JNIE
A
I
andel
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
COUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLÉ,
WIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ena.
No. 19553
Vrijdag 25 Juni 1937
76e Jaargang
bit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
I
aaao
I
r.
Een wreedaardige
maskerade.
n
SES
VAN STAAL
VLOOT
NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VOOR NIJVERHEID EN HANDEL.
Jaarvergadering te Haarlem.
Prins Bernhard tegenwoordig.
Ir. Plate en Jhr. van Karnebeek over de positie van ons
land en de ontwikkelingsmogelijkheden.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDK, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
HJEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER,
I
MAC. LANE
boven 14 jaar.
uur MATINEE.
i, gekleurde
i
het zjj zonder zelfverheffing ge- I
f
hult
HOOFDSTUK II.
het
FEUILLETON.
TELEF. 3316.
(Wordt vervolgd).
■IWlJ
"V
Op
nde
en tijger,
charme.
en dat „DE
?ilm tot een
N GLAS
TEN
Naar het Engelsch.
van ons land in de wereld, en de ontwikke
lingsmogelijkheden, in de naaste toekomst.
De verklaring van den genoemden, titel
is veel ouder dan ik, dat hebt u wel ge
zien, hè. Zuster? Nu, toen heeft Hugh
het studeeren er aan gegeven en is hij
gaan boeren.
Daar heeft hij dan nog niet zoo
INDEN.
I
I
I
PAMIROFF,
filmwerken
r.
Wildernis”
IG 30 JUNI
er
Rede Ir. Plate
Indien de rede,, welke ik voor U mag uit-
«preken aldus Ir. Plate conform het
gebruik een titel moet dragen, zou ik daar
voor den naam van een bekend Follandsch
lied willen kiezen:
„In naam Oranje, doe open
de poort!”
Spr. behandelde in zjjn rede de positi
'i Is vrijheid, vrede en vriendschap,
In de woorden en in de boeken;
Maar 't herte zit vol wargespin.
Vol twist en tweedracht zoeken.
G GEZELLE
in
Senaat» en Humor.
W. t/m MAANDAG
en PICK POWELL
jke Marinefilm.
titelt.
Daar hoef je niet op aan te drin
gen, zei Violet. Ik zou dien jongen man
niet graag uit den droom helpen.
Daarmee begatfen de meisjes zich ieder
aan de vrijwillig op zich genomen taak.
zoo knap geweest op school; vandaar
dat mijn man en ik een spaarpotje had
den gemaakt, om hem naar College te
sturen. En daar had hij zich al zoo eer-
aanwijzing zou geven omtrent haar iden- vol onderscheiden, toen mijn arme man
j ineens''met blindheid bezocht werd. Hij
Ook de aanriemerij typisch Neder-
landsch bedrijf zou er wel by varen.
Onder voorzitterschap van den. heer Ir.
A Plate is heden te Haarlem de jaarlyk-
8che algemeen© vergadering aangevangen
vim de Nederlandsche Maatschappij voor
Np verheid en Handel.
Als gasten waren aanwezig Mr. Dr. A.
A. van Rhijn, secretaris-generaal van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart, de heer W.
van Lieunt, loco-burgemeester van Haarlem,
Mr. M. M. Kwint, burgemeester van Vel-
sen, Dr. T. P. v. d. Kooy, chef van de af-
deeling Economische Voorlichting.
De heer Ir. A. Plate uit Rotterdam werd
bij acclamatie tot voorzitter herkozen. Hij
stelde voor een telegram van hulde te zen
den aan H. M. de Koningin en aan do Be
schervrouwe der maatschappij Prinses Ju
liana, met welk voorstel de vergadering
zich ónder applaus accoord verklaarde
Vervolgens deelde hij mede, dat het
hoofdbestuur besloten had voor te stellen
dén oud-secretaris, den heer K. C. Honig
en het lid van het hoofdbestuur den heer
A. Spanjaard, oorzitter van de commissie
van bezuiniging, te benoemen tot leden van
verdienste, welk voorstel eveneens onder
applaus werd aangenomen, waarna de heer
Spanjaard, mede namens den heer Honig,
•’oor de toegekende onderscheiding dankte
Te ruim tien uur arriveerde Jhr. Mr. Dr
H. A. van Karnebeek, Minister van Staat
en Commissaris der Koningin in de provin
cie Zuid-Holland. Even later arrveerde in
een hofauto on vergezeld van zijn adjudant,
ABONNEMENTSPRIJS s per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ315.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie 'Pelef.
Interne. 2745. Postrekening 48400.
Een half uur later had Trevanlon zijn
paard gezadeld en reed hij in zijn ma-
cklngtosh naar het naastbljzijnd tele
graafkantoor en de meisjes waren dus
alleen op de haar onbekende hoeve met
den hulpeloozen ouden man en diens
zieke vrouw.
Ze hadden een korte woordenwisseling:
Ik voél mij tegenover je ouders ver
antwoordelijk voor jou. Violet, had Mad
ge met heftigheid verklaard. Ze hebben
je aan mij toevertrouwd. Als ze van dit I
ondernemen van je afwisten, zouden ze I
het allerdwaast vinden en ze zouden het;
mij zeer kwalijk nemen, dat ik het toe
gelaten had
Maar, Madge, vergeet niet, dat ik
een-en-twintig ben. Ais ik hier wilde I
blijven om die vrouw te verplegen, zou
je daar niets aan kunnen veranderen.
Bij deze ontnuchterende woorden
kwam Madge tot een vergelijk: ze zou
Violet dan nog vier-en-twintig uur haar
gang laten gaan, als ze tenminste na dat
ultimatum met haar de boerderij zou
verlaten en Hugh Trevanlon geenerlei
schap mocht willen zenden aan uw vrien
den, stelde Trevanlon voor, terwijl ze alle
drie naar den regen stonden te kijken»
Madge teleurgesteld, Violet met ge
mengde gevoelens en hun gastheer met
een soort voldoening. U kunt er niet
aan denken, om te vertrekken, zei hij.
Al zouden de wegen ook begaanbaar zijn,
wat nog in geen paar dagen het geval
is, vooral niet voor fietsers, dan zoudt
u zeker rheumatische koortsen of long
ontsteking opdoen. En er is hier geen
enkel vervoermiddel In de buurt. Ik zelf
heb mijn paard, maar geen rijtuigje. Zoo-
als ik u nog eens zeg: met genoegen wil
ik een telegram voor u wegbrengen en
voor vandaag zult u zich moeten tevre
den stellen met de kamer boven.
De meisjes moesten zijn raad wel vol
gen en heel onschuldig zei Violet:
Als u dan zoo goed wilt wezen, dan
moet u maar liever aan den dominé te-
legrafeeren, dan aan mijn familie. De
dominé van Pentland is de welwillend
heid in persoon en iemand, die alles
even verstandig opvat
Die dominé was de vader van Madge.
Hebt u papier en inkt? vroeg deze
dan ook en volgde Trevanlon naar een
soort binnenkamer.
Violet dacht intusschen:
Ik heb zoo genoeg van het conven-
tioneele, beuzelachtige leven in onze
kringen, dat ik met genoegen hier Altijd
zou willen blijven; tenminste, dat komt
mij zoo voor. Of ik gelukkig zou zijn?...
Och, dat kan ik immers niet meer hopen
of verwachten Maar in zulk een mooie
omgeving en met zoo’n kalm, maar
wat moet worden gedaan om de nog steeds
hoogst ernstige werkloosheid te overwin
nen, steeds weer komt men tot de conclusie,
dat voor Nederland een duurzame oplos
sing veel meer buiten dan binnen onze
grenzen ligt.
Ik vestig de aandacht op h*et belang van
uitbreiding onzer reedery, welke een on
evenredig kleine plaats in de wereldvloot
inheemt en die het aanknoopen van nieuw*
Van het gety profiteeren
Wij moeten van het getij profiteeren en
met het oplooper, van de marict onzen in
voer durven verruimen. De economische
bloedsomloop eischt nu eenmaal een bewe
ging in twee richtingen.
Ook de abnormaal groote goud-toevoer
naar ons land blijft aanleiding geven tot het
stellen van de vraag of sterker verruiming
van den jmport van goederen geen aanbe
veling verdient.
In dit verband moét ook gewezen worden
op hervatting van onze taak ivan kapitaal-
exporteur.
Maar er is een andere zaak, welkr vooral
de aandacht vraagt.
In het verleden, is in bedrukte tyden het
kenmerk van Nederland steeds geweest:
„promoter”-schap en durf.
Een, juiste opvatting de ordentngs-
idee als reactie op de individualistische
maatschappy-opivattingfcn uit het verleden
zou er juist toe moeten leioen otn door
meer samenwerking tot goedkooper pro
ductie te komen.
Daarmee zou men vooral op het gebied
van onzen export succes kunnen oogsten.
Ook brengt het belang van ons land mede,
dat het heele vraagstuk van ordening niet
in de eerste plaats nationaal wordt be
zien, maar vooral in verband wordt ge
bracht met onze buitenlandsche verhoudin
gen.
Hoe meer men het vraagstuk van onze
economie belicht en hoe meer men nagaat,
gang bedreigd werd, moesten maat- I
regelen getroffen worden, om de nationale
productie-organen te beschermen.
Nu de conjunctuur stijgend is, is het
I voor .een klein en dichtbevolkt land met
I hooge levenseischen een zaak van het aller- I
I grootste belang om van veel maatregelen,
I welke in de scherpe conjunctuurdaling hun
rechtvaardiging vonden, wr af te komen,
om door nivelleering van het binnenland
sche prijsniveau met het buitenlandsche de
baan voor export glad te maken.
By goedkooper leverfSstandaard en meer
buitenlandschen handel wint menig bedrijf
meer dan by behoud van een door over
heidsmaatregelen opgeschroefde binnen
land sche markt.
Opnieuw moeten wy met onze producten
op groote schaal er uit!
JCAUA VA «AJAUlft VVV1V1A1U 4.1DVC14 AAA UCU AAA
de kussens. Alles in het vertrek was weer
even netjes en ordelijk.
Ik ben verpleegster, zei Violet met
haar vriendelijke, zachte stem en reikte
de patiënte de hand. Ik ben toevallig
hierheen gekomen, is dat niet eigenaar
dig?
Zoo pratend zette ze zich naast de
blijkbaar eenlgszins verlegen en althans
zeer zenuwachtige vrouw, die wel twintig
jaar jonger was dan haar man en even
blond en teer leek, als haar zoon donker
en sterk was.
Ik ben toch zoo’n rem op mijn jon
gen dat kwelt mij nog het meest, klaag
de zij.
En Violet kon haar maar niet troosten
in dezen grief.
Hij had het zooveel verder in de
j wereld kunnen brengen, Zuster, ging zij
voort na een korte pauze. Hij is altijd
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den beaorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjalag op den prijs. liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel ageer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 booger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prfla. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Bobk
handelaren, Adverten tiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
3
Niet mooi?. Om thee te schenken
en om naderhand voor de arme zieke te
doen, wat Ik kan? Wees toch niet zoo
raar. Dat Is niets voor mijn goede, lieve
Madge, ik ben immers ook niet meer
de Violet, die je hebt gekend? Dat heb
je daar straks al verteld.
Madge bleef zich verbazen over de
wijze, waarop haar vriendin met haar
gastheer sprak, of ze geheel gelijken wa
ren; want, ofschoon Hugh Trevanlon wel
vertelde, dat hij college geloopen had,
was hij toch maar een pachter en gaf
hij meer dan eens blijk van zijn min
achting voor het nutteloos leven van de
aristocratie.
Madge zou er dan ook op zijn blijven
aandringen, om zoo gauw mogelijk te
vertrekken, nadat zij bij de zieke waren
geweest, en alles voor hun gastheer in
orde hadden gebracht; maar, ofschoon
net onweer nu wel opgehouden was, viel
de regen toch nog bij stroomen neer.
Ik zal naar het telegraafkantoor in
Bodlan End rijden, als u soms een bood-
De verklaring van den genoemden, titél
komt dan by de conclusies vanzelf voor den I
dag. I
Een' terugblik in, het verleden brer.g* en j
xele markante factoren naar voren, waaruit
de groote welvaart, welke ons volk tot vóór
de crisis genoot, rechtstreeks is te verkla-
ren.
De ligging van ons land aan den Nooru-
Westelijken kop van Europa, tusschen de
politiek en economisch eertijds machtige
landen van Centraal-Europa en het centrum
van het Engelsche Wereld-Imperinm,
bracht ons midden in een sterk economi-
schen trek.
Het bezit van eigen rijke koloniën stimu
leerde dien trek.
Da aard en talenten van ons volk maak
ten het mogelyk, dat het de taak, welke het
door de geografische omstandigheden
scheen te zijn, opgelegd, uitmuntend kon
vervullen.
Niet alleen de ijver en bekwaamheid
maar zeer zeker ook de rust, welke onze
landaard kenmerkt, waren eigenschappen
van beteekenis, zonder welke Nederland zyn
rol in het verleden niet zóó voortreffelijk
had kunnen vervullen als wy het in werke
lijkheid het zij zonder zelfverheffing ge- I
constateerd hebben gedaan.
„The most quiet, the most intelligent and
calculating people in the world”, zeide mij
eens een Engelschman, die ons volk kende.
Zonder de genoemde eigenschappen had
Nederland, liggende in het brandpunt der
politieke spanningen en militair hoogst
kwetsbaar, zich in den wereldoorlog niet
neutraal kunnen houden.
Aan dit alles is het ook te danken, dat
wij langer dan een eeuw onze onafhanke-
lykheid en ons prestige op politiek rehied
zoo ongerept hebben kunnen beWaren
De wyze waarop het beheer over onze
koloniën steeds werd gevoerd, verhoogde
nog de beteekenis van onze rol als trustee.
Een, en ander was en is nog voor ons
volk van eminent belang. Het zal dit ook
voor de naaste toekomst blijven, ook nu de
omstandigheden anders zyn geworden.
Bij de dalende conjunctuur na 1929, toen
onze afzet overal gevaar liep en de invoer
veelal op abnormale wijze plaats vond,
waardoor menig gezond bedrijf met onder- I handelsrelaties zou kunnen bevorderen.
werkzaam leven en dan met al die heer
lijke dieren en bloemen om mij heen, zou
Ik althans heel tevreden kunnen zijn.
Jhi. Ir. Röell, Prins Bernhard, die aan den
ingang van de gemeentelijke concertzaal
ontvangen werd door den secretaris der
maatschappij, Mr. Bierens de Haar, die
<i0m binnenleidde.
a oen de Prins binnenkwam, verhieven
alle aanwezigen zich van hun zitplaats on
heetten hem met een hartelijk applaus
welkom.
De Prins nam op het podium, naast den
voorzitter, plaats, waarna Ir. Plat* zij"
openingsrede hield
Indirect zou de industrie hiervan de vruch- I
ten kunnen plukken. Door meer bekendheid
in verre landen zou voor den Nederlander
ook de kans op het verkrijgen van conces
sies op verschillend gebied kunn^i worden
vergroot.
Ook de aanriemerij typisch
1...«1 kil „C
De buitenlandsche handel.
Zeker wordt in de laatste jaren van re-
geeringszyde veel gedaan om onzen buiten
landschen handel meer kansen te bieden.
De organisatie van den economischen
voorlichtingsdienst, welke ik vaak door hen,
die ermede in contact staan, hoor prijzen,
de goed opgezette en uitmuntend geleide
handelsmissie naar Zuid-Amerika zijn re
cente voorbeelden van regeerings-activiteit
in goede richting.
Wellicht bestaat er aanleiding om op
overeenkomstige wyze ook andere gebieden
te doen bezoeken.
Heerscht in ons volk in verhouding tot
het getal nog dezelfde fantasie om zyn ge
luk te durven wagen in het gedeeltelijk on
bekende en om niet alles vooruit in winst
gecalculeerd te willen zien
Staan er naar verhouding genoeg jonge
energieke mannen ter beschikking om op
exploratie uit te gaan in voor onzen handel
onbekende gebieden?
Zjjn er voor zulk werk genoeg krachten
met durf en gezond verstand, goed en prak
tisch geschoold zonder al te veel geleerd
heid, welke slechts remmend werkt?
Schiet ons onderwijs misschien tekort
door juist teveel aan kennis te willen ge
ven?
En kregen waar zij in voldoende getale
aanwezig zyn onze jonge moedige men-
schen rykeiyk hun kansen?
Worden zy gesteund en uitgezonden door
hen, die door hun plaats in industrie en
handel daarvoor de aangewezen personen
zijn?
Doet ook nog in voldoende mate de oude
spreuk: „De cost gaat voor de baat uit’’
opgeld, of zjjn wij langzamerhand zoo knap
geworden, dat wij meenen, dat het econo
mische vak in de praktijk gelijk staat met
het ingenieursvak, dat alles op papier voor
af haarfijn leert berekenen en geen risico!s
tolereert?
Spr. stelde dit alles vragenderwijs aan de
velen, die deze materie kunnen beoordeelen.
beter dan ik zelf en van wier daden de toe
komst van ons volk in zoo belangrijke mate
afhangt.
Want die toekomst, waarbij spr. in de
eerste plaats denkt aan het nijpende vraag
stuk van de werkloosheid, wordt nu vooral
beheerscht door hetgeen Nederland buiten
zyn grenzen zal presteeren.
Binnen on?e grenzen is op het gebied
van werkverschaffing en werkverruiming
ongetwijfeld nog wat te doen, maar men be
denke, dat Nederland op het gebied van
Madge had het toezicht over de huis
houding en de zorg voor den ouden man
en Violet ging naar boven en tikte aan
de kamerdeur van de zieke.
Op een met zwakke stem uitgesproken
„binnen”! vond zij een vrouw van een
jaar of vijftig overeind zitten in bed in
technische outilleering in veel opzichten
het buitenland decennia vóór is.
Bij ons ligt het accent veel meer buiten
de grenzen en het is zaak daarvoor de volle
belangstelling te wekken. De tyd is thans
overrijp om op alle mogelijke wyzen te
trachten onzen buitenlandschen handel te
vergrooten.
Rede van Jhr. Mr. Dr. H. A. van
Karnebeek.
Vervolgens sprak Jhr. Mr. Dr. H. A. van
Karnebeek, Minister van Staat, Commissa
ris van de Koningin in de provincie Zuid-
Holland, als leider van de Nederlandsche
handelsmissie naar Zuid-Amerika over de
resultaten van deze missie.
Spr. dankt den voorzitter voor de heusche
wyze, waarop deze hem heeft ingeleid, en
dankt tevens Prins Bernhard voor het feit,
dat deze de tweede voordracht van spr over
dit onderwerp heeft willen by wonen. Daar
uit blijkt de belangstelling van Z. "K. H.
voor het werk der missie.
Spr. kan zich voorstellen dat juist deze
maatschappij groote belangstelling heeft
voor de resultaten die de missie in Zuid-
Amerika heeft verricht.
Door de uitnoodiging om hier te komen
spreken te aanvaarden, heeft spr. de lyn
Goorgetrokken, die hy gevolgd heef, door
het aanvaarden van de groote nationale op
dracht, die hem had bereikt. Niet zonde i
eenige aarzeling heeft spr. deze uitnoodi-
ging aanvaard, omdat de hier aanwezigen
beter met handel en nijverheid op de hoogte
zijn dan hyzelï.
Het doel van deze missie was het doen
van een economische verkenning- op in
dustrieel, monetair, economisch, politiek
financieel en landbouwkundig gebied. An
deren. waren ons met dergelyke ecwmnw-
sche verkenningen voor geweest.
De missie heeft groote landen bezocht,
zich bewogen in groote verhoudingen, om
den hoorders daarvan een denkbeeld te
geven, wyst spr. erop, dat Brazilië vier en
een half maal zoo groot is als Nederlandsch-
Indië, een enorm gebied met groote ver
scheidenheid, van landschap, grondstoffen
en, bevolking. Brazilië is een grondstoffen
reservoir, en staatkundig een federatie van
afzonderlijke staten, elk met een uitgespro
ken lokaal onafhankelykheidsgevoel. Toch
vormt het land waarschijnlijk nog onder
den invloed van de monarchie, die er van
1808 tot 1889 heeft bestaan, een politieke
en economische eenheid.
Argentinië is anderhalf maal zoo groot
ala Nederlandsch-Indië. Het toont minder
verscheidenheid dan Brazilië, doch in tegen
stelling tot Brazilië heeft het een zuiver
blanke bevolking en vormt het een gecen
traliseerde staat, die overwegend agrarisch
is. In tegenstelling ook tot Brazilië waar
men twee middelpunten heeft, concerteert
zich in Argentinië alles rondom een punt,
de hoofdstad Buenos Aires.
verkeerd aan gedaan, zei Violet. En ter
wijl ze alles heel handig voor de patiënte
in orde bracht, schilderde ze af de ge
varen, waaraan studeerende jongelui
bloot staan.
Mrs. Trevanlon luisterde vol aandacht
en verrassing en zei eindelijk:
U praat als een vrouw van ervaring
Zuster, en toch zult ji misschien net
even twintig zijn?
Ik ben een-en-twintig, maar een
paai- maanden verpleging op en naolj
het slagveld geeft je zoo’n kijk op het
leven, al is het dan ook niet van den
vroolijksten kant.
De zieke vatte ineens haar hand en
vroeg smeekend:
O, u zult toch bij mij blijven, tot ik
weer beter ben? Mijn zoon zal wel zor
gen, dat we gauw weer een dienstbode
krijgen; dan hoeft u geen ruw werk
meer te doen. Vanmorgen nog juist, toen
hij mij kwam vertellen, dat die twee
f vrouwen ons in den steek gelaten had
den, was ik zóó wanhopend, dat ik niets
liever wenschte, dat hij mij zóó maar
zou laten liggen. Nu is u hier net als een
zonnestraal komen binnenvallen en ik
vind het leven ineens weer schoon. U
blijft toch, nietwaar?
We zullen zien, antwoordde Violet
ontwijkend. Maar terwijl zij op aanwij
zing van mrs. Trevanlon lakens en hand
doeken, die zoo heerlijk naar lavendel
roken, voor haar en Madge uit de kast
haalde, voelde ze een sterk verlangen in
zich opkomen, om de patiënte „er door
heen te helpen”.
(iOlKOIE COURANT.