rhaltenrüsaanbiedirm
Vacantie
Wü GlAN VOOST MET PEBMANENTEM
IMaison Gloria
3e ETALAGE
Je Heine Winst"
X'iet qoed.wat nil vanflaren doet-
Fa. (3svan Tongerloo
BALT. A. DE JONG
nare Hoofdpijn
p U&
Kleiweg 23, Gouda
Goedkoope
Trein
VACANTIEG ANGERS
EN THUISBLIJVERS
Komt kijken naar onze
Speciale Vacantie artikelen
Mechanica
't RAEDTHUYS I
fantasie
broeken
Een Regentendagboek ült de 18e eeuw.
Nederland in den oorlogstijd.
Stads- 4*
paar-
BANkQ
APE w
EVEN
PARKEEREN
B(j Uw Vacantie-uitrusting
VERBANDDOOSJE
Drogisterij
„DE1 GOUDSCHE GAPER"
Arnhem en
Ni|megen
VIETO Ontharingscréme
ODORONO
CREMATINE
ONS SUCCES IN 1936.
Gebr. KAMPHUISEN N.V.
Zelfde fjjne kwaliteit:
VERDELG DE MOTTEN,
INSECTENDOOD.
J. C. LANGERAAR,
Van 10 tot 15 Augustus
rjjden wij gezelschappen
per Groote Reisauto.
2.25 per persoon.
GARAGE VAN HOORN,
Jeruzalemstraat 8, Tel. 2673.
COMPLETE PERMANENT voor EEN GULDEN.
ook ELECTRISCH PERMANENT (Syst. Wella)
voor EEN GULDEN compleet.
Wacht niet langer en doe als zoovelen, ga n*4r de
goedkoopste kapper van Gouda
BURG. MARTENSSINGEL 92, b. d. IJssellaan.
Groenendaal 2-4 - Tel.^p685
HARLEY DAVIDSON WBGI
I NIEUW ROOD
mooi en goedkoop!
CXiLUI.
„13 October 1787 vroedschap
„Missive (Schry ven) van de Staten tot
„remotie (afzetting) van 17 Heeren die
„Mevrouw de Princesse t arret gedaan
„hebben aan de Vlist (aan de Vlist heb-
„ben aangehouden)
„v d Hoeve doet rapport van syn Com-
„missie (vervulde opdracht) in S Hage
„bedankt en geapprobeert (goedgekeurd)
„D Hn Mr van Toulon en Mr. J C. de
„Lange geremoveert (verwijderd) uyt de
„regeering, zynde dit de Satisfactie (ter
genoegdoening) van H K H H
Ook in het vorige artikel is dit bespro
ken. Toen ging het over het voorstel, dat in
de Statenvergadering aanhangig was ge
maakt en waarover de Goudsche afgevaar
digden de meening van de vroedschap
wenschten te weten.
Nu was het schrijven van die afgevaar
digden binnengekomen, waarin van de af
zetting van zeventien heeren uit de ver
schillende Hollandsche vroedschappen werd
kennisgegeven.
Natuurlijk maakte van der Hoeve over de
afzetting van de beide Goudsche heeren nog
een afzonderlijke aanteekening.
„29 October vroedschap demptis (af
wezig) de Moor, Lestevenon, Noorberg,
„Griffioen, Teyssen, Plemper, Slicher,
„Twent, Couperus, Kedts en Blauw
„Briev van Plemper die zeer brutaal
„was aangenomen voor notificatie (ken
nisgeving)
Nog steeds verschenen de patriotten, die
lid waren van de vroedschap, niet in de
raadsvergaderingen. Dit sprak vanzelf, om
dat velen van hen, die uit Gouda waren uit
geweken, het nog steeds niet raadzaam
achtten in de stad "terug te keeren. Zij wer
den echter wel, voor zoover zij schriftelijk
bereikbaar waren, iederen keer officiëel op
geroepen. Zoo had dan ook Plemper van
Bröe voor de vroedschapsvergadering van
den 29sten October 1787 een uitnoodiging
ontvangen. Hy had hierop een brief van
verhindering geschreven .waarin hy uiteen
zette .waarom hij de zitting niet kon bij
wonen .Dit was de brief waarop van der
Hoeve doelde.
In de vroedschapsnotulen Van den 29sten
October 1787 vindt men hierover de navol
gende sobere mededeel ing:
„Zyn geleven de missiven (brieven) der
Heeren Twent, Griffioen en Plemper van
Bree, Raden, houdende redenen van haar
absentie (hun afwezigheid)
Waar over gedelibereert (beraadslaagd)
zynde is goedgevonden en verstaan de zelve
missiven aan te neemen voor notificiatié
(kennisgeving)
Door den Heer Plemper van Bree, Raad,
by Zyne bovengemelde missive verzocht
zynde dezelve te insereren (doen opnemen)
in de notulen deezer vroedschap, is na deli
beratie (beraadslaging) goedgevonden en
verstaan dezelve missive (brief) eenvoudig
aan te neemen voor notificatie (kennisge
ving)".
De brief van Plemper werd dus niet in de
notulen vereeuwigd. Ook het origineel
schijnt niet bewaard te zijn gebleven, het i3
althans niet op het Goudsche archief aan
wezig. Maar docrr de gelukkige omstandig
heid, dat Plemper een aantal brieven en
stukken, „sedert 25 September 1787 tot 8
Maart 1.788 geschreeven en ontvangen" heeft
laten drukken, is de inhoud toch bekend.
Die „brutale briev" luidt aldus:
„Edele Groot Achtbaare Heeren!
Daar (Terwyl) ik sedert ruim dertig Jaa-
ren de Stad in meer dan ééne betrekking
gediend heb, wedervaaren myne eigendom
men binnen U Wel Edel Gr. Achtb. Stad
een openbaar geweld: men valt met een ys-
selyke force (geweld) en brutaliteit aan,
verbryzelt de toe- en afsluitingen, ruineert,
plundert, dringt en vliegt woedend huis en
stal in, maakt zjg van 't zelve meester,
doorzoekt, rooft, en zulks by herhaaling. Het
blyft zelfs hier niet by; maar, daar de nood-
zakelykheid myner uitreize, op Zondag og-
tent den 16 September 1787 naar Amstel-
dam, ter waarneeming myner bepaalde tour
beurt, die week beginnende in de Reken
kamer der Oost-Indische Compagnie, daar
is, word van deze myne absentie (afwezig
heid) gebruik gemaakt, om eenen woeste»
hoop tegen myn Persoon aan te hitsen, 't
wik ik vaststel, zo [ik] in de Stad geweest
was, nooit dien invloed zoude hebben gehad,
als my overtuigd houdende, dat de herin
nering van crkentenisse voor de door my
betoonde yvér en zorge tot bewaanng der
rust en bevordering van het we'zyn der
Stad, die my altoos zoo duur aan 't hart
gelegen heeft, zelfs by de minste vermogen
de. 't niet zoude hebben toegelaten
Ik word beschreeven ter Vroedschap, en
Heeren Burgemeesteren melden my, dat hun
Edel Groot Achtb. niet willen afzyü, my
cordaat te communiceeren (openhartig mede
te xleelen, dat [zy] myn overkomst na Gou
da, voor het tegenwoordige nog niet zouden
durven aanraden
Ik ben over deze tyding zeer verzet ge-
weest, en heb ook een of ander Mederaad;
die (waarvan) ik wist fdat z«], zo om af
faires (hetzij voor zaken), of (hetzij om)
familie te bezoeken, of (hetz« om) andere
my onbekende en ook onverplicht te gevene
reden of oorzaken, uit Gouda waren, hier
van by Missive (schrijven) of anderzints
geadverteert (op andere wijze bericht ge
zonden), fen einde zig voor hun Edelens
Persoonen, by voorgenome reize derwaarts,
na te (gedragenmyne verwondering is des
te grooter geweest zulks te verneemen van
't Eerste Collégie (college van burgemees-
ters).
Een Collégie, welkers respect ik (waar-
voor ik het respect) geduurende myne laatst
afgetredene post altoos heb bewaard, bet
gezag doen eerbiedigen, en by de Conver-
satien (besprekingen), met Heeren Burge
meesteren over de toen plaats hebbénde om
standigheden, waartoe [ik] dikwerf en ook 1
in onderscheidene Jaren verzogt was, toe
gezegd, nooit te zullen dulden, dat de Camer
(het college van burgemeesters) eenige in-
sultes ontmoetende (zou worden beleedigd),
dat (en dat) de heiligheid des Camers en
veiligheid Hunner Persoonen en goederen
niet, dan met het uitblazen mynes adems,
een einde konde neemen.
Ik kan my deswegens beroepen op het
geheugen der nog dienende (tot de stede
lijke regeering behoorende) en in vorige
Jaaren gediend hebbende Heeren, gelyk ook
van andere en Regeerings aanhoorende Le
den, welke dezelve toezegging by mondge
sprekken door my is gedaan: En nog (noch)
deezes (myn) eigendommen en goederen,
die niet alleen in de byzondere protectie
(bescherming), maar ook verantwoording
zyn, geduurende zyn uitweesen Reip. Ur-
bis Causa (gedurende myn afwezigheid in
dienst van de republiek en de stad) nog
(noch) zyn (mijn) Persoon mag genieten die
verzekering!
U Wel Ed Groot Achtb. houden my dit
ten goede, maar een gerust geweten durfl
den toets doorstaan! Ik sommeer U Wel
Ed. Gr. Achtb, alle de Collégien, welke uit
U Wel Ed Gr. Achtb voortvloeyen ofte ge-
formeert (samengesteld) worden, en ieder
Lid in 't byzonder, den Raadpensionaris en
Secretarissen, of [zijiet (iets) weezenlyks
ten mynen laste, in alle de posten, die ik
bekleed heb, van Capiteyn der Schutterye,
Secretaris van de Weeskamer, t Subalterne
(de lagere stedelyke eere-ambten), Vroed
schap, Scheepen, Schout en Bailliuwschap
kunnen produceeren (voor den dag kunnen
brengen) Integendeel durf ik my flatteeren
(vleien) met het streelend genoegen, dat
[zy] zig op dit oogenblik herinneren, hoe ik
alle myne vermogens inspande en verspil
de ten nutte der Stad, vooral in de
laatste (bysonder in die tyden), alderzwaat-
digtigste post [van baljuw], tot conservatie
(handhaving) van het gezag der Overheid
en der Justitie, de tranquiliteit (rust) en
der Stede bloei, hoe [ik] ongeinteresseert
(zonder eigenbelang) en zonder aanz'en
[des persoons], het welzyn der Stad en Bur-
gerye in 't oog gehouden heb.
Ik durf pok vry hier-omtrent provocee-
ren (de meening uitlokken van) de aanzien-
lykste, geschikste, gegoedste en kundigste
Burgeren en Ingezeetenen der Stad Gouda;
Ja zelfs [van] de schamelsten, en houde my
verzekerd, dat de aangehitsten ,tot bedaren
gekomen, de dagen der mishandelingen zul
len vervloeken, en zig over de verleidingen
beklagen.
Het zoude eene roekelooze daad zyn, om
tegen de vriendelyke waarschouwing van
Heeren Burgemeesteren, my in een immi
nent (dreigend) gevaar te begeeven: ik Sol
liciteer (verzoek), wanneer de veiligheid
daar zy, spoedig te worden geadverteerd
(gewaarschuwd).
Buiten voorsz. aldergewigtigste reeden,
waarom het my niet te raden zy overte-
komen, en ik dus by de deliberatien (be
raadslagingen) der te verhandelene Zaaken,
waartoe ik tegen Maandag 29 October 1787
was beschreven, niet kan aanwezig zyn,
zoude myn reis bezwaarlyk vallen, wyl op
heden myn tourbeurt in de O. Ind. Comps.
Rekenkamer weder begint, en het bestellen
derzelve (het doen vervullen van die toer
beurt door een ander) jeegenswoordig moet-
lyk is.
Ik venzoek deeze in de notulen der Vroed
schap van 29 October 1787 werde geinse-
reerd (zal worden opgenomen)
God doe U Wel Ed. Groot Achtb. delibe
ratien (beraadslagingen) ten goede uitval
len en de resolutien (besluiten) strekken
tot welzyn van onze deerniswaardige Stad!
Terwyl ik U Wel Ed Gr. Achtb. in zyn,
heilige bescherming beveel, en blyv.
Edele Groot Achtb Heeren!
Amsteldam
28 October
1787
U Wel Ed. Gr. Achtb. D. W. Dienaar
en Medebroeder in Raade
Cornelis Nicolaas Plemper van Bree'
Brutaal kan deze brief niet worden ge
noemd. Hoogstens kan worden gezegd, dat
taal en styl ietwat gezwollen zyn. Maar dat
paste geheel in den toenmaligen tyd. De
waardeerin gvan den dagboekschrijver mag
dan ook niet anders worden beschouwd als
die van een verwoeden partijganger, die
voor de gedragingen van zyn tegenstan
ders geen goed woord over heeft. Hierby
komt dan nog, dat die tegenstanders den
strijd hadden verloren. En, zooals het steeds
in de wereld gaat, de onderliggende party
heeft altijd ongelijk.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr Mr. J. SMIT.
De onverbiddelijke duikbootoorlog.
(Uit de gedenkschrift^ van de Nederlandsche Overzee Trust Mij.
UITNEMENDE HUISVROUW.
Moeder: Myn dochter kookt evengoed
als zy piano speelt.
HuwelijkscandidaatDat hindert niet;
we kunnen altijd buitenshuis eten.
II.
In ons vorig artikel bespraken wy de vele
belemmeringen die den handel troffen en
die steeds werden voortgezet en hoe inge-
pieus men was in de wyze waarop en de
middelen waarmede dit kon geschieden. Nog
voor het einde van 1914 bleek van de voor-
aens der Duitsche regeering om den on-
verbiddelyken duikbootoorlog aan te van
gen, waartegenover de Geallieerden hun
economische en militaire tegenmaatregelen
stelden, die tot praktisch resultaat hadden,
dat niet slechts handel op Duitschland,
ook vanuit de Koloniën, werd afgesneden,
maar dat slechts zeer kleine en dan ten
deele nog gevaarlijke vaargeulen, voor de
Nederlandsche scheepvaart overbleven!
Al spoedig werden de verboden zoo tal
rijk, dat men zich kon afvragen welk nut
een contrabande-lyst had, te meer nu de
idel op Duitschland toch praktisch had
opgehouden. Voor de N.O/f. was het ge
volg hierin gelegen, dat alleen die artikelen
nog naar Nederland konden worden ver
voerd, welke aan de N.O.T. werden geadres
seerd; zy zou dus verantwoordelijk worden
voor al die goederen en hun afvloeiing over
de Oostelijke en Zuidelijke grenzen m oeten
verhinderen. Terwyl tegelijkertijd de Neder
landsche regeering bleef vasthouden aan
haar onzijdigheidsbeginselgeen uitvoerver
bod tenzy in het belang van de behoefte-
voorziening van Nederland. Men was en
bleef dus op zichzelf aangewezen, en zoo
werden die twee belangrijke subcommissies
gevormd eenerzyds voor den uitvoer van
Duitsche goederen naar de Nederlandsche
Koloniën, anderzijds voor den uitvoer van
Nederl. Indische voortbrengselen naar Ne
derland en, via Nederland, eventueel naar
Duitschland. Want, Nederl. Indië werd door
Engeland beschouwd als de groote tuin, be
hoorende by Nederland, met uitzondering
natuurlijk vap dat wat tot absolute contra
bande was verklaard. Sprekend is het, dat
in dienzelfden tyd Duitschland veel aarze-
lender tegenover de N.O.T, optrad, die nog
maar Steeds niet officieel erkenden, met
"het excuus, dat velen yn Duitschland haar
voor een Engelsch lichaam aanzagen!
De Nederlandsche zeeman bleef varen.
Belangrijk was in alle deze omstandig
heden, dat de Nederlandsche zeeman, al
trilde hij ook van verontwaardiging over de
steeds brutaler torpedeeringen ,die werdqfc
begaan, bleef varen; op de Noordzee, den
Atlantischen Oceaan, de Middellandsche
Zee, ja zelfs door het Suezkanaal, al werd
dit ten deele onder vuur genomen. Dat nam
echter aan den anderen kant weer niet weg,
dat het werk van de N.O.T. ernstige be
lemmeringen ondervond. Naarmate het werk
groeide, steeg van bepaalde zijde het wan
trouwen; naarmate het kwantum goederen,
aan de N.O.T,,, geconsigneerd, grooter werd,
steeg de daartegenover getoonde stelsel
loosheid. De N.O.T.-kegel ondervond niet
meer de eerbiediging .waarop zy in den
aanvang had kunnen bogen; het werd alles
eigenlijk onhoudbaar. De Nederlandsche
reeders waren verontwaardigd en toonden
verzet; de Nederlandsche kooplieden telken
male onvoldaan; de oorlogvoerenden zeiven
toonden ergernis, omdat van overeenkom
sten, met de N.O.T. gesloten, en de daarin
aanwezige fouten, een gebruik werd ge
maakt, dat nimmer in de bedoeling had kun
nen liggen.
Zoo kwam hét en moest het komen tot een
nieuwe regeling, die van 11 April 1915, een
zeer belangrijke, waarin van Engelsche zyde
inderdaad niet onbelangrijke concessies wer
den gedaan, maar waarin tegelijkertijd het
eigenbelang om den hoek kwam kijken, door
dat men langs een omweg de bestellingen
naar Entente-zijde trachtte te intensivee-
ren. En telkenmale stond, dan met het eene,
dan met het andere artikel de N.O.T. voor
de keus: geen aanvoer of aanvoer op voor
waarden. Ook al zouden de oorlogvoerenden
het volkenrecht strikt hebben toegepast,
waarover zy niet meer dachten, dan nog
waren zoo tal van middelen ter beschikking
van de partij, die de zeeën beheerschte, dat
elk verzet daartegen reeds in de kiem kon
worden gesmoord. En de N.O.T. moest het
erkennen, dat de smokkelarijen, die zich, in
kleinen, zy het ook niet onschuldigen vorm,
reeds van den eersten dag af langs de gren
zen hadden getoond, steeds erger werden.
Zoodat het tenslotte kwam tot geheel een
controle-apparaat ,dat, voorzien van zeer
krasse machtigingen, die men vroeger on
denkbaar zou hebben geheeten, erop uittrok
om overal, maar dan ook overal de neus in
de boeken te steken. Hier kreeg men een
controle-apparaat van een particulier li
chaam, zij het ook van particulieren met zoo
danige positie ,dat zy daarmede reeds een
byzondere taak konden an vaarden, dat zich
kwaliteiten toeëigende, welke men in een
goede geordenden Staat in den regel slechts
aan dezen toekent. Maar het moest, want
nevens degenen, die onwetend aan N.O.T.-
overtreders goederen verkochten, waren er.
die het willens en wetens deden, of wel, die
aan zichzelf verkochten door middel van een
strooman, of die de goederen zoodanig ver
werkten, dat er een geoorloofd uitvoerpro-
duct door ontstond. En dit alles bedreigde
niet slechts de N.O.T., maar bedreigde net
belang, waarvoor deze was opgericht: de
zoo grootppogelyke aanvoer naar Neder
land!
De boeten die werden opgelegd.
De Uitvoerende Commissie was in alle
deze omstandigheden vastgesloten de bepa
lingen 'van haar contracten te handhaven.
De boeten werden, rij het na lang wAken
en wegen, geheven. Begin en eindpunt van
een gebeuren, met 'boete te bestraffen, wa
ren in den regel dezelfde. Niet eenvoudig
echter waren die zaken, waartusschen per'
sonen de schuldigen bleken, die door hun
verkoopers vertrouwd waren. In den regel
waren de rapporten, waarop de veroordee
lingen vielen, zoo uitnemend gedocumen
teerd, dat zelfs de ter vergadering toege
laten aansprakelijke personen, aan wie dan
gelegenheid tot verweer werd gegeven
daaraan niet konden tornen. De boeteheffin
gen werden ook niet geïnd dan nadat aan
de bankiers-garanten de gelegenheid was
gegeven om te worden gehoord. Maar niet
temin werd de verleiding steeds grooter, en
het „zaakje" steeds winstgevender. Per
sonen, die contractbreuk hadden gepleegd,
konden op geen tusschenkomst van de N.
O.T. meer rekenen, werden dus van aan
voeren buitengesloten, een geweldige straf
naast de boete, teneinde nu te voorkomen,
dat zulk een persoon toch langs een omweg
aan N.O.T.-goederen zou worden geholpen,
hetgeen weer gevaar opleverde voor jen
wellicht onkundigen helper, werd door de
N.O.T. geadverteerd, dat dit niet gescnieden
mocht, en werd gewaarschuwd, dat ook in
dat geval namen openbaar gemaakt zouden
kunnen worden. Maar, ondanks alle., wat
geschiedde, was men aan de overzijde van
de Noordzee er niet volkomen gerust op,
dat de smokkelhandel inderdaad werd be-
heerscht. Te minder naarmate het geloof
aan een snellen afloop van den oorlog ge
heel fout bleek. Daar komt nog by, dat men
in Maart 1915 voor het eerst ontdekte, hoe
gemakkelijk het was om b.v. pararubher uit
Brazilië te verstoppen in de reusachtige
Amerikaansche tabaksvaten, ieder 800 kilo
zwaar. Zoo moest in de loodsen een speciale
controle worden uitgeoefend ,die in het mee-
rendeel der gevallen leidde tot ontpakken
en opnieuw inpakken van alle. dergelijke,
dikwerf zeer gevoelige zendingen. En ter
wyl de N.O.T. zich al deze moeite gaf, be
speurde zij, dat de Britsche Regeering ging
toestemmen, dat koffie op z.g.n. gezworen
verklaring, naar Nederland zou mogen wor
den „verscheept, nu ja alleen aan afnemers
die niet op de inmiddels aangelegde iwartc
behoeft Uw dag niet te vergallen.
Neem een "AKKERTJE" en ge zijt
er van af. Géén last met Uw maag I
Prettig innemen en onschadelijk.
AKKER-CACHETS verdrijven spoe
dig Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn,
Vrouwenpijn, rheumalische pijnen,
gevatte koude, Influenza, Griep, enz.
%+ihnA* Smaakloos ouw^f-omhul»#!
Product poeder. Ge
lyst stonden, maar die toch gemakkelijk
konden handelen met personen, die er wel
op voorkwamen. Koffie,, die zoodoende door
de betrokkenen binnensland al dadelijk
knoei-koffie werd geheeten. Welke gevaren
daaraan waren verbonden, was duideyk voor
een ieder, die b.v. wist, dat de Duitsche ex-
Minister van Podbielski in Nederland rond
reisde en zoogenaamd voor zichzelf zaakjes
deed ;dat de vroegere iDuitsche commercial
attaché overal handelsbetrekkingen, aan
knoopte, intusschen het meest gehinderd
door een anderen Duitschen vertegenwoor
diger, die zeide de Feldzeugmeisterei, di
rect onder den Keizer ressorteerend, te ver
tegenwoordigen, en dus voor te gaan. Van
Duitsche zijde werd meer dan eens gedreigd
met de oprichting van een eigen N.O.T. op
Nederlandsch grondgebied, doch die het
werk, door de N.O.T. tot dusver gedaan,
vrijwel zou opheffen. Inderdaad, moeilijk
heden, moeilijkheden aan alle kanten, blij
kende uit het feit, dat men een hoogleeraar
in de plantkunde te Amsterdam de vraag
moest voorleggen of cederappels, te gebrui-
ken by de ceremoniën by het Loofhutten
feest, naar Duitschland uitgevoerd mochten
worden, hetgeen kon geschieden, omdat de
cederappel tot de familie der citroenen be
hoorde.
Het werd in menig geval inderdaad te
erg, waarby nog kwam, dat de geheele boe
renstand, verlokt door de hooge Duitsche
prijzen .niets meer verkoos te verkoopen tot
etn redelyk bedrag. Neen waarlijk, er was
spoedig, *zoo vatte de Voorzitter van de Uit
voerende Commissie het samen, „geen aar
digheid meer aan om in Nederland te leven".
De regeering stond tegenover dergelijke
prijsopdrijvingen niet geheel machteloos,
want zy kon met uitvoerverboden werken,
al moest zy ook daarmede weer zuinig zijn,
wyl zy zich bepaalde artikelen, voor Neder
land onmisbaar, alleen kon verzekeren, door
zulke compensatie-objecten. Het was wie
het niet wist ,sla er dit Gedenkboek maar
eens op na een gesjacher aan den eenen
en aan den anderen kant, dat tot wanhoop
voerde.
'Daarbij een voortdurend elkander niet be
grijpen. Terwijl de N.O.T. vocht voor den
vrijen aanvoer, door haar bedongen, ging de
regeering afspraken aan om b.v. een hoe
veelheid zeep over de grenzen te laten gaai,
om te onderhandelen over huiden, die 2
groote moeite hier waren binnengebracht
en wat niet al meer. De regeering moesik
beschikkingsrecht over ae producten n
Nederlandschen bodem blyven eischen T
tegenover den aandrang, door de NOT
uitgeoefend .terwille van een ander z?k
niet minder groot .anfytdang, moést "J
wel schijnen alsof dit, tot een alles beheer
lichaam geworden, in onrustbarend^
e overhand kreeg, en de regeermf
wellicht zou overvleugelen. Dé oude tege
stelling Den Haag-Amsterdam, ,n w*lb
laatste plaats do voornaamste der betref
fonde handelaren zaten. Maar ook m ,jiJ
eigen kring waren weer moeilijkheden ge
noeg, want de leden van de Uitvoerend
Commissie stonden terzake van üe ma.
regelen ,die zy hadden te bevorderen dik
werf tegenover den eigen kring. En'alsof
dat alles dan nog niet genoeg was, kwam»n
juridische moeilijkheden in dezen zin, dat
door een arrest van den Hooge» Raad dt.
zich begrijpelijkerwijze slechts met rechts
overwegingen inliet ,de geldigheid bestre-
den werd van wetgevende maatregelen
waartoe de Minister van Financiën,j uist oJ
aandrang en onder den invloed van de moei'
lykheden van de N.O.T. was overgegaan"
De Duitsche onderhandelaars toonden zich
telkenmale verongelijkt, ontwrongen *iCn
aan hun beloften en deden alsof hun tekort
werd gedaan, waartegenover de Nederland-
sche kooplieden van meening waren 4&t
juist Duitschland allerminst recht tot kla
gen had, omdat 't zich in vredestijd nu een
maal met zulk een hooge muur van invoer
rechten had omringd, dat de Nederlandsche
handel in Duitschland niet had kunnen con-
curreeren. De indrukken wisselden met den
dag: dan weer ontwaarde men dat rijst
werd verkocht aan bemiddelaars naar Oos
tenrijk; dat import van koffiedoppen werd
gevraagd om er veevoer mee te vervalschen;
dat de maispryzen, door de hoop op uitvd
voerconsenten met 10 a 10 gulden per da^-
opliepen den volgenden dag heette het,
dat de N.O.T. aan Duitsche koopolieden in
Nederland haar bemiddeling had ontzegd en
of zij dat maar eens eventjes wilde veran
deren. Dat neemt intusschen niet weg, dat
naarmate het jaar 1915 voortschreed, het
duidelijk scheen ,dat Engeland, en op zjjn
voetspoor Frankrijk, het aanvankelijk ver
trouwen in de N.O.T. verloren, terwijl deie
door de Regeering .niet met z.i. voldoende
maatregelen werd gesteupd. Zoo toog de
N.O.T. er op uit: eenerzyds een waardige
nota aan de Engelsche regeering teneinde
er op te wyzen ,dat zy haar beloften was
nagekqmen en nu ook nakoming van de af
spraken aan de qndere zyde verwachtte;
anderzijds om met den Minister te gaan
spreken teneinde zyn steun te vragen voor-
.zoover deze te geven viel. Er kwam eenige
verbetering, doordat steeds grooter gebie
den aan de grens in staat van beleg werden
verklaard; doordat de soldaten, uit deze
streek afkomstig, daar niet meer werden
belast met het tegengaan van de smokke
larij. Maar anderzijds waren er Kantonrech
ters die gelyk de Uitvoerende Commissie
schreef „nog steeds niet ontdekt hadden j
dat er oorlog was" en rustig voortgingen
met smokkelgevallen te straffen met één
dag hechtenis of 1.— boete. Was er een
langdurige conferentie gehouden, b.v. (us-
schen N.O.T. en regeering, waarin geheel
het tableau van handelsproducten de revue
had gepasseerd, dan verliet men elkander,,
weinig tevreden met wederzijdsche opvat
ting. Klaarblijkelijk, zoo staat het in het
Gedenkboek neergeschreven, met een vol
komen mishagen in elkanders optreden en
handelen, en men was er geen steek wijzer
op geworden.. De regeering vond dat de
N.O.T. haar moest raadplegen; de N.O.T.
vond dat de regeering dit haar moest doen!
Tenslotte enkele cijfers die den onge
dacht reusachtigen omvang .welke de N.O.
T. had genomen, duidelijk toelichten. De
enkele aanvragen voor contracten in den
aanvang, stegen onrustbarend; zij verkre
gen het hoogste gemiddelde van 13.000 aan
vragen in één maand gedurende October
1915. In den aanwng van 1915 stonden de
hoeveelheden van den algemeenen invoer
in Nederland en van de door de N.O.T. ge-
endosseerde goederen als 40 1einde De
cember was deze verhouding van 2.6 1 ge
worden. De hoeveelheid goederen ,die aan
gehouden werd, was in de laatstp maande»
van 1915 sterk stijgende; liep van pl.m. 1
millioen K.G. in October tot 10 millioen in
November en tot 425 millioen in December
op. De hoeveelheid voor Pry zenhoven ge
brachte N.O.T.-goederen was in November
2 millioen ,in December ruim 20 millioen
K.G., de helft van alle in die maand aan
gehouden goederen. De algemeenc invoer
van het jaar 1915, vergeleken met 1913 was
van 60 milliard K.G. tot op 20 milliard te
ruggevallen, dus tot 1/3. Nu was wel de
doorvoer met overlading met 1/5 deel ge
stegen, de doorvoer zonder overlading ech
ter van 13.000 tot nog geen 2500 million
K.G. gedaald. De schroef, door de Gealli
eerden aangezet, «ie ontwrichte markt, de
verlegde afzetgebieden, de reusachtige be
lemmering van het transportverkeer en van
den goederenruil, teekenen zien m ieze
cijfers onverbiddelijk af. Zy verklaarden ooj
waarom het mogelijk was, dat terwyl aan de
werven langs de Maas en de Noord en vj
der een opgewekt leven heerschte teneind
maar scheepstonnen te verkrijgen, de gr
en kleine havens van ons land er verlate
uitzagen!
JOUWE 2 - hoek Wijdstr. - GOUDA
Afhalfakg aan hak van Sp««-
en BelaatingfeWeo
PAb&$
AFE-3 °lr
Uiterst chic schoentje
met sierlijke hak. Zeer
fijn wit leder. Keurig
model van 4.VQ, thans
voor den sensationeel
lagen prijs van
Schitterend pumpschoenti
van prima wit leder. Pracl
tige perforatie garnee
ring. Zeer chic en
apart. Voor gehal-
veerden prijs,
Bandscho»
boerenlinr
garneerd.
geloofelijl-
ji schoentje
lerenlinnen.
Ongekend
gaan wij plaats maken voor onze gloednieuwe
najaarscollectie Profileert van deze ongekende
Seizoen.opruiming, 't Zijn de hieuwste modellen
in de mooiste tinten en leersoorten j
Ondervindt 't, van Haren wint 't,nu wijer
met haar geweldige opruiming
SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK
Fyn pakkie, zeg. Lynkamp. Die heb je in
Den Haag ook.
Opsteken? Sigaar of sigaret?
Sigaret.
Zoo, Laurens, die rook ik ook altijd.
Commissariaat van politie. Wat is dat
hier klein.
Komt wel goed. Later ,als er meer geld Is.
Liberty, fijne dassen, niet duur.
Petit, nou zeg, concurreerend. Je kunt in j
die stad van jou goed terecht.
Wat dacht je dan? Je bent hier niet in
de rimboe. Wacht nou oversteken.
Pas op, anders kom je eronder, 't Is hier
in de Wydstraat levensgevaarlijk, vooral op
Donderdag. Daar is jullie Den Haag maar
niks bij.
O, hier heb je nou de St. Jan sigaren, die
vader altijd meebrengt.
Ja man. zoo koop je ze in heel Den Haag
niet.
Maar laten we n.ou een beetje opschieten, I
want ik moet naar Westminster-Radio.
Daar heb ik zoo'n aanbieding van gehad van
ƒ89.00, een van ae honderd.
O, daar ben je vlak bij. hiernaast, zie
maar, daar staat het toestel al.
Wat een pracht! Negen en tachtig gul
den. Hoe is het mogelijk! Kijk zeg, een
kaartje op de deur, vacantie. o, gelukkig
nu nog niet.
Ga je mee naar binnen, dan zullen we
een demonstratie vragen.
Goed.
Kijk, daar staat nog een stream-line ook.
Wat, spreek jullie in Den Haag Engelsch
Wy zeggen hier stroomlijn.
Nou zeg, Westminster is toch ook En
gelsch en ze sohryven het zelf top hun prijs
kaart, zie maar.
Gelijk heb je.
behoort een
voor kleine ongevallen.
Wij hebben een practisch ingericht
en gemakkelijk mede te nemen
VERBANDDOOSJE reeds vanaf
50 CENT.
MARKT 6 TEL. 2423.
van Den Haag, Rotterdam, Gouda
Leiden en Alphen a. d. Rijn naar
op de Zondagen t.m. 13 Sept.
Zie Aanplak- en Strooibiljetten.
in tuben van 40 ct., 75 ct. en 1.25.
(tegen transjyree/en)
30 ct en 75 ct. per flacon.
snelwerkende scheerzeep
in tuben van 15 ct., 50 ct., en 85 ct.
OOSTHAVeS 29 - TEL. 3364.
GANGMAKERS7 cent per stuk
KLETSKOPPEN 30 ct. per pond
TELEF. 2754 GOUDA.
Ie klas Braziel-
melangc In een
jasje van
Zandblad
'n Genot xoo'n
sigaar... an din
't Is geen
geld. S'/j cent
voor 40 minu
ten
DELI-ZANDBLAD
Fa fa r. N.V. ».h. D. ii Vries. Bladel N.8.
Cigarillos model 10 stuks 1712 ct.
Kloek, Elegant model per stuk 3 ct.
Vliegen en Muggen alvorens op reis
te gaan met onze zekerwerkende
Per Liter 1.40, halve Liter 75 ct.
Gedipl. Drogist.
(loudaArnhem v.v. 1.75 p. pers.
Gouda - ^"ianen - Zaltbommel - den
Bosch - Nijmegen.- Arnhem, terug
naar Gouda, dus een tocht naar de
5 nieuwe Bruggen
Bespreek bijtijds bij
en leveren een
Voor 1 GULDEN onze bekende STOÖM-PERMANENT
en om aan de groote vraag te voldoen vanaf MAANDAG *i.s.
ALLES MET ZES MAANDEN GARANTIE.
ONS TARIEF IS ALS VOLGT:
ELECTR. PERMANENT (syst. Wella) geh. compleet: W'asschen.
Knippen, Watergolven inbegrepen EEN GULDEN
STOOM PERMANENT geh. compleet: Wasschen Knippen, Water
golven inbegrepen EEN GULDEN
WASSCHEN 25 KNIPPEN 25 ONDULEEREN 25 cent
WASSCHEN en WATERGOLVEN 50 cent.
HAARVERVEN 200 cent. HAARBLEEKEN 100 cent.
Heelt U klachten?? Spreek met ons en het komt in orde.
BESPREEK BIJTIJDS.
De meest comfortabele machines voor Uw vacantie.
HERCULES de motor die de fiets vervangt^vrij van pers. belasting.
WESTHAVEN 30™1.KF.
1.90 per Liter. 19 P«' maatJe
'n prachtproduct! Natuurlijk bij
AMERIKA VLUCHT VOOR DE HITTEGOLF.
De geweldige warmte, die nog steeds in Amerika heerscht, heeft reeds talrijke
slachtoffers geëischt. De bevolking tracht zich op alle denkbare wyzen aan de moor
dende temperatuur te onttrekken. Ónze foto toont een groep inwoners uit Chicago,
die den nacht in eten'park doorbrengen in de hoop op die manier eenige koelte te
vinden.
WIJ brengen