ALBERT HEIJN
STERDRIE^35ct
STERVIER«30ct
STERVIJf425cI
CHEVROLET
'n PRACHTIGE THEETROMMEL
CADEAU
Wij verzekeren gratis
FOÏJ DAEMS Zeugestraat 56
SPAARBUSJES
J. de Jong's Autohandel
DE LAATSTE HALTE
W N. DE JONG,
Soir de Paris c èrae
Gouruie STER
uHmrOaji ik altijd
rooker blijf!
Nutsspaarbank te Gouda
\jwt, snd en Kuiniq vmvo&i
1090.-
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 15 AUG. 1936 - TWEEDE BLAD
THEE-TROMMEL
Ttialla Theater
De Goudsche Fruithandel
Firma Wed. A. RIETVELD,
ZWARTEWEG 30, GOUDA, TELEF.
3252
Domeinenveiling No. 1004
Het huis en erf met tuin
Notaris K. ZEEVAT
te Haastrecht
Woonhuis met Erf
Notaris J. van Kranenburg
Het stalen sleepschip
„Everdina"
Goedkoope
Trein
Arnhem en
Ni|megen
Tuben 25 ct.-45 ct.
Pot70 ct.
H.P. VAN WIJNGAARDEN
Overall
ieder Bedrijf
DE KLEINE WINST.
CÜ'Ü2, IHjZT of oilf
N I E M E IJ E R
Is het U bekend, dat de
Oosthaven 12
fraaie nikkelen
uitgeeft
de CHEVROLET
BESTELWAGEN
BESTELWAGEN
Fluweelensingel 59 Gouda - Telefoon 2824
Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek
N.V. IJZERHANDEL P. KOND Pz. - Gouda.
Italië op het internationale
oorlogspad.
DRUKWERK
A. BRINKMAN ZOON
BURGEROORLOG KENT GEEN GENADE.
Overwinningsroes in Pamplona, ontzetting in
Saragossa.
^Vat zal het einde z(jn?
De Burgeroorlog- in Spanje.
Van ZATERDAG 15 Uil VRIJDAG 21 Aug.
ontvangt U bij aankoop van elk HALF POND
THEE vanaf 55 ct. per half pond
Em fraai gadacoraarda
De door U gekochte THEE is in deae fraaie
TROMMEL verpakt, waardoor het natuurlijk
aroma dezer THEE ten volle blijft bewaard.
VERZUIMT NIET VAN DEZE BIJZONDERE
AANBIEDING TE PROFITEEREN
ALBERT HEIJN'S KOFFIE en THEE. Erkend als de allerfijnste.
KOFFIEper pond 25-29-40-50-65-75 of 90 Ct.
THEE per ons 18-22-25-28-33 of 38
EXTRA FIJNE MARGARINE, m. 10% Roomboter
p. pond 26 Ct.
GOUDMERK MARGARINE, m. 10% Roomboter
p. pond 31
Bü ieder pakje GOUDMERK, 1 GOUDREEP GRATIS!
GELDERSCHE HAM pVi pond 29 Ct.
PLOCKWORSTp. ons 12
NIEUWE JAMS p. pondspot 30-23
PINDAKAAS 23-12
APPELSTROOP p. Kg.-bus 30-24
CHOC. HAGEL p. pond 25
MAÏZENA p. pakje 7 Zi
GRIESMEEL p. pond 12-10
.AMANDELPUDDING p. Vi pond 17V2
PUDDINGSAUS p. fleachje 12
TAFELAZIJN p. groote flesch T7%-ll-5
EXTRA AANBIEDING!
PRACHT TAFELRIJST p. 5-pondszakje 55 Ct.
JAVARIJST tp. 5-pondszakje 69
EXTRA p. 5-pondszakje 95
A. H. LIMONADE SIROPEN p. groote flesch 59-39 Ct.
p. Luxe Karaf 75
Zeer voordeelig door hoog Siroopgehalte!
LIMONADE GAZEUSE p. groote flesch 12 >/i
SPUITWATER
Alleen Vrijdag en Zaterdag Afgehaald uit de winkel
PRIMA ROOKVLEESCHp. Vi pond 29 Ct-
ALLERHANDE KOEKJESp. V-> pond van 18 voor 14
I
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOOPER EN GEEFT
U GARANTIE VOOR
BESLIST DE ALLERBESTE KWALITEIT!
GOUDA MARKT 51 TEL. 2855.
R. 667.
I
Inlichtingen
worden gaarne
veretrekt
Iedere
CAMERA, OPNAMEKINO, KIJKER
en Electr. BELICHTINGSMETER
welke U vp naf heden van ons betrekt
tegen Diefstal, Verlies «n Beschadiging
door Breuk
vertoont van VRIJDAG t.e.m. WOENSDAG
EEN ECHT AMUSEMENTS VACANTIE-PROGAMMA
PAUL HSRBIGER MARIA ANDERGAST en HANS MOSER
laten U schateren van het lachen in de heerlijke Weensche film
De avonturen van een tramconducteur.
In ons bijprogrammaPOPPY DE ZEEMAN.
Toegang voor iedere leeftijd. Woensdag nogmaals Vacantie-Matinée.
BLAUWE DRUIVEN
PERZIKEN
MELOENEN
PRUIMEN
AALBESSEN
FRAMBOZEN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN
NIEUWE VIJGEN
VRUCHTEN IN BLIK EN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
OUDSTE ADRES voor OPGEMAAKTE FRUITMANDEN.
LANGE TIKNDEWEG 27 TELEF. 3316.
bezorgt U SOLIDE BELEGGING in HYPOTHEKEN
op LANDERIJEN en HUIZEN.
De Ontvanger der Registratie en
Domeinen te Gouda zal op
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1936,
des namiddags ten 7.30 uur inhet
Hotel „de Zalm" aan de Markt te
Gouda in het openbaar bij opbod en
afslag verkoopen:
aan de CRABETHSTRAAT no. 73
te GOUDA sectie H no. 898 groot
1.80 A. en sectie H no. 975 gedeelte--
ljjk.
Betaling dei- koopsom desgewenscht
binnen 6 jaren, elk jaar 1/6 met
5% rente.
Onraad 5%. Inzetgeld 1%.
De Ontvanger is bevoegd het stel
len van borgen te vorderen.
Ten kantore van meergenoemden
Ontvanger liggen de voorwaarden en
perceelsbeschrijving ter inzage en
worden verdere ihlichtingen ver
strekt.
KijkdagenDonderdag 20 Augustus
en Vrijdag 21 Augustus des n.m. van
24 uur. Maandag 24 Augustus v.m.
van 1012 uur en n.m. van 24 uur.
zal óp WOENSDAG 26 AUG. 1936,
des morgens om 11 uur in Hotel
„Huis den Hoek" te Haastrecht bij
opbod en afslag publiek verkoopen
het voor enkele jaren gebouwde
aan den Breedeweg no. C 160a te
Haastrecht. Kadaster Sectie B no.
2738, groot 11.08 Are.
Het perceel is in eigen gebruik.
Grondlasten 20.41 per jaar.
Vaste kosten 55.
Te aanvaarden bp de betaling op
7 Oct. 1936.
Te bezichtigen volgens plaatselijk
gebruik.
te GOUDA,
zal op WOENSDAG 19 AUGUSTUS
1936, des morgens 11 uur, op de werf
Kromhout van de firma H. VAN
VLAARDINGEN te GOUDERAK bij
Gouda,
PUBLIEK VERKOOPEN
met 3 laadruimen, groot 380.871 ton.
Aanvaarding op den betaaldag,
1 September a.s.
Het schip ligt aan gezegde werf en
is aldaar te bezichtigen.
II
van Den Haag, Rotterdam, Gouda
Leiden en Alphen a. d. Rijn naar
op de Zondagen t.m. 13 Sept.
Zie Aanplak- en Strooibiljetten.
KLEIWEG 77 - GOUDA
voor
OOK JONGENSMATEN
windt U in
I GOUDA
PER HALF POND
Vraaft inlichtingen ten kantore der Bank.
6 cyl. kopkleppenmotor io°/0 meer kracht
ontwikkeling, ondank* 10% geringer ben
zineverbruik.
Andere voordeelen die er toe zullen bij
dragen om Uw bestelkosten te verminderen.
zelf-bekrachtigende, hydraulische remmen Synchro-Mesh
gangwissel en geruischlooze 2e geperst stalen langsliggers
van U proöel raam met 5 traversen 2 wielbases
2.845 m' en 3-2® m- gemakkelijke toegankelijkheid van
alle onderdeelen speciaal bestudeerde bestelwagen - car
rosserieën voor uiterst lage prijzen overal service en
echte onderdeelen
f.o.b. Rotterdam
voor het 2,845 m. chassis
Gemakkelijke betalings
voorwaarden door middel
van de G.M.A.C.
aers van de
rantizal zor
stal van
worte een
en\n M<
Ethyopi-
middel-
Mohamme-
Generaal Graziani, imuer-xoning van
Ethyopië heeft den Mohammedanen in het
pas veroverde gebied doen weten, dat Italië
een trouw vriend zal zyn voor de Moham
medanen; dat hjj rekent op loyaliteit, orde
lievendheid en zucht tot vrede van de zijde
der aanhangers en belijders van den Koran,
terwijl Italië van zyn kanttzal zorgdragen,
dat Harrar, de heilige
sche Mohammedanen, woj
punt van Koranstudie
daansche beschaving.
Deze geste is meer dan een holle frase.
Het is een tactische Italiaansche zet op
het internationale oorlogspad... het is een
mijlpaal in het streven te komen tot een
groot Italiaansch Imperium. Het is een zeer
handige gedachte, welke aan Engeland bit
ter "weinig welkom is.
Engeland strijdt |in Palestina zijn strüd
tegen de» Arabieren, dus tegen het Mo
hammedanisme. Niet bewust, want ook En
geland zou het fiefst de belijders van den
Koran te vriend houden. Maar het Britsche
optreden in Palestina is gevolg van eenmaal
gegeven beloften aan de Joden en Engeland,
dat vele Joodsche elementen heeft geplaatst
op vooraanstaande posten, zal moeilijk die
belofte kunnen negeeren.
Nu ziet men de tegenstelling, dat Enge
land met zijn uitgestrekte bezittingen be
woond door Mohamedanen, gedwongen
wordt op bepaalde punten van zijn Ryk een
anti-Mohammedaansche politiek te voeren,
terwijl Italië, dat pas aan het begin van
zjjn Imperium-opbouw staat, niets onge
daan zal laten om de Mohammedanenvriend
bij uitnemendheid te worden.
De leiders in de Mohammedaansche we
reld- zyn verstandig genoeg om het Ita
liaansche spelletje in zyn eenvoudigheid te
doorzien. Trouwens de Mohammedaan en
de Christen zjjn gezworen vijanden. De
Koran immers predikt den strijd tegen dan
niet geloovige en alles, wat niet den Koran
is toegedaan, wordt als ongeloovige, kafir,
bestempeld. Wat niet wegneemt, dat men
de Italiaansche hand zal aanvaarden; het
doel heiligt de middelen.
Engeland moet op dezen stap reageeren.
Het lantf bevindt zich in een zeer moeilijke
positje. De drie leiders van de Arabische
beweging, Koning Gazi van Irak, Ibn Said
van de Hedjas en de Iman van Jemen heb
ben zich tot den Engelschen Koning ge
wend met het dringende verzoek een einde
te maken aan de Palestjjnsche verdeeldheid.
De Islam reikt hier nog de hand aan de
Britsche Regeering e* mocht de Regeering
deze hand niet nemen, welnu, dan speelt ze
jn de kaart van Rome.
Mussolini stelt Europa wel voor uiterst
zware moeilijkheden. Hij tast door in de
kern der vraagstukken; hy neemt geen ge
noegen meer met woorden. Hij stelt daden.
Hy zegt: wat doet ge, Engeland? myn lyn
is zoo! En ik volg die lijn. Wilt ge mede
gaan, graag; doet ge dit niet, even goede
vrienden, maar ik volg myn eigen weg."
De stap der drie Arabische koningen
vormt' een voor Engeland ongewenschte
schakel in den vierhoek: Engelsche inter
nationale politiek de Joden de Mo
hammedanen Italië.
Kiest Engeland Italië en den Koran dan
verbindt het 3 punten en kan het een drie
hoek sluitend maken. Blyft Londen echter
staan op de aan de Joden gegeven beloften,
dan isoleert het zich ten opzichte van het
Pan-Arabië, dat lich M1 uitbreiden tot een
Pan-Aziatische beweging. Tot zelfs nog
verder. Want de Mohammedaansche een
heid zal zich over de geheele wereld uit
strekken... het ie geen plaatselijke, maar
een univeraeele agitatie.
De Joden kunnen het Engeland gemakke-
Hik maken en daarbij zichzelf ingeschakeld
houden. Ernstige pogingen moeten worden
gedaan om tot een Wangen-coördinatie in
Palestina te komen. De Joden moeten o.i.
geven; het Zionisme heeft heel wat milkier
kracht dan de Islam. Blijven de Joden op
hun stuk staan, dan zullen zij misschien
«n tijdelijk succesje kunnen boeken, maar
de dag van de eind-afrekening zal dan nog
heel wat zwaarder worden. Weten zij door
ie geven, zelfs meer te geven dan te ne-
men> de situatie voor zich te redden, dan
zullen z(j het in de toekomst heel wat ver
der kunnen brengen dan nu het geval is.
Op Engeland kan in geen geval ^worden
gerekend. Albion gaat slechts den weg van
het eigen belang. Komt de Islam in botsing
met de Joodsch gerichte Engelsche politiek,
dan is het een klem kunBtje voor den Brit
»m een handige frontverandering door te
voeren. Want ten slotte moet Engeland
met Italië samengaan!
VOOR GOEDENGOEBKOOP
18 HET BESTE ADRES
«ARM SI GOUDA
TELEFOON 1744
(Van onze United Press-VJP.B.-
correspondente)
HKNDAYE, 14 Augustus.
Dit tweede opstel van de Unlted-
Pres-correspondente, Frances Da-
vis, schildert hoe genadeloos de
Spaansche burgeroorlog gevoerd
wordt.
Buitenstaanders kunnen uit de vele
berichten, die over den Spaanschen bur
geroorlog in de buitenlandsche pers ver
schijnen, den indruk krijgen, dat ganscn
Spanje een bloedig slagveld Is, dat over
al ln de provincies gemoord, geroofd, ge
plunderd en brand gesticht wordt. Dit is
niet geheel en al Juist; het geldt slechts
voor de groote steden en plaatsen, die
op een strategische beteekenis voor de
plannen van de strijdende groepen aan
spraak kunnen maken. Op mijn onder
zoekingstochten, die mij door geheel
Noord-öpanje tot op zestig kilometer van
Madrid gebracht hebben, héb ik dechts
dorpen gezien, die plat geschoten waren
of volkomen door brand vernield. Het
levendigst is in mijn herinnering echter
als contrastmet den moorddadlgen
strijd aan tjet front van Guadarrama,
om San Sebastian en voor Saragossa het
vredige beeld gebleven, dat het' groot-
sche berglandschap ten zuiden van de
Pyreneeën met zijn landelijke bevolking
bood, die in ver afgelegen dorpen en
stadjes haar dagelijksche werk verrichtte
En toch kan de rust van deze gebieden
niet doen vergeten, dat daar, waar ge
streden wordt, de strijd met een verbit
tering gevoerd wordt, die den Spanjaard
karakteriseert.
Iedere minuut: een communist.
Terwijl ik aan het schrijven ben, hoor
ik in de verte het gedonder der kanon
nen, dat de zuid-westen wind uit den
strijd om San Sebastian oyer de grens
draagt. Ik weet, hoe verbitterd, hoe ge
nadeloos door beide partijen om het be
zit'van deze stad gevochten wordt, door
de rooden, die ingesloten zijn er door de
oprukkende soldaten en vrijwilligers van
Mola, die met mitrailleurs en veldgeschut
op de heuvels rondom Ban Sebastian
stelling hebben genomen. Ik weet ook,
dat gevangenen eenvoudig tegen den
muur gezet en doodgeschoten worden.
Zoo vertelde overste José Palacios, die
bevelhebber is van de meest Jlnksche
vleugel van het leger van Mola, mij op
een morgen, toen ik hem in zijn hooid-
kwartier ontmoette, dat hU zoo Juist JU
rooden had laten doodschieten. Aan de
executie was slechts een massa-vonnis
vooraf gegaan. Een van mijn mannelijke
collega's een verslaggever van een En
gelsche courant, meldde mij een derge
lijk geval. Voor zijn oogen zouden veer
tien communisten volgens het stand
recht zijn doodgeschoten; de terechtstel
ling zou Drecfes 14 minuten geduurd
hebben. Tot nog toe heb ik het geluk,
God zij dank, op mijn hand gehad: de
aanblik van massa-executie is mij be
spaard gebleven. Ik zag tot nog toe
slechts enkele lijken en dat was reeds
een afschuwelijk gezicht.
Nog meer dan dê uiterlijke teekens
van vernietiging en menschelijk lijden
hebben mij echter de imponderabilia,
zooals bijvoorbeeld de stank, die over een
dorp of een stad in de gevaerlijke zone
hing, duidelijk gemaakt, hoe ontzettend
het in Spanje toegaat. Van de huizen
der dorpen, die in de strijdzone iagen,
zag ik witte vlaggen waaien. Voorzich
tige huismoeders hadden beddelakens
uit de vensters hangen. De straten in
dorpen en kleine steden zijn verlaten,
Overal heerscht een dreigende, drukken
de stilte. Iedereen wacht. Waarop?
Pamplona in overwinningsroes.
Nergens is cie tegenstelling zoo groot
ais tusschen Saragossa en pampiona.
Pampiona, aat met hart en ziel sjchter
de „nationale vernetiing" staat, uat ae
hoexsteen van het fascisme en het mo
narchisme is, leeft in een feestroes, in
de vreugde over de vérwachte overwin
ning, op ae „roode regeering van het
volksfront". In Saragossa heelt men het
gevoel, dat de lucht met dynamiet ge
laden is, dat ieder oogenblik tot ontpioi-
iing komen kan. Hier zijn de opstandige
'soldaten op hun hoede voor aanvallen
van de volksmilitie en regeerings-getrou-
We troepen. Hoe verder men van sara-
goSsa komt, naar het zuidèn in de rich
ting van Guadalajara, des te meer krijgt
men den indruk, dat men zich in het
gevaarlijke gebied bevindt. Eens gebeur
de het. dat ik door een zwaar bewapen
de patrouille werd aangehouden. Mijn
pas werd nauwkeurig onderzocht. Eerst
toen bleek, dat er geen reden was voor
wantrouwen, bracht men mij onder be
waking van eenige manschappen naar
het dorp. Weidra werd het mij duidelijk,
dat ik mij in een veld-hooldkwartler
van de troepen van Mola bevond. Men
leidde mij rond, toonde mij de ruïne van
de oude vesting Medina Cell. Ik was ge
heel verzonken in den aanblik van het
boschlandschap van Nieuw-Castihe, dat
Zich tot ver in den omtrek voor mijn
oogen' uitstrekte, toen ik plotseling werd
opgeschrikt door het lulden der klokken
in den ouden kerktoren. Soldaten gre
pen mij bij den arm, trokken mij mee in
een groot bomvrij gewelf, zooals ik later
merkte, de wijnkelder vgn het kasteel.
Luchtaanval hoorde ik. Het was echter
een loos alarm
Dit zijn enkele beelden uit Jiet groote
gebeuren. Het doel van Franco en Mola,
de Inneming van Madrid, beteekent de
macht over Spanje. Zijn, de rebellen nog
ver van dit doel verwijderd? Een vinger
wijzing, dat de toestand voor de rebel
len, die beweren dat zij feeds twee derde
deel van Spanje in hun bezit hebben,
gunstig is, ligt in de handhaving van de
censuur. Ofschoon in het hoofdkwartier
van Mola reeds een persdienst is georga
niseerd, heeft men hier toch nooit ge
tracht, de telegrammen van de buiten
landsche correspondenten te controlee
ren of te ceusureeren. Ik ben vele malen
sinds de uitbarsting van den burgeroor
log van Spanje naar Frankrijk gegaan,
heb mijn koerier met mijn berichten van
het hoofdkwartier door de stellingen der
opstandelingen gestuurd, zonder dat ik
of mijn koerier ooit bewaakt werden
HEVIG GEVECHT BIJ
MARBELLA.
Communique van de regeering te Madrid.
MADRID, 14 Aug. (A.N.P.). in haar
jongste communique meldt de regeering
te Madrid, dat regeeringsvllegtuigen de
kazerne der nationalisten te Oviedo
heylg met kommen bestookt hebben. De
regeeringsvioot zou voorts de kuststrook
tusschen Malaga en Algeciras beschoten
hebben. In een gevecht nabij Avila zou-
ggtt de nationalisten teruggedreven zijn.
JBfic de nationalistische colonne, die naar
^iedo oprukte, zou verslagen zijn. Ten-
slotoe wordt medegedeeld dat regeeringtf-
vllegtoilgen boven het gevechtsterrein in
de Siërra Uuadarrama bommen gewor
pen hebben op het nationalistische
hoofdkwartier.
RABAT, 14 Aug. (A.N.P.) In den afge-
00pen nacht heeft een bloedig gevecht
plaats Jehad in het gebied van Marbella
tusBcheqf Estepona en Malaga. De opstan
delingen hebben een aanzienlijke hoeveel
heid geweren, mitrailleurs en munitie buit
gemaakt. Men schat, dat 6 h 7000 man re-
geeringstroepen zich wilden verzetten te
gen den opmarsch van de opstandelingen,
waarby een bataillon van het vreemdelin
genlegioen. De slag had plaats op een zeer
geaccidenteerd terrein.
Tegelijkertijd zette de kolonne Vareba,
die eveneens op weg was naar Malaga, den
opmarsch voort.
Badajoz werd eveneens weer aangevallen.
De stad is in donker gehuld, aangezien de
electrische centrale is vernield.
Opstandelingen melden de val
van Badajoz.
HEWDAYE, 34 Aug. (A.N.P.) Volgens
de laatste berichten uit Burgos hebben de
t opstandelingen onder generaal Franco in
den loop van vandaag Badajoz volledig be
zet. Een groot deel der loyale troepen isN
naar Portugal uitgeweken.
Herstel van verbindingen.
Volgens mededeelingen van het hoofd
kwartier van generaal Mola zal Zaterdag
de normale spoorwegverbinding van Burgos
door Extremadura naar Portugal en de ver
binding via Saragossa naar Frankrijk her
vat worden. Voorts deelt het hoofdkwartier
mede, dat vandaag het telegraaf- en tele
fooaverkeer van Bufgos met Sevilla her
steld is. 1
Santander gebombardeerd.
BAYONNE, 14 Aug. (A.N.P.) Vliegtui
gen der opstandelingen hebben boven San
tander zes bommen laten vallen. De Almi-
rante Cervera, die aan den kant der rebel
len strijdt, heeft vier granaten afgevuurd,
die weinig slachtoffers maakten. De grana
ten troffen geen doel.
Kegeering meldt ook successen.
MADRID, 15 Aug. (A.N.P.) De Minis
ter van Oorlog heeft medegedeeld, dat de
loyalisten het orp Belalcazar, naby Pozo
Blanco in de provincie Cordoba, hebben be
zet.
De minister deelde over de radio mede,
dat te Oviedo verwoed gestreden werd. Re-
geerbtggvliegtuigen hebben een vliegtuig
der opstandelingen neergeschoten, waarvan
tie drie inzittenden zyn verbrand.
De luchtmacht der regeering heeft voorts
twee kazernes te Saragossa, die zich in
handen der rebellen bevinden, gebombar
deerd.
Verder sprak de minister nog het bericht
togen, dat de opstandelingen zich van Gua
dnlajara meester zouden hebben gemaakt
en Alcala de Henares bedreigen.
Parede door regeeringstroepen bezet.
MADRID, 15 Aug. (A.NJP.) Medegedeeld
wordt, dat de regeeringstroepen in het ge
bied van Buitraco 4 K.M. naar Somosierra
zyn opgerukt. ZR hebben het dorp Parede
bezet'. A
De roode militie vlucht.
RABAT, 14 Aug. (A2LP.) Het radio
station van Sevilla deelt mede, dat de krui
ser „Jaime Pimero" van de regeeringsvioot
geheel is vernield in de haven van Malaga.
Afdeelingen opstandelingen zyn uit Alge-
ciras vertrokken en rukken op in de rich
ting van Malaga. De actie van de troepen
van Franco in de omgeving van Grenada
wordt sterker en de roode militie is hier
BUITENLANDS!. H NIEUWS.
VEREENIGDE STATEN.
Groote redevoering van Roosevelt.
De Vereenigde Staten en de toe
stand in Europa.
CHATAUGUA (New-York) 14 Augustus
(A.N.P.). President Roosevelt heeft tij
dens een zomerconferèntie een belang
rijke redevoering uitgesproken, waarbij
hij o.m. het volgende uiteenzette:
De vrede in Europa is een belangrijke
kwestie. Ons volk kan geen problemen
en kwesties ter zijde laten gaan, die, of
schoon zij aan gene zijde van onze gren
zen gelegen zijn, een vitalen invloed kun
nen en waarschijnlijk zullen uitoefenen
op de Vereenigde Staten van ,de toe
komst.
Ik ben, aldus Roosevelt, ongeruster over
de internationale toestanden dan over
onzen binnenlandsche^toestand. Ik zeg
dit niet omdat ik pessimist ben, maar
omdat ik nog hoop, dat de afgunst, de
haat en de kwaadwilligheid tusschen de
volken hun uiterste grens bereikt hebben
en gevolgd zullen worden door eetf nieu
wen goli van goeden wil. x
Voortgaande stelde Roosevelt de ver
houding tusschen de Ver. Staten en Ca
nada ten voorbeeld'en-zeide verder: Met
bitterheid ziet het geheele samenstel van
volken niet alleen den geest, maar ook
de letter van Internationale overeenkom
sten schenden, straffeloos en zonder
achting voor de eenvoudige beginselen
van de eer.
Blijvende vriendschap tusschen de vol
ken,. zoowel als 'tusschen de menschen
kan slechts gehandhaafd worden door
een strenge eerbied voor het gegeven
woord. Ondanks dit alles hebben wij
krachtig er naar gestreefd de internatio
nale bewegingen ter verhindering van
den oorlog te steunen.
Voortgaande, herinnerde Roosevelt aan
het mislukken van de algemeene ontwa
peningsconferentie en de beperking van
vlootstrij dkrachten.
„Wij zijn geen isolationnlsten, zoo zei-
de de president, behalve voor zoover wij
er naar streven ons volkomen van den
oorlog af te sluiten en wij moeten niet
vergeten, dat zoolang'de oorlog zal be
staan, er ook gevaar zal bestaan, dat
zelfs het land, dat het vurigst den vrede
wil",'in den oorlog wordt medegesleept.
Overgaandevtot bespreking van de oor
zaken van oorlogen, stelde Roosevelt voor
een politiek van verlaging der tariefmu
ren en economische belemmeringen te
voeren, welke zou kunnen helpen de eco
nomische oorlogsoorzaak te verzwakken
en die bijgevolg zou bijdragen tot den
vrede. Hiermede wil de president niet
zeggen, dat een vrijere Internationale
handel een einde aan den oorlog zou
maken, maar wel vreest hU, dat zonder
dat de oorlog een natuurlijk gevolg zal
zijn.
Wat de volmachten aangaat, die den
president gegeven zijn ter handhaving
van de neutraliteit, zeide Roosevelt, dat
in- geval van oorlog, deze volmachten de
winsten zouden verminderen, welke Ame-
rikaan&che burgers anders zouden genie
ten. De industrieele en landbouwproduc
tie voor de oorlogsmarkten kunnen on
metelijke fortuinen opleveren voor enke
len, maar voor het volk in zijn geheel
wekt die productie een rampspoed op."
Wanneer wij te kiezen hebben tus
schen winsten en 'vrede, moet het volk
zeggen: Wij kiezen den vrede. Wij kun
nen buiten een oorlog blijven, wanneer
diegenen, die waken en beslissen in bij
zonderheden en voldoende de interna
tionale zaken begrijpen, opdat niet de
kleine beslissingen van iedereen tot
den oorlog leiden en" wanneer zij terzelf-
dertüd den mofed hebben „neen" te zeg
gen tot diegenen, die egoïstisch en straf
feloos ons naar den oorlog zouden lelden.
Wanneer ^r volkeren zijn, die ons kwaad
willen, weten zij, dat wij sterk zijn en
edigen en dat wij ons
zullen verdedigen. Wij
niet naar te overheerschen,
wij vragen geen enkele gebiedsuitbrei
ding, wij staan tegenover het imperialis
me en wenschen een vermindering van
i de bewapeningen ter wereld. Wij geloo-
ven echter in de democratie, in de vrij
heid en in den vrede.1 Wij bieden alle
willen, ons ln de oogen. zien en de aan
geboden hand aanvaarden."
op de vlucht geslagen. volken ter wereld de hand van goeden
Het hoofdkwartier van de opstandelingen I nabuur Laat zij, die onze vriendschap
te Burgos geeft het 16e communiqué uit,
waarin generaal Mola verklaart dat de op
marsch wordt voortgezet. De kolonne Va
lera is té Guadalajara aangekomen en rukt
van hier op'in de richting van Madrid.
De lichtingen 1933/34/35 zyn onder de
wapenen geroepen.
In alle steden, waar de opstandelingen
meester zyn, zullen morgen groote feesten
worden gehouden ter eere van de rooa-
gouden vlag, het nationaal embleem voor
alle gebieden, waar de beweging van gene
raal Franco vasten voet heeft.
Te Hendaye wordt vernomen, dat in twee
villa's te Saintjean Deluz een centrum voor
activiteit van de opstandelingen is gevormd.
Een auto, welke te Bilbao thuis behoort, is
met een radio-installatie uitgerust en zendt
op een golflengte van 15 meter. Verder
worden valsche papieren verstrekt'aan vry-
willigers, die de grens willen overschryden.
Van welingelichte zyde wordt medegedeeld,
dat werkelijk een radiostation van de op
standelingen aan de Baskische kust is ge
vestigd, doch verscheidene dagen heeft'deze
zender zich niet laten hdoren. De autoritei
ten oefenen strenge controle uit.
Vele vrijwilligers zyn intusschen bü de
grens aangekomen, vooral Polen, die aan de
zyde van de regeering tegen de opstande
lingen willen strijden.
VOLKENBOND.
Het Joodsche Wereldcongres.
GENEVE, 14 Aug. (A.N.P.). Het eerste
Joodsche Wereldcongres, dat heden zün
werkzaamheden heeft beëindigd, heeft be
sloten om de twee jaar een gewone zitting
te houden. De vergadering heeft voorts nog
eenige refoluties aangenomen, o.a. een re
solutie waarin het bestuur gemachtigd
wordt in onderhandelingen te treden met de
Russische autoriteiten met Betrekking tot
de godsdienstvryheid der joden, het verleu
nen van faciliteiten voor joodsche emigra
tie o.m. naar Palestina en het staken van
de vervolging van zionisten.
SPANJE. x
BEMIDDELINGSOPROEP
GERICHT TOT VREEMDE
MOGENDHEDEN.
GIBRALTAR, 14 Aug. (A.N.P.).Tbt ra
diostation van Lissabon heeft medege
deeld, dat de aanhangers der regeering
een oproep tot bemiddeling hebben ge
richt tot de vreemde mogendheden, op
dat een snelle oplossing wordt gevonden
voor den rampspoedigen toestand, die
in öpanje
Engelschen opgesloten in de mijn van
Rio Tinto.
LONDEN, 14 Aug. (A.N.P.). Te Londen
is bericht ontvangen aangaande moei
lijkheden, welke gerezen z!(Jn bij de eva
cuatie van Britsche ondernanen, die ln
dienst zijn bij de Rio Tinto-mijnen
(Spanje).
Hu'elva de vertrekhaven -r- ligt in
het gebied, dat thans door de opstande
lingen wordt gecontroleerd. De mijnen
liggen ln het gebied, waar de strijd tegen
de opstandelingen nog voortduurt.
Daarom zijn schikkingen getroffen om
met beide partijen de Britsche leden van
het personeel te doen vertrekken.
De opstandelingen hebben geen moei
lijkheden in den weg gelegd ten aanzien
van den doortocht van vluchtelingen, die
zich te Huelva aan boord van een Brit-
schen torpedojager zullen begeven, doch
het plaatselijk mijnwerkers-vomltê heeft
bezwaar gemaakt tegen hun vertrek.
Slechts een klein gedeelte van het Brit
sche personeel Is in de mijnen achter
gebleven, waar sedert eenigen tijd niet
meer gewerkt wordt.
Een dag of tien 1
100 Britsche leden van 1
Engeland teruggekeerd, op advies van
den raad van bestuur der maatschappij,
welke te Londen gevestigd is. Het betreft
thans de evacuatie der overige 38 Engel
schen.
- Vorens het laatste te Londen ontvan
gen bericht maken de Britten het goed
en zijn zü op goeden voet met de Spaan-
sche arbeiders. Twee dagen geleden, werd
hun een vrü geleide aangeboden om de
münen te verlaten, maar zü besloten te
blüven. De reden voor dè veranderde
houding van het plaatselük münwerkers-
comité is niet bekend
De Britsche regeering heeft door be
middeling van den Brltschen consul te
Madrid en den Spaanschen ambassadeur
te Londen verzocht, den plaatselüken
vertegenwoordiger der Spaansche regee
ring draadloos instructie' te geven het
vertrek van de Britsche bedienden te
vergemakkelüken.
De Britsche consul te Huelva zet even
eens zün poglpgen voort om het vertrek
te verzekeren en er voor te zorgen, dat
zü veilig aan boord van den torpedojager
kombn, welke intusschen te Huelva ge
meerd is.
Amerikanen geadviseerd te vertrekken.
WASHINGTON, 15 Aug (A.N.P.). Het
minister! evan buitenlandsche zaken tfe
Madrid wonende Amerikanen verzocht,
onmlddellük Spanje te verlaten. Indien
zü blüven, doen zü dit op eigen verant
woordelijkheid.
De NIET-INMENGING DOOR
ZWITSERLAND, PORTUGAL
EN ZWEDEN.
Zwitserland en de niet-inmenging.
BERN, 14 Aug. (A.N.P.). De bondsraad
heeft een verbod uitgevaardigd voor alle
Zwitsersche burgers, of personen, die ln
Zwitserland wonen, 'met uitzondering
van Spanjaarden, het land te verlaten
om deel te nemen aan de vüandelijk-
heden in Spanje. Voorts heelt hü ver
boden de vüandelükheden in Spanje te
steunen ol te begunstigen op Zwitsersch
grondgebied. De uitvoer en heruitvoer
benevens het transito van wapenen, mu
nitie en oorlogsmateriaal bfestemd voor
Spanje. Spaansche bezittingen, de Spaan
sche zone van Marokko of voor een an
der land, vanwaar .heruitvoer naar Span
je zou kunnen geschieden.
Om redenen van permanente neutra
liteit is Zwitserland echter niet voor
nemens deel te nemen aan een gemeen-
schappehjke verklaring.
Portugal voor niet-inmenging in Spanje-
PARIJS, 14 Aug. (A.N.P.). De Portu-
geesche regeering heeft de Fransche re
geering doen weten, dat 'zü •bereid is het
Fransche voorstel tot internationale niet
Inmenging In Spanje te aanvaarden.
Zweedsche antwoord op het
Fransche voorstel.
STOCKHOLM, 14 Aug (A.N.P.). De
Zweedsche regeering heeft in een defi
nitief antwoord op het' Fransche voor-
