w
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht,
VI AN
'.ach els
weg 96
Ho 19308
75e Jaargang
Vrijdaq 4 Septomer] 1939
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN
BOSKOOP,
rjlEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUW1JK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
r i
DE BURGEROORLOG IN SPANJE.
■uouaimi.
.1
ES
N
)P
N
Irun, na dagen van strijd, door de troepen van
generaal Mola bezet.
Niet-inmenging brandend probleem.
Italië zendt een kruiser.
Onder de Goudgravers.
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
enz.
T T v A-/ovi/iuuiizi OUOI1.UVI t linnuiivuvii
I
reid een gedelegeerde te zenden naar
ternatlonaie commissie inzake non-inter
med uld is een lamp
Het
moeder -even lief en zacht was, als ik
naar de deur van haar slaapkamertje
DA
komen
(Wordt vervolgd).
goed.
bij
wend met het verzoek Trotzky voor Frank-
een verblijfsvergunning re verleeneh.
Mola er vanmorgen om 7 uur ingeslaagd,
de stad Irun, om net bezit waarvan zoo
verbitterd gestreden is, te veroveren.
Gebruik makend van het nevelachtige
weer konden de rechtscne troepen door
een verrassende manoeuvre tot de op on
geveer nou meter voor de stad gelegen
voorloopige stellingen doordringen. Na
een kort geweer- en mltrailleurvuur ge
lukte het den opstandelingen de regec»
ringsaanhangers terug te dringen, aie
zich daarop in wilde vlucht over de in
ternationale brug bij Hendaye op Fransch
I gebied in veiligheid trachtten te brengen.
gezicht en Rosalle rende
„j van opwin-
Vliegtuigen naar Vigo.’
Te Rome is volgens een Steianl-tele-
gram bericht ontvangen dat een Ita
liaanscn onderdaan, Umberto Fasanella,
ketellapper van beroep, te Barcelona is
gedragen heb zou u mijn grootvader klaarmaken. Die advocaat mag naar Sir
even erg haten, als ik op het oogenblik *-
doe.
De heldere, vriendelijke oogen van den
advocaat waren vol oprechte deernis
toen hij zijn hand uitstak.
Geloof me, juffrouw Rosalle, Ik wist
niet dat het zoo vreeseiljk was zei hij.
Ik ben van de bijzonderheden van die
5^5^’ rlep ze vroolijk, toen
-maar opeens zweeg
een filmacteur, eigenaar van een nacht
club, cabaretzanger en een groot beoefe
naar van de vliegsport. Men noemt hem de
vliegende troubadour.
Richmann heeft aan journalisten een ver
haal gedaan van de vlucht over den Oceaan,
welke vlucht wat den oversteek over het
water betreft veertien uren duurde. Het
vliegtuig had gemiddeld 210 mijlen per uur
geloopen (338 k.m.), maar de topsnelheid
was 250 mijlen (404 k.m.\ geweest.
Een onaangenaam moment beleefden zjj
midden boven den Oceaan, toen het vlieg
tuig plots, als zonder reden, piqueerde. De
beide vliegers werden van hun zitplaats ge
worpen, zij trachtten zich te herstellen, wat
na enkele minuten gelukte. Intusschen had
men 1000 M. hoogte verloren.
De gemiddelde hoogte, waarop boven den
Oceaan gevlogen werd, was 3500 M. ge
weest.
Richmann heeft van de plaats der nood
landing Croydon opgebeld en verteld, dat
de vlucht over den Oceaan perfect was en
dat de weersomstandigheden redelijk wel
waren geweest.
Volgens een later bericht moesten de vlie
gers hun tocht naar Croydon uitstellen we
gens het, slechte weer.
ENGELAND.
Koning Edward in. zee gevallen.
Het Koninklijk jacht in Turksche
wateren aangekomen.
Naar de News Chronicle van zijn corres
pondent te Athene verneemt, is Koning Ed
ward Dinsdagavond ternauwernood aan een
zeer ernstig ongeluk ontsnapt.
De Honing was aan het roeien te Aedipso,
de Grieksche badplaats» toen de motorboot
van zyn eigen jacht, de Nahlin hem full
speed passeerde. De hoog opslaande golven
deden het roeibootje kantelen, met het ge
volg, dat de koning in het water viel.
Op de motorboot had men het ongeval
gezien. Onmiddellijk werd bijgedraaid,
ventte in Spanje. Vooraf moeten echter
de kwestie van de competentie van de
commissie en de werkwijze geregeld wor
den.
De flnancleele secretaris van de En-
gelsche schatkist, Morrison, heeft een
zitting gepresideerd van het interdepar
tementaal comité, dat is samengesteld
uit vertegenwoordigers van verschillen
de departementen tier regeerlng en ge
vormd is met het oog op de instelling
van een internationale commissie, die
zich _moet bezighouden met de kwestie
der non-lnterventle. Dit Interdeparte
mentale comité zal de doelmatigheid be
spreken der reeds van kracht zijnde
maatregelen ter verhindering van het
leveren van wapenen en vliegtuigen aan
Spanje Het comité zal ook de mogelijk
heid bespreken vai} toepassing van an
dere maatregelen, welke door de inter
nationale commissie kunnen worden
aanbevolen.
Naar het Engeiscn van
Mrs PATRICK McGILL
Nadruk verboden.
sedert
men. ii.
Het jacht Nahlin werd door twefc Turk
sche torpedojagers eerebetoon bewezen. Het
begaf zich Vervolgens begeleid door twee
Engelsche torpedojagers naar Seddulbaha,
waar de Britsche kruiser .Triumph gezon
ken is. De Turksche en Engel sclft oorlogs
bodems heschen de vlag halfstok en de
Turksche zeelieden wierpen een groote bloe
menkrans in zee.
Terwijl de nieuwe batterijen der re-
geerlngstroepen voor Irun, bestaande uit
öerggescnut en eeniga 7o m.m. -kanonnen
ononderbroken de hoogte van San Mar
cial met granaten bestoken, zonder zicht
bare schade aan te richten, zijn de op
standelingen bezig met het versterken
van hun stellingen. Duidelijk was van
de hoogten van Behobie te zien hoe stoe
ten muilezels langs de stelle berghelling
achter het opstandelingenfront geklom
men waren met naar het schijnt machi
negeweren en onderdeelen van bergka-
nonnen.
Tegen den middag werd bij Behobie
aan de Spaansche zijde het verkeer op
straat weer drukker. Men zag hoe ge
wonden weggebracht werden en hoe am-
buiancewagens In de richting van Irun
wegreden. Ondanks het groote daaraan
verbonden gevaar trachtten de laatste
bewoners nog hun have en goed zooveel
mogelijk over de brug op Fransch gebied
in veiligheid te brengen. Gedekt achter
de brugleuning staan leden der militie,
die stroomaiwaarts den weg onder vuur
houden, waarlangs de rechtschen opruk
ken. De pantsertrein staat midden in
Behobie en vuurt onophoudelijk met zijn
machinegeweren.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA.
b(j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
luiere. 2745. Postrekening 48400.
Wereldvrede^!
De belangstelling
congres, dat op ini
Brussel gehouden
woon groot te zijn!
delegeerden en bezoel
gemekU.-
Gistermiddag hield de Hollandsche dele
gatie, die thans ruim 60 gedelegeerden en
40 bezoekers telt, een bijeenkomst onder
leiding van Mr. Everwtfn, voorzitter van
de Vereeniging van Volkenbond en Vrede.
Des avonds 8 uur had zooals reeds was
gemeld de plechtige opening van het
congres plaats in het hoofdgebouw van het
Palais du Centenaire.
Edouard Harriot werd jioor de vergade
ring met handgeklap begroet. Het was over
half negen toen eindelijk de vergadering,
die ruim 4000 bezoekers telt, door staats
minister Eta. Vandervelde, die met Lord
Cecil op het podium trad, werd geopend. Htf
begroette de vergadering uit naam van hét
Belgische volk en merkte in verband met
het eerste punt van de grondbeginselen van
het congres op, dat België zich in 1914 aan
zijn internationale verplichtingen gehouden
heeft en dat de huidige regeering een be
gin heeft gemaakt met de controle op de
wapeniudstrie. Hij wees op de beteekems
van de organisatie van den vrede door den
Volkenbond.
Lord Cecil wees als eerste spreker op het
feit, dat allerlei organisaties, de kerken,
katholieke en protestantsche, feministische
vereenigingen, de oudstrijders-orgamsaties
de. Fidac en Ciamac en talrijke vredesorga-
geschiedenis niet nauwkeurig op de hoog-
te; het is allemaal gebeurd toen mijn
vader nog leefde en ik nog niet in de
firma was Hij zweeg een oogenblik, om
te vervolgen: Ik ben uit Engeland
hierheen gekomen om u te bewegen met
mij terug te gaan.
Rosalie lachte kort en hard.
Zeg maar tegen mijn grootvader,
viel ze op wrangen toon uit, dat ik terug
zal komen en tot mijn levenseinde bU
hém blijven, als hij mij mijn moeder kan
teruggeven en al de bittere jaren sedert
haar dood kan uitwisse hen!
Op dat moment klonk de stem van
Chicago Charley.
Rose! riep hij vermoeid.
Ja, oom Charley, antwoordde Ro
salie, terwijl ze naar hem toe snelde.
De oude mijnwerker zag er opgewon
den uit. Wees nu een lief kind en
luister naar het verhaal van dien vreem
deling, pleitte hij. Ik denk dat het je ge
weldig zal interesseeren net als mij toen
1 ik hoorde, welke poets dat gemeene nest
i’nn Hlon mllltonolr Hnn ZMiHan mnv, «a.
bakken heeft.
Ik wil naar geen verhaal luisteren,
ze. want in plaats van de houthakkers,
die ze had achtergelaten om op den
ouden man te passen, zat er nu een def
tig uitziende vreemdeling
Wie wie bent u? stamelde Rosa
lie. terwijl ze haar pakjes op de ruwe
houten tafel midden in de hut neerlegde
De onbekende stond op en boog, flij
was een lange man van een jaar of vijf
tig met heldere, doordringende oogen en
zilvergrijs haar.
Ik ben blij u te ontmoeten. Juffrouw
Rosalie. Ik ben John Grey, de zoon van
uw giootvaders oudsten vriend en zijn
advocaat, stelde de bezoeker voor, haar
de pand toestekend.
Maar Rosalie’s oogen schoten vuur,
toen ze hijgend van emotie antwoordde:
Als u de vriend van mijn groot- 1
vader bent, bent u hier niet welkom.
Rose, kindlief, hoor eens, riep Chi
cago Charley zwakjes maar verder kwam
hl) niet, want Rosalie luchtte haar op
gekropte woede en greep den advocaat
bij den arm.
Weenen doorbrengen, zoodat*hjj half Sep
tember te Londen terug zal zijn. Na eerst
eenige dagen in Londen te hebben doorge
bracht, zal de koning dan voor het eerst
zijn troonbestijging zijn intrek ne-
In Balmoral Castle.
witte bed dat midden i
en zette het knapnj
hoofdeinde In
601ID8CH E (OIRAVI.
Oceaanyliegeis in Wales.
Defect aan het radio-toestel oorzaak van
een noodlanding.
Toestel onbeschadigd.
De Oceaanvliegers Merrill en Richmann,
die Woensdag te New-York z(jn gestart
voor een retourvlucht New-YorkCroydon,
hebben in Carmathenshire in Wales een
noodlanding gemaakt. De aviateurs zjjn on
gedeerd, het toestel werd niet beschadigd.
De Oceaanvliegers hebben verKlaard, dat
het mogelijk is, dat zij vandaag weer zul
len starten. Wat de retourvlucht naar Ame
rika betreft, die zal afhangen van het weer
Vannacht zouden de vliegers te Manordila
bljjven. Twee vliegtuigen zullen hen ben
zine brengen.
De vliegeniers deelden mede, dat hun
gemiddelde snelheid boven den Oceaan 210
mijl per uur bedroeg. De noodlanding werd
veroorzaakt door een defect aan het radio
toestel.
ïn luchtvaartkringen te Croyon acht men
het niet moeilijk voldoende benzine naar
Garmathen Sans te brengen om de „Lady
of Peace” naar Londen te brengen. i
Dick Merrill, een der Oceaanvliegers, is
een gewezen oorlogsvlieger en thans chef- j
piolot van een Amerikaansche luchtlijn. Hij
heeft ruim 2 millioen vlieguren in de lucht i
afgelegd en heeft nog nooit een ongeluk
gehad. Zijn metgezel is Harry Richmann,
Denkt u, dat ze het verdiende op
drle-en-twinttg-jarigen leeftijd te ster
ven denkt u dat? vervolgde Rosalie,
in toomelooze opwinding, naar het jonge
gezicht boven het bed wijzend.
Lieve juffrouw Rosalie, begon de
advocaat, ietwat hulpeloos.
Zeg geen lieve, dit of dat tegen mij,
protesteerde het meisje stug. Als u zich
een vriend noemt van den man, die zijn
kind hier liet sterven, bent u haast even
slecht als hij.
John Grey hiei met een afwerend ge
baar zijn hand op.
Mag ik ook eens wat zeggen? vroeg
hij geduldig.
Als ik klaar ben, gaf Rosalie een
beetje kalmer ten antwoord. Er klonk
iets verontschuldigends in haar stem,
toen ze voortging:
ik bedoelde daarnet niet, dat u zoo
tegen uw dochter zou handelen als sir
r.amo tpofin miin mnpripr depd
rukktng^-flu
HONGARIJE.
Gömbös treedt af ah Minister van
Landsverdediging.
Minister-president Gömbös heeft ryksbe
stuurder Horthy verzocht hem te willen
ontheffen van de leiding fan’ het departe
ment van landsverdediging. Horthy heeft
dit verdoek ingewilligd en heeft op voorstel
van Gömbös veldmaarschalk Somruthy be
noemd tot honved-minister. Volgens een
ander bericht uit Boedapest zal Gömbös, die
reeds langen tijd ziek is, vandaag per vlieg
tuig naar München vertrekken, waar htf in
een rusthuis zal worden opgenomen.
Hij zal een kuur doormaken, die zes we
ken zal duren.
Irun gevallen.
Bij verrassing door opstandelingen
ingenomen.
«aar de «peclale «orreepondent van «adaeld Is OulUcruand m beginsel be-
het Duit^chc nieuwsbureau hedenoch- 1
- - -r—i van generaal j
Londen om zitting te nemen In de In- j waarna men den vorst aan boord hielp ko-
men. Behalve het natte pak had het onge-
ren even hard en bitter als de toon van
haar stem.
De advocaat zweeg, maar zijn gelaat
was vol medelijden, toen hij zijn blik op
hejt mooie, uitdagende meisje naast zich
liet rusten en het levend evehbeeld van
het portret, aan den muur aanschouwde.
Vindt u het geen mooi gezicht?
vroeg Rosalle na enkele oogenfclikken.
Zeker vind ik dat, was het harte-
lijke antwoord.
Kijk dan eens daarginds ziet u
dat groepje pijnboomen? vervolgde Ro
salie. met haar vinger naar de berghel
ling wijzend, die vanuit ’t venster zicht
baar was.
Ja. sprak de man. een hand boven
zijn oogen houden.
Daaronder ligt die mooie vrouw
zij was mijn moeder.' en de vriend van
uw vader heeft haar daar gebracht!
klonk het fel.
John Grey legde voorzichtig een hand
op haar schouder
Kindlief de wereld is zoo wreed
BELGIB.
scongres te Brussel.
ing voor het werfldvredes-
iatief van Lord Gecil te
wordt, blijkt buitenge-
Drie- vierduizend ge-
jekers hebben zich aan-
Hollandsche
een fout was in zijn oogen. met den man
V te trouwen, dien zij liefhad? Toen ze geld
\oodig had voor voedsel, hoort u het 1
I voedsel! En de zachte meisjesstem klonk
als een schreeuw.
Digby Lame tegen mijn moeder deed.
want u kent de geschiedenis misschien
II uen ariu 1 niet zoo precies, maar als u een moeder-
Kom hier verzocht ze met een door 1 Jammer genoeg - en kent zoo weinig i looze Jeugd had gehad, zooals ik, en uw van. dien nUUlonair den ouden man ge-
--- moeder -even lief en zacht was. als ik hakkf,n hppft
weet dat de mijne geweest is, als u een
j leed moest dragen, zooals ik al die Jaren maar ik zal je wat van die lekkere soep
Digby Lame teruggaan en hem. met de
j complimenten van mij vertellen, dat ik
liever hier blijf. Ik denk, dat ik hem ook
wel wat te eten zal moeten geven, voeg-
de zij er aan toe. terwijl ze bezig was
met de pakjes die nog ongeopend op
tafel lagen.
ze onstuimig, tegen zijn eigen kind toen
^^Jheester- zij vergeving vroeg voor iets, dat alleen
■fitkome?\
van ver-
Gk d'm^WBWWFkijk maar eens
Irong Rosalle en haar oogen wa-
loen hu Rosalie s verhaal gehoord had,
nep-hjj zijn bediende
eens hIer- Johan, en pas op
winkel, ik ga een uurtje weg.
korhf3010 ging hlJ met Rosalie mee,
ipirv. aJleriet versterkende middelen en
D^7r?iJen voor haar, en toen ze op het
’«trekken, .topte hl) haar
dp van vüf-en twin tig dollar in
_hT “et de w0°rden:
van J6® dat* aan een cadeautje
zou 0U(Jen man, die er trotsch op
Un een dochter als JIJ te hebben!
hu aliftB°ïrUltZlcht'' dat ze °°m Charley
vemudP K? ieven’ wat hU noodl* had-
en ze wa_ilaar met groote dankbaarheid
s®». dat hpt°^Jerl?n8end hem 16 verras" De ondergaande zon scheen vol op het
komen n Ot er noott een elnd 2011 --- -1
roeitnch»^ dlen lan8en vermoeienden I
Man nt 8troom°Pwaarts.
toch kwam de klelne hut
Iahgs het
ding
- Oom
Ze de deur bereikte*
4 Strijd in de lucht.
Ter beantwoording *van den reeds ge-
melden bomaanval op Irun verschenen
op een gegeven oogenblik twee snelle
legeerlngsvllegtuigen, die de gisteren
door de opstandelingen genomen stel
lingen van betrekkelijk geringe hoogte
met bommen bestookten Vervolgens ach
tervolgden deze toestellen het inmiddels
teruggekeerde vliegtuig der opstandelin
gen, dat Irun en de batterijen bij Fon-
tarrabie en tusschen Irun en San Mar
cial gebombardeerd had. Aangezien daar
bij over Fransch grondgebied werd ge
vlogen. verscheen aldra een dóór de
Fransche grenspolitie gealarmeerd twee-
motorig militair vliegtuig.’ dat ongeveer
een uur lang heen en weer vloog l/ngs
de grens, teneinde te verhinderen, dat
wederom vliegtuigen van Spaansch boven
rransch gebied zouden komen. De regee-
nngsvilegtulgen verdwenen ten slotte op
Sebastian^!P in d<? rlchtln8’ van San ventte in Spanje, die waarschijnlijk
niet voon de volgende week te Londen
bijeen zal kómen, te doen vertegenwoor-
digen.
I Naar Reuter te Berlijn officieel is mede
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
t—5 regêls ƒ1.55, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnmmer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—1 regels f2.25, elke regel meer /0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en ónze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aa het Bureau zijn ingekomen, te^éinde van opname verzekerd te zijn.
tranen verstikte stem en trok hem mee vergevingsgezindheid, begon hij, maar
I Roshlij schudde de hand wild van zich
-- i at
jamer stond Hoeveel vergevingsgezindheid heeft
Mkaan het hij tegenover mijn moeder getoond, riep
L* fijnste 1
val voor den koning geen onaangename ge
volgen.
Het jacht Nahlin, geëscorteerd door Brit
sche torpedojagers, is inmiddels in de Turk
sche wateren aangekomen en ter hoogte
van Tenedos begroet door een Turksche tor
pedojager. Uit naam van president Ata
Turf heeft zich een Turksche delegatie on-
j der leiding van generaal Fahreddine aan
I boord Van het jacht begeven, om den ko
ning te verwelkomen. De Nahlin en haar
v escorte voeren vervolgens naar Seddoel,
waar de koning aan land ging. De monarch
is daarop met de Turksche delegatie per
auto vertrokken voor een bedevaart naar de
oorlogskerkhoven van Gallipoli, waarna zij
het sThgveld van het schiereiland zullen be
zoeken.
De koning zal begin der volgende week
met de Orient Express van Istanboel ver
trekken, en op de terugreis 2 a 3 dagen te
Correspondent van
tend meldt, zijn de troepen
Een mensch zonder
lender olie.
BUITENLANDSCH NIBUW3.
FRANKRIJK.
Franeche regeering verzocht Trotzky
verblijfsvergunning te verieenen.
De Fransche af leeling van de Vierde In
ternationale heeft zich tot de regeering gc-
gedood. Hij laat een vrouw en zevsn l rijk
Kleine kinderen, achter. Dit is nei x:sdv
lialiaansche slachtoffer sedert, hei be
gin van de wanordelijkheden.
De italiaansche consul-generaal te
Barcelona heeft wederom energieke pro
testen ingediend, maar in den 'huldigen
toestand lijken deze niet voldoende. Er
bevindt zien reeds een Italiaansche krui
ser in de wateren van Barcelona en het
Is zeker, dat nog andere strijdkrachten
derwaarts zuilen worden gezonden
Nader wordt uit Rome gemeld:
De kruiser „Pola" i$> uit Italië vertrok
ken met bestemming naar Barcelona,
waar hij zich zal voegen bij den lichten
kruiser „Attendolo" m de wateren van
Barcelona. De „Pola” is een groote krui
ser van 10.000 ton.
De Fransche regeerlng, aldus een tele
gram uit Parijs, neeft van de Spaansche
regeering te Madrid bericht ontvangen,
dat 24 vliegtuigen van Italiaansche her
komst te Vlgo zouden zijn aangekomen
Aan alle mogendheden is deze zelfde
mededeeling gezonden
De coördlnatie-commissie
De Sovjet Unie, Hongarije en Finland
I hebben zich bereid verklaard, zich !n de
coordlnatle-commlssle Inzake non-inter-
van San
