IS
RANt
uwde
com...
lidspaar
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Woensdag 13'Januari 1337
No 13417
75e Jaargang
De kwestie-Alexandrette.
str. 64
DE SCHAT.
en
De macht van de jonge Turksche republiek
wordt steeds grooter.
^BRANDING
voor echtgen. en
natie, dragers en
iet-leden ƒ165.
verzekeringsfonds
lings-secretaresse,
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
enz.
Dc t
to
I Bombardement van Malaga.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
NIEUWERKERK, OUDERKERK,OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
opname verzekerd te zijn.
(Van onzen V.P-B.-correspondent).
bliek tot een zeer belangrijke factor in de
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
werd kapot geslagen op de rotsen. Acht der
De zes anderen verdronken.
iTALIë.
«mr ve uriiinivarisecrvii. zjviis nov auu uvn uicuvncinw.um vcj-
Bosporus opgestelde geschut moest verwij- I bleef eenige dagen in Eski-Cheir en inspec.
FEUILLETON.
(Wordt vervolgd).
..de professor" zullen noemen Het brief- I
keurden Engeland en Frankrijk het plan
goed. Italië echter maakte bezwaren. In
April 1936 zegde Turkije de overeenkomst
■thans den vrijen toegang tot de
Ook de Roemeensche vloot
Generaal Valle overhandigde den Duce
AAGDE FOTO’S
ZIE ETALAGE
kind INLIJSTEN
t glas 1.95-
jn plaatselijk
rs het nieuws
m over hun
een geld ter
neren vriend
een nauwe
advertentie
vinden zijn
Duitsche persstemmen over de
verklaringen van Hitler en Poncet.
Het „Berliner Tageblatt” schrijft over
de verklaringen, die Hitler en Poncet heb
ben uitgesproken, onder meer:
haar hoogtepunt voorby is, kan dit goede
gevolg hebben, dat men in het vervolg in
Frankrijk iets zorgvuldiger met de Duit
sche vraagstukken omspringt.
De Italiaansche reis van Goering.
Goering en zijn echtgenoote zullen mor
genavond te Rome aankomen. Het schijnt,
dat de reis semi-officieel is. Ter eere van
den minister-president van Pruisen zal een
politiek dner worden aangeboden en Goe
ring zal door Mussolini worden ontvangen.
Goering zal ook Napels en Capri bezoeken.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
1—5 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
5 regels ƒ1.55, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnmmer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZÓNDEN MEDEDEELINGEN: 1—4- regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerde»
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
het Bureau zijn ingekomen, teneindë van opname verzekerd te zyn.
46
Toen hij eenigszlns van zijn verbazing
bekomen was, zei hij.
Ik moet u eerlijk bekennen, dat ik
geen moment getwijfeld heb aan de
juistheid van de mededeeling, die wij
Donderdag van Schaafsma ontvingen,
n.l. dat hij wegens ziekte verhinderd
was op kantoor te komen. Wanneer dit
inderdaad al eenige bewondering, niet
alleen bij mij, maar ook bij het overige
personeel mag hebben gewekt, dan kwam
die toch alleen voort uit het feit, dat
mijn boekhouder gedurende de zeven
jaar, welke hij in de zaak werkzaam is,
hog nooit één enkele maal wegens ziekte
heeft verzuimd. En nu zoudt u/tolllen
beweren.
Ik beweer niets, interrumpeerde
Sanders. Ik vestig alleen de aandacht op
een feit! Maar voor ik verder ga, zal Ik
u eerst in het kort verslag doen van mijn
wedervaren sinds wij in Schneldemuhl
afscheid van elkaar namen. Het briefje,
dat wij op de deur van de slaapcoupé
vonden, overtuigde ons van de aanwe
zigheid in den zelfden trein van den
man, dien wij nu gemakshalve nog maar
Daarmede liet Turkije doorschemeren,
dat ’het de beslissing van den Volkenbond
niet meer wil af wachten en dat het vast
besloten is de kwestie maar pp eigen
houtje te behandelen. Er wordt echter aan
genomen, dat de Fransche diplomatie het
niet op'een breuk met het bevriende Tur-
krije zal later, aankomen en dat een nieuw
conflict in den Oriënt verhinderd kan wor
den. In dè laatste dagen valt er dan ook
reeds eenige ontspanning in den toestand
waar te nemen.
Hoe sneller het spook van Marokko ver
dwijnt, des te beter voor ons allen.
Volgens de „Berliner Lokal Anzeiger"
x van Duitschland rft
Parijs nog steeds niet voldoende bekend te
De crisis, die naar men kan hopen, thans
dingen: een grijze pruik, een hoeveel
heid schmink...
Doét u geen moeite, meneer Nieu
wenhuis, onderbrak Sanders' plotseling
zichzelf en van den rustigen conversa
tietoon waarop hij zooeven gesproken
had, wös thans n’ets meer te bespeuren.
Een oogenbllk zat ik perplex. In zijn
hand glinsterde een kleine revolver, wel
ke dreigend op onze gastheeriwas 'ge
richt, die - als verslagen achter zijn
schrijfbureau zat, waarvan een lade half
was opengetrokken. Het was thans een
gdjiedende stem, welke ik hoorde en die
mij herinnerde aan dergelijke situaties,
die ik reeds eerder had meegemaakt.
Mag ik u verzoeken uw handen om
hoog te steken en op dien stoel daar
plaats te nemen.
Hij wees met het jioofd in de richting
van een eenvoudigen kantoorstoel, welke
naast de deur stond. Nieuwenhuis vol
deed aan het bevel, blijkbaar beseffend,
dat hier alle tegenstand nuttelod» was
en zooals hij daar als een gebroken man
door het vertrek strompelde, leek hij
Plotseling jaren ouder geworden.
Nog steeds kostte het mij moeite te
gelooven, dat ik in dezen man den dader
van den moord op van Dobben voor mij
zag en zeker was ik op dit oogenbllk
niet in staat mij een zuiver beeld te vor
men van de geraffineerde wijze, waarop
de makelaar deze duistere zaak had ge-
enscèneerd.
Wij zullen elkaar wel niet veel meer
POLEN.
Polen erkent souvereiniteit van Italië
over Ethiopië.
De Poolsche minister van buitenlandsche
zaken Beek heeft een lunch aangeboden ter
I eere van den Italiaanschen ambassadeur,
wien h(j officieel mededeeling deed van de
instructies aan den Poolschen ambassadeur
in Italië tot erkenning de facto van de
Italiaansche souvereiniteit over het gebied
var. Ethiopië.
huis, zei Sanders, toen deze zich totaal
verslagen, op den. aangewezen, stoel had
laten neervallen. Uwe houding, vervolg
de hij met iets van grenzelooze minach
ting in. zijn stem, bewijst afdoende, aat
u er niet aan denkt te ontkennen. Trou
wens, dat zou in dit geval niets baten,
want zooals ik reeds zei, het bewijsma
teriaal is overstelpend. U hebt uw rol als
professor gespeeld voor de eerste en
waarschijnlijk ook voor de laatste maal.
Hebt u nog iets te zeggen?
Doch Nieuwenhuis scheen niet In
staat ook maar een woord uit te bren
gen. Hij knikte slechts ontkennend: zijn
houding was die van den man, die tot de
erkenning gekomen is, dat hij met deze
wereld heeft afgedaan
Sanders haalde de schouders op en
wendde zich toen tot mij.
Wees jij zoo goed Miel, even tegen
het raafn daar te tikken
Ik deed wat mij verzocht werd en on-
middellijk reed een gesloten auto lang
zaam voor, terwijl bijna tegelijkertijd, op
de deur van het privé-kantoor werd ge
klopt. Twee rechercheurs traden binnen.
Sanders gaf hun een wenk en terwijl
Nieuwenhuis trachtte iets van zijn vroe
gere houding te herwinnen, begaf het
drietal zich zwijgend naar den wachten
den auto
Fransch-Syrische mandaat behoort en dat
aan de zuidelijke grens van Turkije ligt. De
regeering van Kemal Ataturk eischt op het
oogenblik de autonomie voor deze grens-
zóne. Dit vraagstuk werd, reeds in Decem-
ber van het vorige jaar voor het forum
van den Volkenbond ter sprake gebracht.
Eenige dagen geleden kwam Rüstü Aras j
van staat Madrid in contact met de recht- I
sche troepen. 1
Het moreel der Madrileenen is niet ge
wijzigd. In hun hart, zoo zeggen dé berich
ten, zyn zij berustend, maaf toch zeer sterk.
Zondag hebben de bewoners der hoofdstad,
profiteerende van dg ingetreden kalmte,
een bezoek gebracht aan de in den loop van
de week verwoeste wijken. Zij geyen eghter
niet op hevige wijze uiting aan hun veront
waardiging.
Dinsdagrpiddag deelde de verdedigings-
raad van Madrid mede, dat dè iregeerings-
troepen, na eenige aanvallen van de na
tionalisten ten Westen van dé stad te
hebben afgeslagen, overgingen tot een te
genaanval. Na een feilen strijd, welke door
den dichten mi^t werd gehinderd, werd de
vyand teruggedreven in de richting van
Maja da Honda, Villa Nueva del Pardillo
en Pozüelo. De weg naar La Coruna werd
van vijanden gezuiverd. De regeeringstroe-
jP^n versterken thans hun nieuwe stellin
gen.
Nu de onderhandelingen over de uitwis
seling van gijzelaars tusschen Burgos en
Bilbao mislukt zijn, zyn de zeven Baski-
sche gedelegeerde^ aan boord van een En
gel schen torpedojager te Bilbao terugge
keerd.
vliegbrevet.
Pioeven van bekwaamheid af gelegd.
Mussolini heeft gisteren. zijn militair
vliegbrevet verworven. Hij had de laatste
1 weken reeds 25 uur gevlogen in allerlei
I vliegtuigen, land- en watertoestellen, en
heeft gistermiddag boven Littorio zijn laat-
ste proeven afgelegd, waarbij hij o.a. tot
gen'van Hitler en Poncet werkelijk gesul- 45W) n'etCT
A 1 Iah TP« ii' wïfiEo KöT’Alkt.
het brevet.
over de Dardanellen op en de kwestie kwam navenstad sedert het ,uitbfeken
toegang tot de Middellandsche Zèe te
schenken. Dat was de eerste zet tegen de
Geallieerden, Na lange onderhandelingen j
je Immers kon daar rfog niet l(ing heb
ben gehangen, daar het anders zeker
zou zijn opgemerkt door het personeel
van den slaapwagen.
Zeer Juist,z knikte Nieuwenhuis,
doch Sanders schonk hieraan geen aan
dacht.
Ei’ bleven mij dus twee mogelijk
heden, vervolgde hij. Ik kon In den trein
blijven om te trachten den schrijflustl-
gen professor te ontdekken, hetgeen na
tuurlijk groote moeilijkheden zou op
leveren, omdat de man zeker een of an
dere vermomming zou hebben aange
nomen of ik moest in Schneidemuhl den
trein verlaten, waarbij ik dan de kans
liep, dat de man mij zou volgen om uit
te vorsenen wat mij aanleiding gaf juist
daar uit te stappen dan wel op een an
dere wijze van zijn belangstelling voor
mijn persoon blijk te geven, bijvoorbeeld
door vanuit den. trein toe te zien, waar
ik bleef..
En?
Nieuwenhuis en ik vroegen het beiden
tegelijk, hetgeen den detective een glim
lach ontlokte
Helaas, antwoordde hij. Wanneer ik
bij het opsporen van den dader in deze
zaak uitsluitend had moeten afgaan op
het resultaat van deze simpele handel
wijze, dan had ik mijn matten wel kun
nen oprollen, want de eenigen, die be
langstelling bleken te toonen over mijn
verlaten van den trein waren de beide
heeren, die ik bereids als medewerker
had leeren waardeeren.
Turkije’s invloed neemt toe.
De internationale positie van Turkije, die
in het op den tienden. Augustus 1926 onder-
teekende vredesverdrag met de Geallieer
den werd vastgelegd, was voor' bet land
niet ze?r gunstig. Buiten de territoriale
verliezen, werd aan Turkije de practischo
controle over de Dardanellen ontnomen en
moest het land zich verplichten de geheele
zóne te demilitariseeren. Zelfs het aan den
het bestaan der republiek heeft Turkije
een vooruitgang ondergaan van eeuwen.
Toen in het jaar 1921 de party der Jong-
Turken aan de macht kwam, bevond het
land zich nog in een toestand van middél-
eeuwsch feodalisme en was het nog geheel
gespeend van den socialen vooruitgang van
de WestJEuropeesche staten. Na den t we
reldoorlog verloor Turkije zijn rijkste pro
vincies en uit een ingperium werd een klei
ne randstaat zonder industrie en zonder be
stuur. Niemand! in Turkije wist op het
oogenblik, wat de dag van morgen kon
brengen. Spoedig kreeg het land echter in
Kemal Pasja, den tegenwoordigen Kemal
Ataturk, een redder. Hij werd de dictator
van het land, hij schiep een nieuw bestuurs
apparaat, reorganiseerde het leger en ver
nietigde de overblijfselen van het Ooster-
sche feodalisme.
Kemal Ataturk was en is een anti-com
munist, maar dit verhinderde hem niet, een
verdrag van vriendschap met Sovjet-Rus-
land te sluiten, een verdrag, dat al spoedig
tot eèn alliantie uitgroeide. Met behulp van
de Sovjet-Unie gelukte het Kemal Pasja
Turkije in een modernen staat te verande
ren. Toen in het binnenland de toestand
zich begon te stabiliseerep dit proces
kwam! eerst twee jaren geleden tot een
goed einde vestigde Turkije zijn aan
dacht met bij zonderen ijver op de vraag
stukken van de buitenlandsche politiek.
In den persoon van den Turkschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken Rüstü
Aras vond Turkije een uitstekend diplo
maat en vertegenwoordiger zijner belangen
Al zeer spoedig wist Rüstü Aras zich zoo
wel in Volkenbondskringen. te Genève als
op den Quai d’Orsay en in' het F oreign
Office te Londen een ongekend prestige te
verwerven.
I
derhandelingen bereid was, volstrekt in j
overeenstemming was met de diplomatieke
beleefdheid' en gebruiken. Engeland had
daarbij nog een ander doel op het oog; het
wildé de positie van Italië in de Middel-
landsche Zee juist op dat oogenblik ver-
zwakken.
Vele honderden dooden.
Wederom stilstand aan het front van
Madrid na stabilisatie der stellingen.
Tegenaanval der verdedigers.
Malaga is gisteren uit de lucht en van
zee gebomoaraeerd met een felheid als deze
j van dén
burgerqorlog nog niet heeft leeren kennen.
De aangerlente schade is aanzienlijk. De
eerste' ramingen stelden het aantal dooden
op 300 en het aantal gewonden op 1000.
Het Deensche s.s,9„Signe” en het Noor-
sche „Saga”, die langs de kade gemeerd
lagen, toen zes vliegtuigen der opstande
lingen ruim 100 brandbommen over de ge
heele stad uitwierpen met een groote snel
heid, terwijl tegelijkertijd twee opstande-
1 in genkruisers uit zee 200 schoten op de
stad losten, stoomden in allerijl op naar
Gibraltar om daar de wijk te nemen. Een
aantal ledenr der bemanningen heeft lichte
verwondingen opgeloopen.
Uit de buurt van San Roque en Gua-
diaro, heeft mep hevig kanongebulder ge
hoord, waaruit men concludeert dat het of
fensief der rechtschen tegen Malaga voort
duurt. De geruchten dat Estepona door de
rechtsche troepen is ingenomen, zijn tegen-
gésproken door de autoriteiten te Algeciras,
die voorts verklaarden dat het voor het
oogenblik geenszins in de bedoeling ligt,
een aanval op Estepona 'te ontketenen.
Aan het MaSrileensche front.
De belegering van Madrid door de na-
tiortalisten heeft wederom een stilstand er
varen. F
seerd hetgeen veroorlooft balans op te ma
ken. D$ voorposten der rechtschen zyn op
gesteld in een cirkelboog van ongeveer 135
graden, welke loopt van de Zuidzijde van
Madrid tot het Noordwesten, Teneinde hun
xsouvereiniteit over zyn wateren, want de
In alle stilte, zonder eenig propagandis- vloten van Engeland, Frankrijk en Italië
tisch gedoe wordt de jonge Turksche repu- hadden
- ---- --X’ CT’i’-t Zwarte Zee.
Middellandsche Zee. In de zestien jaren van werd in de vroegere Turksche wateren toé-
gelaten.
Op de conferentie van Montreux kondig
de de Turksche minister vaA Buitenland
sche Zaken Rüstü Aras aan, dat Turkije
het plan had, Sovjet-Rusland den vrijen
toegang tot de
De kwestie van Alexandrette. 1
Op het oogenblik verlangt Turky'e nu de j
herziening van het statuut van het Sand-
sjakgebied van Alexandrette. Het betreft
hier zooals bekend een district, dat tot het
ENGELAND.
Finsch schip vergaan.
Men vreest dat 31 personen om het
leven iün gekomen.
In de Pentland Firth is het Finsche, vijf
duizend ton metende motorschip Johanna
Thordan op zyn eerste reis van New-York
naar Helsingfors gestrand. Een reddings
boot wist South Ronaldshay te bereiken
met zeven leden der bemanning en twee
dooden. De andere opvarenden zouden zijn
verdronken.
.Een later bericht zegt:
Men vreest dat 31 personen om het leven
'zyn gekomen bij den scheepsramp met de
Jonanna Thordan. Een reddingsboot met
22 mannen, twee vrouwen en twee kinderen
is niet teruggevonden. Men vreest, dat de
boot gezonken is en dat alle opvarenden
zijn verdronken, omdat alle nasporingen op
do. woelige zee vruchteloos zijn geweest.
I Een twéede reddingsboot, waarin de kapi
tein en dertien leden der bemanning zaten,
-o—r-werd kapot geslagen op de rotsen. Acht der
„Het getuigt van de groote vredelievend- j opvarenden konden echter de kust bereiken,
heid van den Rykskanselier, dat hy, zon- - -
der te letten op de ongebreidelde laster-
campagne der Fransche pers tegen Duitsch-
land, niet geaarzeld heeft opnfeuw te be- 1
toogen, dat de door Duitschland gevolgde
G0IIN1IE COURANT.
ken stroom zij slechts over een lengte van stfhijnt de vredespolitiek
eenige honderden meters in handen hebben
De hóofdstad l).eeft een omtrek van onge- zyn.
veer 20 K.M. en over ongeveer 8 K-M. daar-
Dat waren dus twee al te bekende
gezichten lachte Nieuwenhuis.
Inderdaad beaamde Sanders, maar
tenslotte was ik toch niet tevergeefs uit
gestapt. Ik wist namelijk, dat Schneide
muhl in het bezit is van een vlleghaven
en daar ik aanvankelijk reeds het plau
koesterde mij vanuit Berlijn per vlieg
tuig naai’ de woonplaats- van den pro
fessor te begeven, was het thans toch
mogelijk aan dit plan uitvoering te
geven. Er was mij namelijk alles aan
gelegen om vóór den professor op diens
plaats van bestemming te zijn, en daar
in ben ik tenslotte toch nog geslaagd.
Had je dan zulke belangrijke in--
lichtingen uit Oslo ontvangen? vfoeg ik,
maar Sanders deed alsof Bij mijn vraag
niet gehoord
Daar aangekomen, vervolgde hij,
kreeg ik al spoedig de bevestiging van
hetgeen ik reeds vermoedde Een be
diende van den professor verschatte mij
door zijn waardevolle inlichtingen den
ontbrekendoen schakel in het bewijsma
teriaal en toen de geleerde zelf terug
keerde, behoefde ik hem slechts eenigen
tijd te schaduwen om de voornaamst/e
stukken van overtuiging in handen te
krijgen. Ik werd daarbij kranig geassis
teerd door de plaatselijke politie, die mij
een handigen rechercheur ter beschik
king stelde en in tegenwoordigheid van
dezen was ik er gisteravond getuige van, j
hoe de professor, die zich onbespied
waande, een ernstige poging deed om
zich te ontdoen van een paar lastige te vertellen hebben, meneer Nieuwen-
nu met een groote delegatie naar Parijs en
had daar langdurige besprekingen met den
Minister van Buitenlandsche Zaken Delbos j
en den staatssecretaris Viénot. Hij verlang
de, dat Frankrijk zyn antwoord nog voor i
de Januari-zitting van den Volkenbond be
kend zou mqken. Toen hij dit niet bereikte,
reisde hij plotseling af.
In Turkije begon nu een heftige pers-
compagne. Vele bladil® spraken zelfs van
een oorlog oip Alexandrette. Toen reisde
president Kemal Ataturk geheel onver-
j wacht naar Konyah. In zijn gezelschap be
vonden zich de geheele Turksche generale I
staf, de minister van Buitenlandsche Zaken
en zijn medewerkers. Kemal Ataturk ver-
derd worden. Daarmede verloor Turkije de teerde het leger. I
Als er niet voortdurend brandstof op
den haard geworpen wordt, gaat het
vuur uit.
zooals bekend voor den Volkenbond. Dc
Westersche mogendheden moesten to - I
geven, dat de handelwijze van Turkije, dat
zijn verplichtingen opzegde, maar tot on-
j Mussolini verwerft zdjn militair
koers niet in het minst aanleiding kan f
geven tot de zonderlinge onderstellingen,
die men geuit heeft. 4
Ook de Fransche regeering heeft door
haar verklaring getoond zich bewust te tzyn
van haar verantwoordelijkheid.’’
De „Deutsche AUgemeine Zeitung”
hoopt, dat de atmosfeer door de verklarin-
1 gen van Hitler en Poncet werkelijk gezui-
De stellingen zyn weer gestabiü- 1 verd zal worden. Er is nog niets bereikt
jtgeen veroorlooft balans od te ma- aldus -dit blad met een uiterlijke
kalmeering van de Fransche zenuwen.
I Men moet verwachten, dat Frankrijk
maatregelen zal nemen» om te voorkomen,
dat de Europeesche vrede nogmaals op een I
positie ten Noordwesten, welke tot in het dergelijke wijze in gevaar wordt gebracht.
midden van de universiteitswijk dringt, te
verdedigen, zijn de troepen van generaal
Franco de Manzanares overgetrokken, wel-
F?0
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUD.t. u
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
