De vestiging van een katoenindustrie in Ned.-Indië.
i
Tïjchtvaart.
Beur» van Amsterdam.
eenigd, waarbij vliegtuigen moeten mede- f
De manoeuvres veronderstellen, dat de
mobilisatie plotseling heeft moeten geschie
den en dat de vijandelijkheden zjjn begc
nen. Bombardements-vliegtuigen hebben
ernstige schade in het achterland aange
richt bii de Roode partij, de strijdkrachten
ontplooiden zich tnsschen de bergen Santan.
gelo en TreeI'ismi. De taak van de Ëlauwe
partij is de greis tot het uiterste te verde.
digen.
DUITSCHLAND.
De instorting te Berlijn.
Nog geen spoor van de vermisten.
Gistermiddag om 12 uur waren 48 uren
verioopen sedert het instortingsongeiuk by
den aanleg van de ondergrondsche spoor
baan m de Herman Goeringstraat te Ber-
lyn.
Ondanks alle denkbare pogingen is het
ook tot gistermiddag niet gelukt de bedol
ven arbeiders te benaderen. Of het nog ge
lukken zal hen levend te bergen is een
vraag, welke thans dloor niemand kan
den 'beantwoord. Het lot van de veronge
lukten hangt af van de omstandigheid
voldoende holle ruimte in de schacht a,
wezig is.
Tot nog toe heeft men, nog geen spoor
van de bedolven personen gevonden.
Mfen heeft in het midden van het inge
storte gedeelte een schacht loodrecht naar
beneden gegraven tot op den bodem viyi de
tunnel. De bedoeling is thans om van hiei
uit in beide richtingen gangen te graven,
om te probeeren op die wijze by de slacht!
offers te geraken. Een belangrijk onderdeel
van het werk is ook het oprichten van een
wand aan dei oostzijde van de tunnel, om
het gevaar van verdere instortingen te be
zweren. Men slaagde er gisteren, in .den
loop van den ochtend in een onder stroom
staanden kabel van de electriciteitswerken
uit te graven.
Ook gisteren hebben verschillende auton
teiten het1 terrein van het ongeluk bezocht,
onder meer do ryksminister van Binnen-
landsche Zaken dr. Frick en de directeur-
generaal der Ryksspoorwegen dr. Dorfmül-
Ier.
Een nieuwe Duitsche leening.
Binnenkort een emissie van 500
millioen verwacht, te plaatsen
bij spaarbanken en publiek.
Havas meldt uit Berlijn:
In financieele kringen te Berlijn loopt
het gerucht', dat het rijk binnenkort een
nieuwe leehing ter consolidatie van de
vlottende schuld zal uitgeven. Dit zou
r dan de derde zijn sedert het begin van
het jaar. De eerste te, naar men weet,
ondergebracht bij de spaarbanken en de
tweede bij tfe verzekeringsmaatschap
pijen. Het bedfag van de nieuwe leening
zou 500 millioen mark'zijn en zij zou ge
deeltelijk bij het publiek geplaatst wor
den.
1WGELAND.
Weervoorspelling en Luchtvaart.
Gisteren hebben weer experts uit het ge-
heele Britsche ryk een, conferentie gehou
den ter bespreking van de mogelijkheid een
keten van meteorologische stations te bou
wen langs alle luchtlijnen. Na afloop gai
de directeur van hët\Londensch meteorolo
gisch instituut eenige inlichtingen. Het is
de bedoeling een weervoorspellingssysteem
uit te werken, zoodat de vliegtuigen zoo
wel overdag als s nachts kunnen vliegen.
Met andere landen zal' samenwerking wor
den gezocht.
BINNENLAND.
i Een belangrijk rapport ver-schenen.
H. M. de Koningin zal op 31 Augustus
nog in het buitenland vertoeven.
Naar wij vernemen zal, H M. de Ko
nlngin op haar verjaardag, 31 Augustus,
nog ln het buitenland veftoeven en niet
hier te lande aanwezig zijn.
De crisis en het fcoomkweekersbedriif.
Nederlandsche sierteeltcenjtrale stelt
honderdduizenden boomen en plan
ten in het komende seizoen gratis
ter beschikking.
In het afgeloopen jaar heeft de Ne
derlandsche sierteeltcentrale ten behoe
ve van verschillende gemeenten "en In
stellingen een groot aantal planten en
boomen beschikbaar gesteld voor beplan
ting van wegen, plantsoenen enz. Blij
kens een mededeeling in het Weekblad
voor gemeentebelangen 'heeft de sier-
teeitcentrale thans aan de' Vereeniging
van Nederlandsche gemeenten medege
deeld, dat het in het voornemen ligt om
zulks in het komende seizoen wederoin te
doen. De regeering heelt n.i. aan de cen-
trale geiden beschikbaar geteld, om bij
wijze van steunmaatregel, van de kwee
kerijen eerste kwaliteit boomen, heesters,
enz. op te koopen. Hierdoor heelt de cen
trale de beschikking over honderddui
zenden boomen en planten van alle mo
gelijke typen en soorten, die een nuttige
bestemming moeten krijgen,
een ongewenschte vernietiging te
Voor de beschikbaarsti&ling v£n deze
boomen en planten komen .in aanmer
king: provinciale terreinen, waterschap
pen, gemeenten, waarinvestingwallen,
wegen, ontspanningsterreinen en derge
lijke gelegen zijn, en die met het oog op
de kosten onbeplant zijn gebleven ol zul
len blijven, doch waarvan de beplanting
door de bevolking ten zeerste op prijs zou
worden gesteld; verder stichtingen van
openbaar nut, die eveneens een normale
beplanting niet kunnen bekostigen. De
centrale vestigt er verder in het bijzon
der de aandacht op, dat als beplantings
object Alleen in aanmerking zullen mo
gen komen die beplantingen, welke zon
der de faciliteiten, welke de centrale ten
Verschenen is een zgn. „Résumé-Kap-
port" van de Commlssle-Menko, officieel
genaamd de Textlelcommissie, omtrent
het door haar op Java verrichte vestl
gingsonderzoek voor een textielindustrie.
Het eigenlijke rapport, het uitgebreide
zoogenaamde Reis-rapport der commis
sie, voornamelijk verzameld door Prof.
Wisselink en uitgewerkt op het Econo
misch Instituut voor de Textielindustrie
aan de Nederlandsche Handels Hoogc
school, kan om voor de hand liggende
redenen met worden gepubliceerd.
Het onderzoek en de voorbereidingen
tot een proefbedryi voor de textielindus
trie ln Nederlandsch-Indië hebben lan
ger geduurd, dan verwacht was In het
kort kan men den langeren duur terug
voeren, op het streven om twee belang
rijke louten, elders gemaakt, in indie
niet te herhalen. Deze fouten komen, glo
baal genomen, hierop neer:
1. In Amérlka heeft men bij de vesti
ging van een katoenindustrie ln het dui
den zich ettelijke malen technisch
vastgewerkt door een onvoldoend vesti-
gingsonderzoek. De plaats, waar men,
overhaast tewerk gaande, mechanische
bedrijven stichtte, bleek bij een volledig
uitgroeien der nijverheid ongeschikt voor
noodzakelijk wordende additioneele
chemische textielbedrijven als bleeke-
rijen, ververijen, drukkerijen, enz.
2. In Nederland zijn, wat de katoen
industrie betreft, groote economische
fouten gemaakt, ten eerste door het
scheppen van een teveel aan jiroductie-
capaciteit en ten tweede door een ge
brek aan samenwerking, hetgeen zich
uitte ln een destructieve onderlinge en
een niet bereiken der voor de industrie
ais-geheel beschouwd grootst mogelijke
efficiency ep daarmede de laagst moge
lijke productiekosten.
De eerste, technische lout^on alleen
vermeden worden doof een zeer gronoig
lgingsonderzoek. De tweede, econo
mische lout, moet van de %yde der on
dernemers eener industrie voorkomen
worden door te zorgen voor een breede
collectieve basis, hoewel ln laatste In
stantie allëen maatregelen der Ned,er-
landsch-lndlsche regeering en o.a. een
doelmatige hanteering der Bedrijf sregle-
menteering Ordonnantie een ong3-
wenschten loop van zaken kunnen ver
hinderen.
Prof. Wisselink, dié in Juni 1931 in zijn
Inaugurale rede te Rotterdam de moge
lijkheden van een katoenindustrie ln In-
dië besprak, en aandrong öp eqp uitge
breid vestlglngsonderzoek stelde zien
reeds* toen op een collectlvitelts-
Even later hadden, onder voor
zitterschap van den heer Joan üel-
derman reeds Inleidende besprekingen
plaats om tot een zoogeiiaamd Centraal
plan te komen. Geheel onafhankelijk
hiervan kwam de heer Sigm. Menko N.Jz.
onder-voorzitter van het Economisch In
stituut voor de Textielindustrie, (E.I.T.)
in 1932 na een studiereis in Nederlandsch
Indie tot de zeer positieve meening, dat
alleen een plan op collectieve basis kans
van slagen had en dat een bevordering
hiervan het beste kon geschieden door
het E.I.T.
De beide plannen werden daarop aan
hangig gemaakt bij het E.I.T. 'kan de Ne
derlandsche Handels Hoogeschool te Rot
terdam en, na gecombineerd te»zljn, uit
gewerkt als het zoogenaamd Centraal
Plan.
In 1932 werd in verband hiermede op
gericht de „Combinatie van Nederland
sche Textielfabrieken tot eventueele ves
tiging. van katoenfabrieken ln Nederl.-
Indië" waarvan deel uitmaakten de vol
gende ondernemingen: H. P. Gelderman
en Zonen N„V. Oldenzaal; N. J. Menko,
N.V. Enschede; N.V. P. F. van Vlfssingen
en Co.'s Katoenf abrieken, Helmond; Kon.
Weefgoederenfabriek v.h. C. T. Stork en
Co. N.V., Hengelo (O.).
De combinatie ging voor eigen reke
ning eerst het vestlglngsonderzoek ver
richten. Hiertoe zond zij in overleg met
het Ministerie van Koloniën een com-
het tempo der industrieele ontwikkeling
niet noodeloos vertraging hebben, de
vestiging in drie phasep moest geschie
den, waarvan een betrekkelijk klein I
proefbedrijf de eerste was. De kosten van
dit kleine proetbedrijl bellepen echter
toch reeds ongeveer 500.000.
Hoewel het dus alleen om dit proefbe
drijf ging, heeft de Commissie-Menko bij
dit onderzoek de vestigingsvoorwaarden
beoordeeld naar dan, bij een eventueel
slagen der industrialisatie, uiteindelijk te
bereiken toestand. In het kort gezegd be-
teekent dit (derde phase) een volgroeide
katoenindustrie met ongeveer JOO.OGO
spindels, ongeveer ïu.uoü weefgetouwen en
eenige groote fmishing-bedrijven. Reke
ning moest gehouden worden met alle
vestigingsfactoren, o.a. het aantal 'ar
beidskrachten, het loonpeil en de arbeids
efficiency, de benoodigde hoeveelheid
kracht en kosten hiervan, alsmede water
voor technische doeleinden. Speciaal de
hoeveelheid en de hoedanigheid van het
water of Juister gezegd de combinatie
van beide in de elndphase, heeft zeer
veel moeilijkheden opgeleverd. Ook de
afvoer van afvalwater is in Nederlandsch
Indie met het oog op het feit, dat prac-
tisch alle rivieren voor bevloeiing van
rijstvelden dienen, en dat er ln het alge-
Nederlanders op de
Brusselsche kermis.
Men senrijft uit Brussel aan het Vad.:
Er ls een extratreln uit Amsterdam te
Brussel aangekomen. Nu zijn er bepaald
veel meer Nederlanders langs den weg
dan Belgen.
Zij komen natuurlijk allen voor de ten
toonstelling, althans het terrein der ten
toonstelling, doch zij moeten eerst voor
logies zorgen, er- dat geeft veel heen en
weer gedraal De meeste menschen heb
ben verzuimd een kamer te bespreken en
1 de vrouw die op reis ongemakkelijk
wordt u kent het type krijgt, al
viel het haar in den trein ook niet heele-
maal met dat gelach en gezlng, haar eer
ste serieuse kans om iets minder prettigs
op te merken, ln den trans van „och ja,
1 als je naar m ij n raad geluisterd had",
olonverdeeld leuk is 't niet, met Jou
reis te gaan".
I Héél wat anders dan 't vrouwtje, dat
ik tot haar man hoor zeggen: „leuk als
we geen hotel vinden; dan boemelen we
vannacht door." Dat is mannentaal
j Er zijn vrouwen en vrouwen!
Maar een paar uur later vinden wij
elkander op de tentoonstelling terug,
derdak ol geen onderdak Niemand van
de Hollanders ls er nu niet.
I Het is een prachtige avond en het ge
weldige terrein met zijn prachtige vef
lichting maakt kennelijk indruk. Erboven
snort een eskader vliegtuigen, dat een
meen schaarschte aan bouwland en lrri- soort vuurwerk teweeg brengt,
gatiewater neerscht, zeer moeilijk. Men
is daardoor voor groot-bedrijven, die
eventueel bleeken, verven en drukken,
aangewezen op den benedenloop van
rivieren of op de kust.
Bij dit zeer moeilijke onderzoek, waar
bij zoowel in Nederlandsch-Indlë» als ln
Nederland proeven moesten worden ge
nomen, meende de commissie geen risi
co's te mogen nemen. Het in derde phase
te investeeren bedrag, is n.l. zeer groot
waarschijnlijk meer dan 20 millioen
gulden om niet te spreken van de
groote sociale verantwoordelijkheid voor
al tegenover de inheemsche arbeids
krachten. Een in derde, phase mislukte
vestiging beteekent zoo goed als zeker
een totale economische en sociale ont
wrichting van het betreffende district
Per slot van rekening is dit vraagstuk,
hoewel moeilijk, niet pnoplosbaar gebie-
keh Ook de overige technische moeilijk
heden, die zich bij een vestiging van tex
tielbedrijven in de tropen voordoen, wil
den de conynlssie niet onoverkomelijk
voorkomen, noch zuiver technisch be
schouwd, noch wat den invloed op den
kostprijs aangaat.
De arbeids-efficiency op Java blijft
echter een vrij onberekenbare factor
Volgens de onderteekenaars Iaat deze
factor reeds nu niet veel reden tot opti
misme alsmede een vergelijkende kosten
raming gemaakt voor Japan en Neder-
landsch-iyfie. De loondalingen der laat
ste jaren in Japan, gepaard aan een nog
steeds stijgende arbeids-efficiency, heb
ben sedert 1931 het geheele aspect ln on-
gunstlgen zhC bëinvloed. Alleen een ar-
beidsproef gedurende eenige Jaren lp een
proefbedrijf, kan omtrent de arbelds-
eïflciency van den Javaan voldoende ge
gevens verschaffen om er een vergelij
kende kostprijsberekening voor het ultT
eindelijk gedachte grootbedrijf op tc
kunnen basseeren.
Op verschillende motieven komt de
comH«fcsie dan tot het advies om tot ves
tiging van een proefbedrijl over te gaan.
De commissie-Menko heeft gemeend
zooveel mogelijk alle direct en indirect
belangnetyiendeh bij den afzet van weef
sels bij haar plan te moeten interessee
ren. Dan toch loopt toen, afgezien van
den Invloed teil goede door het Neder-
landsch-lndlsche gouvernement uit te
oelenen, de minste kans op onafhanke
lijke vestigingen en daarmede op de eco
nomische fout, die men nier vermijden
wil. Een groot aantal binnenlandsche
wevers en spinners, hebben aan de tot
standkoming van het plan medegewerkt.
Een belangrijk percentage van het «door
de industrie gefourneerde kapitaal-ge
deelte is afkomstig van typische home-
market ondernemingen, die zoo goed als
missie van vier leden uit, bestaande uit nlet naar Indie exporteerden. Het aantal
de heeren Slgm. Mejiko N.Jzn., voorzitter,
H. Ekker, P. Fentener^van Vliasingen Pz.,
en Prof. Dr. J. Wisselink. Deze commissie,
officieel de textlelcommissie 'genoemd,
doch ln de industrie beter bekend ais de
:ommigsie-Menko, vertoefde van eindte
Mei tot einde Juli 1934 op Java. Einde
1933 bezocht bovendien de heer Joan Gel
dermand, die het Résumé-Rapport, mede
onderteekent, Java.
Men heeft zich bij dit onderzoek en nu
bij de uitwerking der plannen geheel ge
steld op de basis van het industrialisatie-
memorandum van Prof. Wisselink, later
grootendeels gepubliceerd in de Econo»
misqhe Statistische Berichten en het
Economisch Weekblad voor Nederlandsch
Indië (Mei 1933), onder den titel „Het
vraagstuk der katoenirfdustrie ln Nëfler-
landsch-Indië.
De conclusie van dit memorandum was,
dat wilde men geen noodelooze risico's
loopen en aan de andere zijde, bij slagen,
deelnemers uit de Nederlandsche katoen
industrie bedtkagt 30.
Wat de Indische "banken, importeurs-
en scheepvaartkringen betreft, ook hier
nemen alle belangrijke lichamen deel.
De belangstelling was hier groot en hoe
wel enkele ondernemingen ook hier be
langentegenstellingen meenden te zien
en deze eerst overbrugd moesten wor
den, verliepen de onderhandelingen naar
wensch. Naast de groote banken nemen
zeven Importhulzen' deel, terwijl ook de
Koninklijke Paketvaart Maatschappij, de
Stoomvaart Mij. „Nederland" en de Rot-
terdamsche Lloyd tot de aanstaande
aandeelhouders/behooren
Men zal nu zooveel mogelijk voortgang
maken met de voorbereiding van het
proefbedrijfOmtrent de plaats van ves
tiging werden nog geen mededeelingen
verstrekt. Waarschijnlijk zullen hierom
trent binnenkort nadere berichten vol
gen i
opzichte van het materiaal verleent, niet
tot stand zouden komen, en verder, dat
deze faciliteiten niet in eenig opzicht den
vrijen handel concurrentie zullen mogen
aandoen. De beschikbaarstelling moet
dus betreffen de uitvoering van bijzon
der werk, dat geen verband houdt met
de gewone instandhouding van bestaan
de objecten.
De sierteeltcentrale zou voor het ko
mende seizoen binnenkort een overzicht
willen gaan samenstellen van die terrei
nen en wegen ln ons lahd, waarop be
plantingen met bovenbedoelde planten
eenigingen, stichtingen, enz. die voor de
verstrekking van planten en boomen ln
aanmerking wenschen te komen, zich zoo
spoedig mogelijk in verbinding moeten
stellen met het bureau der Nederland
sche sierteeltcentrale te 's-Gravenhage
M A RKTBERICHTEN.
Rijksbotermerk.
De heffing op boter en de vervoervergun-
ring voor buitenjanjische boter zyn voor de
volgende week wederom vastgesteld op 1
per K.G.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Verwachting: Zwakke tot matigen O.
en boomen mogelijk zouden zijn. In ver- j tot Z. wind, helder tot licht of half
band hiermede zullen de gemeenten, pu- wolkt, droog, behoudens kans op onweer
bliekrechtelijke organisaties, als ook vetó» nog warm.
,,'t is grootsch", zegt een heer, en hl
vond het juiste woord.
Over de tentoonstelling regeert de ker
mis. Het is kermis hier, daar, overal.
Een manspersoon gilt door een micro
foon, dat hier het grootste wonder van
de eeuw: half mensch, half aap, ls te
aanschouwen Maar daar is de kleinste
man ter wereld (bij wien vergeleken de
bewoners van het liliputtersdorp uit de
kluiten gewassen lieden zijn), geflan
keerd door de twee grootste vrouwen,
daar ls een tent met griezelige beesten,
daar een met bijzonderheden aangaande
Dillinger, Jackie Diamond, Capone en
Hauptman (vooral door schrijvers van
ingezonden stukken gefrequenteerd).
Overal verdringt zich het publiek, op
eenigen afstand van den ingang, zoodat
de propriétaires wel eens goedmoedig
zeggen; „u hoeft niet bang te zijn
En als er dan ma$r één den .moed heeft
om een stapje nader te komen en een
kaartje te nemen, dah ls de inrichting
weldra uitverkocht. Het schaap en de
brug...
Van alle kanten krijscht de muziek.
Van alle kanten worden wy door hon
derd procent energieke saitimbanques
geattaqueerd.
Probeer niet om van dien buitenkant
der kermis met haar lawaaiige jolijt even
j los te komen en naar binnen te kijken,
j Tracht niet, eens door die menschen met
J hun rijkdom aan betoogen heen te zien
j Daar ls een tent met een soort loterij.
Het duurt vrij lang voor alle loten zijn
I uitgegeven en men kort er den tijd met
het draalen van gramofoonplaten. Voor
den tent staat een opgeverfde Jongeling
van 17 lentes in een soort smoking van
j roode kleur, met een hoogen hoed op. Hij
gedraagt zich gelijk de-poppen .van een
fraai draaiorgel. Hij speelt marionèt. HIJ
doet mal met zijn handen en trekt zon
derlinge gezichten. Wanneer het stuk uit
j is, blijft hij roerloos ln zijn laatste pose
staan.
I Ook deze Jongen ls een lief, aanvallig
kind geweest. En de dwergen en de reu-
zen, zelfs de aapmensch, zijn óók men-
schen.
j Maar deze overwegingen moet je heusch
i niet laten gelden op de kermis. Zij zou
den Je plelzier bederven,
j En wij klimmen in draaimolens en op
glijbanen, wij zitten in auto's, In bootjes,
i in bier- en wijnhuizen, wij draalen aan
raderen en smijten met ballen.
I Tegen éénen zakten wij naar oud-
Brussel at. Daar schijnt dan het gedrang
op zijn hevigt te zijn. Maar het aantal
lokalen „waar men gelagen zet" is zóó
groot, dat er menige slechte zaken schij
nen te doen. Hief en daar speelt het
I strijkje voor de rondhangende keilners
en kellnerinnen, de geïrriteerde, jaloer-
1 sche exploitanten.
Wij betrede© een Italiaansche inrich
ting, omdat daar een drank wordt ge-
i aflicheerd die ons lijkt Er hangt de
naargeestige stemming, van 't geelt toch
niks, doch zoodra uwi] onze gezichten
laten zien komt iedereen in actie en op 1
het podium het verhbog, zouden de
echte A.N.V.'ers zeggeh 4- dansen eeris- 1
klaps een danseuse en haar partner
mitsgaders twee dienster# N
„Hoe zou het komen dat 't' hier zoo
leeg is?", vraag ik. „Het is hier heusch
niet onaardig". i
„De vloer loopt hier van den ingang
naar binnen toe op", zegt mijn metgezel.
„Dat is de zaak".
Het psychologische inzicht kan wel
eens groeien naarmate de avond vordert
De avond? -
Dat is toch wel erg prettig ln een stad
als Brussel: dat Je kunt doen wat Je ver
kiest. Dat Je om «half vier van de'ten-
toonstelling naar de stad kunt met de
tram; dat Je dan nog ergens gezellig een
stukje kunt eten.
Aldus deden uiteraard vele Nederian-
dem Dat mocht nu eens lekker. Midden
ln den nacht eten, zonder dat er een
automaat aan te pas kwam.
En den volgenden ochtend waren zij al
bijtijds weer op de tentoonstelling zn
moestén toch althans het Nederlandsche
paviljoen hebben gezien!
ÏJ kermis ontwaakte. Ook zij had maar
kort haar rust gehad. Een bereids ge-
blankette, schoon nog niet volledig ge-
kleede vrouw, liet haar hondje uit"?
nen. In overhemden trolten voorhT'
dende maatregelen.
Door het zeil van de loterijtent stu,.
de marionet... ""Qe
GEMENGDE BERICHT^
Het i
Naar aanleiding van de «iai»
vondsten op een stuk "boschland
landbouwer K. de Ble in het tZLJ®
Wuestwezel en Brecht gelegen mÏÏS
Achterbrug, waar drie - 1
een lijk werd opgegraven, zijn bii
Utie en justitie eenige aanwijzingen*
bin-
zaak
nengekomen, welke wellicht
tot klaarheid zouden kunnen
Nadat toch vast was komen te »tQ
dat de lijken moesten dateeren vS
tijdvak van 1916 tot 1919, werd het ml
en meer waarschijnlijk, dat de lijken
komstig moesten zijn van een oorloe"
drama. lügs
De zekerheid van het tijdvak putte
men uit het feit, dat het oude m-
ter plaatse in 1916 op last der Duiteche
legerautorltelten werd gerooid, terwiii tn
1919 een nieuwe dennenaanplant wpm
gedaan, welke nu bij het zaveldelven sur
cessievelijk werd gekapt.
Aan politiecommissaris, Blommaerr
kwamen vervolgens geruchten ter oor»
dat na het rooien van het oude mast'
bosch jonge Duitsche recruten, die ver!
blijl hielden in het kamp te Brasachaer
een tijdland in de oipgeving van de boer
derij van De Bie werden afgericht, waar
bij meermalen met scherp
De bewoners van de omliggende boer
derijen kregen dan het consigne binnen
blijven en ramen en deuren gesloten bUj-
Een paar boerenjongens, die destijds
rond den ïü-jarigen leeftijd waren, be
weren thans gezien en of gehoord te heb
ben, dat bij het schieten met scherp met
mitrailleurs, door een ongeluk eenige
jonge recruten zouden zijn gedood en
naar oorlogsgebrulk ter plaatse begraven
In hoeverre deze verklaringen, afge
legd na bijkans au jaar en eerst nadat
het derde lijk gevonden werd be-
trouwbaar zijn, valt natuurlijk moellljK
na te gaan. Dit zal echter ln de toekomst
moeten blijken, daar voor geval de ver
klaringen juist zijn, nog een of twee Hj-
ken zouden moeten worden gevonden.
Men zal thans trachten uit te zoeken
welk Duitsch troepen-ondeJkel van 1916
tot )9ib in het kamp te Brasschaet ver
bleven, om daarna de mogelijkheid na te
gaan om de identiteit dezer oorlogs
slachtoffers, die op het kerkhof Wuest
wezel een laatste rustplaats'hebben ge-
rnden, vast te stellen.
Veldwachter zwaar gewond.
Wielrijders veroorzaken een ongeval
Op den Hemweg, nabij het pontveer
naar Zaandam is gisteravond om acht
een ernstig ongeval gebeurd, dat
door het onverantwoordelijk gedrag van
eenige wielrijders is veroorzaakt naar uit
het polltle-onderzoek ls gebleken
Een motorrijder van 32 jaar, een veld
wachter uit de gemeente Ommen, kwam
van de pont. Hij reed niet snel en er zou
niets gebeurd zijn indien niet twee
wielrijders, die in het Noordzeekanaal
hadden gezwommen en die uit 'n dwars-
weggetje bij het pontveer kwamen, niet
hard voor den motorrijder waren gaan
rijden. Er was voor den veldwachter geen
uitwijken mogelijk Er ontstond een bot
sing waardoor de politieman en een der
fietsers gekwetst berden. De veldwachter
bleef bewusteloos liggen. Hij bleek een
schedelbreuk te hebben en was er slecht
toe. De wielrijder, Iemand van 21
jaar, liep een hersenschudding op. Bel
den zijn door een ziekenauto van den
G.G.D. naar het Wllhelmlnagasthuls ge
bracht.
Volgens een nader bericht is de veld
wachter aan de bekomen verwondingen
overleden.
De sluiting va-n het bankierskantoor
Katan te Vlaardingen.
Nog geen overzicht van den finan-
cieelen toestand.
Zooals reeds gemeld, heeft het ban
kierskantoor der firma J. Katan te Vlaar
dingen Dinsdag zijn betalingen gestaakt.
Als een donderslag bij nelderen hemel
kwam dit bericht. Niemand in Vlaardin
gen heeft eenig vermoeden gehad," dat
deze-firma, wel'ke sinds 1862 gevestigd is,
het volste vertouwen en een uitstekenden
roep genoot, in moeilijkheden verkeerde
Zelfs den naasten medewerkers van deri
heer 8. Katan, eenig eigenaar der iirma,
nadat voor ongeveer een half Jaar de
andere firmant, de heer J. Katan, \yas
uitgetreden was tot het begin van
dezen week niet bekend, dat de toestand
zoodanig was geworden, dat het besluit,
om de betalingen te staken, moest wor
den genomert. Het bleek niet mogelijk,
voorlooplg nadere inlichtingen te krijgen.
Maar vele geruchten deden de ronde om
trent de activa bleven alle berichten uit.
Vele fjrma's werden genoemd, die ernstig
benadeeld zouden worden door deze
krach. Schippers en zeevlsschers, die hun
spaarduitjes bij de bank hadden staan,
waren ten einde raad. Kortom, het was
voor Vlaardingen een zeer donkere wolk.
welke was komen opletten en waarvan
de uitwerking nog niet ls te overzien.
De staking der betalingen door de fir
ma Katan ls het onderwerp van den dag,
en geen wonder, want het waren vooral
de zaken ln Vlaardingen, welke dikwijls
door de financieele hulp vaxl Katan zU"
geworden, wat ze nu zij», ®n niet het
minst met de vlsscherlj annex zijnde be
drijven, die toch al zoo'n slechten tijd
meemaken, welke getroffen zouden wor
den door deze krach, waarvan ook op het
t
Sk de oorzaak nog niet bekena is.
Eerst hedenmorgen kon de firma Ka
tan nadat enkele dagen met koortsach-
'n spoed aan de boekhouding was ge
werkt aan de crediteuren berichten, dat
ta üe 'tusschenkomst had ingeroepen van
mr J. H. Kiewiet de Jonge, advocaat te
Rotterdam.
jir Kiewiet de Jonge had gisteren
een eerste Desprelting, waarDU hl] tot de
conclusie ls genomen, dat een volledige
uiteenzetting van den stand van aalcen
tegenovér crediteuren en een gedachten-
wlsselingAnet nen eerst mogelijk zal zyn,
zoSdra een desbetreffend accountants
rapport in zijn bezit is. Hiertoe is reeds
de medewerking ingeroepen van net ac
countantskantoor van R. A. Dijker te
Botterdam. Van deze zijde is de verzeke
ring ontvangen, dat zij met bedoeld rap
port zoo tijdig gereed zal kunnen zijn,
dat óp Maandag 26 dezer een vergadering
van crediteuren zal kunnen worden ge-
nouden Deze vergadering zal plaats vin
den des namiddags te hall drie in de
groote zaal van het Handelsgebouw te
Vlaardingen.
Het loonconflict in de Tilburgsche
Textielindustrie.
St. Lambertus adviseert tot aan
neming van de voorstellen van de
werkgevers.
iu de gisteren te Utrecht gehouden
spMdvergadering van de K.K. vereeni-
Xfst Lambertus en de algevaardigden
ran de verschillende vereenlgingen van
textielarbeiders ln den lande, zjjn de
voorstellen van de werkgevers in de wol-
lenstoïlenlndustrte in Tilburg besproken
pn is de toestand onder het oog gezien,
ontstaan door de verwerping door de
werkgevers van de voorstellen van de
werknemers.
Door den bondsvoorzitter werd verslag
uitgebracht van de plaats gehad hebben
de onderhandelingen De afgevaardigden
eaven hierbij hun afkeuring te kennen
dat de we*Kgevers ht voorstel der arbei
dersorganisaties niet ongewijzigd hadden
aanvaard. De beide bondsinstanties stel
den zich echter unaniem op het stand
punt dat de dag. leiding van den Bond
al het mogelijke heeft gedaan om uit de
onderhandelingen het grootst mogelijke
voordeel voor de arbeiders te halen.
Overwegende alle mogelijkheden zijn
beide instanties echter tot de overtuiging
gekomen dat het in het belang der werk
gevers met daaraan verbonden conse
quenties is, een staking onder deze tijds
omstandigheden voor de arbeiders meer
nadeel dan voordeel zal opleveren,
besluit zich bij de huidige situatie neer
te leggen met dank aan degenen die de
onderhandelingen van arbeiderszijde ge
voerd hebben en de Tilburgsche arbei
ders te adviseeren een zeilde standpunt
ln te nemen.
nen de motoren van de verschillende
vliegtuigen te draaien en de passagiers
zoeken hun plaatsen op.
Het is Baak die het eerste met zijn F 12
start en weldra wordt hij gevolgd door
Viruly met de Jan van Gent. In dit toe
stel zullen de passagiers worden bediend
door de stewardess mej. Bongertman, die
ook op deze reis dienst doet.
Het gaat vlot met de start, het eene
ranke kleurig sportvliegtuigje stijgt op
in het luchtruim om weldra aan de Zuid
Westerklm te verdwijnen De eerste lan
dingsplaats haamstede tegemoet. Binnen
het uur is de (vloot gestart. De eerst toe
stellen zullen intusschen op het gastvrije
Haamstede zijn aangekome»*
Nederland ls voor de vliegerij slechts
klein
De Nederlandsche rondvlucht.
De buitenlatidscfte deelnemers
op Schipnol.
De „Jan van üent" en de „Duif"
maken de tocht mede.
Vrijwel alle buitenlandsche deelnemers
aan de Nederlandsche rondvlucht-l93öl
waren gisteren tijdig op Schiphol aan
wezig om deel te nemen aan den boot
tocht, die de Amsterdamsche Aero Club
de vliegers Donderdagmiddag aanbood.
Enkelen kwamen ver over den afgespro
ken tijd van landen, o.a. de Amerikaan
L. C. Stevens Het bleek, dat deze viieger
in Lympne voor het starten eenige mo-
torpech had gehad.
Men maakte zich eenigszins ernstig on
gerust over het uitblijven van den En-
gelschman J. A. Sl&ter, die met twee pas
sagiers ln zijn Perclval Gull Machine was
vertrokken uit Engeland, doch waarvan
men verder niets hoorde. Gelukkig bleek,
dat deze vlieger te Zoute in Belgié geland
was, daar rustig had geluncht, en daarna
eenige motorpech had ondervonden Hij
arriveerde om 3.3U uur op Schiphol.
Nog veel later arriveerde graaf du Jon
chay, vergezeld van zijn vrouw en een
passagier. Zijn type vliegmachine, een
Caudron Simoun met een Renault Ben
gall six 2üü pk motor, die een kruissnel
beid van 2 rt) km per uur aan het toestel
geeft, wordt maar weinig gezien op
8chiphol.
Vrywei tegeiykertijd arriveerde de heer
H. G. Selfrldge Jr. met zijn schoonzuster
als passagier De laatkomers begaven
zich per auto naar Hotel de l'Europa,
waar om 7 uur een cocktail-partij plaats
vond, waaraan door alle buitenlandsche
gasten werd deelgenomen. Vandaar ver
trok men per auto naar de Kennen\er
Golfclub voor het gezamenlijk diner.
De leden van de Amsterdamsche Aero
Clüb hebben hun hart kunnen ophalen
aan de verschillende typen vliegmachl
bes, die zich gisteren op de Amsterdam
ache luchthaven verzameld hadden. Het
toestel van den Engelschen vice-lucht
maarschalk had vooral veel bekijks.
Een British Klemm. met intrekbaar
landingsgestel, waarbij de wielen zij
waarts naar boven vfrorden opgetrok
was ook Iets nieuws, aangezien het
ken.
continentale type Klemm deze nieuwig
heid mist.
Vanochtend was het al vroeg druk op
Schiphol. Het was stralend weer, De
vlucht zal worden meegemaakt door
twee K.L.M.-viiegtuigen, de Douglas Jan
van Gght en een F. 12 „de Duif". Zij wor
den bestuurd door Viruly en Back als ge
zagvoerders. in de Douglas vliegen o.a.
mede generaal en mevr Snijders en een
W-jarige dame mej. Nieuwenhuls, die
hog geen enkele rondvlucht heeft ver
Zestig vliegtuigen nemen aan de vlucht
deel.
De start was bepaald op 9 uur, doch bij
zooveel toestellen ls het vergeefelijk dat
het iets later wordt. Te half tien begin
STADSNIEUWS.
GOUDA, 23 Aug. 1935.
Tragisch ongeval
in de Reeuwyksche Plassen.
or toeval getroffen
In aansluiting op ons bericht van gister
avond, betreffende het tragische ongeval op
de plas „Klein Elfhoeven" te Rejjuwyk, kun.
nen wy thans nog het volgende mededeelen
De 27-jarige Matthys Lamfers uit de
IJssellaan ahier, was gistermorgen met zijn
verloofde, mej. B. Sch., naby hun piashuis
je aan den Platteweg wezen roeien. Daar
mej. Sch. om één uur in haar betrekking
moest zyn, is zy omstreeks twaalf uur naar
Gouda gegaan, terwyl haar verloofde nog
wat zou blyven tot aan etenstyd.
Toen deze t us schen een en twee uur *ifii
verscheen, maakten de ouders zich ongt
rust, waarop de vader naar net piashuisje
ging om eens te kyken waar zjjn zoon bleef.
Tot zyn grooten schrik bem erkte de man
op enkele meters van den'kant de kano van
zyn zoon, die daar onbemand ronddreer.
Verderop drerven de peddels. De heer Lam
fers vreesde het ergste en stapte in een
roeiboot om zyn zoon te zoeken.
Niet lang verkeerde hy in het onzekere,
want dicht bij de kano, zag" hy hem door
het heldere water op anderhalve meter diep
te op den bodem liggen.
Met inspanning van al zijn krachten ge
lukte het hem, zijn zoon op den kant te krij
gen, waarna hy terstond de rijksveldwach
ter N. vah Ar kei te Reeuyyk en dokter
Meeter te Gouda waarschuwde. De eerste
was onmiddellijk ter plaatse en probeerde
kunstmatige ademhaling toe te passen. In
middels arriveerde dokter Meeter, die
slechtB den dood van het slachtoffer kon
constateeren.
Uit het medisch onderzoek bleek dat de
nge man door een toeval is getroffen en
reeds geruimen tyd in het water had gele
gen. In zyn jeugd heeft hy vaak aan toe
vallen geleden, doch de laatste jaren kwam
het minder voor.
Het lyk is naar het gemeentehuis
Reeuwyk vervoerd en daar opgebaard.
De nieuwe sluiswerken.
Dijk wordt doorgegraven.
Nadat dezer dagen door het Hoogheem
raadschap van Schieland ^e noodige ver
gunning -werd verleend, is heden een aan
vang gemaakt met de afgraving van den
Hoogen Schielandschen Zeedijk naby de
Voorhaven aan de nieuwe sluiswerken,
welke de directe verbjfiding van de IJsel
met de Gouwe gaat vormen.
Het werk wordt uitgevoerd met ongeveer
26 werklieden en een baggermolen van de
Aannemersfirma B. van Noordenne en Co.
te Sliedrecht.
De werkzaamheden zullen pl.m. 14 dagen
duren, waarna de verbinding een feit zal
zyn. Gelijk bekend, komt het geheele werk
eind September gereed.
Drankwet.
Burgemeester en Wetfibuders van Gouda
brengen ter openbare kennis, d!at op, 20
Augustus 1935 by hen is ingekomen een
verzoekschrift van J. de Boom, wenende te
Gouda, Graaf Florisweg no. 60 om een ver
lof A ingevolge de Drankwet 1931 S. 4'/6
\oor de volgende localiteit: de eonsump
tent der voetbal- en athletiekvereenigmg
Gouda op de gemeentelijk^ sportvelden ajn
den Graaf Florisweg.
Binnen twee weken na de dagteeken nj
tn ieder tegen - h'
dit verlof schrifto ijk beswa
ren bij Burgemeester en Wethouders
brengen.
Opbrengst collecte.
De opbrengst der collecte gehouden voor
het Goudsch Wetkloozenfonds j.l. Zaterdag
as 315.U.
Voorwaar een mooi bedrag, waarvooi de
commissie dan ook niet kan nalaten zijn er.
kentelijkheid te betuigen niet alleen aan de
geefsters en gevers, doch ook aan de collec
tanten, welke zich belangeloos beschikbaar
hebben gesteld. 1
Boel- en Zeilvereeniging „Gouda'.
De Roei- en Zeilvereeniging „Gouda" or
ganiseert op Zondag 15 September a.s. ir
den plas 's-Graïênbroek roei- en zeitoed
'strijden, waarvoor o.a. hebben ingeschreven
De Maas", „Nautilus" en de „Deutsche
Turn und Rudcrvcrcin"', terwyl waarschyn*
lijk ook de Koninklijke Dbrdtsche Roei- en
Zeilvereeniging aan de wèdstryden zal deel
nemen.
Door een vrachtauto aangereden.
Een 39-jarige wielrijder is op de Hoog
straat aangereden door een vrachtauto uit
Zeist. Een thermosflesch, die de fietser by
zich -ted, werd beschadigd. De autobestuur
der gaf geld voor een nieuwe.
Een botsing-
Door het afslaan van den motor reed op
de Korte Vestigen auto uit Alphen a.
Ry'n achteruit tegen een melkwagen,
kar bekwam schade, welke door verzekering
wordt gedekt.
De buurtvereeniging „Ridder van Catsweg".
De buurtvereeniging „Ridder van Cats
weg" organiseert op Koninginnedag feeste
lijkheden. Het programma vermeldt van 6
tot 8 uur des ochtends een hengelwedstryd
voor %lken leeftijd; om 8.30 uur worden de
feestelijkheden geopend met een optocht der
kinderen met of zonder versierde rijwielen
(voor de aardigste versiering worden prij
zen uitgeloofd); om 10 uur volgen kinder
spelen, die om 2 uiir des middags worden
voortgezet. De kinderen worden bovendien
getracteerd. Daarna zgllen om 3 uur volks
spelen plaats hebben, o.a een wedstrijd op
waterfietsen. Een herhaling van dezen wed
strijd wordt des avonds om halfnegen ge
organiseerd voor personen boven 18 jaar.
..Om 9 uur is er een gondelvaart en van 7
tot 11 uuf concerteert het fanfarecorps
„Concordia". De Ridder van Catsweg zal
des avonds fantastisch worden verlicht.
Examen hoofdakte.
De heer J. C. E. U. Jansen alhier slaagde
te Rotterdam voor het examen hoofdakte.
Jeugd-voetbaltournooi.
Zaterdag en Zondag zal te Bodegraven
een jeugd-voetbaltournooi worden gehou
den,0 waaraan 2 elftallen deelnemen. Inge
schreven hebben de vereenigingen Alphen,
Boskoopsche Boys, Ellinckwijk, Bodegra-
U.V.V., G.S.V., Gouda, Alphia, Woer-
Kantongerecht
Uitspraken van 21 Augustus.
Veroordeeld werden wegens overtreding
Art. 6 M. en R.Regl.: W. B. te Gouda,
teruggave oqders zander toepassing van
straf; W. F. V. te Gouda 2.— subs. 2 d. h.
Art. 11 M. en RJtegl.: J. B. de J. te
Gouda, teruggave ouders zonder toepassing
•an straf; E. H. te Gouda 2.— subs. 1 w.
tuchtschool; T. B. te Gouda 1.50 subs. 1
d. h.
Art. W M. en R.Regl.: P. S. K. te B«fe-
graven 2 x 1.50 subs. 2 x 1 w. t.; P. J. P.
te Rotterdam 1.50 subs. 1 d. h.; J. P. L.
en C. de R. te Gouda, ieder 3.— subs 1
d. h.
Art. 485/3 Wetboek van Strafrecht: P. S.
K. te Bodegraven IAsuibs. 1 w. t.
Art. 11 lJkwet: F, H, L. te Gouda beris
ping verbeurdverklaring en vernietiging
van gewichten.
Art. 460 W. van Stiafrecht: C. R., A. J.
B. en jG. B. te Waiïainxveen, ieder 3.50
subs. 1 d. h.
Art. 43 Spoorwegen: C. R., A J. B. m
G. B. te Waddinxveen, ieder 3.50 subs.
1 d. h.
Art. 22 M. en R.wet: H. V. te Rotterdam^
25.— subs. 5 d. h.
Art. 14 M. en R.Regl.: C. van E. te Gouda
10.— subs. 3 d. h.; D. v. d, W. te Utrecht
subs. 1 d. h.; H. J. v. d. B. te Berkei
4.— subs. 2 d. h.
Art. 16 M. en R.fcegl.: A. D. de G. te
Hendrik Ido Ambacht 1.50 subs. 1 d. h.
Art. 9 M. en RJieachikking: A. D. de G.
te Hendrik Ido Ambgcht 1.50 subs. 1 d. h.
Art. 21 M. en R.Regl.: D. J. van E. te
Scherpenzeel 3.— subs. 1 d h.; J. H. J.
M. M. te Arnhem 8.— sub* 2 d. h.
Art. 58 M. en R.Regl.: T. van E. en P.
R. B. te Gouda en C. G. te Waddnixveen,
der j 1.7- subs. 1 d. h.
Art. 37 Alg. Pol. Verord, Gouda: C. VV.
E. de B. te ouda 2.— subs.- 1 d. h.; A.
V/. V. te Gaiua, schuldig zvoi.ïr toepassing
van straf; P. te Gouda 2.-subs. 1 d. h.
Art. 79 Alg. Pol. Verord. Gouda: J. M. M.
-nder bekende woon- of verblijfplaats
J 3.— subs. 1 d. h.; P. M. J. M. en A. H M.
M. te Rotterdam, ieder 2.— subs. 1 d. h.;
A. H. H. en P. T. te< Rotterdam, ieder 1.
subs. 1 d. h.; W. G. en W. S. te Rotterdam,
ieder 3.subs. 2 d. h.
Art, 16 Visscherywet: P. C. S. te Rotter
dam 4.— subs. 2 d. h.; J. R. te Rotterdam
6.— subs. 3 d. h.
Art. 11/2 Alg. Pol. Verord. fl^da: J. C-
te Gouda j 6.— subs. 3 d. h. J
Art. 2 Winkelsluitingswet: tTd. te Gou
da 3.— subs. 2 d. h.
Art. 453 W. v. S.: T. S. en G. A. van U.
te Gouda, ieder 7.50 subs. 8 d, h.
Nieuwe aanwinsten.
Onderstaande werken liggen tot 1 Sep
tember op de leeszaal ter lezing en kunnen
nu reeds besproken worden.
Romans: S. Christiansen: In den
storm; A. den Doolaard: Van vrijheid eh
dood; N. van Pyk-Has* Jeugd steigert; A.
van Hoogstraten-Schoch: Kluizenaartje; A.
F. Koenraads: Mannen in leer; J. Last: Voor
de mast; N. Petersen: De straat der sanda-
lenmakers; A. Roothaert: Spionnage in net
veldleger; G. Schiöer: Der handendw^ng;
J. M. Selleger-Elout: Menschen in den
storm. Verv. op: Ruth Teiling; E. Sugimo:o:
Een Japansch huwelijk. Verv. op: De levens
roman van een Japansche prinses.
Studieboeken: H. W. van der Vaart
Smit: De Duitsche kerkstrijd; J. A. Elge-
man: Colyn, de verbinding tqsschen Thor-
becke en Groen; M. Meyer: De clearing-
wetgeving; P. Karlsan: Gy en de natuur; J.
Spier: Per potlood door Nederland; J. B.
de Gou: Buziau; M. BSÉsley: Tennis zooals
Vines het leerde; C. J. Groothoff: Voetbal;
D Coster: Het kind in de poëzie; M. vui
B'ankestein: Het jaar 1934; E. Ludwig. Ge
sprekken met Masaryk.
Inbrekers ep uitbrekers.
Na ontvluchting zich bij de Justitie
gemeld. v
De» beide Rotterdammers, de 31-jarige W.
C. P. en de 22-jarige H.'M. H.,die Dinsdag
nacht zooon keurig kraakje op touw hadden
gezet in het Clubgebouw van de Roei- en
Zeilvereeniging „Gouda", maar toen door
de Rijksveldwachters werden gestoord,
waarna zy werden ingesloten in de cellen te
Reeuwyk, hebben den volgenden nacht k»ns
gezien daar uit te breken. Dat hun dat ge
lukt is, bewijst wel de handigheid der hee
ren, die geheel en al voor het vak waren
berekend. Een hunner heeft n.l. kans ge
zien om de pen waarmede het luikje van
èen der celdeuren was gesloten, los te krij
gen, waardoor dit openging. Daarna heeft
hy met een ijzeren stang van de krib, welke
met een deken door hem werd omwoeld, ae
grendel van de deur geschoven, waardoor
hij zich uit zijn verblijfplaats kon verwijde
ren. Toen was het voor hem maar een
oogenblik werk om ook de cel van zyn ka
meraad te ontsluiten, waardoor-beiden zich
door een raam naar buiten konden begeven.
Eenmaal vry, hebben zy het hazenpad ge
kozen; zy hebben aan de politie 's morgens
de sensatie gelaten de cellen geopend te vin
den en de vogels gevlogen.
Die vlucht is wel zeer bevreemdend, daar
beiden zich onmiddellijk naar Rotterdam
hebben begeven en zich daar bij den Officier
van Justitie hebben gemeld, waar zy wel
willend zyn opgenomen.
De beide inbrekers zyn heden van Rotter
dam naar Gouda overgebracht, teneinde hier
onder politiebewaking door de Reeuwijksche
politie te worden verhoord. Hoewel het
arrestantenlokaal te Reeuwijk nieuw is,
werd het toch maar veiliger geacht de hee-
1 ren op het politiebureau te Gouda in te slui
1 ten, tptdat het verhoor zou zyn geëindigd,
j Dat verhoor heeft heden plaats gehad en
I hedenmiddag werden de beide Rotterdam-
1 mers weer naar hun woonplaats teruggeleid
om daar in het Huis van Bewaring te wach
ten tot hun euveldaad zal worden berecht.
Agenda.
25 Aug., 8tt uur. Vereenigingsgebouw Gou
we 93. Opvoering van het openluchtspel
De Paradijsvloek" door ue Goudsche Di
lettanten onder regie van J. C. van Vliet.
Schouwburg-Bioscoop: Moskousche nachten.
Thalia-Theater: Blokkade.
Réunie-Bioscoop :v Annemarie, de bruid dlr
compagnie.
leum'te vieren, «eker zal het d«n algemeen
geachten jubilaris, die zich in deze gemeen
te op zoo velerlei gebied verdienstelijk heel
gejnaakt, dien dag niet aan blijken van bc-
angstelling ontbreken.
UADIOMEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum: V.A.RA. 5.30 Concert
door Orvitropia; 6.15 Voordrecht door Carel
Rijken; 6.30 Concert door de Flierefluiters;
7.— „Hoe Russische kinderen reageeren op
een Hollandsche poppenkost". Lezing door
Jtfevr. C. Schaake-Verkozen; 7.20 Orgelspel;
¥.50 Nieuwsberichten; daarna: één minuut
vpor Nederlandsch fabrikaat; 7.58 S.O.S.-
berichten; V.P.R.O. 8.Cursus „De zoe
kende mensci?" (Hand. 9 1-»19). Eerste
voordracht. Spreker Ds.^J. W. Sambeig;
A.V.R.Ö. 8.30—plju. 10.30 Concert door het
Residentie-Orkest, Sopraan en Hobo. V.p.
R.O. pl.m. 9.15 Cursus „Rembrandt en Ver
meer" Derde „voordracht. Spreker rfDr. G.
Knuttel Wz.; pl.m. 10.15 Lezing „Hebben
familiewapens ons iets te zeggen"; I. Over
geslacht- en wapenkunde en wapenrecht.
Spreker H. W. J. Kits Nieuwenkamp; V.A.
RA. 11-^12 Gramofoon.
Huizen: K.R.O. 6.30-r6.1» Concert
door het K.R.O.-Orkest; 6.106.30 „Elec-
triciteit voor iedereen A 2 cent per K.W.U."
door R. Kolkman; 6.30—7 Gramofoon; 7-Y'
17.35 „Depotheken" door Mr. R. Grasso;
7.35Gramofoon.; 8—8.06 Nieuwsberich
ten; 8.058.45 Concert door de KJLO.-Boys
*8.45—9 Gramofoon; 9^-9.30 Concert door
het K.RjO.-Orkest; 9.30—9.45 Gramofoon;
9.45—10.15 Concert door het K.R.O.-Kam*r-
Orkest; 10.15—10.30 Concert door José Ro
senberg en zij Orkest* 10.30-10.35 Nieuws
berichten; 10.35—11-16 Concert door José
Rosenberg en zyn Orkest; 11.15—12 Gra
mofoon.
UIT DEN OMTREK.
BERKENWOUDE.
Aangereden.
Woensdagavond reden naby het „Velt
Varken" een luxe auto uit Rotterdam
t&n vrachtauto juit Willeskop tegen elkaar,
doordat op den small en weg niet voldoend'
ruimte tot uitwyken bestond. De luxe auto
kon doorrijden, doch de andere wagen schoof
met hqt voorgedeelte in de heg, en werd
zoo beschadigd dat de lading, bestaande uit
kisten groenten, moest worden overgeladen,
waardoor het verkeer veel hinder ondervond.
Kinderspelen.
De ondernemende ondernemer van „De
Kleine Betuwe", de heer W. Kompier, orga
niseert tegen Zaterdag 31 Augustus
ter gelegenheid van de verjaardag van H.
M. de Koningin in zyn speeltuin kinderspe-
leftjjs balloopen, turfrapen enz. ringryden
et^SlfVijl de kleinen bovendien gratis
alle» attracties i# den tuin mogen gebruik
maken en ten slotte een versnapering toe-
Krijgen. St. Nicolaas verschynt dus voor de
kleinen wel heel vroeg dit jaar! Intusschen
wordt ook voor de grooteren voor diverse
amusementen gezorgd, terwijl als voor
naamste attractie ditmaal weer op het pro
gramma sVaat het bezoek Van vliegenier den
heer Schmidt Crans aan „De Kleine T
we" op Zondag 1 September d.a.v.
Part ie uier vliegveld.
By beschikking van den minister
Waterstaat is toestemming verleend, dat op
1 September a.s. door den heer H
Schmidt Crans met een vliegtuig type1 Pan-
dér, wordt geland op en opgestegen van het
in de gemeente Haastrecht gelegen terrein,
kadastraal hekend sectie B 793.
WADDINXVEEN.
Jubileum Gemeente-Secretaris.
Naar wy vernemen hoopt de gemeen e
secretarie, de heer A. Kreupelin* .e
dag 26 Augustus zyn
zilveren ambtsjubl-
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETH vL.
Wat is Lagendaal van plan?
Zooals bekend, heeft Lagendaal eenige
maanden geleden te kennen gegeven de
voetbalschoenen afin de wilgen te zullen
hangen en het scheidsrechtersjasje aan
trekken Een geschil met zijn oude
vereeniging Xerxes, waarvoor hij als lid
bfedankte, was de aanleiding, intusschen
schijnt het actiet beoetenen van net spel
den ex-Xerxaan toclv liever te zijn, hij
heeft nadien tenminste nog ln heel wat
wedstrijden „als gast" medegespeeld en
brengt de Spr. het bericht, dat hij
volgend jaar voor H.B.S. zal uitkomen en
naast Bakhuys.
WATERPOLO.
U.Z.C. 1—S.V.H. 1 23.
Gisterenavond werd in de Zweminrich
ting aan ae Houtmansgracht de poio-
weostrija u.z.c. I—8.V.H. I gespeeld. Een
spannende wedstrijd kon verwacht wor
den, daar S.V.H. wei zou trachten revan
che te nemen op naar nederlaag in Rot
terdam. J3eid£ zeventallen waren volledig
ais de scheidsrechter het beglnslgnaai
geelt. Er ontwikkelt zich direct een zeer
vinnige stryd en beide keepers nebben de
handen vol de respectievelijke harde
schoten te keeren. Er is 14u van een min
derheid by G.Z.C., zooals in den eersten
wedstrijd hier, niets te bespeuren. Het is
een prachtig gelijk opgaande stryd. Dan
heelt zich een S.V.H.'er netjes vry ge
zwommen en met een prachtig boogbal-
letje scoort hy voor zyn club het eerste
doelpunt. Even later ls S.V.H. weer for-
tuiniyk en t wéét de stand tot 2—0 op te
voeren. Met dezen stand gaat de rust in.
Na de rust zit U.Z.U. vinnig op de har
en als W. den. Boer df bal van C Tybout
goed toegespeeld krygt aarzelt hy geen
moment en schiet keihard ih. Onder lui
de toejuichingen valt G.Z.C. weer aan en
als uit een corner W. den Boer de bal
toegespeeld krygt volgt «een tweede doel
punt. G.Z.C. heett nu keurig opgehaald
en als het even wil kan zy de overwin
ning nog in de wacht sleepen. De tyd ver
strijkt meer en meer maar beide partyen
bunnen het niet tot een.doelpunt bren
gen. Even voor het einde weer S.V.H. uit
het winnende punt te scoren. Met deze
stand komt het einde.
Tot besluit werd een wedstrij'd tus-
schen twee G.Z.C.-zeventallen gespeeld,
daar S.V.H. geen tweede zevental had
meegebracht en dus van een G.Z.C.-
reserve tegen S.V-H.-reserve niet komen
in.
ATHLETIEK.
Achilles naar Boskoop.
Door Achilles wordt met 2 ploegen deel
nomen aan de estafette dwars door Boa 4
ltoop, welke morgenmiddag half zes wordt
gehoudien. Het vertrek per fiets is vastge
steld op half 4 vanaf Ter Gouw.
Zondagmorgen 9 uur zal het eerste ge
deelte worden verwerkt voor de Dames-vyf-
kamp ea Heeren-tiemkamp. De te verwerkn
les-nummers zyn 100 M. hardloopen, vèr-
springen, hoogspringen, kogelstooten en
Voor de heerenkamp zyn de nummers:
100 M., 400 M., vèrspringen, kogeïltooten,
hoogspringen, 1500 M., hinkstap-sprong,
discuswerpen, speerwerpen en polstokhoog
springen,
De eerste 5 nummers zullen de eerste
dag verwerkt worden.
DRAADLOOZE DIENST.
LAATSTE BERICHTEN.
De vacantiereis
van H. M1. de Koningin en
H. K. H. Prinses Juliana.
Dé Daily Telegraph meldt dat H. K. H.
Prinses Juliana St. Fiiians, waar zij
14 dagen van haar vacantie heeft doorge-
bracht, heeft verlaten. Zy heeft zich naar
Dumfriesshire begeven, waar zy een paar
dagen zal doorbrengen by den Hertog en
Hertogin van Buccleuch. H. M. de Koningin
vertoeft nog -steeds te St. Fiiians.
22 Aug. 2i
Aug.
Officieel.
7.A4
7AJ4
59,50
59.50
9.78
9.77
24.91
24.884
48.24
48.22
32.85
32.75*
37.90
37.8b
1.474
1.474
36.95
36.86
.12.10
12.10
20.25
20.16
6T5
6.15
WISSELKOERSEN.
Londen
Berlijn
Parys
Brussel
Zwitserland
Kopenhagen
Stockholm
New-York
Oslo
Italië
Madrid
Praag
Próiongjitie 04 v
Beurso verzicht.
Op de Amsterdamsche beurs was de
ondernemingsgeest vandaag van geringe
beteekenis In lokale waarden ging zoo
goed als niets om. Kon. Olie waren ge
drukt en werden wat lager genoteerd.
Het aanbod nad eenter niet veel te be-
teekenen Naar Amsterdam rubbers werd
zoo nu en dan eens geïnformeerd, van
nandel was eenter geen sprake. Philips
en Unilevers werden slechts sporadisch
verhandeld. Tsibakken golden hier en
daar Iets lager. De belegglngsmarkt was
stil. Ned, Staatspapieren hadden een be
perkte markt, doch Honden zich gemak
kelijk handhaven. Voor Annaconda was
de belanstelllng verdwenen.