1
NIEUWS- en advertentieblad voor góüdT’ên omstreken
BERGAMBACHT, DB, BODKRAVDi, BOSKOOP, GOÜDEKAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
ZIJN
W
l
i
No. 19521
Woensdag119 Mei 1937
76e Jaargang
BALDWIN EN DE JEUGD.
öf. 2632
i
i
De Gouden Brug.
Versailles en de Volkenbond hebben de verwachtingen
van het menschdom teleurgesteld:
Laatste groote rede als premier.
voelt zIch als een dlef- 016 op
u,ad betraPt wordt. Hij zoekt naar
Uitvlucht en het geluk Is hem gun-
oo*' °°8 °P een krant valt, welke
Het fit feltje in den hoek van de hall
“R. Snel grijgt hij er naar:
$EUW0RKERK, OUDEWATBR, RffiHWDK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEQi, ZEVENHU]
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
N, eng.
I
1
L.
BINNENLAND.
1
FEUILLETON.
begin van zijn nieuwe leven gevormd
andei
zijn en slechts plaats is voor een schoone
(Wordt vervolgd).
I
Ell I
voorbereiding.
sstijgingen te
in voorkoop
niets en ver
even, keurige
mede de aan
zijn gelegen.
van Berlyn ontvangt. De 1
aan Spaansche ijzererts is t<
Langzaam laat de man de krant zak
ken. Dus voor dezen meneer von Berg,
die zoo ernstig door het noodlot schijnt
soliede
>r de plaatsing
Roman van
HANNO FLESSEN.
(Nadruk verboden).
avt
Heeft Johanna den man werkelijk ver
geten? Is de wond, welke hij aar vrou
wentrots heeft toegebracht zooveel die
per dan haar liefde? De liefde, die im
mers niet vraagt, niet wikt en evenmin
veroordeelt,, die er eenvoudig is om ge-
schohken te worden, gelukkig in het ge-
staten in dat geval zullen aan-
nog een ander punt, dat minis-
Greaff en
1 Januari. Hetzelfde is het geval met de ko-
I per en pyrietonijnen van Rio Tinto en el-
I het. Johanna zelf wel in de laatste
plaats.
over aan de gezellige
oogrgelakte meubelen,
marmonieerende kleu-
rme schijnsel van. de in-
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceenjw
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. jT J
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede/^Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moe,ten daags vóói
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
zeer gewassen, en op verscheidene plaatsen
zijn overstroomingen ontstaan.
verkiezing Van een rechter in het perm a-
f vaiJj internationale justitie.
„Het is echter zeer-goed mogelijk, aldus
minister 'Koht, dat er andere belangrijker
te Genève aan, de
heid trotseeren,
hand zou weigeren en de brug niet zou
overschrijden, dje gf voor hem gebouwd
heeft... t
gedachten te wisselen ovpr de houding, die
de kleide
nemen.
Dan ik er
ter Koh|t met de heeren de
Spaak 2jou wenscheii te bespreken.
Het lijkt hem gewenscht de mogelijkheid
te onderzoeken of de Oslo-conventie niet
zou kunnen worden aangevuld met een
overeenkomst van politieken aard, in dier
voege, dat de ondepteekenaars een conven
tie zöuden opstellen met betrekking tot de
regeling van de controle op de bewapening
in hun landen.
Tegelijk met de assemblee komt immers
te Genève het bureau van de ontwapenings
conferentie bijeen. Van de werkzaamheden
van dit bureau heeft mihister Koht geen
groote Verwachtingen. Wel heeft hij ver
trouwen in de beraadslagingen van de klei
ne staten onderling over het vraagstuk der
ontwapening, die dan het initiatief zouden
kunnen nemen tot een conventie als hier
boven bedoeld.
„Het, is een oriënteeringsreis, die ik, op
weg naar Genève, heb ondernomen, en die
my, naar ik hoop, in staat zal stellen op de
hoogte I te komen van de inzichten van mijn
Nederlandschen en Belgischen ambtge-
nooten over vraagstukken van internatio
nale bpteekenis, die te Genève in bespre
king kinnen komen”.
Tenslotte deelde de minister nog mede,
dat hij niet voor het eerst in ons land was.
Hij is er al verscheidene malen geweest.
Vijf jaar geleden was de heer Kont, toen
nog geen .minister, hier als’president van
een historisch congres. Hij is van huis uit
een historisus en heeft hier vele vrienden
onder de geschiedkundigen, o.a. de Leidsche
hoogleeraar, dr. Colenbrander.
Vrouwen-Vredesactie.
Een groote schare van vrouwen is giste
ren naar Utrecht gekomen om getuigenis
af te leggen van haar ernstige gezindheid
voor den vrede en om anderen op te wek
ken zich over het vraagstuk van oorlog en
vrede te bezinnen. In twee stoeten tezamen
ruim 10.000 vrouwen tellend, trokken zij in
diepe stilte door de stad, met zich voerend
een groot aantal spandoeken met het woord
„Vrede”, ejj allen getooid met witte bloe
men of witte strikjes. T9I van extra trei
nen kwamen met deelneemsters aan het
Maliebaanstation aan.
Om half drie werd in de Maliebaan een
„Vredesduif” losgelaten, waarna, twee mi
nuten stilte in acht genomen werd.
In de stoet liepen deputaties van verschil
lende vereenigingen mee, evenals deputa
ties uit het buitehland. Onderweg werd de
optocht door drie deputaties verlaten. Een
begaf zich naar het stadhuis om het ge
meentebestuur dank te zeggen voor de ont
vangst. fie anderen gingen resp. naar de
Nederlandsche regeering en naar het Vre-
37
vraa8t zij. wat meneer
had 145011 sights behoeven
hli het was toch nlet noodig, dat
lu f naar bedden kwam...
Men® <W0U maar even zien’ wat er voor
bjj»rir u gt hU ei1 hlj er daaI,“
h.u rKelijk in een zekere onbevangen-
™«a»<ten dag te leggen.
‘eden t nieuws ln dat Wad is van ver-
vroniMv ar’ ant,woordt Therese met een
seE«nteling ln haar °°8en en het
den 7» werkelijk te gelukken er
Benia tte laten inloopen.
verwonderd vouwt hij het
boton>^en Het 18 de ..Innsbrucker Tages-
van 31 December 1936.
een k.,?.’ Z8gt begrijpend en zich tot
kamerkeert naar zWn
Over een uurtje zal ik het souper
Oproep itot de Spaansche strijdende
partijen om af te zien van luchtbom
bardementen.
De niet-inmengings-subcommissie heeft
heden besloten tot beide strijdende partijen
in Spanje een oproep te richten om meer
menschelijk te zijn in den strijd en af te
zien van boipbardementen uit de lucht.
In het officieele communiqué wordt ge
zegd, dat alle regeeringen het belang in
zien van het meer menschelijk maken van
het conflict en er voor zyn een oproep te
richten tot beide party en. Elen tekst hiervoor
zal worden opgesteld en in de volgende bij
eenkomst van de subcomissie op 24 Mei a.s.
worden besproken.
Ten aanzien van de Spaansche gelden in
het buitenland heeft de subcommissie be
sloten een vraagenlijst op te stellen en deze
voor te leggen aan de regieringen, die deel
nemen aan de niet-inmenging.
Verder besloot de subcommissie een con
sultatieve technische sub-commissie te be
noemen, welke belast zal worden met het
uitwerken van een ontwerp tot het beletten
van het vertrek of den doorreis aan niet-
Spanjaarden, welker activiteit van invloed
kan ziji\ op het Spa#|ische conflict.
BUIT^NLANDSCH NIEUWS.
FRANKRIJK.
Noodwper veroorzaakt grond-
I verschuiving.
Gisteravond en in den afgeloopen nacht
hebben onweders, gepaard gaande met wa-
terhoozen in Touraine ernstige schade ver
oorzaakt, o.m. in de streek van Vouvray.
waar een heuvel over verscheidene kilome
ters is ingestort, hetgeen een versperring
van den weg tengevolge heeft gehad, ter-
wyl voorts een dertigtal woningen verplet
terd werden. Elen reeds zwakke rots viel
uiteen en gleed in den vorm van modder
weg, waardoor de huizen overstroomd wer
den. De gendarmerie heeft hulp- en orde-
f maatregelen genomen. Twee personen wer-
Het voorgenomen huwelijk van den
Hertog van Windsor.
Vastgesteld op 3 Juni.
Gisteren is officieel bekend gemaakt dat schappij Rio Tinto onlangs toegaf, betaalt
--- var. der. Hertog ver. Wlr.dior Franco voor <1-
vastgesteld op 3 Juni. Het py gedeprecieerde peseta’s, waarvoor
Minister-president Baldwin heeft gister
avond in Albert Hall een toespraak gehou
den op een bijeenkomst der ryksjeugd,
waarin hy o.m. zeide: Ik heb myn tyd ge
had en zal weldra in de schaduw komen. In
de volgende kwart eeuw zult gij geroepen
worden uw rol in de wereld te spelen en
den plicht hebben te behoedén, hetgeen
daartoe waardig is. Cry zult de democra
tieën in ieder deel van de wereld, waar gy
ook leeft, moeten beschermen en het kan
«er wei geschieden, dat gy geroepen zult
worden de democratie voor zich zelf te
sparen.
Moeten de dagen, die de uitwerking van
de Volkenbondsidee en de onderteekening
van het Verdrag van Versailles hebben ge
nen op de creditzijde van de belans wor
den geschreven Twintig jaren lang zouden
wij Ja” hebben geantwoord, doch thans zou
het antwoord twjjfelachtig zyn. Europa be
vindt zich thans noch in oorlog, noch in
vrede, doch blijft waakzaam.
De Volkenbond en Versailles hébben bei
de de verwachtingen van het menschdom
teleurgesteld. Desillusie is er voor in de
plaats gekomen. De vrijheid voor gewon»,
menschen, welke de vrucht moest zyn van
de overwinning, is opnieuw in gevaar, om
dat men haar heeft ontnomen aan gewone
<5 menschen in andere landen.
Met een toespeling op de tegenwoordige
herbewapening zeide de minister-president
dat dit het voldoende melancholieke ant
woord is op alle pogingen van hen, die den
vrede beminnen, maar ernstiger is, dat in
«enige kringen de vrede wordt geprocla-
meerd als te zyn een slechte droom en de
0(W wordt genoemd als het ideaal voor
Mê redelijke menschen.
Zoolang het Britsche rijk zal blijven be
staan, zullen wy onze Stem verheffen tegen
te* valsche góden. (Applaus).
Baldwin 'besloot de redevoering, die hy
de laatste noemde, welke hy als minister
president voor een groot gehoor zou hou
den, met uitdrukking te geven aan zyn ge
loof dat ook het geloof is van millioenen
van alle rassen van het Britsche ryk:
Vrjjheid in orde, in het kader der wet
gewapende macht op den achtergrond,
en niet op den voorgrond, een maatschappij,
waarin gezag en vrijheid in behoorlijke
mate met elkander verbonden zijn en waar
in staat en burger tegelijkertijd doel en mid
del zijn. De oude leerstelling van het god
delijk recht der koningen is dood, maar wij
:|jn niet voornemens in haar plaats een
nieuwe leerstelling te plaatsen van het god
delijk recht der aten.
laar slechts meent, dat
hij het verpUchtlis, schenkt deze erken-
hij zich
kamer mat haar n
het dikke tapü^w*
ren en het
directe nij
dige zldeyn den breede erker, aan de
zijd\ van het ledikant, de groote
eg de waschtafel, prijken in
*"fijn°geslepen glas een paar geurige cy
clamen.
Hij neemt plaats aan het zeshoekige
tafeltje, waarop de blÓemen staan. Me
chanisch vouwt hij de krant open. Zon
der veel belangstelling glijdt zijn blik
over de kolommen van het provinciale
blad tot zijn aandacht plotseling getrok-
ken wordt door ^en, in vette letters ge-
j drukt opschrift:
HET EINDE VAN HET PROCES
VON BERG
Het blad valt hem uit de handen. Von
Berg. Wat heeft ze ook weer gezegd?
Had ze hem niet te verstaan gegeven,
dat ze groote belangstelling toonde voor
het proces van een zekeren von Berg,
dat ze in de krant trouw volgde? En hem
Sylvester Vonberg had ze voor dien
meneer von Berg aangezien! Zij had zich
hem weliswaar anders voorgeateld, maar
het huwelijk van den Hertog van Windsor
definite is a - ---
zal op iwtlot Candé worden voltrokken.
boven brengen, r
Sylvester ztet i
meer van hier'.w
in werkelijkheid
heel niet wil, A
ABONNEMENTSPRDS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
beioigW Per lo°Per 8eschiedt- Franco per post per kwartaal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onje bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interne. 2745. Postrekening 48400.
orde zullen komen”. z
Verwacht wordt, zeide de Noorsche mi-
weer
aan, de orde zal komen..., in welken vorm
weet niemand, maar nu dit verwacht, wordt
leek het my gewenscht, eens met myn Ne
derlandsche en 'Belgische ambtgenooten van
te zijn getroffen, koestart Renate een Zoo gaat Sylvester' Vonbetg bij zlch-
warm-menschelijke belangstelling. Maar zelf» te rade. Een mensch als zoovele an-
hem Sylvester Vonberg heeft zij deren, niet beter en niet slechter dan de
het leven gered. Zijn muziek heeft haar rest. Een mensteh, bij wien de drang tot
aangegrepen en diep ontroerd. Zijn/ zelfbehoud den wensch'den vader van
woorden hebben weerklank gevonden in de gedachte maakt. En al mag dan het
haar hart. Hepi gold haar invitatie om begin van zijn nieuwe leven gevormd
ti blijven en hij geniet dus in minstens worden door een oneerlijkheid, een kleine
oneerlijkheid, die niet uit hemzelf is
voortgekomen, maar waartoe slechts een
samenloop van omstandigheden hem ge
drongen heeft, lyj zal haar duizendvou
dig goed maken door de grootste op
rechtheid van zijn toekomstig bestaan...
Een plechtige belofte tegenover zich
zelf is het, welke hij in dit beslissende
oogenblik af legt en daarbij is hij er vast
van doordrongen, dat Johanna, die hem
verlaten heeft en stilzwijgend haar han
den van hem heeft afgetrokken tot dat
verleden behoort, waarvoor geen plaats
is in zijn nieuwe leven.
Besprekingen ter inleiding van de
Assemblee te Genève.
Bezoek van Miniver Koht.
Per vliegtuig reisde de Noor^me minis
ter van buitenlandsche zaken, de heer H.
Koht, gisteren van Oslo naar Amsterdam. In
Kopenhagen stapte hy over in het toestel
van de K.L.M., dat gistermiddag omstreeks
half drie op Schiphol landde. Op het vlieg
veld wachtte de heer Raeder, de Noorsche
Zaakgelastigde in ons land, den minister
op en de beide heere^ reden per auto naar
Hotel des- Indes in den Haag, waar de heer
Koht zyn in trek heeft genomen en waar
een verslaggever van het Algemeen Neder-
landsch Persbureau in den namiddag gele
genheid kreeg den minister eenjge vragen
te stellen.
De heer Koht blyft hier tot Vrydag. Mor
gen brengt hy een bezoek aan zyn Neder
landschen ambtgenoot Jhr. mr. A. C. D. de
Graeff, die hem Donderdag een lunch zal
aanbieden. Vrydag reist de heer Koht naar
Brussel, waar hij een onderhbud met den
heer Spaak, den Belgischen minister van
buitenlai^lsche zaken, zal hebben.
Gevraagd naar het doel van zyn reis, ant
woordde den heer Koht hierop ongeveer als
volgt:
Op 26 dezer komt de assemblee van den
Volkenbond te Genève byfeen. De agenda
bevat geen punten van groot belang:
i slechts het verzoek van Egypte om als lid
van den Bond te «worden aangenomen en de
ENGELAND.
Om het Spaansche ijzererts.
Probeert Duitschland het Engelsche
bewapeningsprogram in de war te sturen?
Volgens de Socialistische Daily‘Herald is
de Duitsche Regeering voornemens pogin
gen in het werk te stellen om voor haar
eigen militaire doeleinden ‘zich te verzeke
ren van de ijzererts voorraden iu Noord-
Spanje, waarop Groot-Brittannië voor zijn
verdedigings- en industrie-doeleinden, ver
trouwt. Dr. Schacht, de Duitsche, minister
van economische zaken en president van de
Rijksbank heeft volgens de Daily Herald
thans openlijk toegegeven, dat de Duitsche
oogmerken in Noord-Spanje tegeu de Brit
sche belangen ingaan.
„Daar het erts van Bilbao minstens 7 pro
cent van het geheele Engelsche ertsver-
bruik uitmaakt, zoo schryft de „Deutsche
Volkswirt”, welk blad de spreekbuis van
Dr. Schacht genoemd kan worden, ver-
keeren d^ economische behoeften van En-
gelpnd’s bewapeningsprogram in gevaar.
De tegenwoordige toestand reeds, zoo ver
volgt het blad, kan moedltfkheden veroor
zaken aan de Britsche bewapenings-indu-
strie by 'het verwerven van grondstoffen.
Een blyvend tekort aan ertsuitvoer uit Bil
bao, juist nu eejj toenerhende aanvoer drin
gend noodzakelyk is, zou het Britsche be
wapeningsprogram ernstig belemmeren”.
De Daily Herald meent hierin een aan
wijzing te zien, dat de verovering van Bil
bao door Duitsche wapenefTin Duitschland
officieel beschouwd wordt om de Britsche
verdedigingspolitiek te ontwrichten. Het
Baskenland, zoo voegt de Daily Herald hier
aan toe, produceert minstens 70 procent van
Spanje’s export aan'ijzererts en vele mij
nen zyn Britsche eigendom. Het yzer uit
dit gebied is bijzonder waardevol wegens
zyn zeer laag gehalte prosphor. Tot voor
kort kwam een stijgend aandeel van Enge-
land’s invoer aan ijzererts uit Afrika, mee-
rendeels uit Spaansche1 Marokko. Het erts-
^ebied van Marokko wordt geschat op 25
millioen ton. De bezetting van dit gebied'
door de opstandelingen heeft den Britschen
ertsbelangen reeds ernstige schade toege
bracht.
Franco heeft de belangrijkste in, het rif
naby Melillain in beslag genomen en zendt van den Bond te «worden aangenomen en de
inuuiiegeieii genuiurii. iwee peiBuneu wei- i -
den gewond. De rivieren in deze streek zijn het erts naar Duitschland, i„ uitwisseling verzin. Ven r„ht„ .n hot
1 voor wapenen en anderen steun, welken hy nente hof
I van Berlyn ontvangt. De Duitsche invoer i Tr“* 3~
aan Spaansche ijzererts is to«8«nomen van
I 37„210 ton in December tot 206,707 ton in punten van bespreking
Januari. Hetzelfde is het geval met de ko- J or^e zullen kernen”.
per en pyrietmynen van Rio Tinto en el- 1 Vc*w«*v»»i x.dJc ue
l ders in Spanje. Zooals het Verslag der maat- I nister, dat de Abessynsche kwestie
onlangs toegaf, betaalt 4-4* - -
Franco voor de producten dezer maatschap-
- _r je j
Britsche aandeelhouders van de opbrengst
dat Üjn. voorkomen en persoonlijkheid
haar wel in de allerlaatste plaats een
verstoken blyven, tprwijl de delfstoffen
naar Duitschland verscheept worden. Tot
dusver is de Britsche invoer uit het Bas
kenland via Bilbao toe^enomen, daar de
Spaansche regeering dit gebied beheerscht.
Dientengevolge is de totale Britsche in
voer aan Spaansch ijzererts van een ge
middelde per maand van 75.000 pond ster
ling in de eerste drie maanden van 1935
1937opgeloopen tot 80.000 pond sterling in
1936 en tqt 100.000 pond sterling in 1937.
Indien de „Hitler-Franco troepen” Bilbao
veroveren, zal Franco een groote schuld
aan Berlijn te betalen hebben, en hy zal het
betalen met het ijzererts, waarvan de uit
voering van het Britsche bewapehingspro-
gram grootendeels afhangt.
even ruime mate haar sympathie als die
andere. Neen, meer nog, veel meer, want
hij Is tenslotte mensch. Een mensch van
vleesch en bloed naast dien ander, die
slechts een begrip is Niemand zal kun
nen betwisten, dat haar genegenheid
hem geldt Die genegenheid is zjjn bezit,
zijn kostbaarste bezit, zooals hij zich
plotseling duidelijk bewust wordt. Een
bezit, dat hem aan het leven bindt, dat
het waard maakt geleefd te worden en
dat mèt één slag alle verlangen naar
den dood vernietigt. Hij zal er om vech
ten om dat bezit, het verdedigen en het
trachten te verdienen.
Het is slechts een betrekkelijk on
schuldige en niemand eenig nadeel be
rokkenende persoonsverwisseling, waar
van deze vrouw onktewust gebruik maakt
om een brug voor hem te bouwen. Een 1
gouden t»ug, die hem naar een nieuw
leven zal leiden. Naar het leven, dat zij - -
hem heeft teruggegeven en waarin het te kunnen geven? Niemand weet
leelljke, bèvlekte verleden vergeten zal J -«•
reine toekomst. Het ware de voorzienig
heid trotseeren als hij deze reddende
roept Therese hem ha.
in, dat hij vandaag niet
>weg kan. En daar hij dat teleurstelling hadden bereid, dat Is hem
'4 ook eigenlijk in ’t ge- niet ontgaan.
fna.ar slechts meent, dat 1 Met bevende handen raapt hij het
zLr: blad wéér op om ditmaal met Intense
hem innerlijk voldoening. Behaag- belangstelling van het bericht kennis te
V.H r»loL rvvmv* nn-r» Ho crfzimlHrm nemen:
„Met het jdtir 1935 is tevens een eind
gekomen aan liet, langdurige onteige-
ningsproces, dat Freiherr von Berg, de
mdverlichting. In het aar- i laatste telg van de, sinds decennia in
Tirol gevestigde familie van die naam’,
met het rijk heeft gevoerd en van welks
verloop wij verhaaldelijk melding heb
ben gemaakt.
De civiele Kamer f.er rechtbank te
Innsbruck heeft heden in deze zaak von
nis gewezen en daarbij is de heer von
Berg, ook wat zijn laatste eigendommen
betreft, volkomen lit het ongelijk gesteld.
Af gezien van de juridische gronden,
J waarop ait vonnis is gebaseerd en welke
wij ln een volgend nummer in extenso
zullen cpnemen, zal men ^ich ook uit
menschelijke overwegingeï)! volkomen
met deze beslissing kunntfi vereenigen.
Men mag wel aannemen, dat de kos
ten van idit, door den heer von Berg
met schier fanatieken ijver gevoerd pro
ces, diens middelen volkomen zullen
I hebben uitgeput. Inderdaad een tragisch
I einde yaji een, zoo gezien, adelijke faml-
oog ziet de wereld met de kleur,
H hart er aan geeft.
