^Hulzen
I COUO^ A
Wij openen het Herföt-Seizoen
met een PRACHT SORTEERING
Mantels. Japonnen enz.
ex
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, bbrkenwouob, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapellé,
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 80OU
1
No 19327
Zaterdag 26 September 1836
75"Jaargang
W;
Drank bestellen
’t Raedthuys bellen f
Telefoon 2777.
I
tAds-
RAAR.
AFE J
De Erasmus-He/denking.
PAAR
BOEKJE!
PAAR
AFE-3^
De Heerlijkheid vah Stein.
EERSTE BLAD.
pflEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEÜWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
----1
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
U
Kelga’s Weddenschap.
I
van
was
m te |iapen
i
(Wordt ^vervolgd.
I*
BANK
GOURSLHE (IIUIAM.
Gouda, Sept. 1936.
Dit boekje bevindt zich thans dhder
het tentoongestelde in de Boterhal.*
Ook deze brief is in het handschrift
opgenomen en wordt* obk bij Walvis ver
meld. 1
l Staal 4 co. c
•ente van 3,
vbn van oen Mini»,,
e Zaken vla
de bevoegdheid
WAT VAN HUI&EN LEVERT
IS AF EN VOORDE E LI
i£0MT U EENS KIJKEN, U ZULT TEVREDEN ZIJN.
alsoe *dat
dat lant
ende/ sij
E ATTAHöHLE
bij Attendorti.
De Attahöhle by At-
ndorrt behoort tot een
n dfe schoonste en
ootste druipsteengrot-
n in Duitschland. In
07 werden deze prach-
?e gfotten met htr s
hilderachtige figure”
,s ontdekt, waarna deze
oedig door talloos ve-*
1 zijn bezocht.^ Than»
irden zij beschouwd ah
n van 'de vóórnaamste
zienswaardigheden van
esteljjk Sauerland.
2630 September 1936.
Van héden tot en met Woensdag a.s.
staat Goud^i in het teeken tier Erasmus-
berdenking. Heden: oiiicieeie redevoe
ringen ter inleiding van een merkwaar
dige tentoonstelling van curiosa uit
Erasmus’ tijdperk, Maandag: de opvoe
ring van een Erasmusspel en declamatie
uit zijn „Lof der Zotheid", en Woensdag:
een steenlegging ter plaatse waar Eras
mus heeft geleefd.
Het feit dat zich hier ter stede een
plaatselijk comité heeft gevormd tot
herdenking van den 400- jarigen 'sterfdag
van Erasmus, den groeten humanist,
wiens geschriften in den /oerigen tijd,
waarin hij leefde 1466-^-1536 van
grooten lp vloed zijn geweest op de geeste
lijke stroolmlngen en op de grooten dier
dagen, en die ook in de eeuwen, die
daarop zijn gevolgd en op den huldigen
dag nog met groote belangstelling wor
den gelezen en bestudeerd, vindt zijn
grondslag hierin dat deze groote geleer
de, volgens de authentieke gegevens, hier
ter stede het levenslicht zou hebben
aanschouwd, zijn eerste jeugdjaren hier
doorbracht en 'als jonge monnik van
20—25 jaar verblijf heeft gehouden in
hetlaabij gelegen klooster Steyn, ■en veel
Tlefidschappelijk contact met Goudsche
minden heeft onderhouden.
Het comité dat door deze herdenking
op zoo aantrekkelijke wijze bij het hui
dige geslacht de belangstelling wil ver
levendigen voor Erasmus’ grootén geest,
die uit zijn werken spreekt, en die ook
voor den huldigen tijd van waarde is,
heeft daarmede een uitnemend werk
verricht.
In het wekken vanviéze belangstelling
wordt Erasmus en zijn werk geëdkl?
Ik moet besilöt een^’dag-'of twee,
drie te bed blij vendom heelemaal uit te
rusten, zei ze vermoeid.
-Het As onnoodig'te zeggen, dat Ik ab-.
soluut verbluft was. Was -het heusch
mogelijk voor een gezond, Volwassen
mensch, zoo maar ie z’n bed te liggen?
o.Het was niet te verwonderen, dat allesj
zijzelf inbegrepen, er ultza^ als ouwe
rommel. x
Voor middageten haddeji we panne-
koeken, meer niet. De vijf kronen wax'ep.
al lang op, en yan. crediet was geen
sprake in de winkels'in de buutt, voor
de oude rekeningen betaald waren. Dit
scheen werkelijk een slanke-lijn-kuur té
zullen gaan worden voor de hinderen en
voor mij. die niet, gelijk de vrouyr des
Quizes, door bedrust hun vgt bfewaren
konden. Een van' de kleine meisjes, Ger
da, verteld^ me intusscjién met aan
doénlijke oprechtheid, dat”, als papa bij
zijn thuiskomst maar in een goeie stem
ming’was, we. vast wel Wat zoude'n krij
gen.
De meeste indrukken, die ik opdeed in
dit, mijn nieuwe tehuis, wogen me als
lood op de borst. Er viel nltet aan te
twijfelen, ik had gewanboft opmeen gru
welijke manier. Het was of ik beland was
in eén andere wreedere wereld, en de
eenige vëfbindipg met de ou4e vormden
de. kinderen, Als ze lachten en praatten
en zongen kwam ik als ’t ware weer tot
mezelf. Naar alle waarscnljniljkheid is
de reden, dat ik niet op staanden voet
m’n betrekking opzei, gelegen In de aan-
j gebaar; de totdat 1 A^itgeputj wakker^werd, om met-
kinderkam®KÏ\een wee? in te £iapen en te droomexf,
Aiat ik biefstuk bakte, die geen biefstuk
itelimgenuft was,'maar de moUige handerf*van me-
Als het zóó’ vi(W Lisby, ofr.eqp gasstel, dat geen
gasstel was maar een mahonie bullet, -y
Tn*een van de wakende mome^Dn tus-
s'chen de aanvallen van •ghcntmerrle be
sloot iknden volgenden dag op te zer'
gen.
Maar om de een of andere duistere
'reden, zooduister idat - Ik die'zelf niet
bevroedde, deed ik dit toch ijiet. Mèt
nieuwen moed begon ik ploeteren en
te boegpn, hoewer mevrouw Lisby veel
liever ^Lg, (fat ik aan haar bed zat oin
naar haar eindelooze yerhalen te luiste -
ren dan dat ik ramqp, en vloeren schrob
de. Tegen den middag’stond ze £ot nflh
verwondering op. Ze moest loten koopén
in de loterij, vertelde ze me, en verder
nfoest ze naar e^van de groote zaken
in het centrum van de stad om te zien.-*
naar Pemsche‘*tapijten, waarvan ze een
advertentie had gplezen. Perzisch'. Met
minder konden ze het daar in huls ni»t
doen! K
Ik begreep dat de loterijgeweest, was
en nog steeds was de hoop' van de fami
lie. Ik kwam er achter, dat ze tien jaar
geleden uit Denemarken gèkomen wa
ren, en het verbaasde me hJet, dat ae
nog altijd'niet op streek waren! -
BLSJÉ
JOUWE 2 - hoek Wijdstr. - GOUDA
Af haling aan huif» van Spaar-
en Belastinggelden v
der tyt was, ende begheerden, dat hy die
donatye des bijsscops voerscreven wilde
I confirmeren, ’t welck die paeus dede, ende
heeft se gheconfirmeert. Ende dat deze
heerlicheit van Steyn eerst quam aen dat
collegium van Oudqmonster, dat is gheleden
meer dan vierdalfhondert jaer. Als men
scrtfft 1530, soe el ’t wesen cccc jaer.
In ’t jaer «on/ heeren 1350 *oe was een
edel hoech gheboren man, ende hiete heer
Jan van Henegouwen vah Byamont. Dese
was ghecomen van der rechter linie van
Hollant, ende was die guede grae’f Willem
van Hollant syn ‘jongher broeder; ende hy
hadde uut die graeflicheit van Hollant Som-
mighe gueden, als die stede van der Goude,
Schoonhoven, Oudewater ende sommighe
ander gueden/Hij hadde oec mede als leen-
guet van die-* heeren van Oiïdemonstet
t’Utrecht dat lant van Steyfr^eride was daer
heer of; ende hij gafhdie inwoenres zder
lande van Steyn sommighe graciën ofte pri
vilegiën, waarvan die 'briefven syn in ’t
clooster van Steyn, ende sjjn bevolen den
broeders om wel te' bewaren. Dese heer Jan
van Henegouwen hadde een eenighe edel
dochter, die hy hijlicte aen den graeff^^n
Beloys in Vranckryck, ende mit de Je dichter
soe creech die graeff van Beloys die heer-
lijkiën, die heer Jan van Henegouwen hadde.
Maer hij en creech dar gheen kinderen by.
Maer hy Êadde een bastertzoen, 'ende hiete
heer Jan die bastqjt van Beloys. Ende doe
dese dochter, die graefinne van Beloys, ghe-
storven was sonder kinderen, soe quam 't
.al weder aen T graefschap van Hollant, dat
hoer vader, heer Jan van Henegouwen,
hadde* van Hollant ghecheghén. Maer die
graefve van Beloys diet gaff syn zoen, heer
Jan die bastëTt/dat lant van Steyn, ’t welc
van Hollant n(et eh was ghecomen, ende
hem oec ghegevëff was mit heer Jan van
Henegouwens dochter. Heer Jan die bastert
-yan Beloys, ridder, ende heer vaA Treslong,
creech "dat slot van der G^ude mitten cas-
telleynlfcap bij versoeck Jen den graefscap
van'Hollant,, ende hy hadde dat laflKvan
f Steyn voemoemt by versoeck der kerken
van Oudemonster, als oec die .ander^ heeren
voer syn tijt pleghen te hebben. Ende doe
fiy heer was vah 't lant van Steyn, doé gaff
hy ons oorloff ende consent t’e wonen in syn'
heerlicjtye van Steyn, om te fundeijm ende
óp te rechten een clooster van géestelicke
personfen ter eeren ende te loye Gods entfe
oih der zielen salicheit. Wy vercreghen oec
daer off consent» van den curaet in Haes-
trecht, heer Huych Ellinck, ipde»- van deh
eersamen vader heer Frederick van Blanc-
'Wezigherd van de kinderen, en verder
net gevölg van een zekére koppigheid,
die mij volgens anderen, Vkn nature
éigen is.
Des avonds kwam do heer des huizes
thuis, en ik kan eigenlijk niet zeggen,
dat dewsituatlp hierdoor verbeterde of
dat hy 'n.;sieraad was voor de omgeving.
Hij was groot, met een, dikken buik en.
bulderende stem en een diepjijk, onheil
spellende uitdrukking in de oogen. Ver
der was hi^moe van^ de zakenreis. Ik
w^ nu al zoover ingewijd in de plaat-
s^ke terminologie, daf. ik het woord
«zakenreis wist te aiefüden met boême-
len. Gelukkig had hij itet kaarten g.e-
wdfinen en «niet verloren. HIJ haalde
eenige biljetjes uit ?’n zak en met het
geld kwam er leven in deebrouwerij. Leif,
de oudste zoon, werd na^r cTe melkwin-
kèl gestuurd om blèr en wat lekkers voor
de boterham, Gerda draafde naar den
slager om biefstuk en uien, ik 'zelf i
haaldfe in allerijl het kookbóek voor den
daè, want i’k begreep, dat er: nu gebak
ken' en gebraden zou moeten, worden.
Mevrouw werd ook onrustig en veerde
op door de'1 zekerheid, dat er voor het
oogenblik geld was. Weliswaar kwam ze
niet uit bed, maar ze riep me 'bini\en
om hie te zeggen, ^at ze nu toch beslo
ten had tot een eetkamerameublement
in mahonie Ik antwoordde, dat mahonie
heef voorhaam en chic was, maar ais
men’ in aanmerking nam dat er kinde
ren waren
O, dat deed er niets toe, Viel ze me
Dit nummer bestaat uit drie blhden.
In verband met de a.s. Erasmusherden-
king is de v.m. Heerlykheid van Stein eenz|
onderwerp geweest, dat reeds meerdere
malen gastvrijheid vond in de kolommen
van dit blad.
Het interesseert misschien velen kennis
te nemen va» de geschiedenis van deze heer
lijkheid, of zooals zy» meestal werd aan
geduid van het *„Land van Stein” en de
stichting van het Klooster in den Lande van
Steyi, genaamd Emkus^ zdpals een monnik
uit/dit clooster deze in den aanvang van
de 16e eeuw te schrift stelde.
Dit verhaal is A bewaard, gebleven in
een goed geconserveerd handschrift, oor
spronkelijk afkomstig uit genoemd klooster,
thans ^bewaard in het archief van den Pol
der -.Willens, zich bevindende in Rynland’s
Archief te Leiden.
Walvis nam dit verhaal met eenige afwij
kingen over in. het tweede deel van zyr?
„Beschrijving der stad Gouda" en wel pp
pag 121—123.
Het luidt ip orginali als volgt:
.«yan die heerlikije der lande
Steyn. i
In den jare ons heeren dusént, ,hondert
ende xxviii soe was een edel ende wys bys-
sbop in der stadt van iftrecht, ende Jiiete
heer Andries van Cuyc, des graven zoon
'van Cuyc. Ende hij was bysscop omtrent x
jaer, ende starff in ’t jaer ons heren 1138
opten 24 dach van der Meymaerit, ende
wert mit groter eerwaerdicheyt begraven in
1 die domkerek t’Utrecht. Van. desen byascop
heeft die kerek van OudemonsteiJ tot
Utrecht die heerlicheit der .lande vRn Steyn
eerst ghecreghen, als die heeren van Oude-
mpnster ségghen, ende daervan wel guet
betoech souden cfoen of 't vaif node waer.
I Dat collegium der kereken voernoemt seyn-
i "he op te Romen aen den paeus, die doe ill
naar de wouw in het bed
heelemaal snik zijn? Of was
een manier om de realiteit te ont-
oopen, dat fantaseeren over dingen, die
“nsschien voor.de doorsnee - vrouwals
net hoogste gelden.
ar was blijkbaar toch meer ver-
nim 1 tante Atèksandra, dan ik tot
nu/6* ®eweten had, want stond ik daar
rtn__en dacht, precies zooals tante ge-
2011 hebben: ja, als jij déh heelen
mtéen?eVen dag in Je en h1®1*
ton ~ertL.dan ZU1 lan® moeten wach-
heke Pk^ten.UWeelen portlères en itn"
antwoord op' mijn overpeinzingen
ze nog iets dieper opder de dekens
met een lijdende uitdrukking
I ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (hehocrende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel iqper ƒ0.25. Van buiten „Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnmmer 20
byslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, 'Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aa het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
i ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by ome agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400,
aken, om
te leggen dat°2J z£h
loolarteendlenst Lel
schrijven wordt ge-
gemeente bereid 1*
samen te werken, n
er toe mede te Wer.'
-ht m den Schoolart.
genomen, welk voor-
aangenomen.
oorzitter aan de orde
5 o. L school, en ver-
Lfng van het werk in
g te handelen, waar
tan.
ergaderlng, stellen B
heer D. Burger ge-
as in de vergadering
'Jg om de gunning
ring van OedepTsu.'
oen. Perceel metsel-
Jer, voor &>76
rceel timmerwerk: p
alhier, voor 5668
J W. de Jong, Am-
jrceei verf- en glas-
Capelle a. d.
lood- en zinkwerk
voor 4öü,50 (iaag8te
«1 smidswerk: Adr.
ó98 (laagste inschrijf
timpen a.’ d. Ussel
ctrlflcatle; A Duyn,'
laagste inschrijver J
d. Lek f 163).
of h. st. wordt het
HL
i B. en W. voor om
van het speelterrein,
n een beschoeiing eri
jpervlakte met beton-
chafling uit te voe
len daaraan 17 weken
kosten zullen bedra-
m 2400 pi.m., aan
in aan sociale lasten
zal in de begrootlng
ij hoofdstuk 8 para-
et geraamde bedrag
ag automatisch met''
ninderen.
vordt zonder discussie
m.
raag niets oplevert
vergadering met het
kenhem, bysscop tot Utrecht; ende hier soe
hebben wy guede brieven of. Ende dat onse
clooster eerst wordt begonnen, dat was in
’t jaer ons heeren 1419.
Dese heer Jan die bastert voernoemt
hadde ghetroude kinderen, onder welck was
daer een, die hiete heer Jan'van Treslong,
einde die werde canonic tot Oudemonster
t’Utrecht. Ende heer Jan die bastert die
gaff syn zoen heer Jan van Treslong, die
heerlickheit van ’t lant van Steyn. Ende
men seyt, doe hQ ’ï'yede, dat hij sprac al
dus: „lek sal den eenen paep helpen an den
anderen”. Ende heer Jan 'die bastert starff
in ’t jaer ons heeren 1435, ontrent x daghen
voer alderheilighen dach, ende nae hem soa
werde heer van den lande van Steyn heer
Jan van Treslong, sijn zoen, die ons toe
aenseyde, dat onse voervaders ghelooft had
den synen heer vader, heer Jan die bastert,
doe hy ons consent g^ff in synen lande te'
woenen, dat alle onse lant soude leggheh
tot sy’nre Btierrecht. Ende oec, omdat wy
vast veel lants vercreghen hadden, soe sor-
chede fej, dat wij hem ten lesten s^i lant
ofvfmnen' smaden. Ende omdat wy vrede-
lickei\ miyhemmende mit allen syrten nae-
comelirighen levén mochten soe hebben wij
hier een overdracht ende een v^erwaerde
ghemaect mit onse gheminden heer, heer
Jan *van Tresfong, by meester Henrick
Foeck, canonic tot Oudemonster t’Utrecht,
by Hughe Dapperszoen ’ende Dirrick Son-
derdanek Pieterszoen, als die brief hier
nae bescreven inhout, daer alle ghesceel ende
opsegghen mede gheleyt was. Ende heet
Jan Van Treslong, heer van ’t lant. van
Steyn, die confirmeerde ons, da? wy in syn
Jant mochten woenen, 't welc syn vader ons
^veleer ghegunt hadde.-Ende hy g^Lons
oec mede sommighe graciën ende*n)rivi-
legiën, daer wy brieven of hebben, hidr nae
bescreven.
Daer nae vercofte heer Jan van Treslong
by donsent ende believen 4der heeren van
Oudemonster sijn heerrfckye van Steyn die
stede van der Goude in êen erfpacht,hoedh
ende laech, mit alle syn toebehoeren, 'èm
28 hondert rinsguldens, behoudelick dat sy
dat lant *^fcerscreven souden in syn ouden
rechten houden ende niet’ vercorten in eni-
ghen dingtöen, ende niit sommighe ancien,
conditiën. Ende dit ghesciede ïn ’t jaer ons
heeren 1438^ Doe werde van die stede
weghen van der Goude ghemaect eert» heer
van- den lande van Steyn ende hiete Jan
Wouterzoen, die welcke eenWëlgheboeren
man was van den gheslach^jvan der Gou
de. Dese confirmeerde onse privilegiën ende
brievefi, die ons heer Jan van 't'resloiïg,
canonic tot Oudemonster, voer tij ts ghege-
in de rede met een breed
kinderen kregen een eigen |1
^net meubels, die er tegen
een beiiapgsels met voorstellingen
sprookjes. (X jawel, zeker. Als het zóó
was, nad ilOiiets legen mahonie.
Meneer Lisby vereferde mij met de be
naming: jbiffouw.
De^ biefstuk moet van binnen rauw
zijn, en frwt een massa ijlen, Juffrj^iwi
verordjneeide hij.
Merkwaardig genoeg was de biefstuk
werkelijk7goed eetbaarzen nadat meneer
Ll^by «elften had en z’n potje Belersch
had gedronken, werd zijn kwaadaardig
buldogge-gezicht vriendelijker. Tot ten-
laatste z’n heele p^ysionomiestraalde.
Hij kwam in dé keujfert op een stoel ,jlV
ten, terwijl ik' afwaschte, maakte grap*-’
Jes, met de kinderen en was galant tegen
mu, zei dat, ik poppevoetjes had en zij
den handjes en meer zulke absurdltei-
Iten. Zoo gauw. Ik §r kans» toe zag, zei ik
göeiennacht, trok me terug in m’n sau-
monkleurig hok en dee’d de deur secuur
op slot.
'Mijn éerste dag als hulp* Jn de huis
houding was ten elndéIk had er dik
en dik 'genoeg van, m’n armen en bee-
nen waren doodmoe en ik had een licht
gevoel in m’n hoofd. 1 van 365. is 364^
misschien had ik 364 dergelijke dagen
voor mé. Dht ik ooit eenlgszins gewend
zou'raken aan deze; omgeving,- leek, me
ondenkbaar. Zelfs in den slaap vervolg
den de bezoekdagen, des daégs me. Ik
Wrong dweilen uit' stinkende», emmers,
ven hadde. Ende van de& confirmatie heb
ben wy brieven van Jan 'Wouterzoen. voer
screven, waer aen die stede van der Goude
oec hoer grote zeghel heeft ghehanghen,
om dattet hoer mede' wel beliefde ende sy
ons oec die privilegiën gunden.
Hier nae, ais die stedwvan der Goude’ dat
lant van Steyn aen hoer hadden, soe is ’t
naemaels gheschiet, dattet heeft verboert
gheweest, ende dat jjpllegium van Oude
monster heeftet weder aenghévat, omdat
die' sted^ van ider Goude die heerlicheit
hadde vercort; .want sy hadden vercoft den
tyns van de lande van Stgyn, ende was
ghelost van den gheenen, die se pleghen te
betaelen; ende oec was ’t verboert om an
deren saeken. Maer daer werd eei^üeuw
contract van de compositie weder ghemaect
tusseiiei) den heeren van Oudemonster
ende die stede voe^creven,
dig stede van Goude
weder creghen aen hen,
gaven die heeren van Oudemonster feen
grote summe van penninghen, wel -dusent
rinsguldens -off daer boven. Dese niewe
brieven ende voerwaerden werden ^hejnaect
in ’t jaer ons heeren 1481 opten 1'9- dach
van der maent, *die men hiet Januarius^
G. J. J. Pot.
FEUILLETON.
r Uit het Noorsch door
f qiGRID BOO.
tret bekeek sobe\ gemeubelde ver*
k, waarin, pp dit obgenbllk bijeen!
ren, eeps wat nauwkeuriger, en daar
op zag ik J- - --
zou ze wli
ft
i» hrt..sch<K>n«e p.
dat de menséh Op aarde bezit; het
va een-- 0na^wy8^ffe levensbehoefte;
wpI we,zܓ van het Huisgezin hari^l het
«Mn, vaw; staat en maatschappij af.
j, A18
dook i
eiï zag me met
aan.
op' mijn overpeinzingen
