11
<D
I
ie
i s
'Hulzen
III
EK
o
go. 18898
ZaterdagM Mei* 1939
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 7500
ex.
EERSTE BLAD.
F
2745
Extra
goedkoope
blouses
teekent
en zijn
DAGS
I voor
zinnen
jlwijk,
IJsel,
de keuken.
Koopt daarom
Uw kleeding
bij
Het Goudsche Taalmuseum.
HET MYSTERIE
VAN MOAT HOUSE.
Reclasseering.
Wielerbaan Gouda
Brieven uit de Hofstad.
vauïWzw sKfeeding
is ïiele* en (Joedfotyta-
’73« J»«rr*rg
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapellé,
NJEUWERKERK, OUDERKERK. OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
K.
i
FEUILLETON.
HOOFDSTUK XXI.
De aanval.
(Wordt vervolgd).
'I
jEen pracht collectie!
In elke prijslage.
pas een volgenden
est rij kt men met
irna' op een koele
Zie onze annonce op
pagina *4, 2e blad
a aardappelen <?-•-
.stekend om plan-
ie luis hebben.
groote waarde in
voor het begieten
chtboomen te ge-
k rozen, waarop
mede besproeien,
‘bruik dus niet in
kput, doch benut
‘s vormpjes worden
gevuld met het be-
in een middelmatig
;er, 50 gr. bloem,
gesnipperde wortel-
Dit nummer bestaat uit twee bladen,
en een Bijvoegsel.
om al eerder te ontsnap-
geloof, dat Ik een nieuw
lady Langdale ons willen
Voor wie deze velerlei werkzaamheid det
reclasseering begrijpt, uil het geen vraag
meer zijn, wat hij den 18den Mei moet doen.
Dit werk mag niet by gebrek aan middelen
stop gezet worden. Wanneer het gebeurt,
dan krjjgen we toch voor het onderhoud der
gevangenissen meer te betalen, dan ons nu
onze gave op den collectedag kost.
istreken (behoorende tot den bezorgkringjU
Van buiten Gouda en den bezorgkring:
Wordt van een man of vrouw gezegd,
waar niets bij zit en niets van uitgaat.
XL.
No. 109. Iedere klip klap.
Om de klip klap.
Ba hl mann
ADELINE SERGEANT.
Overeenkomstig de afspraak versche
nen Hume en Meynell op het aangegeven
uur aan de deur van Moat House. Cyril
Lancaster had hen verteld dat zij komen
konden als zijn vader thuis was, en het
was in een oorlogszuchtige stemming dat
de twee mannen zich lieten aandienen.
De oude Jacob ging hen voor naar Lan-
i schaatsen wor-
ingewreven, die
n in laat trekken,
men de roest met
‘papier en vet de
t vaseline of spek-
- d.L. water aan de
vordt bjjna een ons
minuten gekookt,
ntje cremortart by-
>pels pepermuntolie.
n gestort en warm
bovenkant begoten
an het sausje.
Er zal den 18den Mei door geheel ons
land een nationale reclasseeringsdag ge
houden worden, een collectedag ten bate
van alle reclasseeringsvereenigingen in ons
land, die zich daartoe vereenigd hebben.
De opbrengst komt dus het werk der reclas
seering in zijn geheel, onverschillig in welke
richting het gedaan wordt, ten goede. Vrij
zinnige, katholieke en orthodox-protestant-
sehe reclasseeringsinstellingen werken hier
dus xusterlyk samen ter bereiking van het
groote doel, het werk der reclasseering te
laten voortduren, nu de regeering door den
nood der tyden genoodzaakt wordt haar
MÜMidie voor dit werk geheel of gedeeltelijk
stop te zetten. En dit legt aan ons volk den
plicht op dien dag diep in de zak te tas
ten. Want het werk der reclasseering is een
prachtig menschlievend werk, dat niet al
leen voor den enkeling, maar ook voor de
gemeenschap haar «egenrijke vruchten af
werpt .Waar nu voor velen dit werk nog
een goeddeels onbekend werk is en het be
grip reclasseering niet voor ieder duidelijk,
moet een korte beschouwing hierover op dit
oegenblik zeker haar nut hebben.
Wat reclasseering is, wordt ten deele al
in het woord zelf uitgedrukt. Het is het her
stel van wie maatschappelijk gezonken is
in zyn vroegeren toestand, zijn vroegere
klasse. Daarbij moet men echter bedenken,
dat dit herstel betrekking heeft op den
misdadiger of wie het dreigt te worden, op
hem dus, die door misdadigheid uit z^n
maatschappelijke plaats is gedrongen en
osder dreigt te gaan. Deze algemeene de
finitie geeft echter geen volkomen juist
beeld van het werk der reclasseering. Want
het doeb is niet enkel het herstel van wie
gezonken is; het terugbrengen dus van den
misdadiger in de maatschappij, maar ook
het voorkomen ,dat de misdadige of over
treder uit de maatschappij raakt door ge
vangenisstraf. De reclasseering bedoelt dus
niet alleen herstel maar ook voorzorg. Dit
algemeen doel trachten de reclasseeringa-
vereenigingen te bereiken door den gevan
gene by %zyn ontslag uit de gevangenis de
helpende hand te reiken, door hem tijdens
de gevangenisstraf door geregeld bezoek in
de cel zedelijk op te heffen en zoo tot een
ander mensch te maken en door te trachten
voor die misdadigers, die daarvoor in aan
merking komen, een voorwaardelyke ge
vangenisstraf te verkrijgen.
De groote beteekenis van dit werk voor
den misdadiger en voor de maatschappy be
hoeft wel nauwelijks betoog. Wie eenmaal
in de gevangenis heeft gezeten, komt er o
Zo° gemakkelyk weer in en dat niet alleen
niet in de eerste plaats misschien wegens
den misdadigen aanleg, die maar bij een
deel der misdadigers aanwezig of overheer-
Het is een kunst en een verdiensté om
gelukkig te zijn.
ve altijd water over
ookt is, waarvan we
cunnen maken. Het
at 1 L., smelten de
eze met de bloem;
kleine hoeveelheden
«eds roerende erbij, -
;s vormen. We schil.
if schurseneeren en
ji, laten ze zoolang
;otdat ze gaar zyn,
oepterrine en roeren
k door. We presen-
schaaltje met lang-
ken reepjes brood.
caster’s studeerkamer, waar hij hen met
de grootste hoffelijkheid ontving. Hij had
Meynell nooit eerder gezien, maar
Everard Hume was hem natuurlijk wel
bekend.
Dus u hebt tijd gevonden voor een
reisje naar Engeland, meneer Hume, zei
hij minzaam. Ik had nauwelijks verwacht
u nog eens te zullen ontmoeten. Ik hoop,
dat u een prettige tijd zult hebben.
Ik kwam meer voor zaken, dan voor
plezier, antwoordde Everard droog.
r Laten we dan hopen, dat u uw zaken
tot een goed einde moogt brengen, sprak
Lancaster. Ik wist niet, dat meneer Va-
lery’s zaken uw aanwezigheid in dit land
noodzakelijk maakten.
U vergeet misschien, gaf Everard
ten antwoord, dat meneer Valery’s doch
ter hier verblijf houdt.
Ja, dat weet ik, stemde Lancaster
toe. Maar, neemt u me niet kwalijk, Ik
zie het verband niet tusschen de zaken
van onzen vriend en zijn dochter.
Uitdrukkingen vor „om de haverklap”.
De huisvrouw, die geen dienstbode heeft,
beklaagt zich er over, dat ze met haar werk
’s morgens niet is kunnen opschieten, omdat
iedere klip klap de bel ging.
Alle Goudsche ingezetenen en oud-
ingezetenen worden uitgenoodigd uit
drukkingen van den aard als hier
boven is aangegeven, zoo mogeljjk
vergezeld van toelichtingen, schrifte-
Ijjk in te zenden.
Brieven onder motto „Het Goud
sche Taalmuseum” aan het kantoor
van Mrs. SMIT, Hoogstraat 1, Gouda.
Bij de familie Jansen is ’s avonds groote
oneenigheid geweest; het heele huis heeft
ondersteboven gestaan. Den volgenden dag
merken de buren tegenover elkaar op:
,,’t Heeft gisteravont by Jansen weer knap
pies gerookt”.
32
Ik ook ulet, zei Geoffrey. Ik spreek
over haar gezelschapsdame, juffrouw Da-
venant.
Haar gezelschapsdame juffrouw
Davenant! herhaalde Claude langzaam.
Ik ben met haar zuster verloofd,
verklaarde Geoffrey, maar op het ©ogen
blik is mijn moeder, zooals je je kunt
voorstellen tegen het huwelijk, omdat de
meisjes Davenant geen geld hebben.
Daarom Is zij ook op Moat House in be
trekking gegaan. Maar zoover ik kan na
gaan, lijken het ongure lui te zijn.
Lancaster is de grootste schurk, waar
van ik ooit gehoord heb, zei Claude.
Hume kan Je meer over hem vertellen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
ADonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bü onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
heden” weer aan het werk is geweest, maar
het ziet er toch alles tesamen vreemd uit.
Men veronderstelt niet zonder reden, dat
de gang van zaken ietwat anders is geweest
dan naar buiten blykt. Het meest aanneme
lijke is te veronderstellen, dat men voor een
monument als dit niet anders durfde te doen
dan een prysvraag uit te schrijven en dat
men op een wellicht in den aanvang gekoes
terd denkbeeld om direct aan één kunstenaar
opdracht te geven is teruggekomen. Of dan
de prijsvraag niet een vertooning is ge
weest is nog een andere kwestie. Het is in
ieder geval zaak dat hier het ware licht
over op zal gaan, wil men niet het stelsel
van een prysvraag heelemaal in discrediet
brengen.
Voor het houden van loterijen heeft men
uitvoerige bepalingen in wettelyken vorm
gesteld; zou het niet tyd worden om ook
eens wat toezicht te gaan houden op der
gelyke „nationale comité’s” die zich maar
plotseling ópwerpen en dan niet altyd be
kwaam genoeg blijken om haar taak naar
behooren uit te werken
Een merkwaardige tentoonstelling.
Een merkwaardige tentoonstelling, die
nog weer eens iets anders biedt dar» ge
woonlijk is Zaterdag j.l. in het gebouw van
den Haagschen Kunstkring geopend. Zy be
weegt zich op het gebied van den humor en
de satyre. De voornaamste caricatuurteeke-
naars in ons land hebben er aan deelgeno
men en een keurcollectie van hun werk in
gezonden. Tal van kunstenaars zyn hier zelf
in caricatuur gebracht door hun collega’s
en bekende figuren zyn hier in den geestig-
sten vorm weergegeven.
De „daverende dingen” van Ton van Tast,
dien wy alle kennen, zyn hier in het origi
neel te zien. Een klein aantal natuurlyk,
want zyn vnlledig werk loopt in de dui
zendtallen.
Een speciale afdeeling geeft een histo
risch overzichtje, zy het uiteraard slechts
zeer fragmentarisch. Hier is een collectie
van de beroemde Humoré de Daumier te
zien; hier liggen tal van beroemde en be
ruchte caricatuurtydschriften voor het over-
groote deel reeds ter ziele. In ons land zyn
er al vele geweest maar zij verdwijnen alle
op den duur. Herinneren de ouderen zich
nog „Uilenspiegel"? Er is hier een exem
plaar. Kent ge De Ware Jacob, Kaleidos-
coop, Kets, Sfinx en dergelyke Ze zyn hier
met één nummer aanwezig. Nog zyn er ge
weest waarvan helaas geen nummer te vin
den was. Herinnert u zich „Abram Prikkie”,
eenmaal zeer beroemd? Helaas is hy hier
niet. Mocht iemand een exemplaar hebben,
dat hy het afsta, opdat deze verzameling
completer worde. De „Roskam” is er ook
niet, evenmin het eenmaalberucht „Psty
Pst". Wellicht zyn er nog vele andere die
hier of daar een tydelyk bestaan slapend
1 hebben gevoerd. Het zou zoo gewenscht zyn
dat althans enkele exemplaren daarvan by-
één bleven, opdat het dankbaar nageslacht
zich kan verlustigen aan den humor en de
satyre uit vroeger tyd.
Zandagmlddas C uur
Nodarland a buste sprinters
Waarom kom je niet vanavond met
ons dineeren In het dorpshotel. Je maant
dan meteen kennis met Hume.
Dat zou ik heel graag willen, gaf
Geoffrey ten antwoord. Dan kun Je me
vertellen of je ook nieuws hebt. Ik ben
i er benieuwd naar wat voor soort man
Everard Hume is.
Hij is een prachtkerel, meende Clau
de. Daar kun je van op aan. Als Je lady
Langdale er toe kunt krijgen de afzon
dering, waarin de meisjes worden gehou
den, te verbreken, zullen wij haar eeuwig
dankbaar zijn.
schend is, ook niet om de zwakheid van wil,
maar tengevolge van de houding, die de
maatschappy tegenover hem, die eenmaal
„gezeten’’ heeft, pleegt aan te nemen. De
ontslagen gevangene loopt, wanneer hy zich
weer in het maatschappelijk leven tracht in
te voegen, bjjna altyd het hoofd te pletter
tegen gesloteh deuren. Niemand vertrouwt
hem meer en nergens kan hy werk vinden.
Wanneer hy wat lang gevangen heeft ge
zeten, staat hij bovendien den eersten tyd
als een vreemde in het maatschappelijk
leven, terwijl zjjn vrees om het hoofd te
stooten, zjjn bewustzijn, dat ieder hem met
een wantrouwend oog, aanziet en hem pun-
acht, ’hem schuw maakt en onhandig. De
reclasseering nu tracht voor dezen ontslagen
gevangene werk te vinden en hem boven
dien den eersten tyd leiding tegeven. Zoo
kan zy herhaling van den misdaad voor
komen en de destructieve kracht om te
vormen tot een productieve kracht ten bate
ook van het gemeenschapsleven. Door be
zoeken in de cel begint zy al met dit werk.
Maar bovendien tracht de reclasseering te
voorkomen, dat de overtreder in de gevan
genis raakt. De reclasseeringsraad brengt
op verzoek van den Officier van Justitie of
va'n den verdediger een rapport uit, waarin
ze na nauwlettend onderzoek de oorzaken
van de begane daad blootlegt, de levens
oms canaigneuen van uen aauer uiteenzet
en naar meenmg omtrenY dien dader en zyn
levenskansen en aanleg meedeelt en zien
voor oi tegen een voorwaardelyke straf uit
spreekt. En op deze wyze heelt ze al menig- i
een uit de gevangenis weten te houden, voor
wie de voorwaardelyke straf met onder toe- I
zicht stelling, met welk toezicht de raad i
2ich ook belast, een waarschuwing voor het
leven was. En dit werk is zeker een van de
zegenrykste der reclasseering. Niet toch
de eerste misdaad, maar de eerste gevange
nisstraf beslist gewoonljjk over het verder
leven. Wie eenmaal in de gevangenis heeft
gezeten, voelt zich als een uitgeworpene en
heeft bovendien de angst voor de gevange
nis verloren. Vooral by jonge menschen
werkt deze voorwaardelyke straf en het ge
durende enkele jaren onder toezicht staan,
buitengewoon heilzaam, zoodat menig jong
leven daardoor behouden is gebleven.
dan Ik, maar ik weet ook wel het een en
ander van hem af.
Daarop vertelde hij wat hij wist.
Op het oogenbllk, besloot hij, zou ik
heel graag m’n identiteit geheim houden.
WH JIJ me zeggen, wat wij het beste kun
nen doen? Ik geloof niet, dat wij tegen
I Lancasters wil zijn huis binnen kunnen
konten.
Neen. Waarom wandelt zij er eigen
lijk niet uit? vroeg Geoffrey.
Ik denk, dat zij niet weet wat zij
beginnen moet. Zij kan nergens naar toe,
en Hume vertelt mij dat zij met geld heel
kort wordt gehouden; bovendien wordt
zij voortdurend bewaakt.
Eerlijk gezegd, schijnt het, dat jullie
beiden van een mug een olifant maken,
en dat, als juffrouw Valery een beetje
moed zou hebben, alle moeilijkheden zou
den kunnen worden opgelost.
Als het zqo gemakkelijk was, als jij
schijnt te denken, dan geloof Ik, dat Juf
frouw Davenant wel een middel zou heb
ben gevonden
pen. Maar ik
idee heb. Zou
Niet alleen een bron van vroolyjcheid is
deze expositie, ze is uit artistiek oogpunt
ongetwijfeld van zeer veer belang. By de
reproductie op papier verliest een teekening
altijd heel veel. Het is een bizonder genoe
gen de origineele teekeningen te zien, die
altyd nog eenige malen mooier en duide
lijker zyn.
Het doel van deze tentoonstelling is ook
deze kunst te bevorderen en den geest en
het vernuft van teekenaars en schilders te
prikkelen tot arbeid op dit gebied, een dank
baar veld, zij het wellicht tevens een heel
moeilijk en soms gevaarlijk terrein.
HAGENAAR.
MCCLXXVIII.
Werklooze intellectueelen.
Een paar weken geleien bespraken wy
het gebeurde met het Comité dat zich ten
doel stelde werklooze intellectueelen te
steunen. Een beschouwing over dergelyke
comité’s in het algemeen knoopten wy daar
aan vast en wy wezen op de eigenaardige
figuur van een dergelyke tydelyke instel
ling die met vry groote geldsommen om
springt zonder dat er eigenlijk een goede
grondslag voor het „bedrjjf” bestaat.
Hetgeen thans is gebleken by het comité
dat zich ten dpel stelt een monument voor
H. M. de Koningin-Moeder op te richten,
bevestigt onze beschouwing dat er niet al
tijd recht gestuurd wordt. Het is bekend, dat
een jury van deskundigen voor het comité
uitspraak deed over de inzendingen op de
prysvraag voor een monument. Het comité
heeft echter besloten een ander dan die drie
uitverkoren ontwerpen te doen uitvoeren.
Nu is dit op zichzelf al eenigszins mal, dat
men als leeken-conlité het advies van de
deskundigen ijskoud op zy zet, maar hier is
het heelemaal een vreemde geschiedenis,
Toen de prysvraag werd uitgeschreven,
was het algemeen bekend, dat één onzer be
kendste beeldhouwers bezig was aan het
ontwerpen van een monument, dat de na- j
gedachtenis van H. M. de Koningin-Moeder
zou huldigen. Vóór aan de prysvraag werd
deelgenomen is van enkele zijden door beeld-
houwers geïnformeerd of dit zoo inderdaad
was. Van de zjjde van het comité is toen
verklaard dat men daar niets van wist en
dat er geen opdracht was gegeven. Het is
te begrijpen dat nu achter of heel toevallig
er buiten de jury en haar uitspraak om toch
precies dat ontwerp wordt uitgekozen voor
uitvoering, men eenigszins achterdochtig
wordt en wel gaarne opheldering wenscht.
Natuurlyk is het zeer wel mogelyk dat hier
de beruchte „samenloop van omstandig-
helpen?
Mijn moeder? vroeg Geoffrey ver
wonderd. Ik vrees dat dat moeilijk zal
gaan. Hij aarzelde en voegde er toen een
beetje verlegen aan toe: Ik heb haar
al eerder gevraagd hen te bezoeken, maar
zij weigerde.
Gaf zij een reden op? vroeg Claude.
Ze zei, dat zij niets van hen afwist.
Ik vraag me af, zei Claude, of het
ook goed zou zijn, als Je het haar uit
naam van mij vroeg.
Ik geloof niet dat ik op m’n eigen
houtje te werk moet gaan. Schrijf mij en
stel het voor, zoodat ik haar jouw brief
kan laten zien. Als mijn moeder wist, dat
jij thuis was, zou ze hemel en aarde be
wegen om jou te spreken.
Vertel het haar in geen geval, ver
zocht Meynell. En nu moet ik terug naar
Hume. Wij denken vanmiddag of mor
genochtend een regelmatigen aanval op
Moat House te wagen; we moeten eerst
weten of Lancaster thuis is.
Ik ben nieuwsgierig of Je wat be
reikt, gaf Geoffrey te kennen. Waar en
wanneer zal ik je weer spreken.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omi
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. ow.
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 25
bijslag op den Drys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2uió elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelmgen by contract tot zeei gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
No. 110. ’t Is kool zonder vet.
No. 111. ’t Rookte d’r knappies.
JMffl (III RAM,
