zij George Manne-
niet lief had, dat er een kloof tus-
ter werd en hem was’ dle steeds gro°"
antwoordde niet en voor ze woor-
n m kunnen vinden, zei Rimington:
rephtem mlJ nlet ^a^k. Ik had geen
nt om dat te vragen. Maar de gedach-
gers ro^pOpeens me op-Ik zal de dra"
naar de opening van de tent
de Sr hetzelfde oogenblik stak een van
agers zijn hoofd naar binnen.
Twee belangrijke bouwwerken.
Nog juist vóór de groote tegenslag op
economisch gebied haar terugslag op ue ti-
nancién van onze gemeente deed gevoelen,
zyn twee belangrijke bouw-werken door den
gemeenteraad goedgekeurd. Het eene was
het Dalton-paleis voor de H.B.S. die het
Amerikaansche system wilde tpepassen; het
andere was het nieuwe museum voor onze
sciulderyten), prenten, penningen, muziek,
ceramiek enz. Het eerste staat in de duinen,
op een wyd punt en, het verheit zich daar
magistraal. Unmiddellijk valt het op en al
zal niemand aanstonds vermoeden, dat het
een schoolgebouw is, men wordt geboeid
door de fiere ën kloeke verschijning waar
op hier een gebouw is gesticht.
Een bezoek aan dit paleis voor onderwijs
is op zich zelf een genot. Hier is alles een
voudig en practisch, met distinctie en veel
gezicht voor lyn en kleur samengesteld. Er
zit een organische grondgedachte in de sa
menstelling.
Geheel anders is het gesteld met ons nieu
we gemeentemuseum. Ontegenzeggelijk
staat dit op een mooi punt. Aan alle kanten
zyn breede lanen; het behouden stuk Zorg
vliet, dat ten eeuwige dage park zal blijven
omdat het rijksbezit is, ligt aan de ééne
zyde, de jireede Stadhouderslaan aan de
tegenovergestelde zijde, derde en vierde
kant zyn eveneens breed, en vrijwel vrije
wégen, niet door al te zwaren huizenbouw
ingesloten.
Niemand die onverwacht het eigenaardigé
complex gebouwtjes ziet liggen zal op de
gedachte komen dat het hier een museum
is. Als vreemdelingen op de tram dit com
plex passeeren en nieuwsgierig aan den
conducteur om inlichtingen vragen, dan kij
ken ze by zijn antwoord alle even beteuterd,
alsof zij vreezen voor het lapje gehouden
te worden. Alles had men verwacht maar
dat dit een museum is, allerminst.
Maar het i s een museum.
Thans is dfe bouw daarvan gereed en is
het moment gekomen dat de eigenlijke in
richting ervan beginnen kan. Alvorens daar
mede aan te vangen zyn diverse groepen in
de •gelegenheid gesteld het bouw-werk ook
van binnen te bezichtigen. Ons verlangen
daartoe was spannend, want wy konden
slechts verwachten dat hier een idea^l-werk
zou zijn geschapen-.
Nu is een museum zonder inhoud. .wel een
héél zondierling ding; precies als dit trou
wens met een leeg huis het geval is. Maar
bij een museum hangt alles af van de op
stelling der geëxposeerde kunstschatten. Er
viel hier dus niet meer tc zien dan de in
richting en ook daarover valt moeilijk te
oordeelen. Het eenige wat te zien viel was
de entrée, de hal, die nu eenmaal een be-
zijn, onmiddellijk te vertrekken. En u,
mademoiselle, moest maar naar uw tent
gaan.
Ze had nog maar een paar stappen
gedaan, toen ze den Franschman hoorde
lachen en dreigend bevelen:
Vooruit, hond!
Wel, Legrand, aangezien er niets
anders opzit...
Ze- drahlde haar hoofd om bij de on
verschillige woorden en zag, wat er ge
beurde.
Rimington sprong, lenig als een tijger,
dwars over het vuur. Uit Legrand’s pis
tool kwam een lichte flits, nog een en
nog een, maar de kogels floten tusschen
de toppen van de boomen, want Riming
ton had met de eene hand den Fransch
man bij den pols gegrepen, terwijl de
andere hem vasthield bij den nek.
Het schieten hield op en de Engelsch
man deed een stap achteruit, zijn ge
balde vuist schoot uit en trof den ander
precies op het hart. Legrand zwaaide
achterover, verloor zijn evenwicht door
de kracht van den slag, viel en bleef on
beweeglijk liggen. Uit de duisternis kwa
men zijn dragers aanhollen, opgeschrikt
door de revolverschoten: maar Alec Ri
mington draaide zich om en zei iets op
gebiedenden toon tegen hen, en ze bleven
staan als verschrikte schapen, terwijl de
een na den ander naar het vuur afdroop.
Rimington lachte en gaf zijn eigen man
nen een kort bevel met een blik op den
bewusteloozen Legrand.
Leg den zieken Bwana uit de tent
op de draagbaar en vouw de tent op. Die
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) j
15 regels 1.30, elke regel meer 0.Z5. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
byslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1-4 regels ƒ2.20 elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeei gereduceerden
prijs. Groote letters en ragden worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
In een artikel, verschenen in een Noorsch
blad, de Finmarkposten van 12 November
1871, werd verteld, dat de resten van het
,fBehoude huys” van Heemskerk en Barentz
op Nova Zembla waren teruggevonden. De
belangstelling in die moedige onderneming
van meer dan twee eeuwen terug werd
daardoor aangewakkerd, vooral toen enkele
jaren later een aantal voorwerpen uit dat
land van sneeuw en ys werden opgedolven,
waaronder zelfs een briefje geschreven door
Willem Barentz, welke voorwerpen een
plaats hebben gekregen in het Ryksmu-
seum. Over de gebeurtenissen van deze
overwintering zyn wy, als over zooveel
andere merkwaardige ontdekkingstochten
der Nederlanders in de 16e en 17e eeuw, uit
stekend ingelicht door een scheepsjournaal,
dat door een der deelnemers, Gerrit de
Veer, gehouden is en spoedig uitgegeven.
Deze scheepsjournalen hebben in den tijd
van hun verschynen een groeten lezers
kring getrokken. Zij nemen dan ook geheel
de plaats in van de tegenwoordige ontspan-
ningslitteratuur, terwijl zjj op deze vaak
hun levendigen, frisschen stijl voor hebben,
die ook tegenwoordig de lezing der relazen
vin een De Veer en een Bontekoe nog tot
een genot maken, zoodra de lezer eenigs-
zins gewend is geraakt aan de oude taal,
terwijl de oude illustraties nog een aan
trekkelijkheid temeer vormen.
Het is intusschen niet uit zucht naar
avonturen geweest, dat deze en soortgelijke
tochten op touw zyn gezet, al zal die zucht
stellig voor velen een prikkel geweest zyn
deel te nemen. Neen, het alles beheerschen-
de motief was het belang van den handel.
Het zal op het eerste gezicht niet direct
duidelijk zijn, wat de oude Hollanders wel
voor handel dachten te drijven in het barre
Noorden, maar deze tochten, de bekendste
van 1596-97, waarby de overwintering op
Nova Zembla plaats vond, was door twee
andere in de jaren 1594 en 1595 voorafge
gaan, hadden ten doel eeh andere route
naar Indië te vinden. Het is bekend dat juist
in deze jaren Cornelia Houtman de eerste
mi«\naar Indië ondernam (1595-1597),
daartoe vooral in staat gesteld door de ge
gevens van'Jan Huygensz van Linschoten,
die in Portugeeschen dienst de geheimen
van de vaart naar Indië had leeren kennen.
Spoedig volgden verdere tochten, maar er
Wat hebben wy al verdriet ephi
plukken die nooit gebeurd fyn-
Gezelle.