Jubileum Pprug H. ter Heulen H. ter Miulin Verhuisd Dc Kleine Winst Zomerprijzen Brandstoffen Jl Sigarenmagazijn, Bootstraat 5 te Boskoop Dansinstituut H. J. Mul JAC. MUL Spoorstraat 31 Nederland in den oorlogstijd. De witte Amazone van Spaansch Marokko. ïoP termn II. Drty». EVEN PARKEEREN jubileum Reclame Gevraagd Een goed Vakman vakklecding dragend Door onze steeds stijgende omzet Goudsch Meubelhuis Ter overname aang«bod«n Volksbazar „De Toekomst',alleen Hoogstraat 13 Adri Engelhard CURSUSSEN BOEKHOUDEN M.O. Doot Uw voordaal en beitel nu brandstoffen Oranje Nassau anthraciet Limburgsche kwaliteit (Uit de gedenkschriften van de Nederlandsche Overzee Trust Mij.) Sir VIII. Walter Townley, door Engeland ien om de sterke man te spe len, f^egreep, dat het op deze wijze met kop voortgaan. Hy besefte, dat Nederland in een onmogelyken toe stand was gebracht door het land in die mate af te sluiten van alle uitwisseling van berichten over zee. Want niet slechts ver keerden gezinnen in de grootste onzeker heid over wat elders voorviel, maar alle handelsverbindingen waren afgebroken en men had ook de verbinding van reeders met hun gezagvoerders en agenten over z*c versperd. Het was een knoop geworden, die niet meer los te .non viei Engeland hak te hem toen loor en herstelde begin Ftbr. 1918 dit telegrafisch verkoor. De Minister van Buiteniandache Zuen\deed er nieie- deeling van aan <.e Tweede Kamer, maar moest daarby tevens verklaren, .lat Enge land een regeling door arbitrage niet wilde aanvaarden. Men kon intusschen weer vrye- lyk handelstelegrammen zenden, en dat. was reeds heel wat waard. De zand- en grintkwestie bleef intusschen bestaan. Zy werd van steeds gevaarlijker aard, naarmate het door de Duitschers met groote kracht ingezette Maart-offensief voortschreed, en de Duitsche liniën tot na- by Amiens, ja ook tot aan de Fransche Noordzeekust bracht. Geen doorvoer van legerbenoodigd- Duitschland had, om in deze laatste wan hopige poging te slagen, een vergemakke lijkt doorvoerverkeer noodig; de Duitsche gezant, als hoedanig inmiddels Ds. Rosen was opgetreden, kwam dit van Minister Loudon vragen, die hem onmiddellijk te ■verstaan gaf, dat, ai moest er ook oorlog van komen, in geen geval doorvoer van le- gerbenoodigdheden, zelfs niet van proviand zou worden toegestaan. De Duitsche eischen braken als een woedende storm plotseling over Nederland los, en, gelijk ook op 31 Maart 1916 het geval was geweest, viel het moeilijk uit te maken welke b«5nchten van Duitsche, welke van Engelsche zijde af komstig waren. De Nederlandsche Regee ring gaf aanvankelijk geen enkele mede- deeling uit, maar was vastbesloten haar on zijdigheid te handhaven. Engeland ver keerde einde April in de meening, dat Duitschland zijn eischen kracht had bijge zet door een ultimatum te stellen. Zou Ne derland dit verwerpen, dan zou Duitschland in dit laatste stadium Nederland nog in den oorlog kunnen medesleepen en snel alle hulpbronnen en verkeersbespoedigingen kunnen uitbuiten, die het onzijdige land nog bood. Dat was niet in het voordeel van de Geallieerden, die de Amerikaansche leger corpsen nog maar begonnen te organisee- Maar Nederland ging niettemin in razen de vaart op oorlog af. Dat is het oogenblik geweest, dat de Koningin heeft ingegrepen door persoonlijk den Duitschen Keizer te telegrafeeren. Gevolg van het telegram was dat de Duitsche gezant ijlings naar Berlijn vertrok. Gevolg was, dat hij terugkwam met gewijzigde eischen, echter nog van al- lergevaarlijksten inhoud, ook omdat de Britsche regeering zich terstond fel daar tegenover stelde. Het afschrift, dat onze Nederlandsche Gezant te Berlijn van deze eischen kreeg, leidde hem ertoe zich on middellijk op reis naar den Haag te be geven; die eischen toch heetten een com promis, door de bemiddeling van «en Kei zer persoonlijk bereikt tusschen het civiele en het militaire bestuur te Berlijn. Zy be vatten: vrijen doorvoer van zand en grint van 200.000 ton per maand door Nederland naar België, waarop de Nederlandsche auto riteiten een Duitsche verklaring, dat die hoeveelheden niet voor oorlogsdoeleinden zouden worden gebruikt, als absoluut vol doenden waarborg moesten aanvaarden. De douane-inspectie in Limburg. Bedenkelijker was wellicht nog, dat men over de lyn München, Gladbach, Antwer pen, vrij van douane-inspectie in Limburg, vervoer van legerproviand eischte, waarin men wel van tijd tot tijd een steekproe* mocht nemen, die echter geen trein langer dan 24 uur mocht ophouden. Begrijpelijk, dat de spanning steeg; dat men naar elke beweging van de militaire autoriteiten zag, die intusschen, dank zy de reeds genomen maatregelen ,zich van verder ingrijpen kon den onthouden. In de Eerste Kamer bepaal de Minister Loudon zich tot de mededeeling dat de kwestie ernstig was, en hy op dil oogenblik daarover niet meer kon mede- deelen. En men wist, dat de Ministerraad telkens byeen was. Toen, op 25 April, werden de militaire verloven stopgezet; Diytsche troepenbewe gingen langs de Nederlandsch-Westfaal- sche grens werden opgemerkt. Men kon toen niet weten, dat, gelijk Generaal Lüdendorff in zy'n herinneringen zou bekend maken, men van Duitsche zijde eerder vreesde voor eventueele agressieve bedoelingen van Ne derland als de zand- en grintkwestie tot een conflict voerde, dan dat men het om gekeerde van plan was. Onder den indruk van dit nieuws, ontving de heer Van Aalst aan het ontbijt van den 26sten April het telefonisch verzoek den Franschen gezant te 'h-Gravenhage t( bezoeken. Hy begaf zich daarheen. De f-ozant bracht langs een omweg het gesprek op de Duitsche eischen en deelde mede, dat de Geassicieerde regee ringen Minister Loudon hadden verwittigd, dat zij niet wenschten, dat Nederland nu in moeilijkheden met Duitschland zou geraken en daarom bereid waren in alle kwesties, die hen, de Geassocieerden, mele betroffen, zooveel mogelijk tegemoet te komen. De heer Van Aalst, de bedoeling van d^ze me- dedeelingen vattende, vroeg toen of de Fransche gezant meende, dat die Geasso cieerd, regeeringen geen bezwaar zouden hebben tegen het aanvaarden door Neder land van de „verklaring" van Duitschland, dat het zand en grint niet voor oorlogsdoel einden zou worden gebruikt, en tevens tot het afzienvan den eisch v$ji nieuwe con- j trole ter plaatse. Zou deze doorvoer, aldus het antwoord van den gezant, vastgestelde kwantiteiten betreffen, dan werd Jaartegen geen bezwaar gemaakt. j Maar de waarschuwing, da; de Geasso- cieerden het niet op een oorlog van Duitsch- land tegen Nederland wilden laten aanko- I men, kon slechts officieus ter kennis ge- t bracht worden. Officieel kon de Fransche j gezant niets doen, maar hij gaf wel den heer Van Aalst te verstaan, da; het over brengen van de bedoelde zienswijze nog heden van hem verwacht werd, t n hy voeg de eraan toe, dat hy' gewenscht had de N. O.T. bekend te maken met deze opvatting, omdat daardoor de Neder andsche regee- ring zou weten, in hoeverre de N.O.T. op de hoogte werd gebracht, want voor alles J moest verhinderd worden, dat Nederland, t door algeheele weigering der Duitsche voorwaarden, in den oorlog zou worden ge- stort. Het verkeerde in een noodtoestand, waarin men alles kon verwachten. De Duitsche eischen. De heer van Aalst kreeg dus niet meer of minder dan de boodschap om de Neder landsche regeering te verhinderen eon nood lottige beslissing tot weigering der Duit sche eischen te nemen. Deze weigering was beïnvloed in de eerste plaats door de strikte opvatting van onzijdigheid, maar niet min der door de houding van Engeland en Frankrijk; ware deze beide laatsten bereid om zich er by neer te leggen, dan kon Nederland dit te geredelijker doen. Zoo holde de heer Van Aalst naar het departe ment van Zuitenlandsche Zaken om de boodschap over te brengen, dat de Geal lieerden in geen geval oorlog wenschten. Maar de Minister was niet aanwezig en bleek, nadat men inlichtingen had ingewon nen, zitting te hebben met de voorzitters van de politieke partyen als voorbereiding tot een vergadering van de Tweede Kamer, waarin de Minister een verklaring zou af leggen. Dit geschiedde inderdaad; de be sprekingen, aldus zeide de Minister, hebben geen bepaald ongunstig verloop, maar de Regeering ontveinst zich den ernst van den toestand niet. Waarop, op het gebruikelijk verzoek van 10 leden, de Kamer in Comité generaal overging en onbereikbaar was voor iederen buitenstaander. Intusschen ontmoette de heer Van Aalst op het bureau der N.U.M. een vertrouwd tusschenpersoon der Duitsche en Oostenryksche regeerin gen, die hem, haastig en hoogst zenuwach tig, de Duitsche omstandigheden mededeel de, er op wijzende, dat de Duitsche eischen een compromis vormden en het in het be lang van beide partijen was deze te aan vaarden. De tijd drong echter angstwek kend, want de Minister bleef met de geheele regeering in Comité-generaal en toen dit ten einde was, volgde de Ministerraad, on der het strikt bevel, dat deze niet gestoord mocht worden. Nu wist de heer Van Aalst, dat de toenmalige echtgenoote van Minister Treub ongesteld was, en hij vond een bode, die eigenlijk het consigne overtrad, bereid om den Minister te berichten dat de heer Van Aalst hem wachtte en hem iet3 had mede te deelen, daar Mevrouw Treub ern stig ziek was geworden. Zoo kwam de heer Treub even naar buiten om den heer Van Aalst persoonlijk te zeggen, dat het hem onmogelijk was hem nu te woord te staan, hetgeen voor den heer Van Aalst voldoende was om zijn zoo gewichtige boodschap aan den heer Treub mede te deelen en deze zoo ier kennis van de Regeering te Op het laatste nippertje dus maar toch nog ty'dig. Een uur later was dan ook de beslissing gevallen, maar de doorvoer van levensmiddelen van Duitschland naar België bleef beslist geweigerd. Spannende dagen. Enkele dagejn later vernam de Kamer, en door haar, darik zij de daaraan gegeven be kendheid, de buitenwereld, dat alles ge schikt was. Spannende dagen had men doorleefd, en al is de critiek gemakkelijk, men vraagt zich af of het in die dagen wel juist was, dat de regeering, in welk belang rijk geval ook, hoe korten tijd ook, zich zoo danig verschanste, dat haar geen enkel be richt kon bereiken. Iemand, die minder doorzettingsvermogen dan de heer Van Aalst had bezéten, zou de vesting niet heb ben genomen! Moeilijkheden waren er aan alle kan- ten. Want (jaar was het convooi, naar In- dië voorgenomen, dat in hooge mate de ont stemming vah Engeland had opgewekt. Men wilde onderj geleide van H. M. Hertog Hendrik een ischip voor het vervoer van de benoodigde tjunkerkolen, een tot hulpkrui ser uitgerus]b schip voor Gouvernements- passagiers en een schip voor h*t vervoer van Gouvernementsgoederen doen uitvaren. Schepen, varende onder convooi van oorlogs schepen, werden geacht vry te zijn, al moest de Minister van Marine erkennen, dat dit vóór de Londensche declaratie nooit erkend was, en dat Engeland zich slechts schoorvoetend en op bijzondere voorwaar den bij deze declaratie had aangesloten. Het convooi zou midden Juni uitvaren en om de Schotsche eilanden en Kaap de Goe de Hoop zijn weg nemen, waarvan mede deeling aan de Engelsche, Fransche, Japan- sche en Amerikaansche regeeringen werd gedaan, evenals aan die van Duitschland en Oostenryk-Hongarye. Maar de Britsche re geering zeide zeer duidelijk, dat zij het recht van convooi niet erkende en haar recht van oorlogvoerende tot aanhouding en onderzoek van handelsschepen zou uitoefe nen, in geval de Nederlandsche regeering haar voornemen zou uitvoeren. Op zeer on aangename wijze verliep de afwikkeling de zer onderneming; de voldoening, die men in Nederland gevoelde dat de regeering tot een daad zou overgaan, verdween. Er ge beurde wat men had voorzien: de verre gaande voorzichtigheid en toegevendheid, door de regeering aan den dag gelegd ten- emue gewapende conflicten te vermijden, had by Engeland niet het gewenschte ge volg. Het matigde zijn eischen niet, inte gendeel versterkte deze. Van Nederland sche zijde, kon men niet anders doen dan be sluiten, dat Engeland, met een hevig ver toon van overmacht, ons onzijdig Nederland Wilde laten beseffen, dat een onzijdige niets in te brengen had, en volkomen afhankelijk whs van het goeddunken der oorlogvoeren de partyen. Immers alle waarborgen, die men kon wenschen, waren door de Neder landsche regeering reeds vrijwillig gegeven. Eischen van Engeland. Later bleek, dat Engeland, dat in eigen land over de zand- en grintkwestie nog wel iets had moeten hooren, meer dan iets an ders een precedent vreesde en op dien grond de pressie voortzette. Zoo werd de uitvaart van het convooi eerst opgehouden wegens een meeningsvefschil over kleur stoffen, die men tenslotte loste. De meer derheid ip den Ministerraad besliste ten slotte voor een niet-trotseeren van de tegen haar eigen overeenkomsten indruischende eischen der Britsche regeering. Den Minis ter van Marine stond niet anders open dan ontslag te nemen. Hy werd twee dagen la ter door de Koningin tot adjudant in bui tengewonen dienst benoemd. Zijn ontslag zal hem te grooter voldoening hebben ge geven, waar de schepen, toen zy al bijna buitengaats waren, nog moesten worden opgehouden, totdat een paar nieuwe eischen van Engeland geregeld zouden zijn. Dat was de eerste en laatste poging van een onzydigen Staat om door middel van een convooi epn ombelemmerde verbinding te verkrijgen met eigen overzeesch gebied. Wat vermoedelijk in de Engelsche bedoeling heeft gelegen! Wel niemand ,die zal tegenspreken, dat de Nederlandsche regeering er verstandig aan deed om op een oogenblik van kook hitte, dat de zonderlingste dingen door de geïrriteerde oorlogvoerenden werden ge daan, de toekomst vun geheel het land en de Koloniën niet aan een mindèr of meer tactvol optreden van een enkelen zee-offi cier over te laten! Voormalig agente van de Britsche „Intelligence Service als sultane van een Kabylenstam. Van onzen V.P.B.-correspondent). CEUTA, 31 Augustus 1936. i Terwijl generaal Franco eiken Marok- kaanschen vrijwilliger 5U0 peseta's hand geld laat uitbetalen en daarmede be reikt heelt, dat bijna alle kaids van de Noordkust op voorflfeeld van den Kalief J van Tetuan, Muley Hassan ben Ismael, hun sympathie met de rebellen hebben betuigd, heeft de machtige stam van de JDjebella's energiek geweigerd, ook maar Jukten man voor het leger van Franco be schikbaar te stellen De opstandelingen schrijven deze vijandige gezindheid toe aan de verbittering die er onder de Dje- bella's heerscht over het feit, dat ten gevolge van de economische crisis de arbeidsloonen zijn tekort en dat zij als vrije Mohammedaatifcche krijgers door de autoriteiten tot „onwaardigen" nood dienst worden gedwongen. Deze feiten zijn inderdaad Juist en ook is het waar, dat het verzet der Djebella's tegen Franco geenszins sympathie voor de Spaansche volksfrontregeering ln zich sluit, te minder, daar de kanonneerboo- ten van de Madrileensche regeering bij het bombardement van Tetuan groote deelen van de inboorlingenwijk verwoest hebben. Dc oorzaak van het verzet van de Kabylen waarop Franco den 2ien Augustus met gevangenneming van Kaid Remlkl Pasha, met geesellng van Kald Mohammed Benani en met fusileering van vijf andere Moorenleiders geant woord heeft isiieel eenvoudig de haat tegen Spanje, hetfdoor de pan-Arablsche propaganda gevoede verlangen, Marokko te bevrijden van de voogdij der „onge- loovlgen". De leidster een Engelsche. Nu doet zich echter het merkwaardige feit voor, dat de leiding van deze, den Europeanen vijandige beweging, in han den ligt van een vrouw en nog wel van een Europeesche. Deze nieuwste profete van den Islam heet Eileen Pearsons; zij Is thans 39 jaar en het hoofd van den Kabylenstam der Ouled Skountl. ZU streed aan de zijde van Abd el Krlm en begon haar loopbaan 16 jaar geleden als agente van den Britschen geheimen dienst. Haar levensgeschiedenis klinkt als een fantastische avonturenroman. Eileen Pearsons werd in 1898 als doch ter van een beursmakelaar te Stafford shire geboren Ze koos het beroep van sportleerares, vergezelde na den oorlog haar vader naar Marokko en trad daar op 23-jarigen leeftijd in dienst van den Britschen Intelligence Service. In 1920 maakte zij met twee agenten van den I-S. een informatiereis door de Noorde lijke Shara en werd daarbij door Be- doeinen overvallen. De aanvallers wer den echter door een vijandelijken Kaby lenstam ónder leiding van Shelk Moeley Mohamed ben Skountl op de vlucht ge jaagd. Deze wilde haar evenwel niet vrij laten dan tegen betaling van een hoog losgeld en hij voerde haar met zich mede naar zijn als een vesting versterkt slot Het Duitsdie uitwijzingsbevel tegen vier Nederlanders. Een redacteur van het A.N.P. heeft heden epn onderhoud gehad met den 'aeri P. E. Peters, een van de viei uit Du:cschland uit gewezen Nederljoier*. De heer Pecers is zooals uit vroegere berichten reeds bekend is kunsthande laar van beroep. Sinds twaalf Jaren rtaat hy te Berlyn, op een der drak,:e nunten, ie Leipziger- strasse, aan het hoofd van ei i kunsthan del, waarin hy een zt er goed b^Uan had. Ofschoon de heer Peters gister e te Ber- lyr. kennis had gekregen van net feit,* dat het uitwyzingsbevel nogmaals was uitge steld, had hy icu Is alles voor zyn vertrek ia orde gemaakt, o.a. het doei opmaken van een notarieela acte, waarby zyn echt genoote gemachtigd wordt, den kunsthan del op haar naam voorn te zetten, terwijl hy mede op korten termjjn een aantal an dere zaken geregeld heeft, in de afwikke ling waarvan de daarbij betrokken Duitsche instanties hem, naar zyn zeggen, met groo te voorkomendheid tegemoet waren getre den. De heer Peters, die zeer onder den in druk van het gebeurde is, zeide dat hjj hier thans met een tweeledig doel is: in de eer ste plaats om zich in verbinding te stellen in het Atlasgebergte. Door den langen ïit verzwakt hij had in den strijd ver wondingen opgeloopen zonk hij bij aankomst bewusteloos van het paard en slechts aan de goede behandeling, en de trouwe verpleging van Eileen Pearsons had hij zijn leven te danken. Als dank daarvoor liet Mohamed ben Skountl haar vrij doch verzocht haar nog eenige da gen zijn gast te blijven Zij stemde hier in toe en net einde van het lied was, dat zij tot den Islam overging en. met den eerst 25 jaar ouden sheik in het huwelijk trad. Strijd tegen het Fransche gezag. In verrassend korten tijd leerde zij nu de taal der Kabylen en paste zich vol komen aan hun zeden en gewoonten aan. Weldra wist zij de karabijn even goed te hanteeren als haar echtgenoot en in den Rif oorlog sloot zij zich aan bij Abd el Krim en streed ln de voorste gelederen tegen het Fransche vreemdelingenlegioen Intusschen trachtte de oude Pearsons zijn dochter herhaaldelijk tot terugkeer te bewegen, doch zonder resultaat. Begin 1933 kreeg generaal Huret, de chel van de Fransche troepen ln het Hooge Atlasgebergte, bericht, dat zijn troepen de Kabylen volkomen hadden ingesloten en dat verschillende stam men reeds naar zijn mannen waren overgeloopen. Maar er was te vroeg ge- Juicht, want de kerntroep van de op standelingen schaarde zich weer om de blanke aanvoerster, die den „dsjihad", den heiligen oorlog tegen de „ongeloovl- gen" met groote hardnekkigheid voort zette. Ondanks de overweldigende over macht eri 'de moderne strijdmethoden van den tegenstander wist zij de Kaby len steeds weer tot den aanval te be wegen. Ten slotte verloor zelfs de shelk den moed en knoopte bulten medeweten van zijn strijdlustige echtgenoote vre desonderhandelingen aan met de Fran schen. Hij wist voor zich en zijn man nen een vrijgeleide te verkrijgen en trok met een deel van zijn soldaten naar het Fransche kamp om zich over te geven. Toen Eileen Pearsons het gebeurde ver nam, liet zij den shelk afzetten. Vervol gens werd zij tot sultane gekozen en zette met de rest van de Kabylen den strijd onvervaard voort. Eerst verschei dene weken na de capitulatie van Abd el Krim trók zij met het kleine overschot van haar getrouwen de grens van de Spaansche zone over en stelde zich daar in veiligheid. Thans heeft Eileen Pearsons, sultane van de Ouled Skountl, voormalig agente van den Britschen Intelligence Service, profete van de groene vaan van den dsjihad, den strijd weer aangebonden. De Ouled Skountl en de Djebella's wach ten haar bevelen af en generaal Franco, die nu tusschen twee vuren staat, zal ln haar een gelijkwaardig tegenstandster vinden. met de Nederlandsche Re'jjeering, teneinde te bespreken of er zich wellicht mogelyk- heden voordoen, die er toe kunnen bydragen dat de kwestie voor wederzydsche partyen nog in der minne wordt geschikt en ten tweede om,' nu er uiteraard rekening mee dient te worden gehouden dat het uitwy- zingsbevel niet herroepen wordt, de kan sen na te gaan voor de stichting van een filiaal van zyn Berlynsche zaak te Am-, sterdam. De heer Peters verheelde echter niet dat zich te dien aanzien ernstige moeilijkheden voordoen, aangezien het in verband met de geldende bepalingen niet mogelijk zal zyn, ook maar een redelijk bedrag van zyn zich in Duitschland bevindend kapitaal naar Ne derland over te maken. Van zyn bezit kan hem, in Nederland zijnde, niet meer dan zes gulden per maand worden uitgekeerd, en zoo kreeg hy bij het overschrijden van de grens naar Nederland ook niet meer dan een bedrag van vijf gulden en wat klein geld in handen. De heer Peters deed voorts uitkomen, dat als de uitwijzing definitief wordt een zaak van vele moeizame jaren arbeid met één slag zal worden vernietigd. Daar komt nog bij zeide hjj dat ik in Duitschland een aantal patentprocessen heb loopen, welke thans zeer binnenkort voor de hoogste rechtsinstantie ten deze, het Kam- mergericht te Berlijn, dienen zullen. Het DE ERASMUSHERDENKING. Een waardevol handschrift van een boek dat Erasmus grootendeels in het Klooster Steyn schreef. Uecopieerd tusschen 1516 en 1519 door een van de Broeders des G«- meenen Levens. Bezit van de Librije. Op de Erasmustentoonstelling in de Boterhal in September zal men ook een handschrift vinden van. het eerste boek dat Erasmus heeft gsechreven Het ls ge bonden achter in een foliant van werken van den kerkvader Hieronymus. Het ma- nuscrlpt ziet er mooi uit en heeft een I duidelijke letter. Het is van bizondere beteekenis omdat het afschrift, dat door 1 een van de Broeders des üemeenen Le- j vens te Gouda werd gemaakt, het oudste is dat bestaat en het oorspronkelijke ge- schrift van Erasmus beter weergeeft dan de later gedrukte uitgave. I Erasmus begon reeds in het klooster Steyn dit boek te schrijven; later noem de hij het „Llber Antlbarbaro- r um" d.i. „Het boek tegen de bar bare n". Daarin neemt hij het op voor een meer verfijnde manier van schrij ven, en meer elegant Latijn dan het ver basterde van de meesten „van zijn tijd. In de voorrede zegt hij „Ik weet hoe koud, half en blind de beschaving wordt, als de band met de schoonheid verloren is geraakt." Toen de 27-jarige Erasmus in 1493 het Klooster Steijn verliet, had hij dit boek in groote trekken klaar. Hij was er on geveer in 1489 in dat klooster mee be gonnen en hij maakte het in het voor jaar van 1494, toen hij in Halsteren bij Bergen op Zoom was, a"T. Hij liet het daarna lezen aan Robert Gaguin, een befoemd geleerde te Parijs, maar deze raadde Erasmus de publicatie af, omdat hij daarmee de gezaghebben de personen aan de universiteiten en in de kerk tegen zich zou innemen. Pas in 1620, toen Brasmus, 54 jaar oud, op het, toppunt van zijn Europeesche roem was, heeft hij dit jeugdschrift bij zijn drukker Froben te Bazel durven uit geven. Intusschen had hij het eenigszlns gewijzigd en er een en ander aan toege voegd. Het manuscript van de Librije is vrij zeker een afschrirt van het oor spronkelijke boekje van 1495. Dit is van groot belang om na te gaan hoe de ge steldheid van Erasmus was toen hij het klooster Steyn verliet. In zijn zeer lezens waardige boek „The youth of Eras mus" (1930) (De Jeugd van Erasmus) vergelijkt Albert Hijma van de Uni versiteit te Michigan (Amerika) het handschrift met het later ln druk uit gegeven werk. Professor Hijma was, 0*11 de gegevens voor zijn boek te krijgen, ook eedurende eenigen tijd ln Gouda. .Deze vergelijking luidt tot een merk waardig resultaat. In het algemeen was men vroeger ge neigd te denken dat Erasmus, toen hij het klooster verliet, scherp gekant was tegen klooster en monniken, en dat hij later een meer gematigd standpunt In nam. Uit de vergelijking blijkt echter duidelijk dat de 27-jarlge Erasmus nog vrijwel geen bezwaren van godsdienstig en kerkelijk karakter oefent: zijn kritiek geldt vooral het leelijke ln de taal en de achterlijke methode van onderwijs. De scherpe bestrijding van de kerk, de mon niken en de kloosters vindt men Juist ln de latere toevoegingen Het boekje ls geschreven als een ge sprek van Erasmus onder anderen met Jacobus Battus, den gemeentesecretaris van Bergen op Zoom, en Willem Her mans, Gouwenaar van geboorte, vriend en medekloosterling van Erasmus, en mogelijk degene door wien „Het boek tegen de barbaren" ook naar Gouda kwam. R. betreffen hier procedures, waarbij zeer groote bedragen gemoeid zyn, zoodat het voor my van de grootste beteekenis is, dat ik persoonlijk mijn belangen ten deze zal kunnen waarnemen. Zooals de zaken thans staan, is de kans hierop gering, terwijl aan den anderen kant, als ik het proces mocht winnen, de gelden, die als gevolg daarvan betaald moeten worden, op sperrkonto wor den gestort en ik dus opnieuw over het mij toekomende niet de beschikking hebben zal. Op een vraag van den redacteur gaf de heer Peters alB zyn vaste overtuiging te kennen, dat het absoluut toevallig is ge weest dat wat de keuze der uitwijzing be treft, deze op hem en zijn drie lotgenootei) is gevallen. Ik hoop dan ook zoo zeide tenslotte de zegsman dat de Nederland sche regeering zich ons lot zal aantrekken. Myn zaak leverde my een goed bestaan op, zoodat ik myn levensavond verzekerd acht te. 'Men één slag is, buiten eenige schuld van myn kant, dit alles op losse schroeven komen te staan. Het winterseizoen in het Carlton Hotel. Het Carlton Hotel te Amsterdam zal het winterseizoen inzetten met eenige zeer bekende attracties, die ongetwijfeld door de vele bezoekers van dit bekende hotel geapprecieerd zullen worden. Van af 12 September a.s. zal weer dagelijks thé-dansant gehouden worden. Van die datum af zullen spelen het in Holland welbekende Engelsche orkest Neville Bishop, vroeger één der meest geprezen artisten uit de orkesten van Jack Hylton en Bert Ambrose, alsmede het tango-orkest Verde. Tevens zullen optreden de Tsjechische dansers Rudy en Mariene. pp 10 October a.s. wórdt het winter seizoen officieel ingeluid met een dinef- dansant de grand gala, waarbij een actrice van wereldvermaardheid zal op- treden. „fort 116 WBD*T»m>P« VOETBAL. De voetbalclub „Gouda" bestaat heden dertig jaar. Ken club die UP" en downs neelt Kekend. «„„daan ia het 3u laren geleden, dat men enthousiaste jongens een een Mihip" onrichten. ZIJ zulipn toen niet nebben durven droomen, dot tedlt1leine ïoepje p.onnlers later een U ,?ende en sterke vereentging zou ien En dat is momenteel, de V. fv Gouda zeer zeker te noemen. Wel tin de rood-wltten naar de derde klasse Loeerd maar de clubgeest ls ge zond er zijn'jonge spelers, die voor de enmst een belotte tnnouden en een tiet bestuur staat steeds voor de be- i, van deze vereenlging paraat. En damom is er ook volop reden voor hen m Heven dag feestelijk te herdenken en gneden moed de toekomst in te zien. ,of goeue Ue 0prichUng. nu een goeden dag in 1906 namen eeni- tnnaens van den Bogen het snlUatiet !L voetbalclub op te richten. ZU gaven naar den naam van „Excelsior". Het Irlte oetenterrein waren de kelen van se Bogen en de bal bestond uit stevig samengebonden krantenpapier Later ...muisden zij naar een echt terrein. De toenmalige N.V.B.-er Olympla had een terrein aan de Rotterdamsche Dijk en het vriendelijke verzoek van de Jeudige enthousiastelingen om op een stukje van het terrein te mogen spelen werd toege staan De club groeide en bloeide steeds meer en na een genoegelijke 8 jaren van snort-prestaties met meer ol minder 2mstig resultaat werd het heiligdom der voetballers betreden: de N.V.B. Dat was on een zeer ongunstig tijdstip n.l. in het oorlogsjaar 19R Vele leden moesten ln militairen dienst en het was ln 1916 dat de vereenlging, die toen al de naam van V A V. Gouda droeg, totaal ln de put zat Met vereende krachten werd de gang er evenwel weer ingebracht en ln 1919 werd het eerste N.V.B.-kampioenschap behaald. In het seizoen 1919-192U werd voor het eerst ln de 2e klasse gespeeld, maar na 2 jaren degradeerden de rood- wltten weer Na ln 1923—1924 wederom als tweede klasser te hebben gespeeld werden zïj er het volgend jaar weer uit geknikkerd ln een spannende promotie competitie met voorwaarts en O.N.A. werd ln 1926—1927 voor de derde maal het ■2e klasserschap behaald. De topprestatie leverden de rood-wltten wel in 1931—'32 toen zij voor promotie naar de ie klasse moesten spelen Dit is hen niet gelukt en sindsdien was het succes' wisselend, tot dat ln het Jubileumjaar 1936 Gouda we derom naar lagere regionen verhuisde Uit deze geschiedenis blijkt echter wel dat het gehalte zoodanig ls dat de ploeg zich nimmer geslagen voelde en steeds weer opnieuw het verlorep terrein her overde Laten wij hopen dat hen dit ook ln de komende competitie zal mogen gelukken Programma voor Zondag 6 Sept. G. V. B. ie klasse: Oudewater lONA 4, 2 uur Haastrecht 2—Bergambacht 1, 2 uur. 2e klasse A: Nleywveen iOQUderak2, 'i uur: Olympla 3-ONA 5, 2 uur; Lekker- kerk 2—DUettant 2, 2 uur 2e klasse B: Zwervers 2—Groeneweg l, 12 uur; Moordrecht 2—Stolwijk 1, 2 uur Dilettant Lekkerkerk 3, 2 uur. 3e klasse A: Waddinxveen 2—Boskoop- sche Boys 3, 2.30 uur; Bodegraven Nleuwveen 2, 2.30 uur. 3e klasse B: Groeneweg 2—Voorwaarts i,. 2 uur; Bosk. Boys 4—Moercapelle 2, 2.30 uur; Moordrecht 3—waddinxveen 3, 12 uur. veen 4,2 uur; Groeneweg 3—Moercapelle 3,11.30 uur. Je klasse E: Voorwaarts 2—Waddinx Vriendschappelijke wedstrijden Ken laatste oefening- De vereenjgjngen G.B.V- en ü.N.A. spe- lep Zondag enkele vriendschappelijke wedstrijden, wélke' als een laatste oefe ning voor de competitie, die volgende week aanvangt, zijn bedoeld- Op het Q.N.A.-terrein wordt gespeeld om 12 uur ü.N.A 2scheveningen 2 en om 2 uur O.N.A lSchevenlngenl, ter wijl op het G.S.V.-terreln om 12 en 2 uur resp, de wedstrijden G.S.V. 2—Naaldwijk 2 en G.8.V. l—Naaldwijk l worden ge speeld. •Innjorestournooi y»n Gowdg Acht elftallen nemen deel- De vereenlging „Gouda" houdt as. Zondag tot besluit van de ter gelegen- neld van haar 30-jarig bestaan georga niseerde feestelijkheden, een Junlores- wurnoot Er wordt in twee af deelingen eelt halve competitie gespeeld, waarna nummers eep en twee van elke afdee- dng elkaar om de prijzen ontmoeten. Aue wedstrijden duren een half uur. Bij m Spel bes,lssen strafschoppen, «et programma luidt al» volgt: Afapeiing n uur a0Uda—RFC, ter- w«f' uur Lekkerkerk—de Musschen, rein Ij; 12.15 uur Goudade Musschen jjrre n jj. 14fe uur Musscnen_HFU rem 11 145 öouda—Lekkerkerk, ter- wÏÏeeilng B: 1130 uur Olympla—DCL, rPin tï 1150 uur Gouda B—ONA, ter- oivm i uur DCL—ONA, terrein I; 1 uur uiympia-Oouda b, terrein II; 2.30 uur terrein I; 2.30 uur Olym- mpr .,UU5Jnummer 2 af deeling A—num- vL5,Weel,n8 B' terrel" I ««""Ti en vierden prijs. aftWhnJ Qinnaar Afdeellng A—winnaar tweeden --*-terre*n opi eersten Competitie Jodan Boy». I normaal in een bureau, 's Nachts rust hy De stand van de door de Chr. Sport- uit, doch slaapt niet. 's Ochtends gaat hy vereenlging „Jodan Boys" uitgeschreven onder de koude douche en dan naar zyn kantoor. Het eenige opmerkelijke is dat zyn pupillen zeer klein zyn geworden. Kindje geetlkt In den afgeloopen nacht heeft ten huize van de familie G ln de Heistraat Eindhoven een droevig ongeluk plaats gehad. De dienstbode had te circa half tien het iü maanden oude zoontje ln zijn bedje gelegd. Toen zij enkele uren later ging kijken of de kleine was ingeslapen, trof zij tot haar ontzetting het kindje levenloos aan. De kleine was door den onderlaag van het bedje gezakt en met het gezichtje naar beneden ln dekens en kussens terecht gekomen. De onmiddellijk gewaarschuwde dokter kon slechts den dood constateeren. competitie is momenteei als volgt: Klasse A. Steeds Hooger 4 3- l o 7 14—6 Jodan Boys 4 3 I 7 19—8 Vitesse 4 2 0 2 4 14—8 (Joudsche Boys 14 1 0 3 2 10—14 V.I.O.S. 4 0 0 4 0 4—26 Klasse B. Victoria 4 3 1 7 19—3 V.O.P. 4 2 1 1 5 168 Jodan Boys 11 4 2 0 2 4 13—17 Goudsche Boys II 4 0 2 2 2 8—15 A.H.J.C. 4 1 U 3 2 5—1? Klasse C. R-V.C. 5 4 1 8 27—7 T.O.P. 4 3 0 1 6 167 Reigers 5 2 3 4 11—9 Jodan Boys 111 6 1 0 5 2 5—36 GYMNASTIEK. Onderlinge wedstrijden „Krachtsport". De gymnastiekvereenlging „Kracht sport" hield onderlinge wedstrijden waar van de uitslagen zijn: Vierkamp adspiranten heeren: l. D. v. Brink, 2. K. Verwaal, 3. j. Hulleman. Vierkamp adspiranten dames: 1. 8. v. Steijn, 2. A. Vermelj, 3. A. Meeuwsche. 500 M zwemmen vrije slag: l. J. Brou wer, 2. r. Lingen, 3 J. Perdijk. 5Ü M. vrije slag: l. K. Rapls, 2. s Els- hout, 3. F. Nuveistijn. 500 M. vrije slag dames: l. N. Rapis, 2. N. Rapls. 3. 8 v. d. Brink. Balwerpen dames: 1. J. v. d. Brink, 2. M. Elshout, 3. G. van Steijn. Gecostumeerde polowedstrijd: Kracht sport 1—Krachtsport 2 2—1. GEMENGD NIEUWS. Nieuw soort Lucifer. Vervaardigd van papier. Rijksnljverbeid verleent steun aan uitvinding. De Rijksnijverheldsdienst heeft, naar aan de Msb. wordt gemeld, een uitvin ding van een nieuw soort lucifers van iemand die nabij Apeldoorn woont lang durig op haar technische en handels waarde laten onderzoeken en tenslotte zoover deugdelijk geacht, dat hij voor de uitvoering van nog eenige onderdee len dezer uitvinding financieelen steun heeft verleend De uitvinder ls reeds 3 jaar met zijn uitvinding bezig. HIJ nam tot grondge dachte, dat uit practlsche handelsover weging de verhouding tusschen het wei nige hout voor de lucifers tegenover het vele hoiit voor de verpakking, dat toch waardeloos wordt, niet logisch is. Hij achtte ook het hout der algemeen in gebruik zijnde lucifers, dat eveneens na de ontsteking zijn waarde verliest, te kostbaar Voor de samenstelling der thans alge meen gebruikte huishoudluclfers zijn ongeveer 2ü bewerkingen noodig. Volgens den uitvinder van den nieu wen lucifer kan voor dit artlkei ver schillend materiaal gebezigd worden, als papier, biezen, stroo, cellophaan en ook palmblad. Voor de binnenlandsche pro ductie ls papier het voordeellgst. Hij heelt nu een soort weeftoestel ultge dacht, waarop paplerspoelen zijn ge plaatst, die een weefsel van lucifer» sa menstellen, welke meteen voorzien wor den van een ontbrandbaren kop ei/een strijkvlak, waarlangs de éen door den ander wqrdt ontstoken. Deze lucifers hebben een grootere lengte dan de nu gebruikelijke. BIJ het uittrekken van een lucifer uit dit weefsel, IS hij meteen ont brand. Tot. en met den laatsten vuur maker van dit weefsel is dit ontbranden mogelijk. Machinaal worden de lucifers in gelijke porties verdeeld- De kwestie der verpakking, waarom het bij het oc trooi voornamelijk gaat, ls logisch en practised, opgelost. De bewerking dezer lucifers zal slechts één machine „vorderen ais aanvankelijk productievermogen ls 10;000 lucifers per minuut berekend De omvang der pakken nieuwe luel fers is bijeen gelijk aantal aanmerkelijk kleiner en lichter van gewicht dan de tegenwoordige. De productie zal ook veel goedkooper worden. Een man dfe nief kan slapen. Men schrijft aan <je N- ft, Crt,; Opnieuw houden de doktoren zich b5*lg met het geval vhn den kantoorbediende Grün, te Gzernowitz, een man die reeds sinds negentien jaar niet meer geslapen heeft, Grün is in Braila geboren en liep als vijf tienjarige jongen weg, om avonturen te b"- leven; hy kwam tot Koystantinopel. De oorlog brak uit Griin werd aangehouden en in een kamp van Anatolië geïnterneerd, I Samen met andere gevangenen werkte hy j by wegenaanleg en wegenverbetering. T- in 1917 op de groep, waarby Grün behoor de, een bom geworpen werd, die echter nie mand verwondde, Grün kreeg een zenuw schok en verloor het bewustzyn. Een volle week bleef hy buiten kennis, om daarna j tot zyn ontzetting te constateeren, dat hy niet meer slapen kon, Aanvankelyk maakte l dit hem wanhopig: hy dacht aan zelfmoord, I doch later verzoende hy zich met zyn lot. Eenige jaren geleden wilde hy het met een zeer sterk slaapmiddel nog eens probeerep. De apotheker, by wien hy het kocht, inte resseerde zich voor de zaak en maakte haar wereldkundig. Kort daarop kreeg Grün van het ftockefeller-instituut, te Munchen, het aanbod, 0 mvoor 180,000 mark zyn hoofd na zyn dood ter beschikking te stellen voor wetenschapepiyk onderzoek. Griin weifeWa f geruimen tyd, maar stemde tenslotte toe. Op het oogenblik weritt Grün volkomen Ze is 5 jaar en 't is een schat. Zoo af en toe komt ze zonder toeten of azen onze deur binnen vallen en zit in een oogwenk op myn bureaustoel. Nu dat draaiding is een attractie; dat begrypt g£. Om die naïeve vrggen moet je inwendig ms hartelyk 'lachen. „Ben je weer terug? 'En heb je prettig met vacantie geweest?" zegt ze tegen me. „Ja je ziet, ik ben er Weer." „Wat ben je" bruin geworden." „Mag dat dan niet?" „Ja, maar ik vind dat bruin zoo'n beetje negerachtig." t „En mag ik nu d»t kleine verkeers agente eens zien?" „Paps las vorige week in de krant en zei ..mijnheer de Raadt verkoopt toestellen met éen verkeersagent erin". Toen zei ik, die mynheer ken ik. En toen zei paps, zoo^ moe ten we er ook een hebben en toen zei ik, dat ik van zoo'n verkeersagent een beetje bang was, omdat ze altyd net staan of ze je een klap willen gevey en toen iel paps, dat ik niet bang behoefte zyn en vraag maar aan mynheer de Raadt of je er eens een zien mag en toe was U er niet en toe... en nu bent U er wel en nu wou ik er eens n zien. „Snoes, 't was maar een grapje en je bent nog te jong om het te begr^en. Ik schryf in de krant voor groote heeren en dames. Groote dames zyn ook wel eens kin deren, maar toch op een andere manier. Als je grooter bent zal ik 't je uitleggen." En voor de zooveelste maal van mijn leven bemerkte ik hoe moeilijk de kinder wereld te benaderen is. [n onze etalage KLEIWEG maken wij heden bekend de prijswinnaars onzer Zij, die op dm Hist voor komen kunnen hun prijs in onze zaak in ontvangst nemen, KLEIWEG GOUDA- niiti van zijn wij in staat U thans aan te bieden een COMPLETE HUISKAMER en COMPLETE MODERNE SALON voor slecht» I7T.BO DOELESTRAAT 7 J. LOUWE. Het sinds 20 jaar gunstig bekend staande Inlichtingen verstrekken gaarne J, M. VAN HEYNINGEN, Rozeniaan 7 en F. BOER, Zijde 164, Boskoop. Bovenzaal HOLLANDIA, Markt. Privé-adree: KORTE TIENDEWEG 4. Telef. 3257 INRICHTING VOOR BETER DANSONDERWIJS. Wti onderwazen de JUISTE STIJL in de MODERNE DANS. In de voor Gouda gehouden Danswedstrijdlen behaalden onze teerlingen allen prijzen en tevens tweemaal 4den prijs in de voor Zuid-Holland gehouden Danswedstrijden w.o. Rotterdam en Den Haag aan deelnamen. LESSEN. Zondag 6 Sopt. van 3.45—5.45 uur nam. aanvang der cursus uitsluitend voor K-Katholieken. Betaling per les 0.50. Zondag 6 Sept. van 6-8 uur nam. aanvang der Algemeene cursus. Betaling per les f 0.50. Inschrijving vanaf 3 uur aan de zaal. Zondag 6 Sept. geven wij ter opening van het seizoen een BAL van 8—1 uur. Entrée 0.50 (Belauting inbegrepen). Medio Oct. aanvang der TAP-lessen. SCHOOL en ACTETASSCHEN vanaf SCHEMERLAMPEN POPPENWAGENS, stroomlijn model met verstelbare kap PRIMA CLOSETPAPIER groote rol ZAKJES BLAUW, 6 voor POETSEXTRACT, per bus KASTRANDEN, 12 Auks PRIMA SCHEERMESJES 1/10 m.M. dik, 10 stuks PRIMA ZEILWAS, groote doos '....7. 79 ct. 98 en ƒ1.59 ƒ2.98 3 ct. 10 ct. 7 en 15 et. 5 ct 15 ct. l2Vt ct. DEN HAAG ROTTERDAM Dra. J. HRANDS, Schiedamachesingel 92, Rotterdam, telef. 28120. J. C. LAGERWERFF, Galltóstraat 164, Den Haag, telef 337129. K. PIJPER, Tollenslaan 3, Aerdenhout, telef. 26^20. Mr. W. J. WITSENBOER, Galileïstraat 132, Haag, telef. 335492. Aanvang 14e cursusjaar September 1936. Prospectussen en inlichtingen bovenstaande adressen. COMITÉ ORANJEOAG REEUWIJK BEZOEKT op WOENSDAG 9 SEPTEMBER ejc. het Oranl»l«Ml la Raauwiik 's MORGENS 10.00 UUR: OPTOCHT door de Gemeente en CANO WEDSTRIJD over de Plassen. ■s MIDDAGS 1,30 UUR: RLNGRIJDEN met Tilbury's, Fietsen, HOEI- WEDSTRIJDEN, VOLKSSPELEN; 3—4 UUR DEMONSTRATIE REDDINGSBRIGADE; 6.30 uur: GEC08TUMEERD VOETBALLEN, 's AVONDS 8.00 UUR: FAKKELOPTOCHT; 8.30 UUR: GONDELVAART Schitterende versieringen en illuminaties. 10.30 UUR: GROOT VUURWERK OP DE PLAS ELFHOEVEN. Opgave voor deelname en inlichtingen bj Secretariaat Comité Oranjedag Reeuwyk: ZOUTMANSWEG E 22, aldaar. Den geheelen dag muziek van de Muziekvereeniging „CRESCENDO" uit Bodegraven. «loop L. N. POLDERVAART TURFMARKT 1 - TELEF. 2534 - GOUDA, be teekent tot voBe tevredenheid behandeld te njn. Vraagt u ons even aan. Wij verstrakken U zonder eenige verplichting prijsopgave. LAGR PRIJZEN - TALRIJKE REFERENTIES - VOLLE GARANTIE. Eigen bodediensten op Leiden, Haarlem en IJmuiden. Speciaal vestigen wij Uw aandacht op onze bekende tegen onderstaande prijzen. ANTHRACIET afm. 30/50 ANTHRACIET afm. 20/30 ANTHRACIET afm. 12/20 ORANJE NASSAU EIERKOLEN BRUINKOOLBRIKETTEN GEKLOPTE en PARELCOKES HST" DEZE PRIJZEN GELDEN TOT 30 SEPT. "^1 BRANDSTOFFENHANDEL TELEF. 2955. 1.80 per H.L. 1.95 per H.L. 1.65 per H.L. 1.30 per H.L. 2.10 per 100 K.G. 0.70-per H.L. Een bewijs van inschrijving in het Archief dor N.V. Begrafenis onderneming van W. J. INNEMEE en ZONEN, 's-Gravenhage, waar- bergt een regeling volgens beschreven wenschen en biedt gelegenheid tot sparen voor de kosten, welk eik sterfgeval met zich brengt. De iisjissnlr geiden zijn verzekerd. Inüchingen Denneweg 71—73, TtJef. 115940, 'a-Gravenhage. I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1936 | | pagina 2