Vakteeken Cursus
Verhuisd
Aooertjes
V
H. P. v. WIJNGAARDEN
De Goudsche Fruithandel
Pahkt Uw Gezelschapsreizen
Electrisch visschen.
Een Regentendagboek uit de 18e eeuw.
cxu.
De "bekroning van Italië's
"bëkroni
kttlonia
Het Goudsche Taaimuseum.
u.
Stads-
paar- O
AFE W
P A AR-
P AAR-
AFE-3
oniale politiek.
'n Barstende Hoofdpijn
EVEN
PARKEEREN
GEVONDEN.
LOFLIED op de Stroopwafels van den heer HERFST
v.h. Boogaerdt, te GOUDA.
MET
REISRdLLEN (zéér praktisch)
SPONZÈNZAKKEN -
ZEEPDOOZEN
TAN DBORSTELKOKERS
ZONNECREME EN OLIE
Platte flacons EAU DE COLOGNE, «;nz.
Grootste sorteering Laagste prijzen
TELEF. 3315.
KLEIWEG 77
DRUKWERK
L BRINKMAN ZOON
Damrubriek.
TT1
LH i
m m
'wrammWfltif~
m m, m M li
a a i g
m m js i&
EEN GULDEN^
Nutss paarbank, Oosthaven 12
Firma W^- A. RIETVELD,
MilKli
A/ ,met onze NIEUWE REISWAGENS.
CONCURREEREN.DE PRIJZEN.
Autobus- en To^jringcar-Ohderneming „TRIO
C. F. MIDDELKOOP - BOSKOOP Tel. 265.
achteruitgang is onder de gegeven omstan
digheden nu alles op groei is berekend en
ingesteld, wel een heel bedenkelijk en
hachelijk verschijnsel.
HAGENAAR
Verdooving van de visch door electrischen
stroom
Een middel legen de wolhandkrah?
De Directeur van het Viaschery proefstation
te Utrecht, ir. J. Olie, schryft m zijn jaar
verslag over :935 o.m. ne: volgende over
electrisehe visschery cn uestijjding van de
Chineesche krab:
De electrisehe vi3chvangsl, zooals d>e
reeds sedert .en goj tyd op sommige pluat
Jen in Duitschland uitgeoefend wordt, in het
bijzonder in fore'leaoeken, had al geruimen
tijd mijn aandac it. Daar tok bij de Neder-
landsche Heidemaatschappij belangstelling
voor deze vangmetoode oleek te bestaan,
heb ik in het "begin van het jaar met ver
schillende vischsoorten uit de kweekeryen
van deze Maatschappij afkomstig, eenige
series proeven genomen.
De methode berust op het verschijnsel,
dat onder invloed van electrisehe gelyk-
stroomspanning, de zich in het water bevin
dende visch bewusteloos of verdoofd kan
worden. Heft men die spanning op, dan
konrt do visch, wanneer d*. inwerking niet
tf lar.g heeft geduurd, onmiddellijk weer by
en zwemt door alsof er nier. gebeurd is.
Schadelijke gevolgen heeft die verdooving
niet, ook niet later.
Nu is voor kleine zoowel als voor groote
visschen van eenzelfde soort het* spannings
verschil tusschen kop en staart, dat noodig
is om verdooving te doen optreden, nage
noeg gelijk en daar by een zelfde spannings
verloop in het water groote visschen aan
grootere spanningen worden blootgesteld
dan kleinere, zullen grootere visschen dus
ook het eerst verdoofd worden. Het is ge
makkelijk in te zien, dat men het dus in
de hand heeft door regeling van de span
ning alleen visschen boven een bepaalde
grootte te treffen; beneden deze maat wordt
dan geen hinder ondervonden.
Heeft men met verschillende vischsoorten
te doen, dan wordt de zaak iets gecompli
ceerder, omdat <Je specifieke gevoeligheid
voor electrisehe spanning niet voor alle
soorten gelijk is. Zoo vorfd ik dat b.v. voorn
5 Volt, forel 7 a 8 Volt, karpèr en zeelt 10
a 12 Volt noodig hebben, om m verdoofden
toestand te geraken.
Op de merkwaardig^ veréchynselen, die
zich verder voordoen, kan ik hier niet ver
der ingaan, maar dat al spoedig de vraag
overwogen, werd, of wellicht de gevreesde
Chineesche krab ook langB electrischen weg
te verdelgen of in zyn opmarsch naar de
Nederlandsche wateren te stuiten zou zijn,
is bijna vanzelfsprekend.
Want de berichten over de verspreiding
van dit uitheemsche schaaldier en de schade
die het veroorzaakte aan de visscherij, wer
den steeds onrustbarender.
Bij dë experimenten bleek al spoedig, dat
de Chinéesche krab een grootere spécifiekè
gevoeligheid heeft voor de electrisehe gelykV
stroomspanning dan visch, een omstandig-
heid die de kans op bestrijdmgsmogelyk-
heid vergroot.
Eveneens van beteelÖSuk in dit opzicht is
het curieuze feit, dat byNterhooging van
de spanning boven de waarae* noodig om
de verdoovings- of verstijvingsroestand te
doen intreden, ledematen wordè^i afgewor-"
pen. Na de opheffing van de spanning ein
digt weliswaar dadelijk de verdooving of
verstijving, maar zyn eenmaal pooten of
scharen afgesnoerd, dan is de krab toch in
meer of mindere mate invalide èn de kans,
dat hij in den strijd om het bestaan spoedig
ten onder zal gaan, aanmerkelijk vergroot.
Als interessante bijzonderheid wil ik hier
nog vermetaten, dat het gedrag van de krab
bij het ond®Mectrische spanning brengen,
naar gelang van de stroominrichting ^ver-
schillend is. De krab kan dientengevolge als
poolzoeker gebruikt worden.
In overleg met en door tusschenkomst van
de Nederlandsche Heidemaatschappij is, ten
einde door samenwerking tot prdctische
proeven op grootere schaal te kunnen ge-
Kraken, contact gézocht met den heer Kamps,
biologisch deftorandus te Groningen, die
zich al geruimen tijd met het onderzoek
naar de leefwijze van de Chineesche krab
had beziggehouden en ook naar bestrijdings
middelen zoekend was.
Na besprekingen met,den heer Kamps en
den heer Brink van de Ned. Heidemaat
schappij, hebben deze beide heeren prof.
Hazelhoff te Groningen, over de bestrij-
dingsquaestie geraadpleegd, metwhet gevolg
dat onder diens voorzitterschap een com-
missie is gevormd, waarin ook de directeur
van het Visschery-Proefstation zitting heeft,
ten doel hebbende practische proefnemin
gen met verschifiende bestrijdingsmiddelen
mogelijk te maken. Zoodra het benoodigde
bedrag hiervoor gevonden is, waarop rede
lijke kans bestaat en de omstandigheden
gunstig zij#, zullen de wenschelyk geoor
deelde proeven o.a* met de electrisehe be-
strijdingsmethode ,genomen kunnen worden.
No. 142. Opbosse.
De Pruisen in Gouda.
„13, 20 September 1787 zyn de hus-
„saren van de koning van Pruyssen binne
„gemarcheert door my affgehaalt yan
„Schoonhoven op ordre van de Vroed
schap
„by my is gel igeert den Overste, Lt
„(luitenant) Wolraad en cornet Gualten,
aantoont, dat de vyanden van de patriotten
nog niet met plunderen alleen tevreden wa
ren, luidt aldus:
„Op de instantie (aandrang), door eenige
Burgers wederom gedaan (uitgeoefend),
dat het volk niet zoude rusten, voor dat
Huybert Bik terstond wierd opgehangen, is
zulx wederom, om voorgaende en in de
Notulen van 17 en 18 Sept. lleedep (jongst
leden) gedetailleerde (uitvoerige) reedenen
gedeclineert (afgeslagen), en die perzonen
aangezegd, dat men gerust konde zyn, dat
in dit geval naar Style van procedeeren zal
worden onderzocht (op de wettelijk voor
geschreven wijze een onderzoek zal worden
ingesteld) en behoorlyk recht ten dezen
geadministreert (gedaan) worden, en den
Schuldigen geenzins onschuldig gaan"
Gelukkig voor de Magistraat rukten de
Pruisen nog op den lilden September in
Gouda binneq, zoodat de heeren den nacht
rustig konden ingaan.
Over de komst van de Pruisen vindt men
in het kamerboek de navolgende aanteeke-
:iing:
„Compareerde (Verscheen) voor 't Col-
legie van de Magistraat de Heer Lestock
Majoor in 't Pruyssisch Kegiment Hus-
„naderhand heb ik de M ijoor Bipperda
„gelogeert ingekwartierdj gehad
„den aanloop was allerscnrikkelyks
„geweest aan myn huys
Over de komst van de Pruisen in Gouda
geeft het Kamerboek nadere inlichtingen.
In de notulen van de Magistraat van 18
September 1787 staat hierover' het navol
gende:
„Ter Vergadering ingelopen Zynde dl
tyding der aanmarsch van Pruissische Trou
pes, Is na deliberatie (beraadslaging) goeu-
gevonden en verstaan te Committeeren (op
te dragen aan) de Heeren Mr H van Eyck,
Burgemeester Mr. A H Metelerkamp en Mr.
D G van Teylingen Heer van Chmeryk
Schepenen, met en benevens den Secretaris
Mr J X) van der Burch, gelyk gecommitteerd '~a7ren van dé GeneraaTEben,"een offleier
(opgedragen) en gequalificeerd (gemach- van het BataiUon mfantery van Langlei
tigd) worden by deze, Omme Zig te be- den adjudant van 't Corps Jagers, zig
geeven naar de Tiendewegspoort, en de I mformeerende (die er een onderzoek naar
'frouppes, die men geinformeert was (waar- I lnsteWen)i o£ der,elver onderhebbende
van men bericht had gekregen), dat in aan- Manschappen de benodigde quartieren kon-
togt waren te recipieeren (ontvangen); ver- I d(m worden en Zyn daer op
volgens de voorszegde Commissie (opdracht) I hct Jagers op de KleyWeg en daer-
Savonds circa half Zeven Uuren afgelegt omtrent g<,inquartierd, het BataiUon van
u ,e7"ftoUn"ert (teruggekeerd) Langler op de Tlendeweg en de Hussaaren
zymte; heeft dezelve gerapporteert, dat een het Marktveld en to de herberien ge-
wagtmeester met 12 Hussaaren by de Tien- ,aastj terwy, hrt Harthuys voor de Ce-
dewegspoort was komen aanmarcheeren, en neraa, Eben en deBBelfB guite (Staf) jB ge.
Kennis had gegeeven dat den volgenden dag deBtln^rt (bestemd), zynde de officieren
itin m,ST t P"e8 J"" Hussaaren ('t geen het grootste
löOO Man, Zo hussaaren als Infantery bm-
nen deze Stad stonden interukken, en dat
daar voor de nodige quartieren moesten
worden bezorgd, gelyk dan ook 'de gemelde
Wachtmeester met 4 Hussaaren, was binnen
gemarcheert, en het Zo evengemelde ter
vergadering van 't College van de Magi
straat heeft gecommuniceert (medegedeeld),
waarna het voorszegde detachement Hus
saaren weder is'*vertrokken. j
Waarover na dankzegging van Welge- I
melde Hééreri voor gedaan rapport, vervol- t
gens by de Magistraat enige arrangemen-
ten (maatregelen) tot inquartiering zyn ge
projecteert (beraamd)".
De
niet de kwartiermakers van
troepen. De taak van de kwartiermakers is
veel uitgebreider; zy bespreken met de bur
gerlijke autoriteiten de verdeeling over de
kwartieren van de verschillende ohderdee-
len, ontvangen de inkwartieringsbiljetten
en reiken deze aan de commandanten van
de onderdeelen uit. De wachtmeester van
de huizaren bepaalde zich slechts tot een
mededeel&g over het aantal van de in te
kwartieren militairen. De komst van den
wachtmeester was in de oogen van de Goud
sche bestuurderen een belangrijke gebeurte
nis. Het is anders niet te begrijpen waarom
hy in persoon in de zitting van de Magi
straat werd toegelaten
Het stadsbestuur was echter niet gerust
voordat de Pruisen goed en, wel in de stad
Waren. Dit blykt uit hetgeen onmiddellijk
na het hierboven vermelde in de notulen is
kennen
J soude eif
len) en 1
j „Eyndelyk is, na deliberatie (beraadsla
ging) en in agting (aanmerking) genomen
zynde de aanhoudende ongerustheid onder
I het Volk, wegens de aantogt van 't Vlie-
I gend burgerlegertje en de Hussaaren van
j 't Corps van,Salm (de vijand!) als mede de
gemoederen ofschoon eenigzins tot bedaa-
ren, echter niet geheel tranquil (bedaard)
waren, goedgevonden en verstaan, dat het
College van de Magistraat de geheele nagt
weder by den anderen (by elkaar) en ver
gadert zal blyven en met de Zig verfrischt
hebbende Compagnien van de Oost en West
haven continueele (voortdurende) patrouil
les» als tot n«^ toe was. geschied, te doen"
'De ongerustheid van het stadsbestuur
was wel degelijk verklaarbaar; zy sproot
echter zooals reeds vroeger is medege
deeld niet voort uit angst voor dén vyand,
maar uit vrees voor een deel van\de/bur-
gery. Het was den 19den Septemse/ 1787
dan ook nog alles behalve rustig. Een twee
tal aanteekeningen in het Kamerboek leve
ren hiervaó £et bewys. De eerste aantee-
kening is de navolgende:
„Op de aan het Collegie gecommuniceerde
(Op de aan de Magistraat gedane mede-
deeling), dat eenige Burgers hadden ont-
BANK
GOUWE 2 hoek Wijdatr. - GOUDA
Afhaling aan huis van Spaar-
en Belastinggelden -
boekjbs
busjbs
Corps was) by de Leeden van de Regeering
en verdere vermogende Luyden gelogeert
geworden (gehuisvest), waarnaar (Waarna)
't Collegie van de Magistraat ten 9 Uuren
S'avonds is afgegaan, en Sedert Maandag
morgen voor 't eerst gescheiden'
De stad was er mat de inkwartiering van
de Pruisen nog niet af, want op den 20sten
September wa» de President-Burgemeester
al verplicht aan de Magistraat mede te
deelen, „dat de Pruissische Commissaris
Quartier- en Proviantmeester hem hadde te
kennen gegeven, hoe men van deze Stad
eisschen enige vivvres (levensmidde-
fouragie (voedsel voor de paarden)
voor de pruissische Armee". Deze eisch was
later nW nader omschreven door den Prui
sischen\ „proviantmeester" van Kempen,
die het\stadsbestuUr had verzocht on! ge
durende Vier dage® dagelijks te willen zorg
dragen voor de fevering ^an „4000 brooder
yder van 6 pond""
De Magistraat liet dadelyk het bakkers
gilde by zich komen om te hooren, of aan
de Pruisische eischen voldaan kon worden.
Dit gilde verklaarde echter, „dat hier toe
(voor die 4000 brooden van 6 pond) geen
genoegsame voorraad van tarw binnen de
Stad voorhanden was, en insonderheyd,
wanjjfeer de alhier in guarnisoen liggende
militie groepen) mede uyt den voorraad,
welke alhier is, moet werden onderhouden,
hieraan byr geen mogelykheicL zpu kunnen
werden voldaan, zonder aanWopen van
tarw te doen". De Mag^kaat\j^|zocht hier
op aan de vroedschap Jaar /edagten hier
omtrent te m<^en ver§£&an".«De vroedschap
kaatste het hsfltetje weer naar de Magi
straat terug en liet aan deze de oplossiiSf
van het vraagstuk over. Deze redde zich ten
slotte uit de moeilijkheden door de tarwe,
waarvan de brooden moesten worden ge
bakken, op stadskosten aan te koopen.
De Pruisische bevrijders mfvaren evenals
later de Fransche vryheidszonen, al spoedig
tot last; zii moesten ondejrdak hebl
gevoed worden. HierM^Jrwam nog, dat zy
zich aan alleriteijijanderijen en afpersingen
schuldig maakten. Het stadsbestuur deed
dan ook al wat het kon om de Pruisen weer
met spoed buiten de poorten te werken. Dit
gelukte'vrij spoedig. Na een dag of tien
vertrokken de Pruièen op
die noodzakelijk
van de olde en rusk in de stad. Dat dit
noodig was, blijkt wél uit een opstootje, dat
op 15 October uitbrak. Twee oud-lMen van
het vrijcorps, waarvan men zei, <5at\ze mee
gedaan hadden aan de pttihouding van de
prinses, kwamen, nadat z4 eenigen tijd „af
wezig" waren geweest, met de Amsterdam-
sche schuif de stad weer binnen. Zoodra ze
uit de schuit waren/gestapt, werden ze door
het volk beetgepakt en ipishandeld. Door de
beide vroedschapfBe^enr'Decker en Meteler-
tfamp werden ze net n0&,uit de handen van
Het Koninkrijk Italië bestaat als zoodanig I beieekenis ïan woord blijkt uit Je
nog njet lang. In 1861 riep het Italiaansche j j„_
parlement'te Turijn Victor Emanuel IItot navo gen e
koning van Italië uit. Cavour, de Bismarck j mQt meid maar gauw opbosse",
van Italië, had zijn levensdoel bereikt. Aan zegt de man ^en z*n vrouw, „ze begint
dit nieuwe koninkrijk ontbraken nog twee j jcnap brutaal te worde."
deelen: Venetië en Rome. By den vrede van
1866 stond Oostenrijk Venetië af aan Na- j
poleon III, die het door volksstemming by
Italië liet voegen. In 1870, toen Napoleon
111 zyn troepen hard noodig had indenoor-
log met Duitschland, riep hij de Fransche
bezetting uit Rome terug en toen na de
capitulatie van Sedan Italiaansche troepen
Rome in bezit namen, was de Italiaansche
eenheid voltooid.
1870 ziet Italië als een jonge, gezonde,
krachtige staat. Italië is geert geografisch
begrip meer, Metternich ten spijt.
Evenwel ook dit geheel is niet onver
mengd. Want Italië was een staat zonder
koloniën. En ziehier het probleem, waaraan 1
Italië sinds 1870 al zyn aandacht op gericht
houdt: het verkrijgen van koloniën. Anno
1936 heeft het zijn doel pas bereikt. De Ita
liaansche aspiraties ten opiichte vaii Abes-
synië date®ren v»n gisteren! Er liggen
aan de Roode Zee en Golf van Aden twee
staatjes: Erythrea en Somaliland. Veel be-
teekenen ze niet. Wie koloniën heeft, be
kommert er zich niet om. Voor wie ze niet
heeft, is het nog wel de moeite waard. Daar
om zorgde Italië allereerst, dat het deze
beide staatjes in zyn bezit kreeg. Engeland
keek wel is waar een beetje somber, knip
perde wat onrustig met de oogen, vreesde
concurrentie op zijn zeeweg naar Indië via
de Roode Zee, maar verleende toch zyn ge
nadige goedkeuring.
Dat Italië echter met het verkrijgen van
Erythrea en Somaliland niet tevreden was,
lag al direct voor de hand. Van deze twee
koloniën is Erythrea nog het belangrijkste.
Maar dit landje is met zoo'n hooge tempe
ratuur gezegend, dat bijna geen enkele
Europeaan het er kan uithouden. Twee goe
de havens heeft Erythrea: Massoea en
Assao. In Massoea heeft men éen tempe
ratuur geregistreerd van 50 gr. C. en deze
plaats rekent men tot een der heetsten op
aarde. Toch gold Massoea als een der beste
havens. Het mocht zich n.l. verheugen in
een uitstekend achterland: Abessynië. Het
die U kwelt en belet te werken?
Neem een "AKKERTJE" éfi binnen
een kwartier voelt Ge de hoofdpijn
wegtrekkenals mist voor de zon.
Heb steeds AKKER-CACHETS in
huis. Vannacht kunnen ze te pas
komen bij Hoofdpijn. Kiegpijn, Ze
nuwpijn, Spierpijn of gevatte koul
%dtrisn<ficM Smaakloos ou wel-omhulsel ooT
k poeder. Ge proeft daardoor
m nietiflZe a Hf dee naar binnaaJ
De vrouw des huizes krijgt op een mi<J-
dag op een haar zeer ongelegen oogenblik
visite. Zy weet deze visite echter met den
noodigen spoed büiten de deur te werkea.
's Avqpds vertelt zij aan haar echtgenoot,
wat er gebeurd is en besluit haar verhaal
met: „Maar ik heb ze gauw opgebost."
No. 143. 'n Eenboom.
Aanduiding van een eenzelvigen, terug
getrokken man, die zich nooit met andere
menschen vertoont.
No. 144. Tarnen, lustarrten, tarn.
Wordt gebezigd in plaats van tornen,
lostornen, torn.
Alle Goudisohe ingezetenen en oud-
ingezetenen vvoixlen uitgenoodigd uit-
druikkingen van den aard aks hier
boven is aangegeven, zoo mogelijk
vergezeld van toelichtingen, schrifte
lijk in te zenden.
Brieven onder motto „Het Goudsche
Taal museum" aan het kantoor van
Mrs. SMIT, Lange Tiendeweg 51,
Gouda.
veel te hoogen toon aanslaan, een toon, die
Menelik niet verdragen kon. Menelik maakte
korte metten: Italië wo$dt by Adoea in
1896 verpletterd verslagen. Bij de daarop
volgende vrede van Addis Abeba moet Ita
lië de volledige onafhankelijkheid van Abes
synië erkennen, terwijl het zijn handels-
voordeelen ziet ingetrokken. In 1906 wordt
Abessynië opengesteld Voor alle handel
drijvende naties. Zoo krijgt Italië de kous
op de kop.
Maar daarom laat Italië zyn imperialis
tische politiek nog niet--varen. Het blyft
op den loer liggen, om zijn sprong naaf
een of meer koloniën te wagen. In 1911 ziet
het zyn kans schoon. Europa dreigt in brand
te slaan. De Marokkaansche kwestie houdt
de Europeeschè gemoederen bezig, Enge
land verkreeg de heerschappij in Egypte
Frankrijk bezette Algiers, Tunis en kreeg
belangrijken invloed in Marokko. Dit was
noch Duitschland, noch Italië naar den zin.
Toen reeds scheen een wereldkrijg te zullen
ontbranden, maar de kwestie werd tot aller
genoegen geregeld. Alleen Italië jjreep er
naast. Het, besloot dadrom zichzellf schade
loos te stellen en bezette Tripolis en Barka,
beiden behoorend tot Turkije. Dit was niet
bepapld naar Turkye's zin en de Italiaansch-
'furkBche oorlog ontbrandde van 1911 tot
1912. By de vrede van Lausanne bleven
Tripolis en Barka in Italiaansche handen.
Deze aanwinst was echter niet voldoende
om den smaad van Adoea te vergeten. Abes
synië in^.bezit te krijgen was niet een eco
nomische kwestie, het werd een eerezaak.
TWens den wereldoorlog heeft Italië geen
t(jd om zich met koloniale politiek te be
moeien.
Na den wereldoorlog als Müssolini 'het
land sterk «maakt heeft, komt de revanche
idee weer 4Rar boven.
Ook Mussolini ligt op de loer om de
sprong naar Abessynië te wagen en yij
weten, met sucws!
Een lang gekoesterd ideaal is in vervul
ling gegiwn.! En de eèr is gered!
t
zestig; man nu,
)r de handhaving
dekt, dat een quantiteit (hoeveelheid) Bus- het gepeupe, gered
en voor hun eigen vei-
kruit, handgranaaten en verdere ammunitie, ]igheid naar het 8tadhuis gebracht. De
onder anderen, by den adjudant |van het ,Praisen,aorgden er ïerder v00r, dat het op-
vrycorps] van Genderen-was verborgen, als >tootje njct tot oproer werd Ben
genden dag vonden by de aankomst van de
Amsterdamsche schuit weer dergelijke rel
letjes plaats. Het stadsbestuur, dat een
nieuw groot oproer vreesde, verzocht aan
mede in agting (aanmerking) genomen
zynde het verzoek van veele Burgers om
eene Generale visitatie (algemeen onder
zoek) te doen naar geweeren, patroonen,
Buskruit etc. Is na voorgffende deliberatie
(beraadslaging) goedgevonden en verstaan
de Heeren Mr. H. H. Mel^lerkamp, Schepen
en I van rfarencarspel Decke» Raad, te ver
zoeken, committeeren (op te drage®) en
qualificeeren (te machtigen), ijelyk ver-
zogt, gecommitteert en gèqualificeert wor
den by dezen, om met een genoegzame
commando (afdeeling) Schutters, en de be
nodigde Officieren van de Schuttery overal^
in ,0e Huyze, waar men meende zulx nodig
te zyn, naar het voorszegde te inquire^ren
(onderzoeken) en visitatie (onderzoek) te
doen, en voorts het gevondene op het Raad
huis te doen bezorge"
De tweede aanteekening, die ayidelyk
LUCHTVAART.
j_
ning, die \jide
den prins om in de stad militif (troepen
•in dienst van^e Republiek) te leggen. Van
de Pruisische troepen hadden de stedelijke
overheden al meer dan genoeg. De prinS
ging op dit verzoek in en 17 October rukte
om 12 uur het 2e bataljon van Paillardy
onder bevel van den overste Brender a Bran-
dis door de Kleiwegspoort de stad binnen.
Voor het stadhuis werd aan deze „militie'
de eed afgenomen; het stadsbestuur was
weer heer en meester in Gouda. Twee uur
later vertrokken de laatste Pruisen.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
was dus de uitvoerhaven van Abessynië,
Maar Dzjiboeti heeft zyn plaats langzamer
hand ingenomen, daj met Addis Abeba mef
een spoorlijn werd verbonden. Dqor deze
spoorlyn raakte Massoea in verval, terwijl
de Italianen tot dit verval nog een steentje
hebbed bijgedragen: zy verdrongen de Ma-
riA-Theresia daalder en voerden de lire als
betaalmiddel in, waardoor de Arabische han
delaars andere markten gingen opzoeken,
omdat deze meer voelden voor de Maria-
Theresia daalder dan voor de lire.
De eerste stappen op het glibberige ko
loniale pad waren voor Italië dus niet bij
zonder gelukkig. Maar men heeft al gauw
ingezien, dat noch van Erythrea, noch van
SomdHland eenig economisch voordeel te
verwachten was; dat beide staatjes evenwel
een onschatbaar voordeel hadden in hun lig
ging: ihun strategische positie, ffcant tus-
schen/beide staatjes in ligt de sinds jaren
begejrde buit: Abessynië. In Erythrea en
hy^omaliland had Italiëjljfcver vaste steun- een maand
punten, van waaruit het niet naliet Abes- ISchiphol hoofdzaak practlsch onder
LniP raider ziin invloed te Meen gedurende dien tijd zijn zl) weder-
syme onder zon invloed te Krijgen. om'aan boord van HettvoonscBlp onder-
gebracht.
Ongeveer J September begint het twee
de studiejaar (Kweek&hool1 voor de Zee-
vaart) in aansluiting waarop nog om
streeks drie maanden genaamd de
j „voortgezette opleiding" voornamelijk
practisch te Schiphol wordt geoefend. De
opleiding wordt besloten met een elnd-
examen, «Jbij het voldoen waarvan de ad-
i spiranten van de opleiding zullen zijn
ontslagen.
Blykbaar beschikte 'de jonge staat Italië In opleidlngstljd worden de adspiran-
niet over sterke beenen om die weelde te ten In de gelegenheid gesteld om ter
kunnen dragen. Op den duur ging het een verdere opleiding vluchten mede te ma-
De opleidng voor verkeersvliegers.
Inschrijving nog enkele dagen mogelijk.
Teikenjare wordt voor »een bepaald
aantal jongelieden de gelegenheid open
gesteld om te worden opgeleid tot be-
st'uurder van verkeersvliegtuigen. Defce
opleiding geschiedt in interndat aan de
Kwpekschoot, voor de Zeevaart en duurt
omstreeks 'i Jffar en 2 maanden. Zij vangt
aan met een verblijf op het woonschip
van ongeveer 15 Augustus tot eind Sep-
tenpr, gedurende welken tijd genaamd
ijw-opleiding, de lqprlingen op Schiphol
practisch en theoretisch vliegonderwvjs
ontvangen Dit practische vllegonderwys
wordt aigewlsseld door theoretisch^ les
sen en door sportoeferüngen. Omstreeks
October vangen de lessen voor de op
leiding tot bestuurder van verkeersvlieg
tuigen op de kweekschool aan, afgewis-
sel<J met practischê vliegopielding op het
luchtvaartterrein Schiphol.
Aan het einde van het eerste studie-
Jaar oihstreeks 15 Juli van het Jaar vol
gende op dat van de aanneming, genie
ten de adspiranten gedurende ongeveer
op het luchtvaartterrein
Dit streven had aanvankelijk resultaat.
Tusschen Koning Humbert I en Mëfielik
werd een verdrag gesloten, waarby Itilië
belangrijke handelsvoordeelen verkreeg, ter-
■v^ijl het tevens bedong, dat onderhandelin
gen tusschen Abessynië en vreemde mo- j
gendheden steeds via Italië moesten gaan.
'Italië heeft in Abessynië vaste voet ver-
kregen. Nu komt het er op aan <fie vaste
voet te behouden.
ken op vliegtuigen van de Ki.M. welke
aan het luchtverkeer deelnemen.
urn voor opleiding op de scnooi m
aanmerking te komen, moet dt* adsplrAit
tusschen de 17 en ia jaar oua zyn gn
aan alle vüegmedische eischen voldoln,
alsmede in het bezit zyn van het eind
diploma eener H.B.S. met 5-jarigen cur
sus me| voldoende cijfers voir wis-^en
natuurkunde, of een daarmede overeen
komende graad van alg^iieene ontwik- J
keling bezitten.
Ter tegemoetkoming In de kosten der
opleiding moet UWO per jaar worden I
betaald.
t)oor den Minister van Defensie kan
aan een aantal der adspiranten een tege-
moetkoming in de kosten van het school-
geld worden toegekend van 5UU indien
zy een verbinteois als adspirant-reserve-
oilicler-vlieger aangaan. I
Naast de opleiding tot vUegtulgbe-
stuurder zal thans ook een cursus wor-
den geopend tot opleiding van luchV
vaarttelegrafist.
Ook Inlichtingen betref lende deze cur-
sus worden op aanvraag verstrekt door
den commandant van de Kweekschool j
vpor de Zeevaart, Prins Hendrikkade ïaa, U
Amsterdam.
OOST-lNUle.
N.B.B.'ers in Indië.
De heeren van Duyl en Hogewind
te Belawan aangekomen.
Verklaringen van Ds. van Duyl. j
heeren Van Duyl en Hogewind, bei-
den iunctionarissen van de N.S.B. in Ne-
derland, arriveerden met de Djambi te
Belawon, zy werden verwelkomd door
v verschillende tunctionnarissen van de N. j
S B. ter Oostkust van Sumatra ettanet j
„houzee" geroep begroet. De ambtenaren
van de douane onderzochten de koirers
van belde heeren op nauwkeurige wijze
en hielden ?es boeken aan, betrekking
hebbende op Nationaal Socialistische
vraagstukken voor een nader onderzoek.
Een vertegenwoordiger van de „Deli-
courant" had een onderhoud met den
heer Van Duyl, die o.a. verklaarde: „ik
kan voorspellingen doen omtrent den
uitslag van den verkiezingsstrijd in Ne
derland, maar men zal tevreden zyn als
de N.S.B. 12 zetels haait. Deze Kamer
leden zullen tot taak hebben het parle
mentarisme uit te hollen, doch zuilen
ook niet schromen hun medewerking te
verleenen indien voorstellen worden ge
daan welke in het belang van het land
zyn, daar het heil van het volk op den
voorgrond staat".
De heer Van Duyl verklaarde nog dat
het aantal leden van de N.S.B. met «X»
ot 71D per week toeneemt, onder wie veie
boeren en arbeiders, hij zeide verder dat
het gevolg .van het bekende bisschoppe
lijk schrijven was geweest, dat slechts 11
van,, de duizenden katholieke N.S.B.-ers
hadlen bedankt.
De heer Van Duyl zette nog aa. het
standpunt van de N.S.B. ten aanzien van
de Jpden uiteen en verklaarde dat tie
N.S.B in geen geval antt-semltlsch was
en de absolute Vaarde van het rassen-
criterium niet erkent. Hij besloot het in
terview met de woorden: „Wij zijn een
Nederlandsche beweging en zuUen de
zaak op Nederlandsche wijze -opknap
pen."
Zomerconferentie V.C.S.B.
Besprekingen gewijd aan de vraag naar
God» leiding in ons leven.
Op het landgoed „Kleine Glnkel" bij
Leersum ls gisteren de jaariyksche zo-^
mërcqnferentle van den Vrijzinnig Chris-
telljken Studenten Bond begonnen.
In ziln openingswoord -gaf de praeses
van A V.S.CIB., 4e heer J. D. Camer-
linahjlblmont als centraal punt van de
bAplkingen op deze conferentie aan:
,.lW vraag naar Gods leiding in ons
leven".
Als eerste spreker voerde ds. D. A. Vor-
ster het woord over: Gods leiding en het
-modernfe leyensbesef Zoolang de mensch
ïslch aan het aardsche gebonden heeft
gevoeld, heeft hij bewustzijn gehad van
hoogere leiding Tegenover het gevoel
van redelijke leiding in het Oude Testa
ment, stelt spr het Christendom, dat de
mensch Gods leiding doet zoeken ln het
eigen inneriyk leven. Na de Katholieke
en Calvinistische gedachten op dit punt
besproken te hebben, wijst spr. er op,
dat door de ontwikkeling van de natuur
wetenschappen na de renaissance* het
bewustzijn is ontstaan, dat eenigerlei s
goddelijke .leljfling ln deze wereld
niet bestap. Dok voor ons heeft het
,supernatumllsme afgedaan. Niet in ons
uiterlijk lot, maar wel ln onze geest grijpt
God ln. Vele menschen hebben ln den
modernen tijd het bewustzijn van Godt
leiding verloren. Ze zien alleen het nood
lot huh leven beheerschen, maar hebben
toch een gevoel van leegheid, omdat het
groote ideaal hun-ontbreekt. Toch blijft
ln lederen mensch het verlangen naaf
leiding levend.
In dezen tijd uit dit verlangen zich
naar twee kanten. Ludwlg Klages strijdt
voor de terugkeer tqt de natuur en de
spontanieteit en tegen cultuurwaarden.
Dit leidt tot een leven zonder doel, waar
ln slechts de sterke meaSch de leidersrol
kan vfervullen. Daartegenover stelt spr.
de mensch, die de kern van het leven
ziet ln het geeste'ijite dip het. besef heeft
dat er een hoogere leiding ls. Voor hem
komt er uitzicht ook dn dezen tijd $n hij
krijgt de kracht om Ingespannen te strij
den voor zijn Idealen. Op dMKlezlng
prekTS^. -
'UU» D1J11 1UCCUCI1. VJ|J
volgde een levendige nabespreR!
De stormklok luidt!
Schepen in nood!
De koude noordewliid giert en "raast
door de straten,' beukend de hulzen,
zwiepend de boomen. Takken worden af-
Y I t.
gerukt, boomen storten met luid gekrgak i
ter aarde, meesleurend in hun tragen val I
schoorsteenen en daken
Loodzwarte wolken jagen door pet l(
luchtruim, hagel en regen striemen de
ruiten.
We hebben deuren en ramen stevig
gesloten, als 't kan de blinden er voor en
we joelen ons veilig in ons ste^g ge
sloten huis. u
Laat de wind maar gieren en beuken
en rukken We zijn rustig thuis, wij zijn
•bij elkaar.
„Wat'een noodweer!" zeggen we Maar
dan toch ook, en we zouden geen echte
Hollanders zijn als dit niet zoo was, dan
toch gaan onze gedachten verder dan
onze straat en stad.
„Wat zal het stormen op zee! De sche
pen die nu bij de kust zijn!"
Daarbuiten ls duisternis, ln storm en
hagel wordt een zware stryd gestreden.
Schepen worden als waren 't notendopjes
door de verraderhjke golven hoog opge
nomen, om daarna in de diepte tusschen
de golven te vérdwynen. Daar verrijst
een schip op een aanrollende hulzen-
hooge golf, om dadelijk daarop mei; luW
gesteun e;n gekraak 4n de diepte néér te
storten, temidden van bruischen4e en
kokende golven.
De stuurman houdt het roer met vaste
hand, maar door een geheimzinnige, on
weerstaanbare kracht wordt het sfehip
uit zyn koers gedreven, op de branding
aan. En de bemanning weet, zij is in
levensgevaar Als het schip met dit
noodweer op een der zandbanken wordt
geworpen, ls het onherroepelijk verloren. -
„Onherroepelijk?"
Toch niet altijd, want als het nood
schot zich herhaald heeft, de stormklok
luidt, maakt een kleine groep zich los
uit het duister van het strand. Mannen,
reeds gekleed in olie jas met zwemvest,
haasten zich naar de steeds gereed lig
gende boot, want zij weten een schip 4S
ln nood; de bemanning in doodsgevaar,
roept orA hulp
Zwijgend nemen zij ln de boot plaats
en als sterke paarden haar ver genoeg
in zee hebben gebracht, wordt de boot
van het onderstel losgemaakt en glijdt
zij in de kokende golven. Dadelijk vangt
nu de worsteling aan, een ongelijke
strild tusschen menschenkracht en de
krachten der natuur, een strijd die zeker
op een overwinning der laa'tsten zou uit-
loopen, ware het niet dat deze groep i
zwijgend zwoegende mannen bezield en
gestaald werden door een allesoverheer-
schende moed en plichtsbetrèèhting, die
van geen wijken weet!
Een mensch, een Aiedemensch ls in
nood en daarvoor hebben zij hun eigen
leven feil! Stoere helden der zee!
Twee, driemaal wordt de bootterug,-
geslagen, 'door de beukende schuimende
golven, maar zU geven het niet op. Zij
klemmen de tanden opeen tot na eeti
moeizamen strijd van uren soms het
contact met' het gestrande ichip wordt
verkregen. Als dan de verkleümde schip
breukelingen op de veliige Reddingsboot
zijn overgebracht, wordt de stfljd op
nieuw 'aanvaard, nu met haai dubbele
last den weg terug. En niet altijd komen
zij allen behouden aan land! y
Lezers, deze kloèke sterke mannen, die
spontaan en moedig steeds weer hun
leven wagen om dat van.anderen te red-
J, deze „wakkere Jongens, Hollands
s" worden terecht „Helden der zee"
oemd. Zij zijn meest alle visschers, ge
t ze nlgt, maar ge hoort van ze, tel
kens £ds de storyi onze kusten belaagt.
Mffar s&sjeze redders oud zijn gewor
den hebbenNslj zelf hulp noodig, fiitan-
ciëele hulp, waüit het vlsscherpbestaan ls
nu eenmaal meer dan sober, paarom
»was het ^n i/obele daad, toen ln 1923
een fond£j*wd gesticht met het doel
steun te verleenen aan beho«tlge, in
Nederland wonende redders van schip
breukelingen op onze kust en aan be-
hoeltige nagelaten betrekkingen van bij
een redding omgekomenen.
Dit fonds werd genoemd naar een on
zer bekendste redder: DORIS RIJKERS.»,
En voor dit Doris Rijkers of „Helden der
Zee-fonds" vragen we eenige oogenbUk-
ken uw |welwillend/e aandacht.
Zaterdag 18 Juli zal door onderstaand
Comité ten bate van dit fonds een speld-
jes-dag worden geosganiseérd De geheele
opbrengst komt de redders ten goede.'
De zóoveelste speldjes-dag doch stellig
niet de minst noodzakelijke!
We vertrouwen dan ook, datieder
uwer zijn| volle medéWerking verleenen
zal aan dit nationa/e liefdadige doèl: het
toewerpen van een reddingsboel aan
oude menscljenredders, die in de levens-
zee hfln' hoofd met moeite bóven water
kunnen houden, gedurende 'de enkele
jaren welke zij nog te leven hebben.
Zaterpag 18 Juli df aagt ieder een Doris
Kijkers-speldje.
Het uitvoerend comité:
Mevr. H G. M GAARLfNDT—
DE kAt, Vdorzltster,.
Mevr. WtfP. M. FRANKEN—
'HOPPENBROUWER, Westhaven 18.
i Mevr. raklTZ—BOEKEL, Raam 83r.
Mevr. J.lH. STEINBACH—TUIN,
V. Katten^ngel 76^
M£vr, J. H. VAN WIJK—
KOUWENHOVEN, Secretaresse,
Burg. Martenssingel 8.
Het Comité dat de Doris Rijkers- -
collecte warm aanbeveelt:
J. BROMMET.
Pastoór I. A. ROESELING.
Deken B. J. VAN ROOY. 1 V
Wethouder W. SANDERS.
F. H. SIXMA.
Ds. F. W. G. Verheul.
A, VAN .WIJNEN.
Giften' zullen reeds nu door door dit
comité gaarne ontvangen worden.
Dames en heeren welke voor dit mooie
doel willen collecteeren worden vriende
lijk verzocht zich te melden bij boven
staand Comité.
(Een Engelschman beioekt onze stad.)
Heb je al eens naar onze bt. Jan geke
ken? Nee, zeg, daar ben ik als rasechte
Gouwenaar nog eens trots op. Heb je er
gens een toren gezierf, die zoo onderhouden
wordt 1 -
Ntfje 't zegt. daar heb je getük in. Wat
ziet die haan er "prachtig Jit en jullie hebt
hier "flinke kerels ook. K(jk die schilder
daar eens bovenin. Geen last van duizelig
heid.' Ja. er is groot verschil ln menschen.
De een kruipt bü 't haantje hran den toren
èn' doet alsof hij in een kippenhok zit en
de ander houdt zich, als hij drie treedjes
naar Beneden moet, aan de leuning vast.
Gymnastiek man, sport, sport. Dat maakt
de menschen lenig.
Ja daar heb je gelijk in. Zoo denken ze
er bij ons in Engeland -ook oyer. Maar z»g,
daar. schiet me wat te binnen. Kunnen we
niet eens gaan kijken naar die Westmin
ster, die hier in Gouda moet .staan. Die
moet toch vlak 'bij den St. Jan staan, ik
heb daar in Engeland van gehoord. Wij
hebben in Londen ook een Westminster,
maar die van jullie moet bepdald beroemd
"'Snitengewoon attent va» je zeg. Maar
die Westminster van- ons is geen kerk en
ook geen toren, maar een bedrijf. Daar
maken ze de Westminster radiotoestellen.
En*flie zijn beroemd'. Hier in Gouda raken
de eéuwen elkaar de hand, Naast den St.
Jan, het stadhuis, de waag en de Lazarus
poort vindt ge de kaarsen. de pijpen, het pla
teel 'de stroopwafels en WESTMINSTER-
RADIO".
Gouda, de oude stad met dei} nieuwen
inslag, zooals onze burgemeester het zoo
juist in de gids van de V.V.V.-zegt.
Ondeupreteekende is voornemens
wë^i' een CURSUS of PRIVAATLES
tè geven in het-
BOUWKUNDIG TEEKENEN,
ioowal voor pasbeginnenden als ver
der gevorderden, te£ei| zeer billijke
oendrtiee,
Aangifte vóór 1 September e.k.
Aires: ZUIDKADE 2.09 alhier,
•a avonds ha 5M> uur C U A BETH-
'STRAAT 39, Goudh.
K. KOERTS,
a Bouwkundige.
HET GOEDKOOPSTE Al)KI* voor NI
PORCELEIN,
GLAS,
EMAILLfy
-T SPEELGOED, en/..
HOLLANDER, BROEKHUIZEN.
Veerstal. Koinemelksloot.
Wordt bij voorkeur staande gezongen met een stroopwafel in de
hand op de wjjs van: ,,Wij willen Holland hou'en!" en met volle
nadruk op de laatste regel.
Wij gaan nu wafels eten,
Met 'n stropie, zoet en fijn! u
We hebben 't niet geweien.
Het is een "waar festijn!*
4 Wat zullen wij nu smullen!
Ons beurs raakt glad berooid!) x
We zullen 't goed onthouden I, o
En vergeten GOUDA nooit!!! I
t DIXI.
Bovenstaand Loflied werd gezonden op Vrijdagmorgen door 150
yScheveningsche kinderen voor het Stadhuis?
VOOR GOED EN,GOEDKOOP
IS HET BESTE ADRES
MARKT 31 - i GOUDA
TELEFOON 2745
i*
Onder redactie van \le Damclub „Gouda"
Secretaris: Lange Tiendeweg
der club: Markt 49.
r
Probleem No. 1011.
161
door L. li. POLDERVAART
TURFMARKT I - TELEF. 2534 - "GOUDA»
hetcekent tot volle tevredenheid behandeld tè zijn.
Vraagt u ons even aan. Wij* verstrekken U zonder éenige verplichting
prijsopgave. M
LAGE PRIJZEN - TALRIJKE REFERENTIES - VOLLE GARANTIE.
.Eigen bodediensten op Leiden, Haarlem en IJmuiden. t
par weak n««r da SpMrbankDroBil «n toll
i> 280.na 5 jargn
605.— io
,981.-1- i, '15 1
l 1419.— 20
1925.— 25 t
„2513.— 30 k
Breng HEDEN Uw éelste storting naai" ,de
Stel niet uit tot morgen, wat gjj HEDEN verriehteiHaiiIt^^^^^^
VERSCHE AARDBEIEN
BLAUWE DRUlVfeN
RERZLREN
AALBESSEN j
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN -
SINAASAPPELEN
-^'CmtOENEN
tömaten
BANANEN
POMPELMOES
.NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNISDADELS
VRUCHTEN IN BLIK EN GLAS
1)1 V KRS E S(^R£EN NOTEN
OUDisTE ^ADItKS voor'OPGEMAAKTE FRÜITMANDEN.*
RANGE TIENDEWEG 27 TELEF. Ï316.
Zwart schyven op: 1, 11, 12, 14, 18, 19,
21/25, 27, 28. 4
"Wit schyven^bp:. 30, 32, 34, 36'39, 43, 44,
48, 50.
Probleem No. 1012.
Zwart schijven op: 7/10, 12? 14, JL7(< 1^,
20, 22, 24, 25.
Wit schijven op: 27, 29, 31/34, 36, 38, 40.
41, 43, 48, 4^.
Oplossing van Probleem No. 1007.
Wit speelt: 44—39, 4^—41,
4237, 46—41, 30—,24 35—^0, 349.
48—42, 48 12, '26 19, 25 12;. g
Oplossing vart probleem No. 1008.
Wit pseelt: 32-27, 31-27, 34-30,
40 9, 37—31, 44—40, 50 :,30, 27—2lr
8114.
Aanbevelend, rcoi/A" aN
DAN HELPEN WU ELKAAPÏ