Van HatenS fifó/Jken nog éieedé extra laag!
De Melkboer
lOUWE EGBERTS
DE] KOFFIE
G. A. Belonje
Kleiweg 23 Gouda
PRIMA COGNAC
r-enbii 't ÊAEDTHUYS
Schouwburg Bioscoop
H. K. H. Prinses Juliana en
Z.H. Prins Bernard
VRAAGT?
BARTON
emIkk
ROOMIJS
Firma T. Zaal
J. C. Langeraar
GOUDSCHE COURANT VRIJDAG 2 OCTOBER 1936 TWEEDE BLAD
Dessert Goud
55 cf.
Dessert Zilver
50
Geel-merk
45
Blauw-merk
40
Rood-merk
35
Bruin-merk
32
Groen-merk
32
Paars-merk
28
Grijs-merk
26
Zwart-merk
22
J&ifijnkic.
Van cfe,
"Thalia Theater Kleiweg Gouda
De moord In het Casino
SPECULANTEN
WIJ KOCHTEN
T. DE BRUIJN, Bodegraa(sche Straatweg 103
EEN KLEINTJE
EEN KWARTJE
WASCHMACHINE.
Lange Tiendeweg 96.
Het is
HET VOORDEELIGST
Het is
HETG
ELIJKST
Het is
HET EENVOUDIGST
ADVERTENTIE-BUREAU
GOUDSCHE COURANT
Markt 31 - Gouda - Tel 2745
Banketbakkerij
DE VEREENIGING TOT BEHOUD VAN
NATUURMONUMENTEN IN NEDERLAND
HEERENGRACHT 540 - AMSTERDAM C.
Medicinale Stoom
Levertraan
Opleiding Boekhouden
A. G DE RUIJTER
Onze Boter Speculaas
Amandel Speculaas
Gevulde Speculaas
Z'AL's Banketbakkerij
Van het front van Biscaye naar Huesca.
4 October Dierendag.
Een eisch des tijds.
Het allernieuwste van dit
seizoen, met vierkante
hak en neus.r Zeer >4»
mooi schoentje.letj^BEjl
aparts
SCHOENFABRIEKEN WAALWIJK
'n Bijzonder mooie molière met
sierlijke snit en onberispelijke
afwerking.
i'a Zeer gunstige prijs
Prachtige molière van
zeer fijn calfsleder
Voorname snit,
ma pasvorm
Ook thans
Een Dames molière in
zeer fraaie uitvoering.
Prachtig afgewerkt
en solide. - Toch^
Neerlands grootste schoenfabriek trekt ten strijde om haar
bekende extra lage priizen te handhaven. Daarin zal zij
slagen indien Nederland naar belang begrijpt en het Neder
iandsche product, de van Haren's schoenen koopt. Dan zal
van Haren haar bekende extra lage prijzen kunnen hand
haven tot voordeel van geheel scnoenloopend Nederland.
Een buitengewoon mooie najaarscollectie wacht U,met de
sierlijkste snitten, in de fijnste tinten en in uiterst solide uit
voering. Van Haren garandeert haar schoenen ten volle.
KOOPT DUS BIJ VAN HAREN!
'n Zeer geslaagde sport
schoen in flexible uit
voering. Uiterst so
pel en solide. - Ji
div. kleuren suède
en sportledei
per Vt pond
vertoont deze week een extra verzorgd programma:
le. Voor liefhebbers van een spannende Detectivefilm
naar het boek van S. S. van l)one met PAUL LUKIAS
als de bej-oemde detective Philo Vance.
2e. Voor hen die willen lachen!
met de 2 komieken OTTO WALBURG en THEO LINGEN.
RegieFritz Kampers. Toegang boven 14 jaar.
2.90 par liter 29 cent per maatje
Markt 66
Tel. 2777
Presenteert van Vrijdag 2 Oct. af tot en met Maandag
HAROLD LLOYD in
Een sterke film vol humor en vroolijkheid
l zult lachen van begin tot einde.
Extra verzorgd PARAMOUNT bjjpiogramma o.a.
„POPEYE DE ZEEMAN".
Toegang eiken leeftijd. Gratis fietsenstalling
Prijzen van 25 ct. af.
BELANRIJKE MEDEDEELING! 1ATTENTIE S.V.P.
Zondagochtend van half elf af doorloopende voorstelling tot
1 uur om een ieder in de gelegenheid te stellen
DE COMPLETE VERLOVINGSFILM VAN
te komen zien.
Alle rangen 25 ct. Toegang eiken leeftijd. Alle rangen 25 ct
een woning die aart hooge architectonische en prac-
tische eischen voldoet in een goede woonwijk?
grond aan de BURGVLIETKADE ten noorden van
den Graaf Florisweg, droegen de architectonische
verzorging op aan één van de bekwaamste architecten
die ons land bezit.
Komt U eens zien welke practische dingen binnen
Uw bereik worden gebracht waarvan de prijs U
bovendien zal meevallen.
Alle inlichtingen zonder eenige verplichting Uwerzijd
te bekomen bij:
(bij de Wielerbaan) en Zwarteweg 30 GOUDA.
PLAATfe
VOOR
OPGAVEN WORDEN VOOR
DONDERDAGAVOND 6 UUR
INGEWACHT
Yraagt zonder eenige verplich
ting inlichtingen en demonstratie
van deze electrische machine.
TELEF. 2235.
wanneer U in meerdere bladen
advertentiën hebt te plaatsen, hetzij
hier, of welk blad ook in binnen- of
buitenland, dat U de opgaaf daarvan
toezendt aan het -
VAN DE
U zjjt dan in eens klaar
is ook bij koeler weer, een heerlijke
lekkernij.
Wy houden nog steeds in voorraad ons
prima SCHEP- en VERPAKT ROOMIJS.
MARKT 32 naast „de Zalm" TEL. 3351.
MARKT 32 naast ..de Zalm" TEL. 3351
heeft een schoone, maar tegelijk ook zeer
zware taak, diie hopeloos zal blijken, indier.
niet ieder, die geniet van de Nederiandsche
natuur medewerking en hulp verleent.
W AT TOT STAND KWAM GESCHIEDDE DOOR DE EENVOUDIGE
HUI P VAN ONGEVEER TIENDUIZEND LEDEN EN DOOR DE
GROOTE. ZELFOPOFFERENDE TOEWIJDING VAN ENKELE
ECHTE VADERLANDERS.
Veel moet er nog gedaan worden. Blijft
daarbij niet achter, maar steunt de
Vereeniging door een geldelijke bijdrage.
De minimum contributie bedraagt per jaar
slechts 2.50.
Geeft U op als lid aan het kantoor
ïreid voor geneeskundig gebruik.
Scheikundig onderzocht. Gegarandeerd be
vattende: 500 eenheden Vitamine A en
250 eenheden Vitamine D per c.M.3.
Per fles slechts 40 CENT
plus 10 ct. statiegeld.
Gedipl. Drogist.
STAATSPRAKTIJK- en PRAKTIJKEXAMENS. 0ANDELSKENNIS L.O, c*
ONDERDELEN BELASTINGCONSULENT, en ACCOUNTANTSEXAMENS
(NeI.V.A.).
Speciale kpleiding voor geslaagden van H.B.S. en M.U.L.O.
I/eraar Boekhouden en Handelswetenschappen.
BOSKOOP. Reijerskoop 165. GOUDA, Crabethstr. 54.
Voor de laatst gehouden examens slaagden alle candidate».
IS OVERHEERLIJK IETS FIJNS-
ÉN GOEDKOOP.
Langs bloeiende korenvelden en platgebra.de steden.
Uniformen beheerschen het stratenbeeld van Saragossa.
(Van onzen V.P.B.-correspondent)
SARAGOSSA, 30 Sept. 19;
correspondent
is tot een bezoek
door een storm Hink werd aangewak
kerd. Een onweer kwam opzetten en in
oen. schijn van den bliksem steeg de
kerktoren, waarin de nationalisten reeds
dagenlang hadden stand gehouden, om-
i het i
I'VVP»„4 ol "»uuvu ovanu gciiuuucu, U1X1-
nation&listlsche front van San hoog. Als een gordijn des doods hingen
noq# Unaenn 1i
iver saragossa naar Huesca
Sebastian ovi
trereden Bit 1
weken van den burgeroorlog de taak der
strategische verdediging had. zal in een
Jroote aanvaislinle veranderen, zoodra
Madrid in handen der nationalistische
troepen zal zijn gevallen,
wy verlaten
San Sebastian In den
rookwolken om de stad, waaruit* een
smerige stank van verbrand en verwor-
den vieescn opsteeg De branden waren
veroorzaakt door een luchtaanval, die
den vorigen dag had plaats gehad; maar
bovendien vertoonde ieder huis ook spo-
I ren van ingeslagen granaten, Geen
mensch was er in de straten te zien
morgen. Op de landwegen ont- j buiten eenige mUlüeposten, die in voort-
moeten vrij marcheerendecolonnes en
ïele vracïitauto's: versterking en pro-
Hand voor de naar Bilbao oprukkende
troepen OP den weg tusschen San Se
bastian en Irun heelt men de laatste
door de Volkslrontroepen opgerichte
barricaden verwilderd. Het schoone Bas-
kiscbe landschap krijgt zijn normale
Iterlllk weer terug. Slechts^de ruïnes
u öe staci Irun herinneren aan den
verschrlkkelijken burgeroorlog WH rij
den door lange straten, waarvan de hul
zen links en rechts geheel vernield zijn.
BIJ Enderlaza, TO K M ten zuiden van
Irun benutten wl] de oude spoorlijn als
noodweg. l»or de wonderschoons Pyre
neeën gaat de tocht over Pamplona door
de fllke provincie Navarra, de koren
schuur van Spanje. Links en rechts ziet
men 'emdelooze graanvelden. In veie
streken zUn deze reusachtige akkers ge
meenschappelijk bezit van de dorpsin-'
woners. De velden worden gemeenschap
pelijk bebouwd en het graan wordt naar
een bepaalden schaal verdeeld. Daarom
vindt men ln Navarra ln tegenstel
ling met bet overige Spanje een ge
zonden boerenstand, waaruit de Carlls-
tische beweging haar meeste aanhangers
recruteert.
In den namiddag bereiken wij Sgra-
gossa. de stad, die op het oogenbllk nog
ln baar naam de herinnering van Cesar
Augustus draagt. Deze stad, die reeds ln
den loop der eeuwen Phoeulclsche, Ko-
melnsche en Moorsche, legerscharen bin
nen haar muren heelt gezien, is op het
oogenbllk de zetel van het oppercom
mando der nationalistische strijdkrach
ten, die binnenkort tegen Catalonië
lullen moeten oprukken. Uniformen be
heerschen het stadsbeeldlljfgrofene wa
penrokken der troepen, bruingroene uni
formen der Afrikaansche legloensolda-
ten. blauwe overalls der fascistische vrij
willigers en grijze overalls der Carllsten
met hun roode Baskenpetten.
Generaal Ponte Manso de.Zugina. op
perbevelhebber van het Saragossa-front,
die Uw correspondent een onderhoud
toestaat, is overtuigd van de overwin
ning. Reeds tweemaal in den strijd aan
het Guadarrama-front gewond, wacht
hij op den dag. dat Burgos het bevel zal
geven tot het offensief tegen Uatalonie
en de hoofdstad JSarcelona, die de laat
ste en beslissende etappe ln dezen oor
log zal zijn.
Overste Darlo öazapo, een oud Ma-
rokkostrijder, die mij tot een tocht naar
Huesca uitnoodigt, zegt lachend: „Over
eenige weken zal tk U ln mijn wagen
naar'Barcelona brengen".
Achter het front van Saragossa.
Overal achter het front van Ar agon,
waar de meestal uit Barcelona stam
mende regeerlngstroepen Huesca bestor
men en legen het oude Saragossa op
rukken. stuit men op verschrikkelijke
tooneelen van verwoesting en dood.
Castillo de Sletamo is'ln de laatste zes
weken door beide vijandelijke partijen
afwisselend bestormd en bezet gewoiden.
Eens was het een klein, vriendelijk stad
je; thans is hét een rookende puinhoop,
waarboveri een lijkenlucht hangt.
-^loen Ik het plaatsje bereikte, stonden
de ruïnes nog in een feilen brand, die
durend gevaar verkeerden, onder instor
tende muren bedolven te worden.
Ik struikelde voortdurend over doode
lichamen lijken van muilezels, var
kens. paarden, honden en menschen
af en toe voedde het vuur zich met een
vergeten voorraad munitie; dan hoorde
men een aantal knetterende explosies
Eindelijk bluschte de onweersbui de
branden. Thans hebben ae Volksfronb-
troepen de treurige taak, deze platge
schoten stad te zuiveren en te desinfec-
teeren.
Collectief, collectief en nog e«ns
collectief.
Van La Almolda reed ik met overste
Villalba, den opperbevelhebber aan dit
front, naar Lecinenna, een eerst kort ge
leden na bloedigen strijd veroverd dorp
je. eenzaam in de bergen gelegen. Deze
streek achter het front scneen reeds ge
heel gebolsjewiseerd te zijn; Villalba in
specteerde de dorpsmilitie op het voor
naamste plein van het dorp. dat ln
„Piaza de Lenin" omgedoopt was en hield
daarna een rede. De na hem komende
sprekers vermaanden het volk, niet te
vergeten, dat hun laatste doel de op
richting van de Unie van Iberische So
cialistische Republikeinen is. ook. wan"
neer men thans nog strijd voor een
„burgerlijk" regime Een inspectietocht
door de „Karl Liebknechtstraat" toonde
mij aan. dat er reeds een „kleedlngs-
coöperatie" bestond, waarin 25 meisjes
werkten; verder een „coöperatie der bak
kers". terwijl een kerk in een collectief
graandepot was veranderd. En het land
wordt collectief met de aanwezige ma
chines bewerkt.
Al deze radicale nieuwigheden vindt
men direct achter de vuunlnie. Slechte
b km. ver en duidelijk zichtbaar ligt het
door de nationalisten bezette dorp Per-
diguera en de vijandelijke voorposten
liggen op geen 10» meter afstand.
Maar toch onoverbrugbaar
Geld is er in Lecinena niet; maar dit
gemis beteekent geen nood. want on
danks den allesvernlelenden burgeroor
log is er genoeg voedsel aanwezig, dat
tegen qultanties door het anti-fascisti
sche comité verdeeld wordt.
Door mijn verrekijker zag ik naar Per-
diguera, waar de nationalisten liggen en
kon ln de nabijheid van jfle kerk de mo
narchistische vlag zien hangen Plotse
ling begon de dorpsklok te luiden het
eerste klokgelui, dat ik sinds het begin
van den burgeroorlog géhoord had ïfet
was Zondag
Ik wendde mij naar Lecinena om;
maar de kerktoren bleef stom. Slechte
zes kilometer scheidden de beide kerken
maar de afgrondt, die tusschen beide
gaapte, scheen onoverbrugbaar.
De beteekems van den Internationalen
Dierendag, welke valt op den 4den October,
wordt grootelij ks onderschat. De huidige
tyd is bovendien weinig ontvankelijk voor
het zachtere, zoodat het prediken van een
miidere behandeling der dieren moeilijk
schy'nt. Alom toch vlammen geschillen en
lelang-ïii-botsingen tusschen menschen on
derling met benauwende hevigheid op; da
griyks*vloeien ons uit alle deelen der we
reld berichten toe over geweld en wreedheid
en willekeur; overweldiging en onderdruk
king tan menschen door menschen!
Het schijnt hachelijk, inderdaad, om in.
zoodanige omstandigheden het woord te
nemen voor het voeren van een pleidooi voor
het dier. „Want", kan men oogenblikkelijk
tegenwerpen „zie maar eens, hoe de men
schen elkaar behandelen. Het is dan duide
lijk ,dat zij over de dieren niet eens dén
ken!"
Er is echter wel degelijk ernstige reden
cm juist in een tijd van schromelijke ont
wrichting, angstwekkende verwarring en
brute verkrachting van alle gevoelens van
recht en rechtvaaradigheid, nauwelijks ver
doezeld door vervaiftlde cliché-verontschul
digingen tegenover een nog wel in de verte
vaag erkende beschaving juist in een
duisteren tijd, waarin die beschaving dreigt
weg te glijden en onder te gaan in een ver
wildering, duizendmaal ontzettender :n
troosteloozer dan de wildernis, het eminen
te belang van de bescherming van het dier
uit te spreken.
In een gesloten gelid, schouder aan schou
der met andere geestelijke stroomingen in
de menschheid, die het goede betrachten,
staat de dierenbescherming op de bres, om
héar deel van de waarachtige Beschaving
te behouden, dit te beschermen tegen ond ;r-
mijning en afbrokkeling en uit te breiden,
met alleen, zooals geopperd zou kunnen
worden ,tot heil van enkel het dier, maar
tot heil van geheel de menschheid tevens!
Wat is gemakkelijker dan om onaange
daan voor het leed en het lijden van andere
schepselen door het leven te gaan? Wat,
evenwel, is bekrompener? Wat baat een
dergelijke opvatting van armoedig egoïsme
den mensch zelf, de menschheid" en, ten
slotte, het dier?
Wanneer niet hoogere gevoelens dit naar
geestig, benepen standpunt komen verhei
deren, zal de mensch er waarlijk niet in
slagen, boven het dierlijke uit te komen op
het terrein, waar hij feitelijk steeds daar
boven zou behooren uit te gaan.
Een samenleving, bestaande uit eenheden
van een zoo laag niveau zou niet anders
kunnen voortbrengen dan lage, miserabele,
zelfzuchtige daden. Ruw geweld, vertrap-,
ping der zwakkeren, wreed en noodeloos
kwaad zou geboren moéten worden uit zoo'n
maatschappij met d<4 noodwendigen na
sleep van ongeluk, lijden, smart en duister
nis...
De bescherming der dieren wil haar doel
bereiken o.m. door het menschelyk gemoed
te verzachten en te vered?len. In de herden
king van den sterfdag van een menschen
en dierenvriend van het allergrootste for
maat, Franciscus van Assisi, welke op den
4den October 1226 viel, vindt de internatio
nale georganiseerde dierenbescherming aan
leiding, op zoo ruim mogelijke schaal de
aandacht te vragen voor haar gemeen
schappelijk doel.
Door even zijn gedachten te laten gaan
over dit vraagstuk, moet de gemiddelde
mensch die daartoe stellig voldoende in
telligentie en beschaving zal blijken te be
zitten zéér zeker tot de slotsom komen,
dat tégen een gezond, eerlijk en krachtig
streven, de dieren tegen mishandeling en
lijden te beschermen, niets is aan te voeren
en dat het op den weg ligt van ieder i mensch
daartoe mee te werken. Het kost geen
moeite, even na te gaan of men soms ook
zélf onrechtvaardigheden jegens dieren be
gaat.
Het is even zeker, dat het opheffen van
die onrechtvaardigheden voor mensch zoo
wel als voor dier voldoening inhoudt. Door
bewust een houding van welwillende kame
raadschap tegenover het dier aan te nemen,
wordt het geluk gediend, de Beschaving be
vorderd ,het lijden verlicht
Doet Zondag, 4 October Dierendag, iets,
al is het nóg zoo gering, ten gunste van het
dier!
BINNENLAND.
Het Koninklijk bezoek aan Rotterdam
op 9 October a.s.
De Koningin, Prunes Jiiiana en Prins
Uernhara zullen op Vrijdag 9 October te
I2..>ö uur aan net Maasstation aankomen,
vandaar wordt een vaartocht over de
Maas gemaakt naar een der havens aan
den Linker Maasoever. De Maas zal ge
tooid zijn met gepavoiseerde schepen.
Aan wal zal de Koninklijke familie over
stappen in de hoiauto's, waJtmee een
Rijtoer door de verschillende stadskwar
tieren wordt gemaakt. De te voigen rou
te wordt nader bekend gemaakt. De rij
toer wordt onderbroken door een ont
vangst op het raadhuis, waar het auba
dekoor en.andere zangvereenlgingen on
der leiding van mevrouw Grimberg—
Huijser een zanghulde zaï brengen.
De monetaire maatregelen
der Regeering.
Verhooging van papierprljzcn.
Protest bij de Regeerihg.
Maandagmorgen ja. neext ae r ederatie
aer werkgeversorganisaties in het Boek-
uarxkersbedriji onmioneihjk een circu
laire tot haar leden gericnt met het ad
vies, onveranderde prijzen te berekenen
en de, op de basis van ae goudgulden
nog in Juni J.l. verlaagde tarieven, niet
te verhoogen.
üp dat oogenbllk had de federatie ook
den indruk, dat ae papierhandelaren en
papieri a brikanten, die over enorme voor
raden beschikken, tegen de op dat mo
ment geldende prijzen zouden afleveren
en alleen de opdrachten, die een specu
latie! karakter droegen, zouden weigeren.
Tot bevreemding van de Nederiand
sche drukkerijen hebben de papiergroot
handelaren echter nadien een circulaire
aan hun ainemers gezonden met de
mededeeiing. dat alle offertes waren in
getrokken. Thans wordt door hen een
nieuwe prijslijst rondgëzonden, die een
beduidende prijsverhooging voor vele ar
tikelen van dagelljksch gebruik betee
kent. Het betreft n.1. niet alleen het ge-
kingsmaterlaal, het zakkenpapier. enz
kingsmateriaal. het zakenpaplper. enz.
Door deze verhooging wordt dus het
budget van eiken zakenman en worden
Kegeerlng gedaan, dat dergelijke onge
motiveerde verhoogingen en wlnstne-
ming uit bestaande voorraden zouden
worden tegengegaan, heeft de federatie
zich tot de Regeering gewend met het
volgende telegram:
„Heden aangekondigde en bulten ver
bruikers om ingevoerde papierprijsver-
hoogingen over geheele linie, ook van de
groote voorraden ln ons land, maken
positie drukkerijen en ultgev. van
boeken, periodieken enz., uiterst moeilijk
en belemmeren hun voornemen om de
detailprijzen van drukwerken, couranten
enzonveranderd te laten.
Dringen ernstig bij Regeering aan op
onmiddellijk Ingrijpen door toepassing
van prijsopdrijvingswet .en intrekking
contingenteering"
De Nederiandsche Bond van Steen
drukkerijen en de vereeniging Neder
iandsche periodieke pers hebben soortge
lijke telegrammen gezonden.
Oprichting N.V. Maatschappij voor
Industrie-financiering.
Ten overstaan van notaris D. Erdman
alhier, is heden de acte van oprichting
verleden van de N.V. Maatschappij voor
Industri-Financiering.
Voor den Staat der Nederlanden trad
daarbij op Z Exc Minister H. Gelissen,
terwijl de N.V. Industriebank in Limburg
als tweede oprichtster was vertegen
woordigd door mr R. Gielen.
Blijkens de acte van oprichting zijn
voor de eerste maal benoemd tot leden
van den raad van bestuur de heeren;
dr. H M Hlrschield (voorzitter), mr. dr.
A A. van Rhijn, mr. dr. A. V. Doorninck.
K Spanjaard, allen te 's-Gravenhage.
mr. D. Crena de Iongh te Amsterdam en
C. F. J Schellens te Eindhoven.
Uit de statuten van de vennootschap
blijkt, dat zij zich o.m. ten doel stelt het
verstrekken van credieten op langen ter
mijn aan. het deelnemen in het kapitaal
van en het verleenen van bemiddeling
voor hetverstrekken van tlnancleelen
steun aan bestaande of nieuw op te rich
ten lndustrieele ondernemingen, voor
zoover werkverruiming en behoud van
werkgelegenïtfd ln de Nederiandsche
industrie daardoor kan worden bevor
derd.
Het bureau der vennootschap is geves
tigd te 's-Gravenhage. Bezuidenhout 107.
In afwachting van een spoedig te hou
den eerste vergadering van den raad
van bestuur, zullen, zooals tot dusver
reeds het geval was, de werkzaamheden
oom de priizen van verpakte artikelen on- I voor de vennootschap ™rd™ ver«cnt
ïmetlM netnvloed. door dealdeellng industrie-financiering
Op grond van mededeelingen door de
i het werkfonds.
VLIEGMACHINE BUITGEMAAKT.
In Saragossa staat op een der openbare pleinen een vliegmachine tentoongesteld,
die door de nationalisten op de rooden is buitgemaakt. De machine trekt veel bekyks.
Een bezoek aan de „Reclame-
Universiteit".
Ie Berlyn is onlangs een school
voor het moderne reclamewezen ge
opend. Het is in zekeren zin een hoo-
geschool voor reclame, die weliswaar
aan de studenten na het afloopen van
den cursus geen doctorstitel verleent,
waar hun toch, op grond van een met
Berlijn ,vlak bij den Wittenberglpatz
verheft zich het schoolgebouw temid
den van het rumoer der groote stad.
Bij den ingang der lokalen valt een
aan de school verbonden reclame-psy
chologisch' instituut op. Meh ziet hier
de meest verschillende mechanische
proeftoestellen, waarmee de in den
handel gebruikelijke reclamemiddelen
zooals advertenties in couranten, pe
riodieken, aanplakbiljetten, grafische
goed gevolg afgelegd examen, een di- j voorstellingen en allerlei andere mid-
ploma uitreikt, waarin wordt beves- delen, die voor reclamedoeleinden
frgd, dat de bezitter een grondig on- j worden gebruikt, aan een öhderzoek
derlegd reclame-vakman is. betreffende hun effect op het publiek
De supervisie over de hoogere worden onderworpen. Bepaalde de-
hijks-Reclameschool ligt in handen tails z\jn hierbij van essentieel be-
van de „Reichsfachschaft deutscher j lang, zooals kleurencombinaties, aan-
Werbeleute". Zij geeft niet alleen een trekkingskracht, ruimte- resp. vlak- j
duidelijk beeld van de volkomen ver- j verdeeling, acoustieke en algemeene
hieuwing, die zich op paedagogisch optische invloeden, dingen dus,'waar-
gebied in Duitschland voltrekt, maar aan de leek nauwelijks denkt en toch
is bovendien ook, wat inrichting van zijn de daar gedane experimenten j
ruimteverdeeling betreft, van zulk vaak voor de reclamemakende onder-
een speciale en doelrriatige originali- nemingen onontbeerlijk^ daar het
men haar wel uniek mag
teit, dat
noemen.
Midden in het westelijk deel van
deze daardoor mogelijk wordt ge
maakt, zich geld te besparen, dat an
ders nutteloos voor reclame zou wor
den uitgegeven.
Bedenk eens, dat 'er yoor handels
reclame alleen in Duitschland bijna
anderhalf milliard mark per jaar uit
gegeven wordt!
Vervolgens is er een organisch ge
ordende bibliotheek met ongeveer
3000 werken, een uitgebreide vaklit
teratuur niet alleen op het gebied der
reclame e.d., maar ook op economisch
en bedrijfs-technisch terrein. Dage
lijks staan circa 50 dagbladen ter be
schikking, die de reclame-vakman
noodig heeft voor de studie van het
bij uitstek belangrijke reclamemiddei
de advertentie, terwijl rond 150 bla
den (vakbladen) in allerlei talen ter
inzage liggen.
Het gebruik van de bibliotheek is
geheel kosteloos. De boeken worden
zelfs zonder betaling aan gewone le
den en vroegere leerlingen uitgeleend.
Daarnaast ligt een gezellig lees- en
werkvertrek, die vrij ter beschikking
staat voor lezen en schrijven, voor
zakelijke en, voor zoover mogelijk, ge
zellige conversatie. Zelfs een zieken
zaal is voorhandengelden ziin in een
school op dergelijke wijze zulke wel
doordachte voorzorgen genomen.
Wanneer hondérden leerlingen zich
door de lokalen bewegen, in de afdee-
lipgen voor etaleeren en tentoonstel
lingsreclame werktuigen en machines
hanteeren, dan zijn zulke voorzorgs-
1 maatregelen ook niet overbodig. Een
kleine operatiestoel, de noodige in
strumenten en geneesmiddelen, lig-'
tafel en sanitaire installaties zijn aan
wezig.
j Het laatste, niet tot de eigenlijke
schoollokalen behoorende vertrek, is
tegenover zich krijgt. Men heeft hier
het middel van praktisch werk 'dus
zuiver paedagogisch toegepast, om
aan de deelnemers aan den cursus een
prikkel tot verhoogden inzet van hun
arbeidskracht te geven. Het succes
kan hier niet uitblijven.
Licht, lucht en wanneer de hemel
die geeft ook zon, zijn door de lich
te vlakversiering in alle les- en werk
lokalen de hoofdfactoren, die zoowel
•voor leerlingen als voor leeraren- het
verblijf in deze school zeker meer tot
een genoegen als tot een last of een
eenvoudig doch smaakvol gestof- zware taak maken. In het bijzonder
feerde spreek- en coversatiekamer
voor de leeraren der school. Gemak
kelijke stoelen en werktafels vormen,
geheel overeenkomstig de bestemming
het meubilair.
Reeds het bezoek aan het eerste
onderwij slokaal laat zien, hoe het on
derwijs geheel is gebaseerd op de
praktijk. „Scheinfirmen-Abteilung"
lezen wij. Daaronder is een reclame-
afdeeling van een of andere gefin
vragen de groote en kleine gehoorzaal
de aandacht, waarvan de eerste te
gelijkertijd als aula wordt gebruikt
en voorzien is van een geluidssmal
film- en een lichtbeeldeninstallatie.
De overige leer- en oefenzalen zijn
in dezelfde stijl gehouden, eenvoudig,
hygiënisch en doelmatig. Speciale lo
kalen voor het vervaardigen van re
clamemiddelen, b.v. drukken, mate
riaal- en kleurenkennis, typografie en
geerde onderneming te verstaan, die klassen voor het opstellen van pak-
een dergelijke firma als concurrent kende reclameteksten (voorzien van
