RADION MET BON VOOR GESCHENKEN
Laatste dag voor opgave
Naar Brussel en de Tentoonstelling
f 5.40
50
PUROL
SSR5SEK
WINTERWEELDE 1935-36
Heenreis
Terugreis
Zaterdagmiddag 28 Sept.
Zondagavond 29 Sept.
Bestelorders
Op e/Ae ivonc/
voor
VxtOA Ui,
GOUDSCHE COURANT - WOENSDAG 25 SEPT. 1935 - TWEEDE BLAD
OMZETBELASTING
Drukkerij
A. BRINKMAN ZOON,
Wie Gouda en Omgeving
goed wil kennen
schaffe zich aan
GIDS VOOR GOUDA
Prijs 0.50.
örOUDSCHE VRAAGBAAK
Prijs 0.40.
A. BRINKMAN ZOON,
VERHUIZINGEN EN EXPEDITIE,
EIGEN AUTODIENST
mlT„„ L. N. POLDERVAART.
Voor lijdenden
Herstellenden
Wat zeg je?
IS DAT JE OUDE TAFELLAKEN?
Hoe heb je al die vlekken
eruit gekregen?
Voor LIPS' Brandkasten
TI_ en Slotenfabriek
N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. •- Gouda
Wie van zijn zaak wil profiteeren
Moet in deez' Krant steeds adverteeren.
Teneinde nnn volo» vm»!1
Goedkoope
Teneinde aan veler verlangen te voldoen om de tre-
S alleen hK1?6" BrUSSel e" de WereW^ntoonstellfng
met alleen bij dag maar ook bij avond te zien wanneer
de gansche tentoonstelling zich baadt in een ze" van
icht en de wisselende kleuren van de talrijke fonteinen
maken rehhere een r«k fantastischen indruk
tweedaagsche Reis per spoor
naar Brussel
VEREENIGING VOOR
FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
LEZERESSEN VAN DE
GOUDSCHE COURANT
trXCl£ Mdra^.besrepen is gereserveerde plaats in den
stelling en Stocï-een te-Ug'tramrit naar de Tentoon-
GOUDA, onder storting van- het bedrag.
Cu v. C e k k i e u k e n d k u k
COUPON
Reikt elkander de hand.
B« arrest van het Gerechtshof,
Tweede Kamer, te 's-Gravenhage van
20 September 1935 is opgeheven ver
klaard de curatele, waaronder Hendrik
Maas bij vonnis van de Arrondisse-
ments-Rechtbank te 's-Gravenhage
van 16 October 1911 op eigen verzoek
is geplaatst.
De Procureur van verzoeker,
Mr. E. HOLLANDER.
met firmanaam ingedrukt,
los zoowel als in bloc-vorm, worden
vlug en tot billijken prijs geleverd
door
Bewerkt door G. J. J. POT,
Gemeente-Secretaris,
met talrijke iIllustraties.
Bevattende tal van inlichtingen be
treffende Rijks- en Gemeentediensten,
Openbare en Bijzonderee Instellingen,
Vereenigingen enz.
UITGAVE:
J». ■TOjSS. 'kiw,- rv-riHT-
GOUDA.
Volle Garantie. Brandvrije Bergplaatsen Lage Prijzen.
op LEIDEN en HAARLEM en IJMUIDEN
over Bodegraven, Alfen, Koudekerk, Zoeterwoude, Leiden, Oegstgeest,
Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heemstede,
Haarlem, IJmuiden.
GOEDEREN WORDEN AFGEHAALD. Beleefd aanbevelend,
TURFMARKT 1 TELEF. 2534 GOUDA.
de verzwakt zijn door koortsen, typhus, influenza, of dergelijke ondermijnende
SANMN0SE het middc'. "et éérst de üvensopgewektheid
voor wie het er op aankomt, de verloren krachten spoedig te heroveren; wier eetlust
het LTdefd" °PgeWe.kti dle,aa" diePen en verkwikkenden slaap behoef c hebben:
dat u snel en zeker daaraan helpt is DE SANGUINOSE
Tweemaal per dag een eetlepei is voldoende. Bii alle Apothekers en Drogisten.
öANGUINOSE kost per flacon 2.6 fl. 11,12 fl. 21.
Omzetbelasting inbegrepen.
De Riemerstraat 2c-4 VAN DAM Co. Den Haag
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
A. Door het werkelijk eens goed schooft te wassen, anders niet.
V. Maar met zeep en water kan je zulke vlekken er toch
niet uit krijgen, hoe je het ook boent en schrobt. Hoe heb
je het toch gedaan gekregen? r
A. Me^Radion! Dat is heel wat beter dan gewone zeep.
Het Radionspp is het enige middel, dat de werking ver
richt, die absoluut noodzakelijk is om het wasgoed vol
komen te reinigen.
Het verwijdert vlekken en alle andere vuil, dat diep in
het weefsel is gedrongen. Daarom maakt het koken met
Radion alles zo prachtig wit. Je kunt het veilig gebruiken
voor al Uw wit goed, al is het nog zo vuil.
,/f'
ORMIS PRACTISCHE KADI ON-WASHANDi.il DING
X (waarde 25 cta.)
Verzoeke mij geheel gratis en franco toe te
zenden een exemplaar van Uw nieuwe rijk ge-
illustreerde uitgave met talloze waardevolle aan
wijzingen voor de moderne behandeling van de
gezins- en fijne was.
Naam
Straat
Woonplaats
Inwndin aan Levert Z.ft Mg. N. V.. Afd.Unt Hét lam,. Kattenlet
*AD 79-0170 H
Inlichtlngenb'aden, Tarieven en Voorwaarden en inlich
tingen omtrent hét FONDS VOOR LIJKVERBRANDING
op schriftelijke aanvrage kosteloos verkrijgbaar bij de
^.-secretaresse, GOUWE 73, Gouda.
LET OP DEZE BIJZONDER^ AANBIEDING
MAAK ER D4RE.CT GÉBRUIK VAN
Vertrek Gouda
28 Sept
14.10
Aankomst Brussel
17.20
•Vertrek Brussel
29 Sept.
19.28
Aankomst Gouda
23.31
Dezer dagen verscheen wederom 't groote Nederlandsche Codeboek
diïfii'n mer,HNnd«rlandsch.f!. M.otleboek b<wat ook thans weder hon-
rSrif,?™ m practised en elegant - van mantels, japonnen,
De modellen viS' H°Sen'aPnderkl«ding, haak- en breiwerk, enz.
nauwkeX h-ls de61t™4lE en met zorg gekozen en geven een
voor h« knmeni laatste modes der buitenlandsche huizen
Datunnen h.. najaars- en winterseizoen. - Van elk model zijn
tecen z£r 1 enen groot a»ntal maten direct leverbaar
■mr Pr«zen. nJ. 20, 35 en 50 cent.
wLLe'.»ï,,J, DI;Zf:N WINTER GEKLEED GAAN 7 „Winter-
Fen - narfim antwoord! - U zoekt een prettigen wintermantel?
kort hude f najaarscostuum -? Een leuke avondjapon? Een vlot
J 1 vin,dl alles in ..Winterweelde" 1935-'36
onn ïlSJrt l °'treetk0™' met de uitgevers kunnen wij
Merdin n aanbieden tegen een specialen, geredu-
coupon, namelijk inzending van onderstaande
WilI nooaisen U dringend uit v.n deze buitengewone een-
bieding te profiteeren en onderstaande coupon direct In te
vullen en toe te zendan aan de administratie van ons blad.
CENT
Afgehaald
Ondergeteekende verzoekt toezending van „Winterweelde" 1935-1
Naam
Straat
Woonplaats
Bureau Markt 81 0.50, naar buiten franco per post ƒ0.65.
Men moge over nationalisme'denken, wat
Wil - sommigen vinden juist het natio-
listische streven in de wereld de grootste
belemmering voor de ontwikkeling der wel-
rt en van den internationalen wereld-
dl ontkend kan niet worden dat er
h8f *de elementen in schuilen. Ons land
hekend om zyn vrijheidsgeest, om zijn
•ndividueele drang naar daden. Komt het
Ld echter in gevaar, dan klonteren wij
onmiddellijk tezamen om eensgezind den
viiand te weerstaan.
Er bestaat nu een groote vijandschap op
economisch gebied.
Getrouw aan onze traditie moeten wij dus
„k nu schouder aan schouder gaan staan
den gemewschappeltiken vjjand buitpn
de grenzen te houden. Doch deze vjjand
loert niet alleen aan de landsgrenzen, maar
ok aan die der kleinere gemeenschappen,
steden, stadjes, dorpen. Het is een vüaud
die in'ons zélf zit en die wji slechts geza
menlijk moeten bekampen. Wij gaan naar
het buitenland in den vacantie-tijd en ont
houden daardoor aan onze eigen landgenoo-
ten do verdiensten, welke hun toekomen.
Want zü, die zich ingesteld hebben op het
dienen van het vreemdelingenverkeer moe
ten nét zooi krachtig worden gesteund als
ajle andere volksgroepen. Wp koopen graag
in het buitenland, omdat dit ons aanzien in
den eigen kring veiihoogd, al beseft men
daarvan het belachelijke en het onwezen
lijke. Velen versoberen, niettegenstaande
zulks niet noodig is en Wij onthouden daar
door vlijtige neringdoenden en kleine hand
werklieden een deel van hun verdienste. An
deren knoeien, smokkelen, ontduiken en be-
nadeelen daarmede het eigen volk en -ten
slotte ook zichzelf, want nimmer mag men
uit het oog verliezen, dat wij alle slechts
een behoorlijk leven kunnen leiden, indien
het totale nationale inkomen stijgt. Wij heb
ben door energie, intellect, vlijt te zorgen,
dat dit nationale inkomen zoo groot moge
lijk wordt en wij dienen verder te zorgen
'voor een billijke verdeeling van dit inkomen
onder de landgenooten. Elk steentje, dat wij
daartoe kunnen bijdragen, is er één!
Het is noodzakeiik, dat men dit algemeen
gaat beseffen.
Wij, Nederlanders, mogen nog zoo ver
deeld zijn in talrijke politieke partijen en
partijtjes, dit neemt niet weg, dat wy door
eensgezindheid moeten trachten de welvaart
in eigen omgeving zoo goed mogelijk te die
nen. Men stare zich niet blind om de v e r r e
problemen, maar men houd ook het oog ge
richt op hetgeen vlak in ons bereik ligt.
Beseffen wy wel voldoende, welke kracht
er k a n schuilen in onze plaats, wanneer wij
allen medewerken om de algemeene econo
mische belangen in ons plaatsje te dienen
Koopt in eigen plaats, draagt zorg voor
een gezellig samenleven in den komenden
winter, opdat wy niet hunkeren naar de ge
neugten, die andere plaatsen ons kunnen
bieden. Wij behoeven ons daarom nog niet
op te sluiten. Want ook wij hebben belang,
dat anderen by ons komen, niet zoo goed
als andere centra het graag zien, dat wjj
deze bezoeken. Doch alles in mate en in bil
lijkheid. Ten slotte gaat ons eigen gebied
vóór alles.
Wanneer de crisis ons dit heeft geleprd,
namelijk, dat wy in de eerste plaats op el
kander aangewezen zijn in onze eigen om
geving en dat wij in de tweede plaats bur
gers zijn van één land, dan heeft de crisis
ons niet voor niets geteisterd.
De eigen omgeving moet zijn de basis
van ons bestaan. Wij moeten ons gaan ver
diepen in hetgeen deze „eigen omgeving"
fioodig ho®ft. Wij moeten ons daarvoor in
teresseeren, want men kan nooit opbouwen,
wanneer het fundament onvoldoende hecht
is.
De denkbeelden, die by ons ontspruiten,
kunnen het best geuit worden in het locale
blad. Want en dit mag men niet vergeten
het zyn de goede „ideeën" welke ons
welvaart kunnen bieden. De man, die den
drukknoop bijv. heeft uitgedacht, heeft de
menschheid heel wat comfort gegeven, ter
wijl hy er zelf zyde by gesponnen heeft.
Hetzelfde kan worden gezegd van alle uit
vindingen, die ons leven hebben verdiept.
Maar wij, behoeven ons niet alleen tot heb
„groote" te bepalen. Want groote dingen
vindt men slechts af en toe, het eene oogen-
blik in snelle opeenvolging, afgewisseld
door lange perioden, waarin niets nieuws
wordt ontdekt.
Doch de kleinere dingen zijn daarom niet
minder belangrijk. Integendeel. In de laat
ste decennia hebben wy een concentratie
gezien in groot-bedrijven. Deze concentratie
heeft juist medegewerkt aan den chaos,
want het super-grootbedrijf is ten slotte
tegen-naturlyk. Daarom gaat de wereld
weer naar de kleinere groepen terug, wat
tevens beteekent: terugkeer naar de eigen
omgeving!
BUITEN LANDSCH NIEUWS.
FRANKRIJK.
Het drama van Marseille.
Het proces tegen de koningsmoordenaars
begint in November.
In Aix-en-Provence zal naar alle
waarschijnlijkheid in November het
proces tegen de koningsmoorde
naars v4n Marseille beginnen.
Wanneer men van de havtn naar de Can-
nebière de hoofdstraat van Marseillg
gaat, dan ziet men by de eerste dwarsstraat
een hooge mast, waaraan een bronzen plaat
bevestigd is. Op die plaat staat te lezen dat
het op deze plek was, dat Koning Alexan
der I van Joego-iSlavië en Louip Barthou
het leven lieten.
Lang3 die mast gaat het gewone leven
zijn. gang. Bijna niemand, tenzij hy door
den vreeindelingengids er opmerkzaam 05
gemaakt werd, blijft staan om te lezen.
Alles gaat weer, zooals hetj ging vóórdat de
moord plaats vond. En bijna heeft men ver
geten, dat die moord daar plaats vond.
Alleen op één plaats ligt die gebeurtenis
versch in het geheugen, namelijk in de
rechtbank van Aix-en-Provence, waar het
proces zal voorkomen. Hier hebben zich de
gerechtelijke stukken opgehoopt.
De lijsten van getuigen worden met den
dag langer. De Verklaringen, welke ijverig
verzameld worAjt, zijn verveelvoudigd en
aan de verscivllénde gerechtelijke instantie'
in Parys en Marseille ter beschikking ge-
et e?o.
Moeizaam heeft men zich een weg ge
baand door het duister.? verleden van de
mannen, die dien vreeselyken misdaad b -
t reven. Ei wordt verteld twee zalen met
ader. gevuld zijn, dat een speciale biblio
thecaris aangesteld werd, om licht in de
duisternis van die berg acten te scheppen.
Welke scten ééns in de a.cdeven van den
Staat er 'n de kelders van de rechtbtnk
van Aix-en-Pnr nee met rof zullen w. r-
dej> bedekt.
„Wij b huldigen...''
Een paar dagen geleden een omvany
rijk stuk uit Parijs teruggekomen. Nó staat
het proces niets meer in den weg. De
schriftelijke beslissing van het hof van cas
satie zal een dezer dagen aankomen. Da
laatste formaliteiten vóór het laatste bedryf
van het drama van Marseille...
Niet alleen Pospichil, Krajl en Rajtich
de eigenlijke moordenaars worden be
schuldigd. doch ook Kraternich, Portchew-
tich en Pawelich de „mannen op den
achtergrond". De laatste beschouwt men
zelfs els de ziel van het geheele complot. Dat
\va;; een der voornaamste redenen, waarom
men de drie' leatsten in precies denzelfden
staat van beschuldiging stelde, als de drie
directe moordenaars.
Aan het aanplakbord van het Paleis van
Justitie van Aix-en-Provence zyn 3 dag-
aaruigingen aangeplakt, welke gericht zyn
aan de beklaagden Kraternich, Pertchwetic i
en' Pawelich, en waarin meegedeeld wordt
dat zij zich voor de rechtbank van Aix-en-
Provence zullen hebben te verantwoorden.
Maar men mag niet vergeten, dat Krater
nich en Pawelich in Italip gevangen geno
men worden en Pertchewtich in Oostenryk I
opgespoord is. De beide landen hebben ge-
geweigerd, de beschuldigden uit te leveren,
zoodat de beschuldigingen voor leege ban
ken uitgesproken worden, en zoodat zelfs
het vonnis leege banken moet treffen. Want
het is wel niet waarschynlijk, dat deze drie
beschuldigden opeens in het Paleis van
Justitie van Aix-en-Provence zullen ver
schijnen.
De beschuldiging van den konings- en mi-
nistermoord zal voldoende zyn, om het lot
der drie mannen te bezegelen. Maai- daar
naast worden zy ook formeel beschuldigd
vgn poging tot moord, namelyk op Generaal
Georges eij op den politie-agent Galy. Na
veel omihaal werd besloten om de acten die
de dood der twee vrouwen, Durbes en Paris,
betreffen, af te scheiden. Ook zy beiden
onden op dien ongeluksdag den dood. Doch
haar overlijden was slechts een indirect ge
volg van den aanslag in de Cannebière.
Met evenveel nauwkeurigheid heeft men
ook de aanklachten wegens het dragen van
valsche passen en het smeden van samen-
zweringen onderzocht. Verder zal er echter
geen notitie van genomen worden. t
Waar hij zijn slachtoffer vermoordde.
Meer dan 200 getuigen zullen gedurende
het groote proces, het laatste bedryf van j
het drama van Marseille, In Aix-en-Pro
vence komen om verklaringen te geven .In
Frankrijk twijfelt men er niet aan hoe het j
proces zal afloopen. Er bestaat een oude
wet, welke zegt: de moordenaar moet te
rechtgesteld worden op de plaats, waar hij
ztfnkAchtoffer vermoordde. Sedert eeuwen
gelAMt men deze wet echter fiiet meer.
pffr toch spreekt men erover, hoe over
een paar maanden in de Cannebière een
schavot opgericht zal worden, als boete voor
den koningsmoord van Marseille
,HELGÏë.
Koning Leopold en Koningin-Weduwe
Elisabeth te Brussel terug.
Koning Leopold en koningin-weduwe Eli
sabeth zijn uit Beieren te Brussel terugge
keerd. Zooalsf men weet brachten zij een
week door op een bezitting van de moeder
van koningin Elisabeth, weduwe van hertog
Karl Theodoor van Beieren, in de wonder-"
mooie streek van de Tegernsee. Koning
Leopold's grootmoeder is thans 79 jaar oud,
ma3i geniet nog steeds een goede gezond
heid.
Volgens berichten uit goed ingelichte bron
is koningin Elisabeth van ptan den heeïen
wintei in België bij haar zwaar beproefden
zoon, te ftlyven. De geneesheeren blyken
zich tegen dit voornemen niet te verzetten,
al lijdt de koning-moeder ook nog altijd vrij
sterk aan de verlamming der spieren aan,
denj;echterkant van het gelaat, welke ver
lamming een gevolg is van den zwaren ze
nuwschok bij den tragischen dood van koning
Albert ondervonden. Het is ook op aandrin
gen van koningin Elisabeth dat het geheele I
koninklijke gezin, de volgende week, ul, het,
kasteel Stuivenberg, waar zooveel aan ko
ningin Astrid herinnert, zal verlaten om I
z;ch op het trotschere slot te Laeken te ves
tigen. De kamers voor de kinderen werden
in gereedheid gebrticht^en zullen binnen en-
kele <ja(*en kunnen workn (betrokken. Hot
is waar si hijnl ijk dat, na deze verblijf svi. r-
j andev'ng, prinses Margnr^tha van Zweden,
zuster vr.ii koningin Astfd en gemalin van
prins A.X"i van Dene arken die tot dusver
bij de Jicringskinderties was gebleven, de
terugreis naar K^ienhagen zal aanvaarden.
DUITSCHLAND.
De plaats der Joden»
Vandaag zal een officieele uiteenzet
ting gegeven worden over de bete
kenis der nieuwe Duitsche wetten.
De leidende figuren van de N.S.D.A.P.
zullen vandaag te München byeen komen
met Hitler en dr. Frick om de beteekenis
van de nieuwe wetten die het Joden-vraag
stuk moeten regelen, uitvoerig te bespreken,
ofschoon bij deze gelegenheid weer uitdruk
kelijk zal worden gewezen op de omstan
digheid, dat de Joden niet in de Duitsche
volksgemeenschap thjiis behooren, zal an
derzijds de nadruk worden gelegd op de
nachten, welke de Joden in hun uitzonde
ringspositie zullfn genieten.
Van officieel» zyde wordt beweerd, dat
de Jcden een staat in den staat zullen vor-
j men, waarbij evenwel pertinent wordt ont-
kend, dat het in de bedoeling ligt de Joden
j in een ghetto under te brengen.
Dr. Frick had de Dilitsche pers laatstle-
den Vrijdag om 5 uur in het ministerie van
binnenlandsche znkfn ontboden v^or het
t aanbooren van een voordracht O 'e 'le be-
bijeenkomst is plotseling afgezegd, daar
men de beteekenis der wetten door een offi-
j cieele bijeenkomst in München in het licht
i te stellen.
GRIEKENLAND.
I Twee kunnen meer dan één.
j Griekenland en Turkije houden te
zamen vlootmanoeuvres.
Vrijdag is een. Grieksch vlooteskader en
een eskader Grieksche "militaire vliegtuigen
voor een bezoek aan de Turksche vloot in
de Dardanellen aangekomen. In de Turksche
bladen wordt thans medegedeeld, dat in de
eerstvolgende dagen gemeenschappelijke
manoeuvres zullen worden gehouden, waar
aan de Turksche en de in de Dardanellen
liggende vliegtuigen en oorlogssdhpen zul
le* deelnemen. Het oppercommando bij deze
oefeningen is in handen van den Griekschen
admiraal, die zyn vlag zal doen hijschen op
den Turkschen slagkruiser Yawoets. Ook ls
het mogelijk, dat twee Roemeensche torpe-
dobooten aan de oefeningen zullen deelne-
AHESSYNIë.
Raadsman van rlen Negus verlaat
Abessynië.
De gezondheidstoestand van den eeni-
gen tijd geleden ziek geworden Zweed-
schen generaal Virgin, die tot de voor
naamste adviseurs van keizer Haile Se
lassie behoort, gaat met den dag achter
uit. In verband hiermede zal generaal
Virgin op 1 October a.s. uit Addis Abeba
'vertrekken en vla Zuid-Afrika naar Zwe
den terugkeeren.
OOSTENRIJK.
Een Oostenrijksch advocaat gearresteerd.
Wegens smokkelarij van deviezen.
Naar het IXN.B. uit Bregens verneemt ls
daar de advocaat dr. Tarabachia uit Vorarl-
berg (Oostenryk) wegens het smokkelen
van deviezen aangehouden. Hij zou met be
hulp van handlangers voor ongeveer 40 mil-
Profei
BINNENLAND.
;or Vening Meinesz in het
vaderland terug.
Zeer tevreden over zijn onderzoekingen
aan fcoord vara de K XV1I1.
Aan boord van het motor-vrachteehip
.Tajandoen" ls uit Batavia te Amster
dam aangekomen prof. dr F. A. Venlng
Meinesz, die voor het doen van weten
schappelijke oftderzoekingen de wereld
reis van de K. XVIII heeft meegemaakt.
Aan de Javakade verwelkomde hem
familieleden, alsmede de heeren P. Vis
ser, chef van de afdeellng Kunsten en
Wetenschappen van het ministerie van
Onderwijs, enz., en A. W. F. Aengenent,
voorzitter van het comité „Onze Marine
De marine-luchtvaartdienst had drie
watervliegtuigen gezonden, welke ln tor-
malie de „Tajandoen" langs het Noord
zeekanaal waren tegemoet gevlogen om
aldus hulde te brengen aan den geleerde,
jnet wien de marine door zulke voortref
felijke betrekkingen is verbonden.
Toen de wachtenden aan boord werden
toegelaten, was prof. Venlng Meinesz on
middellijk bereid, om de pers eenlge
mededeelingeh te doen over de resultaten
van zijn wetenschappelijke onderzoekin
gen aan boord van de onderzeeboot,
waarvan hij de gegevens tijdens de terug
reis naar Nederland had uitgewerkt.
Met zijn wetenschappelijke onderzoe-
i kingen heelt de geleerde zeer veel succes
geboekt. Omtrent den nauwkeurigen
vorm van de aarde op het Zuidelijk rond
was tot nu toe weinig bekend. Wij wisten
niet, of de aarde niet alleen is afgeplat
aan de polen, maar ook een geringe af
platting heeft in het vlak van den aequ-
ator.
Gebleken is, dat dit niet het geval ls.
De afwijkingen, welke de professor heett
gevonden, zijn van anderen aard en han
gen waarschijnlijk samen met de wijze,
waarop de continenten en de oceanen,
over de aarde zijn verdeeld. Dit is een
probleem, dat de wetenschap der geode-
'zie (aardrtfeting) lang bezig heeft gehou
den.
Verder wilde de professor graag meer
weten over de processen, welke ln de
aarde zelve optreden, om haar ln even
wicht te brengen. Het belangrijke resul
taat van zijn onderzoekingen is geweest,
dat er systematische verschillen blijken j
te bestaan, wat betreft de zwaartekracht
tusschen de vastelanden en oceanen.
Beide deeien blijken niet met eikair in j
evenwicht te zijn, hetgeen tot nu slechts
een vermoeden was, hetwelk hij thans op
tal van plaatsen bevestigd heeft gekre
gen. De zwaartekracht ls op de oceanen
iets gröoter dan op het vasteland. Het 7
gaat echter om zeer geringe verschillen.
Van Tristan da Qunha, in den Atlan-
tischen oceaan gelegen, waaraan de „K
XVOT" pp verzoek van de Engelsche Re
geering. een bezoek heeft gebracht, had
professor Venlng Meinesz een gunstigen
indruk ontvangen. Er leeft een goed ge
bouwd. flink slag menschen van wie
vooral het gebit zeer sterk is. Van af
stomping of verwildering is geen sprake.
Kortom, zoo eindigde de geleerde, het is
op Tristan da Cunha een tot op zekere
hoogte gelük4kige samenleving, welke
hem zeer heeft getroffen.
Mr. Dr. A. A. van Rhijn x
ambieert thans geen Kamerzetel.
Binnenkort zaL de heer J. R. ünoeck
Henkemans, wethouder van 's-Graven
hage voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer bedanken, in welk geval zal wor
den benoemd verklaard mt. dr. A. A. van
bvhijn, secr -generaal van de^ departe
menten van landbouw en vlsschcrij en
van handel, nijverheid en scheepvaart.
Naar wij vernemen ligt het ln de be
doeling van den heer Van Rhljn dat lid
maatschap thans niet te aanvaarden.
Schepen uit Indië om de Kaap.
Aneta meldt uit Batavia:
Ook de schepen van de Java— New-
York-lijn zulleh thans, zoowel op de utt-
als op de thuisreis, om de Kaap gaan.
Het stoomschip Talisse, Zaterdag van
Tandjong Priok vertrokken is het eerste
vaartuig van die lijn, hetwelk deze route
volgt. De premie voor molest-rlsico voor
de lading van de schepen die om de Kaap
varen, vervalt.
Industrie-financiering.
Het betreffende wetsontwerp kan
binnenkort verwacht worden.
Van welingelichte zijde verneemt de
Maasbode, dat het wetsontwerp, houden
de de stichting van een nationale finan
cieringsmaatschappij voor particuliere
industrieën, waarbij de economisch-tech-
nologische instituten als adviseerende
lichamen züllen optreden, binnenkort
kan worden verwacht.
Voor de oprichting zijn twee deelne
mende partijen noodig. Keuren de Ka
mers de desbetreffende wet goed, dan zal
eenerzijds minister Gelissen optreden
namens de Regeering. Op voorstel van
minister Oud, besloot het Kabinet om de
Limbursche Industriebank als mede-op
richtster uit te noodigen
Dit voorstel ls de uitdrukking van de
waardeering van het Kabinet voor het
Limburgsche Initiatief.
Benoeming van den heer A. B. de Zeeuw
tot lid der Tweede Kamer.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden
fier Tweede Kamer heeft in de vacature,
ontstaan door het ontslag nemen door
den heer J. Brautigam, tot lid van deze
Kamer benoemd verklaard den heer A. B.
de Zeeuw te Rotterdam.
Veel Belgische kinderen naar ons land.
Om zuiver Nederlandsch te leeren.
Het „Handelsblad" verneemt, dat vele
vooraanstaande families te Brussel, naar
het voorbeeld van Koning Leopold, den
laatsten tijd hun kinderen naar Neder
land hebben gezonden, waar zij een gron
dige kennis van de taal moeten opdoen.
Provinciale Vereenisinc van Bur>>e-
meesters en Secretarissen
in Zuid-Holland.
De jaarlljksche vergadering.
In de bovenzaal van Tivoli te Eottardam
hield Zaterdagmorgen de Provinciale Ver.
van Burgemeesters en Secretarissen in
Zuid-Holland haar ledenvergadering onder
voorzitterschap van mr. P. Droogleever For-
tuyn, die bij de opening het overlijden her
dacht in dit jaar van den eerevoorzitter,
den heer F. B. 's Jacob, die van 1894 tot
1907 lid en voorzitter was en in 1907 werd
benoemd tpt eerevoorzitter toen hij aftrad
ais Burgemeester van Botterdam.
Huldiging Jac. van Waning.
Na voorlezing van de ingekomen stutten
herinnerde de voorzitter er aan, dat het op
7 Sentemher 40 jaar geleden was, dat de
Lr Ja" van Waning" tot bestuurslid der
vereeniging werd gekozen, Bij herhaling,
aldus spr., heeft hij zich bereid verklaard
een of ander onderwerp m te leiden. (In
totaal heeft hü vijftien lezingen gehouden).
Wii mogen hem erkentelijk zijn, dat hij zool
langen tijd zijn krachten en belangstelling
aan onze vereeniging heeft willen geven.
Wij wenschen hem en onszelf hartelijk ge
luk met dezen dag.
Een groot bloemstuk met het cyfer 40
werd voor den jubilaris binnengedragen, die
daarvoor hartelijk dankte en kort releveerde
welk een groote plaats de vereeniging ln
zijn leven heeft ingenomen.
Burgemeester De 'Gaay Fortman had den
jubilaris een hulde-telegram gezonden.
„De ontwikkeling van het gemengde
bedryf*.
Mr. A. Koelma, gemeentesecretaris van
Alkmaar, hield vervolgens een inleiding over
de ontwikkeling van de gemengde onderne
ming.
.Spr. schetste in het kort de geschiedenis
van het gemeentelijk bedrijfsbeheer en
maakte erop attent, dat de gemeentewet de
ontwikkeling der gemeentebedrijven slechts
zeer traag heegt gevolgd en dat met de fi
guur der gemengde onderneming nog bijna
geen rekening is gehouden.
Voorts gaf spr. een overzicht van de ge
mengde ondernemingen, waaraan gemeen
ten deel hebben, en ging de oorzaken na,
welke hier te lande de gemeenten ertoe heb
ben gebracht dezen bedrijfsvorm te kiezen.
Spr. concludeerde, dat hierin weniig princi
pieels is te ontdekken en dat het doorgaans
opportuniteitsoverwegingen zijn geweest,
die aan den gemengden 'bedrijfsvorm de
voorkeur deden geven (b.v. bestaands con
cessies, toegekend aan particuliere onderne
mingen, handelsrelaties).
Een geheel ander beeld vertoont de mede
werking van dén Staat aan gemengde on
dernemingen. Spr. noemde daarvan ver
schillende voorbeelden. Ook de beide groote
Indische ondernemingen, de N.V. gemeen
schappelijke mijnbouwmaatschappij Billiton
en de N.V. Ned.-Indische aardolie-maat
schappij, werden aan een beschouwing on
derworpen.
Vervolgens wijdde spr. tenige beschou
wingen aan de ontwikkeling in het buiten
land, waar de gemengde onderneming hier
«u daar (vooral in Duitschland) een bela.ig-
ryke plaats inneemt.
Spr. verwachtte niet veel van de toe
komst der gemehgde onderneming van ge-
meenten en particulieren in ons land. De
practijk bewijst, dat alvorens men overgaat
tot het oprichten van dergelijke onderne
mingen, daarvoor wel zeer klemmende re
den» aanwezig moeten zijn. Het terrein,
waarop deze onderneming tAisschien nog
met vrucht kan werken is dat van het in
tercommunale bedryf; in het algemeen zal
de gemengde bedrijfsvorm eenige kans heb
ben, wanneer het gaat om voorzieningen
met regionaal karakter. Spr. vestigde m di„
vt rband de aandacht op de N.V. Industne-
tx-nk voor Limburg.
Voor liet terrein der regionale vooreie-
ning heeft trouwens evenzeer beteekenis de
rechtsfiguur, bedoeld in art. 194 der Grond-
Spr. was van oordeel, dat de medewer
king van particulieren aan het gemeentelijk
bedrijfsbeheer op andere wijze moet worden
bevorderd dan door zilveren banden. Het is
hier een vraag van gemeentelijke structuur
die wellicht alleen door den wetgever zal
kunnen worden opgelost.
Het verslag van den eecretaris-pemrng-
meester, den heer P. Lamaison van Heen-
vliet, vermeldde een batig saldo oVer 1934/35
V&De contributie werd vastgesteld op f 2.50
de beurt van aftreding zynde be
stuursleden, de heeren U. J. Mijs en A. M.
Nieuwenhuisen, werden herkozen.
De vergadering werd hierna gesloten.
Handel drijven in varkens door
vertegenwoordigers van de
veehouderij -centrale.
Een request van het hoofdbestuur
van den Ned. Bond van Varkens
handelaren aan den minister.
Het hoofdbestuur van den Ned. Bond
van Varkenshandelaren heeft zich ge
wend tot den minister van landbouw en
visscherij met het verzoek maatregelen
te willen nemen tegen het handeldrijven
met varkens door zaakvoerders der Vee
houderijcentrale.
Hierdoor ontstaat een deloyale concur
rentie tegenover de particuliere varkens
handelaren, die vooral voorkomt in de
provincies Gelderland en Overijsel, als
mede nog andere streken, waar coöpera
tieve landbouwvereenigingen gebruik
maken van de diensten der ambtenaren
van de Veehouderijcentrale voor afleve
ring en aankoop van varkens ten behoe
ve van die. Coöperatieve handelsvereni
ging.
Het komt bovendien voor, dat bestuurs
leden of functionarissen van gemelde
"coöperatieve handelsverenigingen der
boeren, die tevens kringzaakvoerder of
zaakvoerder zijn, bij de varkensmesters
aandringen om hun varkens niet aan
particuliere handelaren te verkoopen,
terwijl ook zaakvoerders zelf of met hun
medewerking de varkens door familie-
of vriendenrelaties laten opkoopen.
Tengevolge van dien misstand en het
feit der dubbele functies komt een on
partijdige uitvoering der criSlswetten ten
zeerste ln het gedrang.
Het hoofdbestuur is van meening, dat
zaakvoerders en andere functionarissen
der Ned Veehouderij centrale behooren
te zijn personen, die direct noch indirect'
zich bezighouden met den handel ln var
kens en niet verbonden zijn aan particu
liere of coöperatieve handelsverenigin
gen.