DAT IS
tTOPPUNT!
SUN
r
mjEpmi
Ilcbü»
KLEIWEG 2 5
GOUDA
Rubberlaarzen Ivlt' 1:®
DE
CRABETHS
n.
Wat de geschiedenis over hen vertelt.
Dirk en Wouter Crabeth als mensch.
Een en ander over hun werk.
Aanteekeningen over hun nageslacht.
>r p p T 1r DAMES P YAM A's
1 '.IN I t K L U G IV NACHTHEMDEN
D. A. VAN YPEREN J MARKT 18.
Notaris G. W. Nagtglas Boot
Nótaris
Mr. H C. J.V Franken
Tien winkel- en woonhuis
ALLES IS NOG IN STIJGENDE LIJN MAAR TOCH
KOMTTER MEULEN NU MET ABNORMAAL LAGE AAN
BIEDINGEN IEDER ARTIKEL 'N BIJZONDER KOOPJE
METALLES/GOEDKOOPER
11
Toonkamers „Crabeth'
Gorilla of Hermelijn
scheren toch fijn
Imp. C. EIKENBOOM,
Rotterdam,
R. ROTTEKADE 79. Tel. 42385
WAT DOET GE LIEVER
N.V. Bouwkas „R0HYP", Amsterdam
Nationale Bond van Handels- en Kantoorbedienden
„MERCURIUS",
FRANSCHE, DUITSCHE, ENGELSCHE
EN SPAANSCHE HANDELSCORRESPONDENTIE.
Eet füne Vleeschwaren
Tieleman en Dros.
J A. C. GOUDRIAAN,
KUNSTGEBITTEN
J. C. LANGER A AR,
ZIE DE „MINI" PIANO
in de etalage bü KERPER -
Prijs vanaf 360.
LASE TARIEVEN
Wettelijk erkende
W«pk!ooz«nkas
voor
Ambtenaren
UITKEEIJING
BRANDSTOFFEN.
De Zomerprijzen van onze Echte Wales Anthraciet
gelden ook nog voor de maand October.
Goudsche Brandstoffenhhndel TH. VAN DER END,
4) vb jb Ic II Ik
voor weer er» wïpd
„HECTOJR" het Schoenenhuié van Gouda
ém
aar
die
in verband met de in Juni 1938 te
Gouda te houden tentoonstelling
Goudsche Glazen schreef de heer Jf.
L>. Muylwyk een historisch overzicht
omtrent leven en werken van Dirk en
Wouter Crabeth, waarvan het eerste
gedeelte in de Goudsche Courant van
2 Oct. j.l. is verst
Uit het leven der Crabeths.
Van het innerlijke leven der beide broe
ders is ons zeer weinig bekend, wy moeten
ons met slechts enkele gevolgtrekkingen
tevreden stellen.
Het is met de Crabeths zoo geheel anders
dan met Rembrandt en andere beroemde
schilders. Immers weten wy van Rem
brandt's huiselijk, maatschappelijk en inner
lijk leven zeer veel. Als wy zien de piëteit
en de liefde die duidelijk spreken uit de
portretten die Rembrandt van zijn vader
en vooral van zijn verstandige en lieve moe
der telkens weer opnieuw schildert, dan is
de conclusie, dat Rembrandt een goed zoon
en een goed mensch moet geweest zyn.
Wy weten van hem, dat hy, niettegen
staande zijn niet vlekkeloos leven, een man
was die God zocht.
Op rfiets van dat alles kunnen wij wy'zen
by de Crabeths. Wij kunnen over hen
slechts enkele conclusies maken en bemer
ken dan weinig van een edel innerlijk.
Hun werk is schitterend, is grootsph!
maar in hun hart laten zij ons niet kijken.
Door de groote hoeveelheid werk in
slechts weinige jaren afgeleverd, wekken
zij den indruk, dat zij aldoor werkten, werk
ten! en voor bijna niets anders tyd over
hadden.
Wouter schilderde in zes jaren tijds vier
geweldig groote ramen voor de St. Jan, en
Dirk zelfs zes ramen in drie jaren.
Dat zy' weinig voor elkaar over hadden
en zeer wangunstig waren, is bekend. Toen
Dirk vernam dat Wouter ook een glas voor
de kerk ging schilderen, zei hij: „Wat mag
die jongen beginnen!"
Beiden waren zoo naijverig op elkaaf, dat
zy meer als concurrenten tegenofer elkaar
stonden dan als broeders.
Hun conversatie was meest schriftelijk, wijl
zij vreesden, in hun werk overloopen te zul
len worden. Was een gesprek noodzakelijk,'
dan dfkten zij haastig hun werk toe. Vroeg
de een den ander raad over een moeilijk
werkstuk ,dan was het antwoord: „Ik heb
het moeten zoeken, doe jij het ook!"
Het schijnt dat Dirk niet geheel van hu
mor ontbloot was. Het gebeurde M.l. dat
twee vrouwen op de Gotfwe, recht tegen
over zijn huis, aan het vechten waren en
als furies op elkaar aanvielen. Aanstonds
neemt Dirk papier en potlood, en teekent
ze uit in al hun woede en razernij, en hangt
jian tot hun schande de teekening op m zyn
kamer.
Zeer waarschijnlijk is ook een bewijs voor
Dirk's humor, dat hy den Prins de Lignes,
den gever va% het glas, dat den diaken Fi-
lippus te Samaria voorstelt, predikende en
allerlei gebrekkigen genezende, inplaats van
op het ondergedeelte van het glas schildert,
zooals de gewoonte was, den gever plaatst
tusschen de schare zieken, kreupelen, lam
men en blinden, die door Filippus genezen
werden.
De Prins de. Lignes vond het een heel on
gepaste grap, en was er zeer over ont
stemd, maar geestig was het van Dirk, on
getwijfeld!
Wouter was een eenvoudig en voorzichtig
man, en, in ieder geval in zijn opkomst, vrij
van eigenwaan.
Toen hij het ontwerp voor zijn eerste
groote glas geteekend had, ging hy er
de naar Antyerpen, naar den beroemden
schilder Frans Floris, die dikwijls de groo
te teekeningen maakte voor schilders, die
geen helden in het teekenen waren.
Wouter vertoonde hem zijn ontwerp
verzocht hem het groote patroon te willen
Frans Floris bekeek het ontwerp nauw
keurig, gaf het hem terug, zag hem eens
goed in de oogen en zei: „Die dit gemaakt
heeft, kan het groote ook wel maken".
Woekeraars waren de gebroeders Cra
beth ongetwijfeld niet, want de betaling
voor de glazen van de St. Jan, waarnjede
zij genoegen namen, was zeer gering-
Hadden buitenlandsche vorsten hen som
wijlen niet beter betaald, zij'waren waar
schijnlyk nog arm gestorven.
bm een enkel voorbeeld te geven van de
geringe betaling voor hun kunetenaars-
werk: Wouter ontving in 1562 voor glas
no. 28' per vierkante voet slechts 53 K cent.
Hij' moest daarvwor het glas leveren, de
klelnrf en de g/oote teekening maken, die
soms wijzigen nhar den smaak van zijn last-
gevV schilderen, bakken, de stukken in
elkaar maken en ten slotte het complete
glas in de muur bevestigen.
Die geringe bezoldiging spreekt nog
sterker, als Wij zien ho5 latere, minder be
roemde schilders, zich vpor hetzelfde werk
heel wat beter lieten betalen.
Daniël Tomberg ontving in 1666 vo*
glas no. 10 per vierkante voet met 01
cent maar een gulden en vijftig cent en
Christoffel Pierson in 1677 zelfs twee gul
den per vierkante",voet.
Hoeveel gulden in onze eeuw de nieuwe
ramen van de St. Jan per vierkante voet
gekost hebben, zal ik maar buiten beschou
wing laten.
Die enorme betere betaling is zeker niet
te verdedigen met een grootere bekwaam
heid der beide laatstgenoemde schilders.
Neen, alleen de waardevermindering van
het geld kan hier meetellen.
Hoe Dirk en Wouter stonden tegenover
de geweldige vraagstukken van hun tyd is
vrijwel af te leiden uit hun werk, en dan
vinden wij het gerechtvaardigd aan te ne
men, dat de gelopfsovertuiging van Dirk
in 1555 nog goed Roomsch was, doch dat
hy twee jaren later, als hij een glas schil
dert voor Filips II, zijn mindere waardee
ring voor Filips niet meer geheel verber
gen kan. Tien jaren daarna, in 1567, spreekt
hy zelfs niet meer zooals in 155Z met een
paar schuilgaande letters, maar komt hij
veel meer*openlijk uit voor zijn gewijzigde
overtuiging, door het schilderen van de
Tempelreiniging, al was het dan ook in op
dracht van Prins Willem.
De bewijzen voor die kentering bij Dirk
meenen wy te vinden in zijn glazen 15, 7
en 22.
Glas 15, door Dirk geschilderd in 1555,
had tusschen 1621 en circa 1930 een boven
gedeelte van geel glas. Zóó, met dat gele
glas had Dirk het echter niet opgeleverd.
Die had op dat bovengedeelte een roomsch
getinte voorstelling van^God geschilderd.
Die roomsch-getinte voorstelling is in
1621 verwijderd, en wel op verzoek van de
gereformeerde predikanten, daar die van
overtuiging waren, dat God niet mocht en
ook niet koif afgebeeld worden en dat die
voorstelling in- strijd was met het tweede
gebod.
De open ruimte is toen met geel glas
gedicht.
De oorspronkelijke stukken glas moeten
zich volgens mededeelingen in 1853 nog in
de kast in de kerkvoogdenkamer aan de
St. Jan bevonden hebben.
Ongeveer 1930 is door personeel van Ir.
Schouten ijverig naar dat opgeborgen
gedeelte gezocht, doch vergeefs.
De heer Schouten heeft toen naar de nog
aanwezige oorspronkelijke teekening een
nieuw bovengedeelte voor dat glas gemaakt
en- het gele gedeelte daarmede vervangen.
De oorspronkelijke toestand met de
roomschgetinte voorstelling, als door Dirk
Crabeth geschilderd, is daarmede hersteld.
Het is dus duidelijk, dat Dirk in 1555 nog
geen bezwaar had, roomsche voorstellingen
van God te schilderen.
Dat hy twee jaren later reads aan het
kenteren was, meenen wij te zien in glas
4, dat hy in 1557 schilderde voor reke
ning van Filips II.
By het schilderen van dat glas kon hy,
'naar het schijnt, zijn verminderde achting
voor Filips niet meer geheel verbergen.
Op het ondergedeelte van dit glas moest
hij Filips als den gever ervan uitbeelden
en al zijn titels erbij' schrijven. Hij deed
dat ook, maar kon er blijkbaar niet toe
komen, het „Pater Patriae", Vader des Va
derlands, evenals de andere titels, „voluit"
'te schrijven, maar volstond met slechts
P.P.
Korter kon het wel niet!
Vrij zeker spreken deze twee letters
reeds van „kentering"
In 1567, 10 jaren later, zegt Dirk veel
meer, dan komt hij er rond voor uit!
.In aat jaar schildert hy in opdracht van
Prins Willem van Oranje glas no. 22, de
'Tempelreiniging.
Dit glas wordt beschouwd als een ant
woord aan hertog Eric van Brunswyk op
het door dezen een jaar tevortn geschonken
glas no. 8.
Vrij algemeen wordt aangenomen, dat
Dirk in glas no. 22, zy het dan in opdracht
van den Prjns, wijst op de noodzakelijkheid
eerier kerkhervorming.
In 1567 was er inderdaad moed noodig
om zoo'n glas te schilderen vooral in Gouda,
waar men, volgens Walvis, een jaar tevoren
nog zoo weinig gevoelde voor de vry'e leere,
dat de hageprediker Jan Arentsz., op zyn
reis van Dordrecht naar Waterland in dat
jaar, «ijn reis over Gouda nemende, zelfs
geen hoorders kreeg toen hij buiten de stad
het Woord Gods wilde prediken, en dat,
niettegenstaande de calvinistische' chirur
gijn Ewiet Gerritsz. de menschen daarvoor
had opgeroepen.
Dé Gouwenaars waren tqen nog zóó af-
keerig van de Hervorming, dat sommigen de
kinderen ophitsten en met koek hadden om
gekocht om Jan Arentsz met steenen te
gooien.
Eveneens volgens Walvis, werd er drie
jaren nadat Dirk zyn „Tempelreiniging1
schilderde, in Gouda zelfs nog een man om*
des geloofswille verbrand.
Aan moed ontbrak het dus Dirk zeker
niet.
Dirk schildert dus in 1555 nog goed
roomsch, in 1557 verraadt hij met twee let
ters zijn antipathie tegen Filips, en In 1567
schildert hij als tenvoetenuit, waar het naar
hij meent heen moest.
Ook Wouter is gebruikt door gèvers,
politieke bedoelingen hadden met de voor
hun rekening geschilderde glazen, maar dan
door de tegenpartij'.
Dit doet ons natuurlijk denken, dat Wou
ter niet voor de kerkhervorming gevoelde.
In 1562 schildert Wouter in opdracht van
Margaretha van Parma glas no. 23. Mar
garetha maakte zich destijds ongerust om
de'alom in de Nederlanden voortschrijdende
^.yraag naar vrijheid van geloof. De pijnlijke
onïekeEhfiid, waarop dat zal uitloopen, en
weifelende in het bepalen van haar politiek,
doet haar Wouter opdragen, om op een
raam voor de Goudsche St. Jan, de offeran
de van Elia op den Karmel voor het volk
grootsch en machtig uit te beelden.
Zy wil haar geslingerde volk toeroepen:
„Kiest u heden wien gij dienen zult."
Met het ondergedeelte van dit machtige
glas is Margaretha zeer waarschijnlijk niet
bijzonder gelukkig geweest. Het stelt voor,
de voetwassching der discipelen door den
Heiland, en bedoelde, naar verondersteld
wordt: de priesters en monniken te verma
nen meer bescheiden en met meer liefde
op te treden onder liet volk.
Het is echter zeer betwijfeld, of de pries
ters en monniken haar dankbaar voor die
vermaning zyn geweest.
In 1566, kort na den beeldenstorm, schil
dert Wouter op last van Hertog Eric van
Brunswyk glas no. 8. Hertog Eric wilde de
beeldatormers tentoonstellen als tempelroo-
vers en ze op dat glas op één lijn stellen
met den tempelroover Heliodorus.
Alles bijeengenomen weten wij echter nog
maar weinig af van het innerlijke leven der
beide broeders. Ook Vondel laat ons in het
gedicht, dat hy op de Crabeth's maakte,
met geen enkel woord in hun hart kijken.
Een en ander over het werk van
de Crabeths.
Dirk Wende buitengewoon goed, hij
werkte vlugger dan Wouter.
Wouter deed behalve schilderen nog aan
kaartteekeenen, hy heeft o.a. in opdracht
van de Magistraat een plattegrond van
Gouda geteekehd.
Als glasschilders waren beiden buitenge
woon beroemd en hun werk zeer gewild, en
dat niet alleen in Gouda, maar ook bij de
voornaamste hoven van Europa.
Beroemde schilders uit andere plaatsen
waren vol bewondering voor het werk van
de Crabeths. f
Een Antwerpsche schilder had het glas
geschilderd, waarop Johannes de Dooper
voorgestel wordt, koning Herodus bestraf
fende om zijn leven in bloedschande.
Toen hy daarop naar Gouda kwam en het
werk van Dirk zag, zei hy: „Ztfn hier zulke
meesters, dan behoeft men ons in Antwer-
pen niet te zoeken."
De man was 'zóó verslagen en zóó ont
hutst door het zien van zulk superieur
ZIE ONZE ETALAGE.
KOUSEN CQRSETTEN - 1 TRICOTAGES.
kunstwerk^ dat hij J»et
maaltijd, dien de,wethouders te zijner eere
hadden aangericht, maar in stilte VfrWok
Een kenner als Rubens zei van het werk
der Crabeths, dat het met geen geld te be
ien was.
Dirk's werk vertoont eenige overeen
komst met dat van Albrecht# Dürer en met
dpt van Jean. Cousin.
Wouter is door zyn verblijf in Italië zeer
sterk beïnvloed door de groote Italiaansche
Trekken van Raphaël, Julio Ro
mano en Michel Angelo zijn in zyn later
werk duidelijk zichtbaar.
Beider werk droeg echter een eigen ka
rakter; dat van Dirk muntte uit in kracht
van kleuren en van schaduwen in de diep
ten; dat van Wouter in scherpheid van tee-,
kening en helderheid van voorstelling. Wou
ter was breeder in zijn plooien en stouter in
zyn hoofesels.
Het werk .fan Wouter is grootscher, vooi-
namer. Zelfs zijn eerste groote fglas, no. 5,
is buitengewoon. Het zwart van het kleed
van de Vrouwe van Boetselaar, wordt on
navolgbaar genoemd.
Alvorens de Crabeths een glas gingen
'schilderen, teekenden zy eerst een tamelijk
klein ontwerp,-overeenkomstig de wenschen
van hun lastgfcer. Was het ontwerp goed
gekeurd, dan maakten zy daarnaar een te£
kening op warè grootte op zwapr papier of
karton; het glas werd daarop gelegd en dan
met zWarte verf de omtrekken der beelden
en figuren geschilderd. Als na twee degen
die zwarte verf gedroogd was, gingen zy
de gewenschte kleuren aanbrengen.
Bij donkere, en geschaduwde partijen
werd het glas aan beide zijden beschilderd.
Voor de groote gekleurde-vakken van
zelfde kleur werd veelal j gekleurd glas ge
bruikt .waarvan dan def liohtere gédeelten
met 'amaril en water eenigszins werden af
geölepen.,
Was het schilderén geheel gereed en de
verf gedroogd, dan werd het glas in talrijke
lagen, met tusschenlagen van muurpleister,
in een oven gelegd, en circa 6 uren aan een
hooge temperatuur blootgesteld. De verf
werd dus gebakken, zij smolt saam met het
glas en vereenigde, zich daarmede geheel
De Crabeths bakten hun beschilderd glas
veel meer intènsief dan de buitenlandsche
schilders dat deden. Die hooge temperatu
ren brachten echter zooveel risico mede, dat
de meeste schilders zhrfi met lagere tempe
raturen, tevreden sternen, ten koste van de
duurzaamheid en ten koste van
uitvloeiing van de verf.
Zelfs het afkoelen van den oven bracht
groot risico mede, vandaar dat zy, om het
m van het glas te voorkomen, de oven
ook het glas, zoo langzaam mogelijk
Het nageslacht der Crabeths.
Tenslotte enkele aanteekeningen over het
nageslacht van Wouter Crabeth.
De eenige zoon van Wouter, Pieter, kocht
in 1593 een oliemolen aan de Oost-Haven.
In 1605 werd hy lid van de vroedschap,
het volgende jaar schepen en in 1627 bur
gemeester.
Diens oudste zoon, Wouter, werd portret
schilder. Hy bracht het tot kapitein bij de
schutterij. Een groot schuttersstuk van hem,
waarop hy zelf ook voorkomt, is hier in
Arti-Legi nog aanwezig.
Deze Wouter Crabeth schilderde Maria's
Hemelvaart voor het altaar van de Janse-
nistenkerk aan de Gouwe alhier. Dit schil
derstuk is in genoemde kerk nog aanwezig.
In de „Oud-Katholiek" van 23 Juni 1934
wordt deze Wouter, Gualtherus Crabeth ge
noemd.
Een broeder van hem, n.l. Jan Pietersa.
Crabeth, verkeeg grooten invloed. Deze
nde aan de West-Haven, en was ge
trouwd met Annechien Erasmus. Hy bracht
het tot burgemeester van Gouda en Raad
ter Admiraliteit te Amsterdam.
Zyn vier kinderen werden in de Hervorm
de Kerk gedoopt, maar, sedert zijn dochter
Maria met den Remonstranten dominé de
Reuver trouwde, zien wij meerdere leden der
familie Remonstrant worden.
Van de kinderen en kleinkinderen van
dezen Jan Pietersz. Crabeth valt niet veel
te vertellen, doch zijn achterkleinzoon Rei-
nier Adriaansz. Crabeth wordt een machtig
regent. Hij was notaris en reeds vroeg lid
van de vroedschap. Verder wordt hy' sche-
burgemeester, Raad van de Admirali
teit te Amsterdam en Bewindhebber van de
West-Indische Compagnie. Hy werd echter
in 1647 vanwege zijn dryven tegen den stad
houder, Prins Willem IV uit al zijn waar
digheden ontzet.
Hy stierf kinderloos in 1768, en met hem
stierf de familie Crabeth uit.
Gouda, October 1937.
P. D. MUYLWIJK.
RADIO-NIEUWS.
Zondag 10 October 1937.
Hilversum I. 1875 m.: 8.30 K.B.O., 5.—
N.C.R.V., 7.45—11.30 K.R.O.
.30 Morgenwijding; 9.30 Gewijde muziek
(Gr. pl.)9.50 Ned. Herv. Kerkdienst. Hier
na: Gewijde muziek (Gr. pl.); 12.15 K.R.O.-
orkest (om 1 uur boekbespreking); 2.—
Godsdienstonderricht voor ouderen; 2.30
KRO-orkest; 3.— Gramofoon; 4.15 Zieken-
lof; 4.55 Sportnieuws; 5.Gewijde muziek
(Gr. pl.); 5.20 Geref. Kerkdienst. Hierna:
Gewijde muziek (Gr. pl.); 7 45 Sportnieuws
7.50 Causerie namens de R.K. Arcsenver-
eeniging; 8.10 Berichten A.N.P. Mededee
lingen; 8.25 Reportage schaakmatch, 8.39
KRO-orkest, KRO-Melodisten en solisten;
9.30 Gramofoon; 9.45 De KRO-melodisten
en solist; 9.55 The Twinkling Three; 10.05
De KRO-melodisteen10.15 Hfeportage
schaakmatch; 10.30 Berichten A.N.P.; 10.40
Epiloog; 11. H.30 Reportage (Gj. opn.).
Hilversum II. 301 ra.: 8.55 VARA. Jjp.00
VPRO, 5.30 VARA, 8.09—12.00 AVRO;
8.55 GramoAon; 9.00 Voetbalnieuws; 9.05
Tuinbouwpraapje; 9.30 Gramofoon; 9.40
Causerie „Van Staat en Maatschappij";
10.00 Zondagsschool; 10.30 Protestanlsche
Kerkdienst; 12.00 Orgelconcert; 12.10 Film-
praatje; 12.35 Renova-kwintet; 1.15 Schil
derij bespreking; 12.30 Omroeporkest en so
liste; 3.25 Gramofoon; 4.00 Utrechts Meis
jeskoor "en Meisjeskoor „Onder Ons"; 1.30
AVRO-Dansorkest; 4.55 Sportnieuws A.N.
P.; 5.00 Gesprekken met luisteraars; 5.30
Kinderuui'; 6.00 Novitei<en-orke#t; 6.30
.Sportpraatje; 41.45 Sportnieuws A.N.P.;
6.50 Gramofoon; 7.00 The Lucky Birds en
solisten; 8.00 Berichten A.N.P. Mededee
lingen; 8.15 Radiotooneel met muziek; 9.25
Solistenconcert; 10.15 Radiojournaal; 10.30
Gramofoon; 11.00 Berichten A.N.P. 11.10
Reportage schaakmatch; il 1.20-12.00 AVRO
Dansorkest.
Droitwich. 1TO0 m.
12.50 Het New Victoria Cinema-orkest;
1.50 Het Celebrity-Trio; 2.20 Voor tuinlief-
hebbers; 2.40 Het Clydebank Burgh 'Or
kest; 3.20 De West-minster Players; 3.50
Gramofoon; 4.20 Psychologische causer^;
4.40 B.B.C.-orkest; 5.20 Religieuze causerie
5.20 B.B.C.-Harmonie-orkest6.25 Film
praatje; 6.40 Radiotooneel; 8.15 Kerkdienst
9.05 Liefdadigheidsoproep; 9.10 Berichten;
9.25 Pianovoordracht; 10.05 B.B.C.-Mannen-
koor en Theater-orkest; 10.15 Epiloog.'
Radio-Paris. 1648 m.
7.10, 8.20 en 11.20 Gramofoon; 11.50 Or
gelconcert; 12.40 Gramofoon; 12.60 Visci-
ano-orkest en zang; 5.10 Gramofoon; 5.20
Het Roland Porée-orkest; 8.35 Zang; 8.50
Radiotooneel; 10.50 Gramofoon; 11.20—1.20
Het Bouillon Dansorkest
avenconcert;
mofoon; 10.
dansorkest en radiotooneel; 10.30 Gramo
foon; 11.2012.20 Eloward en zyh orkest.
Deutschlandsender, 1571 M.
7.20 Gevarieerd programma; 9.20 Berich
ten; 9.36 Sportnieuws; 9.5012.15 E.
Bauschke's orkest en orgelspel. Om 10.05
Weerbericht.
Maandag 11 October.
Hilversum I, 1875 M. NORV-Uitzending:
8.Schriftlezing, meditatie, gewijde mu
ziek (gr.); 8.80 Graanofoon; 9.30 Geliuk-
wenschen; 9.46 Gramofoon; 10.30 Morgen
dienst; 11.Christ, lectuur; 11.30 Gramo
foon; 12.— Berichten* 12.15 Gramofoon;
12.30 De Gooilanders; 2.Voor de scholen;
2.35 Gramofoon; 3.Causerie over Kamer
planten; 3.403 56 Gramofoon; 4.Be
richten, Bijbellezing; 5.Voor de kinde
ren; 5.45 Fluit en piano; 6.26 Gramofoon;
6.30 Vragenuur; 7.— Berichten; 7.16 Ver
volg vragenum; 7.45 Reportage; 8.— Be
tichten ANP, Herhaling SOS-Berichten;
8.15 Baptists Kerkdienst; 9.45 Stichtsch
Salonorkest; (Om 10.Berichten ANP,
Dampraatje)10.20 Vervolg concert; 10.45
Gymnastiekles; 11.Vervolg concert; 11.30
—12 Gramofoon; Hierna Sdirütlartng.
Hilversum II, 301 M. Algemeen ipngrua-
ma, verzorgd door de VARA, 1010.20 v.m.
VPRO;
8.— Gramofoon; 10.— Morgenwijding;
10.20 Declamatie; 10.40 Gramofoon; 11.10
Vervolg declamatie; 11.30 Orgelspel; 12.—
Gramofoon; 12.30 Fantasia; 1.151.45 Gra
mofoon; 2.The Lucky Birds en solist;
2.30 Gramofoon; 3.— Declamatie; 3.20
Vioolvoordracht; 4.05 Gramofoon; 4.30 Kin
deruurtje; 5.Gramofoon; 5.30 Fantasia
en orgelspel; 6.30 Muzikale lezing; 7.10
.Paddestoelen", causerie; 7.30 Pianoduetten
I.— Herhaling SOS-Berichten; 8.03 Berich
ten ANP; 8.10 Gramofoon; 8.45 VARA-
orkest; 9.15 Declamatie; 9.30 Vervolg con
cert m.m.v. solisten; 10<Berichten ANP;
10.05 Utrechtsch Stedelijk Orkest (gr.);
1112 Gramofoon.
9.00 Gramofoon; 10.40 Pianovoordracht;
11.20 Concert en Gramofoon; 3.20 Omroep
orkest, Kleinorkest e^ solisten; 6.50 Om-
roeptrio; 7.20 GramoJfcon; 8.20 Omroep-
kleinorkest; 9.60—11.20 E. Bauschke's or
kest en Orgelspel.
Brussel. 322 en 484 ai.
322 m.: ^25 Gramofoon; 10.36 Orgelspel;
11.20 Gramofoon; 11.35 Pianovoordracht;
12.20 Salon-orkgst; 12.60 Kleinorkest; 1.60
—2.20 Salonorkest; 2.85 Gramofoon; 3.05
Lichte muziek; 3.60 Koninklijke Zangver-
eeniging „De Vereenigde Werklieden"; 6.35
Salonorkest; 6.20 Radiotooneel; 6.45 Gra
mofoon; 7.20 Kleinorkest: 8.20 Nationaal
Orkest; 9.06 Reportage; 9.2» Vervolg con
cert; 9.50 Gramofoon; 10.30 Omroepdans-
orkest; 11:2012.20 Gramofoon.
484 M.: 9.22 Gramofoon; .10-20 Variété;
11.05 Pianovoordrecht; 11.20 Luc Darcy's
Orkest en Gamofoon; 1.80 Gramofoon; 1.45
Radiotooneel; 2.20—2.35 Gramofoon; 2.50
Solistenconcert; 3.20 Gramofoon; 4.86 So
listenconcert; 4.60 Gramofoon; 5.20 Popu
lair concert; 7.86 Gramofoon; 8.20 Omroep-
ADVERTENTIEN.
te GOUDA,
zal op MAANDAG 11 OCTOBER
1937, in Hotel „de Zalm", aldaar, des
avonds om half acht, verkoopen
Een WINKELHUIS met af
zonderlijke bovenwoning
aan de Kuiperstraat nos. 41 en 43,
te Gouda; kadaster gemeente Gouda
Sectie D*no. 2809, groot 1 are 9 centi
are.
Ontruimd te aanvaarden.
Bezichtiging volgens plaatselijk
gebruik.
Inlichtingen ten kantore Oost-
haven 39.
Notarissen
G. 'W. NAGTGLAS BOOT
te GOUDA en
M. E. VERSTEEG
te BERGAMBACHT,
zullen op MAANDAG 11 OCTOBER
1937, in Hotel „de Zalm", te Gouda,
(les avonds om half acht verkoopen
Een perceefl^GROND met
twee daarop staande huisjes
gelegen aan den Bosohweg, te Gouda,
tusschen de perceel&t genummerd
34a en 38, groot 6 are 65 centiare.
Ontruimd!te aanvaarden.
InlidhtingeV ten kantore van boven
genoemde notT
te GOUDA,
zal op MAANDAG 11 OCTOBER
1937, 's avonds half 8 in tiet Hotel
„De Zalm" aan de Markt te Gouda,
PUBLIEK VERKOOPEN
de volgende, alle te Gouda gelegen
panden;
EEN WINKEL- EN WOONHUIS
MET ERF aan de Nieuwe Haven no.
,234.
EEN PAKHUIS MET ERF aan de
Korte Dwarsstraat no. 11.
EEN WOONHUIS MET ERF aan
de Bockenbergstnaat no. 50.
aan detZeugestraat no. 60.
EEN PAKHUIS met TWEE BO
VENWONINGEN a. d .Wilhelmina-
straat nos. 41-43-45.
EEN WOONHUIS MET ERF aan
de Lemdulsteeg no. 21.
TWEE WOONHUIZEN MET EK-
VEN aan-de Naaierstraat nos. 21 en
22 en
EEN WOONHUIS MET ERF a»n
de Prins Hendrikstraat no. 46.
Te bezichtigen volgens plaatselg»
gebruilj.-
Aanvaarding op den betaaldag-
11 November 1987.
Breeder bjj notities.
VLOERBEDEKKING
183 c.M., bijzon
der voordeelige OQ
HANDWEEFSTOF
Onze sorteering is bekend
steeds nieuwe OQ
dessins
ETAMINE, 90 c.M. breed
ruime keuze, div.
Werkjes o n z Q
VELOUR voor Overgor
dijnen, 125 c.M.
breed, prachtige C Q
tinten ÜV
AXMINSTER
KARPETTEN
Nieuwe collectie \~1 00
200 x 300 11
HOLTAPS in alle maten
Het sterke 2 sydige kar
pet, de courante 00
maat 3x4u
BOUCLé KARPETTEN
div. enkele stuks p gg
dessins, 3x4...
LOOPERS voor trap of
gang, keuze uit meer dan
50 dessins OQ
vanaf
2-PERS. MATRASSTEL,
5-dl., prima Damast, keu
rig afgenaaid,
goedgevuld. IA1 90
Reclame
TIVEA MATRASSTEL,
2-pers., Damast overtrek,
10 jaar garantie
veerend binnen- OC 00
1-PERS. OPKLAPBED
met garantie |8
1-pers. matras C 75
en kapok kussen
WASCHCOMMODE
met lade, eiken
of Pitspine ge O 00
schilderd
WASCHTAFELS C 00
met opFtand
WIJ KOCHTEN EEN GROOTE FABRIEKSPARTIJ WOLLEN EN GESTIKTE DEKENS. DEZE BRENGEN
WIJ IN VERKOOP TEGEN PRIJZEN, WAARTEGEN NIEMAND MAAR F.VEN TIPPEN KAN
GEWATTEERDE DEKENS- TlJDEN DEKENS WOLLEN DEKENS
Alle kleuren 150 x 200 3.75 Prachtkleuren 150 x 200 5 90 Ons succes 150 x 200 2.45
160 x 210 4.35 ^Groote maat 160 x510 6.90 'n Pracht Deken 180 x 220 5.5Q
ROOKFAUTEUILS
eiken uitvoering, verstel
baar, m. 2 Peau A 50
de Pêche kussens
LOSSE STOELEN,
12 modellen. Al onze
stoelen met garantie,
licht of donker 1 00
van kleyr v.af
SALONSPIEGELS
met een eiken of noten
lijst en koord 4 05
met kwasten
DIVANS,
bekleed met prima zware
handweef, op
veeren gestoff. "7 00
en kan
THEEMEUBEL,
prachtig .eiken, noten af-
*ve as -
vitMne, 2 sclfoic C 90
veft. Reclame
DRESSOIR,
eiken uitvoering, nieuw 1
model, speciaal In 50 1
lage prijs
I DRESSOIRS,
nieuwste modellen der
Jaarbeurs, in aparte uit
voeringen
vanaf ƒ45.—.-IQ 00
Ons succes model
SALONTAFELS,
in één woord een pracht-
Borteering, allen
eiken 9.50 - 8.25 C 90
7.50
SLAAPKAMER,
2-pers., in de nieuwste
uitvoering, Birken of
eschdoorn. Ledikant,
«raschk., nachtk.,
tafel, 2 stoelen, QQ 00
compleet
EIKEN HUISKAMER
n i 0 u w model fauteuils,
4 eiken stoelen,
keuze div. mo- OC 50
quelte r.U...4U.
SALONGARNITUUR,
2 pracht crapeaux, 4 los-
raam stoelen, ef
fen of moquette /[Q 00
bekleedfng
HUISKAMER,
2 armfauteuls, 4 stoelen,
prima sterke be- |"7 90
kleeding ...u... 9I'
SPECIALE ETALAGE van
GLASWERK VAN LEERDAM.
CRABETHSTRAAT 8.
Telefoon 2020.
Ook Uw wlnkelityihseft ze
*tfAa
Hoe langer hoe meer vrouwen bemerken, dat geen andere
zeep dan Sunlight Zeep „het overvloedige vette sop" geett
dat zo noodzakelijk is, om zells de vuilste plekken in Uw
goed werkelijk gemakkelijk schoon te krijgen. Geen andere
zeep biedt«U zulk een voortreffelijke hulp bij het schoonhouden
huis. En met geen andere zeep ook komt U in Uw huis
houding zo voordelig uit. Sunlight Zeep spaart Uw goed en is fluweel
handen: en toch kost ze minder dan de meeste zepen)
CT5
MET BON VOOR,
GESCHENK
Duur wonen in een huurhuis en Uw leven lang
huur betalen?
Of goedkoop wonen in een eigen huis en toch in
20 jaar of korter het huis geheel afbetalen?
Hooge hypotheekrente betalen of het rentebedrag
gebruiken om Uw schuld af te lossen?
Ministerieel goedgekeurd. Bankier: De Twentsche Bank N.Y., Utrecht.
Vraagt inlichtingen by den
Hoofdvertegenwoordiger: JOHAN DESSING GOUDA WESTHAVEN 45.
AFDEELING GOUDA
De COMMISSIE VOOR HANDELSONDERWIJS stelt de gelegenheid
open tot deelname aan CURSUSLESSEN ter opleiding voor het praktijk-
diploma
LESGELD ZEER BILLIJK.
Inlichtingen zonder «enige verplichting te bekomen bij de leden der
Commissie voor Handelsonderwijs:
CHR. W. SOUFFREE, JoubertstraatTïk
JOH. EERLAND, Gravin Jacobastraat 35.
a TANDARTS
ZUDE 33
A. LOUS KUIPERS
TEL. 369 BOSKOOP.
ÏANAF 4 OCTOBER
12 UU1' behalve Zaterdag, verdei!'volgens afspraak.
'TOR KINDEREN: 2—3 uur Woensdag.
ZIEKENFONDS8—9 uur v.m. Dagelijks. v
78 uur r.m. Dinsdag en Donderdag.
van
Beleefd aanbevelend,
BURG. MARTENSSINGEL 3.
REINIGINSMIDDEL VOOR
per pak 25 CENT.
Verwijdert zonder borstelen alle aanslag en
achtergebleven resten; neemt tevens alle
onaangename lucht weg en steriliseert uw
gebit.
G«dipl. Drogist.
KARNEMELKSLOOT 122 -
TELEJF. 3157.
»«i jiai uuuu
max' f 165 p. mnd.
in particuliere bedrijven (geen werklieden)
ONTVANGEN
20/30 en 30/50 per H.L. ƒ2.25, per 100 K.G. ƒ2.95
In papieren zakken inh. 1/10 H.L. 25 cent per H.L. hooger.
EIERKOLEN per H.L. 1.25, ter 100 K.G. 1.70
BRUINKOOLBRIKETTEN merk B ^er 100 K.G. 2—
in pakken van 33 stuks 23 cent per pak.
PIERSONWEG 5 TELEF. 2465.
I
max. ƒ5.— p. dag
Sluit TT' en ^aar tedenkastyezdt ruim 100.000.
'lV;"u aan Vraagt nog heden prospectus
HosteirJ Secretariaat Ned. Ver. v. Ambtenaren i. h. Part. Bedrijf,
ae 37, Voorburg.
I
Komt U
«ff
nu
tiopfst-
nieuwst*
HEEREN TONGPANTOFFULS
KRAAG PANTOFFELS
i n wlntsroAlksk
H E C TOR
vanaf 95 cent
vanaf 79 cent
LUXE PEAU DE PêCHE PANTOFFELTJES reeds voor85 cent
En dan nog onze populaire SUADINE SCHOENTJESvanaf 1.95
FIJN VOOR SCHOOL: T"
DEZE AANBIEDINGEN ALLEEN BIJ
voorheen Markt 4 THANS KLEIWEG Sf.
n bl|
