I ceh 45. I NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN ^JEUWERORK, QUMRKE&K, OUDKWATKR, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDiNXVRgN, ZEVENHUI Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen ibank De Gouden Brug. GROOTE REDEVOERING VAN EDEN OVER DEN SPAANSCHEN TOESTAND. pleidooi voor samenwerking tusschen de volkeren in Europa. i Dinsdag 13 April 1937 76e Jaargang BERGAMBACHT, BBUttNWOUDg, BOOBGRAVTO. BOSKOOP, COCDBRAK. HAASTBBCHT, MOORDRECHT. MOBRCAPBLLB. N, enz. De conferentie van Montreux. ii irm m w tv vw ovaxwRazarz v *3<Mt IKKukUUt UVvl LZvaxWWDL* ILA/mjI SWDAuU Ay MVV1vI'1V1Aj411.) lUMMlv OORWEÜ. MM. lis vanzelfsprekend. Sophie von Geitler wordt af en toe treden, om vryelyk zyn deel op zich te ne men van de internationale verantwoordelijk heden voor den dienst aan den vrede, en de menschheid in volledige gelijkheid met de andere mogendheden. at lettergreep itwoord over, k een wereld innen tot nader 3' i A 99 aedsel het na deze bijeenkomst uitgegeven com muniqué hartelijk kunnen goedkeuren. De mogendheden der Kleine Entente héblie t besloot de Egyptische premier met te zeg gen, dat de tradities van verdraagzaamheid en liberalisme, welke Egypte steeds aan den dag heeft gelegd, de materieele en in- tellectueele en moreele belangen der vreem delingen in staat zullen stellen zich vrijelijk te ontwikkelen onder den aegis der wetten en dat na het verdrag van vriendschap en bondgenootschap /lat Egypte met Groot- Brittannië heeft gesloten. Egypte denkt weldra tot den Volkenbond toe te zullen Hij is echter niet de eenige, die zich vandaag, op 22 December 1935, als vreem deling, als hotelgast niet op zijn, gemak voelt, doordat hij geplaagd wordt door een primitief gevoel van heimwee, dat zich niet laat onderdrukken. Bij barones Geitler openbaart zich dit zelfde verschijnsel reeds sinds gisteren in een steeds toenemende onrust. Jo hanna observeert en. doorziet haar tante, die het bedrijvige opstellen van een enormen Kerstboom met electrische verlichting in de hall van het hotel, met gemengde gevoelens gade slaat Welis waar zwijgt zij herorlsch, maar de uit drukking van haar levendig gelaat ver raadt alles. Haar op klagenden toon gestelde vraag „En wat heb je nu voor vandaag op je programma, Hannerl?” laat omtrent de gevoelens van de oude dame geen twijfel. Ik wil u graag gezelschap houden, tante, antwoordt het nichtje. Nee, nee, dat zou nog mooier zijn weert deze haastig af Je bent toch voor je gezondheid hier. Maak dus maar gauw dat Je op de ski’s komt bij dit prachtige weer. Zooveel gezelschap heb je ook niet meer, want die twee meisjes uit Dresden, daar is ook niet veel aardigs aan, geloof ik en die Hamburgsche reder met zijn kaarsrechte vrouw kunnen me heelemaal gestolen worden. Szartossy dwaalt blijk baar het liefst in z’n eentje rond en de anderen zijn natuurlijk allen vertrokken die hun ver- a het gebruik jezonde men □natogen vult levenskracht die slapte en jazing zult ge tv.en flink ah ben, dat zij strikt alle door het niet-inmen- hetgeen hem slechts door een toeval be- kend is geworden. 1 De waarnemingen van de anderen die van tante Sophie incluis blijven, zooals gewoonlijk het geval is, toch slechts aan de oppervlakte hangen. En daar is ditmaal niet het minste te be speuren Tot in de details weten Johan na en Sylvester het decorum van spor tieve kameraadschap en collegiaal artis tieke belangstelling te bewarerj. Niets, maar dan ook niet bet minste verraadt iets van hetgeen als een verstandhou ding van anderen aard tusschen Baro nes Geitler-Hattorf en den Jongen com ponist Vonberg zou kunnen worden be schouwd. Het tweetal speelt officieel voortreffelijk comedie Stefan Szartossy, de stille waarnemer, krijgt steeds weer gelegenheid dit te con- stateepen en daarbij boekt hij de rou tine, welke Vonberg bij dit misleidende verstoppertje spelen aan den dag legt, op het konto van een oneerlijk, leugen achtig en berekend karakter. De gedra gingen van Johanna daarentegen be schouwt hij als een product van de op voeding en de traditie van haar sching en een maskee van koele gelijkmatigheid voorschrijven, zonder rekening te hou den met de vraag of het diepste leed dan wel het hoogste geluk de ziel gevangen houdt. Overigens heeft Szartossy slechts een meewarig hoofdschudden over voor deze „vergissing” van de barones; slechts als zoodanig ziet hli deze plotseling ont waakte liefde voor Sylvester Vonberg, taturen of, voor dictaturen slechts een ver wenneer het woord democratie wordt uitgesproken. Eden bepleit het beginsel van „lieven tn laten leven” in de internationale betrekkin- 1 ver trouwen in den vrede komen voordat dez 1 leer van „lieven en laten levéfF’, de niet- inmenging in de zaken van anderen tegelij kertijd gepredikt in de practiik gébracht wordt. De eenige veilige vrede is niet de natio nale vrede, maar de intm^rtionale vrede, waaraan iedere natie haar bijdrage levert, aangezien zij erkent, dat daain haar duur- le vrede is gegrondvest op de internationale orde, ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de bexotglng per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagolyks geopend van 9—d uur. Administratie en Redactie Telef. Interne. 2745. Postrekening 48400. FEUILLETON. Roman van HANNO P LESSEN. (Nadruk verboden) t lets van hetgeen als een verstanahou- VÊREENIGDE STATEN. Uawa dreigt met nieuwe staking bu General Motors. Homer martin, de president van de Lmted Automobile Workers of America (Uawa) heett zaterdagavond gedreigd, in de laoneKej), van de General Motors in de Vereeiugue staten een nieuwe staking te zuilen atKyndigen, mdien de overeenkomst, die te Micnigan tot stand- gekomen i» tus- senen de maatschappy en den vakoond, niet wordt uitgebreid tot de General Motors in Canada. Martin, die te U&nawa per auto mobiel uit Toronto aankwam, en door meer dan duizend juichende stakers van de Ca- nadeesche fabriek der General Motors te Osnawa werd verwelkomd, verklaarde dat de Uawa niet de overeenkomst, die een einde maakte aan de staking van 44 dagen ta Michigan, zou hebben onderteekend, „indien zy hadden kunnen vermoeden, dat zy niet de Canadeesche fabrieken zou omvatten”. Martin verklaarde voorts; „Indien men van meening is, dat zy niet de Canadeesche fa brieken moet omvatten, zullen wy ervoor' zorgen,, dat dit wel zoo is. Indien de fabrie ken der General Motors in de Vereenigde Staten weer gesloten worden, zullen zij tyd hebben, om nog eens over de zaak na te denken. Ik geloof niet d General Motors een nieuwe staking wer ïht. In elk geval, wy wenschen <Lt niet”. Martin zeide te gelooven, dat minister president Mitchell Hepburn, die te Toronto had verklaard, dat de provinciale regeering nooit de Uawa zou erkennen aangezien zich onder de leiders „buitenlandse^ agitatoren” bevinden, „zjjn meening zou wyzigen”. Ford niet bevreesd door organisatie zijner arbeiders. hi een interview in zyn winterverblijf zinspeelde Ford op de mogelijkheid, dat de loonen van de 150.000 arbeiders, die in zjjn fabrieken werkzaam zijn, spoedig wor den verhoogd. Hy zeide voorts, niet bevreesd te zyn voor het dreigement der leiders van het comité voor industrieele organisatie in zake aaneensluiting der arbeiders. Hy zag ?e »<>o<l“kelijkheid van collectieve onder- dat de Egyptische delegatie heeft ingediend, handelingen m zijn fabrieken niet in, „om- u—1—4. v_..„--.--a dat wy allen tezamen arbeiders zyn”. De automobielkoning deed een aanval op Roosevelt’s plannen -inzake hervorming van de echtspraak. de controle, die door allerlei organisaties woidt uitgeoe nd, maakte vol- gt ns Ford het fabriceere. van duizenden gcedkoope artikelen voor den kleinen man ónmogelijk. „Wanneer deze organisaties worden opgehesen en de industrie wordt vrijgelaten, zal alles beter worden, en zul len wij een ware bloeiperiode beleven”. De minister van buitenlandse he zaken, j Eden, heeft gisteravond te Liverpool een I groote redevoering uitgesproken, waarin hy wederom de niet-mmeiyringspolitiek in Spanje verdedigde en waarin hy voorts den inhoud goedkeurde van het kortelings uit gegeven communiqué der Kleine Entente te Belgrado en t en E®^ van verdraagzaam heid tusschen de volkeren in Europa be pleitte, welke geest spoedig een gunstige sfeer zou oproepen voor internationale sa- menwerking. Eden herfc»r lnmengingspWi< welke hem overigens onberoerd laat Want afgezien van het aethetlsche ge not, dat het aanschouwén van haar bloeiende schoonheid hem bereidt, afge zien ook van alle geestdrift, welke haar zang bij hem opwekt en ondanks de on beperkte hoogachting, die hij haar in hooge mate toedraagt, is dit meisje niet, zooals men dat noemt, zijn „type”. Af «n toe twijfelt hij ér wel eens aan, of dat eigenlijk wel bestaat, want tenslotte is hij zes en veertig jaar geworden zonder dat onder de velp en vaak zeer begee- renswaardlge vroüwen, met wie hij In aanraking is gekomen en die meermalen op ondubbelzinnige wijze van haar be langstelling voor zijn persoon deden blij ken, er ook maar één was, die zijn hart vermocht te benaderen. Dat dwaze hart. Want dat hij er geen heeft, zooals het, door zijn koele terug houdendheid teleurgestelde schoone ge slacht af en toe pleegt te beweren, Is niet waar. Slechts eenzaam is dit hart, grenzenloos eenzaam. En als dan Kerstmis nadert, Kerst mis. dat men met zoo’n hart zoo graag j uit den weg zou gaan, dan wordt een mensch sentimenteel, berispt Szartossy zichzelf. Energiek tracht hij zich te ver zetten tegen de weemoedige stemming, die hem overvalt, als bij op zijn eenzame ochtendwandeling de Sistranser dorps school passeert, vanwaar het, door een kinderkoor gezongen oude Kerstlied, hem tegen klinkt: „Oh Du sellge, oh Du fröliche, genadenbringende Weihnachtszeit. digheid des lands cn op de uitoefening van zyn, souvereiniteit, waartegenover staat, dar dit regime in by'na alle staten, waar hét bestond, is verdwenen. Spr. keerde zich tegen de belastingimmuniteit en tegen de Avetgevend© en rechterlijke immuniteiten. Hij herinnerde er aan, dat de gemengd© rechtbanken slechts by wijze van proef ont worpen waren. Egypte heeft echter om een bewijs te geven van gematigdheid en om zooveel mogelyk persoonlijke belangen te behoeden, ze niet on middellijk willen ophef fen en gaat er mede accoord, dat ze gedu rende een redelijke, niet onbehoorlijk ver lengde periode gehandhaafd worden. Dit kan echter niet zoo zijn, met de wetgevende functies dezer rechtbanken. Dit zou in strijd zijn met de eischen van een moderne regee- ring. Egypte kan een zoo ontzaglijk privi lege niet aanvaarden. Het is natuurlijk, dat het program der Egyptische regeering bestaat in het af- sChaffen van de capitulaties op alle punten o.m. met het oog op de onmiddellyke ophef fing van iedere legislatieve immuniteit, met inbegrip van de belastingimmuniteit. Wat de opheffing der gemengde recht banken betreft, stelt Nahas Pasja een over gangstijdperk voor, aangezien deze over- gang zonder schokken geschieden moet. De overgang zal twee maatregelen met zich mede brengen: 1. het overdragen van de rechtspraak der consulaire rechtbanken aan de gemengde rechtbanken; en 2. de instel ling van een organisatie voor de gemengde rechtbanken ,die geleidelijk minder zal wor den en die voorbereidingen zal treffen voor een opvolging der nationale rechtbanken. De eerste etappe zou betrekking hebben op het principe van een meerderheid van bui- tenlandsehe magistraten. Dit principe kan niet in overeenstemming gebracht worden met het begrip van overgang. Belangrijke/ wijzigingen hebben betrekking op de be voegdheid. Zij zyn van tweeërlei aard: sommige strekken tot uitbreiding der rechtspraak, andere tot beperking daarvan op zekere punten. De nieuwe regeling der rechtspraaleorgahisatie zal slechts terugkee- ren tot eep oorspronkelijke bedoeling van de opstellers van dd regeling van 1875 en een volstrekte gelijkheid vaststellen tusschen dc nationale en de gemengde rechtspraak. De geldigheid van de vrijwillige onderwerping van vreemdelingen aan de nationale recht banken zal gewettigd worden. Na aldus in groote lijnen een uiteenzet ting te hebben gegeven van het ontwerp, I gingscomite aanbevolen maatregelen heb- I ben toegepast en zeer gaarne nieuwe po- Ring zullen ontvangen, die bestemd is om de niet-inmenging doeltreffend te maken t en dën gevaarlijken haard van mogelyke I conflicten te beperken. i Wy keuren dit hartelijk goed, zoo ver klaarde Eden, ik heb dit communiqué uit- voerig aangehaald om aa» te toonen, dat wy niet alleen staan in onze opvattingen omtrent de beginselen, die de leiding der buitenlandsche zaken moeten richten. De beginselen der Britsche politiek.”* I Na verklaard te hebben, dat het aan hel Britsche temperament vreemd is, nauwkeu t rige en gedetailleerde politieke richtlijnen niet in geest De niet-inmeng>ng. irde er aan, dat de niet- Jiek door de Britsche regee ring van den aanvang af is aanvaard. Deze politiek beperkte en verminderde geleide lijk den stroom van buitenlandsche inmen ging. Het bestaan van, deze politiek, ge steund door talrijke regeeringen .verminder de grootelyks de oorlogsgevaren. Deze wa ren belangrijk in het begin van den afge- loopen herfst en zy zouden het weer kun nen worden, maar behoorden het niet te worden volgens het niet-inmengingsaccoord en de plannen tot controle en bewaking. Wat zou het alternatief geweest zyn, zoo vroeg Eden? Hij antwoordde: Een uitge sproken, onbeperkte concurrentie in de le vering van wapenen en munitie en zelfs manschappen, een concurrentie die aange- wakkerd zou worden door den als het ware krankzinnigen steun der rivaliseerenden ideologieën. Waarhëen zou dit Europa ge leid hebben? Tenizy wij zelf bereid zouden zjjn geweest in Spanje te intervenieeren en manschappen te zenden en ftiemand in Groot-Brittannië staat deze ploitiek voor konden wy slechts voortgaan geduldig en volhardend te werken ten behoeve van een beperking en uiteinde! jjk een staken van iedere inmenlging, voor het welzijn van het ongelukkige Spaansche volk en voor het welzijn van Europa. De Britsche regeering is van meening. dat het nieuwe accoord tot controle te Ian 1 en ter zee op Spanje, dat weldra van kracht zal worden, doeltreffend een rem kan vor- *n«n voor het zenden van buitenlandsche onderdanen, wapens, munitip en oorlogs materiaal. Wanneer dit accoord eenmaal zal 2Ün toegepast, en de langdurige periode van geruchten, beschuldigingen e^ tegen- beschuldiging^ geëindigd zal lijn, zullen wy ons zekerheid kunnen verschaffen o>ev de feitenven zullen wy ons niet meer be hoeven bezig te houden met praatjes. Wanneer echter rapporten zouden worden ontvangen van bevoegde waarnemers, mel dende, dat schendingen van het accoord zich Wven voordoen en dat buitenlandsche vry- Wie voorspoed in zijn leven genoot, heeft slechts de kleinste helft van het leven gezien. 1 williger® in Spanje blijven aankomen om deel te nemen aan den burgeixiorlog, zou de Britsche regeering den aldus geschapen to stand ernstig onder oogen zien, welke toestand naar haar meening en ongetwijfeld aan de meening van de andere regeeringen, die deelnemen aan het niet-inmengings accoord tengevolge zou hebben, dat e?n nieuwe gevaarijke toestand ontstaan zou. Het moet in het belang zjjn van iedere Europeesche mogendheid, die naar den vre de streeft, te besluiten een zoodanige toe stand te vermijden. Eden herhaalde vervolgens hetgeen hy reeds in zyn 'vorige verklaringen had ge- der Kleine Entente ebben vervolgens vere vojk zijn €igen nationaie pr(>biemen op ziin soort van internationaal ideologisch con- J politiek, aldus besloot Eden, zou weldra een u. -x i-i. -4. internationale sfeer scheppen, waarin e-^r werkelijke samenwerking zou kunnen der drie mogendheden ten aanzien van het zetting 1 geest ues tyus, niev mwr ui de drie mogendheden ten slotte gezegd heb I tegenwoordigen toestand van Egypte ben. dat zii strikt alle door het niet-inmen- <-'** inbreuk vormt op de waar- zegd, ml., dat de buitenlandsche protago- nisten van het fascisme ,evenmin als het 1 communisme de Spaansche politiek na den 1 burgeroorlog zullen beheerschen. De bijeenkomst van de Kleine Entente. Vervolgers ging Eden over tot de bijeen komst van waar de Europeesche toestand met inbegrip UOLUSLIIE (OlllAM dat deze geest van verzoening geen teeken ttfde bereid hun nationale rechten te ver dedigen. Deze verklaringen, aldus Eden, afzonder lijk en in haar geheel, vertegenwoordigen ook onze politiek ten aanzien van de voor ons staande problemen. De mogendheden der Kleine Entente hebben vervolirens vore klaard krachtig gekant te zijn tegen ieder eigen wy’ze te laten oplossen. Een zoodanir poert van internotiona.nl ideologisch con- _u.._ ii flict en zij weigeren zich te scharen in hM eep of ander front, dat zich eventueel zou kunnen vormen. Dit is ongetwijeld, zoo zei- groeien, de Eden, ook het vaste 'besluit van Groot- 1-- Brittannië. De drie mogendheden der Klei ne Entente voegen hieraan toe, dat het biiu I nenl and ache regiem van onafhankelijke lan- I den voorwerp moet zyn van wederzijdsche eerbiediging en dit beginsel leidt de houding der drie mogendheden te Spaansche conflict. Dit 'beginsel leidt ook onze houding. Eden voegde hieraan toe. dat nu?’ °>?k dle vrouw presteert Iets. Het is‘ *ec alleen aangeboren talent, dat zich penbaart; een. souverelne beheerschlng ma2*rte. de som van al datgene, wat n ••bewust kunnen” noemt, verleent nrSL zangvoordracht het waarachtig weke eIement. Zij zingt ook nu weer nSv8 comP°sitle. Szartossy, die haar was kent, meent nochtans dit llefdes- letrt I°°r het eerst h°oren. Want nu wnt 7e7an8pres haar geheele ziel In dat, zit h dusver toch nog slechts oen .Ja"7 dan werkelijk eminente pres- tiiioL8 ®eweest De Jonge, buigzame stem ht als het ware In de cadans. ^L.'sDrang auf des Himmels Tor... crn«!?er«m knlkfc Szartossy en zacht en Wig fluistert hij: Dus toch... Want 1_vrouw dlt lied nu zóó zingt, tewiM J hem aUes- 200 wordt hij on- dezT k J^tecHoot van het geheim, dat vaibcr de J°nBe menschen zoo angst- K voor zich wilden behouden. want vo°rloopig echter de eenige, „J net is vanzelfsprekend, dat Stefan ^^wy geen ruchtbaarheid geeft aan beheerscht door stemmingen, die haar slechts toelaten zich in Weensch dialect uit te drukken. Johanna vindt dit „slang” van de oude dame kostelijk. Bo vendien weet zij uit ervaring, dat een en ander slechts gevolg Is van een bepaal den gemoedstoestand. Daarom haast zij zich ook nu om in te grijpen en niets aanhaar verraadt dat het opzettelijk of onopzettelijk ignoreeren van. Von- berg als passend gezelschap, van de zijde der tante, haai- kwetst: Nu ja, maar daarvoor wordt na de feestdagen en vooral na Nieuwjaar weel een groot aantal nieuwe gasten ver wacht. Ik heb gisteren gehoord, dat alle kamers reeds besteld zijn Alles goed en wel, maar de feest dagen zelf, weet je. moet het de oude barones nu toch van het hart. Doch Jo hanna valt haar onmiddellijk in de rede- Die gaan ook voorbij tante! Deze opvatting van Kerstfeestviering overtreft alles, waarmee het nichtje uit Stettin tot dusver de verbazing van do oude dame heeft opgewekt. Haar zicht bare ontstemming, welke zij tevergeefs in woorden tracht uit te drukken, is. eenlgszlns vermakelijk. Johanna glimlacht. U zult eens zien, tantetje, dig het is ter afwisseling Kersl in een hotel te vieren. Na...?’ Slechtg deze «.nvuuxxMA «uv« heeft de barones* als mot de feestdagen, dat is ook eigenlijk maai- daarin ligt dan ---j van twijfei. en een op te stellen voor de onmiddellyke toekomst voegde Eden hieraan to®» .dat de beginselen der politiek tot uiting gebracht kunnen worden en van belang zyn. Een dezer be ginselen ia, dat er geen goede betrekkingen kunnen bestaan dan1 wanneer de landen tot overeenstemming kunnen komen over hun politiek en daarby niet alleen rekening houden met hun eigen rechten, maar ook met de rechten van anderen. Het is zoo be- driegelyk slechts kwaad te zien onder dic- de Kleine Entente te Belgrado, 1 .blindend rood licht te zien, van het niet-inmengingsvraagstuk bespro- ken is. Eden zeide, dat de Britsche regee- rine on het Britsche volk den inhoud van 1 gen/Er tal, zoo zeide h(j, geen enkel I opnieuw hun toewijding jegens den Volken bond en zün beginselen bevestigd, hebben uiting gegeven aan hun vastbeslotenheid om voort te gaan met te werken voor do algemeene verzoening der Europeesche 1 staten voor de vermijding van een oorlog aan^zlen 21| CTKent> aaaln naa en wijselijk hebben zij er aan toegevoegd, -zaanl belang ligt. De international, dat deze geest van verzoening geen teeken is ge(rTOmiv(.st op ,lc Internationale orae, is van zwakte. Do drie staten zijn te allen waarin de naties verbenen zyn om den vre- HM« Ron rechten te ver- ),andJlaïen Wannéér dit ideaal even ver af Hjkt als het duizendjarig vrederijk laten wij dan. in ieder geval allen overeetl- komen den eersten stap in die richting te I doen en de eerste en belangrijkste stap is voor de Europeesche naties ieder ander De conferentie van Montreux is geopend. .Nahas Pasja heeft gistermiddag een uiteen gegeven van het regime, dat overeenstemming is met den des tyds, niet meer past in inbreuk vormt aar- I ADVERTENTIEPRIJS? Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) ij r 1—5 regels 1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: ra regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 B «bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1^4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op S^fjde voorpagina 50 hooger Gewone advertentiën en ir Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusachenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureau* en onne agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1937 | | pagina 1