Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8000
ex.
FT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
?J-?.^^N.yV.0UDE’ .AQPËGRAVEN’ boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, MOERCAPELLE,
AKKERTJES
Zaterdag 12 Juni 1937
BOSKOOP,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
-5
No. 19542
JUNI-
PRIJZEN
De Gouden Brug.
EERSTE BLAD.
■u spoedig bruin worden!
Want een blanke huid wordt rood en pijn
lijk door de zon. Gebruik daarom tijdig
AMILDA-zonnebruincrême, die Uw huid
beschermt tegen vervellen en zonnebrand
en U tevens snel mooi bruint, óók by weinig
of geen zon. Flacon 90 ct. Tube 60 ct.
Doos 50 en 25 ct.
Zeer lage prijzen
Het gewyzigd karakter van
het sociale vraagstuk.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
/Vu profiteeren I
Brieven uit de Hofstad.
76e Jaargang
Hè
die vervelende kies....
FEUILLETON.
vroegere Duitsche strijdmakker, Ga-
en Informatiebureau. Mijn belangstelling
opgewekt door zijn betrekkingen tot
nog terugkom gaf mij aanleiding mijn
stroomen
in haar schoot... Het strenge rechte
(Wordt vervolgd).
Hij is
4
AKKER.CACHETS
uratiea,
ipname
vermoeden. Het is niets goeds, wat jij
moeilijk alles te vertellen, omdat je weet,
haar overhandigt en verlaat met licht
gebogen hoofd het verttrek...
streven verUdelend om alles te bekennen.
Een speling van het noodlot...
gewaagt van de mogelijkheid van een
aanstaande verloving van Johanna met
Fritz Mollander, richten zUn oogen zich
even op de stille vrouw tegenover hem...
iliede Boek-
-j plaatsing
ERDAM.
Roman van
HANNO PLESSEN.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
GOUDA
Dat moest in de eerste plaats wor-
(ook in zwart en blauw)
K1NDERKLEED1NG
en REGENMANTELS
Enorme Keuze
zullen komen. Voor^
zweeft men tusschen h<
GENADE.
Toechatsjefski,
‘iguur in de Sov-
politiek, is in
nomen. Het feit
skou geheim ge-
En zoo bewerkt de willekeur van het
'•nHlot. dat de zakelüke mededeelingen 1
het Recherche- en Informatiebu-
port kennis neemt...
En Renate vindt, wat Johanna ont
zegd is gebleven, tranen, welke althans
'voor een deel haar smart verlichten. De
smart, die zoo nieuw is en toch zoo oud
vraagstuk door een andere verdeeling van
den beschikbaren arbeid.
En ten slotte betreft de vierde structuur-
belangengroepeering in de maatschappy tot
ontwikkeling te komen. Niet meer het klas-
sebelang, doch het groepsbelang werd do-
mineerend. De omstandigheden ontwikkel
den zich zoo, dat binnen elke, groep zoowel
werkgever als werknemer en middenstander
het gemeenschappelijk belang kregen, om
die groep uit het moeras op te trekken en
om een terugval in de toekomst te voor
komen. In alle landen valt thans die ontwik
keling naar het groepsbelang waar te ne
men. De oprichting van centrales in ons
eigen land, de vorming der vakgroepen in
Duitschland, der corporaties in Italië, der
kolchozen en coöperaties in Rusland en de
New Deal van Roosevelt zyn alle zoovele
aanwijzingen van de structuurwijziging van
klassebelang naar groepsbelang.
In de tweede plaats bewoog het sociale
probleem zich tot nu toe voor een zeer be
langrijk gedeelte om het loonprobleem. De
strijd om een rechtvaardige belooning van
aen gepresteerden arbeid heeft jarenlang
de gemoederen bezig gehouden. Thans is
echter het loonvraagstuk omgevormd tot
een prijs- en geld vraagstuk. Het is de prijs
vorming van het product en de positie van
het ruilmiddel, welke in het middelpunt der
belangstelling zyn gekomen en het loon
vraagstuk is in wezen niet anders dan een
onderdeel hiervan geworden. De strijd om
het rechtvaardige loon ging zich uitbreiden
tot een strijd om den rechtvaardigen prijs.
In de derde plaats heeft de sociale wor
steling zich afgespeeld om het probleem van
den arbeidsduur. De onredelijke lengte er
van heeft aanleiding gegeven tot een jaren-
langen strijd. Het kan echter niet ontkend
worden ,dat met een 48-urige werkweek het
doel der sociale beweging bereikt is. Deze
werkweek kan, sociaal gezien, als normaal
beschouwd worden.
Wat gebeurde echter? De verhoudingen
gingen zich zoo wijzigen, dat de werktijd
voor velen niet te lang, doch integendeel te
kort werd. Het arbeidsvraagstuk sloeg om
in een werkloosheidsvraagstuk en als thans
geroepen wordt om een werkweek van 40
uur, dan wordt da^rby heiXdoei nagestreefd,
om langs dien wejj bij te dragen in dè op
lossing van het ny pende werkloosheids-
Op elk onderdeel van het groote maat
schappelijke terrein doen zich thans struc
tuurwijzigingen voor. Wel is het dikwijls
niet precies te omschryven, waarin die wij
zigingen bestaan, doch dat zij bestaan, is
fa de meeste gevallen aan geen twijfel on
derhevig. M a
Wat betreft het sociale terrein, willen wy
deze structuurwijzigingen trachten op te
sporen en dan blijken het in hoofdzaak een
viertal te zijn.
Het sociale vraagstuk werd vroeger ge
heel beheerscht door de klassebelangen. Het
waren de belangen van de drie groote klas
gen in de maatschappij, de arbeidende klas
se, de middenstand en de klasse van den
kapitalist-ondernemer, die tegenover elkan
der kwamen te staan en voor welke tegen
stelling een oplossing moest gevonden wor
den.
%.De arbeidende klasse in haar strijd om
een raenschwaardig bestaan tastte eener-
zljds de belangen van de klasse van den
kapitalist-ondernemer aan door haar pogen,,
om een gedeelte der ondernemerswinst en
kapitaalrente in arbeidsloon om te zetten en
ondergroef anderszyds de positie van den
middenstand door het stichten van coöpe
raties.
Die middenstand op zyn beurt zag niet
alleen den arbeid tegen zich in het strijd
perk treden, doch van de. andere zyde nader
de het kapitaal, dat ook in de distributie
der goederen naar rentabiliteit ging zoeken
door het oprichten van warenhuizen en fi
liaalbedrijven.
En uit het bovenstaande vloeit vanzelf
voort, dat ook de klasse van den kapitalist-
ondernemer naar twee fronten strijd voerde.
Deze belangenstrijd is echter op het
«ogenblik goeddeels tot een oplossing ge
komen. De sociale beweging bereikte voor
een belangrijk gedeelte haar doel. De loo-
nen werden op een redelijk peil gebracht,
de arbeidsduur werd zoodanig verkort, dat
den arbeider tyd overbleef voor normaal ge
zinsleven en normale ontspanning,- allerlei
sociale voorzieningen tegen ziekte,, ongeval
en invaliditeit kwamen tot stand. Ook in de
distributie der goederen kwam een zeker
evenwicht tot stand.
Langzamerhand begon echter een andere
Allen zijn bestemd voor allen!
Daarom moeten ze eens elkaar
Nad’ren, kennen en waardeeren
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15.
.-V-..•■TW.vr’'-- T- -
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interne. 2745. Postrekening 48400.
AN DEN MULTL
ROCKEFELpER.
zyn huis, waarin het
an den magnaat was
t transport van den
[Ohio).
gehad ik weet dat. na hetgeen er het
laatste uur gebéurd is. zelf 'ïiieb precies.
kennen, dat Ut. hoe duister het verleden
van dezen man ook mag zUn. vanaf de
eerste minuut, waarin Ik hem leerde
kennen, onuitsprekelijk gelukkig ben ge
en zal me dan straks bU Je voegen...
Goed, zegt Renate. ZU neemt de
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
byslag op den prijs. Liefdadigheids-adVertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tesschenkomst van solk
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
belangwekkende document bij me, zoo-
dat je het kunt inzien. Ik zou je echter
MANTELS, COSTUMES,
COMPLETS, JAPONNEN,
HOEDEN. BLAZERS, enz.
1 pleidooi van haar hart...
I Wanhopig klemt zU zich vast aan het
onderhoud met Sylvester, waarbU zU
I hem het geld, dat hU noodig had bUna
heeft opgedrongen, daarmee weder-
rzu ven aiune oeueit ue vierue structuur- j
wyziging de positie van den zelfstandigen i
middenstand. De algemeene gedachte was
vroeger, dat deze stand toch doodgedrukt
zou worden tusschen kapitaal en arbeid,
doch thans voelt men in het algemeen aan,
dat men te maken heeft met een
baren schakel, die in een werkelyk even- j keer, zoowel uit- als in-verkeer, is met
wichtige maatschappy-orde niet gemist kan
worden.
m X.XU.-V...V.AX nam
iemand deel aan onze reminiscenties... I
X uimhiuuuub een vroegere Duitsche strijdmakker, Ga-
inleiding zegt I brief Schwarzer, die thans aan het hoofd
t vrucu, w. - heeft opgedrongen, daarmee weder-
getypte vellen papier, welke Szartossy om onbewust en ongewild zUn eerlUk
I /-.vmrHntiHio’f on vpriaot. mpt. 1 «itrpvon voriidelend om alles te bekennen.
MCOOLXXIX.
De eind, en overgangsexamens.
Op dit oogenblik leven weer duizenden
ouders in spanning over hun kinderen, aan
gezien de beruchte eind- en overgangsexa
mens weer zeer in het zicht komen. Voor
een zeer klein gedeelte staat misschien een
gunstige uitslag wel vast, voorzoover ooit
een examen-uitslag van te voren met zeker
heid is vast te stellen, voor een deel is het
misschien nu reeds uitgesloten dat zy er
een heel groot deel
loop en vrees.
Aan dien uitslag zit dikwyls heel veel
vast, niet alleen voor den betrokken leer
ling zelf, maar voor het geheele gezin. Het
gaat om de uitersten van vreugde en misère,
om een genotvolle vacantie,'Avaarin de heer
des huizes niet op een gulden ziet of om
een akelig slepende tyd tot September waar
in iedereen de bokkenpruik op heeft. Ieder
jaar komt het bykans benauwende vraag
stuk weer op de proppen en er komt maar
geen verandering in het verloop aer zaKen.
Spant wei iemand er zich voor in om een
andere oplossing te vinden? Of staat het
onomstootelyk vast, dat geen andere uit
weg te vinden valt /al zoekt men met alle
kracht daarnaar? Duizenden moeten straks
weer het onvermijdelijke lot aanvaarden dat
voor honderden over hun vefdere levensloop
in ernstige mate beslist.
De jacht naar studie wordt steeds sterker
omdat nu eenmaal de kans op slagen zon
der een diploma vrijwel tot nihil is genaaid.
Het overcompleet aan arbeidskrachten met
diploma is zóó groot, dat de ongediplomeer-
den niet aan de beurt komen. Voor de een
voudigste functies bieden zich diplomahou-
ders aan om toch al vast iets te hebben.
Het perspectief is somber en het is dubbel
te begrijpen dat deze maand, vlak vóór de
examens voor duizenden ouders een periode j
van spanning en angst is.
De groote vacantie.
Het is op dit oogenblik stil in de resi
dentie; men is in afwachting van de komst
van den zomer en in tal van huizen worden
een objectieve berichtgever en weet aoor
van de
de voorbereidselen voor de groote vacantie
I gemaakt. Misschien staan de plannen al
vast; voor zeer vele zal de tocht weer over
de grenzen voeren. Wie zal het hun, die
j daartoe in de gelegenheid zijn, euvel dui-
I den. De actie met de leuze „blijf in eigen
land” is wel totaal mislukt en het is maar
I beter die op te brengen. In hoeverre de ver-
l andering in de waarde van onzen gulden in-
onmisken- vloed zal hebben op het buitenlandsche ver-
- t te
zeggen. In het buitenland geven alle het
uitetste om te blijven trekken; de spoor
wegen hebben de vervoer prijzen met tien
tallen procenten verlaagd en reeds daardoor
wordt de valuta-daling al een deel inge
haald. Uit den Haag heeft misschien zoo
sterk als geen anderestad in ons land, straks
weer een finale uittocht plaats naar oost
en zuid, maar in ieder geval over de grens.
Ondertusschen hoopt men hier vurig, dat
overig Nederland er anders over denkt en
zijn schreden naar den Haag en Schevenin-
gen zal richten, liefst in gezelschap van
heel veel buitenlanders. Er zit inderdaad in
die tweestrijdigheid van houding iets dat
niet bevredigend is, maar individueel beziet
men de zaken nu eenmaal wel eens gansch
anders dan collectief. Wij hebben hier in
Den Haag nu eenmaal alles wat men be-
geeren kan. Van de genoegens van de bad-
uat moest in ae eerste piaats wux- l-cu uujtvwct
den opgehelderd. besluit zij haar ver- i de wijze, waarop hij een en ander te
I haal, en nu is het Jouw beurt...I h., u™, h.
Je kunt alles van me verlangen,
Renate... Dus ook dit hoe moeiHjk het
me ook zal vallen...
Een oogenblik!, valt ze hem in de
rede. Haar oogen schitteren onnatuurlijk
1 In het bleeke gelaat. Deze □- -
OD zichzelf al veel, ze laat bUna alles staat van een gerenommeerd Recherche-
xucdexi Iteó io -.vat jij en Informatiebureau. MUn belangstelling
Sylvester Vonberg weet. Het valt je I voor den persoon van Sylvester Vonberg
moeinjk uiies te vextelivii, omdat jc weet, - opgewekt door zUn betrekkingen tot
dat Ik hem lief heb of althans lief heb de bewuste Johanna, op wie Ik straks
nog terugkom gaf mU aanleiding mijn
vriend Schwarzer om een nauwkeurige
Maar"Ik deins er op dit oogenblik niet
voor terug om eerlUk en oprecht te er-
Langzaam staat zU op... Uit haarwan-
h T 3116 kleur ««weken.Even duizelt
et haar, iets van een rilling gaat haar
°°.f de leden, maar als zij wankelt,
ze een arm beschermend om haar
nJOU?ers Szartossy Is ongemerkt bin
nengekomen.
berg Johanna smeekt Sylvester Von-
Wpïel.!egt Szartossy hem een Uszak,
Ke hij eeft meegebracht, op ’t hoofd.
vpri.z7ke reageert met een zucht van
ger ChtlnR en wordt onmiddelHjk rusti-
smmSiZartossy' vraagt Renate met ge-
hannFde Stem’ weet J1J lets van dle Jo"
Hij knikt.
Ja* Renate, ik weet iets van haar...
Jeel zelfs. trouwens. Ik zou héél
Kunnen ophelderen... als... als je
zoudt Willen...
ep71Ik ik moet alles hoören... Maar
t zal ik je nog lets meedéeien.
k \n 'b k<>rt vertelt Renate hoe het
von n at Sylvester Vonberg ais Freiherr
Berg zoo lang haar gast is geweest.
flWJIOTtÖMTr
Kiespijn overvalt U meestal op een
tijdstip dat U géén gelegenheid
heeft naar den tandarts ie gaan.
Neem dan een "AKKERTJE" dat
helpt U tenminste dadelijk van de
pijn af. AKKER-CACHETS zijn
bijzondere pijnstillers bij Kiespijn,
He ofdpijn, Zenuwpijn/* Spierpijn.
Ongeëvenaard bij aevaite kou
öriep, rheuman»che pijnan,
ZanawpJinan, Hooidpijn, ana-
CJQ hr 8 a. M a Zakdoo«H SOca.
harer kennis brengt, het leed
vrouw te verzachten...
...Toen ik nu met Rudolf von Berg
In München samen was, nam nog als de menschheld zelf...
Niet slechts zichzelf helpt Renate met
deze tranen, maar ook den man. ZU ma
ken ruimte in haai’ voor medelijden in
de ware beteekenls van het woord, voor
een volkomen doorgronden van dingen,
die, zoolang zU slechts uiterlUk worden
beschouwd, onbegrUpelUk blUven. Boven
haar zelf en haar leed verheft zich dit
meegevoel, daarbij de kiem leggend voor
haar innigste wensch: „Leven... en hel-
I informatie omtrent Vonberg’s levensloop pen leven...!”
te verzoeken. Wat ik daarin te lezen 1 Onafgebroken stroomen de tranen
kreeg, was niet veel goeds. Ik heb dat haar over de wangen en op het papier
--um in haar schoot... Het strenge rechte
uav machineschrift wordt gedeeltelUk ultge-
willen aanraden je daarmee in de stilte wlscht... Een symbool van het treffende
van je eigen kamer terug te trekken. De von huur hart
patiënt wordt weer onrustig... Ik wacht
plaats kunnen wij volop genieten; van den
Haag uit worden wekelijks door duizenden
uitstapjes gemaakt per auto, per bus, per
motor, per fiets. Utrecht en Gelderland en
Brabant worden doorkruist. Het is dus niet
te verwonderen, dat men met zyn vacantie
eens wat anders wil. De bewoners van het
vlakke land zijn over het algemeen dol op
de bergen en wat aal hen dan weerhouden?
Voor de nationale leuze voelt men alles,
maar merkwaardig zooals iedereen een
krachtig argument heeft om te betoogen
dat hy er zich aan onttrekken moet. Men
kan de boschlucht niet verdragen en dus is
het oosten des lands uitgeschakeld! De
berglucht daarentegen is zoo sterkend en
men moet toch in de eerste plaats voor 'zyn
gezondheid zorgen! Deze redeneering hoort
men altijd weer en men spoort anderen aan
om wel hier te lande te blyven.
Het beste is zich daarin maar niet te
mengen. Er is aan onze industneele vrij
heid al heel veel getornd, zoodat het ook al
weer te begrijpen is dat men het overge
bleven deel daarvan wil exploiteeren op de
wijze die aan ieder het beste lijkt. Nog in
de verkiezingsdagen hoorden wij de ontboe-
j zeming, dat Minister Oud heel wat duizende
stemmen zou hebben moeten missen ials hy
I indertijd zyn reisbelasting had doorgezet.
Men heeft daarin ook weer een aanslag op
dit laatste restje vrijheid gezien. Het lykt
ons ook verstandig indien men heusch de
1 menschen in de wyze waarop zy hun va-
j cantie willen besteden volkomen vrij liet.
Het instituut der vacantie is heusch in onzen
I tyd geen weelde meer. Duizenden hebben
het dringend noodig dat zij eens eenmaal
in het jaar uit -alle beslommeringen los ko-
van het oogenblik. Met de hem. aange
boren tact vindt hU onmlddellUk de
juiste woorden om haar tot de werke
lijkheid terug te brengen:
Het is, zooals ik dachtbehalve
malaria, longontsteking... tengevolge
van een gevatte koude... ZUn toestand Is
wel ernstig, maar toch zonder direct
levensgevaarDe verpleegster is haar
taak reeds begonnen.. De dokter komt
morgen terug.
Dank je, zegt Renate en met een
smartelijk glimlachje laat zU er op vol
gen: Ik wist wel, wat Ik deed, toen ik
juist jouw hulp inriep... Nu is alles In
goede handen.. En nu nog het laatste,
Stefan. De informatie van Schwarzer
heb ik gelezen: ik zou haar voorloopig
graag willen behouden. Wat heb je me
verder nog te vertellen...?
Szartossy neemt uit zUn zak het doosje
met Johanna’s ring, welke hU Renate
overhandigt. En daarbU vertelt hU haar
in eenvoudige bewoordingen van de
fUne draden, welke de liefde td|schen
Sylvester Vonberg en Johanna Geltler
heeft gesponnen... TerwUl hU spreekt,
blijft zUn blik onafgebroken gevestigd
op den ring, welke tusschen Renate en
ten speiiius van x»cu hem op het glimmende mahoniehouten
Noch de aankomst noch het vertrek blad van de tafel ligtAlleen als hU
van den doktert uit Innsbruck dringt tot
haar door. Vólkomen onttrokken aan
weestDat moest ik je zeggen, omdat
ik ie vriendschap niet... op slinksche
wUze WU verwerven. 1 nier op den dokter en de verpleegster
Voor mU geldt slechts één ding. Be- j
uate dat alles, wat Je doet door Jou
wordt geadeld. Dat Is een onomstootelijk
dogma voor me. sinds Ik je voor het eerst
ontmoette en dat zal het ten eeuwige
rioe-p hJiiven Zoo zal ik ook deze pun- --
miff bSwhouwen Ik kan het I noodlot, dat de zakelijke mededeelingen
lijke ,,rirukl[„n van het Recherche- en Informatiebu- naar uuv>. vmwvuivu -
alles ”let daden spreken reau Schwarzer te München, oorspron- haar omgeving, geheel In haar eigen ge-
Daarvoor '“t J 1 I keWk bestemd voor Johanna. Barones dachten verdiept, gaat de tijd aan haar
B^nend^^t^t^otteM^ “on Oeltler-Hattorf. thans worden ge- voorbij I
En nu zonder p ]ezen dOor Renate Lien, die langzaam en Eerst Szartossy’s binnentreden plaatst
C°EndStefan aLtoiyïerteitHU is 1 aandachtig van den Inhoud van het rap- haar weer midden in de gebeurtenissen