Hebt II ook al zoo'o snoezig bloeiend of boot vetplantje
.L.BRUNS
„Dl lleine Winst'
Moderne Byouteriën Colliers r Armbanden - Broehes
I. H. L. BLOK
ADRI VAN MA AREN Wijdstraat 13 - Telefoon 2152
ADMINISTRATIES
II). IMaÉI P. KOUD h
B. SMITS - Poelier
HOLTAP
Oorknoppen - Ringen - Clips enz.
Groote Afslag
RTDDEK STABDSWOMSEK
solide gebouwde Woningen
Een Re?entendagboek uit de 18e eeuw.
STADSSPAARBANK
Scheiding van tafel en bed.
wasgMacuines WRINGMAC^INES
Q. L. Het beste adres
Ontsierd Nederland.
H et BI o e me nm-ugsz ij n voor
Gouda en Omstreken
Kleiweg 38
Karpetten
Sterk half wollen Karpet
Zuiver Wol
Ruimste keuze bij v
Tafel- en Divan
kleeden
Kussens,Theemutsen
Toonkamers „Crabeth"
Soep- en
Braadkippen
Braadkuikens
JAC. STRAVER, Weth. Venteweg, Tel 2093, Reeuwijk
BETROUWBARE RIJWIELEN
VEREENIGING VOOR
FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
Wie van z(jn zaak wil profiteeren
Moet in deez' Krant steeds adverteeren.
CXXVIII.
iwugcu;, i
/hierop be n
w0or een
„kende) kra
„8 Januari 1786 vroedschap
„Rapport Concerneerende (betreffen-
„de) de incompalibiliteyt (de incompati-
„biliteit, het samengaan) van ampten en
„bedieninge der respectieve (verschillen
de) Admiraliteyts Colle^ien, mitsga-
„ders van de Oost Indische en West
„Indische Compagnie met S lands off
„Stads Regeeringe 11 Augs 1786
„[lk] zoude van advis (meening) zyn
„dat de Heeren Gedeputeerdens gaande
„ter vergadering van hun Edel Groot
„Mogende zoude behooren te worden ge-
„qualificeert (gemachtigd) om zich met
„hetzelve Rapport te conformeeren (ver
enigen), met dien verstande, dat die
neemen Resolutie (beslissing)
retrogradeerepde (terugwer-'
,e) kragt niet Sal moeten verstaan
„worden te kunnen infringeeren (in
breuk maken op) zoodanige Stedelyke
„privilegiën (voorrechten) uit welke
„hoofde de vroedschaps plaatsen het
„radicael tot de verdere Stadsregeêring
„en Magistrature moeten uitmaken (den
„weg banen tot de overige stedelyke
„regeering8ambten
Het was weer de oude geschiedenis, De
patriotten wenschten de „cumulatief van
ambten te doen ophouden; zy wilden er een
eind aan maken, dat vele regenten de inS
komsten genoten van een aantal betrekkin
gen tegelyk, die zy onmogeiyk naast elkaar
konden waarnemen. In dezen zin- was dan
ook in de Staten van Holland een voorstel
aanhangig gemaakt. Van der Hoeve en mèt
hem de meerderheid van de regenten kon
den zich moeilijk openlyk tegen dit voorstel
verklaren, maar zy trachtten aan de gevol
gen hiervan te ontkomen door beperkende
bepalingen, of, zooals men toen zei, „mit
sen". Dit was niet naar den zin van de pa
triotten, die het ingediende voorstel on
voorwaardelijk aangenomen wenschten te
zien. Deze konden echter hun standpunt
niet doen zegevieren, want met elf stem
men voor en acht stemmen tegen werd in
den door van 4er Hoeve gewenschten zin
besloten.
Van der Hoeve achtte de meeningen en
de aanteekeningen van zijn tegenstanders
van zoo'n groot belang, dat hy ze eveneens
in zyn dagboek opnam. Zy luidden aldus:
„Slicher, Tyssen, Teylinge en Coupe-
„rus, hebben zig met de resolutie (het
„besluit) niet geconfirmeert (vereenigd)
„omtrent Ut§upra compabiliteyt met de
„Ampten (de hierboven besproken ver-
„eenigbaarheid van ambten)
„Blauw heeft ofider inhaeaie (hand
having) van desselfs mondelinge gead
viseerde (advies) nopens het Stads
„rapport (moet zijn: Staatsrapport)
„van den 11 Augustus 1786 op de pro-
„positie (het voorstel) wegens de Stad
„Delft ter vergadering van Haar Edele
„Groot Mogende gedaan en de requeste
„door J Hubert C S (met zijn aanhang)
„aan hoogst dezelve gepraesenteerd
„aangeboden), doen aantekenen, dat hy
he algemeene belangens der Ingezee-
„tene en den, welvaart van het vader
hand voor de hoogste wet en het eenig-
„Bte rigtsnoer beschouwende, t welk
„ieder Burger, en insonderheyd ieder
„regent, aan wien de handhaving der
„Regten, en de bevordering van den
„Bloey en Welsyn der Burgers zyn toe-
Vertrouwd Zig moet voorstellen, ver-
„meene Soude zig aan een notoir (alge-
„meen als zoodanig beschouwd) versuym
„van deeze zyne dierbaarste verpligting
„Schuldig te maaken, indien hy zig door
he belangens off zoogenaamde
^Rechten van eenige regenten, liet te
„rug houden, om de algemeene zaak des
„Vaderlands en den Welvaard te bevor-
„deren
hat hy uit dit oogpunt het onder-
„werp van voorszegde propositie (voor-
„stel) en requeste inziende, gemeend
„had zig niet te moeten laaten Entrai-
„neeren (meesleepen) door het Intrest
„(belang), hetgeen eenige Regenten in
„deeze zaak konde hebben, maar alleen
„zig te moeten bepaalen tot deeze zeer
„eenvoudige vraag; off het beeter voor
„de algemeene belangens der Ingezee-
„tenen Zyn zoude, dat hunne Regenten
„door menigvuldige Ampten verrykt
„worden, dan wel, dat zy geen ($ndere
„posten bekleeden, als welke zy behoor-
„lyk konde waarnemen dat gelyk het
„niet mogelyk was deeze vraag te be
antwoorden, het by hem ook geen hae-
„sitatie (aarzeling) had kunnen lyden,
„welke weg hy in deeze moest kiesen,
„en dat, daar hy aan deeze zyde, die
„Bron zag, waaruit de groote diffidentie
„(het groote wantrouwen) der Ingesee-
tenen omtrent hunne regenten met alle
„reeden moest gebooren worden, hy aan
„de andere kant den eenigen waarborg
„vond, die het vertrouwen der Ingesee-
„tenen konde veraeekeren, Namentlyk,
„dat hunne algemeene belangens boven
„de byzondere belangens der regente
„verkooren wierden
„Dat hy dus met leedwezen ziende,
hat dp Meerderheid dezer vergadering
„andere principes aankleevende (begin-
„selen huldigende) en de billykste Schoon
„hy niet vertrouwd met <ïat Oogmerk,
„hervorminge akn het eige belang van
.eenige Regenten Schynt op te offeren,
„vermeende niet alleen van zyn dissen-
„tieerend (afwijkend) gevoelen te moe-
„ten doen consteeren (blijken), maar zig
„ook verpligt tot zyne decharge (om zich
„tegenover hpt nageslacht van blaam te
„zuiveren) de Notulen dezer vergadering
„te doen kennis dragen, dat hy onver-
„antwoordelyk wilde zyn voor de gevol
gen eener Resolutie Soo Strydig met
„het algemeene belang der lngeseetenen,
„als (zooals) hy deeze beschouwde
„(was get) Blauw Exhibitum (mede
gedeeld) den 8 january 1786
„Toulon bekleedende t Ampt van Ont
vanger der Convoyen heeft uyt dien
„hoofde niet neutraal worde geconside-
„reerd (beschouwd), en iji deeze delibe
ratie (beraadslaging) zig niet uytgela'te
„en nog verscheyde andere aanteke
ning van geen belang
Het standpunt van Mr. Blauw was zeer
begrijpelijk. Ook in Gouda heerschten aan
het eind van de 18e eeuw op het gebied van
de baantjes zonderlinge toestanden, al was
het niet meer zoo erg als in het begin van
die eeuw, toen een klein meisje, de dochter
van een burgemeester, tot stadSvroedvrouw
was benoemd en de aan die betrekking ver
bonden inkomsten genoot. Uit den aard der
zaak oefende dit kind die functie niet uit.
Dit geschiedde door een vakkundige vrouw,
aan wie door de betrokken burgemeesters
familie een klein deel van het stadssalaris
werd uitbetaald.
„22 january 1787 Vroedschap
„Rapport vkn de vergadering [van de
„Staten van Holland] sedert 11 January
.„tot 20 dito
„Den '20e is in *de vergadering ge-
„weest de Missive (het schrijven) van
„Woerden waas by «Sy Sustineerde (be
geerde) mede Leede van de Vergade
ring te moeten zyn
Woerden had geen stem in de Staten en
wenschte in de toekomst ook mee in het
kapittel te worden geteld. Van der Hoeve
nam deze aanteekening op, omdat hy bal-
jvw van Woerden was.
„26 january 1787 Vroedschap
„2 brieven ingekome raakende de zaak
„van Hubert cum suis (met zijn aanhan
gers) te Rotterdam tot Spoedig hou-
„den van een Besoigne op (vergadering
„door de vaste commissie ter zake van)
„t Rapport van H^ar Edel Groot Mo-
„gende geweze gecommitterden (afge
vaardigden) aldaar^ en om inmiddels
„geen raade van die' Stad te ontvange,
„tot wier lasten dat Rapport tendeert
„(tegen wie zich dit rapport keert) over-
„genomen 24 January
„Ridderschap Delft Rotterdam, Briele,
„Hoorn, Enkhuizen, Edam en Medem-
„blik om berigt van Burgemeesters en
„Vroedschappen der Stad Rotterdam be-
„hoorde te worden gevraagt
Deze aanteekening is zonder toelichting
onbegrijpelijk.
In Rotterdam was de vroedschap, die uit
24 leden bestond, slechts voor een klein
deel patriottisch. De patriotten hadden
echter in de oude stadsgeschiedenis gesnuf
feld en ontdekt, dat er vroeger, vóór 1615,
40 vroedschappen waren geweest. Zij had
den nu aan de Staten verzocht om het be
sluit van 1615 in te trekken en de vroed
schap weer tot veertig uit te breiden. Met
hun negen zittende aanhangers zou de
vroedschap dan om z(jn. Tegelijk verzochten
zij om acht voormannen van de prinsgezin-
den, waarover de commissie uit de Staten in
haar rapport ongunstig had geoordeeld, niet
tot de Statenzittingen toe te laten voordat
over hun rekest een beslissing
De beide rekesten werden niet dadelijk
in de Staten in behandeling genomen, maar
eerst verwezen naar een vaste commissie,
het groot-besoigne.
De Rotterdamsche patriotten rekenden
er op hun doel te bereiken, aangezien zy
van zes van de elf stemmen zoo goed als
zeker waren. Onder die zes stemmen was
ook die van Gouda.
Aan de hand van deze toelichting wordt
de aanteekening leesbaar. De „2 brieven
ingekome raakende de zaak van Hubert
Cum Suis" waren afschriften van de beide
rekesten van de Rotterdamsche patriotten.
In het eerste rekest werd aangedrongen op
het houden van een „Besoigne", die „t Rap
port van Haar Edel Groot Mogende geweze
gecommitteerde" zou behandelen. Die „Haar
Edele Groot Mogende geweze gecommitteer
de" waren de leden van de vroegere com
missie uit de Staten, die het ongunstige
rapport over acht leden van de Rotterdam
sche vroedschap hadden uitgebracht.
De Hollandse he Ridderschap, die in zijn
geheel een stem uitbracht en zeven steden
hadden naar aanleiding van de beide rekes
ten voorgesteld eerst aan „Burgemeesteren
en Vroedschappen der stad Rotterdam" om
„berigt te verzoeken".
„hier over zyn hevige debatten en
„verschillen geweest, en eindelyk de
„Conclusie opgemaakt (het besluit ge-
„nomen) zynde, is begreepe aan Gede
puteerdens van Gouda aan te Schryven
„om na hun geweeten als Consiliair
„Principes (by wijze van raadgeving)
„te adviseeren'int Besoigne (commissie
„uit de Staten), het rapport daar van
„over te nemen en aanstaande Sondag
„rapport te komen doen ter vroedschap
„hier hehbe eenige Heeren haar aan
tekening gedaan, als Slicher, Burch
„Cuperus Blauw, Toulon en de volgende
„en hier mede besig geweest tot Smid-
„dags 3 Uuren
De patriotten hadden geen succès. Zij
wenschten de Goudsche Gedeputeerdens
naar het „Besoigne" te sturen met uit
drukkelijke last om goedgunstig over de.
beide rekesten van „Hubert C S" te beslis
sen. In plaats hiervan kregen de Goudsche
Gedeputeerdens opdracht eerst de kat eens
uit den boom te kijken.
„28 January Sondag vroedschap
„Rapport van de Vergadering deeze
„week voorgevalle van 24 tot 27 january
„27 january Besoigne in Holland overt
„Request van Hubert C S met geweezene
„Gecommitteerde van Rotterdam, hun
„Praeadvis was om de regeering van
„Rotterdam de bewuste Heeren nilt te
„willen toelaten tot de deliberatien (be
raadslagingen) overt Rott:werk etc
Het „Besogne", een commissie uit de
Staten van Holland, had de beide rekesten
van „Hubert cum suis" besproken ten einde
hierover prae-advies in de volle Statenver
gadering te kunnen uitbrengen. Het „Be
soigne" had bovendien vergaderd met „ge-
weeze Gecommitteerde van Rotterdam", d.
w. z. de Staatscommissie, die in 1786 in Rot
terdam een onderzoek had ingesteld.
Van der Hoeve neemt vervolgens in zyn
dagboek op, hoe de Ridderschap en de ver
schillende steden, dje in het „Besoigne" aan
wezig waren geweest, hun standpunt had
den uiteengezet. Blijkbaar was dit voor de
verdere beraadslagingen van belang, want
nu moest eindelyk eens worden bepaald,
hoe Gouda in de Staten zou stemmen. x
„Hierover by de Vroedschap rondge-
„vraagt zynde
„de gedagte is met veele mooye ad-
„visen en van Sommige met quaade ex-
„pressien t( uitdrukkingen) begrepen al-
„voorens daarop last te geeve af te
„wagte de gedagten de nog man-
„keerende Stemme (stemhebbende ste-
„den) -
„Verryst Dekker -Does Wobma Mey
„Boon Eyck Metel en Swanen
„Praeadvis Griffion Slicher Burch Cu-
„perus Kedts Blauw Tyssen Toulon Lan-
„ge Kerkhoven en Bisdom
„hier waren wy 11 tegens 11 Stemme,
„waarover vrye Sterke woorden geuyt
„wierde door v d Burch Cuperus Blauw
en de Lange, totdat eyndelyk Boon en
„de Mey omviele (van meening veran
derde) en met t praeadvies geconfir-
„meert (ingestemd) wierd
„hiertegen wierde verscheide aanteke-
„ninge over en weder gedaen, t geen tot
)PSavonts 7 Uure geduurt heeft, Sonder
„nahuys te gaan
De patriotten hadden ten slotte weer een
succès geboekt. Duidelijk blijkt, hoe in de
vroedschap de beide partijen tegen elkaar
opwogen.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
In het vorige artikel is gesproken over
de verwijdering van het wapen van den
Stadhouder uit de „bussen" van de bodens,
zonder dat hierbij Mg verklaard, wat hier
onder wordt verstÜn.
Van bevriende zjide wordt my medege
deeld, dat onder de*„bus" of „bossche" van
een bode wordt verstaan het teeken van
diens waardigheid.
Ook de Goudsche stadsbode heeft een der
gelijk teeken, ,dat op zyn jas iB bevestigd.
Nauwkeurig is omschreven, hoe de Goud
sche „bossche" er uit moet zijn.
Die ^bossche" bestaat uit het wapen van
Gouda, opgehangen aan een lint van goud
draad; het lint eindigt in dikke troetels van
gouddraad.
Het wapen wordt vastgehouden door twee
staande leeuwen; er boven is een kroon be
vestigd. Het is ingesloten in een schrijn met
glazen venster.
Het wapen is van goud de kroon,
leeuwen en de kettinkjes zijn van verguld
zilver; boven de kettinkjes is een strik van
gouddraad bevestigd.
Lengte met troetels 32 en zonder 27 c.M.;
breedte 5% cjM.
Aan de achterzijde een haak ter beves
tiging op de revers van de jas.
RAAD6ELS VOOR PK JEUGD.
Oplossing van de raadsels
van vorige week. q
i Gustaaf Adolf.
2. Slag bij Nleuwpoort.
De prijs viel bij loting ten deel aan
Carla Mogendorff, Krugerlaan.
Nieuwe raadsels.
Hieronder volgen weer rijen puntjes,
die opgevuld moeten worden met letters,
welke woorden vormen, waarvan de be-
teekenissen ernaast staan. De middelste
letters van boven naar beneden gelezen
vormen een stad ln een Zuid-Amerlkaan-
sche Staat.
medeklinker.
brief, oorkonde, stier.
ongebruikt.
degelijk, deugdelijk.
muzlek-mengeling.
giftplant.
aanminnig, lief.
metselstellage.
zangvogel.
getal.
medeklinker.
1. Schrijf onder elkaar:
lo een visschersvaartulgje.
2o een bloem.
3o een koppig, viervoetig dier.
4o een getal.
4o een lichaamsdeel.
6o een dorp op de Veluwe.
7o een nuttige vloeistof.
8o een deel van Je gezicht.
De beginletters vormen van boven naar
beneden gelezen, den naam van een zee
held en de woorden bestaan alle uit vier
letters.
Oplossingen inzenden aan de Redactie
Goudsche Courant Markt 31 Gouda
Veilig. Rente 3 Geheim.
STORTING S-GIRODIENST met
wekelijksche afhaling van spaar
en belastinggelden aan huis.
GOUWE 2 - HOEK WUDSTRAAT
GOUDA.
Nederlandsche landschappen.
Voordracht van Dr. A. Scheygrond
over het Hollandsche graslandschap.
Onder auspiciën van Prof. Dr. Theo J.
Stomps wordt in het gebouw der Amster-
damsche Hortus Botanicus door een tiental
specialisten een reeks voordrachten gehou
den over Nederlandsche landschappen, voor
al bezien uit een plantengeografisch oog
punt. De laatste maal werd het woord ge
voerd door onzen stadgenoot Dr. A. S c h e y-
grond, die een zeer interessante voor
dracht hield over het Zuid-Hollandsche
polderland. Na een geografische inleiding
wees spreker erop, hoe de samenstelling
van het grasgewas de physiognomie van het
landschap bepaalt en dat, vooral echter ook
om zuiver-oekonomische redenen, het onder
zoek naar de samenstelling van grasland
voor een gebied als het onze een vraag van
groot belang <is. Als voorbeeld van den
plantengroei van een typisch Hollandsch
cultuurlandschap besprak dr. Scheygrond
vervolgens de Krimpenerwaard.
De Krimpenerwaard maakt deel uit van
het organogene Westen van de Lekstreek,
dat uitvoerig werd onderzocht door den
geograaf dr. T. Vink. In het holoceen be
hoorde deze streek tot het accumulatie-ge-
bied van de R(jndelta, die in zee vooruit
stak. Men vindt hier dan ook op het dilu
viale zand een rivierkleilaag van sterk wis
selende dikte en daarboven een dikke laag
jong veem/Profielen van 6 en 8 meter zyn
niet zeldzaam, terwyl het veen zelfs 12
meter dik kan zyn.
Aan de vorming van dit deltaveen heeft
een hoogveen-vegetatie slechts een gering
aandeel gehad (zulks in tegenstelling tot
het buiten de delta gevormde veen), daar
dit gebied voortdurend door eutrooph (voe-
dingsstofryk) water werd door- en over
stroomd. Het boschveen-stadium werd hier
wel nergens overschreden.
Van dit oorspronkelijke bosch is evenwel
niets meer overgebleven. Na het leggen der
dyken, vermoedelijk in de 13de eeuw, de
verkaveling en de ontbossching heeft de
plantengroei in dit gebied in hooge mate
den invloed der menschelijke samenleving
ondergaan. Aanvankelijk heeft zich in de
waard een plantengroei ontwikkeld, waarin
vooral Molinia coerulea, het pypestrootje
overheerschte. Dit waren de z.g. „schrale"
landen, die gedurende eeuwen hun stempel
op de vegetatie hebben gezet.
De in het einde van de vori&e eeuw snel
opkomende varkensmesteryen en het ge
bruik van kunstmest heeft dezen planten
groei vrijwel geheel doen verdwijnen. Van
de laatste 70 k 80 ha, die in 1924 nog waren
overgebleven werd door dr. D. M. de Vries,
toen te Gouderak, een uitvoerige studie ge
maakt. Deze zeer homogene plantengroei is
in West- en Midden-Europa hoogst zeld
zaam en daarom is bescherming van een
dergelyk terrein door „Natuurmonumenten"
zeer gewenscht.
Een tweede onbemest hooi 1 and-type^treft
men aan in den voormaligen Lekkerkerk-
schen boezem en op de veenkaden, die de
polders onderling scheiden. Het werd on
derzocht door den vroeg gestorven botani
cus M. J. J. Peeters uit Gouda.
In. dit hooiland, dat van jongeren datum
is, overheerschen de grassen Holcus lanatus
(Witbol) en Agrostis canlna (Kruipend
struisgras).
Een interessantep plantengroei vertoont
ook het land in de voormalige boezems van
eenige polders onder Gouderak. Na de bui-
ten-gebruikstelling van deze boezems als
zoodanig, heeft zich daar, omstreeks 60 jaar
geleden, een plantengroei ontwikkeld waar
Sphagnum (Veenmos) haar stempel op heeft
gedrukt, een soort overgangaveen, dat bo
vendien kunstmatig op dit stadium wordt
gehouden. Deze jonge plantengroei ver
toont belangrijke structureele verschillen
met de eeuwenoude vegetatie der schrale
landen.
De bemesting is voor de ontwikkeling van
het tegenwoordige plantendek van groote
beteekenis geweest. Na de eerste bemesting
ontwikkelt zich uit het schrale land een
bloemrijk hooiland („mastelein"); de wit
bol wordt opvolger van het pypestrootje.
Naarmate het hooiland beter wordt, gaan
weer andere grassen: Bromus hordeaceus
(Ger&tdravik), Alopecurus pratensis (Vos
senstaart) en vooral Poa trivialis (Ruw
beemdgras) overheerschen. De andere plan
ten komen sterk op den achtergrond.
Merkwaardig is de invloed, die de bewei
ding heeft op het plantendek. De plantkun
dige samenstelling van weiland, dat overi
gens onder dezelfde omstandigheden ver
keert als het hooiland, wijkt daarvan sterk
af. De plantengroei Is er veel eenvoudiger,
daar tal van soorten het betreden en af
vreten niet kunnen verdragen. De belang
rijkste soort is Lolium perenne (Engelsch
raaigras); daarnaast treden ook Poa trivia-
lis en Agrostis stolonifera op den voor
grond.
Na afloop van deze voordracht sprak
Prof. Stomps een woord van dank tot den
spreker en bood hem ter herinnering de
bronzen penning van de Hortus Botanicus
Samen hadden Verburg en zyn vrouw een
leven van veel zorgen en harden arbeid ach
ter den rug. Maar met vreugde mochten zy
hierop terugzien. De grootste voldoening
voor hen was wel, dat zij vijf kinderen had
den grootgebracht, die allen fatsoenlijk ge
trouwd waren en al was het by hen dan
wel geen vetpot een bestaan hadden.
En zoo droomden de beide oudjes zich het
leven van den rustigen levensavond. Hy
had werk en kon daardoor in hun eenvou
dige levensbehoeften voorzien. Straks, wan
neer hy 65 jaren oud werd, zou hy beslist
nog ruim in zijn geld komen, want dan ging
h(j ƒ3-— per week aan ouderdomsrente
trekken, een bedrag, dat ruim voldoende
was om de huishuur van te betalen. En wan
neer dit bedrag op f6.— zou worden gesteld
zoodra zyn vrouw, die een jaar jènger was
dan hy, den 65-jarigen leeftijd zou hebben
bereikt, dan wachtte hen beide een zorge-
looze tijd.
Maar in het leven loopt het vaak zoo
anders als we verwacht hebben. Soms open
baart de toekomst, welke schijnbaar enkel
gouden bergen belooft, zich als een tyd van
tegenslag en verdriet. Verburg en z'n vrouw
ervoeren dit maar al te zeer.
De crisis kwam en met haar de werk
loosheid; een demon, welke maar niet te
verdrijven valt, hoe men haar ook bestrijdt.
Verburg kwam zonder werk. Geen nood.
Zyn kinderen, die beide ouders op de han
den droegen .sprongen in de bres, en al
stuitte het hen ook tegen de borst, zoo van
het gegeef te moeten leven, zy leden geen
gebrek. Maar de werkloosheid greep dieper
en ook onder de kinderen van Verburg
maakte zy haar slachtoffers, met het ge
volg, dat na verloop van tyd Verburg zijn
eersten gang naar het Burgerlijk Armbe
stuur om ondersteuning moest maken.
Er waren vele armen in het dorp en de
belasting drukte er zwaar, zoodat de be
deeling zeer ziflnig moest plaats vinden.
Het werd dan ook een toer om van de we
kelijksche uitkeering rond te komen, temeer
daar vrouw Verburg aan het sukkelen ge
raakte. i
Totdat op zekeren dag een kennis Ver
burg aanraadde om in het oude mannen- en
vrouwenhuis te trekken.
Waarom altyd dat geploeter en diè
zorgen In het huis heb je een leventje als
een prins. Je eten wordt op tyd voor je
klaar gezet. Kortom beter kun je niet wen-
schen, zoo wist de goede raadgever het Ver
burg voor te spiegelen.
Het gesprek miste zyn uitwerking niet.
Verburg ,oud en moe, lachte dit leven,
bevrijd van zorgen en moeiten, toe. Geen
gepynig van je hersens meer hoe zonder
schuld te maken door de wereld te komen.
En het scheen them toe of in het oude man
nen- en vrouwenhuis het leven van rust,
waar hü in zyn moede uren zoo naar kon
verlangen, pas zou aanvangen.
Hy sprak er met zyn vrouw over, doch
deze vrouwen kunnen zoo eigenzinnig in
de oogen van een man schijnen had er
gaan ooren naar.
-Zoo tusschen al die vreemden. Je bent
niet meer op je eigen, en je moet maar af
wachten wat ze je voorzetten. En dan alles
aaö^precies op tyd, dit waren in hoofdzaak
wel argumenten tegen het plan.
Zekej, ze begreep wel dat de regels van het
huis noodig waren, en dat je alB goedwil
lend persobn er weinig hinder van zou heb
ben, maar ze bleef toch maar de voorkeur
aan haar eigen huis geven.
Doch vrouw Verburg bleef sukkelen en*
de zorgen namen toe. Verburg zag slechts
uitkomst in de opneming in het oude man
nen- en vrouwenhuis.
Er werd met de kinderen over^esproken.
Deze raadden het aan. Moeder Verburg ver
loor terrein en eindelyk gaf zy toe.
Ieder verstandig mensch gaf hen gelijk,
toen bekend werd, dat beide oudjes naar
het oude mannen- en vrouwenhuis zouden
Nog eenige weken verliepen eer alles ge
regeld was. Er viel in de oogen van Ver
burg en zyn vrouw een hoop te beredderen.
Beiden moesten ten behoeve van hun huis
vesting, kleeding en verpleging afstand
doen van hun oudersdomsrente. De huur van
het huisje, waarin zij zoo lange jaren had
den gewoond, werd opgezegd. Het huis
raad zou onder de kinderen worden ver
deeld.
En zoo trokken zij op een bepaalden dag
na al deze beslommeringen dan eindelyk
naar het oude .mannen- en vrouwenhuis
Het stond bekend als een goed tehuis. De
vader was een geschikte man, niet te streng
die voorbeeldig orde en regel wist te be
waren; de moeder genoot een zekere repu
tatie vanwege haar kookkunst.
Over de ontvangst viel niet te klagen. De
vader ontving hen in een kleine gezellige
kamer, vanwaar uit men een pracht uitzicht
had over het polderland, en verwelkomde
hen hartelijk. Hy begreep, dat deze dag
voor hen in vele opzichten een moeilijke
was geweest. Immers zy hadden afscheid
moeten nemen van het oude plekje, waar
zy jaren gewoond hadden en waaraan zij
zich stellig hadden gehecht, maar bovendien
aan het eigen gezinsleven, aan de echte hui
selijkheid was een eind gekomen.
Doch hiertegenover stond, dat zij nu wer
den opgenomen in een uitstekend tehuis,
en zonder zich zelf of zijn vrouw ook maar
in het minst te willen prijzen, durfde hij
reeds nu de stellige verzekering geven, dat
.Vooroorloc]9che prijzen Vraagt en U zult versteld staan.
leder weet voor versieringen,
bloemwerk en planten ie
INGEZONDEN.
(UuHte» verantwoordelijkheid der Redactie.)
Vorige week werd in Amsterdam de Na
tionale A. N. V. V.-tentoonstelling „Mooi
Nederland" gesloten. Blijkens een artikel
in het officieel programma van Baron 1 mooi Nederland voiko: -
Erayenhoff voorzitter van de Aig. Ned. 'itatar ie aandacht vroegen voor automobie-
Ver voor 'vreemdelingenverkeer, was de leb, beschuit, parfum, fietsen, schoenen of
Let van deze expositie „het Nederlandsche 1 emaille-artlkelen. ln plaats van een stand
v. lu„u van Niimeiren trof men er de Robinson-
voor Uw vtn»lT? Dit mag'ook bij U niet ontbreken.
een advertentie-bureau opgezette, tentoon
stelling haar medewerking te verleenen,
heeft de leiding van de A. N. V. V. blyk
gegeven haar taak onvoldoende te verstaan
en volkomen onkundig te zyn van wat
eigenlyk mooi Nederland is.
Minstens een derde van de stands waren
gewone reclame-stands van firma's, die aan
onschuldig zijn,
van Nijmegen trof men er de Robinson-
schoenfabrieken, in plaats van Groningen
was Fongera Rywielfabriek vertegenwoor
digd De overige stands hadden geen ander
doel dan het bevorderen van het vreemde
lingenverkeer, speciaal het bezoek van
zomergasten. Dat was natuurlijk in zekeren
zin ook de bedoeling! Alleen werd daarby
vergeten, op de schoonheid van het eigen
land dan ook werkelijk de aandacht te ves-
de lof te zingen van deze""expositie" tigen. En daar ging het toch om. Althans
1 zoo deed men het voorkomen. Het feit, dat
vólk op de schoonheid van ons eigen land"
te wijzen. Dr. I. H. J. Vos, wethouder van
Amsterdam, gewaagde van deze tentoon
stelling als van een schitterend succes, zoo
wel uit artistiek, cultureel al$ nationaal
oogpunt, terwyl e^en deel der pers het hare
er toe bijdroeg om de lof van, „Mooi Ne
derland" over Nederland uit te dragen.
Ik gevoel behoefte ook nog enkele woor
den erover te zeggen. Helaas niet om nog
maar om er op te wijzen; dat het een
nationale zaak is te voorkomen, dat de f
organisatie van een dergelijke tentoonstel
ling nogmaals zal kunnen plaats vinden.
Want deze tentoonstelling is in alle op-
zichten een mislukking geworden en een
blamage voor de A. N. V. V. Door aan het
tot-Btand-komen van een dergelijke, door
zy geen spijt zouden hebben van hun stap,
want verzorging, verpleging# kleeding en
vooral voeding was hier in een woord af.
Het liep tegen twaalven en het was tyd
om aan tafel te gaan. Maar wat keken
beiden vreemd, toen bleek, dat de mannen
en vrouwen afzonderlijk aan een tafel
moesten eten.
Zoo tusschen al die vreemde oudjes was
niet prettig. Hoe gaarne had Verburg zyn
goede vrouw eens vriendelijk toegesproken,
toen hij hapr wat bedrukt en beschroomd
tusschen twee vrouwen zag zitten, die
schijnbaar nieuwsgierig allerlei vragen aan
Wat waar was, het eten was goed, zoo
kon zyrf oudje het n!èt koken, maar toch
«naakte het hem niet. r
Je moet hier eerst wennen, dacht hij.
m*ks wannéér hy met haar alleen zou
wezen, zou hij eens gezellig met haar gaan
babbelen. Je kon zien, dat zy zich wat een
zaam gevoelde. Na het eten kwam zij bij
hem zitten praten. Zy wendde voor, dat het
haar hier meeviel, doch in zijn hart wist
hij beter.
Inwendig woedend werd hy, toen een der
mannen van het huis, iemand, dien hij al
leen nog maar van aanzien kende, een vent
van een 70 jaren, zich zoo maar botweg in
hun gesprek mengde; een woede, die nog
hooger steeg, toen deze de opmerking tot
Verburg maakte: 't Jonge, 't jonge Ver
burg,\je zit hier bij je vrouw alsof je een
jonge kerel bent. Ga mee, dan gaan wij een
eindje kuieren. Je vrouw kan wel met de
wijven hier gaan kletsen.
grootste stands reclame maakte
voor een reis naar Noorwegen, geeft even
wel te denken.
Deze gebrekkig opgezette, van elke
ideëele bedoeling gespeende expositie, gaf
dan ook wel in de laatste plaats een beel<
van de schoonheid van stad en land. Wel
deed zy op uitstekende wijze uitkomen, hoe
onS mooie landschap in de laatste jaren
door villaparken en natuurbaden wordt be
dolven. De qualificatie, die een vooraan
staand landgenoot zich dan ook ten aanzien
van deze tentoonstelling veroorloofde:
„Ontsierd Nederland", was mij uit^ het hart
gegrepen.
Slechts enkele stands vormden een gun
stige uitzondering, o.a. de prachtige, een
voudige stand van Terschelling, die een
voortreffelijk beeld gaf van de karakteris
tieke schoonheid van dit mooie eiland; ook
die van Texel, Limburg* Alkmaar en „Na
tuurmonumenten" waren goed. De gemeente
Apeldoorn daareptegen had een kostbare,
fraaie stand, echter opgevat in de veelal
gewone V.V.V.-stijl, d. w. z. zonder eenig
begrip ei* gevoel voor waarachtige schoon
heid en met vooropzetting van het amuse
ment en platvloersche genoegens. En zoo
was de heele tentoonstelling!
Bijzondere vermelding verdienen nog de
treurige decoratie (een beleediging voor
onzen boerenstand), het laag-by-de-grond-
sche cabaret en het feit, dat de affiche voor
deze tentoonstelling door epn buitenlander
werd ontworpen.
Mijns inziens levert deze tentoonstelling
het doorslaand bewijs, dat de schoonheid
van ons land by vele V.V.V.-besturen niet
veilig is. En in zooverre was zij leerrijk,
maar bovenal echter beschamend voor allen,
die het behoud en de waardeering van de
schoonheid van het eigen land na aan het
hart ligt!
Df. A. SCHEYGROND.
SPECIALE AANBIEDING
het karpet voor Uw
2x3 21/2 x 31/2
huiskamer
x 4
4.25 4.90
21/2 X 31/2 3x4 3Va X ity.
7.90 11.25 14.90
bijzonder sterk weefsel
21/2 x 31/2 3 x 4 31/2 x 4Va
Prachtsorteering
Bouclé- Haarvelour
en WiltonkarpetHen.
Heeft,U 'een karpet
noodig, bezoek dan
magazijnen
en U zult tevreden
Turfmarkt
Hoak Oouwi
Gek vond Tobias zoo heette de man
het, dat Verburg hier geen zin in had.
Traag ging dé dag voort. Verburg nam
zich voor des avonds maar vroeg naar bed
te zullen gaan. Straks, wanneer hji met zijn
vrouw alleen was, zou hij ongedwongen met
haar kunnen praten. Hij wist, dat zij ver
drietig was en een vriendelijk woord van
medeleven noodig had.
De vader van het huis kwam hem roepen.
Deze had nu meer tijd en zou de slaapge
legenheid laten zien.
Maar hoe ontzet keek Verburg, toen de
vader een deur opende en hem in een groote
zaal vol kribben bracht.
Kijk, Verburg, in het vijfde bed die
krib daar moet jij voortaan slapen. Dit
is de mannenzaal. Hiernaast aan den over
kant is de vrouwenzaal. Ik heb een goed
plaatsje voor je vrouw uitgezocht. Er was
Wist een bed vrij gekomen. Vlak bij het
raam. 's Morgens wordt ze door de zon uit
Maar, stotterde Venburg, slapen wü
dan voortaan afzonderlijk Daar had hij nu
allerminst op gerekend.
Jb, wist je dat niet? vroeg de vader
verwonderd. En medelijdend vervolgde hij,
toen hij zag hoe Verburg opeens erg stil
werd: Trek je dat maar niet aan. Het
went gauw en jelui zult het hier goed heb-
ben.
Maar 's avonds, toen Verburg zyn vrouw
naar de slaapzaal geleidde, zei h(j met ver
stikte stem op de trap tegen haar:
Vrouw, wat zijn we begonnen. £ns
leven van samen zorgen en ploeteren u
voorbij. Maar ook de uren van het gezellig
samenzüu. En wat hebben wij er voor in
de plaats gekregen? Een goed leven, dat is
waar. Maar we kunnen voor elkaar met
meer zijn, zooals wij zoo graag zouden wil
len. En daardoor zulten wij wat vervreem
den van elkaar En heftig uitvallende, ver-
volgde hij: Voortaan moeten wij geschM-
den naast elkaar voortloven, .1' wonen wfj-
ook in hetïelfde 'huis.
En toen was het z(jn oudje, dat hem moe
derlijk troostte.
Crabethstraat 8 Telef. 2020
WITTE DAMES l
BAKKERS
SLAGERS
WINKEL UUOOOI
KRUIDENIERS
KANTOOR
KORTE TIENDEWEG 22
GOUDA
inb.rUtr.at 212 - GOUDA - T.I.I. 2270
CONTROLEREN
INRICHTEN
BUHOUDEN
BELASTINGZAKEN
Varkrllgbaar bl|i
■ngroa Indatail
I
Vraagt nu oiize gemeate
Spieringitraat 5 Tei. 2555
Het bekende adres voor
Steeds in voorraad: RALEIGH. BURGERS E.N.R., JUNCKER J.C.R..
E.A.K., J.S.G., daarnaast ook goedkoopere merken.
Vraagt het merk ADEK met Roestvrij Lakwerk.
Speciale Reparatie-inrichting. Alle merken Binnen- en Buitenbanden.
TE KOOP VOOR VOORDEELlGE EN PRIMA GELDBELEGGING
oi zelf bewoning, inaanbouw en eenige gereed zijnde
aan de Joubertstraat. Modem ingericht, en prima afgewerkt.
Voor- en groote achtertuin. Vrije achteringang en gelegenheid voor
autogarage.
Van deze woningen zijn er nog eenige TE HUUR en direct te
aanvaarden.
Te bevragen op het werk en B$THASTRAAT 12.
Fa. NIEUWVELD Co., Telef. 3007.
Inlichtingenbladen, Tarieven en Voorwaarden en inlich
tingen omtrent het FONDS VOOR LIJKVERBRAND1N G
op schriftelijke aanvrage kosteloos verkrijgbaar bij de
afd.-secretaresse, GOUWE 73, Gouda.