i PAVal rrm .GROOT BAL avondcursussen 6 md. Onze Bolknak ^DRUKKERIJ BRINKMAN- J. L. B R U N S Toonkunst-Caecilia DANCING KUNSTMIN 1 2 3 4 5 Dansinstituut H- J. Mul Een Regentendagboek uit de 18e eeuw. Nederland in den oorlogstijd. Het Oondsche Taaimuseum. Raadsels voor de Jeugd. Damrubriek. IBS, 8 i EVEN PARKEEREN van 4 cent NICA CREME J. C. LANGERAAR, Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek N.V. IJZERHANDEL P. ROND Pz. - Gouda. HET AANGEWEZEN ADRES VOOR ALLE DRUKWERKEN PRIMA UITVOERING VLUG GOEDKOOP A. BRINKMAN ZOON [OUDERS van Deelnemerskaarten van onzen Grooten y y Ballonnenwedstrijd Alle Schoonmaakartikelen H. Zandvoort's Boekhoudingen A. G. de Ruijter Belastingzaken academie van beeldende kunsten midd. techn. school v. bouwkunde CXLVII. „27 December 1787 Stille vroedschap „ten 9 Uure „2 Missiven1: een van de Staaten een „van de Prins Surcheance Magistraat „(Opschorting van de benoeming van „magistraatsleden) „2 Missiven van de komst van Gede- „puteerdens van Zyn Hoogheyd om klag- „te aan te hooren en removeeren (vroed- „schapsleden af te zetten), en dat die „personagie op morge hier zoude zyn „voor den Eete de Grave v Rhoon en „Merens „publicatie geformeert (openbare ken nisgeving in elkaar gezet) om de Ge- „meente zul* bekend te make „Propositie (voorstel N J dag (om op l „Nieuwsjaarsdag) geen nominatie (voor bracht) van Scheepepe' te maken, en „ook geen vroedschappe geapprobeert „(goedgekeurd) terwyl op morgen d Heeren Com- „missarissen van Syn H H kome, hoe „en op wat manier die te recipieerer. „(ontvangen) „goedgevonden d Hr Secrets en Bode „te zenden om belet te vragen en ver bolgens gpcommitteerdens uyt (verce- „genwoordigers van) de vroedschap „D N de Mey, Noorberg, Hoeve, v „Eyck, Verryst, Dekker en Wobma, dé „Pensionaris van Wyn en 2 Secretaris- ben met de krygsraad en commandant „van de militie (in garnizoen liggende „troepen) gesprooke over t ceremonieel „Cde regeling van de ontvangst van de „commissarissen) „De Vroedschaps kamer ter Dispositie „(beschikking) van Heeren Commissa- rissen „g«resigneert de Vroedschaps plaatsen „('De vroedschapsleden hebben hun ze- bels ter beschikking gesteld), except „(behalve) Blauw en de Kedts die zulx „ten naaste (ten spoedigste) zouden „doen i •3,aan de absente (afwezige) Heeren die „buyte de Stad zyn per missive (brief) „en die in de Stad zyn door een Secre taris «n „op d Exstensie (By de vaststelling „van de notulen) zyn verscheyde aan- „tekeninge gedaan en gescheyde ten 8 „Uure Savonts De eerste twee brieven hielden mededee- lingen in over de aan den Prins verleende machtiging om in de vroedschappen van een aantal steden, waaronder Gouda, ver andering te brengen. Dit was trouwens aan de vroedschap hier ter stede peeds lang be kend, aangezien de Geudsche leden van de Staten van Holland het stadsbestuur hier omtrent dadelijk hadden bericht. De derde brief was afkomstig van den Prins. Deze bracht hierin ter kennis van de vroedschap, dat hij twee commissarissen had benoemd, die de vroedschap zouden veranderen. De laatste brief was van .de commissaris sen, die huil komst aankondigden. Naar aanleiding hiervan werd door het stadsbestuur een „publicatie geformeert". Deze publicatie luidde aldus: „De Magistraet der Stad Gouda Notifi- ceert hier meede aan (brengt hiermee ter kennis van) de Burgers en Ingezeetenen deezer.Stad dat Zyne Doorlugtige Hoogheid, den Heere Prince van Orange en Nassau, Erf-Stadhouder van deze Provintie, ec, ec, ec, ingevolge de Authorisatie (machtiging) van Hun Ed: Gr: Mog: de Heeren Staaterl van Holland „en West Vriesland van den 31 October jongstleden heeft goedgevonden van iynentwegen naar deze Stad te doen komen Hoog deszeivs Heeren Commissaris sen, Willem Gustaav Frederik, Grave van fientink, Heere van Rhoon, etc, etc beschree- ven in de Ordre van de Ridderschap en Edelen (behoorende tot den adel) van Hol land en West-Vriesland, en Mr. Dirk Mee- rens, Raad in den Hove Provintiaal (raads heer in het gerechtshof) van Holland, Zee land en Vriesland, die volgens derzelver missive (een van hen ingekomen bericht) - Morgen ogtend vroeg alhier staan te arri- veeren (zullen aankomen) en in het Hart- huys hun Logement (hun intrek) zullen neemen, omme aldaar op Vrydag en Zater dag, zynde 28 en 29 dezer maand hunne Cessie (zitting) te beginnen en als dan te hooren alle zoodanige uit de Burgerye en Gemeente (de Groote Kerk) als zich aan de zelve over eenig bezwaar zullen adressee- ren (wenden) Recommandeerende Hun Ed: Gr: Achtb: (De Magistraat beveelt) echter aan allen en een iegelyk, die daar toe geneegen mo gen zyn, hetzelve te doen met alle ver- eiscble discretie (bescheidenheid) en beza- digheid tot vermydinge van alle confusien onaangenaamheden In die publicatie- stond iriei de, voornaam ste reden van de komst van de commissaris sen. De heeren van de vroedschap wisten hel echter opperbest. Zij besloten om op Nieuwjaarsdag geen voordracht voor sche penen te maken. Dit was nu niet noodig, aangezien de commissarissen eerst op het rstadsbestuur orde moesten stellen. Natuurlijk dacht de vroedchap ook aan de plechtigheden, waarmee zoo'n belangrijke gebeurtenis als de komst van de commissa rissen van den Prins vergezeld behoorde te gaan. Er werd een commissie van ont vangst samengesteld, bestaande uit den secretaris van de vroedschap, een bode en eenige vroedschapsleden. De vroedschap was van meening, dat de ontvangst van de commissarissen met militair eerbetoon be hoorde te geschieden. Dit werd weer geregeld door een andere commissie, die hiertoe in overleg trad met den comman dant van de hier in garnioen liggende troe pen. (Het belangrijkste punt van beraadslaging in de vroedschap was, of de vroedschaps leden hun mandaten ter beschikking van den Prins zouden stellen. In het vroed- schapaboek vindt men hierover de navol gende aanteekening: „In deliberatie (beraadslaging) zynde ge- bragt off Heeren vroedschappen Zouden vermeenen, op gelyke wijze als in 1672 en 1748, hare respective vroedschapsplaatsen al off niet neder te leggen en te resig- neeren ter dispositie (ter beschikking te stellen) van Zyn DoorlUgtige Hoogheyd, en zulks wel tegen den tat(* der te doene remo- tie (afzetting van vroedschapsleden), en nu voor alsdan, dan, off men hier omtrent na der zal afwagte Is door alle preesente Leeden except (be halve) de Hfieren Raden Blauw en de Kedts [van welke de eerste verklaart heeft Zig op maandag eerstkomende te zullen expli- ceeren (uitlaten), en de Twede Zulx aan te neemen, wanneer de missive der buyte Lee den op deeze materie Zullen ingekomen Zyn] gedeclareert (verklaarde) dat dezelve hunne postep ter dispositie (beschikking) stellen van zyn Doorl Hoogheyd" Tegelijk werd ook besloten aan de afwe zige leden bericht te zenden met verzoek om ten spoedigste te willen berichten, of ook zij voor hun lidmaatschap van de vroedschap wenschten te bedanken. Eerst qm acht uur 's avonds ging 'de vroedschap uiteen; voor de patriottische leden was het misschien de laatste keer, dat z(j zich als regeerende heeren konden doen gelden. De herinnering aan de jaren 1672 en 1748 toont duidelijk aan, hoe de vroedschap de gebeurtenissen van 1787 zag als een fase in den Voortdurenden strijd tusschen regenten en stadhouderlijk gezag. Evenals in 1672 en 1748 had de Prins het nu gewonnen. Het lag dus voor de hand, dat de vroedschap, getrbuw aan de traditie, evenals in 1672 en 1748, behoorde af te treden. In het stedelijk archief bevindt zich, be halve de officiëele stukken, die omtrent de gebeurtenissen van den 27sten December 1787 en de volgende dagen inzicht geven, ook nog een dagverhaal van een onbeken den patriot. In dit dagverhaal, dat op den ,27sten December 1787 begint, worden de Voorbereidende maatregelen voor de ont vangst van de commisöaril^e^^Ha volgt be- „den zelve dag (27 Decdfiiberi787) wierd in den vroedschap in deliberatie genoome (behandeling genomen) of de leede van de zelve op gelyke wyse als door de voorige vroedschappe in den Jaare 1672 en,1748 is gedaan zoude vermeene hunne Respective vroedschapsplaatse al of niet needer te legge en overtegeve ter dispositie (beschik king) van Zyn doorluchtige hoogheid en is daar op door alle de preesente leede gede clareert (verklaard) dat zy hunne posten teegen den tyd der Remotie (regeerings- verandering) en nu voor als dan ter dis positie (beschikking) van Zjrn doorluchtige hoogheid stelle behalve de Heer Mr Jacobus Blaauw, welke verklaarde zich den Eerst koomen4p 'Maandag daar over De zulle uyt- ten En de Heer Dp Kets houtman welke hier omtrent alvorens zich te uyten de ge- dagten van de leede die in de Commissien [buiten de stad] zyn wil afwagten wyders werde de Brieve deeze avond nog af gezonde aan de leede van de vroedschap welke in de Comissien zyn om op het ge melde Poinct (over het hiervoren genoemde punt) hunne in ten tien. (meening) te ver- neemen Met versoek om Zo spoedig als doe- nelyk is hunne intentien (meening) te ver staan te geeven de krygsraad (het officierscorps) van de gemelde Notificatie (de publicatie aan de gemeente) kennes gekreege hebbende ont- bode de vrywillege Schuttery in de na middag op het Stads Erf de oude Exersietie plaats om aldaar zich met de Schuttery te Exerceere (oefenen) En de nodige manou- vres (bewegingen) te leere om den volgen de dag des te beeter in Staat te zyn tot waarneeming van de poste daar ydêr Zyn rang in gesteld Stond te worde. aldaar zyn deeze na de ratddag nog ver- scheide Schutters ontwapend door de Schut ters die by (door) hun voor patriotte /vér- dagte waare (werden) ook wierd op de krygsraad een Nieuwe Schikking gemaakt in de Rang welkk de vaandels van de Schuttery zoude hebbe En wie van de papityns de Commissie (de com missarissen van den Prins) Zoude Resi- pieere (ontvangen) dat niet konde beslist worde als door het lot de Schuttery wierde op t gemelde Stads Erf verzogt door de heere Collenel teegens den volgende dag Smorgens te quartier voor 10 Uure aldaar te Compareere (tar- schynen) in volle waapenrusting en dat Een ygelylc verzogt Zich naauw te wagte voor 't gebruyk van sterkedrank En v Een yder Zich te versorge (er voor te zorgen) Een blaauwe Rok aan te hebbe" Tusschen sterken drank en schutteren schynt altyd een nauwe betrekking te heb ben bestaan, want nog in de twintigste eeuw legde Speenhoff in zyn loflied op de schut terij verband tusschen het schutterlijk „lef" eenerzyds en „de bitter en het plichtsbesef" anderzijds. Het was heelemaal Hiet vreemd, dat aan de schutters werd verzocht „Een blaauwe Rok aan te hebbe". Van een gehefel geünifor meerd korps was in dien tijd geen sprake. Slechts de officieren, de onderofficieren en de tamboers droegen een soort militaire kleeding; de gewone schutters verschenen in hun dagelijksche plunje, op dezelfde wyze als tegenwoordig de burgerwachters. De „blaauwe Rok" moest dienen om de schutters by het bezoek van de commissa rissen van den Prins een goed figuur te laten slaan. Na al deze voorbereidende maatregelen kon de plechtigheid met een gerust hart tegemoet worden gezien. (Wordt vervolgd.) Nadru kverboden. Dr. Mr. J. SMIT. (Uit de gedenkschriften vaÉ de Nederlandsche Overzee Trust Mij.) VII. Besprekingen met Amerika. Zooals men gisteren heeft kunnen lezen stond aan het hoofd van de commissie die naar Amerika ging voor verschilllenda be sprekingen, de heer van Vollenhoven. Het was deze, die in Maart 1918 aanbeval om de schepen aan* Amerika uit te leveren tegen de garantie, die men aanbood, omdat men anders toch zou requlreeren. Nu viel daarby te denken reeds dadelijk aan die belangen van NederMra eenerzyds, van Nederl. Indië anderzijds, en ^hoe groot die belangen waren, zou al spoe dig blijken. Maar bovendien, heb waren de Duitsehers, die, van hun kalït weer begrij pelijk; die zaaJk bemoeilijkten, en erop weien dtajt, zou Nederland toegeven aan den Arae- rikaanschen en Engelschen eisch, het zyn neutraliteit zou breken. Zoo stonden de za ken toen Lord Robert Cecil als Minister van Blokkade in bet begin van Maart aan dep heer van Vollenhoven de fatale boodschap moest overbrengen, dlat die Nederlandsche tonneranaat voor de Geallieerden noodig was èn dus kwaadschiks zou worden geno men, wilde men deze niet goedschiks geven de eenige verzachting zijnerzijds bestónd hierin, dat men dien fatalen termijn van 11 Maart tot 18 Maart had uitgesteld. Een be langrijk punt hierbij was, dat men de aldus gerequireerde Nederlandsche schepen niet zou dwingen in zg. onveilig vaarwater te varen. Waartegenover Duitschland /een te genzet deed door maar steeds mejr deelen zelfs van den Atlantischen Oceaan tot ver boden vaarwater te verklaren, hetgeen ten- ge voLge zou hebben, diafc onderscheid prak tisch niet meer zou bestaan. De eischen van Engeland. De Minister van Buitenlandsche Zaken was tenslotte van meening, dat niet meer toegegeven kon worden. Dat men reeds te veel toegegeven had, naar het oordeel van de Volksvertegenwoordiging en naar dat van de openbare mjeendng, bleek toen men melt deze zaak in de Tweede Kamer kwam. Toen de Nederlandsche pers zich fel uitte over de gedragslijn der Geassocieerden, werd de heer van Aalst °P de Britsche lega tie verzocht, die hy sedert drie maanden niet meer bezocht had omdat er, zooals hij zeide, „niets meer te bespreken viel". In antwoord op de vraag van de gezant welken indruk de nieuwe eisch, dat de gerequireer de schepen ook in gevaarlijk gebied zouden varen, op het Nederlandsche volk had ge maakt, zette de heer van Aalst dit zoo on omwonden uiteten, dat de gezanit blijkbaar de mogelijkheid veronderstelde, dat de Ne derlandsche Regiering de in Nederlandsche havens toevende' Engelsche schepen zou vasthouden. Het. was voor de Kamer niet zoo moeilijk om ^verontwaardiging te too- nen, voor de pdtfiiieb om der «(peering lauwheid te\ verwij ten. Maar men moet niet vergében, dat aanvankelijk gehoopt kon worden door toegeven te voorkomen, dat de 'schepen in de gevaarlijke zone zouden moe ten varen, hetgeen voor de eventueel aan boord gebleven bemanning een groot ding was. maar ook voor de Nederlandsche eco nomische positie'na den oorlog. Toegeven mocHt ibeteekenen zich een matelooze kren king laten welgevallen, een weigering be- teekende een breuk met de Geallieerden, deed v&ststaaiï, dat er geen graan zou zijn, dat de schepen zouden worden verwaarloosd. Er is over een en ander heel wat te doen geweest; er is gepleit voor een halsstarrig verzet, omdat de eer van het Nederlandsche volk met deze eischen gemoeid was. En on getwijfeld, de door de Regeert ng genonym beslissing is zekér niet allerwege met In stemming aanvaard. Maar viel er op dat oogenblik veel anders te doen. Wy wilden buiten den borlag blijven, gelijk'ook later zou bljjken; wij waren afhankelijk, econo misch en politiek; Van de Geallieerden. Wan neer men van den aanvang af zoo langen duur van den oorlog had voorzien, een le- venshuddelenpolitiek had' gevoerd, die op meer zuinigheid was ingericht, Nederland onafhankelijker had gemaakt van de oor logvoerenden, ja, wellicht had men dan wat kunnen doen. In dit opzicht is Italië's hou ding tegenover-de sancties toch wel een les voor andteren geweest. De Nederlandsche vloot gerequireerd. Vanaf he* oogenblik, dat de Nederland sche vloot ten deeie was gerequireerd, ten deele wegens het daaraan verbonden gevaar niet meer kon uitvaren,, scheen voor de N O.T. geen taak mieier te bestaart. En inder daad», het werd stal en stiller in de vela, door de N.O.T. bewoonde gebouwen, al viel er nog genoeg te doen. Eenerzyds die Geal lieerden, die elke redelijke overeenkomst weigerden; anderzijds Duitschland dat het bleek wel uit de opvattingen zijner Prijs gerechten elke aanleiding aangreep om het varen onder de N.O.T.-vlag te ver hinderen. Maar een niet onbelangrijk werk kon door de N.O.T. verricht worden en is verricht; de gerequireerde schepen, die in alle havens van de aardbol lagen, hadden ladingen, kostbare zoowel materieel als wat de voedingswaarde hptreft. Van die ladin gen is gered wat te redden viel en tegen over <jie ladingen zyn eischen gesteld, die in elk geval tonnen en tonnen gouds voor Nederland hebbén bewaard. Weliswaar hielp het op dat oogtenblik niet veel; het was niet irt de eerste plaats geld, dat men noodig had, doch bovenal levensmiddelen en veevoeder, en dat kreeg men niet, want dat werd uit de ladingen genomen en door de betrokken oorlogvoerenden in den regel gerequireerd. Maar het is mede dank zy den invloed van de N.O.T., dank zy het halsstarrig volhouden, dat men nog iets redde voor den aanvoer, zoowel van Duit- schen als van Geallieerden kant. Alles was wel aanmerkelijk veranderd sedert het be gin, maar toch kon er nog iets binnen komen. 4 De Kabinetscrisis. Alles was wel heel slecht geloqpen, maar toch kon er, wat lading en de vergoedingen voor de schepen betreft, heel wat worden gered, en eerst later zou blyken hoeveel. De ty.O.T. herstelde haar positie binnens lands en daardoor vanzelf ook ten dèele buitenslands, hetgeen van belang zou bly ken zoodra de oorlog was geëindigd. Mrtar de N.O.T. ondervond de grootste vertraging in haar werk van de Kabinetscrisis, die Nederland zich in dien roerige zomer van 1918 gedurende enkele maanden veroorloof de. Wij zyn het nu alweer haast vergeten, en uit deze bladzijden vol zich opstapelende moeilijkheden, klinkt het ons als een on waarschijnlijkheid tegen: terwyl Nederland aan niets meer behoefte had dan aan een krachtig gezag, dat kon handelen, gingen maanden voorbij, voordat het nieuwe Ka- kinet kon gevormd worden, dat de taak van het oorlogskabinet onder leiding van den waardigen Cort van der Linden overnam. Ook dat is leerrijk! De zand- en grintkwestie. Alle verwikkelingen intusschën, die zich op het gebied van de N.O.T. in den oorlogs tijd voordeden, waren kinderspel vergeleken ,by die, welke door de bekende zand- en grintkwestie te voorschijn werden gebracht. Voor den oningewijde is het, als speelt deze zand- en grintkwestie, en de doorvoer er van door ons onzijdig Limburg, slechts in het voorjaar van 1918; in werkelijkheid is dit een ^aangelegenheid geweest, die jaren lang heeft in beslag genomen, «n telken male om den hoek kwam kijken, wanneer zich extra moeilyheden voordeden. Zoo ook op het oogenblik b.v., dat de Engelsche Re geering aanmerking maakte op de behande ling dezerzijds van het gewapende koop vaardijschip „Melita"! Nu moet erkend worden, dat de Nederlandsche Regeering zelve argwanend stond tegenover het „doel" der zand- en griftttransporten van Duitsch land, via ons land, naar België. Teneinde zich daarover een oordeel te kunnen vor men, waren Nederlandsche officieren naar België gegaan, en hadden een rapport uit gebracht, dat aan de Britsche legatie was overgelegd; een lang stilzwijgen volgde en eerst op 17 Maart 1917 kwam een brief van den Britschen gezant, tezamen met gelijk soortige nota's zy'ner Fransche en Belgische collega's, waarin deze aangelegenheid her opend werd, en dat op het tijdstip, dat ern stige verwikkelingen ter zee de positie der Nederlandsche mgeering toch reeds «moei lijk maakten. Het is een van de eigenaar dige tactische verschijnselen, die men in den oorlogstijd telkenmale aantreft, dat in stede van de vraagstukken uit elkander te houden men deze verwikkelde, byv oorkeur tot onontwarbare kluwens. «De Nederland sche regeering had zich van den aanvang af terzake van de zand- en grinttranspor- ten gesteld op het standpunt eenerzyds dat het hier gold materiaal voor burgerlijke werkzaamheden, van de verplichtingen uit hqt Rijnverdrag voortvloeiende anderzijds. Tegen beide opvattingen nu nam Engeland scherp stelling door het stopzetten van al dezen doorvoer eischen, en tegelijk in het toelaten daarvan een schending van de Bel gische neutraliteit door Nederland te wil len zien. Zelfs al had de Nederlandsche regeering het niet uit anderen hoofde moe ten nalaten, zy kon op grond van haar neu traliteitsverplichtingen alweer aan dien eisch geen gevolg geven. Men hield, ten einde niet bepaaldelijk néén te moeten zeg gen, de zaak sleepende. Het bleek echter weldra, dat het rapport, gevoegd by de Britsche nota, zelfstandig .door een der Fransche ambtenaren was uit gebracht. De Britsche regeering nam het nu zónder meer over, eischte reeds begin Mei een antwoord, als gevolg waarvan de Minister van Buitenlandsche Zakeneen nieuw onderzoek toezegde. Twee officieren /-werden opnieuw naar België gezonden en brdchten op 16 Augustus 1917 rapport dit. v/n een gebruik van de doorgevoerde hoe veelheden zand en grind voor oorlogsdoel einden hadden zy geen bewijzen kunnen linden. Dat neemt intusschën niet ^eg, dat de ^argwaan der Nederlandsche Regeering nletv^eheel geweken was en zulks te min der, omdat van Duitsche zijde hevigen aan drang op het voonzetten van den doorvoer werd uitgeoefend. Nu was op 15 Augustus de hoeveelheid, over het geheele jaar 1917 toegestaan, reeds een weinig overschreden; voor het loopende jaar werd nu de doorvoer toegestaan van een hoeveelheid, voldoende voor de eerste drie maanden van het jaar 1918; by het ingaan van het jaar'zou on verbiddelijk iedere doorvoer tot 15 Maart 1918 worden stopgezet, terwyl van den doorvoer uitgezonderd werden de provincies West- en Oost-Vlaanderen, omdat de Ne derlandsche officieren daar geen poolshoog te hadden mogen nemen. De noodige maat regelen werden genomen, ook voor'den doorvoer van hout, cement, baggermate- riaal, bestemd voor herstellingswerken aan de Belgische havens, dus ongeoorloofden doorvoer.. En ook voor den doorvoer, echter in omgekeerde richting, van metalen werd slechts vergunning verleend, indien zij niet verkregen waren door eenige oorlogshan deling van de Duitsehers in België. Van den eenen kant nu de Duitsche regeering, die sterke pressie uitoefende, vooral econo misch, om den doorvoer gehandhaafd, ja zoo mogelijk versterkt te krijgen; aan den anderen kant Engeland, dat met maatrege len dreigde, indien men den doorvoer deed voortgaan. De Uitvoerende Commissie van LVH. No. 160. 'n Oostganger. Benaming voor iemand, die een groot d«l van zyn leven in de Oost heeft door».! bracht. In den regel werd de gewezen kola niaal aldus betiteld. Tegenwoordig hoort men deze benaming slechts zelden meer No. 161. Hy heeft 't er van eiere gemaakt HU heeft 't er leelyk van eiem gemaakt. Een loopjongen is weggejaagd, omdat er op zyn werk te veel aan te merken was Zyn buren zeggen dan, als antwoord op de vraag, waarom hy ontslagen is, „dat hü het leelyk van eiere gemaakt had". No. 162. De tyd is over. 'Pe kinderen zaniken om kersen. Het lek ker is echter van de kersen af, omdat het al te ver in den tyd is. Moeder zegt dan dat de kersen niet lekker meer zyn, omdat „de tyd Jover is". Alle Goudsche ingezetenen en oud- Ingezetenen worden uitgenoodigd uit drukkingen van den aard als hier boven is aangegeven, zoo mogelijk vergezeld van toelichtingen^ schrif telijk ii> te zenden. Brieven onder motto „Het Goudsche Taaimuseum" aan het kantoor van Mrs. SMIT, Lange Tiendeweg 51, Gouda. de NvO.T. was einde September met dezen stand vair zaken nauwelijks in kennis ge steld of zij vernam, dat bij de Scheepvaart- My. Phs. van Ommeren geen enkel tele gram meer aankwam, en dat de beurstele- grammen uit New-York via het Duitsche Namen kwamen. Toen bleek, doch eerst dagen nadat de bedoelde maatregel was ge nomen, dat de telegrafische verbinding van Nederland voor handels- en financieele tele grammen op last van de Britsche rpgeering watf stopgezet, totdat Nederland een einde zou hebben gemaakt aan den doorvoer van zand en grint en metaalafval vn Duitsch land naar België en omgekeerd. Besprekin gen liepen op niets uit, want de Nederland sche regeering moest haar standpunt hand haven, en kreeg daarvoor ook den onver deelden steun van de bevolking en de pers. Weer een dreigement. Weer eens dreigde de Britsche gezant den heer van Aalst; de z.g.n. Pill-boxes zouden van dat grint gemaakt worden en indien daaraan geen einde kwam, verzocht hij om terugroeping en tieteekende dit oorlog. Al werd de N.O.T. nu oojt vertrouwelijk op de hoogte gesteld op welke wijze de Engel- schen, die zelf controle uitoefenden in Ne derlandsche stations en havens, deze cij fers van Ffansche zy^ie verkregen hadden, zy kon er wemig mede doen. Voor de Ne derlandsche regeering was de zaak nog moeilijker, want zy kon de officieele ver zekering van Duitschland zonder bewijzen niet naèst zich neerleggen, en de twee of ficieren, die een nauwlettend Vonderzoek hadden ingesteld, waren zonder eenig be wijs terugkomen, maar hadden toch „het innerlijk en onaangename, niet recht te om schrijven gevoel, dat zy op hun reis door België bedrogen waren geworden, ondanks alles." Een gevoel dat den tweeden keer nog sterkpr was, maar opnieuw niet op be wijzen steunde. Begrijpelijk is, dat de Ne derlandsche regeering de Britsche legatie liet verzoeken, dat, waar zij onmachtig was om zelf eenig bedrog,te ontdekken, zy gaarne van de Britsche regeering het be wijsmateriaal zou ontvangen over het be weerde gebruik voor militaire doeleinden. Wat den toestand uiteraard verscherpte, terwyl het telegram verbod op de Nederland sche bevolking, die zoodoende eigen kolo niën niet kon bereiken, prikkelend werkte. GEMENGDE BERICHTEN. Deviezensmokkelaarstefr bijna gearresteerd. Door Duitsehers over de grens gelokt. Een vermetele Amsterdamsche deviezen smokkelaarster, die reeds lang by de Duit sche douane stond gesignaleerd en die in den loop vén den tijd herhaalde malen ter nauwernood aan een arrestatie heeft weten te ontsnappen, heeft thans aan de Neder- lftndsch-Duitsche grens in den Smorenhoek te Beek bij Nymeg.en een avontuur beleefd, dat haar heugen zal. Zy had de gewoonte, connecties te zoeken met Duitsche vrouwen irt het grensgebied, die haar bij het smokkelen van deviezen de behulpzame hand boden. Zoo was langza merhand een complot ontstaan, dat echter door de Duitsche douane ontdekt werd, waarna eenige leden, allen vrouwen, werden gearresteerd. Men droeg evenwel nauwkeurig zorg dat de 'Amsterdamsche smokkelaarster daar geen kennis van kreeg, daar men er op ge steld was, deze vrouw als hoofddaderes tn handen te krijgen. Men wist een der gear resteerde Duitsche vrouwen, die in de ge vangenis te Kleef was opgesloten, zoover te krijgen, dat zy daarin medewerking zou verleenen. Deze vrouw schreef aan de Amsterdam sche een brief, waarin zij haar verzocht op een bepaalden tijd en op een aangegeven 'plaats aan de Nederlandsch-Duitsche grens te verschijnen, waarna goede zaken zouden kunnen worden gedaan. De Amsterdamsche liep in de val en - gaf zich naar Beek. Zy volgde daff in den Smorenhoek de grenslijn, wj*rar h nauwkeurig acht op aloeg op Nederiandech gebied te blUvew Inderdaad zag zy achter de heg de Duit- ache vrouw staan, die riep by haar te ko- Om achter d de Amsterdai Duitsch gron Ujks had zy di laag,sprongen ten te voorsch vrouw vastgre heg te kunnen komen moest ,che zich eenige schreden op rebied begeven, doch nauwe- it gedaan, of uit een hinder- zes Duitsche douanebeamb- jn, die de doodelyk ontstelde en en haar wilden arrestee- ''ïoen de vrtiuw van haar eersten schrik hekomen was, j begon zy zich heftig te ver zetten. Zy wierp zich op den grond, waar een hevige wokteling ontstond. Zy trachtte met inspanning van alle krachten de heg te hereiken en we'rkelük gelukte het haar, !n de nabyheid daarvan te komen. Door een nlotselinge beweging wist zy los te komen en zich al kruipende door de heg heen te wringen, waarna zy zich weer op Neder- landsch grondgebied bevond. De douane-beambten, die hun prooi zagen ontglippen, sommeerden de vrouw nog zich over te geven, waarby een van hen zelfs een revolverschot in de lucht loste. Op dit schot kwam de gemeenteveldwachter van Beek, die zich in de nabyheid bevond, toesnellen. Hü beduidde den Duitsehers, 'dat de vrouw zich op Nederlandsch gebied bevond, zoodat zii hun verdere pogingen moesten staken. Inmiddels had de Amsterdamsche een goed heenkomen gezocht. Oplossingen van de raadsels van vorige week. 1. Hei,' kei, lei, hei en prei. 2. Mollen van de piano. 3. Beter een half ei, dan een leege dop. De prijs werd toegewezen aan BERNARD LAUGEMAN, Zoutmanstraat, Gouda. Nieuwe raadsels. 1 Ladderraadsel. le (bovenste) sport een riviertje in Zuid-Holland. 2e sport 'n bloeiende struik. 3e een mooie bloem. 4e een graansoort. 5e een roofvogel. 6e een klein vischje Te een stad in Drente. 8e een lichaamsdeel van een dier. 9e een jaargetijde. De woorden bestaan alle uit 5 letters en de middelste vormen, van boven naar beneden gelezen, den naam van een plaats in het Gooi. Welke smid smeedt geen ijzer Iets wat op den grond li; ugt En een mooie bloem, Voeg ik handig samen. Zeg my, wat ik dan noem. Op de zigzag-kruisjeslyn komt de naam van een plaats in Zuid-Holland. le rij een deel,van een boom X 2e een roofvogel. 3e eéh deel van een schip. 4e een jongensnaam. 5e een ander woord voor plezier. 6e een veel voorkomende vloeistof. 7e een lichaamsdeel. 8e een viervoetig dier. 9e een steile rots. 10e een ander woord voor roem, vermaardheid. Oplossingen inzenden aan de redactie var de Goudsche Coprant, Markt 31, Gouda, on der het motto „Raadsels". -X X X Onder redactie van de Damclub" „Gouda" SecTitaria: Lange Tiendeweg 6. Lokaal der dub: Markt 49. Probleem No. 1019. flchyvep qp: f, 14, 17/19, 23, 34, Wit schUven op: 25, 30, 32, 34, 35, 88, 47, «,50. Probleem No. 1020. 23/25"" ™h,ive°0|>: 10, l2'14, w'18/?1, Wit MhUven op 27, 28 30, 32185, 37, ®i «48, Oplossing van Probleem No. 1015. Wit speelt: 37—31 88—28. 36:4, 27—22, 4 :6. Oïlossing van Probleem No. 1016. Wh speelt: 37-81, 48—42, 36-81, 42—37, 35—80, 44—40, 60 47, INGEZONDEN. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.) Zwemwedstrijden in de KattensingeJ- gracht op Koninginnedag. Geachte Redactie! Vergun my nog een kleine plaatsruimte in ö)v blad voor een kort wederwóord op de repliek van den Voorzitter der Goudsche Zwemclub. Bij voorbaat myn vriendelijken dank. In de eerstofplaats de opmerking dat ik het persoonlyk element niet in het debat heb gebracht; dat deed de heer Smit in eerste instantie op een wyze die mynerzyds verweer moest uitlokken. Nu de heer Smit zich in zyn repliek tot het zakelijke wil beperken, zal ik hem daar in gaarne volgen. Zyne bezwaren gaan evenwel, dit zy voor op geplaatst, feitelijk buiten mijne Com missie om. Deze verkreeg toch de oowusie toestemming tot het houden van zwemwed strijden in de Kattensingelgracht van het Gemeentebestuur en tegen dit bestuur die nen de bezwaren der Goudsche Zwemclub in feite dus ook te zyn gericht. De heer Smit betoogt dat een vergelij king tusschen het water van de Nieuwe-, Vaart en de Kattensingelgracht niet opgaat. Op de Nieuwe Vaart monden geen riolen uit. Hier staat evenwel .tegenover dat de Nieu we Vaart het water (uit twee singelgrach ten en de Binnen-Gouwe in zich opneemt, op welke grachten «-/el riolen uitmonden. In hoevterre nu hier, gezien de kleine afstand, dat dit water slechts behoeft te doorloopen, sprake kan zijn van meer of mindere „ver vuiling" laat ik ter beoordeelihg over!! De heer Smit zegt dat „Rynland's gemaal het water uit de Singelgrachten niet meer wegmaait! Dit is juist, maar hij vergeet dat steeds geregeld via het gemaal van de Fluweelensingelgracht IJselwater wordt in gelaten en de verversching van de Singel grachten dus ook evenals vroeger nog ge schiedt. Trouwens, de overeenkomst tusschen Gemeente en Rijnland, in verband met het eeuwenoude, beproefde Goudsche wa- terverschingssysteem voorziet hierin en zal hiërin ook zeker blijven voorzien! Niet het uitmalen brengt de verversching, in tegendeel de inlaat! Bovendien zal op 31 Augustus a.s., zooals ook vroeger geschiedde, nog eens een extra verversching worden bevorderd. Ik herhaal, de.Commissie voor Oranje- en andere Openbare Feesten, namens wie mijn verweer is en was bedoeld, acht zich volkomen verantwoord met de via deskun dig^woorlichting verkregen toestemming dCT overheid! Het is mogelijk dat niet alle deskundigen gelijk over ditvraagstuk denken; dit ge beurt meer! Maar het doet toch wonderlijk aan dat de Goudsche Zwemclub zoovele bezwaren tegen het zwemmen in Singelwater heeft, terwijl b.v. te Amsterdam op' Zaterdag j.l. nog een 2 K.M. estafette-zwemwedstrijd van de fcwemvereeniging ,,De Dolfijn", werd ge houden in. de Amstel, onmiddellijk bij het clubhuis van de Roeivereeniging ,,De Am- jstel". Ik vraag my af of het Goudsche Singel- water van minder goede samenstelling is dan het Amsterdamsche?! Overigens -tegenover de zorgvuldigheid van het bestuur der Goudsche Zwemclub tegenover het zwemmend publiek, staat zeker minstens in gelyke mate die van het Gemeentebestuur. Hoogachtend, G. J. J. POT, Voorzitter der Commissie voor Oranje- en andere Openbare Feesten. GOUDA, 28 Augustus 1936. Daar vonkt een dierbre gloed in eigen huis en haard. Neemt men vandaar zyn vlucht Met sterk gespierde vleuglen, De wyze weet zijn kracht Te vieren en te teuglen. Hij kent de weelde hem In 't welkom thuis bewaard. Ziezoo, nu kan ik er weer tegen. In de vacanttiT weer heel wat nieuwe kracht op gedaan. Zeg 't is elf uur, rij je even mee door naar 't Blauwe Kruis? Even koffiedrinken. Wat een verbetering toch die bftiiff van van Staal, nie waar? Weet je nog hoe we samen hier op die oude brug nog eens met onze bumpers in elkaar hebben gezeten? Mijn voorbumper in jou achterbumper, 't Liep nog goed af. En nu de brug zooveel breeder is, is 't verkeer weer toegenomen. Vooral Donder dags met die lange treilers is 't hier soms levensgevaarlijk en zou een verkeersagent niet overbodig zijn. Vao verkeersagenten gesproken, heb je die nieuwe toestellen van ons al gezien met een verkeersagent erin? Wacht, nu eerst koffiedrinken en loop dan even mee Kijk. hier heb je er een. Dat is er nu zoo, een met een verkeersagent erin. Dat kleine dingetje dat daar zit, dat heet by ons V.A. Stel je voor, je wilt Heilsberg doorlaten, maar daar komen Rennes en Scottisch-Na- tional aan. Stop! Daar komen van de andere kant Nordth- National en Bratislava aan. Ook stop! Heilsberg heeft voorrang. En de verkeersagent laat Heilsberg door. Dat moet je toch feitelijk by een modern toestel hebben. Scheiding, selectie. Keuze. Stel je voor dat al die stations, zoo'n tachtig bij elkaar, er allemaal tegelijk door wilden. Dan zouden ze met hun bumpers ook in elkaar raken. Maar, niks hoor, zoo'n toestel met een verkeersagent erin, laat alleen door wie voorrang heeft, één voor é?n, en dat is orde, zoo behoort het. Anders wordt het wan orde en heb je totaal niets aan je toestel. Ja maar, zeg, zit zoo'n v.a. alleen in dat eene toestel van jou? Wel nee. kerel, in alle Westminsters. Westminsters zijn allemaal v.a. (ver keersagent-) toestellen. een genot van begin tot eind VORSTENLANDEN EN SUMATRA Ook In kistjes «in 50 ituki L BINNENDIJK. KLEIWE887 10 cent per doos Het bette voor Huidverzorging Gsdipl. Drogist I MARKT 31 - i GOUDA TELEFOON 2745 OPGERICHT 1791 worden verzocht op 31 Augustus te half vijf aan onze magazijnen aanwezig te zijn teneinde hun wedstrijd-ballon in ontvangst te nemen. De gezamenlijke oplatng geschiedt op de Markt te vijf uur. Zij, die ndg niet in 't bezit zijn van een kaait, kunnen deee nog gratis verkrijgen bij aankoop vón 2 gulden aan goedreen tot 31 Aug. a.s. 2 6 fraaie prijzen! waatonder 6 Autopeda TURFMARKT GOUDA. INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN voor op *e richten JEUGD-ZANGKLASSEN door de Toontanstafdeeling voor den leeftijd van 8 jaar en ouder op ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1936 's middags van 4—6 uur in de Bovenzaal van het Blauwe Kruis, Westhaven. De leiding zal berusten bij den Directeur der Afdeelinlg, den heer Henri Blokbergen Lesgeld 15 ets. per week en voor meerdere1 iktndleren uit één gezin 10 ets. per week. De repetities van het Kooi der Afdefehng zullen weóer aanvangen op Maandag 7 September a.s., 's avonds 8 uur, bovenzaal Blauwe Kruis. In stud.e wordt genomen „DIE JAHRESZiEITEN" van Jos. Haydp. Lidmaatschap 10.per jaar of 40 wektelyksche teasnynen van 25 ets. MAANDAG 31 AUGUSTUS 1936 TER GELEGENHEID VAN DEN JAARDAG VAN H. M. DE KONINGIN MET ATTRACTIES. AANVANG 9 UUR. Dansmuziek: RYTHME BOYS JAZZBAND. Entrée: HJH. Leden vrij, Huisgenooten 0.30. Niet-leden 0.60, met inbegrip v. bel. H. J. IN T VELD. welke U dagelijks noodig hebt leveren wij U GOED en GOEDKOOP VERF-, GLAS- EN CHEMICALIëNHANDEL WIJDSTRAAT 25 TELEFOON 3361 HET VAN OUDS BEKENDE ADRES. JÜeraar Boekhouden en Hamlelswetenaehappen e.n. Voor STAATSPRAKTUKDIPLOM-é, HANDELSKENNIS L.O., ONDERDELEN BELASTINGCONSULENT en ACCOUNTANTSEXAMENS (Ned. Instituut van Accountants) en MERCURIUS Tal van geslaagden bewezen de uitnemendheid mijner wetenschappelijke methode. BOSKOOP. REIJERSKOOP 165. Er wordt IN GOUDA les gegeven. i-fravcnhafe prinieatefracht 4 tekenen portret- en illustr. tekenen, dec. tekenen etalagf-ontw ]d. jV resp. 30, 36, 40, 45, 50 gid. modelklasse reclame-ontwerpen ld. IV resp. 30, 35, 40, 45, 50 gld. bouwkunde u.l.n.o m.t.s Itl IV resp. 40, 50, 60, 70, 70 gld kl. VI.70 gld. bouw- en binnenhuiskunst metfbelconstr. en binnenhuiskunst kl. I—V resp. 30, 35, 40, 45, 50 gld. architectuur-klasaeM- I-™ reap. 40, 45, 50 gld. berek. bouwconstructies kl. III resp. 20, 2o gld- opl. lag. akte handtekenen60 Inschrijving -pt van en 7-9 uur. bü de inschrijving moet het schoolgeld geheel voldaan worden, leerlingen, die het vorige jaar de school bezochten, moeten zich opnieuw laten inschrijven. t Privó-acirew KORTF. TIENDEWEG 4 - TELEF 3257. I INRICHTING VOOR HET BETERE DANSONDERWIJS. ZMidag 6 Sept. v«n 3.45—5.45 uur aanvang der cursus uitsluitend voor Roomsch. KWaT"sSa'n uur 'n"is. Algemene Leercursus. Betaling per les. Inlichtingen en inschrijving Zondag 30 Aug. van 6—8 ujir en Zondag 6 Sept. vanaf 3 'itonderdag 10 Sept. 8 unr nam. aanvang der R.K. Dansclub T.O.P. in de „al van het VEEMARKTKESTAÜRANT. Woensdag 16 Sept. 8.30 uur nam. Bovenuaal van bet Café-Restaurant „TER GOUW", aanvang der Dansclub O.O., elob voor kantoor- en winkelpersoneel. Medio Oei. aanvang der Tap-lewn volgens het nieuwste Amerikaaltseh systeem. Inlichtingen en innehrUïkig dadelijks van 10—1(1 uur agn ons privé-adre..

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1936 | | pagina 2