riïeerd
J
MAN
e
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Zeer ordelijke terugtocht.
I
n
ES
■N
DP
N
L*
SJANGHAI DOOR DE CHINEEZEN ONTRUIMD.
Vluchtelingen stroomen bij duizenden naar de
Fransche concessie.
fabriek
buda.
Kameraad Moeder.
I
No- Woensdag 10 November 1937 76e Jaargang
BaKKNWOUDK, BODBGRAVDi, BOSKOOP, GOUDSiAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
jnEUWEKKJSKK, OUDERKERK, OUDEWATER, RKTOWLJK. SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eos.
Negen-mogendheden
conferentie.
waar de
zün
gereikt.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
zij tegen haar wil het hoofd schudde.
nvb LUCval W11UC uc*v jxcuiuvn. wu uvwvn.viiia uw xiv-
haar voor was, want nadat er eenige bruck er zich zoo ernstig mee bezig hield.
DA
MMi
persoonlijk te
Lhgst te nemen,
onze cassa een
iu in ontvangst
of 10.-
er.
•esteed. Cassa-
et 4 December
Ik zou het me natuurlijk eenvoudig
uit het hoofd kunnen zetten, vervolgde
Tiebruck na een korte pauze, als ik
zeg, dat ik er van afzie, is het uit. Maar
als ik maar een greintje verantwoorde
lijkheidsgevoel heb. zal ik de groote be-
teekenis er van moeten erkennen. Het is
tenslotte een zaak, waarmee de geheele
menschheld geholpen kan zijn, Romana!
Zij gaf geen rechtstreeksch antwoord.
Schijnbaar eenigszlns onsamenhangend,
zei zeVertel me eens, Gerolfl, is Alk
nu werkelijk de begaafde medicus, die je
in het begin zoo geïmponeerd heeft?
Tiebruck staarde haar verbaasd aan
(Wordt vervolgd).
Sjanghai is voor de Chineezen verloren.
De ontruiming van het gebied van Sjang
hai door de Chineezen wordt voortgezet.
Men verwachtte dat zij gisteravond gereed
zouden komen. In de verlaten streek zijn
verscheidene uiterst zware branden uitjgo-
broken.
Overal zijn groote branden
uitg-ebroken.
Stad afgesneden van het overige
China.
«i volkomen is afgesneden
China.
JOA
FEUILLETON.
Roman van
CHRISTEL BROEHL—DELHAES
De ster der Hoop schittert het helderst
wanneer haar omgeving ons het somberst
toeschijnt.
ENGELAND.
Ramsay MacDonald overleden.
Oud-premier van Groot-Brittannië.
Ramsay MacDonald, de vroegere premier
is op 71-jarigen leeftijd overleden.
James Ramsay MacDonald, de Britsche
politicus, was op weg naar Zuid-Amerika
en zou in het voorjaar terugkeeren. Mac
Donald heeft van 1906 tot 1918 voor Leices
ter, van 1922 tot 1929 voor het district
Aberavon (Glamorgan) en van 19291931
voor Seaham Harbour als afgevaardigde der
Labour-partij deel uitgemaakt van het La
gerhuis. Sinds 1931 vertegenwoordigde hij
Seaham in het Lagerhuis namens de natio
nale Labour-party.
De overledene heeft een belangrijk aan
deel genomen in de oprichting van de Inde-
pendent-Labour-Partjj (1898). Van 1906 tot
1909 was hij haar voorzitter. In 1930 trad
hij uit Van 1900'1912 was hij secretaris
van de Labour Partij, van. 1911 tot 1914
haar voorzitter, van 19121924 haar pen
ningmeester. Van 19221931 was hij voor
zitter der parlementaire Labour-Party. Hij
behoorde tot de oprichters der Union for
Democratic Control (1914), terwijl hy ge
durende eenigen tyd hoofdredacteur was
van de Socialist Review. In 1922 werd hy
leider der oppositie en premier en minister
van buitenlandsche zaken in de eerste ar-
beidersregeering (1924). Hy was eveneens
premier in de tweede arbeidensregeering
(1929^—1931). In 1929 heeft hij een bezoek
gebracht aan de Vereenigde Staten om met
president Hoover te onderhandelen.
Ramsay MacDonald was president van de
Londensche vlootconferenltie (1930). Het
jaar daarop vormde hy in Augustus de eer
ste nationale regeering. H(j was minister
president en minister van financiën in, de
tweede nationale regeering (November
1931). In 1933 werd hij gekozen tot voor
zitter der economische wereldconferentie.
Van! rijn hand verschenen o.m. Socialism
and Society, Labour and the Empire, A po
licy for the Labour Party en American
Speeches.
De lastete' uren van den Britschen
staatsman.
Dr. Mackinmon, de schoonzoon van Ram
say MacDonald, heeft een telegram ontvan
gen, waarin hem werd medegedeeld, dat de
vroegere minister-president Dinsdagavond
om kwart voor negen aan boord van het
schip, waarmede hij zich naar Zuid-Amerika
begaf, was overleden.
De dood zou veroorzaakt zijn door een
hartaanval.
Hef- stoffelijk overschot van Ramsay
MacDonald zal aan boord van de „Reina del
Pacific”, waarmede de oud-premier naar
Zuid-Amerika onderweg was, gebalsemd
worden. Het zal op de Bermuda-eilanden
aan land worden gébracht.
toen hij zei:
Ik zoek weer eens... m'n kameraad.
Kan jij me niet helpen, Romi?
Hij ging op den rand van haar stoel
zitten en legde zijn arm om haar schou
ders. Ze reageerde niet op dit gebaar,
maar terwijl hij met zijn hand haar
glanzend bruin haar streelde, zag hij, dat
ze nadacht en in zakelijkheid niet voor
hem onder wilde doen. En in haar toon
lag geen hulpeloosheid, al schenen haar
woorden daar dan ook op te dulden.
Hoe mpet ik je helpen, Gerold?
Waar tob je over?
Wat zou het anders kunnen zijn
dan dat serum, Romana, waarmee Alk
me den laatsten tijd geen rust meer laat.
Natuurlijk, wat zou een medicus als
Tiebruck anders aan het piekeren kun
nen brengen? En toch moest ze oppassen
het niet af te raden. De kwestie moest
van beteekenis zijn, als een man als Tie-
Romana klemde haar lippen opeen. Ze
was woedend. Zooeven dacht ze nog „arm
ding” en vroeg ze zich af hoe zij haar
kon helpen; verlangde ze dan eigenlijk
wel hulp? Wilde ze het beter hebben dan
nu? Het leek wel of ze er behagen In
schepte de gedrukte stemming en on
aangename verstandhouding nog zooveel
mogelijk te bevorderen
Alk Het zich niet twee maal vragen;
hij scheen er zin in te hebben. Zonder
muziek speelde hij, teere eenvoudige me-
ROEMENIë.
De gezondheidstoestand van
Koningin Maria.
Dc gezondheidstoestand van koningin-
moeder Maria van Roemenië is achteruit
gaande. Eenige buitenlandsche specialisten
zyn ontboden en koningin Maria van Zuid-
CIaitw iTwvtr, Tvzl F ->
verontrustend.
Later op den avond Georg was met
Gunther Pasting reeds naar boven ge
gaan nam Heinz Alk zijn viool. Reeds
na de eerste stemtoonen voelde Romana
een zeldzame beklemming, welke haar
vanaf morgen
egin December
magazijnen
op De stad wordt thans echter overstroomd
met vluchtelingen en men moet zich voor
bereiden op een periode van langdurig
irelement, aangezien Sjanghai door de Ja-
pansche troepen thans geheel omsingeld is
i van het overige
De aftocht der Chineesche troepen heeft
een paniek gewekt onder de Chineesche be
volking van1 Nantau en de streek ten Oos
ten van Sjanghai. Omstreeks tienduizend
nieuwe vluchtelingen verdringen zich aan
den West- en Zuidkant van de Fransche
concessie. De Japansche troepen schijnen
de Chineesche strijdkrachten niet te willen
achtervolgen, zooals zy dit gedaan hebben
tijdens den Chineeschen terugtocht van 27
October.
Nader meldt Reuter uit Sjanghai, dat
de Chineezen, voordat ZÜ terugtrokken, de
katoenfabriek Ooyoda, die Japansch eigen
dom is in brand hebben gestoken.
De correspondent van Reuter heeft Ja
pansche officieren en manschappen in
volledige oorlogsuitrusting zien oprukken
over de beschadigde Jessfieldspoorwegbrug
waarbij zjj de gisteren nog door de Chi-
neezen bezette onderkomens onderzochten.
Alles was voorbereid voor het uitwisselen
van schoten, maar de vijand was reeds weg.
De Chineezen geven uiting aan de opvat
ting, dat de terugtocht slechte een phase in
den oorlog en hiet het einde daarvan he-
teekent.
De Chineesche ambtenaren, van wie be*
tend is, dat zy door de Japanneezen op de
zwarte lijst zijn geplaatst, geraken in een
eigenaardige positie. Onder hen bevinden
zich o.m. T. V. Soeng, de leider van de Ohi
neesche bank en Yoei de burgemeester zon
der /stad.
De 'bewoners van Sjanghai ademen vrijer
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal
belonging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
van een en ander op de hoogte brengen
en haar vragen hier te komen als de
eerste droeve dagen voor Gunther voor
bij zijn.
Georg drukte Romana’s handen zoo
stevig, dat deze een kreet van pijn nau
welijks vermocht te onderdrukken.
Dat je dat doen wilt, mama, daar-
voor blijf ik je eeuwig dankbaar, zei hij
stralend.
Zij glimlachte bij deze spontane betui
ging van erkentelijkheid en keek hem na
tot hij in zijn kamer verdween.
Ik moet wat meer op Camilla letten en
tegelijkertijd op dien Jongen dokter Alk,
zei Romana tot zichzelf. Waarschijnlijk
zal deze laatste aan Camilla’s gedrag van
den laatsten tijd wel niet vreemd zijn
Eerst de late namiddag bracht hen
weer bijeen, maar hoe zorgvuldig Roma
na het tweetal ook observeerde, zij kon
niets verdachts ontdekken Camilla was
zooals gewoonlijk den laatsten tijd
wat al te vrijgevig met haar attenties
voor den jongen medicus. Op zichzelf
was dat niet bepaald verontrustend,
Slavic ‘bevindt zich aani het ziekbed van
haar moeder.
In het medisch bulletin, dat heden we.d
gepubliceerd, werd gesproken over aandoe
5=11 M. ikmmw - ning van de lever. Koningin-moeder Maria
tal zusters der armen de leiding hebben j is 62 jaar oud.
niet meer losliet. Zij zocht Camilla’s ge
zicht. Het zag meeHjwekkend bleek in de
schemering, welke steeds geschapen werd
als men musiceerde. Alkwierp een bijna
heerschzuchtigen blik op Romana, welke
In flagrante tegenstelling was met den
mlnzamen, onderworpen toon, waarop
hij vroeg:
Zoudt u zoo vriendelijk willen zijn
mij te accompagneeren, mevrouw? Mijn
viool verlangt naar de weHuidendheid
van haar zusterlijke harmoniste Hij Het
zijn woorden vergezeld gaan van een
allerinnemendst glimlachje.
Romana voelde tot haar verbazing, dat
zij tegen haai’ wil het hoofd schudde.
Vandaag zult u me van elkemede-
werking moeten ontslaan. Ik ben heusch
te moe. 1
Onwillekeurig keek ze naar Camilla,
nog juist bijtijds om een blik van onder
drukte woede op te vangen, welke in haar
richting werd geworpen.
Speelt u toch alleen, dokter, verzocht
Camilla hem. Uw viool is zoo zelfstan-
dig in haar kunst, dat ze heusch geen i
"begeleiding noodig heeft!
maar Romana’s waakzaamheid ontdekte s
daarin het kleine beetje meer, dat voor
auwu mjj uitsieK goea voor nem de andere hulsgenooten verborgen bleef.
™n’ in woord en daad, boy; hij is wel Camilla’s heele gedrag had Iets schuws
zeer ongelukkig, zei ze zacht en
te hem. -
vriend den
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel méér ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer geieduceerden
Prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van s oliede Boek-
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
over een toevluchtshuis, dat 400 Chineesche
ouden van dagen herbergt en waar een
I twintigtal zusters van Sint Vincentius in
he+ ziekenhuis St. Joseph zieken verzorgen.
J Tevens zal de aanval een zeker gevaar met
zich medebrengen voor de Fransche conces
sie, die onmiddellyk aan Nantau grenst.
De eigenlijke aanval op Nantau werd om
half drie ingezet. Veldbatteryen bombar
deerden de stad zwaar eii .eskaders vliegtui
gen lieten een regen va,n bommen neerdalen
op de huizen en straten, waarbij vooral de
warenhuizen en het Warfepoefront bestookt
werden De Chineesche verdedigers onder
houden een hevig mactyinegeweervuur en
hun artillerie beantwoordt voortdurend het
Japansche bombardement De rook, die uit
de brandende gebouwen opstijgt hangt als
een sluier over geheel Nantau.
Japan en het ne gen -mogendhede^pet
De „Nitsji-Nitsji” meldt, dat het depar
tement van buitenlandsche zaken overweegt
zich uit het negen-mogendhedenpaot terug
te trekkei). of een herziening hiervan voor
te stellen. In gezaghebbende kringen wordt
dit bericht echter tegengesproken. De
woordvoerder weigerde eenige aanwijzingen
over de Japansche bedoelingen te dien, aan
zien te geven. Wel merkt hij op, Hat er on
der de openbare meennng aen krachtige
strooming heerscht het pact te herzien, ter-
wyl in sommige kringen ook een verwer
ping van het pact wordt voorgestaan.
BelgiëTfringt op antwoord aan
De Belgische ambassadeur, De Bassom-
pierre, heeft volgens een Domei-bericht uit
Tokio, op instructie van jvgeeriqg^ bij
den vice-minister van buitenlandsche zaken
er op aangedrongen, dat de Japansche re
geering zal antwoorden op de hemeiuwde
uitnoodiging der conferentie van Brussel.
Da vice-minister antwoordde, dat de Japan
sche regeering bezig is het antwoord op te
stellen, en dat dt na den kabinetsraad van
a.s. Vrijdag aan den ambassadeur zal wor
den voorgelegd.
JfflH (oiKivr
Russische stap te Warschau.
De reden valn het vertrek van Litwinof.
Naar men meent te weten, is het plotse
linge vertrek van Litwinof uit Brussel be
doeld als een gebaar om uiting te geven aan
zyn gevoelens ten aanzien van de pogingen,
Rusland buiten de presidentieele commissie
of de kleinere bemiddelingscommissie te
houden. Ook schynt de Sovjet-gedelegeerde
beducht te zyn voor de mogelijkheid, dat
Italië zal worden opgenomen In een dezer
of in! beide commissies.
Potemkin,, de tweede Sovjetgedielegeerde,
blijft te Brussel, doch het is niet onwaar-
scftynlyk dat de geheele delegatie zal wor
den teruggetrokken.
Naar vernomen wordt, heeft de waarne
mende zaakgelastigde der Sovjet-Unie, Wi-
nogradof, onlangs stappen ondernomen by
minister Beek, om de Poolsche regeering
erop t>e wyzen, dat, indien zy tot het anti-
komintern verdrag zou toetreden, de Sovjet-
legeering dit als een, vijandige daad jegens
ae regeering der. Sovjet-Unie zou beschou
wen.
Volgens een eigen bericht van het Duit-
sche Nieuwsbureau verwacht men by ver
scheidene delegaties, dat de Vereenigde
Staten, Engeland en de Sovjet-Unie een po-
ging zullen doen, de negen-mogendheden-
conferentie te gebruiken als platform voor
een demonstratie tegen de onderteekening
van het anti-komintempacL
Men gelooft, aldus het D.N.B., dat Eden
eenl met Amerika overeengekomen plan
naar Brussel zal medebrengen, en dat het
onderhoud, dat Norman Davis gisteren met
Litwinof heeft gehad, op hetzelfde onder
werp betrekking had.
„Een bekentenis”.
In Duitsche diplomatieke kringen is men
van meening, dat het Russische protest te
gen de toetreding van Italië tot het anti
communistische verdrag een bekentenis is.
1 Het protocol, waarby Italië zich heeft aan
gesloten, zoo verklaart men, zegt uitdruk-
kelyk, dat het verdrag tegen die commu-
nistische internationale gericht is. Boven
dien hebben de ministers van buitenlandsche
zaken der contracteerende landen medege
deeld, dat het accoord tegen geen enkelen
staat of regeering gericht is. De Politisch-
Diplomatische Korrespondenz schrijft: „Het
zyn geen regeeringsvormen, doch slechts
stroomingen die onrust en revolutie onder
de volken trachten te verspreiden. Indien
de Sovjet-regeering een onlvriendelyke daad
wenschf te zien in de door Italië tegenover
de derde internationale aangenomen hou
ding, beteekent dat de bekentenis, dat Mos
kou, de zetel der Sovjet-regeering, solidair
is met den zetel der derde -internationale.
lodleën, die op de een of andere manier
aan Kerstmis en de kerk deden denken,
maar toch niets, met werkelijk christe
lijke liederen gemeen hadden. Zijn slan
ke, buigzame gestalte stond midden in
het vertrek; er ging van zijn spel een
zeldzame bekoring uit. Nochtans kon Ro
mana zich niet aan den indruk onttrek
ken, dat hij er uitzag als de duivel, die
dc reinheid van een hemelsch instrument
misbruikte voor minderwaardige doelein
den. Bijna een uur lang speelde hij, zon
der eenige onderbreking. Romana had
zooiets nog nooit meegemaakt. Dit ge
weldige uithoudingsvermogen leek haar
een symbool van zijn taaie wilskracht in
andere dingen. CamlHa moest tegen hem
in bescherming worden genomen. Ze be
sloot er eens met haar man over te spre
ken.
Verwoed verweer der Chinees he
achterhoede. I
De Japansche voorspelling, dat het gebied
van Sjanghai tegen 10 November van Chi
neesche troepen zou zyn gezuiverd, is dus
bewaarheid. De Japanneezen staan thans
tegenover de Britsche troepen, die de Wes
telijke grens van de internationale neder
zetting verdedigen. Voor het eerst sinds
bijna drie maanden is de stry’id verwijderd
van de gebieden, die aan de internationale
nederzetting grenzen.
Van Chineesche zyde wordt geme'd dat
Japansche marinetroepen tevergeefs een
poging hebben ondernomen om aan land te
gaan in heb gebied van Arno, na een artil-
lerievoorbereiding van de vloot. Na de mis
lukking der ontschepingspoging zyn de Ja
panneezen teruggekeerd naar hun basis
Khigmen.
Gevolgen van den Chineeschen t ru
tocht.
Naar Domei uit Sjanghai meldt, beten-
kent hef Japansche succes in het gebied van
Sjanghai een,\emietigende slag, niet slechts
voor de centrale Chineesche regeering,
rraar in het byzonder voor de anti-Japam-
sche agitatoren. De regeering van Nanking
heeft thans Sjanghai, China’s flnancieele
en industrieele centrum,, verloren, terwijl
genoemde agitatoren beroofd zyn van hun
operatiebasis tegen Japan. De leiders der
anti-Japansche beweging zijn gevlucht naar
te internationale en de Fransche concess’e
en verschillende anti-Japasche organisaties
verplaatsen haar zetel naar Nanking. Ook
eenigei vooraantaande banken vestigen zich
thans te Nanking.
Vandaag aanval op Nantau.
Uit goede bron wordt uit Sjanghai ver- t
nomen, dat de Japanneezen voornemens zyn
hedenmiddag om één uur een aanv al te
doen op Nantau. De Japansche woordvoer-
der heeft verklaard, dat de inneming der
stad gemakkelyk zal zyn en dat hy hoopte,
dat dc Chineezen de stad zullen ontruimen
om de Japanneezen niet te dwingen tot den
aanval over te gaan.
Volgens een later bericht zijn Japansche
vliegtuigen begonnen met het bombarde
ment van Nantau.
De aanval op Nantau, welke slechts zeer
kort voorafgegaan is door een mededeel ing
aan de Fransche autoriteiten, vormt een
ernstig gevaar voor de Fransche liefdadige
instellingen in Nantau. waar een twintig-
oeten en ons
eert van de
Maar hoe stond het met de lastigste,
met Camilla? Wat had ze tot dusver met
uit kind weten te bereiken? En plotse- I
hng bekroop Romana het bange gevoel,
flat zij op den'duur niet in staat zou zijn
flhheil te voorkomen, wanneer zij een
^eemde bleef voor Camilla, wier oneven
wichtig karakter haar tot alles In staat
k°n stellen
Georg kwam de trap op en zijn toege-
"ode blik ontwaarde onmiddellijk hoe
ennoeld en bezorgd Romana er uitzag.
Mag ik bij Gunther binnengaan?
roeg hij, terwijl hij zijn oogen niet van
haar afliet.
8tak haar belde handen naar hem
en drukte zijn harde, krachtige Jon-
sensvlngers.
«tiiT moet ultstek good voor hem
yn, in woord en daad, boy; hij Is wel -- -
zeer ongelukkig, zei ze zacht en en angstigs. De wijze waarop zij steeds
Mik verried haar groot vertrouwen tevergeefs Alk’s blik zocht, was bepaald
n hem. Doe je best, Georg Je zult als
J"md den Julsten toon wel vinden.
voorloopig blijft Gunther hier
nut ”aar dat ztd zün moeder... stellig
met goed vinden, stotterde Georg.
Natuurlijk zal Ik mevrouw Pasting
Het toeval wilde echter, dat Tiebruck
I1CUU «uvi wao, wakiu
dagen geen gelegenheid was geweest voor
een gesprek over huishoudelijke zaken,
kwam hij op een avond eenigszlns opge
wonden de kamer binnen, waar Romana
met een boek bij de leeslamp zat. Op zijn
ernstig gezicht lag een trek, alsof hij in
de studeerkamer, waar hij eenige uren
had doorgebracht, lang over iets had zit
ten tobben en toen hij, zonder aanvan
kelijk een woo«rd te spreken, schier ge-
rulschloos het vertrek op en neer begon
te loopen, wachtte Romana rustig af tot
hij het met zichzelf eens zou zijn ge
worden.
Eindelijk trad hij op haar toe en om
zijn mond lag een weemoedig glimlachje,
