1
•L.
(1
1
:da
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
fHEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No 18146
Maandag 247F«bru»ri*l83B
74a Jaargang
'UDA'
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
ies
Het verraderlijke gezicht.
EEN KLEINTJE
EEN KWARTJE
- Manuel Azana, de nieuwe Spaansche
Minister-President.
Een man van groote politieke begaafdheid.
Spanje in een overgangstijdperk.
Rijnland’s Nieuwe Dieselgemaal.
De officiëele openingsplechtigheid.
hen in knop
fa. G. L
Vt
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Schiedam.
gemaal is, dat de opslag van olie goedkoo-
4
aanwc-
FEUILLETON.
Hij sprong overeind, grijs van emotie.
HOOFDSTUK XXX.
lord Ronald Tower?
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
oezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15.
voorgedaan, zonder aan'het gebouw de min
ste schade toe te brengen.
Aangenomen mag worden, dat dit belang
rijke werk in dezen slappen bodëm goed ge
fundeerd is.
ak. Wryfwas ge-
onvermengde bijen
in rood. Prima Was
was in alle kléuren.
Gouwe 101
Groenendaal.
ïrsch Hokei en een
tukje Kaas naar
Kuiperstraat 48.
Voonhuis met flinke
de Kade 2.50.p w.
gerlaan 31.
vette Kilokaasjes
;nt per stuk
'eekens, Gouwe 55.
ehangen?
J. Bakker, prima
edk. Turfm. 64-66.
-ovenhuis,
.‘8: Gouwe 55.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onza agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Ouze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telaf.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
aan.
Gek? protesteerde ze. Geen Sprake
van, hoor! Alleen maar een oude vrouw,
die voor haar zoon tracht te krijgen wat
!t hoofd van de
•de regeerlng zou
lijke volvette Kaas
Uw adres
ns Gouwe 55.
.uur, Tuinstraat 13,
met vrije poort,
.Te bevr. Makelaar
•pieringstr. 109.
Gifzuiger koopt U
laagsten prijs by
steyn - Gouwe 191.
acninaal breien
oh. v. Ejjk,
Bloisstraat 36.
en bovengoederen.
Naar het Engelsch van
LOUIS TRACY
Nadruk verboden
PLAATS
VOOR
OPGAVEN WORDEN VOOR
DONDERDAGAVOND 6 UUR
INGEWACHT
Weekblad voor
n ons met koopen,
verhuren v. Huizen,
r Successierechten.
J. A. Spruyt,
107-109, Tel. 2064.
igd Makelaar.
blik aan het hoofd van de Spaansche
regeerlng staat, zijn eerste beroemdheid
verwierf door een vertaling van den Bij
bel in zijn moedertaal. Dit werk geldt
nog heden als een van de beste bijdrage
tot de Spaansche litteratuur. Inder-tijd
was Azana secretaris-generaal van een
club, die alle Spaansche denkers en ge
leerden omvatte. Zooals men ziet is
Azana eigenlijk dus niet in de politiek
groot geworden, doch stamt hij uit de
intellectueele atmosfeer van het studeer- i
vertrek, uit de reglnonen van'de politie
ke beschouwing.
Ken Koninklijke onderscheiding voor Mr. P. A. Pijnacker Hordijk.
II.
j derland van haaksche tandwielen van een
dergelyke grootte; zij is goed geslaagd en
j zal ook worden toegepast in het nieuwe ge-
maal van Delftland aan de Vijfsluizen te
Schiedam.
Een bijkomend voordeel van een Diesel- I
om het
voor
rö J. A. Broer
soorten Bindwerk
aven 326.
Azana, de republikein.
Manuel Azana ontwikkelde zich tot
een scherp tegenstander van de monar
chie en republikein is hij sinds zijn jon
ge Jaren in hart en nieren gebleven. Hoe
hij over de republiek denkt, blijkt uit
zijn woorden Vrijdag in zijn radiorede
tot het Spaansche volk gesproken: „De
republiek beteekent voorspoed, vrijheid
en. rechtvaardigheid”.
Toen Primo de Rivera in het jaar 1923
in Spanje de dictatuur Instelde, werd
i hij leider van de „Accion Republicana”.
Met zooveel enthousiasme en handigheid
wist hij de massa voor zijn idee te wln-
nen, dat de regeerlng niets tegen hem
durfde ondernemen. Toen aan de Spaan-
sche monarchie een einde was gemaakt
en de republikeinen hun zegefeesten
vierden, zat Azana met opgeheven hoofd
als minister van oorlog in het eerste
republlkeinsche kabinet, dat door Alcala
Zamora werd geleld. En met recht mocht
hij trotsch zijn de nieuwe Spaansche
sbbers
len voor Spotprijzen
lis, Spieringstr. 109.
weer op zijn ^ge-
schepradgemaal duur zoude^ zyn, zijn de
onderhoudskosten van de centrifugaalpom-
pen zeer gering.
De pompen zijn in dit gemaal in beton
uitgevoerd naar het voorbeeld van het ge
maal de Lely van den Wieringermeerpolder.
De betonnen pomp leidt tot een zeer nauwe
samenwerking van machine- en gebouw-
ontwerpers.
Als waterkeering in het gemaalgebouw
diénen: le. electrisch bediende afsluiters;
2e. drie stellen houten wachtdeuren, welke
automatisch en zonder slag sluiten.
Elke pomp wordt gedreven door een Die
selmotor door middel van tandwiel-over- -----
brenging; dit is de eerste toepassing in Ne- zichtigd die 9 Meter onder de machinehal
ligt en vandaar ging het gezelschap naar
het bordes aan de Gouwezijde om de inla-
ting vam het water te zien.
Daarmede was de officieel-* .’ngobruitne
ming van dit machtige nieuwy gemaal ge
schied.
moet op de vorm der pompen en motoren,
die in het gebouw opgesteld moeten worden,
anderzijds omdat naast de constrüctie de
esthetische verzorging de aandacht vraagt.
De zuig- en persleidingen der pompen zjjn
niet in ijzer uitgevoerd, doch zyn van ge
wapend beton geconstrueerd en maken op
ingenieuze wjjze deel uit van het gebouw.
Het denkbeeld hiervan is afkomstig van
den fabrikant der pompen, de N.V. Werk
spoor.
Uitgaande van dit principe is het gebouw
oiHworpen door het ingenieursbureau Dwars, 1
Heederik en Verhey te Amersfoort, terwijl
de vormgeving en de architectuur van de
machinezaal van de hand van den architect
B. Buurman te Leiden zijn.
Naast de bovengenoemde kanalen vraagt
de fundeering de aandacht. Het gebouw is
n.l. opgericht in een zeer slappe boden],.ter
wijl het terrein na de voltooi/ng van het
gebouw 4 Meter moest worden opgehoogd.
Daarom 'bestaat de fundeering uit gewa
pend betonpalen, die alle minstens 4 meter
in het zand en ten deele schoor zyn geheid.
Over de koppen dezer palen is een 1 M.
dikken gewapend betonlaag .aangebracht.
Rondom deze plaat is, een ijzeren damwand
geheid, die dus boven tegen de plaat steunt
en van onderen in het vaste zand is geheid.
Op deze wyze is voorkomen, dat de druk
van den grond, al werkt deze eenzydig, de
stand der fundeering zou kunnen veran
deren.
Grondbewegingen tusschen de palen zyn
door deze werkwijze uitgesloten.
Verschillende zware grondverschuivingen
hebben zich na de zandophooging in de
onmiddellyke nabijheid van het gemaal
Behalve de reeds vermelde autoriteiten
waren het geheele bestuur van het Hoog
heemraadschap van Rijnland, Dijkgraaf Mr.
P. A. Pijnacker Hordijk, de Hoogheemraden
W. A. A. J. Baron Schimmelpenninek van
der Oye, Ch. M. Reynders Volmer, A. Buur
man, J. Biemond, Jhr. W. Ph. Bamaart, P.
F. Noordam, alsmede ingenieurs van Rijn
land Ir. P. de Gruyter en de Secretaris van
het College Mr. J. Slagter en talrijke hoofd
ingelanden onder de aanwezigen in de groo
te machinehal, waar Rijnland’s wapen hing
met bloemen en groen omkranst en met
linten in Rijnland’s kleunen.
De Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland Jhr. Mr. Dr. H. A. van Kamebeek
heeft na de rede van den Dijkgraaf Mr. P.
A. Pjjnacker Hordijk, uiting gegeven aan
zijn vreugde om op dezen voor Rijnland zoo
gewichtigen dag int het nieuwe gemaal aan
wezig te zijn. Spr. kent de vraagstukken en
belangen van Rijnland voldoende om te be
grijpen van hoe groote beteekenis de tot-
standkoming van dit «nieuwe moderne ge
maal is.
Na gewezen te hebben op het samenval
len van do totstandkoming van het nieuwe
scheepvaartkanaal dat IJssel met Gouwe
verbindt door de nieuwe groote sluis en het
gereed zjjn van dit nieuwe gemaal twee
machtige werken in de provincie Zuid-Hol-
land, betuigde spr. zijn groote ingenomen
heid met de volkomen samenwerking tus
schen het hoogheemraadschap van Rijnland
en de. Provincie, i
Spr. stelt er prijs op Dijkgraaf en Hoog
heemraden van Rijnland met dit grootsche
werk geluk te wensdhen. Het is spr. een
'groote vreugde te mogen zeggen dat ook de
Landsrogeering de verdiensten van den
Dijkgraaf hoog acht en daarvan heeft wil
len doen blijken.
De Commissaris deelde daarop mede dat
het H. M. de Koningin had behaagd den
Djjkgraaf Mr. P. A. Pijnacker Hordijk te
benoemen tot Ridder in de Orde van den
Ned. Leeuw.
Deze mededetling werd door alle
zigen met luid applaus begroet.
5 cent
ks 40 cent
ikt voor de tuin
(Van onzen V.P.B -correspondent).
Nadat de uitslag van de Spaansche
verkiezingen bekend was geworden, be
stond er in Madrid geen twijfel meer
aan, dat Manuel Azana, die tot de meest
bekende Spaansche politici van na den
oorlog behoort, aan
nieuwe links georiënl
komen te staan. Manuel Azana was on-
getwijfeld de man, die hiervoor ’t meest'
I geschikt was, een handig1- en gerouti
neerd politicus, die de moeilijkheden
van de Spaansche binnenlandsche poli
tiek uit eigen ervaring kent.
Manuel Azana is jurist, journalist en
politicus in een persoon vereenigd. Zijn
loopbaan kan men niet bijzonder origi
neel noemen. Hij studeerde als duizend
andere politici voor hem, rechten en
werd advocaat. Men kan intusschen niet
beweren, dat hij met hart en ziel Jurist
was. Veel meer voelde hij zich aange
trokken tot de politiek, de opwindende
politiek van zijn vaderland, die hem van
jaar tot Jaar meer boeide en in beslag
nam. Het was voor hem dan ook
ongetwijfeld een grooter genoegen om
politieke hoofdartikelen te schrijven
dan zich met ingewikkelde Juridische
problemen bezig te houden Hij was de
eerste Spaansche Journalist, wiens arti
kelen niet slechts in de Spaansche, doch
ook in de Zuid-Amerikaansche en Fran-
sche bladen werden opgenomen. In het
jaar 1926 werd hem den Natlonalen Prijs
voor Literatuur toegekend. Het zal
slechts aan weinigen bekend zijn, dat
deze veelzijdige man, die op het oogen-
Hij hief zijn ontdaan gezicht op. Hij
was een trotsch man' en niet van plan
zich zonder tegenstand gewonnen te
geven.
Natuurlijk ontken ik alles, wat u ge
zegd hebt, klonk het. Maar, als het waar
was, dan moet u er een heimelijke be
doeling mee hebben op deze insunieeren-
de toon tegen mij op te treden. Wat is
die?
Ik ben blij dat u d&t inziet. Ik ben
hiër om u voorwaarden aan te bieden.
En die zijn?
U moet dat meisje, Winifred March-
*jjanks, onmiddellijk aan mijn hoede toe
hertrouwen en u moet haar haar
moeders erfdeel restitueeren.
U hebt ongetwijfeld een bepaalde
som in uw gedachten?
Zeker. Mijn advocaten hebben mij
gezegd, dat u de rente ook behoort te
Maar Winifred zal met de
hoofdsom tevreden zijn. U moet haar
vijf-en-tachtigduizend pond uitkeeren!
uit de Kringen, waarin nij zien ten Koste Hij sprong overeind, grijs van emotie,
van alles ean plaats had hopen te ver- j Menscji, schreeuwde hij,?llonbe-
heerscht, je bent stapel gek!.
overen, was nog duizendmaal erger. Hij
begroef zijn hoofd in de handen. Even
Hitste de gedachte aan moord door zijn
hersens Maar lady Carshaw’s aristocra
tische stem bracht hem weer tot zich
zelf.
Zal ik voortgaan? vroeg ze. Zal ik
over Rachel Bartlett spreken, van het
schandaal dat niet alleen ontstaan zal
door die flnancieele malversaties maar
ook door dien schandelijken aanslag op
InvH DamoIH TABPr1)
Technische Beschouwingen van Ir. B.
A. Verhey van het Ingenieursbureau
Dwars, Heederik en Verhey te Amers
foort.
Een waterbouwkundig ontwerp als her
nieuwe gemaal van Rijnland te Gouda be
hoeft de samenwerking van verschillende
technici, aldus Ir. B. A. Veriiey, die vervol
gens het woord voerde.
Eenerzijds omdat dit ontwerp berusten
Waar leven wc anders voor dan
leven minder moeilijk te maken
anderen?
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorande tot den beiorgknngj^i
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ6.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring.
15 regels 1M, elke regel meer 0.30. AdvarteatKn in het Zaterdagnummer 25 tt
bijslag op don prijs. Liafdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.85. elke regel meer ƒ0.56. Op
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerde!)
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
Ir. Monhemius over de Pompinstal-
laties.
Ir. L. Monhemius, Ingenieur bij den
Dienst der Zuiderzeewerken, werktuigkun
dig adviseur van den bouw van het Dieselgë
maal, gaf enkele verklaringen omtrent de
pompinstallaties.
Spr. zette eerst uiteen, waarom voor dit
gemaal centrifugaalpompen en geen schep-
wielen zijn gekozen, n.l. omdat schepraderen
alleen gunstig zijn bij zeer kleine opvoer-
hoogte en de centrifugaalpomp beter ge
schikt is voor hoogeren opvoer en zich beter
aanpast bjj wisselende opvoerhoogten, ge
lijk hier aan den Ussl voorkomen. Terwijl
de aanleg en het onderhoud van een nieuw
niet dat het wettig bewijs is geleverd dat
uw broer, die naderhand gevangenisstraf
heeft moeten ondergaan en u nu ondér
den naam van Ralph Voles handlangers-
diensten bewijst, dien moord heeft ge
pleegd. Misschien is ook het woord
„moord” te sterk met betrekking tot den
dood van mr. Marchbanks, maar ik ben
overtuigd dat iedere officier van Justi
tie u en hem veroordeeld kan krijgen
wegens een bergoving van een Inmiddels
overleden dame en haar dochter, het
meisje, dat u en hij de vorige week heb
ben ontvoerd.
De wrekende gerechtigheid zat tegen
over hem in de gedaante van deze wel
opgevoede, beschaafd en zakelijk pra
tende vrouw. Meiklejohn had geen fol-
terender ziele-angst kunnen uitstaan als
hij in de beklaagdenbank gestaan had.
Het was al erg genoeg zooals dat vree j gezegd,
selijke geheim al die jaren aan zijn leven betalen,
had geknaagd, maar dat het hier in koe-
len bloede werd blootgelegd door ’n dame
uit de kringen, waarin hij zich ten koste
er te krijgen is. Reginald zelf zou het
nooit hebben willen doen Na Je een
duchtig pak slaag te hebben gegeven,
zou hij je aan den sterken arm van de’
wet hebben overgelaten en dat zou uw
ondergang beteekend hebben, mr. Mei
klejohn. Maar ik sta er anders tegen
over. Ik wil me niet beter voordoen dan
ik ben; de groote voet waarop ik heb
geleefd en mijn zorgeloosheid, hebben
tengevolge gehad dat Reginald’s bezit
tingen bezwaard zijn met een hypotheek
van tachtig duizend pond. Als ik zijn
vrouw een bruidsschat kan bezorgen,
waarmee de hypotheek kan worden af-
betaald en die haar nog een speldegeld
van vijfduizend overlaat, heeft hij mij
niets te verwijten. Dan zal ik erg tevre
den over mezelf zijn.
Vijf-en-tachtlg duizend pond! Ik
ontken alles waarvan u mij beschuldigd
heeft. Bovendien heb Ik een dergelijk
bedrag niet ter beschikking.
Dat hebt u wel, of kunt het bin
nenkort gemakkelijk hebben. Wenscht u
dat ik in u details geef omtrent uw
West-Afrlkaansche concessie, uw nieuw
ste manoeuvre, samen met die nobelen
mr Jacob en lady Helen Tower? Die
uiteenzetting kunt u krijgen, hoor! En
wat uw ontkenning betreft, misschien
ben ik een beetje te haastig geweest. Sta
Lady Carshaw keek hem door de gla- 1 me toe, de geschiedenis op mijn gemak,
zen van haar gouden face a main scherp hoofdstuk voor hoofdstuk, met u door te
1 I ffaflTl
gaan.
Ze spreidde de blaadjes met aanteeke-
ningen, die ze al had opgevouwen, weer
voor zich uit.
I Schei uit met die verwenschte co-
medleMeiklejohn schreeuwde het bij
na uit, want haar kalmte maakte hem
wild van zenuwachtigheid. Als ik
toestem welke garantie heb Ik...
Ziezoo, nu praat u verstandig. Ik
kan u het accepteeren van mijn voor
waarden verzekeren. In de eerste plaats,
waar Is Winifred?
Hij aarzelde. Hier was het critleke
punt Een bekentenis dat hij het wist,
zou een bevestiging van lady Carshaw’s
beschuldigingen beteekenen. Ze deed
niet de minste moeite het hem gemak
kelijk te maken. Er zat niets anders op
dan den sprong te nemen Zijn weer-
stan was gebroken
Ze is in Uxbridge, op „Moore Hou
se”, zei hij onwillig. Ik moet u waar
schuwen dat mijn broer iemand is, die
voor niets terugdeinst, dus daarom Is
het beter het aan mij
Ik ben blij dat u de waarheid hebt
•verteld, viel de dame hem In de rede,
maar ze Is op het oogenbllk niet meer
op Moore House. Reginald en een In
specteur van Scotland Yard zijn er gis
terenavond geweest. Er ontstond een
vechtpartij en uw broer, die inderdaad
voor geen kleintje vervaard schijnt te
zijn, zag kans met haar te ontsnappen.
U moet hem vinden, en haar. Over twin
tig minuten gaat een trein naar Lon
den. Ik vertrouw dat u met me meegaat
om me te helpen. Uw hulp zal zeker in
uw voorstel gelden.
(Wordt vervolgd.)
republiek was niet «in de laatste plaats
de vrucht van zijn werk.
Azana als leider van de regeerlng.
Na het aftreden van Zamora nam
Azana het bewind in handen, nadat hij
tevoren het Spaansche leger op uitne
mende wijze had gereorganiseerd. Toe
eind 1933 is Azana minister-president
gebleven. In dien tijd werden de nieuwe
grondwet, dewet tot bescherming van de
republiek en de nieuwe huwelijkswetten
aïgekondigd. Azana had de handen vol
om den toestand in het land meester te
blijven, daar de republiek alle radicaal-
socialistische elementen ontketend had
Het was een tijd van onrust, rijk aan
dramatische gebeurtenissen Azana
bracht het autonome Catalonië in het
kader van het Spaansche staatsverband.
Op het vermogen van den koning werd
beslag gelegd Onder leiding van gene
raal Sanjurje brak te Madrid een” mo
narchistische opstand uit. De opstand
werd onderdrukt en Sanjurje ter dood
veroordeeld. Stalen zenuwen waren noo-
dlg om den overgangstijd van konink
rijk naar republiek te leiden.
In Januari 1933 brak een opstand van
de anarchistische syndicalisten In Ma
drid en Barcelona uit, die den staat van
beleg noodzakelijk maakte. In Juni van
hetzelfde jaar trad Azana af, vormde
echter direct daarop zijn derde mlnlste
rie. Toen echter de verkiezingen der
vertegenwoordigers van de gemeenten
voor het staatsgerechtshof een scherpen
ruk naar rechts brachten, was Azana
genoodzaakt zijn post als kabinetschef
te verlaten. Later, in April 1934, richtte
.hij een nieuwe partij op, de Links Repu
blikeinen, een samensmelting van de
Republlkeinsche Actie, de Galicische Re-,
publikeinen en de Onafhankelijk Radl-
caal-Soclalisten. In den separatistischen
opstand in Catalonië in September 1934
nam deze nieuwe partij een leidend aan
deel. Azana zou Indertijd tot president
van de nieuwe Spaansche federatieve
republiek worden uitgeroepen, doch het
gelukte de regeerlng in Madrid, dezen
opstand met kracht te onderdrukken.
Op het oogenbllk staat Azana, de oude
politieke houwdegen, die den moeilijk-
62
Het beetje kleur dat weer op --
zicht gekomen was, trok opnieuw weg.
Deze vrouw uit de groote wereld had
klauwen en ze zou niet aarzelen die te
gebruiken als ze geprikkeld werd.
Ik geloof niet dat ik Iets gezegd
heb om op een dergelijken toon toege
sproken .te worden, mompelde hij, met
een mislukte poging tot glimlachen.
U h|ebt mij er toe aangezet om het
mgisje waarvan mijn zoon hield de
woestijn in te sturen, was het bescheid.
U hebt daarmee een ernstige vergissing
begaan. Na een poosje drong het tot mij
door wie ze was. Ik heb haar moeder
gekend. Moet ik nog in bijzonderheden
treden?
Ik... werkelijk... ik...
Uitstekend. Achttien Jaar geleden
vermoordde uw broer, Ralph Vane Mei
klejohn, een zekeren jnr. Marchbanks,
die ontdekt had dat u en uw broer zijn
vrouw beroofden van fondsen, die bij uw
bank, welke haar vermogen beheerde,
waren gedeponeerd. Ik heb hier alle bij
zonderheden, van de misdaad. Ik zeg
fiOlME CODRANT.
a.
Wie het laatste lacht
per is dan van kolen.
De geheele machine-installatie is geleverd
door Werkspoor en is geheel Nederlandsch
fabricaat; de bedryfsuitkomsten zyn bij de
beproeving zeer bevredigend geweest.
Na deze toespraken heeft de Commissa
ris der Koningin door het om zetten van een
handlle het nieuwe gemaal in werking ge
steld.
Nadat de thee was geserveerd begaven
de gasten zich naar buiten en weri eerst de
waterloozing bezichtigd aan de Usselzyde,
waarbij die motoren werde i stopgezet, de
- deuren werden gesloten en de inlaatschuiven
werden geopend Daarna werd t> kelder be-