ID in
aren
[magazijn
ssenl
amers
:man
uwe
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
N
I
No 19299
Dinsdag 25 Augustus 1939
75e Jaargang
BOSKOOP,
fsJIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
;e prijzen.
buitknlandsch nieuws.
Gouda
>PPEN
ilijft Mode
rmnrj.rroN
?ES
EN
)OP
den
letuwe?
E
Onder de Goudgravers.
NDEN
IS
ES
PIER
DE STRIJD IN SPANJE.
Bommen vallen op Irun.
De stroom vluchtelingen houdt aan.
Verlenging van den dienstplicht in Duitschland.
De actieve dienstplicht op 2 jaar vastgesteld.
Duitschland sterkste militaire mogendheid
van het vasteland.
EE?EE^P.UDE\B0DEGRAVEN’ BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
Oorlog staan
toe
een
doodgewone dief!
van ver-
bittering.
UDA
(Wordt vervolgd).
I
I
i
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post, per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
i opsloeg,
ikeroogigt
Naar het Engelsch van
Mrs PATRICK McGILL
Nadruk verboden.
n vallend model.
jaar garantie
betreft, in een
JWD
GMAGAZIJN
IRES!
eekt oninoge-
daar ze dan
lerf zijn over-
‘der verbaasd
een matig tot
IGE OOGST,
zien rijpen,
aar de
aterdagavond
lag van 8 tot
ekende
D.
ASTRECHT
TEL. 2828
gra
de stad
het door Sadi’s hoofd, toen
lijdenden blik ontmoette.
Het het spijt me voor je, Sadie,
fluisterde Rosalie zwak.
Sadie lachte schril.
H’m, jou spijt het misschien, maar vele
«elijke oogenbïikkn achter de struiken nn
Tiffany Heuvel, de rit in den auto o!
wat vlogen ze die gedachten kwamen
in steed's wilde tempo, als de vaant in den
wagen ze stond in den tuin de lange:
lage kamer met de kaartende en dansende
menschen verrees in en dwarreüg visioen
en eindelijk deed haar hoofd zoo’n pijn,
dat ze de smalle hand ophief om het klop
pen tegen te houden. Toen zag ze Sadie’s
litaire autoriteiten op het oogenblik allen
vreemdelingen hun paspoorten ontnemen,
teneinde hen te dwingen de zóne der rebel
len te verlaten.
Geen Amerikaansche vliegtuigen.
De vliegtuigfabriek „Glenn Martin" deel
de mede, dait die levering van 8 bombarde
mentsvliegtuigen aan Spanje, welke toe
stellen op het oogenblik worden gebouwd
niet zal plaats hebben voor de toestand zal
zijn „opgehelderd”. Het contract was afge
sloten voor het uitbreken van den burger
oorlog en de toestellen zouden in October of
November worden geleverd.
Ontspaning in Londen.
Het Duitsche besluit den uitvoer van wa
pens naar Spanje te verbieden, wordt in of-
ficieele Britsche kringen als zeer bemoedi-
Naar uit Berlijn wordt gemeld, heeft
Rijkskanselier Hitler de volgende verorde
ning betreffende den duur van den aetieven
dienstplicht bij de weermacht 24 Augustus
1936 onderteekend:
„Betreffende paragraaph 8 van de Ryks-
weerwet van 21 Mei 1935 (bepaal ik, met op
heffing van mijn verordening van 22 Mei
1935:
den duur der actieve dienstplicht bij de
drie afdeelingen van de weermacht wordt
gelijkelijk vastgesteld op fcnee jaar.
De Rijksuninister van Oorlog en opperbe
velhebber van de weermacht) vaardigt de
noodige uitvoerings- en overgangsbepalin
gen uft.”
Berchtesgaden, 24 Aug. 1936.
w.g. ADOLF HITLER.
VON BLOMBERG.
in verband met bovenstaande verorde
ning publiceert de, Nationaal-Socialistische
Korrespondenz, de „N-S-K.” een beschou
wing, waarin deze maatregel gemotiveerd
wordt met het bolsjewistische gevaar en de
geweldige strijdkrachten, waarover het
bolsjewistische militarisme beschikt, o.m. te
van
RUSLAND.
Zinovjef c-s. terechtgesteld.
Het proces tegen het Trotski-Zinowjef
centrum.
De procureur-generaal van het Gerechts
hof te Moskou heeft tegen alle beklaagden
van het Trotslki-Zinowjef-centrum de dood
straf geëihcht.
Het uitspreken van den eisch werd in de
zaal met applaus begroet. De president on
derbrak 'de toejuichingen niet. De beklaag
den hóórden den eisch onbedwongen aan.
Het requisitoir.
In zyn requisitoir verwijlde de procureut-
generaal slechts korten ity’d bij de rol, die
de Gestapo volgens de aanklacht in deze
raak heeft vervuld. Wel herinnerde hij aan
I de rol, die de agent van de geheime Duit
sche politie Toekaliewski, directeur van heft
Slavisch instituut te Praag gespeeld had en
v..v...6die met Trotski in verbinding zou hebben
rustbeden door het feit, dat d^ze maatree 1 I
samenvalt met de ernstige ontwikkeling van
En Sadie mocht op Rosalie passen, ter
wijl mevrouw Kerslake eindelijk eens een
luchtje ging scheppen, nu de patiënte bui
ten gevaar was.
Rosalie, die plotseling de oogen
herkende amper het bleeke, donk
mts!je, dat in een eenvoudige zwarte japon
voor den haard' zat, de handen lusteloos
in d-n schoot.
- - Padie! riep ze met een zwakke stem
Chicago Charley zou van vreugde gehuild
hïrben als hij haar zijn naam had hoo
rt n roemen.
Maar Sadie trad stijfjes op het bed
cn zei koel, haar het glas reikend
Je moet je medicijn innemen!
Rosalie zei, dat ze geen zin h id on bleef
neiruHnd naar de zoldering staren Plotse
ling kwamen de herinneringen naar boven,
eerst langzaam toen sneller en ten slotte
kon ze de vlucht van haar geest niet meer
bijhouden, hoezeer ze zich ook inspande.
Ze zag Dick Bryce’s gezich weer voor
zich, toen hij ziin revolver afschoot op ziin
gestaan. Verder wees hij op oen zeer goeden
oeconomischen toestand in de Sowjet-Unie
japon en opeens herinnerde ze zich het
telegram, dat Dick Bryce hardop had voor
gelezen in de kamer, waar by later de
misdaad pleegde.
Het! werd haar allemaal te machtig en
ze barstte in heftig snikken uit.
Sadie vroeg onverschillig: Wat man
keer je?
Rosalie keerde zich op haar zijde en wat
kalmer weer, vestigde ze de groote, grijze
ooge op het koude, onkinderlijke gezicht.
Ze is nu niet zoo mooi meer, schoot
ze den mede-
j - nul, juu »pyv “Cl nuswuiuvii, maai vo»v
anderen zijn bly, dat ik zoo gezonken en
vernederd ben. Ik heb niets dan de nage
dachtenis van een vader, die leefde ten
koste van anderen en rijk werd, door hen
j te beroeren. Begryp je het? Hij was
zien, toen ny ziin revolver aiscnoov op znn doodgewone dief!
medeplichtige, doorleefde opnieuw de vree- I Sadie verhief haar stem, scherp
1 KJ+4^.—int*
Je arme vader is dood, Sadie, herin
derde Rosalie haar.
Sadie wierp het hoofd in <ten nek.
Dood! Dat weet ik heusch wel. Z«
brak in tranen uit. Nergens kan ik heen
gaan, ik heb geen: vrienden, geen geld, en
draag den last der schande, zoo lang ik
leef.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnmmer 20
byslag op den pry’s. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aa het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
(ill HIM. HE COURANT.
den internationalen toestand op dit oogen
blik. Men neigt ertoe dezen maatregel te
beschouwen als een antwoord op de mili
taire maatregelen van Sovjet-Rusland, wel
ke kortelings genomen zyn. De linksche en
gematigde kringen zien in de versterking
van het Russische leger slechts een voor
wendsel voor Duitschland om zyn doeleinden
te bereiken, terwyl uitert rechts integen-
deel van meening is, dat, wanneer een zoo
danig voorwendsel genoemd moet worden,
I het volkomen gerechtvaardigd is.
„Duitschland treft voorzorgen”.
I De „Voellkische Beabachter” schrijft in de
editie van Dinsdag onder den titel „Duitsch
land treft voorzorgen”: Aldus was het de
laatste weken met ons gesteld: wij stonden
als voor een eiland, midden in de stormende
zee. Wij zagen de voorbijtrekkende wolken
hoorden den donder der schuimende golven
en het loeien van den storm en vaak heö-
ben wjj vol zorgen op den dyk om ons heen
gezien, den dyk, welke wij vast en sterk
rond ons oprichtten, of hjj wel zou stand
houden en bescherinen tegen den steeds
stygenden vloed van de komende tijden.
Thans heeft de Führer gesproken en
iedereen moet thans zyn steentje bijdragen,,
in de eerste plaats de jongemannen van
het volk. Thans zal de muur nog hooger en
sterker worden, opdat wy ook in het veld,
op den vrijen akker in rust ons werk kun
nen verrichten, dat ons reeds thans de eer
ste vruchten van een geweldigen arbeid op
levert.
Wy beschermen den vrede van "Duitsch
land en daarmede den oogst van een gigan-
tischen strijd voor de hergeboorte van ons
volk en iedere spade en steek, iederen ha
merslag doen wy in dank aan Adolf Hitler,
die ons de kracht gaf het werk op te bou
wen en te beschermen.
De diepe berusting wordt uit den strijd
geboren.
schrijvende: „Tegenover het Sovjet-Impe-
rialisme en zijn militaire bedreiging zal het
nationaal-socialistische Duitschland als wa
ker voor zijn eigen vrede en daarmede als
beschermer van' zijn cultuur die maatrege
len nemen, die noodzakelyk zijn om die vrij
heid onder alle omstandigheden te waar
borgen”.
600.000 man, waarvan de helft beroepssol-
laten zyn, die een lang dienstverband heb
ben en de andere helft jonge recruten.
De effectieven der tijdens de oorlogsjaren
geboren lichtingen zijn nog betrekkelijk
aanzienlijk. De lichting 1914 omvat 598.000
man, de lichting 1915 467.000 man, de lich
ting 1916 354.000 en de lichting 1918, de
zwakste omvat toch nog 317.000 man. Tij
dens de laatste keuring bedroeg het aantal
afgekeurden nog geen tien procent. Duitsch
land is dus in staat om zelfs gedurende de
z.g. recrutenarme jaren 300.000 man onder
de wapenen te roepen. Het ligt v.oor de
hand, dat de gisteren door Duitschland ge
nomen maatregel er de sterkste militaire
mogendheid van het vasteland van maakt.
De indruk in het buitenland.
Het bericht over de verlenging van den
dienstplicht in Duitschland is eerst laat in
de Fransche hoofdstad bekend geworden en
heeft daar in diplomatieke kringen een die
pen indruk gemaakt. Het is al zeer duide
lijk, dat de voldoening, die des morgens nog
gevoeld werd door het besluit van Duitsch
land onmiddellyk het Fransche nietinmen-\
gingsvoorstel betreffende Spanje van kracht
worden, gisteravond een correctief
uitzonderlijken ernst neeft gekregen.
In Britsche politieke kringen heeft het
bericht over de verlenging van den dienst
tijd in Duitschland een zekere onrust ge
wekt en levendige verrassing gebaard, aan-
gezien geen enkele aanwijzing uit officieele
bron voorafgegaan is aan de mededeeling
van gisteravond. Het is, gezien het late uur
en het lakonieke karakter van het Duitsche
communiqué, ónmogelijk gezaghebbend com
mentaar te verkrijgen. Óver het algemeen
echter geeft men uiting aan zeker onge-
35
Maar Sadie riep onder wild snikken: O,
Men’ neen duizendmaal neen.’ Denkt u.
ik hier zou kunnen blijven en me latQ’*
uitlachen?
Je bent wat overspannen, Sadie
^chtfte juffrouw Clevedale ha»r te ka'-
meeren; denk er nog eens over na.
Maar Sadie wilde er niet van hooren.
^at moet er dan van je worden, beste
vroeg de directrice vriendelijk, en het
«««je antwoordde theatraal:
Jk zal dd stad ingaan en rondzwerver
van honger omkom. Er is niemand
de heele wereld, die zich om me bftkom-
^er“- U houdt me alleen maar hier, omdat
_a ie Moran soms naar me vraagt en de
r zegt, dat aan al hara wenschen moet
Wrten tegeme- gdcoma,.
€t verdriet op het jonge gezicht, waar-
’au alle vreugde was verdwenen, roerde
Charley en h^vel hij zyn spaar-
uenmnaen had verloiWU door de geweten -
8 van den vadfer van dit meisje.
Nog immer is uit de berichtgeving be
treffende de burgeroorlog, in Spanje niet
op te maken welke party zich ben duidelyk
voerdeel heeft weten tie verschaffen. Zoo
hebben de Nationalisten melding gemaakt
van een belangrijk bomlbardement van Irun,
welke belangrijkheid evenwel teniet gedaan
wordt door de mededeelingen van een oog
getuige van het persbureau Havas.
Tydens een bezoek aan Irun heb
ben- wy, zoo zegt deze correspondent,
ons rekenschap’ kunnen geven van de uit
werking van de bombardementen der laat
ste dagen en vooral Van dait, hetwelk gis
termorgen door vier opstlandelingen-vlieg-
tuigen op de stad is gericht.
Deaangerichte schade is uiterst gering en
er zijn geen slachtoffers gevallen. Bij het
station, dat een der voornaamste doelwitten
der opstandelingen vormt, beperkt de scha
de zich tot tal van gebroken ruiten, markie
zen en wagons.
Geen bom is naby de herstellingswerk-
plaats neergekomen, de muren dragen de
sporen der scherven, maar ir. de werkplaats,
waar niets beschadigd werd, gaan de werk
lieden gewoon voort met hun bezigheden.
In de stad heerscht geenerlei drukte.
Vrachtwagens met gewapende manschap
pen en verschillende goederen rijden voor
bij-
Op <fe pleinen en in de straten spelen de
kinderen. Meer drukte heerscht bij het stad
huis, en het oude klooster Del Pilar, waar
van een kazerne is gemaakt.
Bij het Commissariaat van
een aantal mannen, die dienst willen ne
men. De organisatie is volkomen militair.
Alle manschappen komen onder bevel
van beroepsmilitairen te staan.
Wy hebben een gesprek gehad met mili-
Hemanschappen, die dienst doen in den sec
tor Ventas en onder wien zich verscheidene
vreemdelingen bevinden. Zij verklaren, dat
de stellingen krachtig verdedigd worden
door goed geoefende mannen. De aflossing
vindt regelmatig plaats en de ravitaillee-
ring is behoorlijk.
De mannen blijken ervan overtuigd te
zijn, de aanval der opstandelingen op Irur
geen enkele kans van slagen heeft.
Tjjdens ons gesprek hoorden wij de
naten van het fort GuadeJupe over
gieren.
Tegen half zes gistermiddag werd dv
kruiser Canaria” gesignaleerd. Op de eer
ste schoten van, het schio antwoordde het
fort Guadelupe onmiddellijk, zooda* zich I
een artillerie tweegevecht ontspqp, dat tot' I
zeven uur duurde.
gend beschouwd. Men heeft thans alle re
den te hopen, dat de Spaansche burgeroor
log tot Spanje 'beperkt zal blyven, en niet
tot Europeesche complicaties zal leiden.
Ook te Parys is, naar Havas meldt, de
beslissing van Duitschland met groote vol
doening ontvangen. Men ia hier van mee
ning, dat het Duitsche besluit een voorbode
is van een ontspanning in den internationa
len toestand, die door de onlusten in Spanje
>s geschapen.
Tegenslag voor rebellen?
Uit Tanger wordt gemeld, dat volgens
geruchten, die in de internationale zóne de
ronde doen, onder de inboorlingentroepen in
de Spaansche aóne van Marokko zich een
zekere ongerustheid zou doen gevoelen.
Verder heeft een regeeringsvliegtuig een
door carliaten bezet kampement in Alunda
gebom bardee rd.
Meer dan 100 dooden bij het bombar
dement van Jrw.
Van gewoonlijk goed ingelichte personen,
aanhangers van hert) Volksfront, wordt ver
nomen, dat het bombardement door drie
vliegtuigen van de opstandelingen op Irun
aanzienlijke schade heeft aangericht en
meer dan 100 dooden heeft geëischt onder
de bevolking. Gistermiddag zjjn ook Pasajes
en San Sebastian gebombardeerd.
Aangezien de grens hermetisch gesloten
is, is het niet mogelijik deze geruchten te
controleeren.
Te Pamplona is voor het eerst sedert 14
jaar weer het: beeld van onze Lieve Vrouw
,Jlel Real” getoond. Voor dit beeld wer
den vroeger de koningen van Navarra uit
geroepen.
30.000 personen waren hierbij tegenwoor
dig, aan de processie namen 2000 „iReque-
tes” deel, verder jeugdige leden van de
Spaansche Phalanx en vertegenwoordigers
van verschillende katholieke vereen!gingen.
Allen zongen Marialiederen.
Onder het enthousiasme van de menigte
beklom die bisschop van Pamplona, mgr.
Claechea het Maria-altaar, vervolgens
spqelde de muziek de Koningsm&rsch van
Navarra. Hierna wijdde de bisschop het ko
ninkrijk Navarra toe aan Maria la Real.
Na de processie defileerden de leden van
het Vreemdelingenlegioen. De Fransche
torpedojager „Tomade” deelde mede, dat de
Fransche vluchtelingen uit Gremada, waar
onder een 2O-tal leerlingen van de normaal
school van Savenay. over land naar Sevilla
zyn gebracht. Van hier zullen zy naar Gi
braltar vertrekken aan boord van de „Tor.
nade”. In totaal bedraagt het aantal vluc’i
telingen 80.
Vreemde vliegtuigen bij de rebellen.
Verscheidene Duitsche Junker toestellen
en Italiaasche Sqvoia-Marchetti machines
zijn by Sevilla gezien door den Engelsch-
man William Ross, die na een luchtreis
over het opstanidelingengebied, waartoe hij
van de autoriteiten toestemming had ge
kregen, in Gibraltar is aangekomen. Ross
zag tal van Duiteqhe instructeurs op het
vliegveld van Sevilla;
Volgens hem kan het niet missen, dat do
■opstandelingen in twee weken Toledo be
reiken en over vyf weken Madrid.,
Hij gelooft niet, dat de opstandelingen
minder vurig dan de regeeringstroepen tot
den laatsten man willen vechten.
Ross verklaarde tenslotte nog, dat de ml-
klonk er slechts medelyden in zjjn stem,
toen hij voorstelde;
I Hoor ’s, jufrouw, ik kan me best
begrijpen, dat een meisje als Sadie liever
niet hier wil bly ven, waar ze een groote
dame is geweest en nu met den nek
wordt aarigezien. Mevrouw Kerslake en
haar zoon een fijne, jonge kerel, juf-
j fruuw en mijn vriend Cameron, hebben
samen over deze kwestie gesproken.
Chicago Charley zweeg even. Sadie
droogde haar tranen en keek geïnteres-
seerd; de directrice glimlachte. Ze wist,
I waf er volgen zou. Het was net iets voor
dezen man; een van de beste menschen,
die ze ooiti ontmoet had, dacht ze, maar
ze zei niets.
Charley sprak verder.
De lucht van Chicago is niet al te best
voor onze Rose, nu ze* weer beter wordt. Ze
is &aar heele leven in het Westen geweest,
juffrouw, en we denken zoo, dat de bergen
°n>bosschen haar goed zullen doen. Mis-
I semen wil Sadie meegaan en Glenconnel
eens zien, en onze Rose gezelschap houden
I tot ze weer heelemaal in orde is. En als ze
niet afhankelijk wil zijn, laat ze d’r boeken
dan meenemen; dan kan onze kleine meid
misschien waf van haar opsteken. Da’s al
les, maar het is van harte gemeend!
En na dezb ontboezeming tuurde de oude
man uit het wenster.
Sadie nam het aanbod zonder veel dank
laarheid aan. zK^eden het omdat het hun
gelegen kwam, oordeelde ze. In haar hart
Een millioen effectief.
De yerienging van den diensttijd van een
tot twee jaar heeft tengevolge, dat de ef
fectieven van hetpérmanente Duitsche
leger op ongeveer gen millioen worden ge
bracht. Op hef oogenblik omvat het leger
geloofde ze altijd nog, dat Rosalie haar
huwelijkskansen bedorven had en ze voelde
alleen maar minachting voor het ruige
gouddelversgezel schap, met uitzondering
van Ronald, Diens kracht en knappe uiter-
lijk trokken haar aan en ze vond hem al-
thans draaglijk. Ze was in de veronderstel-
ling dat haar aanbidder haar in den steek
had gelaten net als de rest, want ze kreeg
geen anwoord óp de vele brieven, geschre
ven aan een adres, dat ze aan niemand ooit
mocht verraden, zooals hij gezegd had.
Maar het doet er niet toe. Ik zal hem
blijven liefhebben en een® zal hij tot me
terugkeeren; daar ben ik zeker van, dacht
ze hartstochtelijk.
Mevrouw, Kerslake was allesbehalve ver
heugd toen ze hoorde, dat Sadie met hen
naar Glenconpel zou gaan.
Tk vertrouw dat meisje niet zei ze
tegen Ronald, die er evenmin bijzonde
mee was ingenomen.
Maar dat nam niet weg, dat hij ant
woordde:
Het kind heeft geen plekje op de heel*1
wereld''waar ze héén kan gaan, dus moeter
we haar althans voor een tijdje onderdak
g'»ven. Tegen dat Rosalie beter is, is het
schandaal alweer vergeten en zal ze wel
liever een betrekking in dte stad zoeken. Ik
kan me tenminste niet voorstellen dat het
leven in een goudgraverskamp aan den
Yukon haar za’ bevallen. Maakt u zich
maar geen zorgen, moedertje, besloot Ro
nald, zjjn moeder op de vrang tikkend.
I