STEEN KAM ER'S Kleedingma
Verhuisd
BOOG
GEBR. VAN DER WEEL
Uw wenscfi'dubbel en dwars vervuld!
goudsche courant
't Raedthuys
Machinale Houtbewerking
Aannemers- en Schildersbedrijf
De kwaal van Duizenden
SANGUINOSE
AZIJN
VRIJDAG 8 MEI 1936 - TWEEDE BLAD
Indien U werkelijk er prils op steil goed gekleed]
te gaan, koop dan Uw COSTUUMS bl|'
U vindt bij on» prima kwaliteit én ;een bnberispflijke afwerkln
verschillende prijzen. Koopt vroegtijdig en U slaagt zeker. Z
TURFMARKT 108 TELEFOON, 2828
Dom me Ische
Bieren
Neemt Proef*!!
't is een Succes
Markt 66
CHAUDFONTAINE
CRISTAL-
BREUKLIJDERS
C. H. SCHOLTE,
A. BRINKMAN ZOON
STOLWIJKERSLUIS
Qrasbaan Wedstrijden
10 MEI - MOEDERDAG
Banketbakkerij firma T. Zaal
Dames die niet kunnen wennen
Wie van zijn zaak wil profiteeren
Moet in deez' Krant steeds adverteeren.
Het ooqdeel van een dokter
Dagbladreclame Is
niet Is vervangen
Een spannend verhaal
uit de tropen
Nationale Reclasseerings- j
dag op Zaterdag 9 Mei. J
Charlie Chaplin in „Modern Times".
U verlangt een prachtige, solide schoen, modern en schit
terend van uitvoering? Komt dan naar van Haren, daar zult
U volkomen naar wensch slagen. Maar bovendien koopt
U bij van Haren teaen geweldig lage prijzen en onder volle
garantie van Neerlands grootste Schoenfabriek.
Meer kunt U niet wenschen en dat biedt van Haren U te
kust en te keur in een GLOEDVOLLE VOORJAARSCOLLECTIE.
Ondervindt 't, van Haren wint 't, ook thans
wéér met haar nieuwste snitten en leercombinaties.
Molières in prachtige,
voorname snitten,
extra fijn calfsleder,
in zwart - bruin,
rood-bruin lak.
Molières van zeer mooi
calfsleder, royale pas
vorm, met leder- of
rubber-onderwerk,
in bruin en zwart
SCHOENFABRIEKEN waalwijk
Keurig
flexible
model. Zeer
soepel en sterk.
In beige Een heer
lijke dracht.
WÊmJ Pumpschoen
WZfr tje in zeer ele
gante snit. Bijzon
der fraai voorblad
Zeersolide !r fl;nfc>.-"o
In prima lak.
Vanaf
Kinder
ipljwschoentjes in
de aardigste
modelletjes en
vele leersoorten -
lnprimalakv.a.95ct.
«IJ I
vanaf 9 cent per tlesch
13 cent per Vi "ter
GOEDKOOP - VERFRISSEND
NATUURLIJK TAFELWATER
4 p CENT per Literfles.
I 0 Ook in schroefflessen.
Vraagt Uw Winkelier.
Voor de handel:
SIEGRIED WINKEL,
ROTTERDAM,
Ged. Glashaven 12a, Tel. 55600.
Dit ia C. H. SGHOLTE, die
na 22 jaar breuklijder te
■Un geweest jdchzelve en
duizenden anderen van de
bezwaren verbonden aan
breukl^jden bevrijdde, door
zijn o^y^ding van bet
patentlocht-
WÊmvmm APPARAAT.
Duizenden dankbetuigingen.
Vraagt bet kosteloos geïllustreerde boek
met afbeeldingen en prijzen.
AERT t. NESSTRAAT 1D5a RottenUm.
Waarschuwing. Laat U niets anders op
dringen, want even goed,of beter beataat
u niet.
VOOR GOED EN GOEDKOOP
DRUKWERK
IS HET BESTE ADRES
MARKT 31 - GOUDA
TELEFOON 3745
ZATERDAGMIDDAG 3 UUR hebben op het bekende Ijsbaan-terrein alhier, grasbaaij-
wedatrnden plaats waaraan door iedereen wielrenner kan worden mede gedongen.
AARDIGE PRIJZEN. ENTREE 10 CENT.
NIEUW! Ondern. BERKOUWER.NIEUW!
Dat is waar ook. Nog even gauw een FIJNE TAART bestellen bij... bij
natuurlijk by
MARKT 32 (naast „de Zalm") TEL. 3351.
Reeds verkrijgbaar vanaf 1.
in onsen tijd is Zenuwzwakte en Bloedarmoede. Hoeveel menschen lpden aan hoofd
pijn, hartkloppingen, slapeloosheid, gedurige vermoeidheid, gel»* en
Hoe menigeen klaagt over pijn in den rug en in de lenden, prikkelbaarhe.d en
lusteloosheid, hoevelen hebben een bleeke gelaatskleur: Alles verschynselen van
bloedarmoede en zenuwzwakte.
is het middel dat uw zenuwen versterkt, uw bloed verrijkt, U een algeheele levens-
""jfcTifS eenvouSg'welbeproefd natuurmiddel, een plantaardig versterkings-
eTf 11-, 12 fl. f 21.Omzetbelasing inbegrepen.
Bij Apohekers en Drogisen.
VAN DAM Co-, 1T
De Riemerstraat 2c-4. 1)611 Haag'
dOOP L. N. POLDERVAART
TURFMARKT 1 - TELEF. 2534 - GOUDA,
beteekent tot volle tevredenheid behandeld te rij".
Vraagt u ons eiven aan. Wjj veratrakken U zonder eenige verplichting
prijsopgave.
LAGE PRIJZEN - TALRIJKE REFERENTIES - VOLLE GARANTIE.
Eigen bodediensten op Leiden, Haarlem en IJmuiden.
aan mannelijken haargroei om mond en kin, behoeven niet ontevreden met zich
zelf te blijven. Er bestaat een methode om haren voorgoed te verwijderen. Ze
ia onfeilbaar en veilig, mita toegepast door een deskundige.
Mej. BERKHOUT behandelt de. DINSDAGS te GOUDA en geeft met genoegen
inlichtingen tusschen 2 en 6 uur.
Adres: BLEEKERSSINGEL 63.
Vrijwel al mijn collega's en ik gebruiken
BOOG AZIJN, want niemand kan beter
den wij beoordeelen, of een attljn
werkelijk aan alle eischen van hygi&ne
veld eet en of bij inderdaad onschadelijk Ia
Ook in de Ziekenhuizen, die wij be
zoeken, waar voor de patiënten slechts
het allerbeste goed genoeg is, schrijven wij
dan ook het gebruik van BOOG AZUN
bij de bereiding van spijzen voof.
Ik kan er dan ook niet genoeg bij U op
aandringen, in het belang van U zelf en van
Uw huisgezin, BOOG AZUN te gebruikea
REEUWIJK KERKWBG D 10 TEL. No. 15 NIEUWDORP Z.H.
NIEUWBOUW VERBOUW ONDERHOUDSWERKEN
TEEKENINGEN en BEGROOTINGEN, zonder verplichting.
j. de Jongti. mr dr. t
ter J. R Slotemakerj
tractie t)evat deze kra
vraag, waarbij kostbi
uitgeloofd. Ondanks d
door
T. KRUITHOF
Als Je verre reizen doet, kun je veel
verhalen Ja. Ja, zoo is het, Zoo kwam
'k na een vermoeiende iels dwars door
den Congo, te Boma aan. Tegenwoordig
18 het een peulschilletje, een reis door
donker Afrika, maar in die dagen, was
het een gevaarlijke onderneming Wie
vel het meest te vreezen waren, de in
boorlingen, of de Eutopeanen, die zich
hier en daar gevestigd hadden, is lang
geen uitgemaakte zaak. Wat zou dat
ook? Ik was heelhuids te Boma aange
komen. Van daaruit was de tocht naar
Bahama onbeteekenend in vergelijking
®et de reis die ik achter den rug had
111 de nabijheid van Boma was een uit
strekte plantage en de eigenaar daar-
hn was een goede kennis van een mij-
beste vrienden. Deze vriend had mij
aanbevelingsbrief meegegeven voqr
Bonderen, zooals de naam was van
bezitter van de plantage. Het spreekt
vinzeit,
dat Ik bij mijn aankomst te Boma
wdelijk naar van Bonderen informeer-
De inlichtingen, die ik kreeg, waren
Wet bepaald aanmoedigend. Men vertel-
e mij weinig kwaads, men liet echter
voorschemeren, dat van Bonderen
^nand was, met wien men liever niet
doen had Dit viel me tegen, want
had hem uitermate gepre-
J*.Door mijn vele ervaringen ln de
van*1* WlSt lk Wei de verlclarin8 te geven
411 het feit, dat vaii Bonderen zoo in
zijn nadeel veranderd was. De aanhou
dende warmte, waarschijnlijk afmatten
de koortsen, hadden zijn zenuwgestel
gesloopt, waardoor hij een onaangenaam
mensch was geworden. Een beetje toe
schietelijkheid en begrijpen mijnerzijds
en alles zou wel in orde komen. Met het
heilig voornemen om van Bonderen niet
de minste aanleiding te geven tot het
toonen van een onaangenaam humeur,
begaf ik mij naar de plantage, die op
betrekkelijk korten afstand bulten Boma
lag. Bij mijn aankomst werd ik ontvan
gen door een grooten neger, die mij bij
zijn meester aandiende. Ik werd oogen-
blikkelijk toegjelaten en tegen verwach
ting hoogst welwillend begroet. Van Bon
deren had bertcht gekregen,, dat ik hem
zou komen opzoeken. Hij had mij al eer
der verwacht Logeergelegenheid had hij
in orde laten brengen, zoodat ik moeilijk
kon volstaan met een kort bezoek. Van
Bonderen toonde zich een aangenaam
prater en de tijd vóór het avondeten
vloog om. Toen de gong ging, noodigde
hij mij aan een rijk voorzienen disch
waar ik in langen tijd niet veel bijzon
ders had gegeten, deed Ik het maal alle
eer aan. Aan tafel dronk van Bonderen
een stevig glas wijn; ik vergenoegde mij
met een glas spuitwater. HIJ vertelde mij
tal van voorvallen uit den langen tijd,
dien hij al In den Congo verblijf hield
De meeste eindigden in vechtpartijen
met inboorlingen' of blanken. Ik kreeg
den indruk, dat van Bonderen er niet
tegen op zag een revolver te trekken, en,
wat erger ls. er gebruik van te maken.
Plotseling vroeg hij mij
„Ben je bang?"
„Bang", vroeg ik, „hoezoo?"
„Wel, hiervoor", antwoordde hij en, eer
ik goed begreep, wat er gebeurde, had
hij een revolver in de hand en schoot
een kogel Langs mijn hoofd. Ik voelde
de warmte aan mijn oor. Een tweede
kogel vloog aan de andere zijde van
mijn hoofd. Ik zat wat beduusd te
kijken, wat van Bonderen dadelijk op
merkte.
„Ja, zei hij, „het is geen pretje om bij
mij te logeeren, vooral niet als je wat
vreesachtig bent uitgevallen. Tegelijk
richtte hij de revolver op mijn voor
hoofd. Onbevreesd keek ik hem recht in
de oogen. Na een poosje liet hij de re
volver aakken. stond op en ging mij
voor naar een andere kamer, waar wij
een sigaartje gingen rooken. De bedien
den ruimden ondertusschen de tafel af
en verdwenen daarna onmerkbaar. Van
Bonderen praatte over alles en nog wat,
alsof er niets gebeurd was. Hij lag lang
uit in een mooien rottan stoel en noo
digde mij uit, gebruik te maken van een
tweeden ruststoel, die vlak tegenover
hem stond. Hij rookte zwaar en liet den
wijn, die hem gebracht was. niet onaan
geroerd Niettemin toonde hij zich een
voorbeeldig gastheer. Yoch gras ik niet
op mijn gemak, al wilde lk daarvan niet
het minste laten blijken. Plots kwam de
revolver weer te voorschijn, een knal
en hij schoot mijn sigaar uit den mond.
Daar ik op alle mogelijke gebeurtenissen
voorbereid was, schrok lk niet te erg
Rustig vroeg ik hem een andere sigaar,
die hij mij bereidwillig toestak. Ik stak
een lucifer aan. Pang, weg was de vlam
ïk wist niet wat ik denken moest, Was
alles een grap? Had ik met een krank
zinnige te doen? Of met eembeschon
kene? Pang! hij schoot door den puni
van mijn schoen... Pang! door den an
deren punt. Een der kogels ontvelde mijn
grooten teen...
„Een uiterst bekwaam schutter, zijt
gij, mijnheer van Bonderen", merkte ik
geheel overbodig, op. „Maar lk betwijfel,
of het vertoonen van uw schietkunst wel
de meest geschikte wijze is om uw gas
ten op hun gemak te stellen. Bovendien
zou het wel eens kunnen gebeuren, dat
één uwer gasten weinig gesteld was op
zulke aardigheden. Ik heb al veel mee
gemaakt in mijn leven, zoodat een grap.
zooals U meent zich te moeten veroor
loven op mij niet den minsten indruk
maakt. Een grap dient nochtans geestig
te zijn en tot mijn spijt moet ik zéggen,
dat die van U van allen geest ontbloot
zijn en, wat ik veel erger vind, ze zijn
niet oorspronkelijk, niet origineel." Van i
Bonderen keek mij eigenaardig aan, als-
of hij mijn woorden overdacht. Zijn re- J
volver liet hij zakken en legde haar op
een tafeltje, dat dichtbij stond.
„Jongmensch". sprak hij, „of mijn
grappen geestig zijn of niet, is ter mijner
beoordeeling; ik heb zelfs geen oogen-
blik gedacht, dat ik oorspronkelijk was
ln mijn, doen of laten. Ik deed. zooals ik
deed, onverschillig, of U dat welgevallig
was of niet. Ziet U dat venster? Dat ziet
uit op den Cbngo. Ik hen personen ge
dwongen daar uit te springen, bijgevolg
heeft nooit iemand meer Iets van hen
gehoord. Zulk een grap was, om in uw
taal tp spreken .origineel""
„Een verschil van opvatting," viel lk
hem in de redf. „Ik meen. dat de Grie
ken in de oudheid, zulke stoute stukjes
al uithaalden. Stout, stoutmoedig, is zoo
iets. wonderlijk dapper! Een weerloos
tegenstander te dwingen zich in het on
geluk te storten. En zulke laffe daden
volgt U na. Ik heb veel van U gehoord"
zei lk met een weinig onwaarheid, „maar
ik vernam niet. dat U een lafaard was
Ik hoor het nu uit uw eigen mond."
Ik dacht op dat oogenblik, dat van
Bonderen razend werd van woede. Hij
sprong op en kwam op mij af met ge
balde vuist, groot en sterk genoeg om
een os te vellen. Ik had echter op deze
uitbarsting van woede gerekend, ik
sprong eveneens op. maar ln de richting
van het tafeltje, waarop de revolver la?
Hij zag wat mijn pl^p was. en wilde dat
verhinderen. Ik was hem nochtans te
vlug af en greep de revolver en richtte
die op gijn voorhoofd
„Zijt gij een bekwaam schutter", zoo
sprak ik. „ik niet m»öder. Nog één stao
nader en... U begrijpt me, niet waar'
Handen omhoog! Ik vertrouw U niet.
Ik onderzocht daarna of hij nog een
revolver bij zich had. wat inderdaad het
geval bleek. Ik vond een buitengewoon
mooie repeteerrevolver. Op mijn vraag,
of hij nog meer schietwapens in huis
had. antwoordde hij, dat de groote kast
in het midden van den tusschenwand
Met steun van de reelasseertng
vervult men een maatschappe-
lUken plicht.
Op Zaterdag a Mei wordt de Nationale
Rtclasseerlngsdag gehouden. Si', wil
zeggen dat in bijna alle gemeenten van
ons land gecollecteerd aal worden om
geld bUcen te brengen voor de reclas
seerlngsvereenlgtngen. de vereenlgingen,
die ter. doel hebber, om de bedrijvers
van misdaden tot normaal maatschap
pelijke Individuen op te voeden. Het ot
teren voor de reelasseertng. ls dus niet
alleen lletdadigheld. het ls t» dienen
van het belang der maatschitfpij. van
bet geheele land en tenslotte tfan zlch"
zelf f
Dit jaar its de Nationale Reclassee-
rlngsdag wei op zeer groote schaal voor
bereid Dankzij het rondschrijven, dat
minister De Wilde aan alle geip,eentebe
sturen zond om den Nationalen Reclas-
I
fieerlngsdag aan te bevelen,
Met ln niet minder dan 7(f) Nederland-
jebe gemeenten gecollecteerd worden.
Maar ook de propaganda voor de Reclas-
seertngsdag geschiedt op buitengewoon
Intensieve wijze Als novutji wordt dll
jaar een speciale ..Reclasseerlngskrant
uitgegeven, üte in een oplang van l mU-
lloen exemplaren zal verschijnen. Deze
krant bevat om. artikelen van den ml
nister van justitie Vélt Schalk, rnn O. T.
J- "1. Muller eAplnls-
de ^ulne^b^t-
it VBrder een prljs-
re prijzen worden
groote opzet, van
de propaganda, ts deze echter
dien aatd flat rr onnoodtg veel
gespendeerd 1^, hetgeen natuurlij
opbreijgtt va:
leb.
iDatfe|J ontvettend
reelasseertng ntjodlg
tljdep,'behoeft $|Jniwe]§jks betoog,
ztjds wlnntnde:
anderzijds Is
van de hechte
tlMen en
ontstellend
terende welke hét CoAltè vdor
rtoseeringsdag dezer j agen orgi
de. heeft de oud-kina rrechter te A'm
sterdam, mr. O. T. J. iekJongh, aan de
hand van ctjters en statistieken aange
toond, dat de misdadigheid van jongens
van 14 tot 18 Jaaf de laatste Jaren on
rustbarend ts gedegen. Vonden in Wil'
te Amsterdam W. processen tegen Jon-
an de collecte
reer geld
ls. juist
ten en su
aliteit teng
de wer
In epn
gens van 14 tot 18 jaaF plaats, in 1935
was dit aantal tot 354 gestegen en het
ziet er niet naar uit of vanzell aan deze
stijging spoedig een einde zal komen. Er
rust hier dus een zware taak op de
schouders van de reclasseeringsvereeni-
gingen, temeer daar de middelen om de
misdadigheid bij jeugdige personen te
doen afnemen steeds moeilijker zijn toe
te passen. Werd vroeger veel bereikt met
het opleggen van boeten, die van het
zakgeld werden afgehouden, thans is dit
middel wegens het in veie gevallen pnt-
brelcen van zakgeld haast onmogelijk ge
worden. Het gevolg hiervan is, dat hech
tenis en tuchtschool de piaats van de
boete hebben ingenomen, hetgeen gyoo-
tere kosten voor het Rijk en vaak rtiin-
der opvoedende waarde voor llen Jeugdi
gen misdadiger beteekent.
Dit alles zou mr. De Jongh willen Ver
helpen door het oprichten van werk
kampen, waarin de jeugdige misdadigers
geregeidqn arbeid zullen te verrichten
hebben.
Werk is de beste remedie tegen de
misdaajl. Werkloosheid werkt
teit in de hénd.
Het oprichten, van werkkampen
jeugdige misdadigers zou mogelijkzijn,
zonder dat de strafwet hiervoor gfeWij-
zigd zou moeten worden.
Immers volgens artikel 14c lid 2, Wèt
boèk van Strafrecht |s nl.
deiijkfc veroordeelin» mogelijk met
bijzondere voorwaarde, dat
deeltjè |ich ter verpleging zal laten op
neméh )n een dadrbij aan te wijzen in
richting. zylk een inrichting zou dan
een werkkamp kunnen zijn. Als voor
beelden de te verrichten arbeid noem
de njr. De Jongf# het sloopen van oude
gons. zooaip reeds thans co
geschiedt. Een voordeel hier-
d§ jongens leeren met
bmgaan Medewerl
Ischb Spoorwegi
:en. Thans resten
Een grootsche clownerie. De vagebond die alles overwint.
lewerkinc
gen is ii}
organisator!
flnancieele en
he moeilijkheden, welke door verschil
de commtsslef worden onderzocht
de flnancieele resultai
nstlg voor c
iten
zulk een werkkamp is het feit, da^
de vrije mér^t geen concurrentie
aandoen.
uiteenzetting van mr. De Jongh
de duidelijk ^ar» hoe krachtig en hoe'
Izijdig de recl^sseering. juist in deze
i. ter ijand moet wordén genonjen.
ir is hiervoor -p zooals gezegd zeer
1 geld noodlg. jdoch wanneer m?n op
«fef zijn penningske offert, kan men
overtuiging hebben, dat zijn bijdrage
de laatst* cent nuttig wordt besteed
Men kan over het wonder van de fiirn
verschillend oordeelep, maar aUen, van
den meest afkeerige tot den meest en- j
thousiaste, zijn het er wel over eens, dat
Charlie Chaplin daarin een bizondere
plaats inneemt Na een tijd van groote
productiviteit is hij in een periode ge-
komen, waarin maar eens in de zooveel
jaren meer een film van hem verschijnt.
Zijn films zijn gaver, completer gewor
den, ze zijn ook van het bijprogramma
naar het hoofdnummer verhuisd en ze
behandelen thans een uitgebreider regis
ter van menschelijke gevoelens en levens
ervaringen dan de vroegere korte gooi
en smijtfilmpjes.
Het is al weer vijf Jaar geleden, dat
hij met „City Lights" zich in zijn oude
creaiie vertoonde, en thans eerst komt
hij ïjnet zijn volgend werk in dé open
baarheid. Gisteren is in Amsterdam op
driejplaatsen tegelijk de Nederlandsche
prermère gegeven van deze film en vah-
daagfzijn er drie Rotterdamsche theaters
bijgekomen.
Daarmee ifc ze haar weg over de linnen
vensters in den lande begonnen Een
nieuwe film van Chaplin is altijd een
evenement en we hebben dan ook deze
gelegenheid aangegrepen, om met het
nleüfè product van dezen genialen fan-
.taswxennis te maken, zooals dat spoedig
ookJJe bewoners Van onge stad «zullen
kurtfllh doen 'f
Charlies stem.
Toein de geluidsfilm al teen zeker sta
dium van volmaaktheid had bereikt,
slaagde Charlie Chaplin erin, zijii be
wonderaars volledig te boeien met een
zwijgjnüe film. waarbij alleen wat na-
gesyrjlironiseerde illustratieve muziek
werden beste gegeven. In „City Lights"
woord gesproken en de rede-
die daarin bij de onthulling van
ïument werd afgestoken, was
muzikale klanknabootsing,
juist daardoor een onbetwist ko
misch succes werd.
De! sensatie van deze nieuwe ChapUn-
film is Charlie's eigen stem, een donker
muzikaal geluid, ietwat gesluierd, maar
met een groote dramatische kracht, die
zich bij zijn onvergelijkelijke mimiek
volkomen aanpast. Hij zingt in deze film
een liedje van onsamenhangende woord
klanken. het eenige «menschelijke geluld,
dat in de heele rolprent wordt verno
men. Maar dat doet ^tyij meesterlijk.
Als men wil toonen. dat de zwijgende
speelfilm niet geheel meer van dezen
kunnen ondermijnen. Zoo is hij ook als
speler. Alles doet hij góed en wèlbestu-
deerd: of hij nu een barbier is of een
kellner. een dandy of een werkman, hij
gaat in zijn bezigheid op en hij doet het
met de fijne afwerking van den be
roepsman en met de behendigheid van
een langdurige ondervinding. Hij speelt
lederen werkkring, alsof hij precies weet
waar het om gaat. Maar in den grond
weet hij dat niet en daarin ligt juist
een van tie geheimen van zijn humor.
Steeds is het einde van zijn ondernemin
gen rampspoedig.
In deze film moet hij ter gelegenheid
van een vjm zijn vele baantjes een olie-
ptieeren.
Hij gaat ermee om, i
miui gaiiwt.t Jtltti Tui, uvuai, - 1 - -
lijd is. dan vindt men die hier. Er wordt zamerhand niet geworden als de bezt
door de spelers zoo nu en dan wel ge
sproken, doch de foto-electrische cel
heeft het niet op den celluloid-rand ge
registreerd. Zoo krijgt men de anomalie,
dat men iemands lippen de waarden
ziet vormen: „I am so hungry", doch
dat dit even later in een aparten titel
op het doek moet worden medegedeeld.
Deze halfslachtigheid werkt storend en
zij moet iedereen opvallen Het is dan
ook geen wonder, dat men deze film wil
beschouwd zien als Chaplin's overgang
van de zwijgende naar de sprekende film
en dat de meester, naar beweerd wordt,
na het welslagen van deze proef thans
tot het laatste genre is bekeerd.
spuit hap tee
of het z^jn dagelijksch werk ware, m^ar
tenslotte, belandt de olie in het oog van
zijn chef in plaats van ln de machine,
daarvoor zij bestemd is. Zoo gaat het
altijd. Dat is Charlie Chaplin, de man
wien alles tegenloopt, ondanks zijn vin
dingrijkheid. Zijn talenten zijn telkens
juist net niet toereikend om het vol
maakte te presenteeren en daarvan
maakt het noodlot Steeds een dankbaar
gebruik.
Mensch en machine.
Charlie's noodlot is de machine. Daar
mee roert hij een sociaal probleem aan.
dat wel heel sterk van deze tijden is. Is
de machine voor het menschdom lang-
:em
Tijdens het concert ten bate van het pensioenfonds van de Arnh. Ork. Vereeniging
op 13 Mei in den Schouwburg alhier, "wordt een blazerskwintet van Mozart uitgevoerd
in de costuums van dien tyd. Jaap Spaanderman (in het midden) en de andere
uitvoerders van dit kwintet poseeren voor onzen fotograaf.
Meester van de
Regisseur Chaplin is een voorzichtig
man. Hij waagt zich niet onnoodig aan
hachelijke experimenten en waakt er
angstvallig voor, dat iets zijn succes zou
van den tooverleerling, die wel machten
wist te ontketenen, doch er tenslotte
geen weg meer mee wist? De kwestie is
reeds zoo vaak gesteld en nog nimmer
is een bevredigend antwoord gegeven op
de vraag, wie van beiden tenslotte de
machtigste is gebleken. Chaplin geeft er
hier ook geen definitief antwoord op, al
suggereert hij wel in richting van een
overwinning der machine..
Men kan dit geen persiflage meer noe
men. Het is een drama met een zeer
diepen achtergrond, hoe komisch ook
sommige scènes ervan zijn uitgewerkt.
Dat is juist de kracht van Chaplin's
talent, geboren uit een innige mensche-
lijkheid: in den sjofelen zwerver, die hit r
als werkman optreedt, herkennen wt
weer, zooals in al zijn films, een deel
van onszelf, een deel ook van het leven
in de hedendaagsche maatschappij. Men
lacht hartelijk om al die grappigheden,
maar er blijft toch nog iets anders vaii
hangen, dan uitsluitend vreugde.
Chaplin's nieuwe film zou niet terecht
„moderne tijden" heeten, wanneer zij
niet ook aandacht wijdde aan den geesel
der moderne samenleving, die wordt uit
gedrukt in het schrijnende woordwerk-
loosheid Op een gegeven oogenblik ls
Charlie werkloos en dan ontstaat die
serie groote vergissingen, waarvan het
thema telkens weer in een anderen vorm
herhaald wordt. Per ongeluk zwaait hij
met een roode vlag aaft het hoofd van
een optocht en hij wordt als revolution-
nair opgepakt. Per ongeluk raakt hij
weer vrij, per ongeluk wordt hij nacht
waker, hulp-monteur en kellner.
Als kellner zingt hij zijn befaamde
liedje, waarvan hij de tekst is vergeten.
Dan fantaseert hij maar wat en 't wordt
een uitbundig succes. Immers, hoe vaak
juichen we niet een zanger of een zan
geres toe, die iets ten beste geert, waar
van we geen syllabe verstaan! Met zijn
vriendinnetje, dat als danseres optreedt,
zal hij hier eindelijk een vaste betrek
king krijgen, doch weer wordt de schoo-
ne illusie wreed verstoord, doordat de
politie zijn minderjarige Paulette komt
opeischen. Haar mee te nemen, lukt de
politie niet, maar inmiddels heeft ook
het noodlot zijn geluk weer verstoord.
Wel zelden is een film van Charlie
Chaplin zoo vol van pathetische satyre
geweest als deze. Het is eerder een aan
klacht dan een hekeldicht, voorgedragen
onder het mom van een grap. Hij criti-
seert de tegenwoordige maatschappij
met haar machtswellust en verdwazing,
doch nergens doet hij dat met bijtende
spot. Eerder ligt er iets onzegbaar tee-
ders in zijn uitbeelding van den armen
bohemien met zijn kinderlijk gemoed.
Het Amhemsch Orkest.
Het concert in den Nieuwen Schouwburg
op 13 Mei.
Jaap Spaanderman als „Vader Haydn".
Zooals hij 13 Mei a.s. in den Schouwburg
het concert ten bate van het pensioenfonds
der Acnh. Ork. Vereeniging zal dirigeeren,
waarbij het orkest eveneens in het costuum
van dien tijd gekleed is.
Dit concert wordt veronderstelt door Jo
seph Haydn en zyn kapel te worden ge-
geven in het slot Esterhaz in het najaar
van 1772.