Gössweinstein in
„Frankisch Zwitserland.
Seboden voor de huisvrouw.
FILMNIEUWS.
RECEPTEN.
I
Elke streek van Duitschland maakt
een „Duitschen" indruk, maar de
eene streek maakt soms een „Duit-
scheren" indruk dan de andere. Waar
echter ligt het plekje, hetwelk het
meest Duitsch is in den besten zin
van het woord?
W^j kennen hetHet ligt in een stil
j^oekje van het groote Ryk. Het heet
Gössweinstein en het is het middel
punt van „Frankisch Zwitserland".
Het is er stil, alhoewel elk jaar hon
derdduizend bedevaartgangers naar
het wonderdadige lindenhouten Ma
riabeeld trekken. Het staat in het al
taar van de goud-witte Rococo-kerk.
Het verbaast ons niet te vernemen,
dat zy gebouwd is door Balthasar
Neumann, wiens vroomste Meester
werk men te Vierzehnheiligen in
Beieren vindt. Het verschanste Slot
van Gössweinstein is 'n waar sprook-
jesslot met plechtige zalen en kraken
de vloeren, trotsche wapens in rijk
met houtsnywerk beladen leunstoe
len, een kemenade, met onvergetelijke
vensternissen, een sierlijk bruid ver
trek, eenvoudige wandschilderingen
rondom een rustende Madonna. Naby
de kapel bevindt zich de sombere, die
pe kerker, waarin nog heden de ge
beenten en schedels van versmachte
gevangenen liggen. Het geheel is om
geven door een mooien tuin met
smalle paden, bloemen en struiken
,',Dit moet my'n Graalsburcht wor
den", heeft eens Richard Wagner uit
geroepen, toen hij het Slot in de verte
zag liggen.
Wij wandelen verder door de streek
en denken aan hem die haar heeft be
zongen: Victor von Scheffel. Zijn lie
deren dagteekenen uit het midden van
de vorige eeuw en nog heden moet
„Frankisch Zwitserland" worden ont-
.dekt. Menigeen, die Duitschland toch
goed kent, weet niet, waar hy het
moet zoeken. Toch is het gemakkelijk
te bereiken. Het ligt tusschen Neu
renberg, Bamberg en Bayreuth, om
geven van Rednitz, Pegnitz en Main.
Het belangrijkste dal van de streek
ïs dat van de WiesentZy heeft meer
dere bijriviertjes, welke door hun
talrijke korte bochten het Jurage-
bergte zoo aantrekkelijk en rijk aan
afwisseling maken.
Niet ver van Gössweinstein ligt
Behringersmühle, een druk bezocht
Vacantie-oord, hetwelk toegang ver
leent tot vier dalen. In het noorden
loopt de weg langs een groep gewel-
dig-grillige rotsen, naar Rabeneck,
alwaar het slot, de burcht, de kapel
en de molen by elkaar staan als op
een blad van Albrecht Dürer. Vlakbij
liggen Waischenfels, waar Richard
Wagner, die vaak zjjn zomervacantie
in „Frankisch Zwitserland" door
bracht, met voorliefde vertoefde, en
Plankenfels, hetwelk eens de grens
vormde van het Aartsbisdom Barn-
Gössweinstein in Frankisch Zwitserland.
berg. In het warme jaargetijde ver
bleven de Aartsbisschoppen van Bam
berg gaarne in de pastorie van Göss
weinstein.
In westelijke richting stroomt de
Wiesent langs Stempfermühlehet
welk Scheffel heeft bezongen en langs
den diep in het bosch verborgen
burcht Gailenreuth naar Muggen-
dorf, met zjjn voornaam in een park
gelegen Kuurhaus. Van hier is het
niet ver naar de indrukwekkende ruï
nen van Neideck en Streitberg. In
den nevel kan men hier Forchheim
zien liggen. Beide kasteelen, zooals
bijna alle andere van „Frankisch
Zwitserland", bevonden" zich eens in
het bezit van de Schlüsselberger, een
rijk adellijk geslacht. Wie te voet
naar de ruïne van den Streitberg
trekt, doet wèl eerst op den terug
tocht af te stappen in het vakwerk-*
huis met het uithangbord „Alte Kur-
hausbrennerei" anders blijft men
hier wellicht al te lang hangenTe
genover het „Gasthof zum alten Kur-
haus", waar Scheffel heeft gelogeerd,
bevindt zich een hotelletje, zooals
men er nauwelijks een tweede in
Duitschland zal vinden. Door een tuin
vol kleurige bloemengentiaan, .koe
koeksbloemen en Turksche lelies,
komt men in een schilderachtig voor
portaal met een kostbare verzameling
gravures van landschappen en wa
pens uit de streek. Het is de particu
liere verzameling Van deze herberg,
waarin men brandewijn en bessen
wijn, likeuren en vruchtensap voorge
zet krijgt. Het gezelligst is het op het
bankje van het met hout betimmerde
„Pilgerstübchen". Mooi gevormde
flesschen sieren de wanden en terwijl
men zijn glas opheft, valt het oog op
de troostende spreuk, welke boven de
toonbank hangt„Es ist Arznei, nicht
Gift, was ich Dir reiche!"
Ten Westen van Behringersmüle
onderbreken wij onzen tocht in een
van de zonderlingste oorden van de
streek: Tiichersfeld, waar de huizen
als zwaluwnestjes aan de grillig ge-
vormde dolomietrotsen hangen. Spoe
dig opent zich het aal voor ons, Ginds
ligt Pottenstein. 367 treden scheiden
de kerk van deze gemeente van het
duizendjarige slot, hetwelk in den
Boerenoorlog gedeeltelijk werd ver-
woest, maar heden weer is gerestau
reerd. Aan de uiterlijke grens van dit
oude stadje ligt een zeer modern
zwembad, geheel omgeven van bos-
schen en bergen. Men kan hier spron
gen van tien meter in het koele waté
doen. Het zwémbad is omgeven van
galerijen, waarop gezellige tafeltjes
met kleurige zonneschermen staan.
Ook zonnebaden kunnen hier worden
genomen.
Pottenstein bezit echter nog een
andere bezienswaardigheidde groot
ste grot van „Frankisch Zwitserland"
en een van de grootste grotten ter
wereldde TèufelshöhleDergelijke
grotten zijn een eigenaardigheid van
deze bergstreek, welke er meer dan
Vijf bezit. Nkbjj Waischenfeld ligt
de „Sophienhöh\e"welke uit drie
verschillende verdiepingen bestaat.
In de hiertegenover liggende bud-
wigshöhle" is de ruimte zoo groot,
dat de Graaf voh Schönborn, de eige
naar van deze beide grotten, hier Ko
ning Ludwig I een feestmaal kon aan
bieden. Nabij Muddendorf liggen de
„Rosenmüllershöhle"de Oswalds-
höhle", de „Wundershöhle" en de
j „Witzenhöhle"Deze laatste grot zou
nog een heidensch offeraltaar bezit-
j ten. In de Zoolithenhöhlenabij Gai-
I lenreuth liggen zelfs vier verdiepin
gen boven elkaar. In de verschillende
kloven vindt men overblijfselen van
j beren, wolven, hyena's en andere die-
bracht, anders hebben ze geen effect
of kunnen zelfs nadeel doen. De voch
tige doek of hij koud of warm
wordt aangelegd is van minder be
lang moet vlak op de huid liggen,
de tweede laag van waterdichte stof
(gummi of hospitaaldoek) of van wol
moet den vochtigen doek volkomen
bedekken, zoodanig dat er geen lucht
bij den doek kan komen. Van de goe
de afsluiting hangt het af, of het ver
band goed warm zal worden. Men
moet het minstens een uur ophouden.
Zevende gebod: geen tabak of al
cohol als medicijn.
Het is een groote dwaling te mee-
nen, dat tabaksrook desinfecteert. De
rook prikkelt integendeel de slijmvlie
zen van neus en keel. Rooken is daar
om bij alle catarrhale aandoeningen
van neus, keel en luchtpijp ten streng
ste verboden. Een glas heete wijh of
groc kan bij zweetkuren enz. in geval
van een beginnende infectie menig
maal goede diensten bewijzen. Dat de
inwendig gebruikte alcohol desinfec-
teerend werkt, is hoogst twijfelach
tig. De heete dronk is wel de hoofd
zaak en vlierthee doet het in de mees
te gevallen dan ook evengoed. Bij
darmstoornissen is roode wijn wegens
zijn looizuurgehalte dikwijls een aan
bevelenswaardig middel.
Achtste gebod: inhaXeeren.
In de eerste plaats moet steeds voor
voldoenden-toevoer van versche lucht
worden gezorgd. De ziekenkamer
moet goed gelucht zjjn. Hierbij dient
men in het oog te houden, dat men
een betere en snellere luchtverver-
sching krijgt door korten tijd de ra
men wijd open te zetten, dan door
voortdurend een_kiertje open te hou
den. Men dient er voor te zorgen, dat
de koude lucht de zieke niet direct kan
raken, dus goed toedekken en een
doek voor den mond. De lucht in de
Ziekenkamer moet ook goed vochtig
zijn. Als men geen groote verstuiver
heeft, kan men volstaan met ondiepe
bakken met water op de verwarming
of kachel te zetten of vochtige doeken
in de kamer op te hangen. Wil men de
slijmvliezen nog met een of andere
medicijn behandelen, dan moet men
door een toestel inhaleeren of boven
een kom heet water, waarin emser-
zout is opgelost of wat eucalyptusolie
is gedaan. Om het slijm los te maken
is terpentijnolie bijzonder geschikt.
ren, die hier eens leefden. Nabij
Streitberg is enkelen tyd geleden de
„Bing-Höhle" ontdekt. Het is wellicht
een van de mooiste druipsteengrotten
van Duitschland. De „Teufelshöhle"
is echter de grootstë. De wandeling
Het gaat trap op, trap af, door een-
doolhof van kloven tot op een diepte
van 80 M.45 M. onder de aarde ligt
een 13 M. hooge groote zaal. Het is
niet te beschrijven, welke zonderlinge
voorwerpen de druipsteenen zooal
hebben gevormd: Pauselijke kronen,
orgelpijpen, een Barbarossa-baard,
uilen en berggeesten, pagoden, Kerst
door deze grot duurt bijna een uur.
kribben, een kruisgang en een Cal
varieberg. Aan deze onderaardsche
kunstwerken heeft de natuur duizen
den jaren lang onverpoosd gewerkt!
Wanneer wij eindelijk dit verborgen
too ver land met zjjn phantastische
grotten verlaten, stralen ons de groe
ne bosschen van Frankenland nog
eens zoo warm tegemoet
Negende gebod: in bed!
Wie koorts heeft, moet het bed in.
Het is heelemaal geen verdienste om
met 39 graden koorts te blij veil rond-
loopen. Het is eeti dwaling te meenen,
dat men in bed verzwakt; de gelijk
matige bedwarmte is door niets an
ders te vervangen. Slechts bij heel
oude menschen en wanneer er gevaar
voor longontsteking bestaat, is voor
zichtigheid geboden; in dergelijke ge
vallen verdient het aanbeveling vaak
van bed te verwisselen en de patient
in bed te laten opzitten.
Tiende gebod: haal den, dokter.
Doen zich verschijnselen voor die
erop wijzen, dat men met een echte
griep te doen heeft, dan is het zaak
den dokter te laten halen. Alleen de
medicus kan een goedaardige keelont
steking van een amandelabces of van
diphterie; een ongevaarljjke hoofd
pijn van hersenvliesontsteking onder
scheiden. Huismiddeltjes zijn nuttig
en goed, maar het toedienen van an
dere medicamenten moet het werk
van den dokter blijven, die alleen kan
beoordeelen welk middel voor elk ft-
val het aangewezene is.
In vele gezinnen komt het vanzelf
sprekend wel eens voor, dat er eten
overblijft, doch wat Voorkomen moet
worden is, dat deze vergeten worden
"en bederven.
's Zomers kan zoo iets nog wel eens
voorkomen met buitengewoon warm
weer, vooral met levensmiddelen, die
spoedig aan bederf onderhevig zijn.
Over het algemeen gaat het slechts
om kleine hoeveelheden, die overblij
ven en zal de schade voor de huis-
houdkas niet merkbaar zijn by even
tueel bederf en de resten worden in
papier gewikkeld in de aschemmer
gedeponeerd.
Dagelijks gebeurt zoo iets in dui
zenden, gezinnen en van uit een eco
nomisch stadpunt bezien, vormen al
de restjes, die verloren gaan, groote
hoeveelheden en het verlies aan le
vensmiddelen per jaar gerekend is
een enörm bedrag.
Men heeft berekend, dat dit in
Duitschland niet minder dan 1.5 mil
liard mark per jaar over de geheele
bevolking bedraagt. Een bedrag,
waarvan men bij het lezen inderdaad
schrikt en waarvan een zeer groot
deel op rekening der huisvrouw ge
boekt kan worden.
Om deze schade zooveel mogelijk
tegen te gaan, heeft het Duitsche
Rijksvoedingsbureau een actie op
touw gezet onder het motto: „Kamf
dem Verderb", waarbij daadwerke
lijke hulp van de zijde der huisvrouw
verw^pht wordt.
Men heeft vijf geboden voor de
Duitsche huisvrouwen opgesteld, die
haar den weg wijzen hoe zij, ook in
haar eigen belang, door zuinig en
doelmatig gebruik haar levensmidde
len zoo nuttig mogelijk kunnen ver
werken.
1. Op den juisten tijd alles inkoo-
pen en de samenstelling van het me
nu in overeenstemming brengen met
hetgeen het jaargetijde biedt. In het
Voorjaar kan men in ruimere mate
zuivelproduccten en eieren gebruiken,
in zomer en herfst daarentegen moe
ten rijkelijk groenten en vruchten op
tafel komen, 's winters zullen vleesch.
kool, aardappelen, in één woord, ste
vige kost een hoofdbestanddeel uit
maken van de voeding.
2. Een huisvrouw koopt slechts
wat zij noodig heeft of op goede wijze
bewaren kan. Wanneer zij enkele-
wenken volgt, kan zij schade door be
derf voorkomen.
Meel, griesmeel en andere soortge
lijke produccten worden in goed af
gesloten bussen bewaard, ook porse
lein of glas kan hiertoe dienen.. Brood
komt in den trommel, boter in een
z.g. Keulsche pot, kaas onder de stolp
met een klontje suiker, dat de vocht-
deelen tot zich trekt, worstwaren tus
schen twee bordjes of in perkament
papier, melk in porseleinen kannen,
eieren op een rekje.
3. Om de voedingsmiddelen zoo
veel mogelijk te benutten, moeten
aardappelen zoo dun mogelijk (liefst
niet) geschild en groenten zuinig
schoongemaakt worden. Het koken
geschiedt met zoo weinig mogelijk
water, terwijl lang koken de voedings-
waarde vermindert en de gasreke-
ning hooger maakt.
4. Resten van vleesch, visch,
groenten, enz. laten zich op allerlei
manieren verwerken.
5. De huisvrouw kan er toe bij
dragen, dat in tijden van evervloed
een voorraad gevormd wordt van be
paalde levensmiddelen, die gebruikt
kunnen worden in minder gunstige
tijden. In de goedkoope maanden wor
den b.v. eieren ingelegd, terwijl de
vruchtentijd het bereiden van alle
soorten jams en marmelade, sappen,
enz. mogelijk maakt. In October wor
den aardappelen opgedaan, vooropge
steld dat men beschikt over een goede
bewaarplaats, terwijl men 's winters
een kleine suikervoorraad tracht te
krijgen voor het maken van de jams,
e.d. in den zomer.
De huisvrouw, die deze vijf gebo
den nakomt is een verdienstelijk me
de-strijdster „im Kampf gegen den
Verderb".
Zij bevoordeelt zichzelf en voor
komt ,dat de- volksgemeenschap on-
noodige schade lijdt! Ook wij, Hol-
landsche huisvrouwen, zullen» - goed
doen de door den Deutsche Reichs-
nahrstand gegeven wenken ter harte
te nemen.
„De Meermin" van v. d. Tak's Bergings
bedrijf is bezig met het bergen van de log
ger „Sch. 68".
BABY LEEST ONS DE LES.
Een modern kinderarts geef tjonge
moeders in origineelen vorm eenige
wenken voor de verzorging van haar
kroost. Hij laat baby zelf spreken' en
wel als volgt Lieve Mammie, pak me
toch niet meer beet dan noodig is.
.Stop me geen fopspeen in den mond
om me het schreeuwen te beletten.
Loop niet bij alle ooms en tantes met
me te koop. Neem me niet altijd uit
m'n bedje om me te vertroetelen, om
met me op den grond te gaan spelen
of om woeste Indianendansen met me
uit te voeren. Als ik m'n melkflesch
weggooi, dwing me dan niet om hem
toch uit te drinkenik weet per slot
van rekening toch beter dan jy of ik
nog honger heb. Neem me niet naai'
alle mogelijke pretjes mee, want ik
ben nog niet zoo oud en zoo genotziek
als jy. Overstelpmy niet zoo met kus
sen, daarvoor ben ik nog te jong. Ga
niet zoo prat op my'n natuurlijke
vroolijkheid. Laat het licht nooit in
my'n oogen schijnen en wieg me niet
met geweld in slaap. Als ik moe ben,
slaap ik wel vanzelf in."
Kandelaars.
Kandelaars, die men met kokend
water overgiet om de laatSfce restjes
van kaarsvet te verwijderen, moeten
nimmer in de gootsteen behandeld,
worden. De stearine wordt'na enkele
minuten weer hard en doet de afvoer
pijp verstoppen.
Zeildoek tafelkleedjes.
Zeildoek tafelkleedjes, kastranden,
enz. moeten niet met zeepwater
schoongemaakt worden, doch met een
in warm water en een weinig melk
nat gemaakte flanellen doek, daarna
met een zachte, droge doek nawryven
en van tyd tot tijd met een weinig
witte schroencrême.
Wat de Metro-Goldwyn-Mayer
in de komende maanden brengt.
De Metro-Goldwyn-Mayer Film\My. kon
digt voor de komende maanden tal van bui
tengewone films aan. Allereerst Frank
Lloyd's Muiterij op de Bounty", een film
die herinnert aan, „Ben-Hur", de film met
zijn enorme bouwwerken en breeden opzet.
De film werd door de Academy of Motion
Pictures officieele bekroond als de beste
film van het jaar. Charles Laughton en de
jeune premier Clark Gable, wel een van de
meest geliefde filmsterren en Franchot
Tone spelen in deze film de hoofdrollen.
Naast dit filmwerk, dat een sterke en
nobele inhoud heeft, staat „The great Zieg-
feld", de film die op de SalzburgerFest-
spiele haar première beleefde. William Po
well speelt de rol van den ongeëvenaarden
Araerikaanschen revuekoning Florence
Ziegfeld, de ontdekker van -de „girl", de
verheerlijker van het vrouwelijk schoon.
Voor de groote dramatische rol van Zieg-
feld's eerste vrouw zal men in ons land
voor het eerst de Duitsche actrice Louise
Rainier zien, die zich in Hollywood eens
klaps een wereldnaam heeft verworven.
Voor, Ziegefld's tweede vrouw speelt de
charmante Myrna Loy.
„Romeo and Juliet" is eveneens te Salz
burg ten doop gehouden. Norma Shearer en
Leslie Howard vervullen hierin de hoofdrol
len, itwee der fijnste en geliefdste acteurs
van het witte doek. Na het succes van „Da
vid Copperfield" heeft de M.G.M. zich ook
ounieuw aan een verfilming van een werk
van den meesterverteller Charles Dickens
gewaagd en ditmaal nog wel aan zjjn ge
weldige «Tale of two cities" („In de scha
duw van de Guillotine"), de meesterlijke be
schrijving der Fransche revolutie. De M.G.
iM. beeft er een eer in gesteld, dit onder
werp te verfilmen in den geest, een Dickens
waardig. Tot in minutieuse details herleeft
hier de Fransche revolutie en de bestorming
der Bastille, de dialoog is van een soms
angstige actualiteit in deze opnieuw om
haar „droits humains" kampende wereld en
tochzuiver Dickens. Ronald Colman, wel
de grootste ster in een all star cast, heeft
hier een rol, die niet minder dan die van
Charles Laughton's al haast legendair ge
worden Captin Bligh uit „Mutiny on the
Bounty" de allerdiepste en blyvendate
indrukken op den toes<jiouwer zal achter
laten.
Ook de entree der Marx Brothers in hun
eerste groote M.G.M. film „A night at the
opera" behoort tot deze uitzonderingsklasse.
Hun humor is van een zeer speciale soort
en wórdt niet ten oprechte als een gezamen
lijke herleving van Chaplin's onvergelijke
lijk geestig spel geroemd.
De Marx Brothers zijn na het daverend
succes van „A night at the Opera" terstond
aan een tweede film: „A Day at the Races"
begonnen, wel wetend, dat de heele wereld
er om zal vragen.
Dan komt de nieuwe Garbo film „Camil-
le" (La Dame Aux Caméliss), waarbjj Gar-
bo's levenswensch, de dame aux camëlias"
te spelen, eindelijk in vervulling zal gaan.
De nieuwe „coming man" van de Metro,
Robert Taylor is in deze film haar partner.
Voorts bevat dit record-product: de nieu
we groote Laurel en Hardy „The Bohemian
Girl", een waardig pendaht van het beken
de „Fra Diavolo"; de groote musical „Rose-
Marie", met Jeanebte MacDonald en Nelson
Eddy, zoo juist in ons land gelanceerd. Het
succes, dat deze film oogstte, heeft onmid
dellijk tot een nieuwe combinatie van dit
prachtig zingende en acteerende tweetal ge
leid, dat „Maytime" zal heeten. In „Robin
'Hood van El Dorado", met den plotseling
zoo prachtig naar voren gekomen Warner
Baxter in de hoofdrol, wordt een gedurfde
poging gedaan da romantiek van de oude
„Western" te verbinden met de ruwe groot
heid van Amerika's jongste historie, de
„gold rush" in Californië en het bandieten
leven aan de Mexicaansche grens, weshalve'
deze film dan ook dikwijls met „Viva Villa"
is vergeleken en nog boven deze werd ge
steld. De romantiek wordt voorts gediend
met een nieuwe film in het paradijsland
schap der Stille Zuidzee, „The last of the
pagans" („Zonen fier Zuidzee"), waar het
exotische kunstenaarspaar Mala en Lotus,
dat destijds debuteerde in „Eskimo", de
hoofdrollen vervult en in het vervolg van
Tarzan's Avonturen, thans „Tarzan Esca-'
pes", natuurlijk m& Johnnie Weismuller in;
de titelrol.
Society-films van groot kaliber zijn „i
live my life" (Durf te leven), wellicht Joan
Crawford's beste rol tot dusver en onder
regie van den beroemden Woody S. van
Dyke, die reeds voor zoovele successen de
verantwoordelijkheid heeft gedragen-
„Whipsaw" („De Paarlenroof"), een ver
rukkelijke en fijne comedie zooals de film
industrie eerst de laatste jaren durft ma
ken, met Myrna Loy in een geraffineerde
hoofdrol, samen m^t het 18 karaats natuur
talent Spences Tracy; „Rendez-vous" (De
geheime Code), een detectiye-spionnage-
film met William Powell en Rosalind Rus- -
sel: „Kind Lady („De vrouw, die te goed
was. wadrin men twee markante figu
ren als Aline Mc Mahon en Basil Rathlone
kan bewonderen; „The perfect Genieman";'
„Petticoat Fever" („Drie harten op 'n IJs
schots"), een hoogst origineele comedie in
het „eeuwige ijs", waarvoor Myrna Loy en
Robert Montgomery de warmere streken
van Hollywood verlieten; „The Garden
Murder Case" („De Misdaad onder Hyp
nose"), met Edmund Lowe en Virginia
Bruce en nog vele andere.
Michael Strogoff.
De koerier van den ('zaar.
Met Adolf Wohlbrüch.
De boeken van Jules Verne waren en zijn
nog steeds graag gelezen lectuur. De wijze,
waarop deze Fransche schrijver z(jn door
gaans wetenschappelijken inhoudcm'et de
romantiek wist te doorvlechten, maakt dat
deze boeken nimmer uit de mode zullen
/•aken, hoewel er reeds veel dat in onze
jeugd nog als een hersenschim beschouwd
werd, werkelijkheid geworden is.
Adolphe Wohlbruüch, een van de meest op
den voorgrond tredende filmacteurs, speelt
in de film die naar Jules Verne'fl boek werd
gemaakt de titelrol. Hij is de koerier van
den Czaar aller Russen, die een bovenmen-
schelijke opdracht te vervullen krijgt en na
de meest groote verschrikkingen, gevechten
en, martelingen te hebben doorstaan, als een
held aan het hoofd der kozakken zegevie
rend weerkeert.
Twee versies zijn er van deze film ge
maakt, een Fransche en een Duitsche, en in
beide speelde Wohlbrüch voor Michaël Stro
goff.
Adolphe Wohlbrück is een jonge man van
een ongelooflijke elasticiteit en lenigheid,
die de Be'rljjnsche schouwburgbezoekers al
jaren geleden versteld deed staan. Hij
sprong op een keer van de galerij
op het tooneel over een gaping van
4 Mieter. Hij kwam boven *%p een
trap terecht, die hij vervolgens op de
handen afliep. Deze tooneelspeler, die een
dergelijk grapje uithaalde, is in een cir
cus opgegroeid. Als kind was hij al volko
men vertrouwd met ■!- trapeze en met alle
mogelijke parterre-acrobatiek. Zijn vader
was eerste clown in het bekende circus
Schumann en zijn grootvader die hetzelfde
beroep uitoefende, was destijds de leermees
ter van de later beroemde clown Crock. De
jonge Wohlbrüch die al heel jong een vol
maakt schoolrijder was,, wilde echter niets
ervan yeten zijn leven in het circus te slij
ten. Hij werd leerling afn de tooneelschool
in Berlijn en kreeg na 'zijn examen direct
een engagement. Tijdens den oorlog trok
Wohlbrüch met zijn regiment naar het Wes
ten en werd als luitenant aan de Chemin des
Dames gevangen genonten. Na den oorlog
speelde Wohlbrüch weef! spoedig te Mün-
chen en Dresden en spoecfig werd hij aange
zocht voor de film.
Thans behoort hij tot de beste Duitsche
filmacteurs. We zeiden reeds dat Wohlbrüch
in Jules Vernes romantische geschiedenis
den stoutsten ruiter en de dapperste kozak
speelde in de Duitsche en in de Fransche
versie; in de Duitsche is Maria Andergast
de schoone Nadja en Bernhard Goetske de
opstandige Emir Teofar.
„Chineesch Goud",
in het Thalia-Theater.
„Chineesch Goud" k een 'film uit het Chi-
neesche bandietenleven, waarin de groote
generaal Yang eigenlijk een rooverhoofd-
man is. Akim Tamiroff vertolkt op indruk
wekkende wijze de rol van dezen generaal
die een grenzelooze heerschzucHt heeft en
voor geen wreedheid terugschrikt.
Gary Cooper, die de andere hoofdrol ver
vult is de Engelschman die tusschen de Chi-
neesche bandieten terechtkomt en een groote
som gelds die hij bü ai<* heeft, kwijt raakt
doordat hü verliefd raakt op de mooie Ma
deleine Carroll. Onnoodig te leggen, dat ook
dit tweetal voortreffelijk speelt.
Regisseur van deze spannende rolprent is
Lewis Milestone.
Gary Cooper.
Hoewel Gary Cooper op het oogenblik.als
een der begaafdste en veeMjdigste acteurs
wordt beschouwd, heeft hij ztjn fiimroem
niet gemakkelijk verkregen. Gary, die op
gevoed werd op een boerderij in Montana,
wilde wat meer van de wereld zien en trok
naar Los Angeles. Daar was hy eenigen tyd
werkzaam aan een groote krant, maar door
zijn origineele kijk op de dingen weken zijn
artikels te veel van het gewone genre af
en werd hij ontslagen. Toen brak er een on
geluksperiode voor hem aan. Baantje na
baantje verloor hy, tot hij eindelijk in Holly
wood belandde en zich uit wanhoop opgaf
als figurant, totdat hy een betere betrek
king zou krygen. Dat was in 1924. Maai
toen hy eenmaal voor de film werkte, wilde
de hij hoo'gerop. Zijn "kans kwam in 1925,
toen Hans Tiesler, een toenmalig regisseur,
hem ruitkoos uit de figurantenrij om met
Éileen Sedgwich in een twee-acter op te
treden. Kleine rolletjes volgden, maar niets
belangrijks, totdat hy de rol van Abe Lee
in de United-Artists-film „The winning of
Barbary Wordth" kreeg. Zijn jeugd, zijn
persoonlijkheid, zyn vlotte manieren en zyn
losse houding trokken zoo de aandacht van
regisseur B. P. Schulberg dat deze herti
zonder „camera-test" een contract bezorgde
bij Paramount. Langzaam maar zeker kwam
Gary nu vooruit. Er is in de rollen, die hij
speelde, een groote climax te bespeuren. In
chronologische volgorde noemen wy slechts
„It" (met Clara Bow), „Wings" (de groote
vliegfilm), „The devil and the deep" (met
■Laughton als onderzeeboot-commandant)
„A farewell to arms" (met Helen Hayes),
„Today we live" (met Joan Crawford), „De
sign for living" (een Lubitschfilm met Mi
riam Hopkins en Frederic March), ,,Live3
of a Bengal Lancer" (met Franchot Tone),
'„Weddingnight" (met Anna Sten) „Desire"
fmet Marlène Dietrich), en „The general
died at dawn" (met Madeleine Carroll), tef-
wijl „Mr. Deed" op waardige wijze de ry
start.
STADSNIEUWS.
1
Adolphe Wohlbrück,
Duitsche filmacteur.
I Vleeschschoteltje met rijst.
Duitsche biefstuk, J \Kook 1 ons ryst gaar in 3 kopjes water
5 4 6 ons gehakte of gemalen magere, j "V g>W—to°Bt, smelt V4 ons boter
■rlappen, 2 eetlepels melk, 1 blokje del- en la»3en hierin fijngesneden uitje even
'les door de rijst met wat
peper en nobtonuskaat ,en ten slotte c.a.
Vfe pond fijngehakte of gemalen vleesch-
resten (b.v. van de rollade). Bestrooi het
schoteltje met paneermeel en klontjes boter
en laat er in den oven een korstje opkomen.
tóe 100 gram boter (margarine), zout,
peper, 2 groote uien.
De uien worden gesnipperd en in boter of
Me mooi, gelijkmatig bruin gebakken.
Het vleesch kan men gehakt of gemalen
bestellen ,er mag echter geen vet aan zijn,
daarna vermengen met peper en zout en wat
melk en er kleine ronde koekjes van vor
men. Delfrite wordt heet gemaakt in de
koekepan en hierin worden de biefstukjes
aan beide kanten vlug bruin gebakken, even
voor ze uit de pan genomen worden de helft
van de boter bruinen, daarna het vleesch op
een verwarmde schotel leggen en de jus met
de rest van de boter en wat melk afmaken.
Schelv&ch met peterselie-boter.
2 niet te groote schelvisschen, 2 citroe
nen 2 eetlepels azijn, 25 gram boter, 30
Kram bloem, 4 theekopjes melk, 1 eier
dooier, bosje peterselie, zout, peper, 50 gram
boter.
De visschen worden schoongemaakt goed
Fewasschen en met een scherp puntig mes
worden filets langs de graat afgesneden, die
gezouten en gaar gesmoord worden met-
weinig water en het sap der beide citroe
nen. Het water wordt afgegoten van de
visch, die op een bord boven een pan met
water warm gehouden wordt.
Boter en bloem smelten en pl.m. 3 d.L.
vocht toevoegen, of meer, indien veel saus
gewenscht wordt, doch dan wordt de hoe
veelheid bloem grooter, sausje door laten
koken met de melk, p.l.m. 5 minuten. Pan
van het vuur nemen er het geklopte eier
dooier toevoegen en zoo noodig wat azijn,
de gehakte peterselie en de boter by ge
deelten door de saus mengen, daarna ge
deeltelijk over de visch gieten en gedeelte
lijk in een sauskom preaenteeren.
Zuurkool met aardappelen en spek.
Laat 2 pond gewasschen zuurkool c.a. Vè
uur koken, met 4 ons gezouten spel in niet
te veel kokend water. Stamp V/n K.G. ge
kookte aardappelen goed fyn, vermeng ze
met de zuurkool, doe er het bovenste van
het kookvocht en het gekookte spek by en
laat alles op een zacht vuurtje nog een half
uuHje stoven.
Paprica-schnitzel.
Lardeer 4 kalfsbiefstukjes van 1 ons met
dunne reepjes spek, zout ze. Fruit een fijn
gesnipperde ui en 1 theelepel paprica in wat
reuzel en bak er daarna de lapjes aan beide
kanten in bruin. Zoodra de lapjes bruin zyn,
giet men een paar eetlepels room er over
uit efl laat alles nog c.a. 10, min. met deksel
op de pan verder gaarsmoren.
Schorsmeeren met kalfszwezerik.
Kook 2 kalfszwezeriken gaar en houd ze
warm, roer tt ons batèr tot room, doe er
2 kopjes room en 2 eidooiers door, en laat
do massa op stoom van een pan kokend
water langzaam binden. Ontdoe de zweze
rikken van de velletjes, snijd ze in plakjes
en schik ze op een verwarmde schotel, leg
de gaargekookte schorseneren er omheen en
bedek alles met de san».
I Roompvdding met gember.
Verwarm zachtjes 2 kopjes melk, 2 kop
jes room en een paar eetlepels gembersap
tot alles samen V» L. vormt, roer hierdoor
5 blaadjes geweekte gelatine en 1 ons fijn
gesneden natte gember en ten slotte 2 stijf
geklopte eiwitten laat de massa onder af
en toe roeren stijf worden en giet ze dan in
een puddingvorm.
Koffievla.
Maak dikke vanillevla van Vè L. melk, 3
eetlepels custard, 4 eetlepels suiker en des-
gevvenscht i pakje vanillesuiker, laat ze
c.a. 5 min. zachtjes doorkoken, neem de pan
van het vuur en roer er 2 eetlepels zeer
sterk koffis-extract door. Doe de massa na
ev.n bekoelen en roeren, om velvorming te
voorkomen, In een vlaschaaltje en geef er
schuimpjes Mj,
Koffiepuddvng.
Breng 4 di. melk zachtjes aan de kook,
en ios er 1 ons basterdsuiker in op, neem de
pan van het vuur, doe er 1 kopje sterk kof-
fie-extract door en 6 blaadjes geweekte en
opgeloste gelatine; roer af en toe tot de
pudding stjjf begint te worden en doe ze
dan in een omgespoelde puddingvorm.
Vluchtenpanneleoeken.
Schil 3 groote zure appels, verwijder de
klokhuizen en snipper de appels in kleine
stukjes. Maak een doegbeslag van h.
melk, 2 ons bloem en 2 eieren, roer hier-,
door even voor het bakken de gesnipperde^
appels ,en bak er in boter of vet dunnen
pannekoeken van.
GOUDA, 6 November 1936.
Loop der bevolking.
Gevestigd: A. Heuvelman, schipper,
van Ouderkerk a. d. IJssel A 41, naar Ohr.
die Wetstraat 16; M. S. W. Aberson, van
Londen, naar Van éwietenstr. 22T. K.
Broer, kaasp.kn., van Haastrecht C 232,
naar Van Persijnstr. 16; E. G. Lammers
wed. J. Jongman, van Utrecht, F. C. Don-
dersstr. ibis, naar Hoogstr. 22; C. M. E.
Kdet geh. m..J. C. van Eyk, van Boskoop,
Nieuwstr. 76A, naar Aaltje Baksteeg 11;
A. G, Littooy, winkeljuffr., van Nijmegen,
Wolfskuilscheweg, 118, naar L. Tiendeweg
43; E. Bootoma geh. m. W. Lafeber, van
WymbritseradeelTime 34, naar Boeleka
de 54; C. M. Noordermeer wed. J. A. Noor-
dermeer, van Amsterdam, Polanenstr, 2,
naar A. Dekenstr. 2; J. de Groot, loodgie
ter, Van Numansdorp, Groeneweg A 49a
naar Tweede Kadie 9;" L. van Veen geh. m.
C. Schoonhoven, van Reeuwijk, 's-Gra-ven
broekscheweg F 9, naar Achterwillens 4
J. C. den. ©utter, monteur, Yai* Lekkerkerk,
Oostersteeg 23, naar- Paradijs 18; A.
Bakker, tandarts, van Utrecht. Nobelstr
lbbis, naar Bleekerssingdl 23; W. A. Tig.
geloven, winkeljuffr., van Rotterdam, Rand-
weg 2;, naar Pr. Hendrikstr, 1I3.: C. C. A.
A. Wulffraat, van Utrecht, Damstr. 14
naar v. Middellantstr. VS) H. C. van Veen
boekhouder, van Groningen, Landstr. 15,
naar Steinkade 7; J. van Houten, kleerma
ker, van Waddinxveen, Bödegr. straatweg
86, naar Groenendaal 29; M. Treuren, sla
ger, vam Gouderak B 59, naar Bogen 61
K. N. Hoogendoorn, db., van Möordre'ht
Middelweg E 23iaf.na.r v. BergneïJzendoornr
park 11; M. Palm, suikerwerker, van
Vdotst, Terwolde R 118c, naar Eerste Kade
19; A. M. van d6r Jagt geh. m. M. Kalk-
main, van) H. en L. Mierde, B 61, naar
Groenendaal 45; D. Schinkel, plat.bakker,
van Gouderak B 282, naar Eerste Kade 17:
F. H. Vlekke, concierge amb. school, van
's-Gravenhage, Vaillantlaan 5, naar Gr.
Florisweg 36a; M. Woudewyk. van Delft
Oostplein 6, naar Winterdijk 13; N. Schou
ten, arb. N.S., van Reeuwijk E 158, naar
Vierde Kade 82; J. P. M. van Teperen geh
m. C. ter Meulen, van Rotterdam, Berg-
weg 64, naar Van Swietenstr. 4; P. Droog,
db., van Boskoop, Emmakade 42, naar Blee
kerssingel 21; S. Niermeijer db., van West
zaan P '59, naar Karnemelksloot 80; M. B.
Hulleman, van Amsterdam, Wakkerstr. 8,
naar Wijdstr. 41; B. P. Verberne, winkel,
bed., van 's-Gravenhage, Valeriusstr. 79,
naar Kragerlaan 33; B. M. de Rnijter, re-
ligieuse, van 's-Graivenhage, Mariastr. 2a,
naar Gr. Florisweg 77; M. J. Aquina, reli-
gieuse, van Heerlen. Gasthuisstr. 45.'j
Gr. Florisweg 77; C. C. Hergaardcn. van
Oudenbosch 368, naar Westhaven 25; A
Noordermeer, religieus?, van Oudenbos^h,
A 368. naar Westhaven 25; P. A. van Wel-
zen, banketb., van Rotterdam, Millinxstr.
81a, naar Spieringstr. 17; K. Westerbaan
Ir. w.i., van Leeuwarden, Groningeistr.we?
9 naar L. Tiendeweg 76.
Vertrokken: J. M. H. Naber, van R.
van Catsweg 65, naar Athene, Odos Agio
Eleflterryo 25; C. W. Vellekoop, van Kru-
gerlaan 130, naat Leiden, Ac. Ziekenhuis;
E. 'C. de Weger, va^ Bogen 25, naar Was
senaar, Molenstr. 18; R. E. Metz, van Pe
perstr. 48, naar Kupferdreh-Essen (D.)
Hauptstrasse 104; E. A. M. Dietzgm, van
Joubertstr. 203, naar Treiburg (D.J, Seda*
Strasse 34; J. van dten Hoed, van Groenen
daal 99, naar Leiden, Boerhavestr. 6; E. J.
Lennerfcz, van Gr. Florisweg 77, naar Gel-
lick St. Augustinus Gesticht; J. den
Toom, van R. v. Catsweg 36, naar Lands-
meer, van Beëkstr. 15; J. van den Hoek,
van Krugerlaan 42, naar Goor, van Kollaan
6; H. den Hartog, van IJssellaan 129. naar
Rotterdam, Groene Hiltedyk 262a: A F.
Matse, van St. Josephstr. 31, naar Reeu
wijk, Raadhuisweg E 60; A. Boeree wed.
W .Rietveld, van Vierde Kade 114, naar
Heemstecte, Borneostr. 28M. Wolswyk
wed. H. C. v. Leeuwen, van Hoogstr. 12,
naar Dordrecht, Standhasestr. 61 rood; L.
Lenoir, van Hoogstr. 12, naar Dprdrecht,
Noordendijk 128rood; C. Bo!* van Markt
25, naar Lekkerkerk, Lange Stoep 21 j A.
de Jong, van B. Martenssingel 87, naar
Ouderkerk a. d. IJissel B 34; J. J. Spieren
burg. van R. v. Catsweg 86, naar Alphen
a. d. Rijn, van Dykstr. 27; F. Verhaal, van
A. G. de Vrijestr. 16, naar Reeuwyk, Weth.
Venteweg 202; G. de Kroon, van Pr. Hen-
drikstr. 122, naar Driebergen, Rijsenburg,
Traaij 42; J. van Leeuwen wed. J. B. G.
Meyer, van Coornihertstr. 13, naar Wormer-
veer, Zaan weg 121; M. van der Kuil, van
Crabethstr. 11, naar Breda, Oude Vest 1;
J. van Wingerden, van Raam 16, naar Wou-
brugge, V:orweg 64; K. Kramp, van Spoor-
wegstr. 12, naar Waddinxveen, Bod. straat
weg 98; A. M. Vermis wed. P. Boumans,
van Kattensingel 22, naar Nijmegen, Spoor
straat 24; M. W. D. Stofberg, van Jerusa-
lemstr. 2. naar Amsetrdam, J. Vermeerstr.
69bov.; C. M. St ra vers, van L. Tiendeweg
104, naar Schoonhoven, Koestr. 132; M. C.
Remkes, van Krugerlaan 173, naar Heiloo,
Kennemerstr.weg 488a; J. G. J. Ph. Huur
man, van C. Ketelstr. 23, naar Rotterdam,
Oudedijk 291; J. van Groningen, van Spie
ringstr. 95, naar Rotterdam, Simonstr. 34b;
A. M. Bron, van Pr. Hendrikstr. 18, naar
Rotterdam, Oudedyk 291; J. J. Bakker, van
Sophiastr. 48, naar Schiedam, Aleidastr.
105a.
UIT DEN OMTREK.
WADDINXVEEN.
De Gemeentebegrooting voor 1937.
De begrooting voor de gemeente en
hare bedrijven voor het dienstjaar 1937
is aan den Raad aangeboden en wat
meer zegt: zij sluit, met een post voor
onvoorziene uitgaven 15120,33, en dat
ianks... de uitkeering uit het gemeen
tefonds 2900 minder zal bedragen dan
in 1936 en het Rijkssubsidie in de kosten
van steunverleening en werkverschaf-
ling, bij een gelijk geraamde uitgaaf van
81.500, minder zal zijn 3000. Voorts
moest het provinciaal subsidie in de ver
pleging van arme krankzinnigen 1200
lager gesteld worden, anderzijds heeft
het burgerlijk armbestuur 1200 meer
gemeentelijke bijdrage noodig. Vpordat
dus eigenlijk met de "raming van de ove
rige posten kon worden aangevangen,
was er al „een lek te stoppen" van ruim
3800.
En ondanks dat, geen belasting verhoo
ging. Voorgesteld wordt onveranderd te
heffen 160 opcenten op de personeele
belasting, 75 opcenten op de gemeente
fondsbelasting en 38 opcenten op de ver
mogensbelasting. In vergelijking met
naburige gemeenten is dit weinig en
daar komt bij, dat er geen bijzondere
belastingen worden geheven als straat
belasting, rioolbelasting, baatbelasting
enz.
Nu vraag u zich af: „Hoe is dat mo
gelijk"?
En dan is hier een groot deel van het
geheim: het batig slot van 1955 van ruim
f 50.000 is in deze begrooting verwerkt.
Nadat dus de eerste stoot is opgevangen
blijft er nog iets over om nuttig te be
steden en daaronder mag in dezen tijd
zeer zeker gerekend worden de zorg voor
een appeltje voor den dorst.
Gedurende twee jaren ls reeds een
reserve gekweekt van f 50.000 waaraan
nu weer f 10.000 wordt toegevoegd, aldus
luidt het advies van B. en W. Het is voor
onze gemeente niet te hopen, maar die
60.000 zou toch een geweldige steun
zijn, wanneer nog slechtere tijden voor
de deur staan.
Ook het onderhoudswerk blijft niet
stilstaan. Het ligt o.a. In de bedoeling
in het komende dienstjaar de Oranje-
laan geheel nieuw te bestraten, een
extra uitgave vragende van 3600.
Het streven om de gemeente uit den
boomennood te helpen, wordt gezien de
geslaagde proef in de Burgemeester
Trooststraat en de Oranjelaan, thans
voortgezet met het voorstel om ook de
Prins Hendrikstraat te beplanten.
Iets nieuws biedt de begrooting in vei -
band met de exploitatie van het gemeen
telijk zwembad. Het 10-jarig beheer en
onderhoud door de vereeniging „Wad-
dlnxveen's zwembad" is beëindigd en dus
wordt de exploitatie met ingang van
1937 overgedragen aan de gemeente. Op
welke wijze die exploitatie wordt voort
gezet staat nog niet vast. Voorloopig is
hiervoor f 2000 in ontvang en uitgaaf
geraamd.
Voorts ligt het in de bedoeling in het
voorjaqr van 1937 over te gaan tot ver
bouwing van het raadhuis, waarvan de
kosten worden geraamd op 17.000. Voor
dit doel was al gereserveerd 4500 zoo
dat na aftrek van 1000 die voor dit
jaar wordt gereserveerd, nog is te voor
zien hl een bedrag van 11.500.
De schuldenlast van de gemeente ls
betrekkelijk gering, hetgeen zijn oorzaa.c
daarin vindt, dat voor verschillende
objecten geen leeningen zijn gesloten,
doch onmiddellijk kwijting heeft plaats
gehad uit den gewonen dienst (Brand
spuit, ziekenauto, zwembad, bijdrage
spoorwegaanleg, wegverbetering enz.)
De gemeentebedrijven mogen zich in
een goede gezondheid verheugen. Uiter
aard heeft de huidige periode van laag
conjunctuur niet nagelaten haar stem
pel op de afgifte van de producten te
drukken.
Niettemin wordt geraamd een electrl-
citeitsafgifte van «J.ooo k.w.u. tegen 2U
I